ÜNDDELBURGSCHG WWkM
w
188* jaargang
1918
Zaterdag
28 Augustus.
BINNENLAN D.
Dit Stad en Provincie.
M* 202.
Sin* *oax&a% «icfcyut i a g a I j k k, mei nitzoBdcuing Zon- foaiJ«»g«y;
Prjjs por kwartaal, zoowel voor Middelburg ale loor ill* piaavsAn ia
Nederland franco p. p. f 1.25
Afsonderlyke nnmmera kosten 5 cent.
Advgrieatl?* SO Mui per regel; By aboansaurjifc veal lager. Gab.a/u*, ttaa«£
Rile andere famihoberiohtfn en Dankbetnigisgca van 1 ~?7 regale f 3.60
alka regel meer 20 oent. Reclames 40 cent per regeU Groots letter» naar ie pU&ï*
die zy innaaKisj
gtgr AdTertemti»» yóór één ta bezorg»»}
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Regeeringsvarkens in Sep
tember.
De Minister van Landbouw heeft per
circulaire aan tie Burgemeesters bekend
gemaakt, dal de gevormde reserves het
mogelijk maken, gedurende de maand
September varkens beschikbaar te stel
len
a, voor de gemeenten, die ze reeds nu
ontvangen;
b voor de gemeenten, die, hetzij af
zonderlijk, hetzij le zamen mei andere,
per week minstens 20 stuks kunnen ont
ij vangen.
In een circulaire worden dan de voor
waarden meegedeeld, welke meer dan
die in de circulaire van 9 Juni nadruk
leggen op hel deskundige toezicht.
„Het is u bekend, schrijft de Minis
ter verder, dal de export althans tot 18
September stilstaat; wanneer het mij bij
den aanvang der nieuwe periode (19
September) nog niet raadzaam voorkomt
wederom een beperkten uitvoer toe te
slaan, zal het niet mogelijk zijn na het
einde der maand September met de be
schikbaarstelling door te gaan
Ook nu nog zal het, vooral als de re
serve gering wordt, vaak bezwaar ople
veren om aüe leveringen prompt te doen
uitvoeren. Deze moeilijkheid wordt be
langrijk verminderd, indien de staten,
waarop de geleverde slachlgewichten
worden ingevuld, zonder vertraging wor
den ingezonden. Op deze stalen toch
steunt voor een belangrijk deel de admi
nistratie van het bureau, weshalve ik de
eer heb u 1e verzoeken te bevorderen,
dat aan den gestelden dag van inzending
stipt de hand worde gehouden.
Aan verzoeken lot beschikbaarstelling
van varkens, die na 4 September in het
bezit komen van den directeur van het
Rijks Centraal Bureau, lean voor de maand
September geen gevolg worden gegeven.
Ten slotte zij nog medegedeeld, dat
aan gemeenten, 'die door bemiddeling van
het Rijks Centraal Bureau varkens ont
vangen, geen spek kan worden geleverd."
Rogge.
Met instemming aanhalend wal in het
Friesch Weekblad (orgaan der F M. v.
L werd geschreven over de wenschelijk-
heid voor de landbouwers om op de eer
ste aanvrage van den burgemeester al
hun rogge af te staan, en over hel goede
in de regeling, dat de positieve verant
woordelijkheid nu gelegd is op de ge
meenten, schrijft het Ned. Landbouw
weekblad
Ook wij raden alle roggeverbouwers
met den meesten ernst aan hét gedeelte
van hun rogge, dat de Regeering wenscht
tie koopen, benevens het gedeelte, flat zij
verder hebben te missen, ter beschikking
te stellen van den burgemeester, zoodra
deze een regeling dienaangaande heeft
gietroffen
Omtrent den tijd van aflevering kan
mei dien burgemeester overleg, worden
gepleegd.
In verband met een en ander willen
wij er echter op wijzen, dat het niet al
leen de roggeverbouwers zijn, die hier
een plicht hebben te vervullen, doch dat
ook jcïe burgemeesters hebben te zorgen,
dat het den boeren niet onnoodig lastig
gemaakt wordt. De aangeboden rogge
(mits van goede kwaliteit), moet niet al
leen door den burgemeester worden aan
genomen, (dloch ook terstond 'betaald.
Deze betaling, evenals de afrekening bij
ruiling van rogge legen maïs, geschiedt
door bemiddeling der rogge-commissies
Mocht er onverhoopt een geschil ontstaan
tusschen een roggeverbouwcr en zijn bur
gemeester, dan wende men zich tot de
rogge-commissie in de provincie.
Hel komt er slechts op aan den noodi-
gen goeden wil le toonen en die even noor
nige kamle 1e bewaren om in deze tol
een goed eindresultaat le geraken
Kon. Nat. Steuncomité.
Blijkens de 52e lijst is van 8 Lot en
met 14 Augustus voor hel Koninklijk Na,-
tionaal. Steuncomité 1914 aan bijdragen
ingekomen een bedrag van f 177.162,72,
makende met de bedragen van. vorige lijs
ten een totaal bedrag aan ontvangen bijdra
gen en toezeggingen van f 2 834.558,7S\
REINIGING VAN DE WIELEN.
Hel blijkt ons uit de gemeentelijke
bekendmakingen in andere bladen dat 24
Augustus door den (erri lorialen bevel
hebber in Zeeland 'bij verordening eeij
kwestie is beslist, die vroeger heel wal
besprekingen heeft uitgelokt, maar waar
van de beslissing steeds afstuitte op do
bezwaren der landbouwers We bedoelen
het bevrijden der wielen van de wagens
die van den akker komen, van klei va
modder vóór zij den openbaren weg
berijden.
Men zal zich herinneren dat op dien
maatregel werd aangedrongen omdat de
van de wielen op den weg vallende
klei, in 't bijzonder in den tijd van
bielenvervoer de wegen bijna onbegaan
baar maakt. Maar ook een bespreking
in dc Prov. Slaten, en het beloog dat het
plaveisel der wegen zelf ernstig Üjdt
door hel tengevolge dier klei-laag los-
zuigen dei steenen onder zware wagens,
overtuigde de tegenstanders niet
Zooals we zeiden is thans de kuuop
doorgehakt door een verordening van den
Terrilorialen Bevelhebber, althans voor
een deel van Zeeland.
Voor de gemeenten in de beide
Zecuwsch-Vlaanderen, Walcheren en
Zuid-Beveland is door hem eene veror
dening vastgesteld in zake de openj-
bare wegen waarvan de hoofdbepalinf-
gen luide
Hel is den bestuurder van een voerf-
tuig verboden, zich daarmede op een
openbaren weg te bevinden, zonder dat
dit voertuig en in het hijzonder de rade
ren, le voren zoodanig van klei en mod-
der zijn ontdaan, i dat deze niet door die
oerluigen op den openbaren weg kun
nen worden gebracht.
Commandanten van. troepen en van
patrouilles worden hierbij gemachtigd,
overtreding van deze verordening te
beletten.
Overtreding van deze verordening
wordt gestraft mei hechtenis1 van ten
hoogste een maand of geldboete van
ten h. ogste driehonderd gulden
Aan moties in nijverheidscoramissies en
groepen van belanghebbenden hebben
wij ook niet genoeg, hier dienen de Sta-
len-Generaal een woord mee te spreken.
Lang genoeg zijn deze op den achter
grond gebleven en gehouden liet wordt
lijd, dat zij hare laak van controle op
het regeeringsbeleid ook in dit opzicht
met kracht hervatten
De regeering had veel kunnen doen.
om zich de medewerking van het parle
ment in haar moeilijke, verantwoorde
lijke en omvangrijke taalt te verzekeren
Zij heeft daarop weinig prijs gesteld, op
verschillend gebied de aanraking met het
parlement en zijn organen niet gezocht,
maar vermeden
Men moge zich verheugen over dun
schal van kennis, ervaring en tijd, die
belangeloos door velen wordt ten offer
gebracht, er behoort in een geordende»
staal een normale verdeeling van ver
antwoordelijkheden te beslaan. Blijft deze
te lang uit dan zullen dc nawerkingen
zich lang in ongupstigen zin doen ge
voelen.
De zorg voor de voeding en de tevens-
voorwaarden van de meerdei'heid des
volks zal in de komende maanden van
overgroot belang zijn Hel is le wenschen
dat daarbij de regeering indachtig zal zijn
hieraan dat de volksvertegenwoordiging
nog tol veel anders goed kan zijn dan
om achteraf maatregelen le beoordeeleu
en zeer in het vage gelden toe le staan
Hel was le verwachten, dat do nood
van den lijd, die vele opofferingen eischt,
dikwijls aanleiding zou geven lot vele
grieven. Er zijn dan ook Lal van grieven
in alle doelen des lands Men zij ook
met hel oog daarop zoo verstandig zich
dc medewerking van de volksvertegen
woordiging meer daadwerkelijk te verze
keren bij het nemen van tal van ingrix-
pende maatregelen," wil- niet op een onge-
wenscht oogenblik de regeering een last
van verantwoordelijkheid krijgen tc- dia
gen die le zwaar zal blijken en die wel
licht haar zal 'noodzaken Li den steek le
laten "datgene, waarvoor zij allereerst ge
roepen is
TER VOORKOMING VAN
MISVERSTAND.
Bij hel uittreksel in ons' blad van
het in de Maasbode verschenen artikel
over den Scheldemond vermeldden wi,
als s'chrijver alleen ideu naam Fruytier
daar bij de onderteekening in genoemd
blad geen voorletters vermeld stonden
Het lag echter voor de hand dal de
meeste lezers: dadelijk dachten aan den
heer P. F Fruytier lid der Tweede
Kamer
Naar de Tem.i'Crt. meedeelt is het ar
tikel echter niet van de hand van ge
noemd Kamerlid
UIT DE PERS.
Medewerking van het
parle men t
Onder dit opschrift maakt dr Bos in
de „Vrijz. Deim o. a naar aanleiding van
de steenkolenkwestie, de Volgende op
merkingen
"Dein moge dan zeggen, dat economi
sche wetten op den kop staan, en "men
moge lust hebben met allerlei algemeene
beginselen welke men vroeger huldigde,
le breken, men hoede zich er voor an
dere beginselen en gedragslijn aan te ne
men, waarvan noch in den vroegeren'',
noch in den tegenwoordigen toestand
gunstige gevolgen zijn 1e verwachten
In een toestand van overspanning, zoo
als in hel vorige jaar. komt men daar
toe Men heeft geen tijd en geen lust
te zien naar verwij derde gevolgen. In het
geen de onmiddellijke nood eischt moet
voorzien worden Maar die indirecte, vaak
schadelijke gevolgen blijven niet uil Van
Lal van regcerings:maatregelen zijn ze
reeds ondervonden En men boude er nu
rekening mede en bepale zich niet tot
herhaling van hel woord, dat er wel
eens fouten zullen gemaakt worden, maar
dat men moet handelen
En daarom schijnt het mij meer dan
noodig, dat de economische maatregelen
ook onder andere conlröle komen dan
thans het geval is
Formeel moge de regeering tot tal van
maatregelen gerechtigd zijn,, welke zij
neiemt. 'tiet geschiedt in den regel op
grond van wetsbepalingen, zonder dis
cussie aangenomen als noodmaatregelen
in den allercersten crisistijd, maar waar
van slechts weinigen een zooverre en
zoo langdurige toepassing hebben ver
wacht als er aan te beurt viel.
Uit Middelburg.
Ingekomen bij den penningmeester
ran het Steuncomité le Middel b u r g,
den heer H Boasson, sedert de vorige op
gaven. wekel. gift van Madme Em BI,
D2 maal frs. 15 frs. 30; gift per
soneel N. V. „De Automaatf 6; weke-
lijksche bijdragen, week van 12 'Aug,
f 164 10, id. id. week van 19 Aug, f 164 10;
maandel gift L. en ,1. O T2.50; id. id.
mevr F B., S f 1.
Voor de 54e uiikeering aan de familiëu
van militairen en aan werkeloozen was
noodig f505.25.
Ir. de gisteravond alhier gehou
den bestuursvergadering van „Vreemde
lingenverkeer" is besloten aan de ge
meente Domburg een subsidie van f 25
te geven voor (het verbeteren van den
weg naar Aagtekerke.
- Hel programma van liet Dinsdag in
den tuin op (liet Noord-Bolwerk le ge
ven concert van het Middelburgsch mu
ziekkorps luidt als volgt
Wien Neêrlandsch Bloed (1814), Wilms;
Défilé des Nations', Frémaux; Ouverture
van de opera „De Tooverfluit",, Mozart;
Tyrolienne uit de operette ,,L'Amazone",
v Blon, Down in Jungle Town, Morse.
Feest-Reien, Morks; Marcia Caslaguole,
Morks; Danielo, Valse Italienne, Koedel.
Aufzug der Stadtwache, JesselBede voor
het Vaderland (1626), Valerius; Mijn Ne
derland, Hol; liet Lied der Vlamingen,
Benoil; Oud Wilhelmus (1583), Valerius,
Le Reveil du Lion, de KontskyGeneraal
Snijders-marsch, Morks.
In de afgeloopen week zijn door
de keurmeesters van vee en vleesch a I'
ll ier afgekeurd twee geslachte varkens
benevens verschillende organen van ver
schillende slachtdieren. Een der varkens
is opgezonden ter sterilisatie terwijl hel
overige onder toezicht der politie is
begraven geworden. f
Er wordl den laalsten tijd veel ger
venl zonder vergunning hetgeen veit-
kapte bedelarij is. De politie treedt hier
tegen met kracht op en maakte in een
paar dagen drie verbalen op Vrijdag
morgen lieéft zij een man, die zich aan
ciczeifde overtreding sclïuldig Smaakte,
aangehoudendie een naamgeboorteda
tum en geboorteplaats op gaf welke bij
onderzoek onjuist bleken te zijn. De
man werd daarom in arrest gesteld,
daar zal .gebracht worden zijn identiteit
nader vast tc. stellen.
Ut-1 Walcheren.
In :de Vrijdag te Oost en West
So uburg gehouden raadsvergadering
werd de door B. en W. opgemaakte ge,-
meente-begrooling voor 1916, die een be
drag aanwijst van f 18593.725 -m ont
vang en.uitgaaf, den raad aangeboden
De rekening van liet burgerlijk armbe.-
sluur over 1914 werd vastgesteld op
f 397 63 aan ontvangsten en f 253 72
aan uitgaven
Vervolgens dankte de voorzitter den
heer Ce vaal, die voor het Jaatst in de
vergadering tegenwoordig is, voor alles
wal hij voor de gemeente heeft verlicht
en voor de hoogst aangename wijze,
waarop steeds met hem is sauienge-
werkl Spreker hoopt, dat de heer Co-
vaal nog een lange tijd van rust moge
genieten.
De heer Cevaal dankte voor de wel
willende woorden en zeide dat zijn
leeftijd hem had genoopt uit den raad
le gaan Hij hoopte, dat hel den voor
zitter, den leden en den secretaris steeds
zóu welgaan.
Bii de rondvraag vroeg de lieer Wis
seling of al iets was geschied tot ven
betering van de stank verspreidende
sloot aan den Ouden Vlissingschen weg,
en tol hel verkrijgen van een nehoorr
lijken waterafvoer van den Cevaalsweg.
De voorzitter antwoordde, dat men
zich wat die sloot betreft had gewend
lot hel Polderbestuur ,doch dat dit niet
kon ingrijpen. Nu zullen B. en W met
de betrokkenen de middelen tot ver
betering beramen. De waterafvoer van
Cevaalsweg stuit af op den onwil van
sommige eigenaren van fdaarliggende
perceelen.
De heer de Pagter zegt dat door
eene rioieering naar de Nieuwstraal, die
spoedig zal worden aangebracht, de Ce
vaalsweg eene behoorlijke afwatering zal
kunnen verkrijgen.
De heer Jobse wijst op noodzakelijke
herstellingen aan den toren en herin
nert dat de Commissaris der Koningin
bij zijn laatste bezoek aan de gemeente
heeft aangedrongen op een nieuw ge
meentehuis. Dat dit zeer noodig is zal
wel niemand ontkennen.1 Met het oog op
hel gebrek aan werk in de bouwvakken
acht de heer Jobse het een geschikte
tijd om een nieuw g emcenlehuis te
bouwen.
De voorzitter en de heer Dauielse ge
ven toe dat een nieuw gemeentehuis
zeer noodig is, doch achten de tegen
woordige omstandigheden niet geschikt
tot den bouw te besluiten
De heer Jobse zal geen voorstel doen,
wenschte alleen deze zaak in herinuep
ring te brengen
Vrijdagavond tegen donker vcrlrok
van het badpaviljoen te Domburgeen
groote schaar badgasten, vroolijk praa
iend en lachend, neuriënd of schertsend
Elk hield een lichtende flambouw in de
hand en droeg zoo zijn deeltje van de
zachte, veelkleurige schijnselwolk, idie
door de avondduislernis van het stille
bosch schoof. In de kuil van Hoogduin
bleef die wolk hangen en keerde na
een uurtje weer naar haai' plaats van
oorsprong terug, waar ze zich in ,deine
licbldruppeltjes oploste. Vaneen arstand
was het een prachtig gezicht, voor de
deelnemers was het een aardige .rande,
lir.g
Uit Zuid-Beveland.
- In de (Vrijdagmiddag le Borsseie
gehouden zitting van den gemeenteraad
werden de geloofsbrieven van de nieuw
gekozen raadsleden onderzocht en werd
besloten tot toelating 'dier leden.
Dc rekening der gemeente beliep in
ontvangst f 23969 92 en in uitgaaf
f 23942.3C5 en sloot d,u$ mei een batig
saldo van f 27.555. De rekening van het
burgerlijk armbestuur bedroeg f 1064.59
in ontvangst en f 989.645 in uilgaaf al-
zoo een goed slot van f 74.94®
De voorzitter sprak eenigc woorden
van waardeering tot den neer M. de
Regt. die voor de laatste maal de zitting
als lid bijwoonde.
Uit Schouwe n-D u i v e 1 a n d.
Te Zierikzce wordt onder de
Belgische visschers vermoed dat de vis-
scberssohuil II 11 door de Duitscliers is
opgebiecht.
Wegens het ontvreemden van een
heurs met twaalf gulden bij den mole^-
naar Verton te Dreischor, op Dinsé
dag j l, werd dienzelfden avond te Zier
rikzee nog aangehoudende reiziger van
de firma S. te Goes genaamd J T.
Uit Thoïen
Til de Vrijdag 1e Slavenisse ge
houden raadszitting werd nog een eer
vol ontslag, op verzoek verleend als
onderwijzeres aan mej M. J. Fluijl ten
gevolge liaiei benoeming te Brouwersi-
haven Besloten werd pogingen aan te
wenden tol het verkrijgen van een ster
nen bewaarplaats der brandspuit De
heer burgemeester, gaf een verklaring,
waarom hij bedankt heeft voor het lidU-
maalschaj". van den iaad Aangeboden
Y\ erden de begrootingen (dienstjaar 1916)
voor de gemeente cu het burg. armbe
stuur Respectievelijk waren deze bedra
gen 1' 195)48.14 en f 139 6.02®.
Uit Zeen wscli-V laan deren O D.
Door den raad van Z a a m s 1 ag is
in de Vrijdag gehouden vergadering in
plaats van wijlen den heer F de Ruijler
benoemd lot ambtenaar van den burger
lijken stand de heer G. A. Wisse, lid van
den raad
De gemeenterekenaig werd voorloopig
vastgesteld op een bedrag van f 39 205.965'
in ontvangst en f38 611 51 in uitgaaf,
alzoo mei een goed slot van f591.42Bt
- 'Tei St. J an s l een moest een nieuwe
verkiezing Voor een lid van den raad wor
den uitgesclireven, daar de heer C. G.
Bleijenberg, als zoodanig herkozen, ver
zuimde tijdig de kennisgeving van het
aannemen der benoeming in te zenden
De verkiezing is bepaald op 2 Sept a s.
Men schrijft uit Koewacht
Donderdagmorgen had hier een eigen
aardige plechtigheid plaats Er was name
lijk in liet Belgisch gedeelte van Koe
wacht een wouw gestorven en daar hel
kerkhof op Neder landschen bodem ligt,
moest het lijk de grens passeeren. Nu
mag echter geen Belg, zelfs met de beste
passen, van hier den Hollandschen bo
dem betreden, maar men moet eerst naar
Selzaele of Kemoeke en vandaar langs
den groolen weg naar Sas van Gent of
Hulst
Geen der familieleden van 'de overle
dene mocht dan ook de doode naai' het
kerkhof volgen
Na [d,e kerkelijke diensten werd het
stoffelijk overschot daarom door de fami
lie naar de grens gebracht, waar het
door de Duilsche militairen onder leiding
van een officier aan eenige Ilollandsche
ingezetenen werd overhandigd, die het
grafwaarts droegen
Van verre stonden de kinderen door
de draadversperring den droeven stoet
na te staren.
APOTHEKEN.
Morgen zijn geopend de volgende apo
theken te Middelburg M J van Pien-
broetc; te Vlissïngen C G. Baert, te Goes
v. Kalmthout.
KERKNIEUWS.
Tengevolge van de bemoeiingen der
provinciale Vereen iging van Vrijzinnige
Hervormden in Gelderland zal het predi
kantstraktement voor alle Ned Hcrv. Ge
meenten van vrijzinnige richting aldaar
el 1 Januari op een minimum van
f 1400 met vrije woning en eenige tege
moetkoming in de belasting kunnen wor
den gebracht.
Ned. Ilerv. Kerk.
Bedankl voor Aalst D. Th Keek te
Bergambacht, voor Rouveen- P. Kruvt te
Gouderak.
Geref. Kerk.
Beroepen te Piaam c. a :C. H de
Jonge le Scharnegoulum; te Nieuwerkerk
G. Klumper te Gouda
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Van de musici die morgen, Zondag
avond in het Badhotel te Vlissingen
een concert zullen geven, is de heer Jan
Rasch, violist le Dortmund, reeds hier
bekend De geregelde bezoekers dier con
certen zullen zich herinneren dat hij twee
jaar geleden hier met succes ziel; deed
liooren
Mevr. Regina Grelinger—van Leeuwen
uit den Haag heeft reeds in verscheidene
