Maandag
16 Augustus.
FEUILLETON.
N° 191
£58* jaargang
191»
Dn* lonriit tmnehfin* d g e 1 b k met uitzo cd criag vu Zo*- M F«Mt4*gM,
PrflB pér kwartaal, zoowel toot Middelburg als tooi *11* plaatse* i*
Nederland franco p. p. f 1.25|
Afsoederlpke nacameii kosten 5 cent.
▲ar*rte*tië* k 20 uit per regeU Bj abomemest teel lager. Geboerto',
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen Tan 1-s? regels f 1.50
elka regel meer 20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groots letters naar ée plaat
die z{j ionemoaf
«js*" Ad"»erts«tio» Tóór nuf t* besorgai
Binnenland.
TWEEDE KAMER.
Administratieve Rechtspraak.
Verschenen is het verslag (eerste ge
deelte) van de commissie van voorberei
ding voor de wetsontwerpen betreffende
wettelijke maatregelen lot regeling der
Administratieve Rechtspraak I Wetboek
van Administratieve Rechtsvordering; II
Wijziging der wet op de Rechterlijke or
ganisatie en hel Beleid der Justitie.)
Dit eerste deel bevat de gedachten-
wisseling door de Commissie met den Mi
nister gehouden,
Tevens worden gepubliceerd
1o. gewijzigde ontwerpen I en II (Wet
boek van Administratieve Rechtsvordering
en wijziging der wel op de Rechterlijke
Organisatie en het beleid der Justitie);
2o een tekst van het oorspronkelijke
wetsontwerp betreffende de Administra
tieve Rechtsvordering, waarin de aange
brachte wijzigingen zijn aangeduid,
3o een tekst van hel oorspronkelijk
wetsontwerp tol wijziging van de wet op
de Reglerlijke Organisatie, waarin de aan
gebrachte wijzigingen zijn aangeduid.
Jo een tekst van de wel op de Reg
lerlijke Organisatie, zooals die luidt na
de laatstelijk bij de wet van 5 Juli 1910
(St.bl. no. 180) daarin gebrachte wijzi
gingen;
en ten slotte een aanteekening betref
fende de aansprakelijkheid van eenige
Duitsche staten en daarmede gelijk gestel
de lichamen voor door hunne ambte
naren veroorzaakte schade.
ONTWIKKELING EN UITSPANNING
VAN GEMOBILISEERDE TROEPEN.
Door den opperbevelhebber van Land
en Zeemacht is op 9 dezer een uitvoerig
rondschrijven gericht aan de militaire
autoriteiten, waarin er op word! gewe
zen, dat ongetwijfeld binnenkort bij tal
van troependeelen zich de behoefte zal
gaan doen gevoelen cursussen te organi-
secren, voordrachten te doen houden,
enz ten behoeve van de gemobiliseerde
troepen, en wel in verschillende vakken
van onderwijs en onderricht
De opperbevelhebber noodigt genoem
de autoriteiten uit hem met den vereisch-
len spoed en wel uiterlijk 4 Sept. a s., op
gave te verstrekken van al hetgeen hunner
zijds voor het beoogde doel wordt ver
langd, voor zoover daarin niet is te voor
zien door medewerking langs anderen
weg dan door zijn tusschenkomst.
Op den voorgrond dient te staan zoo
wordt ter nadere toelichting gezegd
■lat, ter bevordering van een geregelden
gang van zaken, de militaire autoriteit
zich de leiding voorbehoudt ter zake
van het te geven onderricht, maar daarbij
zich, voor zooveel noodig, de medewer
king verzekert van allen, zoowel mili
tairen als burgers, die haar behulpzaam
kunnen zijn.
Allereerst wordt met het oog hierop ge
DE WELDOENSTER,
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden"
x
5).
Zij voelde zich heel gelukkig gedu
rende dit bezoek en herhaalde tevreden
bij zichzelf, dat bloed dikker is dan wa
ter Zij stond er niet bij stil om na te
denken wal zij daar precies mee be
doelde, maar had een vaag besef dat Su
sie het water was Zij voelde dal oom Jo
achim haar beter begreep dan niemand
anders tot nu toe gedaan had; en was
het niet natuurlijk dat de eigen broer van
haar lieve moeder dit, deed?
Nadat hij haar had meegenomen naai
den dienst in de St. Paulslcerk, begon zij
pas te merken, dat er misschien punten
waren waarop zij elkaar niet begrepen
Oom Joachim was blijven zitten terwijl de
andere mcnsclien knielden of stonden
maar dat kwam er niet op aan op die
vrijzinnige plaats, waar niemand lette op
den graad van vroomheid van zijn buur
man En hij had geslapen gedurende
het koorgezang, zonder accompagnement
dat zoo mooi gezongen werd, dat men
stellig zou meenen dat hel engclenstem-
men waren En toen zij de kerk uitkwa
men, toen een fuga in heerlijke vervoe
dacht aan de verschillende reeds In Junc
tie zijnde commissies. In samenwerking
en overleg met deze zal veelal hel meest
doeltreffend een goede regeling 'ot stand
zijn te brengen, voor zoover die niet al
reeds werd verkregen, en zullen de ver-
eischte maatregelen hel beste zijn te ne
men Ier bereiking van het beoogde doel.
Uitgegaan zal er van dienen te worden,
zich voor het te geven onderwijs zooveel
mogelijk de medewerking te verzekeren
van de leerkrachten aanwezig onder de
gemobiliseerden, waartoe allicht eenige
verplaatsing noodig blijken kan, die dan
onJer het oog is te zien. Terwijl de err
varing heeft geleerd, dal een beroep op
hen niet te vergeefs bleek, zoo dient ech
ter wel in het oog te worden gehouden,
dal, waar aldus een buitengewone toe
wijding en inspanning worden geëischt,
niet alleen de billijkheid maar ook het
belang van het onderwijs vordert hun
eenige ontheffing van den gewonen dienst
te verleenen, zoomede hun verloven
eenigszins afwijkend van de normale loc
te te staan
Hel eerste om: hen in de gelegenheid
te stellen zich voor hun laak voor te
bereiden; correctiewerk te verrichten en
te bereiken, dat zij opgewekt en frisch
die taak kunnen verrichten.
Het tweede om te voorkomen, dat het
onderwijs storing ondervindt door het
met verlof gaan van de onderwijzers en
ëólt als belooning en aanmoediging voor
de ten deze te bewijzen diensten
Eerst voor zoover hel niet mogelijk
blijken mocht door gemobiliseerde en
door belangloos zich beschikbaar stel
lende burgerleerkrachten in voldoende
mate in de behoefte te voorzien, is,
mits de daaraan verbonden uitgaven niet
onevenredig hoog blijken, indienstslelling
van burgeronderwijzers legen vergoeding,
in overweging te nemen
'en slotte herinnert de opperbevelheb
ber er aan wie voorzitters en secretaris
sen zijn van de bovenbedoelde eom!-
missies.
Voor Zeeland zijn dat de heeren
Herman Snijders en mr. IJ. C. J. Groot,
beiden te Middelburg.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De Sleenkolenkweslie.
Naar 'l „Hbld vernam beslaat 't voorne
men, dc nijverheidscommissie in verband
met liet steenkolenvraagsluk binnenkort
wederom in voltallige vergadering bijeen
te roepen.
A me ri kaan,s.,ch e mixed maïs.
De Minister van Landbouw maakt, in
gevolge zijn circulaire 8327/8bis van 9
dezer, bekend, dat van lieden tot 21 de
zer de prijs van gezonde Amerikaansche
mixed maïs, uitsluitend bestemd om aan
de gemeentebesturen te worden verstrekt
voor ruiling tegen rogge, bedraagt f 215
per 2000 kilogram of f7.525 per 70 kilo-
grim, te Rotterdam te ontvangen
(„St.-Ct.").
Uitvoer
van varkens- en rundvleesch.
We lazen in eenige bladen de volgende
opmericingen
Van verschillende zijden worden in den
laatsten tijd in de pers en elders stemmen
vernomen, die aandringen op hel sluiten
van de grenzen voor den uitvoer van var
kens- en rundvleesch] ten einde daardoor
verlaging van de vlceschprijzen te ver
krijgen
Dergelijke uitingen wijzen er op, dal
men nog niet algemeen bekend is met dc
maatregelen, die te dier zake van Regee-
ringswege genomen zijn. In verband daar
mede schijnt hel niet ovei'bodig even in
't kort na te gaan, hoe het thans met
onzen vleeschuitvoer gesteld is.
Sedert den 17en Maart 1915 mag geen
varkensvleesch worden uitgevoerd, be
halve mei consent van den directeur van
het Rijks Centraal Bureau lot regeling
van den afzet van varkens cn varkens
vleesch. Zoo'n consent wordt alleen ver
straal aan hen, die voor een bepaald ge-
wichtspprecntage laötstelijk vastgesteld
op 80 cent per K G. slachtgewicht) door
tusschenkomst van de Regeering ter be
schikking stellen van den Nederlandschen
varkenssLager Op die wijze werd bereikt,
dat, tengevolge van hel uitvoerverbod,
dc marktprijzen niet al te zeer daalden,
zoodat fokkerij en nteslerij niet werden
ingekrompen, en dal dc consument voor
redelijken prijs varkensvleesch bekwam
Ook de uitvoer Van rundvleesch is
reeds eenige maanden geleden verboden
edert 24 Mei.) Aanvankelijk mocht nog
worden uitgevoerd yersch vleesch, af
komstig van kalveren en verduurzaamd
vleesch. Sinds eenige dagen zijn de ver
bodsbepalingen evenwel verscherpt Thans
mag geen rundvieeskh, in welken vorm
dan ook, worden uitgevoerd. Een uit
zondering is gemaakt voor gedroogde
bevroren en gezouten organen en voor
runderworst, die varkensvleesch beval
Voor uitvoer van deze worst is echter
consent noodig van bovengenoemden di
recteur.
Ten slotte kan nog worden opgemerkt,
dat ook de uitvoer van levende varkens
en runderen sedert geruimen tijd verbo
den is
Protestmeeting van Spoor- en
Tramwegpersoneel
Zondagmiddag werd in het Cenlraalge-
bouw te Arnliem een door de Ned Ver-
eeniging van Spoor- en Tramwegperso
neel, in samenwerking met de Vereeni-
ging van Locomotiefpersoneel „Eendracht
maakt macht", uitgeschreven meeling ge
houden, waarvan hel doel was te pro-
tesleeren legen de houding van de spoor-
eg- en tramdireclies, in verband met
het verzoek om een duurteloeslag.
UIT DE PERS.
Hel antwoord van
generaal Staal
In een tweetal artikels in het „Vad."
heeft de oud-minister Staal van antwoord
«BKUWViwowisi mwjir»
ring door de zijvleugels der kerk weer
galmde, en Anna voelde, dat haar geest
werd opgevoerd ten hemel, had hij haar
in hel verrukte gezichtje met de vochtige
wimpers gekeken en haar hand heel
vriendelijk aangeraakt en aanmoedigend
gezegd. „In mijn jeugd maakte ik ook
veel werk van Bach Nu fok ik varkens.
Varkens fokken is beter
Anna's moeder was zijn eenige zuster
geweest en hij was overgekomen, niet,
zooals hij aan Susie verteld had, om
Londen te zien. maar om Susie zelf te
zien en te onderzoeken hoe hel kwam
dal Anna een leeftijd bereikt had, die
in Duilschland de „oude vrijsters-leeftijd
genoemd wordt zonder le trouwen In
dertijd had liij twee avonden in de Hill-
slreel (doorgebracht en in dien lijd een
opinie opgevat omtrent ztjn neef; deze
opinie bleef dezelfde tot aan zijn dood
„Die goede Peter", zei hij plotseling tol
Anna op een dag dal zij samen rond
dwaalden in hel doolhof van Hampslon
Court want hij ging trouw alles zien
wat er in Baedeker werd opgegeven en
Anna volgde hem waarheen hij ook
ging „die goede Peter is een Qualsch-
kopf."
„Een Quatschkopf"? herhaalde Anna.
wien kennis van de taal van haar moe-
'der niet reikte lot die zijwegen der scheld
woorden
„Wat ter wereld beteekenf dat Quatsch
kopf?"
gediend aan hen die zijn beschouwingen
inzake de schending der Belgische neu
traliteit en ove.r J'accuse aanvielen.
Tegenover de door ons aangehaalde
opmerking van mr. I A. Levy, dat voor
Duitschland alleen dan nood de wet brak
als er van tegenweer sprake cn deze be
wezen was, schrijft de heer Staal:
„Nu moge ik doen opmerken, dat ik
reeds in mijn allereerste artikelen, en
voorts in alle volgende, de bovenbedoelde
schending slechts als le verontschuldigen
heb voorgesteld in hel geval het voor
Duitschland zeker was dal de Entente
zien gereed maakte zoodra mogelijk
Duitschland gewapenderhand tol rede le
brengen door een strijd, welke er oen
moest worden op leven en dood
Had Duitschland die zekerheid niet,
dan treft het alle schuld. Van de neutra-
liteilsschending zoo niet van hel uitbre
ken van den algemeenen oorlog cn al zijn
wreede gevolgen. Had Duitschland die
zeiccrheid wèl, dan kon hel of eischt
volgens juristen-opvatting hel volken
recht, dat een bedreigde Staal eerst ge
weld ondervindt, alvorens hij zich
zelf mag beschouwen als: in gevaar te
verkeeren, en in staal van tegenweer1)
toen het te velde trok zich w a a r 1 ij k
en w e r k e 1 ij k beschouwen als in staat
van tegenweer."
Op de vraag van den heer Borel of
de heer Staal ook zeer sterk verzachten
de omstandigheden voor den invaller zou
pleiten als die inval niet België maar
Nederland betrof, antwoordt de oud-minis
ter beslist: ja. Maar hij voegt er bij dat
hel hier gesteld geval: een absurd is. Hel
is menschelijker wijze gesproken, on
denkbaar dat zich het geval zoo zal voor
doen als de heer Borel hel stelde.
„De heer Henri Borel, zoo schrijft de
heer Staal verder, heeft in zijn stuk er
ook op gewezen dal ik „Nederland s ge
wezen Minister van oorlog'' ben, en hij
stelt mij voorts de vraag: „of er, behalve
„oorlogsnoodzaak", in een beschaafde we
reld ook nog niet zooiets ais volkenrecht
en het recht op onafhankelijkheid van
kleine naties bestaat Laat mij voor de
zooveelste maal nog ee-ns herhalen, dat
die laatste zaken beslaan: op papier;
doch dat deze oorlog bewezen heeft dal
zij slechts een philosofische waarde heb
ben. België heeft dat ondervonden'
Men kan er om schreien .maai" hel
wreede feit ligt er. En nu ligt het naar
mijne vaste overtuiging beslist op den
dan weg van een gewezen minister van
oorlog er mei kracht de aandacht van
zijne landgenooten op le vestigen, dal het
steunen op een en ancler is het steu
nen op een waan, wal in de be
slaande orfistandigheden tot de noodlot-
tigste gevolgen kan leiden (zie alweer
België)."
Uit Stad en Provineie.
ziek in den Theetuin, dan regent het na
tuurlijk vandaag". Het was ook vaak zoo.
En het schijnt wel, dat ook dit jaar geen
zegen op die concerten rust. Een paar we
ken geleden waren de muzikanten op een
Woensdagavond reeds in den tuin, toen
Pluvius zoo rijkelijk zijn gaven begon uit
te deelen, dat er van geen concert sprake
kon zijn. Verleden Zondag, over dag drei
gend weder, het concert werd tot gisteren
verdaagd, en des avonds was het mooi weer.
Nn gisteren om vier uur stond het be
stuur in twijfel wat te doen, weder uitstellen
of door laten gaan. Er werd na lang wikken
en wegen besloten tot door gaan. En ziet,
gisteren avond valt het concert in het wa
ter zooals wellicht nooit te voren.
Bij den aanvang van het concert was de
tuin goed bezet, en steeds kwamen er meer
leden. Nauwelijks waren echter een paar
nummers van het programma uitgevoerd of
de eerste bliksemstralen doorkliefden de lucht;
gerommel in de verte voorspelde niet veel
goeds. Het werd, toen even later de eerste
regendroppel» begonnen te valleD, een „sau-
ve qui peut", hetzij naar huis, hetzij in de
zaal en veranda. Het muziekkorps speelde
nog wel enkele nummers, maar het pro
gramma kon toch niet geheel worden alge-
werkt en te ongeveer kwart over negen
staakten de muzikanten hun werk.
Velen der bezoekers lieten zich per rij
tuig aihalen, anderen wachtten maar steeds
op het einde der onweersbui, de velen, die
het toch maai; waagden zullen met een nat
pak zijn thuis gekomen. Maar ver na mid
dernacht zaten ar nog te wachten, de laatsten
tot na éénen.
Het Middelburg8cb muziekkorps zal
Vrijdag 20 Aug. des avonds ten 8 uur op
bet Molenwater een auziekuitvoerig geven.
Uit .Walcheren.
De wandelaars die gistermiddag aan
het strand tusschen Vlissingen en Dishoek
kwamen, werden door de schildwachten ge
waarschuwd het strand te verlaten en achter
dninen te gaan loopen. Er waren daar
nl. Zaterdagavond twee mijnen aangespoeld.
Uit Zuld-Bevelsnd.
Te Hoedekenskerke leed het
torenuurwerk aan verval van krachten, 't Had
al dikwijls stil gestaan, was weer aan den
gang gebracht, totdat het op een gegeven
oogenblik den dienst geheel weigerde.
Hoewel ongevraagd kwamen specialiteiten
op het gebied van torenuurwerken den toe
stand opnemeD, en geadviseerd werd tot
aanschaffing van een nieuwe klos. 't Oude
beestje was onherstelbaar. Een uitgaaf dus
van belang voor de gemeente, die toch
al niet bijster bij kas is. De smid J. de Ruiter
alhier bracht raad. Hij nam aan het toren
uurwerk geheel te herstellen. In zijn po
gingen is hij schittterend geslaagd. Niet
alleen loopt nu de klok weer uitstekend,
maar er is zelfs op de wijzerplaat door hem
een tweede wijzer aangebracht, en voorts
worden nu ook de halve uren per klokslag
Uit Middelburg
Reeds jaren geleden was het te Mid
delburg een vaet gezegde„O, is het mu
,Een Quatschkopf is een Dusclfritz",
verklaarde oom Joachim, „en die goede
Peter is er ook een."
„Ik geloof dal u hém leelijke namen
geeft", zei Anna, terwijl zij haar arm
door de zijne stak; op dal oogenblik wa
ren ij, zoo. niet Verwante zielen, dan toch
i béste vrienden
Oom Joachim antwoordde niet dadelijk.
Zij waren op het open plein gekomen,
midden in hel doolhof, en hij ging zitten
op de bank om bij adem te komen en'zijn
voorhoofd af le wissclien, want hoewel
de wind koud was, had de zon kracht
„Géit, was man alles durchmacht auf
Reisen!" zuchtte hij. Toen stak hij zijn
zakdoek weer in zijn zak, keek op naar
Anna, die tegenover hem stond, geleund
op haar parasol én zei: „Ben Quatsch
kopf is een dwaze kerel, die met zulk
een vrouw trouwt."
„Och arme Susie!" riep Anna op eens
bereid haar te verdedigen en vol van de
vriendelijke gevoelens die de afwezig
heid geregeld bij haar opwekte. „Peter
deed heel verstandig Maar ik geloof niet
dal z ij verstandig deed, loen zij met Pe
ter trouwde
„Hij is een Quatschkopf", zei oom Jo
achim, die niet licht een opgevatte opi
nie opgaf, „en de géborene Dobbs is een
heel ordinaire vrouw, die niet rijk ge
noeg is."
„Niet rijk genoeg", hield oom Joachim
vol en hij trok zijn lippen samen tol
<*en uitdrukking van gro'ole afkeuring en
(schudde het hoofd „Zulk een vrouw
moest millionaire zijn. Niet een millioen
mark, maar een millioen pond Als ze
dal niet bezit, scheept een man van goede
geboorte zijn kinderen niet met zulk een
moeder op Dat heeft Peter gedaan. Hij
is een Quatschkopf
„Hel is een groot geluk, dat zij geen
millionaire is", zei Anna, die schrikte van
het idee alleen „Alle dingen zouden pre
cies eender zijn, behalve, dal we over
al dal geld mee moesten hooren Ik haat
den naam zelfs van geld
„Onzin. Geld is heel goed.
„Niet hel geld van een ander
„Dat is waar", zei oom Joacliim 'gc
keurend. „Je eigen geld is liet eenige dat
waarlijk prettig is." Toen voegde hij er
plotseling hij „Zeg eens, hoe komt liet
dat je nog niet getrouwd bent?"
Anna's gezicht betrok „Nu wordt u
net als Susie", zei ze.
„Ach! vraagt ze je dat vaak?"
„Ja neen, niet zooals u. Zij zegt. dal
zij weet waarom ik niet getrouwd ben
„Wal weet ze dan?"
„Zij zegt dat ik iedereen afschrik", zei
Anna,l erwijl zij de punt van haar parasol
in den grond hoorde Toen keek zij naar
oom Joachim en lachte
„Wal?" zei hij ongeloovig. Dat aardige,
knappe meisje, dal daar voor hem stond,
zoo zacht en zoo jong want het was
haast niet te gelooven dal zij vier-en,-lwin-
Werd te Rillan d Balli eerst
een militair tehuis gehouden én in de
tig jaar was, kon met geen mogelijkheid
iets anders wezen dan beminnelijk
,Zij zegt dal ik onaangenaam ben tegen
de menschen dat ilc boos kijk dat ik
niet genoeg aanmoedig Is het nu niet
eenvoudig iets verschrikkelijks te ver
wachten dat men den een of anderen
ellendigen man die geld heeft, zou aan
moedigen? Ik wil mijn onafhankelijkheid
op die manier niet koopen Daarenboven,
dat is geen werkelijke onafhankelijkheid."
,Voor een vrouw is het 't eenig mo
gelijke leven zei oom Joachim met groo-
te beslistheid „Zulke woorden passen
niet op de lippen van een jong meisje
Hel is de trots van een vrouw te steunen
op een goeden echtgenoot. Het is haar
geluk te worden beschermd en beveiligd
door hem Buiten den beperkten kring
van haar huis bestaal voor haar geen ge
luk De vrouw, die nooit trouwt, heeft al
les gemist"
„Dat geloof ilc nieP, zei Anna.
„Toch is het waar"
„Kijk naar Susie is die zoo geluk
kig?'"
„Ilc heb gezegd een goeden echtgenoot,
niet een Duselfritz
„En wat die beperkte kringen betreft,
o, hoe gelukkig, hoe heerlijk gelukkig zou
ilc kunnen zijn daarbuiten, als ik maar
onafhankelijk was
(Wordt vervolgd).
4