MIDDELBURGSCHE COURANT
£53* Jaargang
1915
Zaterdag
2 October.
BINNENLAND.
Dit Stad ea Provincie.
H* 232.
:oni*si tarcchgot icgalgkf, «?«t sittoEdering vu ZSsn ago
Prjja per knirtwil, zoowel voor MiddelLarg ole <oor «11 pl»U<» t»
Nederland franco p. p. f 1.25,
Afxonderlpkj nnmmeri kcaiea 5 oant.
Urêitaaii Sa SC «ml p«r ngab Bjj aboaaemeat teal lager. Gaboarla ia ei i&
■11* ander? Runiliabeiichtcc en Daakbetnigiages ven 1=^7 regel» f 1.50
elke regel weer 20 cent. Reclames 40 cent per regeL Groot» letter» naa de plaat*
die tg innem^
A4vert«fci«i Tóór wwp t« b«»org«nJ
B« nummer bestaat Uit twee bladen.
EERSTE BLADk
UITVAART VAN Air. C. Tb. VAN
DEVENTER.
Wij deelden gisteren reeds mede daL
een groot aantal personen uit politieke,
Indische en kunstkringen mee naar het
Crematorium te Westerveld ging, ter bij
woning van de uilvaart van inr. C. Th.
van Deventer. Stapels bloemen en kran
sen dekten de baar Indische jongelieden
deden dienst als slippedragers
Het woord werd gevoerd: door een
zwager van den overledene, den heer A
Stoop; door den Minister van Koloniën,
den heer Pleijle; den voorzitter der
Tweede Kamer, rar. Goeman Borgesius;
door dr. D Bos namens de Vrijz. Democr.
Kamerclub; door mr Roodenburgh na
mens den -Vrijz. Dem. Bond; door mr.
Abendannon namens het Kartinifonds;
door bril van Zuyïen van Nvevell na
mens hel Kon Conservatorium en het
Residentie-orkest; door dr Kiewiet de
Jonge namens hel Alg Ned. Verbond;
door mr Meihorst namens het bureau
van de sialislieK. door den oud-gouver-
neur-gencraal Bosboom namens de be
stuur s-academic; door mr. Smeenge na
mens de inwoners van Drenthe, en ten
slotte nog door een der Indische jongelui.
MEERDERJARIG OF iTIINDEUJARIG
We zouden aan de N. Z. Crt. wel eens
willen vragen op welken leeftijd volgens
baai' de meerderjarigheid in ons laud
begint. Wij dachten dat die aanving
als men 21 jaar was.
We vragen dit naar aanleiding van
hetgeen dit blad ons mei een zeteie osp'
ten talie voorzet uit een meedeeling van
den Haagschen correspondent van De
Tijd" over het optreden der ilaagsc'uc
poiitië, die een meerderjarig meisje op
verzoek van een Maaslrichtsche dames-
vereeniging zou hebben weggehaald uit
haar dienst in Den Haag, en in \veer.\il
van haai verzet naar de St. Anua-slichr
ting zou hebben gebracht.
De genoemde correspondent zegt dat
zij zelf de schuld is' dat men jiiuu
minderjarig aanzag, daar zij eersl opgaf
21 jaar te zijn. Toen 22 Jaar, teiwijl
ze in werkelijkheid 28 jaar was.
een ijdelheid.
Ja, wal verandert dal aan 't geval?
Een meisje van 21 jaar is toch ook
meerderjarig?
De Tijd-correspondenl verkiert ver
dei dal zij in den dienst bij mevr.
W „niet op haar plaats was, krachtens
getuigenis der zedelijklieidspolitie' Als
iemand zoo'n kenschetsing in 't open
baar durft geven, zal hij daar wel zijn
goede redenen voor hebben. We
stippen alleen aan, dat die schrijver
zelf zegt, dat politie noch dames het
meisje van dat gezelschap zou hebben
kunnen terughouden, als zij dadelijk ge
zegd had meerderjarig te zijn. En die
21 jaar dan?
De verdere opmerkingen van „De
Tijd"-correspondent komen hierop neer,
dai ze niet in een zaal met gevallen
meisjes is ondergebracht maar in eea
zaal met 20 meisjes die niet toi de
ei ge n 1 ij k e gevallenen behooren, (als
of een meisje, zelf falstoenlijk. zich
minder zal schamen, gedwongen in diè
omgeving le worden gebracht). En voor Is
dat niet de Maaslrichtsche dames vereer
niging maar iemand anders ecu tele
gram zou hebben gestuurd, iets wal
weinig ter zake doet, n. 1 het dwingen
van eon meerderjarig meisje met be
hulp der politie
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De vaart op Engeland.
Blijkens door ons' ontvangen nicae-
deeling der stoomv. Mij. „Zeeland zal
hel verkeer met Engeland weder hervat
worden.
Heden avond zal de „Mecklenburg"
te Vlissingen aankomen en morgenoch
tend de Oranje Nassau" van daar ver
trekken.
Helt a-r.we-monopolie en hol'
r e g e e r i n g s-b ruinbo ord.
Dc Nederlandsche vereeniging van h \n-
jiclaren in buitcnlandsch meel heeft
aan den Minister van landbouw,- n%.
verheid en handel een adres gezonden,,
waarin zij den Minister verzocht lef
wille der algemeéne belangen, den in
voer van tarwe en tarwemeel vrij le
laten, en wat de voorziening van goed
koop brood betreft, rekening te houden
met de lcss'en der wetenschap, evenals
dat in Duitschland reeds sedert jaren
voor de approviandeering van nel leger
geschiedt.
Adressanten beLoogen o. a. dal door
opheffing van het tarwe-monopolie de
voedsel verzorging van mens'ch en van
dier in gelijke gunstige conditie zou komen
terwijl thans hier le lande weliswaar
veevoeder lol prijzen van de wereld
markt verkrijgbaar is, doch het men-
scli elijk- voedsel 3 a |1 gulden 'boven
marktwaarde gehouden wordt.
Daarom was het verkrijgbaar stellen
van goedkoop brood dan ook de vol
doening van een eereschuld, welke de
regeering tegenover de allerarmsten had
in le lossen.
Inlusschen zijn sinds Mei, loen do ar
den Minister de bruinbroodregeling we-d
ingesteld, de tarweprijzen stark ge
daald, zoodat het prijsverschil tussehen
het regeeringsbruinbrood en gewoon wit
brood verminderd is, en nog veef meer
verminderd zou zijn, indien het hui
dige monopolie niet kunstmatig de witf
broodprijzen op te hoog peil hield
Onder deze omstandigheden achten
adress. liet nuttig er op te wijzen, dat
deze bruinbrood'-regeling, oorspronke
lijk- als sociale maatregel bedoeld, dooi
de praktijk in hooge mate anlirsociaal is
geworden
Boter.
Hel rijks centraalbureau voor den
uitvoer van boter maakt bekend, dat
voor de week van 3—10 dezer voor
60 «/o der boter productie certificaat van
uitvoer zal worden verleend, terwijl 10
o/o voor hel binnenlandsch verbruik
moei worden beschikbaar gesleld of
afgeleverd.
Vlas.
In verband met de geruchten over de
mogelijkheid van een aanstaand verbod
'an ld.en uitvoer van vlas, en het reeds
afgekondigd besluit tot verbod van uit
voer van vlas-afval, deelt een medewer
ker van hel Ned Landb. blad het volgen
de mee:
n het jaar 1913 werden in Nederland
met vlas betceld 14600 Hectaren, in 191 i
7700 Hectaren en in 1915 ongeveer 8000
Hectaren. Het is duidelijk, dat in 1914
de uitzaai slechts ongeveer de helft is
geweest van die van 1913. Vele vlassers
en ook landbouwers hadden aan het
erregende en slechte vlas van 1913 zoo
ontzagclijk veel geld verloren, dat de
moed ontbrak om in 1914 vlas te teelen
en ware er niet een groote hoeveelheid
aan de Belgen verkocht geweest, er zou
de nog veel minder zijn uitgezaaid. Het
gewas 1914 gaf door dc bekende oorza
ken een goed resultaat en de me|aslen
verdienden een groot deel terug van wat
zij in 19T»3 verloren. Het door de Bel
gen gekochte vlas van den oogst 1914
en zelfs nog een gedeelte van dijen vaq
191" kon door den oorlogstoestand niet
worden weggehaald en bleef in handen
der landbouwers. Dientengevolge werd
de oogst van 1915 vergroot en kan die
gov egelijk gesleld worden op tusschen
10 000 en 12.000 Hectaren.
Deze hoeveelheid Hectaren zal, zoo
als hel vlas nu gezwingeld wordt, deels
geheel en deels halfgezwingeld, onpe-
i- 100.000 balen vlas van 36 steen,-
dus 10 000 ton gewerkt vlas opleveren;
altijd nog meer, positief niet minder.
Gewoonlijk komt van vlas 25 pCt afval;
In gewone jaren zou men dus 2500 ton
afval bekomen Daar echter halfbcwerkt
'las geen of weinig afval oplevert stol
len wij de hoeveelheid afval op de helft,
dus op 1250 ton.
Do vraag, de alles beheerschende vraag
Is nu, hoeveel vlas en hoeveel afval
is noodig voor de binnenlandsch e in^
dustrie In gewone tijden gebruikt die
niet meer dan ongeveer 30 ton vlas, die
vij nu wegens den ongeregelden toestand
in den aanvoer uit andere landen, waar
uit "anders ook nog iels wordl aangevoerd,
op 100 ton stellen
Wat het verbruik van den afval betreft,
het volgende Ook verleden jaar werd de
export van afval verboden, maar eerst
veel later, toen er reeds een groot ge
deelte naar het buitenland was verzon
den In hel voorjaar van 1915 bleek het,
dat groote hoeveelheden afval, meer bij
zondér gezwingelde lokken. lagen opge
stapeld en werd de grens eerst door mid
del van consenten en daarna zonder toe
stemmingen opengesteld om van deze
hoeveelheden af le komen Het bleek,
dal de binnenlandsche industrie alléén
de fijnere soorten en de Friesche Heide
voor haar gebruik noodig had en daaraan
genoeg had Evenals nu gingen ook loen
de aanvoeren uit het buitenland naar
hier met de grootste moeilijkheden ge
paard De oorlogstoestand was dezelfde.
Kon Nat Steuncomité
De 55sle lijst van bij hel Koninklijk
Nationaal Steuncomité 1914 ingekomen
bijdragen van 29 Aug tot en met 4 Sept.
vermeldt een totaal van f 22.433.70Vs
makende met het totaal der vorige lijs
ten ad f 2.873.815.31Vs, een totaal aan
ontvangen bijdragen en toezeggingen van
f 2 896.249 02
Uit Middelbnrn.
Bij den penningmeester vau het
Steuncomité te Middelburg den heer H.
Boasson is sedert de vorige opgave in
gekomen van: Mevr. F B. maandcl. bij
drage f 1, personeel N V „De Automaat"
f 3. teekenbeambten, controleurs, bazen
en onderhazen der N. V. Vitrile Works
Ltd f 23 32B. wekelijksche bijdragen,
week van 23 Sept f 159 60.
Voor de 59e uilkcering aan dc fa milieu
van militairen en aan werlrëloozen ten.
gevolge van den oorlog was noodig een
bedrag van f 375.55.
- Namens hel Prov. Inllehtingbureau
verzoeten wij onzen lezers, wfen dit be
kend is, aan dat bureau, Balans D 4, het
adres op te geven van onderstaande per
sonen van Rampelberg, Victor Buelens,
Pierre Haems, Maria van Overberghe,
Le Fèvre d'Arric
Uit Zuld-Beveland.
- Nadat door belanghebbenden in de
gemeente S c li o r e in een request was
gewezen op de groote schade, die door
de hazen in deze omgeving wordt aange-
richl, is door den Terrilorialen bevel
hebber van Zeeland aan het jachtgezel
schap „Zeelandia" aldaar vergunning ver
leend tot liet jagen beoosten de lijn,
gelrokken van hel stoomgemaal te Kat-
tendijkc naar paal 10 aan den Zeedijk,
bezuiden Biezelinge, wat eerst verboden
was
Uit Tholen.
- Door de afdeeling Tholen en St
Philipsland van het Gentr. Gen. voor Kin-
derli en Vacantiekolonies zij-n dit jaar
gedurende 20 weken gezamentlijk 3 kin
deren uitgezonden geweest naar hel Ri
vier huis te de Steeg bij Arnhem De re
sultaten waren zeer bevredigend, zoowel
(de algemeene gezondheidstoestand als het
lichamelijk gewicht ging en aanmerkelijk
vooruit
Uit Zeeu wsch-VIaan de ren O. D.
Naar men ons uif II uis t meldt is
De Y-, van wien wij dezer dagen me!d'r
den dal hij bij een vechtpartij was ge
wond, overleden.
Als vermoedelijke dader zoa, nage
houden onderzoek zijn aangehouden ;e-
keren De B.
- Aanstaanden Woensdag zullen uit
hel Doorgangshuis te Hulst wederom
een 30-tal vluchtelingen vertrekken naar
het kamp te Uden 'tZijn meestal vrou
wen met kinderen, komende uit de rich
ting Beveren en Antwerpen, wier 'man öf
geïnterneerd is öf zicli nog als soldaat
aar. 't front bevindt Volgons beweren
dezer lieden is het te voorzien dat bij
een eventueel voortduren van den oorlog
gedurende - den komenden winter, njög
zeer vele mingegoeden in Nederland een
onderkomen zullen zoeten, daar de toe
stand in sommige gemeenten in België
voor die menschen critiek is.
APOTÜEKEN.
Morgen zijn de inavolgende apotheken
geopend
Middelburg' M J van Pienbroek
Vlissingen S .1 lEngering.
Goes: v d Hoek.
Zenuwachtige dyspepsie.
De zenuwachtige storingen der spijs
vertering komen bij zeer vele personjen
voor in dezen lijd, waarin ons aller ze
nuwen op zulk een zwaren proef wor
den gesteld. De zenuwachtige dyspepsie
is een ziekte der zenuwen en ntol een
zielcto der maag zooals velen meenen
De zieke verleert zijn voedsel slecht
en hel is niet zeldzaam hem den volgen
den dag vrij te zien van alle ongemakken
die mei een slechte spijsvertering g|ci-
paard gaan Dit komt doordat de zenuw
toestand van den zieke veranderd is. De
kwaal komt bij buien, die onregelmatig
verschijnen, maar bijna altijd saamvalh'ii
mc-1 een tijdperk van zenuwachtigheid
Zij die aan zenuwachtige dyspepsie lij
den, hebben een soort van vrees legen
dal zij aan tafel gaan en elen zonder eet
lust Nadat de maaltijd voorbij is of wel
reeds na enkel een weinig voedsjel le héb
ben opgenomen, krijgen zij maagkrampen,
walgingen cn zeer dikwijls brakingen. Bij
sommigen is alleen hel gezicht van voed
sel voldoende onj walgingen en brakingen
voort te brengen
De Pink Pillen zijn bijzonder gunstig
voor de genezing der zenuwachtige dys
pepsie. Zij bezitten immers een onverge
lijkelijke genezende werking op de /ze
nuwcentra. En wij herhalen liet dat bij de
zenuwachtige dyspepsie de zenuwen ziek
zijn en niet de maag
De zieke die de Pink Pillen neemt, zal
zijne zenuwachtige dyspepsie genezen en
bovendien, dank zij hunne zoo overvloe
dig gebleken eigenschappen om nieuwe
krachten te geven, zal hij zijn lichaams
gestel, dat door de drukkende ziekte
zwaar was aangetast, zeer spoedig weer
lol volle kracht brengen.
De Pink Pillen geven altijd de beste
resultaten bij alle ziekten voorkomend
uil verslapping van hel bloed of ver
zwakking van hel zenuwstelsel- bloed
armoede. bleekzucht, schele hoofdpijnen,
zenuwpijnen, maagkwalen, rheumatiek
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar k f 1.75
per doos en f 9 per zes doozen bij het
Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade
15, Amsterdam. Bij Joh. de Roos,
Vlasmarkt K 157, Middelburg, S. A. Luit-
wieJer, A. C. Beniest, Vlissingen, Gebr.
Mulder, Goes, en in alle goede apotheken
en drogisterijen.
KERKNIEUWS.
Kerkvoogden der Ned Herv. Gem.
alhier maken in de N Z B. bekend
dal de kerktelefoon voor liet gebruik
gereed is. Zij, die daarvan gebruik wen-
schen te maken, kunnen zich aanmelden
bij deii voorzitter van kerkvoogden Koe-
poorlslraal 27.
Voor onvermogende» zijn 6 toestellen
in den tuin beschikbaar De 6 overige
toestellen zijn op vacante plaatsen aange
bracht.
Het gebruik der toestellen is gratis
Ned. H*rr. Kerk.
Aangenomen naar Meppel J F van
Duyne te Spijkenissc
Geref. Kerk.
Beroepen le Maasdijk W. S. Pontier
le Kruiningen
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Onder den naam van „Comité Néer-
lando-Belge d Art Civique (C N B A C
(Nederlandsch-Belgisclie Stedenbouw
Commissie), is onder bescherming van den
Belgischen gezant in Den Haag een stu
die-commissie opgericht, welke zich uil
sluitend bezighoudt met het verzamelen
van alle documenten en gegevens, welke
te verkrijgen zijn, betreffende de nieuw
ste inzichten, gemaakte studiën en op
gedane ervaringen in Nederland op het
gebied van hel aanleggen van sleden en
dorpen, ten einde deze te zijner tijd ter
beschikking 1e stellen van belanghebben
den in België
De schrijver van J'acciwe
Fred van Eeden deelt in de „Am-
sterd." de volgende verklaring mee van
den schrijver van J'accuse en dr Sater,
naar aanleiding van de beweringen over
hun persoon in de „Deutsche Wochen-
zeitung in die Niederlande"
„De redenen waarom de schrijver van
„J'accuse" zich niet bekend maken kan,
behoeven bij de tegenwoordige toestan
den in Duitschland geen toelichting
De schrijver ziel geen reden om den
vervolgers en onderdrukkers der waar
heid het handwerk makkelijker te maken,
en wenscht ook voor te toekomst vrij te
blijven om zijn stem voor welzijn van
zijn volk le verheffen Hij heeft nog te
minder aanleiding uit zijn anonymileit te
treden, nu de schandelijke lasteringen in
de „Deutsche Wochenzeitung" van een
anonymus komen, die zijn eerloos denun-
cianlen h andwerk achter het masker van
een ,hocb angesehenen scbweizerischen
Rechlsgelelirten verbergt"
Dc beweringen van dezen „rechtsge
leerde omtrent uitgeven en schrijven zijn
van begin lot einde zonder uilzondering
gelogen en verzonnen
Het boek is niet door een „wegen
dunkier Sachen gefluchlelen advocaten"
geschreven. Hel is n i e l in Frankrijk
ontstaan noch door de Fransche regee
ring gekend, be-invloed of wel betaald.
Dat de heer Suler nooit van een „lijst
van advocaten" geschrapt is kan hij ge
makkelijk bewijzen Hij heeft nooit liet
beroep ran advocaat uitgeoefend Van
1896 tot 1899 was hij in Bern ..Secré
taire adjoint du Department Politique
Suissel it die betrekking heeft hij eer
vol ontslag gevraagd en gekregen omdat
hij genoeg had van 't ambtenaarswerk en
zelfstandig op sociaal gebied wilde gaan
werken
Dat hij van dc Fransche regeering géén
geld gekregen heeft is natuurlijk moeilijk
voor hem te bewijzen, maar hij kan (en
minste aanloonen dal het uitermate on
waarschijnlijk is. in aanmerking geno
men zijn finantieele positie en zijn sociale
arbeid
Dr Suler is voornemens een klacht
wegens beleetüging legen liet Duiische
blad in le dienen
Reclameplaat
Uit een ons heden toegezonden recla
meplaat voor Honig's Maizena, blijkt ons,
dat de directie der N V fabriek ,,de
Bijenkorf" vh. M. K Honig te Koog aan
de Zaan, prijs stelt op een artistieke*
a-ml'ondiging barer produkten.
Deze plaat is uitgevoerd in sprekende
frissche tinlen. waarin de complemen
taire kleuren blauw en geel alsmede rood
en groen den hoofdtoon voeren, en op
zeer gelukkige wijze zijn verdeeld
Zij stelt voor een bekoorlijke jonge
dame. in Rococo-cosluum, een pakje
.Honig's Maizena" in de hand houdend,
en de eenige opmerking, die wij niet
kunnen nalaten over de uitvoering daar-
an idl te spreken, is. dal de „panier
wel wal èrg volumineus is weergegeven,
daar zij bijkans den omvang van een
half cirkel-segment beslaat
Overigens hebben wij over deze wer
kelijk aestlieiisch goed verzorgde plaat
niels dan lof
Zij is onlworpen door D II Kramer
en gedrukt bij L van Leer Co. te Am
sterdam, en wij twijfelen niet of zij zal
haar doel (de aandacht te vestigen op
„Honig's Maïzena'" bereiken
Hel is ongetwijfeld een gelukkig ver
schijnsel. dal tegenwoordig vele fabrikan
ten overtuigd zijn van het feit, dat een
smaakvolle reclame voor hunne produc
ten, in onzen lijd, in verband met den
(al zij het ook langzaam) zich ontwikke
lenden kunstzin, een vereischle is ge
worden, en dal deze op den duur ook
meer kans op succes zal hebben
Wanneer door hen op den ingeslagen
weg wordl voortgegaan, heeft het er al
len schijn van, dal de in schreeuwende
slecht harmoniëerende, kleuren uitgevoer
de pan carles, ontworpen door leeken in
do (graph is che kunst welke producten
thans nog helaas in vrij groolen getale
op onze plakborden worden aangetroffen,
weldra tot het verleden zullen behooren
Het Bureau tot publiciteit van We
tenschappelijk Nieuws, gevestigd te Am
sterdam. zond ons haar prospectus toe
van de afdeeling schriftelijke cursus
sen 1915 16 Hel geeft een eerbiedwek
kend lange lijst van de verschillende
vakken waarin schriftelijke cursussen
worden gegeven Er zijn er niet minder
dan 129 verdeeld over de volgende af-
deelingen Handelswetenschappen, Taai
en Letterkunde, Exacte Wetenschappen
cn Techniek. Ontwikkeling en Bescha
ving. Cursussen voor een acte L O.,
Cursussen voor een acte M. O.. Cursussen
