HIDDELBUR6SCHG
158* Jaargang
191 a
Dinsdag
24 Augustus.
FEUILLETON.
M° 198.
«ouraui Yttiehgnt d a g e 1 g k met uitzoisdeiiieg tu Zom- nu PensdagSR,
Prge per kwartaal, zoowel voor Middelbarg ale too/ alia plaatsan is
Nederland franco p. p. f 1.25
Afzonderlgke nnmmeri koBten 5 cant.
-Advariestïës k 30 aaui par rogal. Bg abosneEust veel lager. Gab arts», dead-
alio andero familial:oriobte» en Dankbetcigutge» 'Bii Iss7 regain f 1.30
(ilka regel sneer 20 cent. Reclame» 40 cent per regel, Groote letten nR.r de pla*i:
die zg ixmestts}
3®"*" Advortomtie» vóór* ééa a«s ta bazorgaaj
Binnenland.
FUSIErOVERWEGINGEN.
Hoewel de tegenwoordige tijdsomstan
digheden de belangstelling voor vraag
stukken van partij|-politiek sterk heelt
doen verminderen, dienen we toch een
chroniek te geven van wal in den laatsten
tijd geschreven werd over het denkbeeld
van een fusie van de Liberale Unie en
den Vrijz. Dem. Bond.
In een serie artikelen in 'de Tclegr.,
later afzonderlijk als brochure versche
nen. heeft de heer Hans, een der links
staanden in de Lib. Unie, dat denkbeeld
van een fusie bepleit, daarbij vooral ip
het licht stellend dal het programma
der beide partijen hetzelfde is.
De heer R o o d h u ij z e n, de secre
taris der Lib. Unie, stemde met het
•denkbeeld in, maar met reserve Hij
wees op liet gevaar dat een samenga m
van Unie en Bond ^ou, opleveren vooji* 1de
Concentratie, daar dan een ontstemming
der Vrij Liberalen mogelijk zou zijn En
de concentratie is nog noodzakelijk om
de coalitie te bestrijden.
De heer Bos schreef in de Vrijz.
Democraal o. a.
„Voorloopig schijnt het vraagstuk nog
■ver van een oplossing. De tijd is er
niet naar om zich er warm over te ma
ken De heer Roodhuijzen en die met
hem alleen kijken naar de antithesepolï-
tiek van dr. Ituyper, welke zonder twijt-
fcl als tegenweer de concentratie nood
zakelijk maakte, zullen weldra meer aaa;-
dachl moeten geven aan allerlei veran
deringen, welke deze woelige lijden in
het staatkundig denken van velen, zoo^
wel ter rechter- als ter linkerzijde te
weegbrengen.
Onzerzijds werd op merkwaardige ver
schijnselen, welke zich openbaren hei*-
haaldelijk de aandacht gevestigd; men
lierïnnere zich slechts de polemiek, die
meer dan eens met Nieuwe Courant en
Fakkel werd gevoerd en waarbij grootere
waagstukken betrokken zijn dan de meer
of mindere vooruitstrevendheid van de
vrije liberalen op sociaal gebied. Hoe
de Unie rich daarbij zal houden is van
groot belang voor de toekomstige ver;-
ihoudingen In de staatkundige groepec*-
ringen zal bovendien de oplossing vap
den s taalkundigen schoolstrijd groote ver
anderingen brengen. De kwestie, dooi
den heer I-Ians thans aan de orde gesteld,
zal allicht met een jaar een gansch an
der a anzicht krijgen Voorloopig versterke
elke democratische vrijzinnige groep zich
maar zooveel mogelijk."
De heer Roodhuijzen is nog tweemaal
op de kwestie teruggekomen in „De Va
derlander".
Eerst in een onderschrift bij een inge
zonden stuk van den heer II a n s, waarin
deze er nog eens nadruk op legde,
voor het oogenblik en voor de naaste,
toekomst de concentratie van alle vrijzin
nigen noodzakelijk te achten, maar dat z.
i. dc bedoelde fusie niet aan samenwer-
DE WELDOENSTER,
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Gardüen".
x—
11).
Het. is iuderdaad iets vreesolijks,
dacht Letty, terwijl zij zich heenbo.og
over de kaart van Duilschland, om jong
te zijn en hel kostte wat het wilde knap
gemaakt le moeten worden. Daar deed
haar tante, haar knappe, aardige vrien
delijke tante ,nu zelfs aardrijkskundige
vragen, 's avonds om zeven uur, toen
zij dacht dat zij ten minste dien dag
klaar was met de lessen en zij juist ge
noot van Leechy's beschrijving van den
eenigen man, dien zij ooit had liefgehad
terwijl zij gezellig kaas zat le roosr
leren voor het vuur in de leerkamer
Anna, die zulke verheven uren van
geestverheffing in de St Paulskerk dooF-
bracht en er vandaan kwam met een ziel
verteeclerd van medelijden met de ong'e-
lukkigen en die vurig verlangde iien te
helpen, dacht er nooit over dal Letty
iemand was die misschien met weinig'
moeite wal op gevroolijkl Icon worden
Leltv was le dicht in haar nabijheid; iep
geestdriftige pliilantropen. die naar
voorwerpen zoeken die hun liefdadig
heid behoeven zien zelden wat aan hun
king met de Vrije Liberalen in den weg
behoeft te staan
De heer Rood hu ij zen schreef^-aiet
geheel zonder vrees te zijn dat fusie
tusschen de L. U en de V. D wel eens
bedoeld kon worden als een poging om
aan de gelijkberechting van den Dritle
im Bunde een einde te maken. Hij had
daarbij het oog op de jongere. Vrijzinnig
democraten, die in de leer zijn opgevoed-
lo dal de L. U. nog zoo kwaad niet zou
wezen, als ze de V L. maar van zich af
stiet; 2o dal voor een democraat een
verbond met de V. L. een coiupromittee-
rènd iets is, dat hem, dien het aangaat,
zwak maakt tegenover de sociaal-demo^-
craten.
En in liet jongste nummer wordt naar
aanleiding van de opmerkingen van dr.
Bos over het letten op de veranderingen
in het staatkundig denken van velen, en
niet te vergeten welke veranderingen de
oplossing van deu schoolstrijd zal bren
gen, hel volgende gezegd
„Wij doen beide; de geachte leider van
de Vrijzinnig-Democratische Kamerfractie
kan zich daarvan verzekerd houder Van
verandering im de atithese-politiek van
rechts hebben wij echter nog niets ge
merkt; wij hebben, juist op het oogenr
blik dat die dreigde te verslappen, de
uitvinding van den heer Van Wijnbergen
gehad, dat de man die een eed moest
afleggien, 'achterstond bij den man, die
met een belofte kon volstaan, waarmede
!oze het wapen smeedde, waarmode Dr
Kuyper op de eedswiet losstormde, wij
hebben de rechterzijde in de Tweede Kal
mer gehad, die tegen de Sinaasappelen-
wel stemde met den heer De Savornin
Lohman als woordvoerder, om vooral den
strijd voor het Tarief zuiver te houden;
we hebben de Eerste Kamer gehad, die
en bloc de wijziging Vermogensbelasting
verwierp, om niets te praejudiceeren
over „belasting naar draagkracht
Met den lieer Bos gelooven wij echter,
dal oplossing van het onderwijsvraagstuk,
staan wij die dan ook in de eerste
plaats voor om het o n d e r w ij s-belang,
lot andere politieke verhoudingen kan
leiden. Kan leiden, zeggen wij, want
men moet niet vergeten, dat het genus
van Wijnbergen dan wel weer iets anders
zal vinden; in de antithetische geniali
teit van den afgevaardigde voor Eist is
ons vertrouwen toch onbegrensd Maar,
wij zouden zeggen, laten wij dit afwacht
ten, en laten wij, zoolang de hoofdpunten
van hel Concentralieprogranr nog niet
zijn omgezet in wetten, ietwat voorzich
tig zijn met hel veranderen van de poli
tieke conjunctuur aan den vrijzinnigen
leant; daarvan toch zijn op dit oogenblik
de gevolgen niet te overzien.
En daarom, al is ons heele hart voor,
fusie, we kunnen voorshands niet anders
dan tot omzichtigheid manen. Zij, die
gelooven, (haasten hiel, en ons geloof staat
in deze- rotsvast."
DE STEENKOLENKWESTIE.
De gister in Den Haag gehouden ver
gadering der Nijverheidscommissie heeft
voelen ligt.
Het was zoo moeilijk om Straalsond
te vinden, dal toen Lelty's dwalende vin
ger hel eindelijk aanwees, Susie er
slechts een blik vol afschuw op wierp
en haastig met Anna de kamer uitging
om zich te kleeden. Anna zou ook lie
ver gehad hebben dat het wat zuidelijr
ker lag, in het Schwarzwald b.v. of in
een andere romantische streek, waar ze
gaarne nu en dan, tenminste een week
of wal in den zomer, naar toe kon gaan.
Maar nu lag het zoo ver noordelijk als
het maar kon, in een gedeelte van de
wereld waarvan zij haast nog nooit had
hooren spreken behalve in verband met
honden.
Het deed er echter niet toe waai* het
lag. Oom Joachim had alleen aanbevo
len er te gaan wonen
Het zou haar wel vreemd zijn daar
alleen een huishouden op te zetten Zij
behoefde niet te gaan; zij wist haast
zeker dal zij niet zou gaan In ieder ge
val was het niet noodig dadelijk te beslis
sen Het geld, -dat had zij noodig en zij
kon hel uitgeven waai* zij wilde. Laai
dien inspecteur van oom Joachim, waarf-
van hij met zooveel lof schreef, voortgaan
met veertig duizend mark 's jaars van
dat landgoed, le matsen, dan zou hij tef-
vreden zijn
Zij ging naar boven om haar mooiste
japon aan te doen en haar haar met golfc
jes en krulletjes op te maken, wat zij
goeddeels gestaan onder den invloed van
den perscampagne, die Speciaal van Rot
terdam uil gevoerd werd ten Dehoevc
van vrijen invoer van steenkool Vooral
heer Zimmerman, de burgemeester
van Rotterdam heeft zich in dal opzicht
duchtig geweerd door interviews en in
gezonden artikels in de N R Crt
Dat heeft geleid lot een artikel van
twee en een halve kolom, in de N. R
Crt. van Zaterdagavond, van de heeren
D \V. Stork en G. W Waller, de twee
vertegenwoordigers der nijverheid in
het kolenbureau. Punt voor punt bestrij
den zij daarin de beweringen van den
heer Zimmerman. De grieven der „vrije
importeurs" worden ongegrond of zeer
overdreven genoemd en bovendien werd
er op gewezen dal de z.g. vrije impor
teurs (die zich niet bij het Kolenbureau
willen aansluiten) in normale tijden 3
pet. van de hier le lande benoodigde
kolen invoeren Zij verweten den heer
Zimmerman dal hij relief geefl aan de,
overigens legen hel algemeen belang
der verbruikers en de ten hunnen be
hoeve bereikte resultaten in het niet
verzinkende grieven van importeurs die
zich oorlogswinsten zien ontgaan.
We willen hierbij nog vermelden dal
een anoniem schrijven in dc X. R*
Crt. waarin o a. gezegd wordt dal het
begrijpelijk is daL de heeren S. en W
tevreden zijn met de werking van hel
Kolenbureau daar zij voor hun bedrijf
volop kolen van dat bureau ontvang"»,
geleid heeft tot een telegrafisch pro
test van genoemde heeren
Dal was alles gebeurd vóór de vcr-
dering der Nijverheidscoiumis'sie, bcr-
fegd in hoofdzaak om de vraag le be
antwoorden of de Nederlandsche nijver
heid vertrouwen heeft in het Koletv-
bureau.
In een deel van ons vorig nummer
konden we nog den inhoud melden van
de daarbij door den Minister van L II.
en N. gehouden rede, die we heden op
de gewone plaats in onze eerste oplage
herhalen
Na de rede van den .Minister werd
door de heeren Stork en Waller nog
eens de werkwijze van het Kolenbureau'
verdedigd
En vervolgens werd door verschillende
vertegenwoordigers van de nijverheid
verklaringen afgelegd
De heer Kan ter secretaris van den
Bond van Bierbrouwers, levens spre
kend namens sloomvaarlbelangen en sui
kerfabrieken had den indruk dat de
perscampagne schromelijk overdreven is
Töch zijn er bezwaren legen de werk
wijze van liet bureau Ilij wil dit bureau
echter niet! laten varen, maar hij zou
de vrije importeurs willen samen m-en-
gen, onder controle van het bureau
(De Minister interrumpeerde hier, dal
hun dil is aangeboden maar "dat zij ge
weigerd hebben) Hij wilde aan dc vrije
importeurs een invloed geven, die niet
minder is dan die van de Sleenk Hand.
Vereen.
De heer Heldring (Onderl. Kolen
zoo lang vermeden had Moest zij zich
zelf niet zoo bekoorlijk mogelijk maken
voor deze bekoorlijke wereld, waar ieder
zoo goed en zoo vriendelijk was, en wat
zij bezat aan schoonheid en vriendelijk^
heid bij de rest voegen'' Zij zag Leltv
stralend aan toen zij haai* op dc trap
tegenkwam, toen deze langzaam naar bo
ven ging met haar grooten atlas en zij
nam liem haar uit de hand en wilde
hem zelf dragen; zij zag ook miss Leech
stralend aan, die bij de deur van die leen
kamer op haar leerling stond le wachten;
zij keek stralend naar haar kamenier en
ook naar haar eigen beeld in den spiegel,
dat inderdaad op dat oogenblik liet beeld
was van een zeer schoone, jonge vrouw.
O gelukkige, gelukkige wereld' Wat zou
zij dolen met zooveel geld? Zij, die nooit
in haai* leven een cent bezeten had,
vond het een ontzettende groole, een
onuitputtelijke som Eén ding was zeker
het zou alles besteed worden om goed
te Idoien; zij zou er zooveel menschen
mee helpen als zij maar met mogelijkheid
Icon, en haar nooit, nooit, nooit laten voe
len dat zij verpltichling aan haar hadden
Zij wist immers, na rijf tien jaar afhanke
lijk geweest le rijn van Susie, wat lief
was verplichting aan iemand te hebben
En wat was droeviger en drukkender en
meer doodend dan afhankelijkheid'1 Zij
wist nog niet, welk soort menschen zij
helpen zou, maar o! zij zou hopen ment
schen voor altijd gelukkig te makenTer-
Reserve Mijhad zeer sterk den indruk
dat de kritiek niet komt van de zijde
der consumenten. Hij gaf den minister
ia overweging het Kolenbureau op den
ingeslagen weg te doen voortgaan, en
zich niet te falen beïnvloeden door de
agitatie.
Volkomen instemming met de wer
king van hel Kolenbureau betuigden de
heeren Bakhuis Ver.-van Gasfabrikanleu
Heerma van Vos (suikerfabrieken), Jon-
cker (S. M. Nederland), Kaars Sypestèin
merman had bestreden, werd bet
Ven en machinefabrieken De Beer (wol-
lensloffen-fabrieken uit Tilburg Reesink
(Bond van Lederfabrikanten), Van Lan-
schot (Ver. van Ned. gemeenten), Klerccj
(IJmuider trawlers). Van Rossuui du
Chattel (gasfabrieken Amsterdam, IJssel
de Schepper (slearine-kaarsen en veertig
fabrieken van zachte zeep
De heer üollot d'Eseury (Zuivelbond)
waardeerde den arbeid van het Kolen-
bureaubureau maar hoopte door vrijen
invoer meerdere, zij 't ook duurdere
kolen in le voeren, iets wal prof. D e
Vooys bestreed
Nadat de heer B o i c h e 1 nog namens
de vrije importeurs had betoogd dat
hen geen eigen belang drijft, eii dal
zij zich .bij een doeltreffende regeling
zullen neerleggen, en voorts ook de heer
Van B e u n i n g e n (directeur der S II
V.) uitvoerig de stukken van mr. Zim
merman had bestreden, werd met
overgroote meerderheid bevesti
gend geantwoord op de vraag van den
minister of de vergadering liet voort
bestaan van het Kolenbureau wens'chelijk
acht.
Naar men meldt is de voorzitter vap
hel kolenbureau .prof. De Vooys, gister
avond naar Engeland vertrokken met
een regeeriugsopdracht in zake den im
port van Engelsche kolen, welke aange
legenheid hij zich voorstelt te regelen
in samenwerking' mei den heer Van Vol
lenhoven lid van het N. O. T.-bestuur
die zich in verband met deze aangele
genheid reeds in Engeland voor de N.
O. T bevindt.
KATOEN ALS ABSOLUTE
CONTRABANDE
Het leek aan het Hand van Delang,
naar aanleiding van de verklaring dooi
de Engelsche regeering van kaloeu Lot
absolute contrabande om eens te infor-
meeren, pf (dit besluil van invloed zal zijn
op onze nijverheid
Te bevoegder plaatse vernam net
blad, dal hel verklaren van katoen tot
absolute contrabande hoogstwaarschijnlijk
geen verandering zal brengen in den Loch
stand, wat ons land betreft. Door bemid
deling van de N. O. T. toch wordt in de
laatsle maanden de katoen, benoodigd
voor de spinnerijen in Nederland, hier
te lande aangevoerd De N. O. T ga
randeert dal de katoen uitsluitend voor
gebruik hier te lande is bestemd In
dien toestand zal na de verklaring van
wijl Hilton haar haar opkrulde dacht zij
aan achterbuurten; maar zij bedacht dat
die naar in aanraking zouden brengen
niet de geestelijkheid en de meeste van
haar aanzoeken van den laalslen tijd kwa
men van de geestelijkheidZelfs de vica
ris, die haar klaargemaakt had voor haar
bevestiging, zijn eerste vrouw leefde, toen
nog en hij had na dien tijd ook over
(Ie tweede gerouwd, had haur ten huwe
lijk gevraagd „Hel is omdal ik vijf-en-
Lwinlig ben en ernstig, dal zij mij een
geschikte vrouw vinden," dacht zij; maar
zij kon niet nalalen het beeld in den spie
gel toe te lachen
Toen zij gekleed was en gereed om
naar beneden te gaan, was zij genoodi-
zaakt zich zelve af te vragen óf de per
soon, die zij in den spiegel zag, er in de
versie verte uitzag als iemand, die het
eenvoudige, zuinige leven van hard wer
ken moet leiden, dat oom Joachim het
betere leven genoemd had en waarin,
naar hij scheen te meenen, alleen bevre
diging kon worden gevonden Zij wist
dat hij heel verstandig was. Nu, er hoefde
nog niets beslist te worden Misschien
zou zij gaan -- misschien niet
„Die wille japon past er zoo weinig
bij1, zei ze bij zich zelf, ,.en Hiltons
prachtige ondulaties
(W. o r a t vervolgd).
katoen tot absolute contrabande geen
wijziging komen, te minder waai* de N.
O T juist oorspronkelijk is opgericht
met het doel om den aanvoer voor ge
bruik hier le lande mogelijk te maken
van goederen, die absolute of condilio-
noele contrabande zijn.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Verblijf ontzegd
De territoriale bevelhebber in Zeeland
enz heeft hel verblijf in zijn gebied ont
zegd aan Robert Neuenhagen, koopman
te Lagenberggeb 19 April 1839 en komen
de uit Goch (Duilschland) zulks wegens
spionneeren voor Duilschland m Neder
land.
P r ij z e n in Duitse h land en h i e i*
te lande.
Een lezeres in Zeeland zendt aun de
N. R. C. een advertentie, geknipt uit de
Rhein- und Ruhr-Zeilung, van Duisburg,
van 19 Augustus In die advertentie wordt
„Hollandsche schelrisch'' aangeboden
voor 15 pfennig het pond en „mooie,
groole stoofappelentegen 29 pfg. de 3
pond en stoof*- en handperen voor 35
pfg. de 5 pond.
Wij betalen schrijft cle lezeres in
Zeeland voor fruit, wanneer hel ten
minste te krijgen is: Voor appelen heel
gewone waar) 10 cis. Dat is ongeveer
het dubbele wat men le Duisburg be
taalt Peren in Duisburg 7 pfg het pond
kosten hier 10 en 15 cent
Van schelvisch, trouwens van alle
visch, zijn wij hier in Zeeland zeer
Slecht voorzien, en dan is ze, in ver
houding tot de Duitsche prijzen veel duur
der, wat le minder begrijpelijk is, aange
zien die visch uil Nederland naar
Duitschland wordt verzonden Een pond
schelrisch „versch en goed in ijs ver
pakt", zegt de advertentie kost in
Duitschland 15 pfg dat is naar den le-
genwoordigen koers van het Duitsche geld
8 cent. Waar zou men in Zeeland daar
voor verselie schelvisch kunnen koopenv
De lezeres zendt aan het blad ook een
advertentie uit hetzelfde blad, waarin
„bruine boxcalf militaire rijglaarzen, brce
de vorm, zonder kappen, voor officieren
en soldalen worden aangeboden tegen
(20 mark het paar Terwijl Duitschland
aan leer nog wel gebrek heet te heb
ben, is dat zeker niet duur.
Gespr ongeil.
Men meldt uit Esschen: de geëlectrit-
seerde draden, welke dienen voor de af
sluitingen der gemeenten Capellen en
Eeckeren. zijn Zaterdagnacht door hoog
druk gesprongen Of er ongelukken aan
menschenlevens te betreuren zijn, kan
nog niet gemeld worden Dat hel spoe
dig bekend was onder de bevolking
dezer gemeeulen, kon men opmaken uil
het feil dat er Zondag verscheidenen
de grenzen gepasseerd zijn die zich
nu veilig op Hollandsch grondgebied
voelen
Hit Stad se Provincie.
U.it Middelbarg.
Blijkens een bekendmaking van den
burgemeester in dit nummer zijn weder
om varkens van regeeringswege ont-
vangeu en kan het publiek van af mor-
morgen, Woensdag, tot nader order goed
koop varkensvleesch bij de slagers be
komen tegen de prijzen door den bur
gemeester bepaald op 13 Aug. j l.
Gisterenavond omstreeks 12 uur
begaven een heer en dame wonende a.m
den Ouden Vlissingschen weg, zich per
rijwiel huiswaarts. In de Nieuwslraat
werden zij door een drietal personen
aangevallen, een dezer mannen dreigde
den heer hem te zullen dood trappen als
hij geen sigaren gaf. De heer voldeed
hieraan niet, waarop de aanvaller hem
mishandelde met een hard voorwerp. Op
de Londensche kade werd de vecht
partij voortgezet," waarbij de heer deu
aanvaller hel rijwiel tegen het lichaam
aan wierp.
De heer en dame trachtten hun weg
le vervolgen, niaar ook de drie kerels
volgden hen en herhaalden in de Station|-
slraat hun aanval, waarbij de ergste van
liet drietal weder tot mishandeling over
ging Nu kwam er hulp opdagen, de aan
de Stationsbrug' dienstdoende schilde
wacht nam den onverlaat gevangen en
plaatste hem in zijn schildwachthuis cn
ging er zelf voor staan, den man met
zijn geweer in bedwang houdende
