MIDDELRURCsSGHE COURANT.
N* 222.
fiSö'GJaargang
f9ltt
Dinsdag
~ia
21 September»
De Troonrede.
FEUILLETON.
DE WELDOENSTER,
BlnnenMai
Uil Stad 8ë Provincie,
,78 'p«roi;t ebgni drfjelgk*, Eet ui6zon4er!ag rue 2toa- o« r,
Prge per kwartaal, soowei voor Middelburg aio voor a/hr pl«&Ss?a iv
Nederland franco p. p. f 1.25t
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AdrörtoEÜSfs SC stifti pre ïtgei B| abonneacai veel lager; Gebo»rt»2, deedg ik
•11* aader* fenrJlitbepichiet' ea Daakbetrrfgsffgs» van tegels 1 50
dke X6gel meer 20 cent. Etclaroes 40 cent per regal. Groom letters nat; 4e plaat
die zjj innecQ'-st
t^" Advertectlce vóór ééa mi? ts be*orgï»j
De rede waarmee hedenmiddag H.
M de Koningin de Stalen Generaal ge
opend heeft, luidt als volgt
Mijne Heerenl
Nu ik weder in uw midden ben is
hel mij eenc behoefte allereerst open
lijk uil te spreken, hoezeer ik vervuld
ben van dankbaarheid dat ons vader
land vrij is gebleven van de verschrik
kingen. van den oorlog, die nog steeds
geen einde neemt. De vaste wil van re
geering en volksvertegenwoordiging om
onze zelfstandigheid te bewaren ea de
plichten der neutraliteit slipt na te
komen, vindt alom waardeering. Onze
betrekkingen met alle buitenlandsche
mogendheden bleven van vriendschappe-
iijken aard
Zee-'en landmacht blijven gereed ter
bescherming onzer nationale belangen,
de dienst hier te lande en in de
koloniën vereisclite onafgebroken in
spanning. De herinnering aan iien die
.daarbij hel leven lieten vervu.ll mijl
met weemoed.
Met bijzondere waardeering gedenk ik
de vele mannen die door de vervulling
van hun plicht nu reeds zoo gerui-
men tijd verstoken zijn van de uitoefe
ning van hun beroep, de behartiging
hunner zaken en de samenleving met
hunne gezinnen
Ofschoon ook thans het economische
leven nog sterk gedrukt wordt door den
toestand, waarin Europa verkeert, kan
er loch met voldoening op worden gewe
zen dat de land'- en tuinbouw over
hel algemeen in gunstigen toestand ver-
koerenDoor samenwerking van de Re
geering met de georganiseerde belang
hebbenden in verschillende takken van
bedrijf kouden voor handel en nijver
heid de nadeel ige gevolgen der ven-
schillende moeilijkheden worden be
perkt, en de zaken zooveel mogelijk in
gang worden gehouden
De Nederlandsche rcederij leverde
voor zoover de groole vaart betreft
gunstige uitkomsten op De toestand der
Jdeine vaart is daarentegen zeer om-
gunstig Ondanks de daarbij ondervonden
moeilijkheden en gevaren zijn de uit
komsten van de zee-visscherij be
vredigend, die van de andere takken
•van visscherij zijn zeer uileenloopcnd.
De Regeering ziet zich nog genoodzaakt
in veie opzichten haar tusschen&o'mst
in buitengewone mate le verleenen voor
'hel aanvoeren van levensmiddelen, voor
hel tegengaan van prijsopdrijving, en om
te voorkomen dat levensmiddelen en
grondstoffen, die hier niet gemist kun
nen worden, hel iand verlaten. De be
perkte aanvoer van grond- cn hulpstof
fen brengt hel geregeld voortwerken van
menige-, fabriek niet zelden in gevaar. De
Regeering tracht den aanvoer zooveel mo
gelijk te bevorderen.
Hoewel het havenbedrijf, hel bouwbe-
drijf en de diamantnijverheid kwijnen is
de omvang der werkeloosheid over het
algemeen tot nog toe niet zorgwekkend,
j Dankbaar erken ik den moeite vollen
arbeid die door zoo velen hetzij in com
missies, hetzij persoonlijk, in hel alge
meen belang wordt verricht.
Hoewel de druk der Lijden zich
uiteraard ook in Nederlandsch Indië
doet gevoelen geeft de algemeene eco
nomische toestand ook daar te lande
geer reden tol bezorgdheid
Met voldoening mag vastgesteld wor
den dal de berichten omtrent het ver
loop der pestziekte reeds geruimen
tijd veel gunstiger zijn dan in het vorij
jaar
De loestaud in Curagao is na het
invallen van den regen in- tie eerste
helft van hel loopende jaar en teuge-
volge van eenige toeneming van het
handels- en scheepvaartverkeer verbe
terd. De aanvoer van levensmiddelen
voor Suriname kon blijven voortgaan
Zoolang de buitengewone omstandigr
heden zich niet te onzen nadeele wij
zigen kan de gewone wetgevende arbeid
1 weder w orden ter hand genomen
De vroeger aangekondigde voorstellen
tot grondwetsherziening zullen weldra
worden ingediend
In verband met liet aanzienlijk te
kort dat ook het dienstjaar 1916 opleve
ren zal, alsmede ter bestrijding van nieuf-
we staatsuitgaven welke in de naaste
toekomst noodig zullen zijn, zullen u
binnenkort wetsvoorstellen worden aan
geboden. lot herziening van beslaande
en loL invoering van nieuwe belastingen
De hoofdlijnen van die voorstellen zul
len worden samengevat in een ontwerp
van wet, houdende de grondslagen van
hel stelsel van 's Rijles belastingen
In aansluiting aan de wetsontwerpen
betreffende de rijksbelastingen zal u een
voorstel worden voorgelegd tot herzie
ning van de financieele verhouding lus-
schen hel Rijk en de gemeenten, en zul
len de aanhangige voorstellen tot wijzi
ging der gemeentewet ten aanzien van
de plaatselijke belastingen en tot heffing
van opcenten ten behoeve der gemeen
ten op de belasting der naamlooze ven
nootschappen worden gewijzigd
Tenzij de loop der gebeurtenissen het
onveiwijld nemen van maatregelen op
financieel gebied mocht noodzakelijk ma
ten, zullen voorstellen tot regeling van
de vlottende schuld, hoewel deze voort
durend belangrijk stijgt, lot het komende
voorjaar worden uitgesteld.
Wegens hel naderen van den dag waar
op dé Invaliditeitswet uiterlijk zou moe
ter. in werking treden, zullen de vroeger
aangekondigde en met die wol verband
houdende wetsontwerpen tot herzienin/g
der sociale verzekeringswetten U eer
lang worden aangeboden.
Hel ligt in het voornemen om in af
wachting van de indiening eener vlootwet
voort te gaan mei de geleidelijke
vervanging van het materieel dal aan
'door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Gardftn".
s
29.)
Zij dreigde miss Leech en Letty
mee te nemen en Anna bloot te stel
len aan de kritiek van de booze we
reld; Anna zei dat zij er niets aan
doen Icon, als ze dat wenschtc Susie
werd al meer en meer opgewonden, al
meer en meer een Dobbs, geprikkeld
door de herinnering aan hetgeen Ililton
:en zij hadden moeten uitstaan en Anna,
zooals gewoonlijk bij zulke omstandighe
den, werd heel stil Letty zal le luis
teren, doodsbang dat deze beleer vol
nieuwe ondervindingen zoo spoedig van
haar begeerige lippen zou worden ge
rukt, en miss Leech verliet heel be
scheiden de learner, ofschoon zij in de
verste verte niel wist waar zij naai- toe
moest, en eindelijk trachtte de tranen
van zenuwachtigheid die haar ontvielen
le verdrijven in haar eenzame, kraken
de slaapkamer, waar de rallen aan het
houtwerk knaagden; zij trachtte met
aandacht aan mr. .ïessup le dienke, die
bij deze gelegenheid echter bleek niet
meer le zijn dan een gebroken riet in
den strijd mtet de wreede werkelijkheid
der ralten.
Het eind van dit alles was, nadat
Susie de gewone verwijlen had uiige-
kraamd over Anna's groole ondankbaar
heid vijftien jaren lang, dat miss Leech
en Letty zouden blijven zooals oorspron
kelijk hel plan was geweest en naar
huis gaan met Anna tegen het eind van
de vacantie; Susie zou den volgenden
dag met Hilton vertrekken.
Anna's poging om hel bij te leggen
toen zij goeden nacht zei, werd met
kracht verworpen. Anna deed Altijd on
uitstaanbare dingen en wou hel dan
later weer bijleggen; maar de hand ter
verzoening reiken als men geen hand
breed heeft toegegeven, dit werd door
Susie beschouwd als een onnoodige
plechtigheid O, die Estcourts en hun
stijfhoofdigheid! Zij marcheerde af naar
bed, ten hoogste verontwaardigd een
vei .onlwaardiging, die niet veel kans
■had gekalmeerd te worden door HUf
ton, die liaar uitkleedde
Anna was afgemat en sliep in zob-
dra zijn in bed lag en zij ontwaakte
zooals zij zicli had voorgesteld in dat
vreemde, houten ledikant, met de mor
genzon fel in haar gezicht
Hel was een heldere mooie dag; aan
den leant van liet huis waar zij sliep
kon zij den wind niet hooren, die nog
uit het Noord'-Weslen blies Zij zette een
van haar drie groole ramen open en liet
de koude lucht in haar kamer komen,
waar de merkwaardige geur van de ver
droogde klimopslingers, langs muren,
spiegel cn toilettafel, gevoegd bij de
warmte van de kaclnel, een zware atmos
feer vormden, die haar naar lucht deed
snakken Er was zeker al iemand op
kdbn dienst komt te ontvallen, en daarbij
in de eerste plaats rekening te houdeu
mol de verdediging van Nederlandsch
Indië
Vertrouwende' op de geestkracht van
mijn volk om cfe zware lasten die het
onvermijdelijk gé volg zijn van den nood
toestand waarin; wij verlceeren manmoe
dig ie dragen gs ik hoopvol de toekomst
tegemoet.
Wordt Nederland lol den einde toe
gespaard dan zal het, ik ben er ze
ker van opnieu\v een eervolle plaats in
den vrcedz.amen wedstrijd der volken
innemen. Daartoe reeds thans alle
krachter. in le -spannen schijnt mij on
afwijsbare plicht.
Met de bede dat God ons moge ster
ken, verklaar ik de gewone zitting der
Stalen Generaal geopend.
Weer een troonrede, geboren in eten
sfeer van oorlogstoestand, getuige do uit
voerige beschouwingen over de eco
nomische gevolgen.
Maar ze heeft in wetgevend opzicht
geenszins het volkomen negatieve karak
ter van die van het vorig jaar, toen de
aankondiging van nieuwe wetsontwerpen
geheel ontbrak.
En terwijl toen een volslagen afwezig
heid van politieke elementen le eouslateie-
•en viei, is ditmaal de aangekondigde her
ziening van de sociale.verzekeringswetten
wel in staat den oudeii strijd van de Tal-
ma-wetten te doen herleven
Dat de voorstellen van grondwetsher
ziening weldra het licht zullen zien, zal
geen verwondering wekken. Als de tijden
normaal waren gebleven, zouden ze waar
schijnlijk reeds het vorig jaar zijn ver
schenen
Wal over de plannen lot algeheelo be-
lasting-hr.rzieniyg wordt aangekondigd, is
ook niet nieuw mèer, na hetgeen daar
over in de pers verluidde. Bevestigd
wordt dat minister Treub voornemens
icer eenheid te brengen in de grond
slagen van ons belastingstelsel. Dat zal
zelfs in een afzonderlijk ontwerp ge
schieden, En dat dit hervormingswerk
niel zal geschieden zonder ook dc nete
lige kwestie van de gemeente-finaneiën
ter hand te nemen, ligt eigen! ij it voor de
hand.
Maar dil is zeker: het wordt een om-
'angrijke taak die door dezen onver-
moeiden Minister aan de Kamer wordt
opgelegd.
Dat voorloopig geen voorstellen zullen
worden gedaan lol regeling van de vlot
tende schuld, m. a. w., geen voorstel tot
het sluiten van een nieuwe leening, zal
wel zijn verklaring vinden in den gun
stigen toestand waarin de Nederlandsche
Bank zich bevindt,1 speciaal door den
groolen toevloed van goud uit hel bui
tenland, Ier afbetaling van dam- geplaatste
leveranties. Bovendien is blijkbaar in onjs
land nog voldoende geld beschikbaar om
in den eersten lijd in de uitgifte vam
schalkistpapier een middel te vinden tot
de learner geweest, want de kachel was
weer laangemaakt, zij kon de turf zien
branden binnen hel openslaande de urn
tje Maar buiten, wat een goddelijke kou
len zuivere jucht! Zij leunde uit hel rpam
'en dronk de lucht in met lange teugenj
terwijl de warme Maarlsclie zon op haar
hoofd scheen. De tuin, niets dan een ons-
verzorgd sluk gras met groole boomen,
schitterde van de regendroppels; de
streep zee was nu donkerblauw van
kleur met koppen van witte
schuim, de kust van het eiland aan de
overzij was een donkere streep onder
aan den rand van de zon O, wat was
het heerlijk aan dat open venster te
staan in de frissche lucht en te luis»-
teren naar het roodborstj'-e op Hen
kalen seringenboom een eindje ven
der, naar hel kibbelen van de onbe
schaamde musschen beneden op liet pad,
naar den wind in de lakken van de
hoornen, naar al de verheugde morgen1-
klankên der natuur. Een blij gevoel ver1-
vulde haar hart. een plotseling haar
overweldigende wellust- in Al wat men
alledaagsclie dingen noemt, aarde,
lucht, zon en wind. Hoe heerlijk was
hel leven op zidk een morgen, in zulk
een zuivere, door don legen schoon
gewassen, door den wind gezuiverde we
reld De vochtige reuk van hel water,
een lange ademtocht van de pi\nboo>-
nicn in liet bosch aan den anderen kant
van hel huis! Hoe had zij ooit kunnen
ademhalen op Estcourl? Hoe was hel
mogelijk dat zij niel was gestikt zon
der deze opwekkende lucht van zee en
het zich verschaffen van de benoodigdo
gelden.
Maar wat op politiek gebied, zooal^
we reeds zeiden wel veel stof zal opwar
reien, dal is de aankondiging van de
herziening der sociale wetten, al was ook
niets anders te verwachten.
Een enkel woord ter herinnering.
D,o verzekeringswetten van Talma zijn
5 Juni 1913 afgekondigd, nl. dc Raden-
wet, de Ziektewet, en de Invaliditeitswet.
Voor de beide eerstgenoemde werd be
paald dat de daluip van in werking tre-
din» nader zou worden vastgesteld M.var
bij de Invaliditeitswet was dat anders.
Het bekende artikel 369 (ouderdoms
rente) zou van rechtswege zes maanden
na den dag der afkondiging in werking
treden. Dat is ook gebeurd 3 Dec. 1913.
Maar bovendien werd in de slotbepa
lingen vastgesteld
„Drie jaren na de inwerkingtre
ding van art 369 treden de artmelcn
dezer wet, die dan nog niel in wer
king getreden zouden zijn, van
rechtswege in werking.
Die drie jaar zullen dus het volgend
jaar 3 Dec 1916, verloopen zijn
Nu zal men zich- herinneren dat bij
na de behandeling der Talma-wetjen
in de Kamer herhaaldelijk door de con
centratie-leiders is gezegd dat zij, na
een overwinning bij de stembus van
1913 niet bereid zouden zijn die wet
ten onveranderd in te voeren
Hel zoo kort na de afkondiging de
zer wetten opgetreden ministerie-Gort
vau 'der Linden heefi dal ook uiet'ge
daan
Integendeel. In de Troonrede van
1913 kon men o a deze aankondiging
lezen, waarin wij enkele woorden spa-
lieeren;
Indiening van een wetsontwerp tot
hel kosteloos verleenen van ouder
domsrente aan behoeft ige ze
ventigjarigen die gedurende een le
bepalen termijn geen onder
st euning genoten van oen in
stelling van weldadigheid, kan in
den loop van deze zitting worden
tegemoet gezien
Wetsontwerpen tot ve ree nvo u-
diging van de Invaliditeitswet cn
de Radenwet, alsmede tot het toe
kennen van een re cli t op ge-
neesk undige hulp aan de ver
zekerden krachtens de Ziektewet
worden voorbereid.
Dat werd toen nog in de Financieele
nola aangevuld door de meedeeiing.
dat de invaliditeitsrentcn „rekeninghou
dend met den leeftijd, zich lot een nood
zakelijk mi nimum zullen bepalen, dat
verband houdt met de ouderdomsrente
En vqorls dal „hetgeen boven dit mini-
mint noodig zal zijn, moet gevonden
worden door vrij willige verze-
r ing."
In die aankondigingen sprak meer de
geest van mr. Treub, dan de beginselen
der concentratie, waarbij hij trouwens
niet behoorde. Over die aangekondigde
uilsluiting der bedeelden is reeds heel
wat geschreven
Eu rechts heeft men reeds veel ge
toornd over het voornemen de Talma-
wellen aan te lasten.
Dat alles het lijkt nu zoo lang ge
leden is blijven rusten door den
oorlog Maar de nu aangekondigde her
ziening der sociale wetten zal, al wordt
er in de Troonrede niets naders van
de strekking meegedeeld, wel dezelfde
belcekenis hebben als die bedoeld in
de Troonrede van 1913
Men kan dus wel zeggen dat 'iet
r Treub is die de wetgeving dit jaar
zal heheerschen algehccle herziening
van ons belastingstelsel, ingrijpende her
ziening der verzekeringswetten
We zien in gedachte al voor ons een
stapel ontwerpen, die van de Kamer zoo
veel tija zullen vorderen, dat de afhande
ling daarvan heel weinig gelegenheid voor
ander gewichlig werk overlaat.
In dc Troonrede wordt daarmee re
kening gehouden, want zeer opmerkelijk
is hel, dal van geen der andere departe
menten pok maar één voorstel wordt
aangekondigd, dan alleen die, bovendien
nog negatieve meedeeiing over de vloot-
bosch? Zij keek met genot naai- de wil
dernis in <ien tuin; wat een verlichting
na de keurige grasvelden van Estcourt.
Dil was alles vrijheid, vrij van het con-
venlioneele, absolute afzondering; daar
ginds een voortdurend snoeien en ver
zorgen en harken, een eeuwigdurend
struikelen over tuinmannen bij iederen
slap, want Susie wilde niet onderdoen
voor haar voornamer buren. Hoe zou
de Hillsireel er op dezen Aprilmorgen
uilzien? Alle jalouzieën neer, alle mem
?schèn in bed hoe ver weg, hoe
vaag was het; een straat bewoond door
slaperige geesten, met sprookachlige kar
ren beneden hun vensters Welk een
droom scheen hel leven, dat zij drie
dagen geleden nog leidde, bij dit morgen/-
Jichl der werkelijkheid Wille wolken,
als de wolken op cfen achtergrond van
Raphaels schilderijen, zweefden zoo hoog
aan de lucht, dat zij niel é|oor den
wind voortgejaagd konden worden; een
zwarte kat zat zich le wasschen opeen
plekje zonneschijn op het pad; iemand
opende een venster en zij hoorde een
geluid van vegen, weldra overstemd
door koraalgezang van degene, die veeg
de, zonder twijfel Marie in oeu vrome,
Goede Vrijdagstemming
„Lobl Gott ihr Christen all zugleich",
zong Marie, op de maal van haar be
zem Zij had een luideeentonige slem,
toch luisterde Anna met een glimlach
en zij zou graag meegezongen hebben
om iets van haar geluk te uiten.
(Wordt vervolgd).
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uit gewezen.
Dpor den lerrilorialen bevelhebber in
Zeeland enz is hel verblijf in zijn ge-
biea ontzegd aan Frans de Mul, geboren
12 November 1882 te Philippine en wo
nende aldaar (nationaliteit Nederlander
zulks ter zake van cïandestienen uit
voer.
Aan J. van Kerkhoven le Hontenisse,
die bij bevel van 28 Juni werd uitge
zet is toestemming verleend met in
gang van 1 October weder terug le leee-
ren
Sëhalkistpapier
De Staatscourant bevat het Kon besl
van lg Sept tot uitgifte van schatkist
biljetten en schatkislpromessen lot een
gezamenlijk bedrag van 20 milliocn.
Va rkensvleesch.
Het Haagsche Correspondentiebureau
vernam, dl at met ingang van Maandag
September de grens wederom voor
een beperkten uitvoer van varkensj-
vleesch opengesteld zal worden, nl. al
leen van de producten der vleescb waf-
ren fabricage (worst enz wanneer deze
bedrijfsgroep voldoende waarborgen van
interne controle lean bieden, zoodat ver
werking van deelen van voor binnon-
landscb verbruik bestemde varkens in dep
ze fabrieken uitgesloten is.
V e r o n g e 1 u k t w a t e r v 1 i e g t u i g.
Zooals wij in een deel der oplaag van
ons vorig nummer nog konden opna
men, is gisteren Le Terschelling aan
gebracht de bemanning van een in de
Noordzee verongelukt Duitsch watervlieg
tuig.
Het JIdbl meldt dienaangaande nog
's Middag 3 uur opgestegen, kreeg het
liegiuig een paar uur later averij aan
den molor op 25 mijl uit de kust.
's Nachts hegon men noodseinen le ge
ven Halfvier 's morgens was de red
dingsboot „Brandaris ter plaatse en be
gon de wakkere bemanning het redi-
dingswerk, dat niet van gevaar out bloot
vas, door dien hel nacht was en de
'leugels telkens op hel lage water sloe
gen Joen 4e avialeurs uit hun benarde
positie waren gered, werd het vliegtuig
op hun verzoek in brand gesloken, \vaar(-
na de reddingboot terugkeerde Aan den
wal gekomen werden de geredden floor
de marine-autoriteiten ontvangen.
Uit Middelburg.
In de gisterenavond gehouf-
den algemeene vergadering van het
Natuurkundig Gezelschap alhier wer
den de verslagen van secretaris en pen
ningmeester meegedeeld De rekening
over het vorig jaar en de begrooting
van hel aanstaande werden nagezien
en goedgekeurd De eerste sloot met
een bedrag van f 2409.72 in ontvangsten