N° 209
19A&
Maandag
6 September.
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
Boars ra d a s i ij k met mttcosdttiBf, tu Zo cs F«artdag«fi:
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelbnrg aio ?oor tile plaatsen ia
\sderiaud franco p. p. f 1 25;
AJzoodariptie ouüminre kosten i en t.
▲draitatidB it 20 Mat per zegel Bp nboinoseat tmI lagen. Gebotrtafc dood| c
alia anders familieberichten ec Dankbetuigingen van 1~>7 regain f 1;50
slbo regel meer 20 cent. Recku-e» 40 cent per regel| Groote lettera naar de plaat»
die eg inrema#!
gSE- Aöv n'r* vóór éÓE BHB te besorgaB
OPENING DEIt STATEN-GENEUAAL.
De Nedrl. zegt goede rede te hebben
om te vermoeden, dat H. M. de Koningin
ook ditmaal (op Dinsdag 21 September)
weer in persoon de zitting der Stalen-
Generaal zal openen, zij bet me! beperst
ceremonieel
DE ANTIREV. PARTIJ.
Naar de Nederl. verneemt, zal er bin
nenkort een brochure van den oud-pre
mier mr Th. Heemskerk verschijnen, Ier
bestrijding van hetgeen dr. A Kuyper in
53 driestarren in De Stand, heeft aange»-
voerd.
NEDERLAND EN DE OORLOG
K a 1 k z a n d s t e e n f a b r ie lt n
Door gëbrek aan. grondstoffen (geen
kalkaanvoer in verband met den oor
logstoestand), zullen de kallczandsleen-
fabrieken van de firma's Leccius' de
Ridder en Van der Heijden te Rhencn en
'A van dei Heijden te Bergen (N -H
morgen worden stop gezet. Een groot
aantal arbeiders wordt hierdoor werkt-
loos N. R.C.
Uit Middelburg.
De laatste muziekuitvoering in den
Buitentuin is gisteravond begunstigd door
mooi najnarsweder, al maakte de vochtige
grond hel zitten in den tuin op dein duur
wat kil.
Het programma, oorspronkelijk voor
31 Augustus bestemd, was een echt na
tionaal programma, waarop naast de,
volksliederen, ook Een bede voor het Va
derland van Valerius en Mijn Nederland
van Ho! voorkwamen en bovendien tal
van zeer gewilde nummers van het ré
pertoire van het Middelburgseh muziek
korps.
Hel Middelburgseh Muziekkorps zal
op Vrijdag 10 Sepl. des avonds ten 8 urn-
een muziekuitvoering geven op hel Mo
lenwater.
Hedenmorgen om 8 urn* bracht de
landbouwer P. G. uil Serooskerke een
Koe naar een slager alhier. Het dier
ging op den loop en werd op hel Noord-
poorlplein kwaadaardig. Niettegenstaande
meerdere boeren en slagers trachtten hel
dier te grijpen, bleek dit onmogelijk
Op het molenwater is het dier, dat hir
lusschen mede aan andere slagers was
verkocht, op last van de politie door
een korporaal der infanterie doodgescho
ten. Na een direct ter plaatse verrichte
uoodslachting, werd het cadaver per slee
perswagen weggevoerd.
De vorige week werd door de
kern-meesters van vee en vleescb
a I h i er afgekeurd een geslacht varken
en een uil nood geslacht kalf, benevens!
verschillende organen van verschillen
de slachtdieren. Het varken is' gedeelte
lijk opgezonden ter sterilisatie, terwijl
al hel overige onder toezicht der po
litie is begraven.
De politie al hie r heeft gisteren!
aangehouden de milicien-soldaat J. D.,
tegen wien door de rechtbanu te Rotter
dam in 1912 rechtsingang met bevel tot
gevangenneming was uitgevaardigd we
gens heling en die deswege in het alge
meen politieblad stond gesignaleerd. Hij
is heden naai- Rotterdam overgebracht.
Uit Vlïssingen.
Woensdag 15 September zal ten
kantore der Hollan'dsch-Belgische Plei-
ziermaatschappij le Vlis sin-gen een
buitengewone algemeene vergadering van
aandeelhouders worden gehouden, waar
in een voorstel ter tafel zal komen van
sommige aandeelhouders tol verkoop van
de „Administrateur de Badts" en een
voorstel tot ontbinding der vennoot
schap. (VI. Cl.)
f""* I I
Goes en omliggende gemeenten. De bur- j De commissie van fabricage ven te zijn voor het nemen vaneen be^ gevallen als dit ook, bleken voor ditmaal
gemeester van Goes hoeft de prijzen al- js jn priucipe! voor de invoering van slui' tot itlvoerinS van verbeteringen, niet noodig le zijn
Uit Zuid-Beveland.
Naar De Zeeuw verneemt zal te
Goes morgein' toen zending zg. regee-
ringsvarkens arriveeren. Deze zending is
bestemd, om gedistribueerd te worden in
dus vastgesteld, vel spek en reuzel 52
ct. per 5 ons; worst, vette lappen, vleescb
met been 571/2 ct.mager vleescb 62%
ct haas, fricandeau en biefstuk 67i/3 ct
De hoeren Kalkman en. J. de Vriend
zijn belast mei hel deskundig en politie
toezicht
Uit Thoten.
Vrijdagmorgen had aan hel veer le
T holen een ernstig ongeluk plaats door
dal het paard van De Groen, vrachtrij
der van Bergen op Zoom op Poortvliet,
hetwelk voor een zwaar geladen kar
stond, met een sprong van de pont af
ging, waardoor de geleider, G. de Groen,
kwam te vallen en de zwaar geladen kar
over zijn lichaam kreeg. Inwendig zwaar
gekneusd werd hij in de oesterloods van
den heer Overman binnengedragen, van
waar (h. ij, nadat dokter Jekel de eerste
hulp had verleend, per rijtuig naarPoort-
■liel is gebracht.
„De Z.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
- In de buurt Zandberg gemeente
G r a a u w is Zaterdag een meisje van
9 jaar,d at op een kar wilde klimmen on
der ide wielen geraakt, overreden en ge
dood.
STIKKEN VOOR DEN GEMEENTE-
RAAI).
De vrije Zaterdagmiddag voor
gemeen lew er kl ie den.
B. en W. stellen voor op hel adres
van de afd Patrimonium te Middelburg
van 25 Aug 1914, 0111 aan de gemeente
werklieden en-amblenaren den vrijen Za
terdagmiddag te verschaffen, voor zoo-
vei- de bedrijven dit toelaten, zonder
verlies van loon en verplaatsing der
uren, afwijzend le beschikken.
Wal de bedrijven, gasfabriek en duin
waterleiding aangaat, berust dit advies
op de overweging, dat invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag slechts mogelijk
zou zijn voor een klein deel van het
personeel, terwijl hel grootste deel zoui
moeten werken, omdat de aard van deze
bedrijven het stop zetten van den arbeid
gedurende een bepaalden tijd niet toelaat.
Zoodanige regeling zou ongetwijfeld tot
moeilijkheden aanleiding geven Deze
zelfde overweging geldt wel is waar niet
voor liet G. E. B. maar de werkzaamhe
den in dit bedrijf zijn niet van zoodanigen,
aard, dat hal B. en W. noodzakelijk voor
komt den vrijen lijd, welken de werklie
den genieten, uitbreiding te doen onder
gaan.
Wat Fabricage aangaat onderschrijven
B en W. de meening van den gemeente-
bouwmeester, die de invoering van den
vrijen Zaterdagmiddag ongewenscht en
onnoodig acht.
Ongewenscht, omdat juist de Zaterdag
middag, ook in verband met het schoon
maken der scholen, dan een bij uitstek
geschikte middag is voor het uitvoeren
van eventueel noodige herstellingen aan
de schoolgebouwen en -meubelen, waar
voor dan gewoonlijk een deel der werk
lieden beschikbaar zijn moet
Verder stelt de gemeente-reiniging ook
juist dien middag gewoonlijk bijzondere
eischen aan hel betrokken werkvolk, ter
wijl de plantsoenarbeidcrs mede dien
middag eigenlijk niet gemist kunnen wor
den, daar de schooljeugd haren vrijen
Zaterdagmiddag bij voorkeur in het plant
soen doorbrengt en dan den werklieden
aldaar nog handen vol works bezorgt, om
een en ander er des Zondags wat ooglijk
te doen uitzien.
Onnoodig omdat de ambtenaren zoowel
als de werklieden bij Fabricage, tevreden
zijn met den bestaanden toestand.
Bovendien komt het B. en "W. voor dat,
daargelaten in hoeverre in groote fa-»
brieksplaalsen b.v, een vrije Zaterdagmid
dag noodig is voor rust of ontspanning
der betrokken werklieden, zulks daarom
loth niet overal geldt.
Een feit is het tenminste, dat de werk
lieden, (een enkele uitgezonderd) (1e liun
rechtens toekomende, verlofdagen niet
eens gebruiken en hel meerendeel van
hen deze verlofdagen, (heizij dan in hun
geheel of voor een deel), alleen aanvra
gen en gebruiken om voor zich zelf een
of ander werk uil te voeren, waardoor
het beoogde doel, nl. rust of ontspanning
voor den betrokken werkman, niet be
reikt wordt, zoodat liet bewijs geleverd
wordt, dat de behoefte aan meerderq
rust of ontspanning bij deze categorie
van werklieden niet zeer groot is
principe voor de invoering
den vrijen Zaterdagnamiddag W. w zoodraI de tijdsomstandigheden meer
heeft de arbeider de vrije beschikking ,noimaal geworden zullen zijn.
over den Zondag, doch op de werkda-
sen is doorgaans zijn rrijo tijd Le be-l. Dc commissie van Iin ancien
perkt, om hiervan op nuttige of aangena- «alleens ul beginsel voor it.voe-
nie wijze gebruik te kunien maken ru?« v?n ?cn ,riJen Zaterdagmiddag. Zij
De wijze, waarop de vrije 'lijd des
Zondags wordt nesteed, hangt geheel af
van de 'richting en de gezindheid van
den arbeider, de wijze, waarop 'hij be
steed kan worden, wordt beperkt door
het karakter van den Zondag, de vrije
tijd op een anderen idiag dan Zondag
lean daarentegen op de meest uileenloo-
pende en onbeperkte manier worden be
nut.
De vraag of voor een extra vrije tijd
buiten den Zondag om de Zaterdagmiddag
moei worden aangewezen, wordt dooi
de commissie bevestigend beantwoord.
Naar haar meening behoeft de onmo
gelijkheid om dien vrijen namiddag voor
alle gemeentearbeiders in te voeren,
geen beletsel le zijn, om het te doen
voor die arbeiders, die voor den dienst
kunnen worden gemist
De commissie gelooft, dat het ten be
hoeve van enkele arbeiders in dienst
de gemeente-fabri cage wel mogelijk
zou wezen, maar vooral voor de arbei
ders van de gasfabriek en duinwaterlei
ding beveelt zij invoering van .den vrijen j
Zaterdagnamiddag aan. Zooals uit opga-I
ven van de werktijden blijkt, kan die
van de arbeiders van fabricage niet lang
genoemd worden, doch het heeft de com
missie getroffen, dat die van de arbei
ders der gasfabriek en duinwaterleiding
niet beantwoordt aan het tegenwoordige
begrip van een niet-overmatigen ar
beidsduur, zoodat voor deze laatstge
noemde categorie van arbeiders een ex
tra vrije tijd geen luxe zou kunnen wor
den genoemd en van weldadigen in
vloed zou kunnen zijn
Voorts is de commissie van oordeel,
dat, indien arbeiders van de gasfabriek
in eene andere gemeente op den Zater
dagnamiddag vrij kunnen zijn, aan soort
gelijke arbeiders van de gasfabriek in
deze gemeente de vrije Zaterdagnamid
dag eveneens kan worden gegeven, maar
zij stelt voorop, dal voor deze talc van
dienst de invoering van dien vrijen na
middag gepaard zou moeten gaan met
een algeheele reorganisatie van den werk
tijd en invoering van het drie-ploegen-
stelsel met 8-urigen werkdag voor de
stokers en hunne helpers
Een punt van belang is dc quaestie;,
of invoering van den vrijen Zaterdagna
middag groote vermeerdering van kosten
tengevolge zal hebben Voor zoover het
betreft arbeiders, wier arbeidsduur ma-
lig mag hapten ,zal door ©enige verlen
ging vain den werktijd op andere, dagen
vermeerdering van uitgaven allicht kun
nen worden vermeden, doch voor de
Gasfabriek zullen er ongetwijfeld hooge-
re uitgaven door ontstaan Hierbij moet
echter voor oogen worden gehouden, dat
die meerdere kosten alleen reeds een
gevolg zullen zijn van een beperking van
den arbeidsduur, welke de commissie
dringend noodzakelijk acht
Met handhaving van de meening in
him oorspronkelijk voorstel r.t.cr.riee 1
rloen Burgd en We tli opmerken, riliiL
er moeilijk een oogenblik denkbaar is,
mindei geschikt, om lot maatregelen over
te gaan ,als door de commissie van fa
bricage vooigesteld ,als! het tegenwoor
dige.
Inlichtingen door den directeur der
gasfabriek verstrekt hebben aangetoond,
dat om de fitters éénmaal in de 14
dagen en de stokers éénmaal in de 4
-eken een geheel vrijen Zaterdagmidc-
dag le geven alleen reeds voor dit be1-
drijf op een meerdere uitgaaf moet wore
den gerekend van ongeveer f 2000 per
jaar.
Waar de tegenwoordige tijdsomstan
digheden van zóó slechten invloed zijn
op het gasbedrijf waarvan liet voorstel
tot verhooging van de gasprijzen ten hei
wijs strekken kan, mag naar het gevoe
len van B. en W thans van een maatre
gel zoo ingrijpend in den bestaanden
toestand als' door de commissie wordt
voorgesteld, geen sprake zijn.
De commissie van fabricage
antwoordt hier 0. m op, dat zij aller-
minst te kennen heeft willen geven dat
zonder rekening le houden met de tijds
omstandigheden, eene reorganisatie
verwijld behoort tot stand le komen,
doch zij is van oordeel dat die tijds
omstandigheden geen beletsel behoe-
achl de invoering daarvan ook slechts
een kwestie van tijd. Intus'schen meent
de commissie, dal op dit oogenblik die
invoering in Middelburg nog niet lean
plaats hebben.
Bij de behandeling van deze zaak is
haar toch gebleken, dal de werktijden,
die in het bijzonder bij de gemeente-be
drijven beslaan, te Lang zijn De vrije
Zaterdagmiddag bij die bedrijven zou
dus alleen kunnen worden ingevoerd,
wanneer de werktijden werden verko' t.
Dit zou waarschijnlijk aanzienlijke koe
len met zich brengen.
Onder de tegenwoordige omstandig"
heden mogen dergelijke maatregelen mei
genomen worden Zoodra echter weer
een normale toestand is ingetreden acht
de commissie het noodzakelijk ,dal B
en W. hieraan hun aandacht wijden, en
door verkorting van (le werktijden de
invoering van den vrijen Zaterdagmid
dag mogelijk maken
Bij de fabricage acht de commissie
de invoering van den vrijen Zaterdag
middag vooralsnog minder noodig, zoo
lang de drang daartoe niet ft-an de'
werklieden zelf uitgaat. De werktijden
zijn bij de fabricage niet te lang, e.n dc
vrije Zaterdagmiddag zou daarbij dan
ook wel ingevoerd kunnen worden, wan
ne er de werklieden daarop gesteld ble
ken, en zich ook hunnerzijds eeiiige
opofferbig daarvoor zouden willen ge
troosten, door op andere dagen iels lan
ger le werken "Zouden bij sommige cate-
;orieën legen een vrijen Zaterdagmiddag
bezwaren. bestaan uit een oogpunt van
dc te verrichten werkzaamheden de
commissie is daarvan niet overtuigd -
dan zouden die uitgezonderd moeten
worden. Maar waar uit de stukken blijkt,
dal dc werklieden van fabricage slechts
voor een klein deel gebruik maken van
reglementaire verlofdagen, meent de
commissie daaruit te moeten concludee-
ren, althans wanneer het weinig ge
bruik maken daarvan in 1914 niet aan
buitengewone omstandigheden is toe le
schrijven dat bij (leze werklieden wei
nig verlangen bestaal naar meer vrije
dagen, en door hen dus wellicht
ook geen prijs zou gesteld worden op
den vrijen Zaterdagmiddag.
Weren Marktventers.
Naar aanleiding van het bekende ver
zoek van winkeliers in dames- cn kin-
derlioeden lot hel weren van markt
venters in dat vak cn fiet reeds vroeger
gemelde advies van de kamer van koop
handel daaromtrent, merken B en W.
op van meening te blijven, dat het kunst
matig weren van marktventers cn het
tegenwerken van het thans bloeiende en
nog s'teeds groeiende marktverkeer in
het algemeen zeer le ontraden is, omdat,
waar een (11 Uigebreide markt een groot
marktbezoek en dus vele indirecte voor
dooien voor een groot aantal ingeze
tenen met zich brengt, een beperking
van dat marktverkeer wellicht ten voor-
deele van enkelen maar zeker ten 11a-
deele van vele anderen strekken zou.
Hel voorstel van B en W tot wijziging
van de noodregelïng voor hel gemeentej-
lijk werkloozenfonds vloeit voort uit aan
wijzingen en uitleggingen van de dooi
den minister vastgestelde regeling
De aanbeveling van. Burgemeester en
Wethouders ter benoeming van oenen
ambtenaar van den burgerlijken standi,
die bij verhindering, afwezigheid of ont
stentenis de plaats van den ambtenaar,
belast met het voltrekken der huwe
lijken en dien belast met alle andere
werkzaamheden zal vervullen (vac. C
Verhage) luidt
1. .T A. Yerlregt 2. Mr L van
An del
ZWEMWEDSTRIJDEN TE MIDDEL
BURG.
Betreffende de Zaterdag gehouden wed
strijd willen wij nog (le volgende mede-
deelingen doen De wedstrijd had tol
hel laatst toe hel was ruim half zes
toen dc laatste afdceling afgeloopen was
een uitstekend verloop e~n geen wan
klank is gehoord en gelukkig de voor
zorgsmaatregelen voor hulp bij eventu
eel? ongelukken, hoe hoog noodig 111
Vooral is dc goede afloop en tiet goed
mai-cheeren van het geheel te waardee-
ren, omdat van de vooraanstaande per
sonen er vele waren die nog nooit een.
zwemwedstrijd zagen, laat staan organi
seerden Zeker, er waren kleine aanmer
kingen le maken, maar die laten wij aan
Nurks over, de bestuursleden voélden,
zelve de kleine fouten beier als wie ook
en zullen voor een tweede maal geleerd
hebben wat er nog aan ontbrak
Bijzonder spannend was de eerste ploeg
van de 500M.-baan, waarbij de eerste en
tweede prijswinner sleehls 2 sec. ver
schilden in aankomst, de eerste trok zich
op om op hel vlot le komen, toen num
mer 2 in de handen klapte als sein dat
hij het doel had bereikt Ofschoon veel
rschillend in leeftijd, waren zij aan
elkaar gewaagd
In onze opgaaf van Zaterdag zijn een
paar onvolledigheden en buiten onze
schuld ook een paar onjuistheden voor
gekomen, daar in de samenstelling der
ploegen ecnige verandering was gekomen
Wij verbeteren ze hierbij
Dr lijden van aankomen der zes eerste
ploegen in den wedstrijd Souburg Mid
delburg was volgens officieele opgaaf
respectievelijk 1 u.41 m, 1 u 54 m.. 2 u.
4 m 2 u. 5 m 2 u. 19 m., en 2 u. 22111.
De Yeersche ploeg die derde aankwam,
had oen verandering ondergaan daar in
plaats van den heer Siebcrs, de heer
Verlinden medezwom
In de vierde aankomende ploeg was
de wachtmeester van den Heuvel vervan
gen door den milicien van den Bosch.
In de vijfde aankomende ploeg waren
de stoker Kramer en de matroos van
Angteren vervangen door den matroos
Ruitemeijers en de mil. Waljon.
Bij het snelzwemmen over 50 meter,
vrije deelname, hadden de prijswinners
de volgende tijden noodig Gieben 471/5,
Exter van den Brink 47-/5, Swaneveld 19
en Bosman 493/6 sec
De wedstrijd in het duiken naar do
pop, waarvan wij den uitslag reeds meld
den viel blijkbaar zeer in den smaak van
het publiek, maar heeft ook het meest
praktisch belang, het is voor hen die in
hel (luiken meester zijn een geruststelling
zoo noodig als redders van drenkelingen
te kunnen optreden. Vermeld zij nog dat
mej. Boasson, de eenige dame die aan
dezen wedstrijd mede deed, slechts
sec langer noodig had dan de prijswinner
die in 113'3 sec de pop bovenbracht.
Thans laten we de uitslagen volgen die
Zaterdagavond niet meer konden worden
opgenomen.
Bij den wedstrijd over 100 Meter al
leen voor militairen van land- en zee
macht waren wederom dezelfde medail
les als bij den vorigen wedstrijd be
schikbaar, die gewonnen werden door
milicien Molema in 1 m, 45% sec.; mili
cien Bosman in 1111 50 sec on door
milicien Schuit in 1 m. 53% sec-
De laatste wedstrijd, die over 500 Me
ter vrije deelname ,had tot uitslag dat
de eerste prijs ten deel viel aan den
heer M Boasson, die 9 m. 35 sec. noo
dig had en die levens de gouden me
daille verdiende, uitgeloofd door het be
stuur der „Midd Bad- en Zweminrich-
voor het eerst aankomend lid dier
inrichting, de eerste prijs was een ver
guld zilveren medaille De tweede eercr
prijs, de verguld zilveren medaille uitge
loofd door Handelsbelang werd behaald
door den heer A J. Frank, die slechts
twee sec later aankwam en 'dus 9.37
noodig had. De tweede gewone prijs(
een zilveren medaille, werd verdiend
door den heer .T Snoep, in 10 m. 11
sec en de derde prijs een bronzen door
den heer P J. Fooy in 11 m 14% sec.
In de sociëteit St. Joris had des
avonds de prijsiutdeeling plaats
De voorzitter van „Luctor et Emere
go dc heer P. ten Kale, heette daar de
talrijke deelnemers welkom; hij heeft
reeds in een bijeenkomst elders jury-
en commissarissen dank gebracht, hier
doel spr. het de deelnemers, die door
huil krachtinspanning en liefde voor de
sport het welslagen hebben mogelijk ge
maakt Spr verzocht luitenant Eibers',
die de leiding bad van den afstandswedf-
strijd de daarbij behaalde prijzen uit le
deelen
De heer Eibers bracht hulde aan den
burgerploeg die mede dank zij de goe
de training doo r den heer Ooms, met de
vlag ging strijken, maar hij wees ook
op de groote krachtinspanning der mi
litairen. Hij raadde hun aan vol te hon
den, wellicht zijn zij dan een volgende
