HIDDEL6URGSGHE COIJMNT
£38* Jaargang
Zaterdag
24 Juli.
172.
per.
IMS
Jï>®ie eourw>t vonchpnt dngelgki, met mizotderiBg tu Zob- as F««s»*dagfH,
Prgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg aio roor all® plaats >c iü
Nederland franco p. p. f 1.25
Afzonderlgk6 nummer* kosten 5 cent
IP^JKTv-
W
AövorJcütie^ u S5ö «scat pui*r»g«L fig aboanomeiat v^ai liges. Gtoboerie*, ;!omi WJ
alls andere {amilieberiohten en Dankbetuigingen van 1*^7 regel* f 1 50
elke regel meer 20 cent. Reclame# 40 cent per regel. Groote letters aan de plaat
die zg innocashpR
j£®T Advertenties vóór éèa"_*ar ts bezorg**!
Dit nummer bestaat uit twee binden.
EERSTE BLAD.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Zitting van Vrijdng.
Tegen middernacht is het wetsontwerp
tot nadere uitbreiding van den landstorm
aangenomen met de stemmen alleen dor
30ciali9ten tegen, 55 tegen 13.
Maar niet dan nadat een allerzonderlingst
incident der overigens onverwacht kalme
•beraadslagingen had omgezet in een w
bespreking.
De Minister van Oorlog was
's middags aan het woord gekomen en zette
's avonds zijn rede voort onder algeroeene
aandacht der Kamer. Hij zette uiteen dat
voor algemeenen oeteDplicht ons volk niet
•rijp isdat na den oorlog de landstorm-
plichtigen wel landstormpliohtig zullen blij
ven, maar Diet meer zullen worden lastig
gevallen dat men uit den vïijwilligen land
storm zooveel mogelijk het kader voor de
nieuwe jaarklassen zal trekken dat men de
lichting 1916 niet te gauw wilde oproepen,
.om niet te weinig menschen voor den ge
wonen dienst te hebben als de vrede zal
zijn gesloten, enz.
Maar toen kwam hij in dezelfde kalmte
tot de vraag wat er zal gebeuren met de
„marge", nl. het restant van hen beneden
30 jaar, die overblijven als reeds alle land
weermannen door landstormmannen zijn
vervaDgen.
Geenszins is het. de bedoeling, zei de
minister, door dik en dun door te zetten
als alle landweerplichtigen naar huis zijn.
Allepn wanneer de politieke constellatie van
dien aard is, dat uitbreiding noodzakelijk
is, moet de regeering de beschikking hebben
Toen, in eens, groote onrust links. De
heer Marchant sprong overeind en vroeg
hoe dat te rijmen was met een verklaring
op pag. 6 van de Memorie van antwoord.
De Minister nam glimlachend het bewuste
stuk ter hand en begon te lezen
»Ook bij het stellen van deze grens
zal er waarschijnlijk" ik durt wel
zeggenzeker, voegde de Minister er
bij het lezen aan toe een marge
overblijven van mannen die niet
opgeroepen zullen worden
omdat dan reeds alle landweermannen
door landstormmannen zijn vervangen."
De Minister zweeg een oogenblik en er
kende toen ronduit»Ik moet erkennen
dat hier iets is ingeslopen dat Diet overeen
stemt met de bedoeling der regeering".
Het is gemakkelijk te begrijpen wat de
werkelijke bedoeling is geweest, gelet op
den geheolen geest van de Memorie van
Antwoord. Als er bijv. had gestaan: „die
niet opgeroepen zouden behoeven te worden
om alle landweermannen door landstorm
mannen te vervangen", zou het goed zijn
geweest.
Het was duidelijk eeu schrijffout, een
lapsus.
Maar het stond er nu heel positief„die
niet opgeroepen zullen worden", en niet een
hardheid, die werkelijk wel minder had
gekund, werd die vergissing gebruikt om
de regeering te dwiDgen tot iets waartoe
zij niet geneigd was.
Immers de regeering had wel is waar
de leeftijdsgrens vau 40 op 30 -jaar terug
gebracht, maar had de amendementen, die
aan 't ontwerp een zuiver aflossingskarakter
en niet meer wilden geven, geweigerd,
juist ómdat ze ook nog voor het uiterste
geval de beschikking wilde houden over
die „marge".
Het was woelig in de Kamer, vooral links.
0;®ral hadden besprekingen plaats. Ook
aan de regeeringstafel tmschen de ministers
van oorlog en van marine en minister Oort
van der Linden.
Eenige oogenblikken later vroeg de
nister van oorlog weer het woord.
Hij sprak zijn leedwezen uit, over den lap3us.
De bedoeling der regeering was elders dui
delijk genoeg uitgedrukt. Maar nu die fout
s nmaa1 in de stukken stond, deed de regee
ring de toezegging dat, zoodra zij in de
noodzakelijkheid komt om na de aflossing
vaa de landweerplichtigen. nog meer jaar
klassen op te roepen, zjj bij een nieuw wets
ontwerp de bevoegdheid daartoe zal vragen.
En toen de heer van Raai te opmerkte
dat een lapsus in een staatsstuk, ondertee
kend door drie Ministers, n:efc kon worden
aanvaard, riep minister Cort van der
Linden boos uit: »Als een royale ver
klaring wordt gegeven, moet u die aan
vaarden".
Met dqt ai was nu ook de aanneming van
de amendementen verzekerd, die aan het
ontwerp alleen het karakter wilden geven
van een geleidelijke aflossing der landweer.
Bij de artikelsgewijze behandeling nam de
Minister van oorlog dan ook de verschil
lende amendementen over onder verklaring
dat hij de gevolgen van zijn fout wilde
dragen.
Alleen ontried bij aanneming van het
amendement-Sasse vanIJsselt voorschrijvende
dat bij het einde der buitengewone om
standigheden een voorstel van wet moet
worden ingediend om deze wet in te 'rekken.
De Minister meende dat bij demobilisatie
de wet automatisch wordt ingetrokken.
Maar de Kamer wilde zekeiheid en nam
met 44 tegen 24 stemmen het amendement
aan.
Er is dus wèl veel in het oorspronkelijk
voorstel veranderd. Het doel daarvan was
vermeerdering van onze landmacht door
oefening van vrijgestelden en vrijgelotenen
tot 40 jaar, met aflossing der landweer als
bijkomende bepaling.
Dat is eer6t onder den drang van het
Voorloopig Verslag veranderd in oefening
dier rubrieken tot 30 jaar. Ea nu is dat
zoo gewijzigd dat van die tot 30 jaar slechts
zooveel zullen worden geoefend als noodig
voor aflossing der landweer.
Het blijft dus nog altijd een aanzienlijke
versterking van ons leger. Maar de .ver
sterking is geen hoofddoel meer.
Men zie voorts onder leger en vloot.
Over de rest v»n het debat kunnen we
kort zijn. Het belang daarvan verzinkt in
het niet bij het sensationeels slot.
Slechts enkele feiteD zullen we nog aan
stippen.
De motie-Ter Laan tot het met klein
verlof zenden van de landweer, door der, he or
Lohman gequalificeerd als een voorstel dat
alleen bij de kiezers applaus kan verwerven,
en door den heer Marchant als »blague",
werd verworpen met 60 tegen 13 stemmen,
die der eoc.-democraten.
En dan nog iels over 't comité-
sn e r a a 1.
De heer Marchant begon zijn rede
met de verklaring dat hij op de dislocatie
van het veldleger niet zou terugkomen,
omdat hij redenen heelt om aan te nemen
dat deze door de regeering in nadere over
weging zal worden genomen. Dat is dus iets
over het resultaat, al is bet zeer weinig
Later kwam het onderwerp nog weer ter
sprake door een vraag van den heer H u y s
de fBerenbrouck om een toezegging
dat tie regeering later meer inlichtingen zal
geven en de boeken zal openleggen.
De heer Schaper zag daarin een toe
speling op het comitc-generaal, maar minister
Cort van der Linden was het daar
mede niet met hem eens, en zei dat de
regeering „natuurlijk" na het sluiten van
den vrede een uitvoerig verslag zal geven
van wat zij deed. Dan zullen wellicht din
gen kunnen worden medegedeeld, die nu ge
heim moeten blijven.
De lange duur der vèrgadering beeft het
ontwerp-Eland betreflende bevordering doen
verstikken. De Kamer wilde naar huis, en
het ontwerp werd van de agenda afgevoerd.
En vliegensvlug ging toen wat nog op de
jenda stond onder den voorzittershamer
door.
Zelfs het buitengewoon oorlogscrediet van
90 miltioen lokte ternauwernood eenige op
merkingen uit.
De Kamer is nu tot nadere bijeenroeping
uiteen.
Uit Stad es Provincie.
ken de padvinders van hier heden maar
"de Oranjezon, om aldaar gedurende een
week te kampearen.
Uit Vlissingen.
De lieer A C. van Hal heeft kennis
gegeven, dat hij voor district II te Vlis
singen in den raad zal zitting neinen
In district 111 lm oei dus een nieuwe raads
verkiezing plaats hebben.
Met ingang van 1 Aug. a.s. zijn
Verplaatst bij de dir bel enz. de kom
mies verificateur S. L. Schuit van Vlis
singen naar Rotterdam en de adsp. ver
ificateur S. Hoekstra van Amsterdam naar
Vlissingen
Hedennacht werd een bewoner in
de Kanaalstraat te Vlissingen door de
politie opgebeld omreden er 'ëen onbe
heerd rijwiel voor zijn ramen geplaatst
was Nadat kennis was gegeven dat het
rijwiel niet aan den bewoner behoorde,
heeft de politie hel in beslag genomen
Uit Z u i d - B e ve 1 a n d.
In de gisterenavond gehouden verga
dering van den gemeenteraad van Ka
pel le is besloten het aanleggen van
een nieuwen keiweg onderhands te gun
nen aan J J. Geluk te St. Philipsland voor
f 8200 zonder kantkeien
Vrijdagmiddag gleed bij ongeluk de
15-jarige knaap J. P. B. te Nissc van
een met riet beladen wagen en kwam met
een der beenen in qen zeis terecht, waar
door hij een diepe wonde bekwam
Avonds was hij nog bewusteloos. On
middellijk was geneeskundige hulp inge
roepen
Uit Schouwe n-D u i v e I a n d.
Toen de schipper V te Bruinis-
Vrijdagmorgen op de haven kwam,
kwam hij tot de ontdekking dat zijn mos
selboot, die geladen was met aardappe
len gezonken was Bij laagwater kwam
de boot droog; de lading werd gelost
en liet Iele gestopt
Uit T hole a
Thans is te T li o 1 e n ook regee-
ringsspek aaugekomen en bij verschillen
de slagers en winkeliers verkrijgbaar ge
steld Voor liet spek behoeft hier geen
aanvrage 'te worden gedaan
ill# Zee uwocb-Vlaand eren OD
Hedenmorgen is in de middenhaven
te Neuzen gezonken het Rijnschip An
ton, kapitein A Hermann, van Gundels-
heim, geladen met grintzand, komende
van Ruhrort en bestemd voor Gent. Het
schip was aan den grond gevallen tegen
het talud van den havendam en bij het
sfcceds meer vallend water op £ijde ge-
allen en daaraf geschoven, waarbij het
vol water stroomde Aan de verschillende
waarschuwingen om te verhalen naar het
midden der haven was geen gevolg ge
geven. De opvarenden konden zich red
den, daar het zinken langzaam ging Of
schoon de vaart niet gestremd is, zal deze
toch ».eer belemmerd worden
U,it Middelburg.
Sedert de vorige opgave zijn inge
komen bij het plaatselijk Steuncomité te
Middelburg (pennm. Herm. Boasson) van
E. H. B. eu Co. f 4; L te Oostkapclle
100; mr. F. J. S. f 25; C. M G, f 100,
wekelijksche gift madme B D. frs. 15;
wekelijksche bijdragen, week van 15 Ju
li, "f 160.35.
Deze week werd uitbetaald bij de 49e
uitkeering een bedrag van f 418.45.
Naar wij vernemen heeft de com
missie voor de Zondagavondconcerten al
hier om verschillende redenen titans
definitief besloten, de concerten dit jaar
niet le doen doorgaan. Zoodra de lijden
normaal zijn, zal de commissie haai- taak
weder opvatten en zal er getracht worden
de concerten als voorheen te doen plaats
hebben
Ondanks het slechte weer Yerlrok-
De oude R -K. parochiekerk le
Neuzen, verlaten sedert de inwijding
van de nieuwe kerk, in den loop van dit
jaar, is thans' ingericht voor hel hou
den van vergaderingen enz. leu bate
katholieke vereenigingenDe oude kerk
is thans vervormd .tol een fraaie concert
en tooncelzaal zooals'die aldaar nog niet
bestond
Alles bleek bij de in gebruik neming
door de R -K militaire vereeniging op
Vrijdagavond keurig ingericht. Voor ge
wone dagen wordt de lokaliteit in 2 dee
len gescheiden, opdat zij tegelijk voor
verschillende vereenigingen lean worden
gebruikt Het voorste deel is bestemd
voor militair tehuis In tegenwoordigheid
van den garnizoenskommandant en de
verdere officieren van het garnizoen, be
nevens gemeentelijke a utoriteiten, hel R-
K. kerkbestuur, vele onderofficieren en
manschappen had de plechtige opening
plaats met eeu toespraak van don Z.Ferw
pastoor, den lieer Rogers', die allen dank
te die (aha de lot stand koming van de mi
litaire vereeniging en de inrichting van
het gebouw hebben medegewerkt
Vervolgens hield de lieer Huis1, majoor
aalmoezenier in de derde divisie eene
rede. waarin hij hel doei van de R.-K.
militaire tehuizen uiteen zette, hoofdza
kelijk lol hel vormen van menschen met
karakter, om .hen te schragen in den
strijd die ze dagelijks hebben te voeren
om niel tol het kwade 1e vervallen en
aan de verschillende verlokkingen weer
stand 1e bieden, waarin zij door de gees
telijke leiding dier Tehuizen gesteund
worden.
Deze bijeenkomst werd opgeluisterd
door een orkest, terwijl voorts de heer
Mols de aanwezigen uitermate amuseerde
met verschillende comisclie voordrachten,
waarbij typeering en voordracht zeer te
roemen viel
Met een woord van dank werd de bij
eenkomst door deu Z Eerw lieer Bogers
gesloten.
Het R. K Militair Tehuis is thans
iederen avond opengesteld
Met ingang van 1 Aug a.s. is de
kommies der dir bel. enz 2e klasse V
Neomagus verplaatst van Neuzen
naar Oud-Gastel.
Van den drieling, die een paar we
ken geleden te Boschkapelle gebo
ren werd, en waarvan het jongetje eenige
dagen later stierf, zijn deze week de twee
meisjes begraven
Uit Zee uwsch-Vlaanderen W D.
In dit Vrijdagnamiddag gehouden
raadsvergadering te S1 u i s, waar de le
den Aeruoudts en Buijck afwezig waren,
werd besloten 100 M2 grond achter de
wallen aan den Amsterdainschen Huiden
club af te staan (Zie de courant van
20 Juli).
De voorzitter Jiad den pachter gespro
ken en Plasschaert was genegen legen
een vermindering van zijn pachtsom met
5 een deel van het gepachte af te slaan,
mits het hek bij beschadiging door de
club hersteld werd
Dal de gemeenteraad de Nijverheid of
die Huidenclub zeer ter wille was, bleek
wel uit het besluit dat die grond tegen
2i/« cent per M2 werd gegund, dus tegen
een ,ontvaugst van f 2 50 en een uilgaaf
aan den pachter van f 5
Daarna ging men in geheime zitting
over tot de behandeling der reclames van
de vermogende Belgische vluchtelingen,
hoofdei omslag. Na heropening werd me
degedeeld, dat de Weerd, Kouwerberg,
Carpriaux, de Wulff, Blondeel, Boeren-
boom. Debaille, Seaton Bogaard, L Maas
en Miss Smith van de lijst afgevoerd wa
ren en dat Pierlot in de '20, Walraven,
mej Breidel en Schroder in de 25; van
Dammft in de 31; J en P. Parmentior in
de 36 en Calloen in de 40ste klasse ge
plaatst waren
Een 60-jarige arbeider uit Nieuw-
vliet A Bent schap Knook, die aan het
Westeinde der gemeente Groede van een
door hem bestuurden wagen mei twee
paarden klom, om do wagen te kunnen
besturen, gleed uit of struikelde, en viel
met het gevolg dal de wagen over zijn
lichaam ging Zijn eene schouder is ge
broken en hij kreeg inwendige kneuzin
gen Hij werd naar de woning van zijn in
de buurt wonenden zoon gebracht waar
hij nog verpleegd wordt.
APOTHEKEN.
Morgen zijn de volgende apotheken ge
opend
Te Middelburg M. J van Pienbroek,
Vlissingen Wed van Ockenburg, le Gors
L. la Porie.
RAAD VAN THOLEN.
In de Vrijdagmiddag gehouden ver
gadering van don raad van Tholenwerd
het nieuw gekozen raadslid (in de vaca
ture van J. K v d. Stel) de heer P A.
de Jong geïnstalleerd Nadat de heer
De Jong de vereischte eeden in
handen van den voorzitter had afge
legd, werd hij door dezen met zijne
verkiezing gelukgcwenscht
Hierna werd eene commissie, be
staande uit de heeren De Jong, van Vre-
denburcli en C A. II Wagtho benoemd,
die de ingekomen geloofsbrieven van de
drie herkozen leden naziet en in orde
bevond 1
In behandeling' kwamen de adressen
voor en tegen de kermis. Blijkens een
schrijven van een der inzenders van dit
adres zijn de handleekeningen hierop
voorkomende overgenomen van de ge
circuleerd hebbende lijsten en is deze
zaak dus in orde.
De beer Moelker stelde voor de adres
sen voor kennisgeving aan te nemen,
welk voorstel gesteund door de heeren
Van Vredenburcli Wagemaker en C A
H. Wagtho in stemming werd gebracht
en met drie stemmen tegen aangeno
men De heeren Van Iliele, Quisl en P.
A. de Jong stemden tegen
De heer Wagemaker merkte naar aan
leiding van hel adres tegen de kermis
op dal het beter ware dat de menschen
die hierop hadden geteekend walmeer
tuclil oefenden over hunne kinderen
daar het ergerlijk is als men hoort welke
taal door de jeugd wordt gevoerd
De heer Quisl zei wel waarheid te
vinden in |ret beweren van den heer
Wagemaker, doch de menschelijke na
tuur was wat kermisachtig' aangelegd.
De kermis had echter nog nooit hel ze
delijk peil der menschen verhoogd,
daarom stemde spreker tegen.
Mededeeling van de heeren A Avé.
mr ,T A. de .Tong en J Po uwer dat zij
hunne benoeming tot lid der sc'nool-
toezichtcommissie aannemen, een dank
betuiging van wed Avé voor hel toege
kende pensioen en eenige missives van
Ged Stalen werden voor kennisgeving
aangenomen
Op een adres van den voorz. van den
Tumhouweursus le Bergen op Zoom om
subsidie voor een studiereis der geslaagde
cursisten, waarbij 4 zijn uit Tholen wordt
na eenige discussie gunstig beschikt, f 25
wordt toegestaan Tegen waren de heeren
Christiaanse. van Hicle en Quisl
Eenige bezwaarschriften legen den aan
slag in de Hoofd Omslag werden in
handen gesteld van de commissie.
De rekeningen der gemeente en der
armbesturen werden aangeboden en ter
onderzoek gegeven aan de daarvoor be
noemde commissie die mei de heeren van
Iïicle en van Vrcdenburch wordt aan
gevuld.
Het bedrag der zekcrheidsstelling voor
tten administrateur der gemeente-gasfa
briek werd op voorstel van B en W op
f 1090 gesteld
Tot onderwijzer aan de o 1. school
werd met 9 stemmen benoemd de heer
I- M de Heer te Tholen llians als tijde-
Ujk onderwijzer werkzaam. Op de voor
dracht kwamen voor 1 L A. de Heer. 2
C. M Schot, 3 C K Schipper
Aan de orde kwam en werd vastgesteld
een verordening houdende verhort van
veevoedering met rogge en roggebrood
De heer v Vredenbureh deelde mede
dal bij hem een circulaire was ingekomen
waarin den landbouwers door den mi
nister vrijheid werd verleend om rogge
•oederen en achtte daarom deze veror
dening hiermede in strijd. Deze circulaire
erd gezonden aan landbouwbcsturon en
is later gezonden dan de circulaire aan
de burgemeesters.
De voorzitter was van oordeel dat dit
geen verband hield met hel verzoek van
den minister om een verordening in 'e
stellen en bracht het ontwerp in stem
ming.
Den heer Van Vredenbureh en de heer
Wagemaker die zich met de zienswijze
■an den heer Van Vredenbureh ver-
eonigdo. stemden tegen, terwijl de heer
G. A H. Wagtho om dezelfde redenen
buiten stemming bleef
Als lid van de Gascommissie in "de vaca
ture J k v. d Stel wordt de heer jhr
van .Vredenbureh met 6 stemmen be
noemd
De heer Van Hiele vestigt de aandaent
van B en W. er op, dat de gemeente
werklieden wel eens benut worden voor
andere werkzaamheden dan waarvoor ze
zijn bestemd, terwijl ze altijd wel werk
kunnen vinden aan de straten B. en W.
zullen dit in aanmerking nemen.
De heer Noske wijst op den toestand
van hel huis vroeger bewoond door den
heer Groenewcgen op den hoek Brug
straat. waar vete 1 alten in huizen.
De voorzitter heeft hierop reeds de
aandacht der gezondheids-commissie ge
vestigd.
Uit een vraag van den heer Moelker
blijkt dat het salaris van den onder de
wapenen zijndeu onderwijzer aan de o. I.
school na 1 Augustus niet meer wordt
uitbetaald
De raad gaat hierna over in gesloten
zitting om de notulen der voï*ige ge
sloten vergadering le behandelen.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Retranchement H L. Knip-
luiysen, em. te Hilversum; te Waarder K.
v As, Moercapelh' te Neede Dorgelo,
