COURANT.
r 2i8
138* jaargang
1813
Donderdag
16 September.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
DE WELDOENSTEB,
BH Stad an Previncie.
Sta* oonz*Hfc v«ick|nt d a g e 19 k met aiSaoBdcsiiig Zoa- IwiMagn;
PrgE p0r kwart»*!, zoowel voor Middelburg ali voor tUc plaatsen is
Nederland franco p. p. i L25{
Afzonderlijke nummers koeten 5 cent.
AdvarteBÖSH 39 cut p« ragel Bg aboanorcwst veel leges. Geboorteü, dooi
alle andere familiebericht*» e» UaakbetthgiHg»» van Ï=g7 regelt f 1,50
elke ragal mf-er 20 cent. Keolsiaaa 40 cent per regel; Groote lettere naar 6e
die zij inE.en-.ea
ggfh Advartentie» vóór n«r t» baiorgemi
TWEEDE KANIER.
Overgang sbepalingen
Auteurswei.
Ingediend is een wetsontwerp LoLna1-
dere wijziging van de overgangsbepaj-
Jingen der auteurswet 1912, voorname
lijk berustend op bet rapport der daar
toe benoemde commissie.
De slotsom, waartoe de slaalscom'-
missic door de verkregen inlichtingen
en door hare overwegingen, en in over
eenstemming met haai- de rcgecring
gekomen is, is dat aan degenen die voor
1 Sept. 1912 niet in sLrijd met wet of
traclaat, verveelvoudigiugen, niet ge
noemd in arü. 50a en 50b onveranderde
nadruk en gramofoonplalen) hebben uil-
gegeven de bevoegdheid moet worden
toegekend daarmede voort te 1 gaan,
en wel onder voorbehoud dat met de
rechtmatige belangen der makers wordt
rekening gehouden op ruimsten voet,
zoowel wat belrefl de wijze van ver
veelvoudiging als den lijd waarover
zich de bevoegdheid zal uitstrekken.
hl art 50 c, lid 1, wordt derhalve
voorgesteld, zonder bepaling van eene
tijdsgrens, de bevoegdheid tot versprei
ding en verkoop van de vóór 1 Sept.
1912 uigegeven verveelvoudigingen le
laten voortbestaan, ook wat belrefl la
ter vervaardigde exemplaren, eu deze
bevoegdheid vatbaar te verklaren voor
overgang bij erfopvolging en voor ger
heele of gedeeltelijke overdracht Wie
dus, om een eenvoudig voorbeeld !e
geven een schilderij heeft afgebeeld,
aanvankelijk Hiel het doel deze afbeel
ding als plaat in een bepaald tijdschrift
boekwerk' "óp te hemen" én dit tijd
schrift of boekwerk vóór 1 Sept 1912
heeft uitgegeven, mag niet alleen met
den verkoop van zijn nog aanwezigen
voorraad voortgaan, hij mag ook nieuwe
uilgaven van hel boekwerk doen ver
schijnen de afbeelding in andere boe
ken opnemen, afzonderlijk afdrukken
ken vervaardigen en verkrijgbaar stellen
zijne clichés enz. verkoopen, verhui en
of uitleenen.
VOORSTEL TOT FUSIE
Naar ,,de Telverneemt, heeft de
heer D Hans bij het bestuur der nieu
we Vrijzinnige Idesverceniging ,,'s-Gra-
venhage" het volgende voorstel inge
diend, ter behandeling op een ledenver
gadering
„De nieuwe Vrijzinnige kisvereeni-
ging ,,'s-Gravenhage" besluit, zich le wen
den tot het hoofdbestuur der Liberale
Unie, met het verzoek, zoo spoedig moge
lijk aan de orde te stellen de vraag of, en
zoo ja, op welken grondslag fusie tus-
schen de Liberale Unie en den Vrijzinnig
Democratischer Bond gewenscht is."
In zijn toelichting wijst de voorsteller
'door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Gardfen".
X
26).
Marie, de dienstbodebracht een lamp
binnen met een groene kap, sloot de
luiken en ging op de teenen de kamer
weer uit; en Anna zette zich neder om
zoo geduldig mogelijk le luisteren naar de
luide stem die haar zenuwen zoo on
aangenaam aandeed, en drong zich zelf
Op, dat het haar plicht was; zij deed be1
paahl h aai- best 0111 hem te begrijpen. Zij
zei geen woord, evenmin als ze bij 'den
advocaat gedaan had, waaruit hij kon
veronderstellen, dal zij niet van plan
was daar te komen wonen.
Maar Dellwig's onophoudelijke woor
denvloed vermoeide baar zoo, dat bet
haar niet mogelijk was er voortdurend
haar aandacht bij te bepalen. De woor
den begrijpen alleen was op zich zelf
reeds een inspanning en zij kende nog
niet de Duitsche namen voor rogge en
haver en 'de rest en daarover praatte hij
voornamelijk. Waar diende het toe, haar
te verklaren op welke manieren hi|somL
raige akkers geploegd had en bemest,
hoe zij gelegen waren, boe uitgestrekt
zij waren en wat voor soort grond lvet
was, als zij ze toch niet gezien had. Ver
beeldde hij zich dat zij al die cijfers en
bijzonderheden kon pnlhouden? „Ik weet
er op, dat hij niets anders bedoelt, don
het vraagstuk der fusie thans officieel in
de Unie aan de ordie le stellen. Hef is'dlus
geen uitspraak voor of tegen de fusie,
maar een poging om die zaak binnenkort
te behandelen
IN DE ANTFrREV. PARTIJ.
Hoewel in hel bekende artikel in de
„Standaard" overde brochure Heems
kerk werd verzekerd dat niemand er
aan zou denken de verzekeringen van
den heer Heemskerk niet te aanvaarden,
nam hel blad den volgenden dag een
ingezonden stuk op van zekeren heer
De Visser uil Den Haag die het optre
den van mr. H een reyolutionnauje
daad noemde, en er op aandrong dat
op de depulatenvergadering een flinke
definitie gegeven zou worden van het
begrip „leiding", en goed de vraag on,-
der de oogen zou worden gezien of in
een politieke partij ieder maar op eigen
initiatie! mag doen wat hij wil, ook uj
de gewichtigste aangelegenheden, dan
of erkenning van, en overleg met de
leiding, urgent is.
„Hel praatje voor de vaak toch,
als zou in bovenomschreven quaestie
liet geweien een rol gespeeld hebben
bij den man, die de leiding ignoreerdei,
is niet slechts belachelijk, maar zelfs
beleedigend. Een ernstig man als "dr
Kuyper zal waarlijk niets vorderen dat
hel geweten van anderen geweld aan
doet, zelfs niet van een puritein als mr
Th. Heemskerk."
We hebben te vergeefs in de Stan
daard gezocht naar een redactioneele
opmerking of naar een ander ingezon
den stuk, waarin deze manier van be
strijding werd- gekritiseerd.
Wel vonden we in „De Zeeuw" van
gisteravond de volgende opmerking:
„Dit stukje spot met «ftlle eischeïi
van Christelijke beschaving. Hot is ge
schreven in de taal van een hadji, niet
van een Christen. Het strekt niet om
liereeniging, ook niet om samenbinding
le bevorderen. Men wil toch niet op
1891 aansturen?"
«schouwt het pasSóeren van een lucht
schip of een vliegtuig boven onzijdig ge
bied als iets bij uitstek ernstigs.
De Sp i 0 rina,ge-z aak.
Men meldt aan j de 's Hert Crt. uit
Gorinchem
Omtrent de spiönnage op de rivier
de Merwede, die onlangs ontdekt is.
is door de recherche en rijkspolitie een
onderzoek bij helj liavcnpcrsoneel van
hel Merwedekanaaf ingesteld, betreffen
de het motorjacht Cupido", dat door
enkelen in de haven le Gorinchem gezien
zou zijn
Aan de slufskantoren le Gorinchem,
Arkel en Vianen isj echter geen vaartuig
onder den naam {van „Cupido in de
registers als geschut geboekt Op denzelf
den datum dat meii dit jacht zou gezien
hebben, is wel ejm. motorjacht onder
den naam „Biancha" in het sluitrggister
le Gorinchem als geschut geboekt. Dit
jacht voerde een vlag, waarin een ge
kroonde W, welke vlag lol de Koninklij
ke roeiverecniging behoort De schepen,
die deze vlag voeren, hebben het recht
om het eerst geschut te worden.
Op de lijst der Koninklijke roeiverf-
eeniging komt )de „Biancha" echter niet
'oor als behoorende lot die vereeniging.
Mijnen in (le Noordzee
Aan bet „Centr." wordt gemeld
Binnengekomen haringschepen berich
ten, dat door Engelsche oorlogsvaartui
gen mijnen worden gestrooid op Het
Zand, een bank, nabij Doggerbank, waar
juist in dezen tijd j veel gevischt wordt.
Hoilandsche visschersvaartuigen moes
ten daar weg en werden zelfs door tor
pedojagers weggesleept om het oosten.
Spoorstaven.
De Duitsche regeering heeft den uit
voer van spoorslaven van België naar
Nederland verboden. Onze spoorweg
maatschappijen hebben nog groote hoe
veelheden spoorslaven in België (met na
me in Seraing) in bestelling.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Bestuurbare luchtschepen
boven Nederland.
Havas seint uit Parijs:
Bij gelegenheid van hel passeeren van
bestuurbare luchtschepen boven Neder-
landsch grondgebied hebben enkele Ne-
derlandscbe bladen onlangs een bericht
openbaar gemaakt, volgens hetwelk een
dier luchtschepen wel een Fransch
luchtschip van het Zodiactype kon zijn.
Een onderzoek hieromtrent door de be
voegde overheid ingesteld, heeft bewe
zen, dal dat bericht geheel onjuist is.
Gen enkel Fransch luchtschip hjeeft bo
x-en Nederlandsch gebied gevlogen.
De openbare meening in Frankrijk be
niets van het boerenbedrijf', zei ze ein
delijk, „en ik zal uw plannen beter be
grijpen als ik de plaat eerst gezien heb
„Naürlich, natürlich!" schreeuwde Dell-
wig, zijn stem vormde een groot contrast
met de hare, die bijzonder zacht en lief
was. „Hier lieb ik een kaart, staat de
freule mij toe die te laten zien?"
De „genadige" freule boog baar ver
moeid hoofd en hij ontrolde de kaart,
spreidde ze uit op tafel en wees met
zijn vetten voorvinger de grenzen aan en
de verdeeling in bosch, weide en bouw
land
„Het schijnt bijna alles bosch te zijn",
zei Anna
„Bosch! Twee derde van het land
goed is met bosch bedekt. Het is het
cetiige bosch van de geheele streek. Zoo
veel zorg als ik aan het bosch heb
besleed, heeft* men zelden gezien Het is
«rossarlig colossal!" En hij hief de
hand op om zijn bewondering beier uit
te drukken en was op het punt lange,
vervelende enthousiaste beschrijvingen te
geven, toen de kaart met een luid
kraalc van zelf oprolde en hem noodzaak
te af te breken. Hij spreidde haar nog
maals uit, legde de hoeken vast en be
gon de resultaten le beschrijven van de
verschillende soorten kunstmest op de
verschillende gewassen en zijn laatsle
zegevierende ontdekking van de allerbes
te niestvermenging, die geheel Pommc-
ren mei'.ontzag zou vervullen
...Ta", zei Anna, tjerwijl zjj een vouwt-
been op haar vinger liet balanceeren
en zich schrikkelijk verveelde. „Van
Uit Middelbttrg.
Door den keurmeester van visch cn
schaaldieren alhier is heden weder af-
geiceurd een mand schclvisch en kabel
jauw afkomstig uit Arnemuiden. Onder
toezicht van dc politie is de visch onscha
delijk gemaakt en begraven.
Gisteravond omstreeks half twaalf
kregen twee huzaren op de Markt al
hier ruzie, welke ontaardde in eeni
vechtpartij, waarbij zelfs een mes werd
getrokken.
Twee agenten van politie kwamen op
hel lawaai af en arresteerden beide mili
tairen. die onder den invloed van ster
ken drank verkeerden.
wien behoort het landgoed naast het mij
ne?' vroeg zij het aanwijzende.
.Het land ten Noorden en Westen be
hoort aan boeren", zei Dellwig. „Ten
Oosten ligt de zee Ten Zuiden hoort
alles lot Lohm De freule is vanmiddag
door het dorp Lohm gekomen
„Het dorp, waar de school is?"
„Volkomen juist. Herr Manske, een
waardig man. maar die als alle doj-
minees de heele hand neemt als men
hem den vinger heeft, is predikant van
die gemeente en ook van het kleine
dorpje Kleimvalde, waarvan de genadige
freule beschermvrouw is. Herr Von Lohm
woont in het huis dat een weinig van
den weg afgelegen is, de freule heeft
liet misschien opgemerkt; hij is Amtsh
vorsteher van de beide dorpen.'''
„Wat is dal, Amtsvorsteher?" vroeg
Anna op matten loon. Zij leunde achter-
er in haar stoel, liet het vouwbeen
lusteloos balanceeren en luisterde slechts
met één oor naar hetgeen Dellwig zei;
1111 en dan deed zij een vraag als zij
daclil dat zij toch iets zeggen moest.
Zij keek hem niet aan, veel liever keek
zij naar het vouwbeen en hij kon haar
gezicht op zijn gemak in de schaduw
van de lamp scherp opnemen, haar don
kere, neergeslagen wimpers, haar prof
fiel dat alleen naar hem was toegekeerd,
met de fijne lijn van voorhoofd en neus
en de zachte buiging van mond, kin* en
hals ITaar eene hand iag op tafel in
den cirkel van het licht, een slanke,
mooie hand. vol karakter en energie en
de andere hing lusteloos over den arm
Een der huzaren verzette zich hevig
tegen zijn overbrenging naar het stadhuis
zoodat een sergeant der infanterie daarbij
behulpzaam moest zijn.
Tegen dezen verzetpleger werd pro
ces-verbaal wegens wederspannigheid op
gemaakt.
Door een agent van politie en een
si hipper is gisteravond uit de Kade nabij
de Koniugsbrug opgehaald oen langhari-
gen, vrij groote hond, van boven zwart
mei bruine poolen en bruinen kop. Het
dier is naar het politiebureau overge
bracht
Utt Zuid-Beveland
Met ingang van 16 September is de
heer C. Feijtel, brugknecht aan de
Schore"brug, in gelijke betrekking over
geplaatst naar de Bonzijbrug onder We-
mcldingc, en is tot bruggewachter aan de
Schorebrug benoemd de heer C. de
Schipper, thans Sluisknech'. le Wemel-
dingc.
Uilt Tholen.
Door tusschenkomsl van het ge
meentebestuur kwamen te Stavenisse
Woensdag een 7-lal regeeringsvarkens
aan. Tegen een matigen prijs was alles
poedig verkocht. Naar men verneemt,
komt er de volgende week weer <?en
partij varkensvleesch en in het laatst
dezer week nog eenige honderden ponden
visch.
o
Besmettel ij ke ziekten.
In de week van 8 tot eu met 14 Sep
tember kwamen uit Zeeland Ier kennis
van den cenlralen gezondheidsraad 1 ge
val van typhus of febris typhoïdea uit
Vlïssmgen. van roodvonk 2 gevallen uit
Neuzen en 1 uil Zuidzande, van diphte-
ritis 1 geval uit Groede en 1 geval uit
's Heer Arendskerke
INKOOP>-COoPERATIE.
Over diL onderwerp sprak gisteren
avond in het Concertgebouw le V1 i s-
singen de heer Fiedeldy Dop van;
Amsterdam op uitnoodiging van de ver
eeniging Gemeenschappelijk Belang Alle
handeldrijvende middenstanders uil Vlis,-
singen en omstreken waren tot bijwo
ning dezer vergadering uitgeuoodigd
O. a. was tegenwoordig bet bestuur
van de vereeniging Handelsbelang uil
Middelburg, terwijl uit de onmiddellijke
omgeving een groot aantal handeldrij-
venden hun belangstelling in het vraag
stuk door him aanwezigheid toonden.
Na een welkomstwoord door den heer
T Manse, voorzitter van Gemeenscliap-
pclijk Belang, zelle deze het doel van
den avond uiteen
Deze is belegd naar aanleiding van
een geschiedenis, die zich heeft afge
speeld in de stad onzer inwoning en
mede hier om, omdat de gevaren nog
niet geheel zijn verdreven. Spreker
doelde op hel voornemen van de direc
tie dei Maatschappij De Schelde een
Coóp. verbruiksvereeniging voor haar
ambtenaren en beambten te stichten,
als de Vlissingsche winkeliers niet over
konden gaan lot het geven van een groo-
tere korting aan deze personen, dan aan
hunne gewone klanten.
Spreker zette hel verloop der zaak
uiteen.
Gemeenschappelijk Belang heeft ge
meend niet op de voorstellen te moe
ten ingaan om de volgende redenen:
1c. door de hooge en onzekere inr
koopprijzen is 'tnu niet mogelijk na te
gaan of er van de winst nog iets al' kan;
2e. is het niet mogelijk een bijzon
dere vereeniging hooger korting toe te
slaan dan aan andere klanten, die. reeds
contant betalen
e vele winkeliers staan reeds van
2 lol 5 0/0 korting toe;
4o. de waarde, die meer aan con
tante betaling hecht, wordt daardoor
heel wat minder.
Er moest echter meer gedaan worden
omdat ook geklaagd werd, dal in Ylis»
singen veel hooger prijzen dan eiders
worden betaald. Daarin ligt een l:ern
van waarheid, hoewel meestal verkeer
de vergelijkingen worden gemaakt Ge
meenschappelijk Belang zal er echler
een onderzoek naar instellen.
Hij gaf vervolgens '{woord aan den
heer Fiedeldy Dop
Spreker wierp eerst een terugblik op
de verandering in de verschillende toe
standen sinds liet begin der vorige
eeuw In 't bijzonder wees hij op de
machinale voortbrenging, waardoor de
artikelen gelijkvormig goedkooper konden
worden voortgebracht dan met de band.
Een enorm groote voortbrenging is daar
door ontstaan. Aan den anderen kant is
verbetering op het gebied van het
verkeerswezen een belangrijke factor, en
heeft het karakter van 'l bankwezen en
de beweeglijkheid van 't kapitaal 't me
de mogelijk gemaald, dat een groot aan
tal producten op verschillende plaatsen
iegelijk aan de markt lean worden ge
bracht. De winkelier heeft daardoor dc
gelegenheid gekregen handel te drijven
op een manier, die hij nooit heeft ge
had.
Deze is de schakel geworden tusschen
den fabrikant en den afnemer Vroeger
was hij zelf handwerker, geheel op de
hoogte van 'l vale en kon hij bij de
nieuwe productie wijze den fabrikant in
lichtingen geven en wijzen op onvol
maaktheden, die 't publiek in de artike
len zag.
liet publiek is van de wijze van Fabri-
ceeren ook langzamerhand op de hoogte
gaan komen 'en door de betere midde
len van vervoer zelf in aanraking geko
men met den fabrikant Van veie arti
kelen onder een vast etiket, weel het
ook inkoopsprijs en vandaar verschillen
de pogingen die aangewend worden om
van den stoel. Anna was.heel moe, dal
kon men zien aan haai* geheele hout-
ding; maar Dellwig was volstrekt niet
moe, hij was gewoon aan praten, gel-
noot ten allen tijde van 'het geluid van
zijn eigen slem cn bij deze gelegenheid
beschouwde hij het als zijn pliclift haai
de zaken duidelijk te maken. Hij gaf
dus de langdradigsle bijzonderheden om
trent den aard en de betrekking van
Amtsvorsteher, détails die volmaakt on
begrijpelijk waren voor Anna en haar
ook totaal niets konden schelen, hij
spaarde noch zich zelf noch fyaar Ter
wijl hij zoo sprak, keurde hij haar gedrag
echler af; hij vergeleek de vad
sigheid van haar houding bij de
opgewekte en eerbiedige aandacht
van andere vrouwen, wanneer hij
sprak. Hij wist wel dat die andere
vrouwen tot een anderen stand behoor
den zijn vrouw, dè vrouw van den
predikant, de vrouwen van inspecteurs
van andere landgoederen, behoorden
natuurlijk niet tol denzelfden kring als
de nieuwe moesleres van Kleinwalde;
maar zij was toch maar een vrouw en
kleed een vrouw aan zoo mooi als je
dl, noem haar/bij welken naam je maar
wil, zij is niets meer dan een vrouw,
geschapen om te helpen en le dienen,
met geen mogelijkheid gelijk staan
de met een verstandig man als liij
De oude Joachim mocht zoo lui zijn
gaan zitten als liij wou en zijn voeten
op tafel gelegd hebben als hij daar lust
ir had. Dellwig zou dil met een eerbied
die van zelf sprak beschouwd hebben
als een gril van Herrschaftenmaar een
vrouw had hoegenaamd niet het recht
zei hij tot zich zelf, terwijl hij zoo
vloeiend zat te redeneeren, zich zelf niet
te beheerschen in tegenwoordigheid van
een man. van nature haar meerdere. On
gelukkig had de oudé Joachim, zulk een
praclische oude heer in alle andere op
zichten, de beschikking over zijn lot in
banden gegeven van dit zwakke vrouwe
lijke wezen, dat achteloos in haar stoel
leunde, en met de dingen op tafel speel
de. in '1 geheel niet haar oogen naar
hem opsloeg en inderdaad duidelijk toon
de, hoe ongelooflijk het ook schijnen
moge, dat zij aan iets anders dacht.
Dc vrouwen die hij ïeende waren
zeker ieder vijftig zulke geaffecteer
de, onverschillige jonge dames waard.
Zij werkten van 's morgens vroeg tot
's avonds laat om het haar man naai
den zin le maken; zij waren goed op
dc hoogte van alles wat van een vrouw-
die buiten woont, vereischt wordt, zij
waren modellen van zuinigheid en vlijt;
en loch, met al haai- deugden en al
haar kundigheden, kregen zij het niet
in haar hoofd lui le gaan liggen en
niet te luisteren wanneer een man sprak
maar zij zaten oplettend op den rand
van haar stoel of rechtop tegen den
rug geleund en wanneer hij uitgepraat
was, zeiden ze Jawohl
(Wordt vervolgd).