MIDDELBURGS!,HE COURANT
N' 185.
158* Jaargang
1915
Maandag
9 Augustus.
Binnenland.
FEUILLETON.
MORDPOOLDUISTERNIS
Dit Stad en ProviitGie.
SJtE» «ouïfts*. vMichjM dagelg kt, met nitzoaderiag m Zqv o« stc&gea;
Frgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale Toor alle pleatssn i»
Nederland franco p. p. f 1.251
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
A&Tttriextifc v, SO wat per r.gfcl, 65 abonntment Ttel tage*. Öebcnrte», doedl ui,
allo endere familieberichte» en Dankbetuigingen rsn 1:37 regels f 1.50
slke regel meer 20 cant. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar 4e plaMt
die zq inuavseni
Adverteatisi tóó? één nu U bezorgsa(
EEN VERGISSING.
Iets anders kan het gebeurde bij Cad-
zand niet zijn. Groote beteekenis De-
hoeft men er dan ook niet aan te hech
ten. Ernstige gevolgen zijn er niet van te
verwachten.
Maar voor de grensbewoners zou het
toch heel gewenscht zijn, als er een eind
kwam aan die hoogst gevaarlijke vergis
singen Een aandrang bij die oorlogvoe
rende mogendheden is zeker van pas, om
hun vliegers wat beter met de geografie
op de hoogte te stellen, en hun in ieder
geval te verbieden bommen te laten val
len wanneer ze zich 's nachts in de buurt
van de Nederlandsche grens bevinden en
ze dus n iet precies kunnen zien waar ze
zich bevinden
Het is een toeval dat er geen ernstige
ongevallen bij hebben plaats gehad
DE ONTSPORINGEN" VAN' DE ELEC-
TRISCUE TRAM.
Gisteravond alwéér een tram ont
spoord ditmaal op het emplacement te
Vlissingen.
Het is voor het publiek natuurlijk niet
mogelijk naar juistheid de beteekenis
van ieder dier talrijke ontsporingen uit
den laatsten tijd te beöördeelen. Maar
dat zich algemeen een sterk vermoeden
vestigt, dat „er iets niet deugt", ligt
voor lie hand.
Er wordt" nu gevraagd, of er niet op
een of andere manier legen gewaakt
kan worden, dat zulke ontsporingen
zich maar telkens herhalen. Wat tol nu
toe gelukkig nog zonder persoonlijke
ongelukken afliep, kan morgen schro
melijke gevolgen hebben.
Ev is ons al gevraagd of de betrok
ken gemeenten niet op grond van dc
door haar verleende concessies eischcn
kunnen stellen tot verzekering van de
veiligheid van het tramverkeer.
Maar wc moeien waarschuwen, dat
men dan bij 't verkeerde kantoor aan
klopt ,\vanl voor een tramlijn als deze,
die door meer dan één gemeente loopt,
zijn de gemeente-besturen bijna geheel
.als machthebber verdrongen door het
Rijk De debatten in onzen raad en in
dien van ~\Yissingen in 1908 en in 1910,
hebben de onmacht der gemeenten vol
doende aangetoond; de directie van de
tram kon de door de gemeente gestelde
voorwaarden weigeren te aanvaarden
/omdat het hier een r ij k s - concessie be
trof en geen gemeente-concessie.
Zelfs het door onze Stalen vastgestel
de Prov. Tramwegreglement van 1900
werd van zijn beteekenis beroofd door
het Rijks Tr,annvegreglement van 1902
Hel is dus1 nu het "Rijkstoezicht, be
lichaamd in den „Raad van Toezicht
.op de spoorwegdiensten", dat zeggings
macht heeft over de verzekering van
het veilig verkeer. En er gaat van den
Raad een faam uit van nauwlettendheid
en strengheid, die de tramwegdirecties
vaak liecl lastig vinden. AIS die invloed
zich nu ook hier maar do.et gelden voor
van Oevre Richter Frich.
JJit het Noorsch vertaald door, M. 'A'. Z.
6.)
een ingrijpende en spoedige verbetering.
Voor het geval die Raad van Tog^
zicht niet zelf alles mocht vernemen
wat hier in de laatste weken gebeurd
kan liet zeker zijn nut hébben dat
dc plaatselijke besturen nem kennis ge
ven van die misstanden, zooals bijv. B
en W. van Middelburg zich ook tol dien
Raad wendden ten einde een waarschu
wingspos t te krijgen aan den hoek Lange
Viele—Markt.
Een ander belanghebbende, n.I. de
afd. Vlissingen 'der Ned. Ver. van Spoor-
Tramwcgpersoneel deelde Zaterdag
in de VI. Crt mee zich reeds tot dieii
Raad van Toezicht gewend te hebben
Zij schrijft dat de toestand van den
weg steent is, hetgeen begrijpelijk wordt
g'enoemd, aangezien slechts 3 of 4 men-
scheh, en dan nog' niet eenS altijd voor
het .onderhoud van den weg zijn aange
wezen.
Ook de toes Land van de bovenleiding,
de electrische draden, laat volgens1 des
kundigen veel te wensclien over.
Bovendien zou het naar de meening
der afdeeling noodig zijn, dat tusschen
hel Betje Wolfplein en het Hotel Albiot)
beveiligingsséinen werden geplaatst, waar
door in 't vervolg botsingen tusschen de
van verschillende richtingen komende
trams konden worden vermeden.
Eveneens leveren h. i. de lange dienst
tijden van het personeel gevaar op. zoo
wel voor henzelf als voor het publiek.
De afdeeling zegt de directie meerma
len op een en ander attent te hebben
gemaald, doch dat de directie niet heeft
geantwoord.
We hopen dat de bemoeiingen bij den
Raad van Toezicht uitwerking1 ten goede
zullen hebben.
't Is werkelijk niet toevallig dat zoolang
deze tram bestaat de betrokken over
heidspersonen een gesladigen strijd héb
ben moeien voeren om die onderneming
te dwingen tot het aanbrengen van de
verbeteringen en voorzorgen, noodig voor
de veiligheid van het verkeer.
Do hierboven afcingehaalde poging om
een waarseliuwings'post aan den hoek van
de Langeviele te krijgen, getuigt van
dalzelfde dralen.
Naar aanleiding van de beide ongeluk
ken, die onlangs plaats vonden op den
hoek van Langeviele en Markt, deelde
de burgemeester in de raadsvergadering
van 28 Juli mee, dat reeds geruimen
lijd daarvoor door B. en W. stappen wa
ren gedaan bij de directie van!de tram. ten
einde een waarsch uwingSsignaal te lcrij-
1. De directie antwoordde daarop dat
men 25cli daarvoor had te wenden tot
den Raad van Toezicht op de spoorweg
diensten. DU is geschied, waarop den
9en Juli bericht werd ontvangten, dat
de Raad van Toezicht de tramdirectie ver
zocht had in een waarsch nwingSpost te
voorzien.
We schrijven nu 9 Augustus.
Heeft iemand ook maar iets gfemerkt
van een nakomen van dit verzoek?
Ze zag op, als kon ze haar ooren niet
tgelooven.
„Mijn vader?" vroeg ze.
„Vader! o vader mijn lieve goeie;
lieve vader", riep ze, terwijl tranen
haai' oogem vochtig deden worden.... „O
eindelijk, eindelijk! waar is hij?,..
'Voor hel huis hoorde men zware
shipper Een lang heer in uniform met
een croole officiersshor en zachte treu
rige otgen kwam binnen.
Ongeduldig keek hij rond.
.Wv.ar is mijn dochter?" vroeg hij
met bevende stem den telegrafist.
.O vaderkent u me niet., ik beu
uw ei-en kleine Frida...."
Generaal Von Heffner kwam naderbij.
Die kleine gestalte in dat sealskinspak,
zoo zwart als roet. met (al die Scheuren
en flsrdenwat dat zijn Frida?
Ja zeker, dat was haar stem, dat waren
baar mooie warme oogen....
De oude generaal nam zijn uniform
pet af, deed zijn armen open en hiefredde mijn leven
DE RIJKSZORG VOOR DE VLUCH
TELINGEN.
Een nieuwe nota van den Minister
van Binnenlandsche zaken aan de Twee
de Kamer geeft nadere bijzonderheden
over de rijks-steunverleening aan de vluch
telingen.
Om met het slot te beginnen halen
we daar eerst aan dal de vluchtelingen
zorg tol dusver aan de schatkist heeft
■gekost een uitgaaf van f 7.5millioen, in
weerwil van de groole bedragen in het
land zoowel ais in andere lauaeu ver
zameld, 0 a. een som van f 325 000
uil Denemarken, f 10 000 uit Zwilsei&ttd,
f 5000 uit Zweden
Nu de toestanden in België gaande
weg een meer regelmatig karakter heb
ben aangenomen, en velen de drang
naar terugkeer le sterk werd, hebben
langzamerhand talrijke groepen van
vluchtelingen ons land weder verlaten
zoodal op het oogenblik ongeveer in de
gezamenlijke vluchlooi'den nog slechts
ruim 18 000 personen vertoeven
terwijl het aantal vluchtelingen, behoef-
tigen en bemiddelden te zamen, die el
ders in hel land gevestigd zijn, op on
geveer 71.800 is ie stellen. De Regec-
ring onthoudt zich van eiken, zelfs zij-
delingsclien drang om de vluchtelingen
tot terugkeer aan te sporen Wel leid
den onderhandelingen met de Duitsche
regeoring tol de uitkomst, dat de uit
strafinrichtingen te Antwerpen en
Merxplas losgelaten bevolking aan de
Duitsche autoriteiten in België werden
.overgegeven, zoodat met ingang van J
Juli j;l. het vluchtoord te Veenhuizen
kon worden opgeheven. Inkrimping van
het getal der drie groote vluchtoorden
tot twee is wel overwogen, maai' wordt
toch vooralsnog niet gewenscht geacht
Met lof wordt melding' gemaakt van
de zendingen van ae Rockefeller Foun
dation, en van door haar opgerichte
en sinds 5 Juni door de regeering o ven-
genomen naai- en breiklassen. Er zijn
nu nog een 30-La! dier lclass'en in ons
land.
In de kampen heeft een wijze van
werkverschaffing ten doel den z.g. we
deropbouw van België. Ter vervanging
van de vele verwoeste woningen zullen
n.I. niet aanstonds overal steenen ge.
bouwén opgetrokken kunnen worden.
Daarom worden hier le lande door on
derscheiden vluchtelingen houten huis.
jes getimmerd, welke uit elkaar geno
men kunnen worden om na reeds bier
bewaard le Zijn geweest, te zijner tijd
in België weder le worden opgeslagen
Hel plan hiertoe is tot stand geko
men 11a bespreking1 tusschen den Mi
nister van binnenlandsche zaken en den
Belgischen minister Ilelleputte. De kos
ten worden grootendeels bestreden uit
eene gift van Denemarken terwijl ook
de Society of Friends van uit Enge
land met raad en daad hen, die hier
toe samenwerken, ter zijde staat.
De exploitatiekosten van de vluchtoor
den. loopen nog al uiteen, maar waar de
totale kosten nergens wijzen op een al te
ruim gebruik van 's lands! geldmiddelen
wordt den regéeringscommissarissen zoo
veel mogelijk, de vrije hand gelaten,
met onuitsprekelijke teederheïd zijn
dochter tot zich op. Hij lachte hij
schreide - dc ruwe krijgsman was als
dank, dat je terugkwam bij je vader.
Zie je niet, dat mijn haar grijs is ge
worden van verdriet en van verlangen 1"
„O mijn beste, lieve oude beer," fluis
terde ze hem toe. „Nu is al ons' lijden
voorbij... kijk eens naar mijn handen,
vader, zijn ze niet leelijk verkleumd,
en in een half jaar niet gëwass'chen..,.
De generaal lachte.
„Je humeur heeft het geen kwaad ge
daan,"' zei hij vroolijk „Maar nu moet
je het zeehondencostuum uittrekken. 11c
heb een koffer vol goed voor je bij me
en mijn heele garderobe is ter beschik
king van je reisgenoot. Ze fircngcii zoo
aanstonds do bagage. Maar Waar is Brat't,
heel hij niet zoo?"
Frida keek verwonderd, ze waren al
leen
„Lieve vader", zei ze, „we waren met
ons vieren, toen we gered werden van de
gestrannc „Victoria". Een neeien winter
brachten we te Agardhbaai door. Zoo fijn
'en edel als die drie mensclien waren voor
een kind hij danste de lagé kamer
rond met zijn dochter in zijn armen...
„Lieve, kleine zeehond!" riep hij,heb
een eenzame, onbeschermde vrouw. TSvee
van hen zijn gestorven. Maar Jörgen Bralt
niet één, maar hon-|
voor Nunspeet f 0.251/2 per volwassene
en. f 0 I61/2 per kind, voor Ede f Q.27
en. f 0.18, voor Uden f 0 30 én f 0.20,
voor Gouda f 0.24 en. f 0.18.
De kosten voor onderhoud bij par*
Uculieren bedragen f 0.35 per volwas
sene en f 0.20 per kind. Wanneer men
het getal der aldus ondersteunden thans
stelt op pi. m. G8000 wordt dagelijks
nog een bedrag van f 20.100 gevorderd.
Daarnaast staan de kosten voor de z.g'
pauvres nonteux, aan wie 1 0 70 per per
soon en per dag uiag worden ten koste
gelegd. Hun getal is te Stellen op
pl.m. 1700 en de uitgaven deswege op
pl ui. E 850 p. d.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Bommen geworpen op Gadzand.
Hedennacht omstreeks 10 minuten over
twaalf werd, zooals reeds een bulletin
meldde, Cadzanö opgesenrikt door een
hevige ontploffing Ilct bleek dat in de
nabijheid van een sleepboot, welke in
dienst is hij de Nedei'landschc marine
een bom gevallen was welke ontplofte.
Ecnige minuten ialer viel achter het
huis van den sluismeesler hij de Wielin
gen in jde nabijheid van de haven een
tweede bom, die waarschijnlijk voordat
de grond bereikt was ontplofte De stuk
ken vlogen door de ruilen in liet huis
van dien sluismeesler en. door de deur
van een loods en troffen de romp van
de reddingsboot welke in die loods ge-,
slald wordt.
De sluismeester bekwam een onbedui
dende schram op den rug, vermoedelijk
,n een bomscherf.
In de omgeving van de haven zijn
vele ruiten der huizen gesprongen.
F enige oogenblikken later vielen nog
twee- bommen op een weide, op onge
veer 150 M van de haven die groote |gar
len in den grond sloegen. De bom
men werden geworpen uil een vliegtuig
dat zich op zeer groote hoogte bcvoncj
waarvan de nationaliteit niet kon
worden vastgesteld.
De machine kwam uit Zuidelijke rich-
ïg en verdween oolc weer naar het
Zuiden. i
Onmiddellijk openden de Duitschers
vanuit Knocke het vuur. doch het vlieg
tuig was reeds verdwenen, rangen tijd
daarna wera nog met hef zoeklicht ge
werkt.
[Ook hier terslede zijn op het aange
geven ttur eenige zware slagen gehoord
die nu door dit berichL hun verklaring
vinden].
Aan de grens.
De territoriale hevelhebber in Zee
land enz. heeft voor de gemeente C 1 i 11-
ge voor wat betreft het gedeelte ge
vormd door den Kleinen Kieldreclilpol-
der en den Clingepolder ten Noord-OoS-
tleai van den spoorweg Ilulst-Sint Nico-
laas, eene poli tie-verordening 'vastge
steld, waarbij het verboden is, zich tus
schen negen uur des namiddags en vier
•uur des voormiddags zonder schriftelijke
vergunning van den detachementscom-
mandant te Clinge buitenshuis op te hou
den
derd keer. Hij hield mijn moea staande,
hij zwoegde voor ons allen. Zijn gelijke is
er niet, vader. En ik heb hem nog meer
te danken dan mijn leven, hij leerde
mij geiooven en vertrouwen op alles
waardoor een vrouw achting voor zich
zelf kan krijgen in lijden van nood en
gevaar. U weel niet, hoe flink ik ben ge
worden, hoe sterk en gehard..,.. Hij heeft
nooit een woord van liefde legen mij ge
sproken, maai' ik voel, dat ik niet van
hem scheiden kanO, vaderdal
is een man naar uw zin.
„Nu, nul" zei de generaal, „ik ken je,
Friedje, jou wil is sterker dan Ehren-
breitsteinen "wil je dien man heb
ben, dan moét je hem in ;s hemels
naam maar nemén
„Ik weet niet of hij mij hebben wil",
zei ze twijfelend. „Misschien houdt hij
niet van me in die leelijk'; broek.. Maal
ais ik mé nu gebaad heb en mijn haar
is gekruld en een .echt mooi japoime
Mc—"
„Gekheid!" zei de generaal „Wie zou
je kunnen weerstaan Maar daar komen
de koffers en een zuster van het Roode
Kruis, 'idfe zal je helpen. En ik zal wel
zorgen voor hei scheren van je vriend
Over twee uur eten we op de Blücher,
fen clan gaat de reis terug naar ons lieve
Hamburg
Dienzelfden avond verliet de torpedo- j
jager Green Harbour. Op het dek zaten
een jonge man en een jong meisje arm
in arm en zagen de Hornsundstoppen in
zee verdwijnen. Bleek en moe leunden
ze tegen elkaar terwijl de zon haar
roode schijf in de golven doopte. Ze
dachten aan de wereld, die achter hen
lag, die wonderlijke, duistere, ver
wrongen wereld, waar hel leven zich
vastklampt gedurende een korten zomer
en doo d verwoestend heerscht in een lan
gen, langen winter.
Ze li erimierden zich de moeilijke dagen
in Ottamkof's hut ze zagen den ijsloods
over de zeehondenvellen zitten, en ze
hoorden het vroolijke lachen van profes
sor Mavmont.
Maar Boy rolde zich ineen aan hun
voeten. Hij voeide zien veilig en was
verzadigd Met onbekommerd gemoed,
zag hij zijn geboorteland verdwijnen. Nu
waren de (dagen van gebrek en armoe
voorbij. Nu behoefde hij zich niet langer
le voeden met stokvisch en slecht hon
denbrood.
O, hij voelde het goed, hij zag het in
de oogen van zijn meesteres, nu waren
ze op weg naar hel geluk. De harde wer
kelijkheid van den somberen nacht was
voorhij. nu "schemerde de dag van het
mooiste wondersprookje
EINDE
Verder is verboden stil te staan op den
publieken weg, tenzij de te verrichten
werkzaamheden zulks vereis eken,- samen
scholingen waaronder te verstaan het
zich opzettelijk bevinden, op een afstand
van 5 M. of minder tot twee of meer andere
personen, zijn verboden Ten slotte moe
ten alle sociëteiten, koffiehuizen, tappe
rijen en andere lokalen bestemd tot ge
zellig verkeer, gesloten zijn van een uur
voor zonsondergang af tot twee uur na
zonsopgang.
De nieuwe Landstorm
Het Stbl. no. 369 bevat een Kon. be
sluit van den oden dezer betreffende
nadere uitbreiding van den landstorm,
waarbij bepaald wordt -
tan 20 dezer af behooren ook lot den
landstorm voor zoover zij alsdan niet
reeds daartoe behooren de personen,
bedoeld in art 1 der wel van 31 Juli
1915 (Stbl. no. 345), die zijn geboren in
1894 of in 1893.
Bij de inschrijving voor den landstorm
van deze personen kan worden afgewe
ken van de bepalingen van hel Land-
stom-besluit, voo zoover dit door den
minister van oorlog wordt bepaald.
De landstormplichligen van de jaar
klasse 1915 zullen worden opgeroepen
om in werkelijken dienst le komen op
Dinsdag 21 dezer (voor Drenthe op
Woensdag 25 dezer).
Die van de jaarklasse 1911 en 1913
'personen'geboren in 1891 of 1893) welke
op 20 dezer tot aen landstorm nomen te
behooren, zullen eersl later behoeven
op te komen, waarschijnlijk die van de
jaarklasse 1914 in liet begin van Octo-
ber en die van de jaarklasse 1913 een
maand later. (Sl.cf.)
Gein terneerden.
De minister van staat, minister van
binnenlandsche zaken, heeft den burge
meester van Harderwijk aangezocht, voor
deze gemeente op te treden als regee-
ringscommissaris, ten einde als zoodanig
zich te belasten met den houw en dc
exploitatie van voorloopig 40 60 wo
ningen voor de vrouwen en kinderen van
de Belgische militairen, aldaar geïnter
neerd. Volgens de door den burgemeester
gedane voorstellen, waarmede de minis
ter zich heeft vereenigd, zuilen gebouwd
worden drie- en vijf-kamerwoningen, die
verhuurd zullen worden tegen f2 en
f 2.50 's weeks. Ook onderwijslokalen zul
len vermoedelijk worden opgericht.
Klei.
Naar wij vernemen is sedert hel! uitbre
ken van den oorlog le Gouda geen Bel
gische klei meer uitgevoerd.
Voor de pijpeniiidusirie is deze grond
stof voor de vervaardiging van een goed
flabrikaal onmisbaar.
Thans is echter de eerste zending te
Gouda aangekomen. (G. Ct.)
Zink.
Naar men verneemt, is, naar aanleiding
van overleg met de Nijverheidscommissie
uit het Koninklijk Nationaal Steuncomité
'tusschen de Société Anonyme des Zincs
de Ia Campine le Budcl en de Nederland/- -
sche Lood-en Zinkplelterijen v. h. A.
D. Hamburger te Utrecht een regeling ge
troffen, waarbij eerstgenoemde onderne
ming zich verbindt, door haar vervaar
digd nieuw (blokzink le leveren tegen aan
merkelijk iageren prijs dan de nuidige
Londensche noteering bedraagt en waar
door de firma Hamburger in staal wordt
gesteld bladzink, te vervaardigen tegen
een maximum-prijs van f 65 per 100
K G„ ter beschikking der Nederlaudschc
verbruikers tie stellen, Deze regeling
geldt, bij wijze van proef, voorloopig ge
durende de maand Augustus.
Hout voor papier.
Het stoomschip Bianca heeft te Delfzijl
1,350 000 KG. kort hout aangebracht,
bestemd om te worden vbnverkt tot pa
pier, len behoeve der verschillende dag-
bladdrukkerijeu. (N. Ct.)
Uit Middelburg.
Het was Zaterdagmiddag reeds' te
merken, dat het voor velen een vrije
dag was. Ook voor de boerenknechts' en
-meiden is de laatste dag van Middel-
burgsche kermis een der jaarlijks terug-
keerende vrije dagen, en ofschoon het
nu geep kennis was, toch hadden de
meeslen vrijaf gekregen en trokken zij
nsar de stad om daar hun vermaak te