I
m
r 194
191*
Donderdag
0
19 Augustus.
Binnenland.
FEUILLETON,
DE WELDOENSTER,
Uit Stad en Provincie.
Du* fouramt immjjui d a g e 1 g k t, met miteoaderiag rta Zoa- ImMtgii:
Prga per kwwtawl, zoowel toot Middelburg sIb voor all* plMtaui la
Nlfi'erJancl franco p. p. f 1.25
Ai „uderlgke nummert kosten 5 cent.
Advtrttnttó* 29 «st pes rsgoL Bp aboaneraeai Yeel l»gest Gebotrfcapj doodg
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van ï~tl regels f 1 50
dike regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel, Groote lettere naa» ie j la*t
die zjj in nemo*
Advpr'«otiflB vóór u 4
DE STEENKOLENQIAESTIE.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, dhr. Pothuma, heeft de vol
gende missive gericht aan de Nijverheids-
commissie:
„Zooals u heleend is, werden in den
laatstee tijd ernstige bezwaren ingebracht
tegen het werk van het Kolenbureau,
welke bezwaren breedvoerig werden be
sproken in die jongste vergadering van de
Nijvcrheidsoommissie op 5 Augustus j 1.
„Die bezwaren vinden hun oorsprong
in de houding, welke het Kolenbureau
zich genoodzaakt heefL gezien aan te ne
men met betrekking Lot den aanvoer van
kolen door niet bij hel Kolenbureau aan
gesloten firma's
„Uit overweging, dat die aanvoer de
naleving in gevaar zou brengen van de
"4 contracten, waarop het distributieplan
van het Kolenbureau is gebaseerd, en zou
leiden tot prijsopdrijving, heeft het Ko
lenbureau de medewerking der Regeering
ingeroepen len einde te bevorderen, dat
alic 'in het land komende kolen aan het
Kolenbureau zouden worden geadres
seerd, wal door inbeslagneming ingevolge
de levensmiddelenwet zou worden be
reikt.
„Hiertegen zijn de z.g. vrije impor
teurs in verzet gekomen, zij hebben aan
gedrongen op wat zij noemen handha
ving van den vrijen handel, subsidiair op
eene regeling, waarbij de Staat de door
hen te importeoren kolen zou overne
men tot prijzen, hun eene billijken winst
latende boven hunne zelfkosten; met die
hoeveelheden zooveel mogelijk de door
hen met h unne cliënten gesloten en nog
loopende contracten zouden worden uit
gevoerd en de distributie van overheids^
wege zou geregeld worden, echter niet
'door het Kolenbureau in zijne tegen
woordige samenstelling, althans op eene
wijze, welke gerandeert, dat de détails
der uit de overeenkomsten voortvloeiende
transacties niet ter kennis hunner con
currenten komen.
„Ik heb de vrije importeurs tol twee
maal toe in de gelegenheid gesteld him
standpunt mondeling uileen te zetten en
heb hunne bezwaren ernstig overwogen.
„Ik heb hun daarop medegedeeld, dat
het mij niet mogelijk was him de vrije
-> hand Jt'e laten; daarmede toch zou ge
paard moeLen gaan het teruggeven van
vrijheid van handelen aan de thans ge
bonden, bij het Kolenbureau aangeslo
ten importeurs. Dit zou neerkomen op
een (oinlbinding van het Kolenbureau,
waarvan ik niets dan verwarring en scha
de verwachtte en waartoe ik mij in elk
oeval niel bevoegd rekende zonder be
sluit van de Nijverheidscommissie, door
welke het bureau werd ingesteld.
„Ik heb hun verder medegedeeld, dal
ik de bedoeling van de door hen voorge
stelde subsidiaire regeling waardeerdie,
maar dat ik het niet wel mogelijk achtte
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
V
S).
Hij ried haar aan éen hieuw leven te
beginnen en zich daar te vestigen met
een .deftige, bescheiden vrouw, gevor
derd in jaren, als gezellin en bescherm
ster, tot den tijd dat zij door een huwelijk
zou komen onder de leiding van dien na
tuurlijken 'beschermer, liaai(echtgenoot.
Dan volgde een korle verklaring van
zijn beschouwing over vrouwen, vooral
die vrouwen, die haar geheele leven naar
partijen gaan en Klatsch pralen; een le-
j vendige vergelijking van zulke vrouwen
met degenen wier belangen haar in haar
eigen huis bezig houden, en eindelijk
een vermaning aan Anna om deze gele
genheid te grijpen de betere levenswijze
(e kiezen, die, zooals hij zeide een leven
was van eenvoud, zuinigheid en hard
werken.
Anna schreide en lachte tegelijk om
(lezen brief den teederslen lach en de
gelukkigste tranen. Het scheen beurte
lings de grootste onwaarschijnlijkheid dat
zij in goeden doen zou zijn en de natuur
lijkste zaak van de wereld Susie was uit,
Nooil te voren was haar afwezigheid
haar onaangenaam Nu kon Anna haast
niet op haar wachten van ongeduld Zij
voor hunne aanvoeren eene afzonderlijke
distributieregeling te treffen, nog wal
midden in hel conlracljaar van het Ko
lenbureau.
„Om hunne bezwaren legen de distri
butie door het Kolenbureau, alhoewel
m. i. denkbeeldige, te ondervangen, heb
ik hun aangeboden te bewerken, dat zij
in het Kolenbureau vertegenwoordigd
zouden worden, waardoor zij zich zonden
kunnen overtuigen van den correcten
gang van zakety en in gevallen, waar h.
i. zakengeheimen gevaar zouden loopen,
gelegenheid zouden hebben door overleg
in het bureau, c.q inroepen van de tus-
schenkomsl van den onpartijdigen voor
zitter of beroep op de Kolencommissie,
te trachten eene in elk geval passende
oplossing der moeilijkheid te verkrijgen
„Tot mijn leedwezen hebben de vrije
importeurs echter gemeend, dit aanbod
van de hand te moeten wijzen Ik zie mij
thans genoodzaakt, als Minister op eigene
hand de gerezen quaestie tot eene oplos
sing te brengen.
„Daartoe wil ik echter niet overgaan,
dan nadat de Nijverheidscommissie in
welke de verbruikers grootendeels ver
tegenwoordigd zijn en die het Kolenbu
reau instelde, zich over de werking van
hel Kolenbureau en het al of niet wen-
schelijk van zijn voortbestaan hebben
uitgesproken.
„Ik zal dus gaarne zien, dat doer de
Nijverheidscommissie zoo spoedig moge
lijk een vergadering wordt gehouden,
in welke door haar eene uitspraak word!
gedaan over de laatstbedoelde twee pun
ten."
De vergadering waar de Minister in
deze missive, om vraagt is inmiddels te
gen a s, Maandag 23 Augustus uilgeschre
ven De voorzitter clcr commissie, prof.
De Vooys, heeft de convocatie van een
circulaire vergezeld doen gaan waarin
hij nog eenige meedeelingen doet
Hij stelt in 'L licht dal in beslagname
van levering van steenkool door met bij
hel Kolenbureau aangesloten firma's een
controle is die geen belemmering of op
heffing behoeft le beleekenen, en wordt
verricht in het algemeen belang der ko
len voorziening in ons land.
De schijn zou echter kunnen omslaan
of ook de andere partij nl alle groote
en kleine Nederlandsclie verbruikers, zij
het alleen door te zwijgen, meenden, dat
hel Kolenbureau ook tegen hunne be
langen handelde, en andere oogmerken
diende Ten einde daaromtrent zekerheid
te verkrijgen, is het noodig, dat de Nij
verheidscommissie zich uitspreekt, dui
delijk en met beslistheid.
BOND VAN MINDER MARINE
PERSONEEL.
De bovengenoemde Bond heeft een
met 1950 namen van mindere marinej-
schepelingen onderteekend adres aan
den Minister van Marine verzonden waar
in gevraagd wordt, den Bond ween
liep de kamer op en neer, wout stil zitten
was haar onmogelijk, zij hield de kostbare
brieven stijf in haar kleine koude handen,
haar wangen gloeideu, haar oogen schit
terden, zij was vol ongeduld en vrees
dat er misschien iets gebeurd was, waar
door Susie op dit gewichtig oogenhlik
zoo lang wegbleef. Telkens bleef zij staan
bij het raam en tuurde de straat op naar de
bloemenmeisjes en het voorrecht nar
cissen te mogen verkoopen was haar bin
nen een uur volkomen onverschillig ge
worden. Aan heL andere eind vau de ka
mer, waar een bureau stond, bleef zij
ook staan, zij greep een pen en begon een
brief aan Peter in Devonshiremaar loen
zij een rijtuig hoorde aankomen wierp
zij de pen neer en vloog weer naar het
raam. Het was het rijtuig van Susie niet
en zij keerde terug tot den brief en
schreef weer een regel; toen weer naar
het raam-, toen weer naar den brief; en
het was de beurt van den brief toen
Susie binnen kwam, doodmoe van het
visites maken.
Susie's middag was geen succes ge
weest. Zij had toenadering gezocht tot een
vrouw die een benijdenswaardige hooge
positie bekleedde, met de stoutmoedig
heid die al haar maatschappelijke pogin
gen kenmerkte, en zij was afgesnauwd
voor haar moeite met meer dan gewone
ruwheid. Zij had daarenboven verschei
dene minder belangrijke, vervelende din
gen ondervonden En als je dan afgemat
thuis komt en je schoonzuster, die aan
de lunch nauwelijks een woord tegen je
vrij aan boord van Hr. Ms. schepen en
maritieme im-ichlingen te laten funclio-
aeeren, en het vereenigingsrecht als wel
eer weer vrij ter uitoefening toe te
slaan, mei opheffing dus der mini-
sterieele circulaire van Febr. 1914, waar
bij elke uiting v,an organisatie werd
strafbaar gesteld.
Ej* wordt door adressanten uiteenge
zet dal het hoofdbestuur van den Bond
nooit heeft aangespoord tot inbreuk
op de militaire discipline, integendeel
tot naleving daarvan ernstig aanspoorde
dat gedurende de mobilisatie do adres
santen als militairen toonden hun plicht
te kennen, en dal hun bond in dien lijd
bleek niet een lichaam te zijn dal aan
zet tol tuchteloosheid, maar juist
het hoogste plichtsbesef tot uiting weet
te brengen.
BEVOLKINGGS-STATISTIEK.
In. de Staatscourant van heden is op
genomen een uittreksel van de statistiek
vsn den loop der bevolking van Neder
land in 1914, waarbij voor iedere ge
meente wordt aangegeven hel aantal
vande gemiddelde bevolking, levend
aangegevenen, huwenden, overledenen
en overledenen beneden het jaar.
De gemiddelde bevolking van het rijk
was 6.276.275; het aantal levend aange
gevenen 176.831; het aantal huwenden
84.202, het aantal overledenen 77.739;
het aantal overledenen beneden het jaar
16 769
Voor Zeeland was de gemiddelde be
volking 238 590; het aantal levend aan
gegevenen 6103; het aantal huwenden
3.047, overledenen 2918; overledenen he
neden hel jaar 678.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. Besluit:
is aan mr. R. Macalesler Loup le Hil
versum op zijn verzoek wegens gezond
heidsredenen eervol ontslag verleend als
voorzitter van het bestuur der Rijksver
zekeringsbank, onder dankbetuiging en is
als zoodanig benoemd V Noest, secre
taris-generaal bij die instelling;
zijn mei 14 Aug. bevorderd: tot luit
ter zee le kl. de ld. 2e kl. F. Diep-
huis; lot off. v. g©z. le kl. de id. 2e kl
S. van der Schouw en J. Boosman; lot
off mach. le kl. de id. 2e kl. J. H,
Voorthuyzen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uitvoer Zuurkool.
Bij kon besluit is ingetrokken de lij
delijke opheffing van het verbod van
uitvoer van zuurkool, toegestaan bij
Kon. besl. van G Mei j.l
Opbloei der mandenmakerij
Door het stilleggen van een buitenge
woon girooL aanlal stoomtrawlers in het
buitenland ,heefl de uitvoer van versche
viscb uil tJmuiden naar Engeland en
zei. jc om den hals valt en je hevig begint
te kussen, dan is dat waarlijk wel wat
al te erg voor een vrouw die lo :h al
boos is.
„In 's hemelsnaam, wat is er nu weer9"
vroeg Susie, die zich hijgende losmaakte
uit de omhelzing.
„O Susie! o Susie!" riep Auna met
onsamenhangende woorden, „wat een
eeuw hen je weg geweest en de brie
ven kwamen dadelijk nadat je weg wis
en ik heb al dien tijd naar je uitgekeken
en was zoo vreeselijk bang dat cr iets ge
beurd was."
„Maai' waar praat je dan to;h over,
Anna?" viel Susie haar verstoord in de
rede.
Het was laai en ze wou nog even rus
ten voordat zij zich kleedde om weer
uit te gajan. En daar was Anna nu weer
in een nieuwe stemming' van heftigen
aard en al die stemmingen van Anna
verveelden haar vreeselijk.
„O, ler is zoo iels wonderlijks gebeurd!"
riep Anna. „Zoo iels wonderlijks! Wat
zal Peier zeggen? En wat zal je blij
zijn En zij stopte de brieven met be
vende vingers in Susie's onwillige han
den
„Wat is dat?" zei Susie, terwijl zij er
mei verbazing naar keek
„Q neen, daan dacht ik niet aan," zei
Anna en ze trok ze haar woest, naai'
Susie meende, uil de hand. „Jij leest
geen Duitsch luister." En zij begon
ze open te vouwen en de kreukels die
Duilschland een kolossalen omvang ge
nomen, doch dit brengt aan de andere
zijde het bezwaar met zich dat men
voortdurend te kampen heeft met gebrek
aan manden om de visch te verpakken.
Hel is weliswaar gebruik dat de man
den door buitenlandsche afnemers wor
den teruggezonden ,maar het ^preikt
vanzelf dat een groot getal verloren
gaat door beschadiging of aanwending
oor andere doeleinden.
Naar de berichtgever van het Hand. te
IJmuiden van een grooten export, vernam,
betaalt men thans voor manden, die reeds
3 of -* malen gebruikt zijn en anders
naar dt- vuilnisbelt verhuizen, grif 30
k 60 cenl pei stuk, terwijl de prijs in
noi male tijden zelden een bedrag yan
4a cenl overschrijdt.
Voor de mandenmakerijen is le IJmui
den dus een goed afzetgebied te vin
den.
Uit Middelburg.
In de spoorwegdienstregeling op de
vierde pagina van dit nummer zijn in
plaats van de nu reeds zoo lang oninge
vuld gebleven buiienlandsche verbindin
gen, de verbindingen vermeld mei Zwolle,
Gennep, Venlo en Maastricht
Zij die ingevolge den oproep van
tir. Mellema te Harderwijk boeken,)
leege sigarenkistjes en zilverpapier be
schikbaar hebben voor de geïnterneerden
kunnen die gave brengen bij liet Prov.
Inliclilingsbureau (hoek Spanjaardslraal
en St. Pielerstraat) alhier, dat voor de
opzending zorg draagt,
Omtrent de van 28 Aug. tot 5 Sept.
in het Schuttershof alhier le hou
den Kcrmesse d'été, deelde men ons nog
mee dat de tuin legen gering entree ge
opend zal zijn van 2—11 uur, 'sZondags
van 8—11 uur, en dat men er o.a zal
vinden een stoomcaroussel, een schiet
tent, wafelkraam, werp ten ten voor rin
gen en schijven fotografielent enz. lede
ren avond is er in de zaal orgelbal.
Uit Walcheren.
Toen gisteren een gezelschap da
mes en heeren zich per fiets van Dom
burg over Westkapelle naar Mid-
delburg begaf, werd lnm aandacht ge
trokken door een groepje schreiende
kinderen. Men stapte af en toen bleek
het volgende: de kinderen hadden met
een op (3jen Westkappelschen zeedijk
slaande lorrie gereden, een der klei
nen een meisje was er af gerold en
door het voertuig overreden. De kin
deren wisten blijkbaar niets beters le
doen ,dan maar gezamenlijk te gaan
huilen Hel meisje had een vrij ernstige
beenwonde bekomen, waardoor ze nogal
bloed verloor en niet in staat was huis
waarts te keeren. De heer C A. Kodde
van Rotterdam legde een noodverband
en vervoerde de kleine naar den dokter
zij gemaakt had glad le strijken; haai
handen beefden.
Susie staarde haar aan Het was dui
delijk dat er iets heel bijzonders ge
beurd was, want de bevroren Anna van
de laatste maanden was ontdooid lot
een schittering van ontroering die ah
leen clan niet belachelijk zou wezen, in
dien ze bleek gerechtvaardigd te zijn
„Twee Duitsclie brieven," zei Anna
terwijl zij zillen ging op den naaslbij-
zijnden stoel en ze uitspreidde op haar
schoot en zij praatte alsof ze de woon
den nauwelijks gauw genojeg kon uit
spreken ,„een van oom Joachim."
„Oom Joachim?" herhaalde Susie en
een onaangenaam gevoel van twijfel aan
Anna's verstand kwam bij haar op. „Je
weet heel goed dal liij dood is en geen
brieven meer kan schrijven," zei ze op
strengen toon.
en een van zijn advocaat" ging
Anna voort, zonder te letten op iets
anders dan hetgeen zij le vertellen had
„De brief van den advocaat is vol tech
nische termen moeilijk om te begrijpen,
maar hij dient alleen om te bevestigen
wal oom Joacliim zegt, en die laatste is1
dood eenvoudig Hij schreef dien brief
eenigeo tijd vóór zijn dood en heeft hem
aan zijn advocaat gegeven om aan mij
op le zenden."
Nu luisterde Susie met al haar aam-
dacht. Advocaten, overleden ooms, en
Anna's Stralend gezicht kon' maar één
bedoeling hebben.
van Westkapelle, die verdere geneeskun
digen bijstand verleende.
Het bleek aldaar, dal dit niet de
eerste keer was, dat een ongeluk met
de lorrie gebeurde Zou het daarom
geen overweging verdienen, dat voertuig
zoodanig bijv. met een ketting aan een
paal te bevestigen, dat rijden door kin
deren uitgesloten is?
Als bewijs, dat het te D o in b u rg
d: uk is. kan dienen, dal van 't Slrandhotel
t welk eerst gesloten zou blijven, de be
neden vertrekken al bewoond zijn, terwijl
nu ook d e eerste étage voor logé s wordt
in orde gebracht.
Een met een bil bespannen wagen
van v d. B. uil Nieuwland is heden
ochtend op den Nieuwlandschen weg,
doordat do hit voor een auto schrok,
van den dijk gerold, met hel gevolg dat
ac 350 eieren en 250 liter melk in de kar
geheel verloren gingen.
Uit Zuid-Beveland.
Naar de Goesche Crt, in een hoofd
artikel over de jongste raadsverkiezingen
le Goes meedeelt, staal hel vast, dat
niet alleen een 125 vrijzinnige kiezers
van de stembus zijn thuisgebleven, maai'
dat de heer Brants, de candidaal van de
coalitie, blijkens de gehouden contróle op
de kiezerslijst, circa vijftig vrijzinnige
stemmen op zich heeft vereenigd Door
deze handelwijze kon de heer Tierie het
niet tol herstemming brengen.
Een drietal bestuursleden van de vrij
zinnige kiesvereeniging „Vooruitgang"
hebben hun functie reeds neergelegd,
en voor hel lidmaatschap bedankt; tal
van leden zullen, naar aan het blad ver
zekerd werd, dit voox-heeld volgen. Er
zou vooral groot© verbittering heerschen
onder de kleime luiden, die t ot de trouw
ste leden van „Vooruitgang' behooren.
maar zich gedupeerd zien, nu één der
hunnen werd candidaat gesteld
Eenige dagen vóór de stemming kwam
het aan de G Cr.t reeds ler oore, dat ver
scheidene vrijzinnigen, die, lalen we ons
zoo maar uitdrukken, tot de betere klas
se behooren, openlijk verklaard zouden
hebben, niet op den heer Tierie te zul
len stemmen.
Uit Tholea.
Door den heer A. van Nieuwenhuij-
ze, die van 9 December 1879 de brtrek
king van gemeente-ontvanger te SI
Maartensdijk vervulde, is tegen 1 Ja
nuari als zoodanig ontslag gevraagd
Woensdag vergaderde de dijkraad
der waterkeering van het cals. water
schap Scherpenisse-, alle leden wa
ren tegenwoordig.
Rekening en verantwoording werd ge
daan over den dienst 1914—15, welke in
ontvangst had bedragen f 29753,90 en in
uitgaven f 30682,01°,zoodat meer is uit
gegeven dan ontvangen 1'928, ll5 waarin
door rijk en provincie f 900 is bijgedra
gen De voornaamste posten in deze re
kening waren uitgaaf aan verbetering wa-
„Oom Joachim was de eenige broer
van mijn moeder
„Dal xveet ik, dat weet ik", viel Su
sie naar met ongeduld in de rede
en ske liefste en vriendelijkste
oom van de wereld voor mij
„Het kan mij niet schelen wat hij
wzs", viel Susie haar nog ongeduldiger
in de rede, „wat heeft hij voor je ger
daan? Vertel mij dat. Je beweerde altijd
Peter ook dat hij mijlen zandige
landgoederen had ergens in de woestijn
en dozijnen zoons Wat kon hij voor jou
doen?"
„Doen voor mij?" Anna stond op met
een plechtigheid, hel groole nieuws
waardig dat zij zou mededeelen, leg
de haar beide handen op Susie's schou
ders en keek op haar neder met schitter
rende oogen en zei langzaam „Hij heeft
mij een landgoed nagelaten dat veertig
duizend mark in 't jaar opbrengt"
„Veertig duizend!" herhaalde Susie
mei onlzag-
„Mark", zei Anna
„O, mark", zei Susie plotseling' afgej-
koeld, „dat is francs, niet waar' Ik
dacht heüsch een oogenblik
„Een mark is meer dan een franc'.
Hel brengt gemiddeld twee duizend pond
's jaars op. Twee duizend -- pond
's jaars, herhaalde Anna en zij knikte
met hel hoofd bij ieder woord „Nu
Susie, wat denk je daarvan?"
(Wi o r t vervolgd).
