H" 230
191
Donderdag
30 September.
FEUILLETON.
DE WELDOESSTER,
Fiit, Stad en Provincie.
Pm louut venekgxt iageljkt, met aitzoaicrixg na Zia« n*firn tïëf* n B
Prgs per kwartaal) zoowel toot Middelburg al* rooi all* plaatam ia
Nederland franco p. p. f 1.25j
Afzonderlijke anmmera koaten 5 cent.
AdratUatiSa fc 29 ceat pw «gel* Bg aboaneaaaat tki lager, Geboeriefi ie*4j a%
alle andere familieberichten ea Dankbetnigiagea ran la? regel* f 1.50,
olk* regel mier 20 cent. Beclamea 40 cent per regel; Groot* letter* naar de plaat
die tg inneai3*£
IWST AirerUiti»» róór één nu te b**org*n|
In verband ts honden.
Hel wordt raadzaam, goed le onder
scheiden welke belastingplannen nu aan
de orde zijn. Ze kunnen licht tol ver
warring aanleiding geven.
Ten eerste is er de zorg voor de oc-
taling van reule en aflossing der oorlogs
leening van 275 millioen in welke bela-
ling voor de eerste drie jaar voorzien
is door hel op een duur van 15 jaar
berekende opcentenslelsel, maar jn wel
ke kwestie vóór 1 Jan 1917 inocst
beslist worden: of die aflossing in 15
jaar al of niet moei worden vervangen
door een heffing in eens. Dit alles be
treft alleen o o r 1 o g suilgaven, dus iets
tijdelijks.
Tc/i tweede is en marcbe, (maar «ooi--
loopig nog achter de coulissen) het plan
lot algeheele herziening van ons belas
tingstelsel, ter dekking van hetgeen ieder
jaar meer noodig is voor de „gewone"
uitgaven. Dus uilgaven en belastingen
van blijve nden aard.
En ten derde loopen er geruchten
over plannen Lot heffing van een belas
ting op oorlogswinsten, wat natuurlijk
ook iels tijdelijks is, en dus niet onder
de tweede rubriek kan worden inge
deeld.
Evenmin echter onder de belastingen
van de leeningwel, want die vormen een
afgerond geheel, speciaal bestemd er.
ook voldoende voor rente dier leening
en aflossing in 15 jaar.
Maai' men weet dat de nieuwe 1» -
grooling naast de gewone uitgaven ook
nog crisis-uitgaven kent, waarvoor de
rc geering voorloopig nog wel geen lvee-
de oorlogsleening noodig acht, «naar
waarvan het wel zeker is dal ze niét
uit de „gewone" inkomsten zullen kun
nen worden gedekt Een belasting op
oorlogswinsten zou juist daarvoor hij uit
stek aangewezen zijn.
Wie nu spreekt over een heffing in
eens na 1917, ter aflossing van de ge-
heele oorlogsleening heeft het over iets
anders, dan over een belasting op oor
logswinst, wat wel eens over 't hoofd
gezien wordt.
Eri toch is hel noodig die begrippen
goed uil elkaar te houden, ook reeds
hierom: idal de kwestie van „leening met
aflossing of heffing in eens" thans veel
minder eenvoudig is, dan verleden jaar
December, toen ze heette te kunnen
worden saamgevat in liet verschil tus-
schen de aantrekkelijke toekomst „ineens
er af", en vijftien jaar drukkende opcen
ten.
Wanneer eerst het nieuwe belasting
stelsel van blij ven den aard zwaardcren
druk op de belastingbetalers zal hebben
gelegd, en er is bovendien nog bij geko
men een groote afdracht aan den staat
van de oorlogswinsten (al behoeft die
nog niet 50 pCt.t e zijn, zooals in Enge
land) 'dan wordt er reeds zooveel van
de Nederlanders gehaald, dat de nu
reeds merkbaar geslonken geestdrift voor
storting van een vermogensdeel wel
beneden hel nulpunt zal dalen.
Wanl het is duidelijk dat dan zwaarder
zal wegen de niet te ontkennen moeilijk
heid die velen zullen ondervinden als ze
een deel van hun vermogen moeten los
maken en afstaan, een deel dal voor
de nieesten wel le gjroot zal zijn om het
uil' hun inkomen te betalen
We zullen niet uitweiden over de
kwestie van kapitaalvernietiging. Wc
meenen dal die builen het vraagstuk
slaat, daar de door een heffing in eens
opgebrachte som weer in dezelfde maat
schappij terugkeert door de aflossing van
de leening-aandeelen. Als er Kapitaal
vernietigd is, dan is dat nu reeds ge
schied door hel besleden van 't geld aan
oorl ogsuitgavendie geen nieuwe inkom
sten scheppen, dus door het niet vor
men van nieuw kapitaal uil hot bestaande.
Het vraagstuk krijgt daardoor hel ka-
karakter van de praktijk-vraag: hoe de
aflossing te regelen opdal men de minste
moeilijkheden oplegt aan de personen die
hun geld noodig hebben voor bun bedrijf,
dus met de minste belemmering van de
welvaart van 't land
Want ook de sterke voorstanders van
een heffing, (behalve misschien de soc.
democraten) zijn van meening dat niet
alleen de zeer vermogenden moeten be
talen Het gebeiu'de in België heeft hef
duidelijk bewijs geleverd dat arbeiders
klasse en middenstand bij ons ook belang
hebben bij de regeeringsmaatregelen lol
hel houden van ons land builen den
oorlog. Een heffing in eens zou zoo nïef
allen, dan toch velen moeien treffen.
He.l bezwaar van Minister Treub legen
(deheffing in eens was, dat men daardóor
de vele ondernemingen, die zich juist
kunnen, staande houden, zou vernietigen,
omdat ze geen deel van hun vermogen
kunnen a fslaan zonder voor dalzelfde be
drag een nieuwe schuld aan te gaan; ter
wijl juist na den oorlog een economische
crisis onvermijdelijk zal zijn en dus die
ondernemingen toch reeds in moeilijk
heden zullen komen
Door de heeren Bos en De Meester is
de juistheid dier voorspelling van een
crisis betwijfeld Wie van hen gelijk heeft
kan niemand uilmaken. Dat ligt in de
toekomst.
Maar we moeten bekennen dat deaan-
Irekkelijkheia, die verleden jaar 'de hef
fing in eens ook voor ons liad, aanmer
kelijk zwakker is geworden, nu we na
gaan wal zoon heffing beleekenen zal
in een tijd, waarin dc nieuwe belastingen,
nog zwaarder druk zullen hebben ge
legd dan nu, en waarin van de oorlogs
winsten reeds een aanmerkelijk deel voor
de schatkist zal zijn opgevorderd.
We hooren in gedachte de tegenwer
ping dal hel dan juist gewenscht zal zijn
de 15-jnar durende belastingdruk van die
opcenten voor leening-aflossing weg te
nemen.
Ten eerste echler zal het van den
financieelen toestand in de maatschap-
'door de schrijfster ven
„Elizabeth and her German G*rdte«".
x—
36).
„Het beste zal zijn", zei de predikant
toen bij aan hel groolsle gedeelte van
zijn verrukking uiting had gegeven:
„het beste zal wezen een advertentie te
plaaisen in een christelijke courant."
„Maar niet meL mijn naam er bij'
zei Anna.
„Neen, neen, wij moeten verstandig
zijn wij moeten zeer verstandig zijn.
De advertentie moet met beleid worden
Ippgesteld Ik zal tegelijkertijd infor-
malies inwinnen bij mijn collega s .ijn
den heiligen dienst, maar er moet ook
een advertentie verschijnen. Wat zou de
freule er van denken alle sollicitanten
naai- mij le verwijzen?
„Wel dal zou ik een uitstekend plan
vinden, als het u ten minste niet te veel
moeite geeft."
„Moeite? Ik ben met vreugde ver
vuld bij de gedachte eenig deel te ner
men aan dit goede werk. Ik vermoedde
weinin dat dit arme hoekje van ons
vaderland nog eens een heilige plaats
zou worden, een gezegend toevluchlsi-
ooru voor levensmoeden, een gezellig
plekje, welriekend van liefdadigheid
,Neen, geen liefdadigheid," bracht An
na in het midden.
En de predikant ging voort, want hij
wilde den volzin voltooien: „waarvan
dc geur nacht en dag zal opstijgen lof
de hemelen. Maai' dit zijn de hemer-
schc verrassingen waarover de Voo: zie
ligheid beschikt en waarmee zij le
voorschijn treedt als wij hel hel unnsl
verwachten."
Ja", zei Anna. „Maar wat zullen wij
in de advertentie zetten?"
„Ach ja, de advertentie In de be
schouwing van dit scliooue vooruitzich
vergeel ik de advertentie." En weder
bevochtigde opgetogenheid zijn oogenen
weder sloeg hij de handen samen en
zag haar aan mei het hoofd schuin, alsi-
of de jonge dame zelve het schoone
uitzicht vormde.
Anna stond op en ging naar de schrijf
tafel om een potlood le krijgen en
papier, want zij wilde hem graag bij dit
punt houden; en de predikant zag de
gracieuse witte figuur na en was meer
dan ooit getroffen door haai' gelijkenis
met engelen, zooals hij zich die voor
stelde Hij dacht er niet over na hoe ge
makkelijk het was er uit te zien alsi
een wezen uit de andere wereld, een
wezen vrij van alle aardsclie grofheid,
voor oogen die gewoon zijn de al te
groolo weelderigheid te aanschouwen
van zijn eigen, uitnemende echtgenoote.
Zij bracht het papier mee en ging
weer zitten aan de tafel waar de lamp
pij van na den oorlog afhangen, ol het
tot kapitaal herleide opcenten-bedrag
meer of minder zal zijn, dan 't gevor
derde vermogenspercentage En ten twee
de zal het voor veel zaken nog de vraag
zijn, of ze niet praetiscber ieder jaar
een zeker bedrag afzonderen voor be
lasting, dus als 't ware „op afbetaling"
den moeilijken tijd doorzwoegen, dan wel
en storting in eens doen, terwijl ze
geen kapitaal kunnen missen, en opge
nomen gefd zeer duur moeten betalen.
Om op die vragen nu reeds een af
doend antwoord le geven is voor den
knapslen econoom ondoenlijk, omdat nie
mand weel wal de toekomst zal brengen!
Maar mogelijk en doenlijk is hel reeds
nü alle besprelcingen en opmerkingen
over deze zaait te houden in nauw ver
band met wat er nog meer bij ons op
belastinggebied aanhangig is of nog zal
komen Ze is niet meer als geheel af
zonderlijk staande kwestie op te lossen
VERKIEZING IN AMSTERDAM IX.
„He' Volk" deelt mede, dat de af-
dceling IX van de S. D A. P. in haar
gisteravond gehouden vergadering de
heer J v Tempel candideerde voor het
vooi hel lidmaatschap van de Tweede
Kamer.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Wolvo rdering.
Hel lid dei Twee Je Kamer rar. Th.
H. De Meester heeft aan den Minister
eenigc schriftelijke vragen gedaan uver
wolvordering, o. a krachtens welke
wettelijke bepalingen veel meer wol ge-
vorderd is dan voor den krijgsdienst
noodig was, zijnde het meerdere aan de
wolindustrie gedistribueerd; krachlens
welke wettelijke bepalingen de regeling
der schadeloosstelling heefl plaals ge
had door een andere autoriteit dan de
burgemeesters der gemeenten, waar de
vorderingen zijn geschied?
Voorts bij wien thans de wolprodu-
centen van de prijsbepaling in beroep
kunnen komen? Naar welken grondslag
dc prijsbepaling die aanmerkelijk la
ger is dan de marktwaarde, heeft plaals
gehad? 4
Krachtens welke wettelijke bepalin
gen voor de wol, aan de wolinduslrie
gedistribueerd, dezelfde prijs' is betaald
als voor de wol, ten behoeve van den
krijgsdienst benoodigd?
Sohapenvleesch.
De Minister van L. N. en H. heeft
met ingang van 4 October ontheffing ver
leend van het verbod van uitvoer van
vleesch afkomstig van rammen en wee-
ren.
Uit Middelburg.
-- Hel ten behoeve van vluchtelingen
en geïnterneerden ingestelde Prov In-
lichlingsbureau voor Zeeland alhier
wordl vanaf morgen overgeplaatst naar
Balans D no 4.
Gisteravond omstreeks achl urn*
sloeg op den Scisdam alhier een voor
een rijtuig gespannen paard op hol, rende
langs de Houttuinen en den Schoorsteen-
vegerssingel naar de Winlcrslraat en liep
op het Vlissisngsch Wagenplein legen den
Kanaaldijk op, waai' hel rijtuig omviel,
en hel paard kon worden gegrepen Hel
rijtuig was nog al beschadigd, persoon
lijke ongelukken hadden niet plaats.
Sedert den brand in de Gortstraat
wordt een koperen slraalpijp van een
walerleidingslang vermist. Indien soms
een onzer rezers inlichtingen kan geven
waar deze pijp zich bevindt, wordt hij
verzocht daarvan aan de sladsschuur of
hij de politie kennis le geven.
Uit Scho uwe n-D ui vel and.
In de Maandag le Zierikzee ge
houden alg. vergadering van hel water
schapsbestuur van Schouwen werd de
rekening goedgekeurd. Afwijzend werd
beschikl op een verzoek van P. Boot
Wzden pachler der vogelarij, om een
bijdrage in de boslen tot verbetering van
de in de Heertjesinlaag gelegen lillen
Dt stemmen staakten (11 legen 11)
over hel voorstel om de in het reserve
fonds aanwezige Russische slaatsfond"
son (uom. f 14 000) te ruilen voor Rus
sische sporen. De voorzitter zei zijn be
slissende stem aan te houden tot Ie
volgende vergadering
Uit Z ee u wsch-VIaan de ren WD.
In de Dinsdag te Cadzand ge
houden raadsvergadering werd een ver-
koek van enkele ingezetenen om nog twee
lanlaarns le plaatsen, zoodanig toegestaan
dat de verlichting met drie lantaarns zal
vermeerderen.
Eveneens werd toegestaan een verzoek
an hel tramcomité I-Iuijgebaert om de
subsidie te brengen van f 250 tot f 500
per jaar
De begrooting voor 1916 werd vast
gesteld tot een bedrag van f 12.331.55?,
zoo in ontvang als in uitgaaf
- De correspondent te Sluis van de
Tijd verlelt van de Zondagavond-loonee-
l'-u die bet gevolg waren van bet afsluiten
an den gasloevoer uit Brugge naai' Sluis.
Overal zag men menschen toopen met
ou.'c lampen, lampenglazen, kaloen, kan
netjes, petroleum enz De eeuigfe winkel,
die petroleumlampen verkoopl. zag z'n
raad in 'n half uur uitverkocht. De
„Automaat" rukte met z'n overgebleven
vooiraad uit en direct kwamen van alle
kanten de vrouwen met hun ledige kan
non aangeloopen om ze legen volle le
op sloud. „Hoe schrijft men die soort
advertentie in hel Duilscli?" vroea zij
„Ik zou er geen kunnen schrijven al
was hel voor een kamermeisje En zoo
een als deze moei zoo zorgvuldig opge
steld worden."
„Zeer waar, wanl helaas, zelfs dar
mes zijn somtijds niet alles wat rij ver
klaren le zijn Treurig dal er in een
Christenland bedriegers zijn Dubbel
treurig dat er ook zijn onder de vrou
welijke sexe". I
„Heel treurig,' zei Anna glimlachend
„U moei mij maai' zeggen wat de leuge
naarsters zijn onder de personen die op
de advertentie schrijven,"
,Achj gemakkelijk zal dal niet zijn,"
zei de predikant, wiens ondervinding
op hel punt van dames beperkt was
die begon in le zien dat hij een ver
antwoordelijkheid op zich nam, die
zwaar dreigde le worden. Veronderstel
dal hij een sollicitante recommandeer
de, die later verdween met de Itepeh
van de freule in haar reistasch? „Ach
het zal niet gemakkelijk zijn," zei hij
hel hoofd schuddende.
„Kom," zei .Anna, wij moeien het er
maar op wagen met de bedriegsters.
Misschien zijn die er in 'l geheel niet
bij. Hoe zou u willen beginnen?"
De predikant leunde achterover m
zijn stoel, vouwde dc handen, sioeg de
oogen op naar het plafond en peinsde.
Anna wachtte, met het potlood in dc
hand, gereed op te schrijven wat hij
ruilen Maar de militairen waren er ook
nog! De barakken brandden niets dar!}
ga .tampen, die nu ook door petroleum
lichten vervangen moesten worden. Dies.,
werd de „Aulomaat"-voorraad in beslag
genomen.
Vrouwen vertoonden him minder ge
lukkige buren zegevierend de onder slof
en vuil op een zolder teruggevonden
oude lamp. Een ander kon niel uitge
sproken raken over l „stom geluk'dat
ze toevallig nog twee liter in huis had.
Petroleum" bedoelde ze waarschijnlijk
Soldaten dansten en lachten van pret,
omdat ze nou vanavond „overal vrijen"
kogden, daar natuurlijk ook geen straat
lantaarn ontstoken zou worden.
De jongens dolden de straat over met
allerlei vreemde hoofddeksels, welkte met
oen brandende kaars waren „opgesierd".
De meisjes lachten en joelden en waren
schichtig „als katjes in den donker".
Voor vele menschen is 't echter een
leeliike geschiedenis, daar ze in goed
rtrouwen op hel gas, hun fornuis en
petroleumlampen hadden opgeborgen.
Over de oorzaak is niets met zekerheid
bekend, al vermoedt men dat een der
•le op Brugge geworpen bommen de
gasfabriek getroffen heeft.
Besmettel ij ke ziekten.
In de week van 22—28 September
1915 zijn de volgende besmettelijke
ziekten Ier kennis van den centralen
gezondheidsraad gekomen
roodvonk 4 gevallen te Hoek, 1 geval
le Middelburg, 10 Le Neuzen en 1 te
Vlissingen
dipkterilis2 te Kattendijke cn 1 te
Vlissingen en le Zierikzee
KERKNIEUWS.
dicteerde. Frau Manslee, aan het andere
eind van de kamer, spande naai' aorea
in om le hooren wat er gebeurde, maar
miss Leech die haaiwou bezig houden
en levens haar Duitsch oefenen, hield
niel op met haar korte zinnetjes en
hoopte steeds dat haar fouten verbeterd
zouden worden. En er werd geen enkele
verfrissching gepresenteerd, geen glas
'verkoelend bier, geen vloeibare ver
troosting hoegenaamd, zelfs geen glas
sellzev water. Zij beschouwde den avond
vooi haar als volkomen mislukt.
„Eeu Christelijke dame van edele ge
voelens," dicleerde de predikant, en het
v as of hij de woorden van het plafond af
l.is, „biedt een tehuis aan le haren
huize
„Is dat de advertentie?" vroeg Anna
„biedt een tehuis aan te haren
huize
„Dat begin bevalt mij niet," zeil
Anna aarzelend, „die edele gevoeliens
won ik er liever buiten laten."
Zooals de freule verkiest Beschei
denheid lean nooit iets anders dan een
sieraad wezen. „Een Christelijke dame
„Maar waarom Christelijke dame?
Waarom niet gewoon dame? Zijn er
dan ook heidensche dames, dat u zoo
aandring! op Christelijk?'
„Erger, veel erger dan heidensch,"
antwoordde de predikant, terwijl hij
rechtop ging zitlen en zijn oogappels,
die plotseling vlammend geworden wa
lt c rk splitsing of kerk herstel.
In de gister alhier gehouden eer
ste Prov. vergadering van de confessio-
neele vereeniging in Zeeland hield dr.
P. J Kromsigl van Amsterdam een refe
raat over Kerksplilsing of Kerkhevstel.
naar aanleiding van het door de Synode
aangenomen voorstèl der Utrechlsche
(professoren, dat z i. op niets anders
dan op kerksplilsing kan uitloopen en
uit moedeloosheid moet verklaard wor
den
Er' is maar één weg om uit onze
kerkelijke ellende te geraken, de weg
dei' schriftuurlijke tuchtoefening \Vij
mogen niel ons zeiven in veiligheid
brengen in een gedecimeerde, zuivere,
gereformeerde kerk en de andere mede-
gedoopten aan dwaling en ongeloof
overgeven.
Maar daarvoor is reorganisatie noodig
herstel der kerkelijke vergaderingen
Ned. Hart. Kerk.
Beroepen le Barneveld H. Japchen,
le Loon-op-Zandle Kedichem H. W
Bloemhoff, cand te Noordbroek.
Bedankt voor Kiel Windeweer T W.
Dijkslra, te Westbroek.
ren, op haar vestigde; en zijn stem
daalde tot een sissend gefluister, een
vreemd contrast met zijn honigzoelen
toon van zooeven. De heidenen wonen
in vergelegen landen waar zij zich slil
houden, totdat onze zendelingen hen
vergaderen lot de schaapskooi, de kerk
maar hier, hier in ons midden,
hier overal, en zij halen ons het
geld uit den zak, het brood uit den
mond. hier zijn 'tic Joden."
Het is onmogelijk den toon van angst
en haat te beschrijven waarop dit
woord werd uitgesproken Anna staar
de hem aan. geheel verward. „De Jo
den?" herhaalde zij Een van haar
grootste vrienden in Engeland was een
Jood. een voortreffelijk man, zij moest
glimlachen als zij maar aan hem dacht,
zoo geestig en aardig en vriendelijk
was hij" En over Joden in het alge
meen kon zij zich niel herinneren ooit
iels gehoord te liebhen
„Maar niet alleen het geld ml on
zen zak en hel brood uit onzen mond,"
ging de predikant voort en hij leun
de voorover en deed zijn licht grijze
oogen zoo wijd mogelijk open en hij
spralc zoo zacht, dat Anna er kippe-
vel van kreeg, maar ook het bloed
het bloed uit onze aderen
(Wordt vervolgd).
