MIDDELBllRGStM COURANT
166* Jaargang
Zaterdag
21 Augustus.
BINNENLAND.
Dit Stad bis Provincie.
IsaezanileB StoMten
N* 196.
1918.
i ioUiNB' rnuhr-r-t a g e 1 rj k s, -.net uitzondering vu Trap.- lYctUagas,
Prga per kwitta»), zoowel voor Middelburg al* Toor »I1« plaggen La
Nederland franco p. p. f 1.25
Afzonderlijke aommera kosten 5 cent.
AsLveirtentils u ÏC aess per tegel. Öfj uboBm*.* at veel Ugrs, Geb «4t, deozg v*
alle andere famllioberiohtet en i'aakbetaigiüges van It*»? regels f 1.50
slka regel meer 20 cant. Reclames 40 cent per regel; Qroote lettert naar le piiu-b
die zjj innemen
gST* Advertemtis» róór na* t» bszorgsaj
j deze Courant behoort een Bijvoegsel.
NEDERLAND EN HET DUITSCIIE
OORLOGSDOEL.
Donderdag heeft de kanselier in dcu
Duilschen Rijksdag o. a betoogd dat
Europa slechts tol rust kan komen door
©en onaantastbaar sterke positie van
Duilschland, dat de Engelsche politiek
der balance of power (machtsevenwicht)
moet verdwijnen; dal Duilschland zijn
positie zóó moet uitbouwen, bevesti
gen en versterken, dat andere mo
gendheden nooit weer aan een inslui-
tingspolitiek zullen denken; en dat
Duilschland den strijd zal voortzetten
toL de baan vrij wordt voor een nieuw,
van Fransche rancune en Moskowilische
veroveringszucht en Engelsche voogdijL
schap bevrijd Europa.
Het „Ilanddistilleert uit die uit
latingen als het Duilsche oorlogsdoel de
volstrekte oppermacht van Duilschand in
Europa, zonder dal het rekening be
hoeft te houden met de eischen en wero-
sclien en rechten van anderen En daar
aan knoopt liet blad dan het beloog aan
vast dat dit oorlogsdoel in lijnrechten
strijd is met de Nederlandsche belangen,
en een ernstig' gevaar voor ons land
inhoudt.
We meenen dat hel Amslerdamsche
blad hier niet weinig voorbarig is. We
kunnen uil de vage, loosl-achtige woor
den van den kanselier geenszins een
programma lezen, strekkend lot alge-
heele oppermachl.
Onze lezers welen dal wij niet behoo-
ren tot lien die alle gevaar voor ons
land wegredeneeren Wc rekenen er ook
op dal ons land fierheid zal loonei
wanneer er onredelijke eischen aan ge
steld mochten wórden
Maar om nu dadelijk alarm te blazen
wanneer een der oorlogvoerenden ver
klaart zich vrij te willen maken van al
len kans op overlast van de volkeren
die nu zijn vijanden zijn, dan is dit
o i een alles behalve gevaarlooze ze
nuwachtigheid tegenover een verklaring
waarvan de beleekenis gewogen moet
worden met een tegenwicht van over;-
drijving-door-oorlogsstemming
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Cokesafval b ij de S S.
De directie der Staatsspoor maakt aan
het personeel bekend tlat door het toe
nemend verbruik van cokes de afval bq-
langrijk vermeerderd is, Deze afval wordt
door de Maatschappij zelve gebruikt
ln verband hiermede is hel aan het
personeel verboden afval vau brandstof
fen mede te nemen van de terreinen.
Ook is hel personeel vierplichl er legen
te waken Hat zulks door personen,
vreemd aan de Maatschappij, geschiedt
De Coiumissiën voor bezwaar
schriften in zake vergoeding
wegens kostwinnerschap
Uit overweging, dal het wenschelijk is,
commission in te stelten, die de Ministers
van Oorlog en van Marine van voort-
lichting kunnen dienen nopens bezwaar
schriften over door de burgemeesters ge
nomen beslissingen op aanvragen om ver
goeding wegens kostwinnerschap van
dienstplichtigen bij de militie, de land
weer, ol' den landstorm, is bij Kon. be
sluit van 17 dezer om. bepaald.
\7oor ellce provincie wordt, met in
gang van 1 September 1915, voor den
verderen duur vain den huidigen mobili
satietoestand, of voor zooveel langer als
wordt noodig geacht, eene commissie in
gesteld ten einde de Minister van Oorlog
en ran Marine, ieder voor zoovel hem bei-
treft, te dienen van voorlichting in zake
bezwaarschriften over door de burger
meesters genomen beslissingen nopens
aanvragen om vergoeding wegens kost
winnerschap van dienstplichtigen bij de
militie, de landweer en den landstorm.
De commissie beslaat uit drie leden
-fcn is gevestigd in de hoofdplaats der pro,-
eie.
Aan de commissie wordt een door of
vanwege den Minister van Oorlog aan te
wijzen secretaris toegevoegd
De Minister van Oorlog stelt, voor zoo
veel noodig na overleg met den Minister
van Marine, regelen vast, nopens de wijze
van indiening dei- bezwaarschriften, het
naar aanleiding van de bezwaarschriften
in te s tellen onderzoek en het verstrek
ken van voorlichting in zake debezwaar-
achrifteö.
De Kol enquaestie.
Van de zijde der niet bij het Kèleii/-
bureau aangesloten importeurs sctlrijfl
men aan het „Hand" l
„De mogelijkheid is ontstaan dat een
regeling zal worden getroffen, waarbij
alle groepen van kolenimporteurs zich
zullen kunnen neerleggen, en waardoor
dus voorkomen zou worden een onteige
ning op groote schaal, welke onteige
ning niet alleen zou kunnen leiden lol
groote onbillijkheden, maar ook lol hel
uilschakelen /van de activiteit van vele
importeurs, die nuttig' zouden kunnen
medewerken aan de bestrijding' van de
kolenschaarschte
Eén der bij liet Kolenbureau aangeslo
ten importeurs toch, blijkbaar verlan
gend in hel algemeen belang tot een
voor alle partijen billijke oplossing te
geraken, lieefl een plan lot reorganir
salie van hel Kolenhureau ontworpen,
waarmede de vrije importeurs zich wel
schijnen te kunnen vereenigen. II oe,-
wel zij hunne overtuiging dat het niet
noodzakelijk ware geweest ooit in den
vrijen handel in te grijpen ,niel prijs
geven, zien zij door de medeelinglen
hun in de laatste conferenties gedaan
wel in, dal het thans zeer moeilijk zou
zijn de regeling van een centrale distri
butie plotseling los te laten. De meer
derheid hunner is daarom bereid, zich
.neer te leggen bij elke distributierege
ling. welke den eenen importeur niet
een gunstiger positie plaatst dan
den anderen. Met wal goeden wil aan
den anderen kant zal de quaeslie dus
toch nog tol een allen tevredenstelt
lende oplossing kunnen geraken".
In de N. R C. houdt do heer «ir.
A R. Zimmerman, burgemeester van
Rotterdam nog' eens een betoog, strek
kende om aan te toonen dat het be
slaan van hel kolenbureau, zooals' het is
samengesteld en zooals het werkt, niet
waarborgt, dal binnen de Nederlandsche
gjreuzen een zóó (groote hoeveelheid
steenkolen wordt ingevoerd, als' slechts
eenigszins mogelijk is
UIT DE PERS.
Nederland en de S c h e 1 de in on d
In de Maasbode bepleit de lveer Fruy-
tier de stelling, dat Nederland de SchcL-
demonden nooit kan noch mag prijsgeven,
nóch uil beginsel, nóch uit welbegrepen
eigenbelang
Ik spreek niet opzet, zegt hij, van de
beide Schcldeoevers Immers de redenen,
die voor den afstand van grondgebied
worden aangebracht, zijn deze België
moet gieheel en al over de vrije Schelde
beschikken èn voor zijn handel èu voor
Zijne verdediging Maar is de handelsvloot
de Schelde dan niet vrij? Vroeger van
1864 Lot 1792 bezat ons land het recht
om de Schelde te sluiten Toen België
bij Nederland gevoegd werd, hield de uit
oefening van dit recht van zelf op Maar
1830 trachtte Nederland, hoewel te
vergeefs, dal recht te handhaven. Ten
slotte werd de doorvaart aan België toe
gestaan en ook zelfs de Sclieldetol door
de Conventie van Brussel (16 Juli 1863)
afgeschaft Dus waarom heeft België de
Schelde noodig? Voor zijn verdediging
Goed, maar dan heeft het de onbeleml-
•rde doorvaart cn toegang van noode,
beschermd van heide zijden der rivier
Dus Zeeuwsch-Vlnandcren nan de cene
zjjde, Walcheren Beveland en liet zooge
naamde markiezaat van Bergen op Zoom
ter andere zijde Want blijft een gedeel
te van den Scheldemondoevcr in ons
bezit, clan kunnen wij met onze kanonnen
altijd de vrije doorvaart beletten.
Maar zulk een aanzienlijk grongebied
lean Nederland niet missen, of het pleegt
zelfmoord Het zon de erkenning bevat
ten van het beginsel van Napoleon, die
het Departement de l'Escaut, waartoe
behoorden de Zeeuwsche en ZuidLHol-
landsche eilanden, alsmede het Westelijk
gedeelte van Slaats-Brabant lot Breda,
beschouwde als een aanslibbing van
Fransch grondgebied
E11 als Nederland dit beginsel aau-
P) We meenen dat deze bewering niet
geheel juist is Dal in 1830 de W -Schelde
weer gesloten werd, was een oorlogs
maatregel Legen hel opgestaue Zuiden.
Bij de volgende onderhandelingen mei de
I ondensche conferentie heeft Nederland
niet getracht zijn sluitingsrccht ook in
vredestijd te handhaven, maar alleen be
zwaren geopperd tegen de voorgestelde
regeling van het gemeenschappelijk toe
zicht op de betonning, de vissclierij enz
Red
vaardt, teekent het zijn eigen doodvonnis
Zou dan Duilschland niet met hetzelfde
recht 'die mondingen van den Rijn of
geheel Holland kunnen opeischen Is het
land lusschen Maas en IJscI een aanslib
bing van Duilschland1'
Nederland mag zulk een belangrijk
grondgebied niet prijsgeven, uit welbe
grepen eigenbelang. Ook ZeeuwscM-Vlaan-
deren niet Want verondersteld, dat Bel
gië Zeeuwsch-Vlaanderen alléén verlangt,
dan vervalt de aangegeven reden om
zich te verdedigen o? hulp te ontvangen
Immers dan kunnen wij van den anderen
oever id oor forten en kanonnen (Vlist-
singeu cn Bergen op Zoom) die door
vaart steeds beletten. Waarom moet dan
België Zeeuwsch-Vlaanderen hebben? Al
leen uit expansie- en concurrentiezucht
Om de eerste reden mogen wij nooit
aan België grondgebied afslaan. Dal zou
zijn ons vernederen cn strijdig met onze
eer Gewesten en een. bevolking verkoo.
pen of versjacheren. want dat zou
hel dan zijn, - die door den hand van
eeuwen met ons vereenigd zijn, zou strij
dig zijn met onze naiionale eer
Bovendien welk een gevaarlijke con
currentie zou er voor Nederland kunnen
ontstaan'
Hoeveel geld zou hel ondernemende
België noodig hebben om van Terneuzen
en Breskens havens te maken, die met
Rotterdam en Vlissingen kunnen concur-
reeren, Denkt u deze havens met Gent
en Brugge, met hel industrieële Brabant
achter zich!
De heer Frvtier acht hel de taak van
de pers en van de vertegenwoordigers
negeering in het buitenland, zijn stel
ling in het binnen- en buitenland luide
ie verkondiging en door bewijzen te sla-
Uit Middelburg.
Ingekomen bij liet steuncomité te
Mid de lburg sedert de vorige op
gave aan contribution in de week vim 5
Augustus f 164.10 en betaald aan de fa-
miliën van militairen en aan werkeloo-
zen ten gevolge van den oorlog f 462.65
U i t V1 i s s i n g e B-
De drie rechtselie kiesvereenigingen
te Vlissingen hebben het volgend
voorstel gedaan aan de vrijz. dem kiesl-
vereenigLiig
„Steunt onzen candidaat Haast as.
Maandag in het derde district dan zullen
wij geen candidaat stellen in het le
district, eventucele vacature v. d. Broek".
Dit voorstel is door de vrijz. dem. kie^-
vereeniging met algemeene stemmen van
de hand gewezen In de evenlueele va
cature v. d Broeit zal candidaat gesteld
worden de [heer (Yemcr. Veder werd
besloten den candidaat der S. D. A. P
Duijrn met kracht te steunen.
De vrij-liberalen zullen de kiezers bij
de herstemming voor den gemeenteraad
in district 3 vrij laten
De afd Vlissingen van den R.
K. Volksband heeft aan B. en W. in een
adres er op gewezen, dat voor vele ar
beidersgezinnen dier gemeente het er
treurig Pit zal zien met de brandstoffen
oor a s winter. Reden waarop zijn aan
B en W. voorstellen, zoo spoedig moge
lijk van gemeentewege een hoeveelheid
kolen en andere brandstoffen te dc&en in
nemen; deze te bewaren lot as. winter
om alsdan ze legen inkoopprijs verkrijg
baar te stellen voor de arbeidende klasl-
s'e dezer gemeente
Uit Z ui d-B e velan d.
Nabij H oede Ice n s k e r ke (op de
Westen-Schelde) zijn de schepen Vrede
en Najade, geladen met tarwe voor de
noodlijdende Belgen, omhoog geloopen
De Najade is op twee plaatsen gebro
ken en vermoedelijk verloren. Lichters
zijn aanwezig.
Uit Thofea.
Te Oud V o s s e m e e r is thans
weer 350 K G buitenlandscli spek ont
vangen dat zeer grif van de hand gaal
tegen 34 cent per pond, naar men ons
verzekert is ook weer onmiddellijk nieu-
we voorraad gevraagd.
APOTHEKEN.
Morgen zijn geopend de volgende apo
theken. te Middelburg J N. van de Gar
de; le Vlissingen Wed van Ockenburg.
le Goes V. d. Hoek.
Bij liet te Amsterdam gehouden
examen voor meester schilder is o. a
geslaagd C. Dorleijn, Middelburg
Benoemd lol directeur der Am
bachtsschool le Helmond, de heer J
Boumans. leeraar aan de Ambachtsschool
•n de Avondschool voor Handwerkslie
den tc Middelburg
LANDBOUW.
KERKNIEUWS.
- Naar do N. Z b. nader verneemt zal
de intrede van den beroepen candidaat
II ten Ilove in de gemeente Ritthem
5 September plaats hebben. De beves
tiging is opgedragen aan ds. P. W. Foeh
ken, predikant te Meppol
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Wijk aan Duin B Ter
Haar Romeny le Voorhout
Aangenomen naar Letlelbert A. J
Svanback te Wouterswoude
Geref Kerk.
Bedankt voor Drogeham B G H. de
Jonge, te Scharnegoulum
Doopsgez Gemeenten.
Aangenomen naar Woudsend R C. de
C dc Lange, prop te Amersfoort
Bedankt voor Noordeind van Graft,
R. C de Lange, prop. le Amersfoort
- De bekende kardinaal YuonutcUi is
overleden
KUNST EN WETENSCHAPPEN-
diende W F Diermanse, die verklaarde
dat S voor een flesch cognac f 1.20
betaalde Zooals verleden week gebleken
was, laat S. er anderen f 1.30 voor beta
len Ook verklaarde getuige, dal S. soms
één, soms twee of drie nessehen mede
neemt, doch ook meermalen geen enke
le De gewone winkelprijs is f 1,30. al
leen bij zes flesschen tegelijk betaalt
ieder 1 1 20
De ambtenaar bleef bij den eisch van
f 10 boele s ubsidiair 5 dagen hechtenis.
LEGER EN VLOOT.
Re se r y e-o f f i c i er e n van
gezondheid
Naar het N. v d D verneemt, zullen
met 1 Sepl a.s. de adspirant-re.se, ve-ofïl-
eieren van gezondheid naar huis gaan
met studieverlof
Prof Ehrlich. f
Men seint uit Homburg vor der Höhe
aan de N R. C. dat de Frankfortsche jge>
leerde professor Ehrlich gistermiddag in
zijn laboratorium aan hartverlamming i«
overleden.
Ehrlich heeft zich vooral naam ge
maakt door de vinding van hel salver
saan. Hij is 61 jaar geworden.
Het onderzoek in verband met de
vraag of de Noordweg behoort tot bel
voor vervoer van herkauwende dieren
■erhoden gedeelte van Walcheren, heeft
gisteren uitgemaakt, dat dit alleen hel
geval is, als de dieren uit de be
smet verklaarde streek komen
Waar het leali' en het geslachte varken,
die de bode W vervoerde, uit Oostkap-
lo kwamen, kon hij des middags zijn weg
vrij vervolgen
Daar o a met den dislricls-veear.s
meest worden getelegrafeerd, had een en
ander tot Iaat in den middag geduurd
De bode moest at dien tijd op de poütie-
wachtpost op de Markt vertoeven.
- Onder het klein vee van den
landbouwer L Wijkhuijs Pz te Big ge
kerkt' loopende in eene weide in
Krommenlioeke is mond- en klauwzeer
uilgebroken. Een viertal beesten zijn af
gemaakt moeten worden.
In de Vrijdag gehouden vergade-
ing der landbouwvereeniging Koude-
kc rke werd de heer W Koole, periol-
diek aftredend bestuurslid met over-t
groote meerderheid herbenoemd
Op voorstel van het bestuur werd
als afgevaardigden benoemd het ge-
heele bestuur daar de vorige maal zich
het feit heeft voorgedaan dat de be
noemden verhinderd waren.
Voor een te houden land- of tuin-
bouwkursus waarvoor een oproep in de
couranten zal plaats hebben, werd een
subsidie van f 25 verleend
De bestelling van lijnkoek, maïs, bos
tel, was uiterst gering.
Van kunstmest is hel gewone quan"
tuin besteld, ze zal geleverd worden
door de Zeeuwsche voeder cn kunstf-
mesthandel le Middelburg.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Scheepvaart door het Panama
kanaa1
Sedert kort heeft de Panama pacific
line een directen dienst geopend tus-
schen New-Vork en San Francisco via
het Panamakanaal
Voorloopig vinden de afvaarten iede
re drie weken plaats. De dienst wordt
onderhouden met twee welbekende,
ieder 12 000 ton metende stoomschepen -
n 1. de „Finland" en „Kroonland", wel
ke voor het uitbreken van den oorlog in
dienst der Red Star Line lusschen Ant
werpen en Nem-York voeren
Deze schepen zijn ingericht, zoowel
voor bel vervoer van goederen, als van
passagiers iu de eerste cn intermediate
klasse.
De reis vanaf New-York via Los Au-
;elcs naar San Francisco duurt 17 da
gen; en zal wellicht gekozen worden
dooi die reizigers naar de Westelijke
Staten van Amerika welke een zeven-
daagscbe spoorrcis een bijna onover-
konienlijk bezwaar achten.
Als generaal agenten voor Nederland
dezer Maatschappij is aangesteld de fir
ma lloyuian Schuurman le Amsterdam.
ingezonden stukken worden in geen
jerat teruggezonden
RECHTZAKEN.
Voor liet kantongerecht alhier
Werd hedenmorgen voortgezet de behan
deling der zaak tegen F S. Ie Seroosker-
lce, beklaagd van overtreding der drank
wet, van welke zaak reeds in 011s numf-
mer van Maandag jl melding maakten.
Zooals toen gemeld, zou nog als getuige
worden gehoord de winkelier Breedveld
Deze was echter door ziekte verhinderd
Nu werd in zijn plaats gehoord zijn be-
EEN DRINGEND BELANG.
Mijnheer de Redacteur!
Mag ik u beleefd verzoeken in uw blad
een plaatsje in te ruimen voor hel volgen
de, waarvoor ik u bij voorbaat dank zeg.
Met volle instemming las ik het hoofd
artikel onder bovenstaanden titel in het
bijvoegsel van de Middelburgsche Courant
van Zaterdag 14 Augustus 1915 no 190
Het deed mij genoegen dat hel hoofdor
gaan onzer provincie eens een krachtige
lans brak voor hel stiefmoederlijk bedeel
de Zeeuwsch-Vhiandcren dat jaarlijks mi!-
lioenen guldeus belastingen in de schat
kist doel vloeien en tonnen gouds van de
"ngedijkte polders.
En wal heeft nu in vergoeding daar
voor, Zeeuwsch-Vlaanderen van den Staat
genoten zonder op eigen voordeel bedacht
tc zijn? Dc balans is spoedig opgemaakt
Met heel veel moeite lieeft men indertijd
voor de tram Breskeus—Maldeghem een
kapitaaltje cadeau gekregen dal voor het
Rijk locli een gevonden vischje was, en
mei niet minder taaie volharding en over
redingskracht als toen werd aangewend
is het gelukt oen subsidie voor de Am
bachtsschool te Oostburg en voor het
Zeeuwsch-Vlaamsche tramwegnet te ver
krijgen Dit voor zooveel het 4de district
betreft Voor wal hel 5de district aangaat
wegen de gunsten zoowat legen elkaar op
dc beide stiefkinderen behoeven de lee-
dero zorgen die de Slaat aan hen wijdt
elkander niet le benijden. Is een verbin
dingsweg waarop in uw hoofdartikel zoo
terecht inet klem aangedrongen wordt
niet sinds meer dan een halve eeuw
broodnoodig? Was het geen schande voor
geheel Nederland dal onze geliefde Ko
ningin, die in 1906 de lijdenden door den
watersnood in de beide districten wilde
bezoeken haar veis tc land van het Wes
telijk naar het Oostelijk deel van
Zeeuwsch-Vlaanderen over Belgisch grond
gebied moest nemen? Is hel te verwonde
ren dat men aan deze zijde der Schelde
vr.alc den voortvareuden en ondernemen
de» geest der Belgen allen lof toezwaait
en men met schaamte moet bekennen, dat
de tramverbinding lusschen hel vierde
