r 170
i««* Jaargang
Donderdag
FEUILLETON.
t&teiz vaz -■ -«•^sa-gsgjc -.'^.wrtKrvw^-^vvt.
1915
Di ooDik.;- -"J vetpot dügalflks, mei mtèoüderiBg Tm* Zo»- F*esfco*s? s.
Prfls per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor milt pladstn is
Nederland franco p. p. f 1.25|
iUzondorlijke minnet» kosten h cent.
22 Juli.
idvertsMttê* it 20 cent per regel. By aboEn„me*t veel lagex. GoboarUü, dood« a,
alle andere familieberichten en T)ankbetraiging6E ven 1==7 regeli f 1.50
*!•?■-> regel meer 20 cent. Reclame 40 cent per regel, Groote lettere naar 4e pbet
die mu'T«.-/m
A.dv*rte«t.i -s ■vóóe* tob- t« bezorgasl
een complex van oorzaken.
In ons vorig nummer maakten we in
ons Kameroverzicht de opmerking dat
ons in kritiek alsi die van de lieeren
Ter Laan en Marchant over de legertoe
standen het meest hinderde het aoso-
luut gebrek aan rekening houden met
de abnormale omstandigheden
De vorige week bij liet voorstel van
hel langer onder de wapenen houden
van de militie heeft de minister van
oorlog gezegd dat dc min of meer moe-
deiooze geest in het leger een moeilijk
op te lossen psychologisch probleem
is, daar de schuld te zoeken is bij een
complex van oorzaken, en dal éénder
oorzaken was 'het breed uitmeten der
grieven in de Kamer
Maar als we dan (Dinsdag) van den
heer Marchant naar aanleiding' van die
opmerking te hooren krijgen dat de Mi
nister de zaak verkeerd voorstelt, en
dat de oorzaken van den minder goeden
geest bij hel leger eiken dag voor 't
grijpen liggen bij het legerbestuur, dan
kan dat laatste volkomen Waar zijn,
terwijl die bewering' tóch onbillijk is
omdat alle andere oorzaken genegeerd
worden
leis dergelijks geldt voor hetgeen de
hêcr Marchant antwoordde op de ver
klaring van den Minister dat hij de voor
keur geeft aan besprekingen in zijn kabi
net; waar hij steeds' bereid is zooveel
mogelijk misstanden weg te nemen.
Neen, wees de heer Marchant die op
merking af Den Minister spreker zegt
dat in alle bescheidenheid staat niet
geheel juist voor oogen zijn eonslilutio-
neele positie De Minister is verant
woording schuldig aan de Staten-Gene-
raal en wordt door hen gecontroleerd
En dit moet juist gebeuren in het open
baar. Het volk moet de critiek kennen
en de wijze waarop, de regeering zich
daartegen verdedigt
't Is al weer volkomen juist in ge
wone dagen Maar dal starre vasthouden
aan een beginsel krijgt toch een erg|
doordrijverig karakter, ais men daar
naast de vraag stelt of men met die
openbare bespreking de kwaal ook ver
ergert'?
We hebben nog eens opgeslagen in
de „Handelingen" wat een partijgenoot
van den heer Marchant, de heer Bos
over diezelfde kwestie zei bij een vo
rig debat van dien aard, n.l. de 11 Mei
j.l. Het is de moeite waard, dgt nog
eens in herinnering te brengen.
„Het spreekt van zelf, zei de lieer
Bos, dat aan ieder van ons eiken dag
tal van grieven ter oore komen. Soms
is dat het geval van een enkel persoon
tegen een bepaalden boven hem ge
stelde, die hem Straffen heeft opge
legd of onaangenaam heeft behandeld.
Over liet algemeen geloof ik, dat men
daarop niet al te veel moet ingaan
Het is een misbruik, dat velen maken
van hun relatie tot de eene of andere
politieke., partij of persoon Het komt
mij eigenlijk voor, dat het niet is een
eerlijke wijze van doen, wanneer
iemand in een dienstverband staande
een straf heeft opgeloopen en nu in
direct langs den weg van een Kamer
lid daarop appelleert.
Hel zal ieder van ons overkomen zijn,
maar het is iets waarop wij niet moe
ten ingaan Het is natuurlijk, dat ook
lal van algemcene grieven worden ver
nomen Ik meen echter, dal wij ook
daarbij op fiil oogenblik in het oog
moeten houden, dat in ons leger de
toestand moeilijker is dan in andere
legers. AIS liet oorlog is heeft men
zelf te vechten en een groote laak te
volvoeren die met ontzaglijke ontberin
gen en leed gepaard gaal Dan vallen
daartegen alle kleine grieven weg Ons
leger echter slaat in volle kracht maan
den en maanden o pwacht, het heeft
geen actieve rol, doch moet zorgvuldig
er voor zorgen gereed te zijn., om een
onvoorziens opgedragen taak te ver
vullen Het spreekt vanzelf, dat een
dergelijk leger aan zich zelf overgela
ten gaat doen als iemand die in zijn
stille kamer gaat zitten piekeren over
zijn eigen grieven, zorgen en kwalen
en die hoe langer hoe grooter wor
den, naarmate men er langer over denkt
Hel beste geneesmiddel is niet aan der
gelijke grieven en kwalen veel aandacht
le geven en er instemming mede te
beloonen, maai' le zeggen: vrienden het
is nu eenmaal zoo en niet anders.
Welke gevolgtrekkingen men voor de toe
komst ook zal moeten maken uit de
houding van velen, laat men voor liet
oogenblik er maar in berusten, ook al
kon er veel zijn, dat anders moest
gebeuren De vraag is echter of men
werkelijk wel op het oogenblik in staat
is die ingrijpende veranderingen en ver
beteringen te weeg te brengen, die men
in de toekomst zeker onder de oogen 'aal
moeiten zien."
We zullen niet zeggen dat de Minis-
tea- van oorlog', hoewel die beslist van
goeJde wille is, altijd gelukkig is in
zijn antwoord aan de critici in de Kamer
En we zouden niet graag beweren, dat
de Kamer geen enkel algemeenen mis
stand zou mogen bespreken. In de ver-
Iovenkweslie heeft het Kamerdebat een
gunstigen invoeld gehad.
Maar als men ziet welk een stapel
brieven uil alle hoeken van 't land bij
den heer Ter Laan inkomen over sol
dalen-klachten, dan staan we aan de
zijde van den minister In zijn meening1
dat d i e poging lol redresseering ver
keerd is, zoolang er nog andere wegen
open zijn.
Het spreekt van zelf dal het liieq
behandelde geheel staal builen de
kwestie, die aanleiding gaf tol de Kamer
zitting met gesloten deuren. We hebben
het hier over den geest in het leger. De
zitting in comité-generaal was bestemd
voor bespreking' der leiding van ons veld
leger in strategisch opzicht.
inzake lawaai-argumenten.
Naar aanleiding van onze opmerkin
gen over de in-de war gestuurde Volks-
en Jekker wordt."
„En daar hebt u gelijk in, bekoorlijkst
keukenprinsesje van Spitsbergen", zei de
weerbaarheidsvergadering te Amsterdam
ontvingen we van Jac L A. de Lange
een uitvoerig ingezonden stuk. Nu heb
ben we tegenwoordig met de beperkte
ruimte en de uitgebreide copy al l e veel
moeite om alles le her gen dan dal w
nog ruimte kunnen afslaan voor een
betoog, dal groolendeels langs onze op
merkingen heengaat.
De strekking van hel stuk is dat de
schrijver dc houding van die vrouwen en
mannen hoogclijk afkeurt; dat de versla
gen van „Het Volk" niet uetrouwbaar
zijn over vergaderingen van syndicalisten
en anarchisten dal ook de S D A.
P-sche leiders niet vies zijn van lawaai-
argumenten; dal de door de syndicalisten
reeds lang' als strijdmiddel tegen deu
oorlog' gepropageerde algemcene werk
staking niet kon worden aangewend dooi
de houding der sociaal-democraten.
We meenen dat dit alles meer betreft
een geschil tusschen syndicalisten en
S. D. A. P. Wij hebben het slechts gehad
over de houding der in de verslagen als
syndicalisten en anarchisten aangeduide
levenmakers van de vergadering van
Maandag. Èn nu hebben we heusch niet
alleen de verslagen van „Het Volk" noo-
dig om te beweren dal de vergaderingen
in die kringen te Amsterdam vaak erg
rumoerig zijn. Dat dc vergaderingen dor
S D. A P in Amsterdam en zelfs elders,
ook wel lawaaierig 'zijn, verandert daar
niets aan.
het comité-generaal.
Het incident luss :'ien mr. Marchant,
afgevaardigde voor Deventer, en den mi
nister van oorlog, generaal Bosboom,
heeft, naar de Tel meldt, een voorge
schiedenis gehad. De vorige week had
de minister een conferentie met de com
missie van rapporteurs over het wetsont
werp tot uitbreiding vain tien landstorm.
Wegens afwezigheid van den heer Efand
was mr Marchant toen voorzitter dei-
commissie Krachtig werd bij dat over
leg aangedrongen op een eomité-genej-
raal van de Kamer, maar de minister
wilde er niet van hooren en verklaarde
zich niet bereid tot de toezegging, in co
mité-generaal over verschillende zaken
nadere mcdedeeling le zullen doen De
heer Marchant beeft thans op andere
wijze een vergadering met gesloten deu-
-ren weten le bewerken.
de soc.-dem. kamerfractie.
Hel Volk meldt, dat de soc.-dem. Ka
merfractie, op uitdrukkelijk verlangen
van den heer Troelstra, een nieuwen
voorzitter heeft benoemd
Als zoodanig werd gekozen de heer
J H. Schaper, tot heden 2e voorzitter
der fractie.
De heer Schaper heeft de benoeming
aangenomen met dien verslande, dat hij,
evenals de geheele fractie, deze be-
IRNG0RDPGGLDUISTER1S1 belesMi Franscltaim
van Oe.vre Richter Frich.
i „Zonder uw kookkunst", ging hij voort,
j zouden we niet meer in de stemming zijn
,aan verleden of toekomst le denken. Niet
Dit het Noorsch vertaald door M. A. Z.alleen schiet u met verbazende liaudig-
32.) beid ijsberen en walrossen, maar uweet
De roode z ijn zandsteen uit den oer- J die dieren ook op die smakelijkste manier
tijd, zie die eerbiedig aan, freule, zij dag- toe le bereiden. V verdient een man,
tèekenen van den tijd, die wij de schep- die goed eten weet le waardeeren
ping ider wereld noemen. Op sommige „Ja dien ijsbeer, dien Boy en ik zoo
plaatsen is de zandsleenlaag 1500 meter goed als geheel alleen overmand heb-
dik. De grijze streepen zijn van kalle- ben, daar ben ik trotsch op", zei Frida
steen, waarin koralen en andere zee
dieren worden gevonden. Eens warende-
ze lagen slijk op den bodem der zee,
diep, zeer diep.
De gele zyu vulkanische asch en ver
steende Lara, de zwarte zijn koienfagen,
gevormd door bossclien en dierenZie,
hoe dat alles beurtelings de oppervlakte
van de aarde heeft bedekt, denkt hoe
vrceselijk veel tijd er mee heen is
„Die kwam zoo goed te pas voor de
huishouding, al was bet maar een
jong, dat nog niet geheel volwassen
was Maar vindt u niet, dat we
le veel berensocp, berenvleesch, be
renham en berentong krijgen?"
„Neen, laat ons dankbaar zijn voor
dat berenvleesch, altijd maar weer, lieve
freule Het is al verscheiden malen de
redding van ons leven geweest. Ons op
gaan, eer één enkele van die lagen werd gewekt humeur, onze levenslust en onze
gevormd, die u nu tot zoo hoog zich ziet j volhardende wilskracht hebben we enkel
uitstrekken en zeg dan eens, welke lesen alleen aan het versche vleesch te
u uit dat alles haalt?" (danken Die goeie krachtige kost heeft
„Dal wij een zandkorrel zijn van de j de melancholie van ons afgehouden Kijk
eeuwigheid beste professor", antwoorddemaar eens naai- Bov, hoe dik en verge-
Frida. „Spitsbergen's rotsen spreken vanjnoegd en levendig hij (is."
de oneindigheid Maar ik ben zoo klein Bov kwispelde opgetogen met zijn
en zoo min, dat ik er mij om bekommer, 1 stompje staart en trachtte te kennen te
of de beren-filet voor vanmiddag gaar geren, dat er nu wel eens ben eind
mocht komen aan praatjes. Het was nu
etenstijd!
Hij hinkte vooruit naar de hut, hij
had wel ©enig letsel overgehouden na de
omarming van dien ijsbeer en de an
deren volgden hem in 't schemerdonker,
na een laatsten blik op het graf van 'den
loods.
In him hart juichte de hoop op zon
jen zomer. De redding scheen hun zoo
(nabij en 'natuurlijk en tegelijk zoo fan-
j tastisch en ongelooflijk ver.
„Over ©en maand komen de eerste
I vogels", zei Bratt „En over twee maan-
I den gaan wij over bet gebergte naar Sas-
senbaai, twee dagen later zijn wij te
Green—Harbour en een paar uur latei-
weet men in Noorwegen, dat de laatst
overlevenden, der Victoria aangekomen
l zijn op het station voor draadlooze tele-
j grafie
I En zoo praatte hij voort on maakte
plannen metscliitierende oogenen onder-
I drukte blijdschap in zijn stem Hij voel
de zich zoo sterk en moedig, hij verheug
de er zich zoo op gevaren te trolsecren
.en moeilijkbeden te overwinnen niet baar
aan zijn zijde
Veilig zou hij haar langs duizeling
wekkende afgronden geleiden en over
de hobbelige gletscher O zijn moed
en voortvarendheid zouden over alles ze
gevieren En als ze dan weer genaderd
waren lol de bescphaving... o neen Als
zij vertelde van haar rijk tehuis, van
sehouwLals een tijdelijke, namelijk tot de
voorzitter wederom beschikbaar is.
Tot tweede voorzitter werd 'de heer
H. Spiekman gekozen.
mogen onderwijzers lid zijn an
provinciale staten?
Gedeputeerde Staten van Overijsel heb
ben hel besluit genomenslechts bijhoo-
ge uitzondering aan onderwijzers verlof
te rerleenen om zitting te nemen als lid
van Proiinciale Stalen Hel hoofdbestuur
van het Nederlandsch Onderwijzers Ge
nootschap heeft zich per adres gewend
tot Provinciale Stalen van Overijsel met
hetverzoek hun invloed op het college
van Gedeputeerden aan te wenden, zoodat
bedoeld besluit niet zal blijven gehand
haafd.
nederland en de oorlog.
Lit voer van levende schapen.
Sinds eeuigen tijd ontwikkelde zich een
vrij belangrijke uitvoer van geslachte
schapen, bestemd voor de burgerbevol
king van Brussel.
In de laatste weken gebeurde het ech
ter meermalen, dat, ten gevolge van het
warme weder, het vleesch in bedorven
toestand ter plaatse van bestemming aan
kwam. Van verschillende zijden, zoowel
in België als in Nederland, werd dan
ook aangedrongen op "het verleenen van
vergunningen tot uitvoer, van levende
schapen
Dit was de aanleiding tot het treffen
•an eene regeling, waarbij aan de Com
missie inzake de voeding van mensch en
dier machtiging werd gegeven, consen
ten lot uitvoer viin levende schapen le
verstrekken
Nauwelijks was daarvan in de Neder-
landsche Staatscourant mededeeling ge
daan, of een niet verwachte vloed van
aanvragen richtte zich tot bedoelde com
missie.
De vrees was niet ongegrond, dat, werd
aan al die aanvragen voldaan, onze scha-
penslapel en daarmede onze wolvoorraad
ernstige schade zoude lijden. Toch kon
niet, zonder dat onbillijkheden werden
begaan, aan den een wel en aan den an
der niet vergunning worden verleend.
Daarom moest worden afgezien van het
aanvankelijk voornemen om gelegenheid
te geven tot uitvoer van levende schapen.
De grenzen "blijven dus voor den uit
eer van levende schapen gesloten.
Hand.
Aardappelen.
Naar aanleiding van de buitengewone
stijging van de prijzen der aardappelen
heeft de Rotlerdamsche Combinatie in
de aardappelen-, groenten- en fruithandel
telegrafisch den minister van landbouw
verzocht, den uitvoer van aardappelen
stop te doen zetten
Uitvoerverbod van gloei
lampjes.
In een vergadering, die Dinsdag le
Utrecht is gehouden door 3e fabrikan
ten van gloeilampen voor zaklantaarns,
werd besloten de fabrieken a s. Maandag
af te sluiten, tenzij de minister nog deze
week het uitvoerverbod opheft of wij
zigt De betrokken werklieden-organisa
ties zijn h iervan. in kennis gesteld.
Rit Stad en Provincie.
bet groote landgoed in Sleeswijk mei dat
prachtige uitzicht over de zee, dan
voelde hij een steek in zijn hart Hij
de zwerver zonder tehuis, de eenzame
de avonturier van Alaska en Yukon
was immers een vijand van het geregelde
dagelijksclie leven en de gezeten wel
vaart
Maar a Is Frida hem wist over te halen
tol mededeelingcn iiit zijn leven aan de
goudrivier, waar het zware goudmetaal
tusschen de zandkorrels blinkt, fonkel
den zijn oogen en de spieren van zijn
armen werden gestrekt bij de gedachte
aan het vrije, wilde, heerlijke avontu
riersleren
Met ademlooze spanning luisterde zij
naar zijn verhalen, en als de levendige
Marmont door zooveel gevaren en avon
turen zijn verbeelding voelde opgewekt,
en grappen begon te vertellen uit Gas-
cogne, kwam er geen eind aan ai het
wonderlijke wat Frida te hooren kreeg.
Zij lachten en amuseerden zich als ge-
jlukkige kinderen en waren drie goede
kameraden. Bratt was niet langer geslo
ten en barsch een opvroolijkend, aan
moedigend woord van zijn lippen maak-
-te Frida gelukkig, zij voelde er zich
door vereerd, en de minste aanmaning
van hem, toch moedig en energiek te
zijn, gaf haar tiendubbele krachten,
j Opgewekt en guitig danste ze nu in
haar sealskin rokbroek over het ijs Plot
seling bleef ze met een luiden uitroep
Uit Middelburg
De verkoop van de bloempjes van
„Herwonnen Levenskracht" op Zondag
jl heeft alhier f 393.605 opgebracht.
Hel zitten in den Buitentuin viel
gisteravond erg mee. van den wind had
men weinig of geen last, terwijl liet ge
lukkig den geheelen avond droog bleef.
Was het aanvankelijk niet bijzonder
druk, steeds bleven de leden loeloopen
en na de pauze was de tuin zeer goed
bezet. De aanwezigen toonden zich door
applaus dankbaar voor de wijze waarop
de verschillende nummers door het Mid-
delburgsch muziekkorps werden uitge
voerd.
.Men zond ons het in druk versche
nen achtste jaarverslag loc van de M i a-
delhurgsche Poltk'-agenlenvereeni-
'ng ,.Luctor el Emcrgo".
Er wordt daarin een uitvoerige op
somming gegeven van hetgeen door de
vereeniging in het verslagjaar werd ge
daan Daaronder behooren ook verschil
lende besprekingen met den commissaris
ran politie betreffende een wijziging der
uniformpet, de dienstregeling, een extra
verlof bij ernstige ziekte of sterfgevallen,
benevens de mogelijkheid tol het ver-
leenen van vrije dagen
Een 28 December 1914 lol den bur
gemeester gericht adres betreffende her
ziening van de dienstregeling werd op
verzoek van den waarncmcnden burge
meester voorloopig teruggenomen totdat
de nieuwe burgemeester zou zijn be
noemd
Hel ledental bedroeg 25; 5 bescher
mers, 3 beschermvrouwen, 86 donateurs
en 1 donatrices
De inkomsten bedroegen f 1007.225. de
uitgaven f 568.035
Op de fabriek „The Vitrite Works"
alhier is den werkman B. een vinger
afgeklemd.
Bij de aanlegplaats van de Rotler
damsche boot alhier geraakte gisteren
liet 10-jarig zoontje van den heer M
te water Hij werd echter onmiddellijk
door daar aanwezige werklieden gered en
daarop door zijn kameraadjes thuis ge
bracht.
Uit Vlissingen.
Bij drie families le Vlissingen
is bericht ontvangen dat het schip „Al-
bergen" behoorende aan de „Furness
scheepvaart en scheepsagenluur" te Rot
terdam geladen met steenkolen op reis van
Staan: Kijkt dddr!"
Een schitterende lichtstreep schoot
over den Storfjord en omvatte eensklaps
zee en luchtruim Hel licht golfde over
hel land en glinsterde in de druipende
ijskegels aan de rotshellingen. Witheid in
alle overgangen van tint
En achter de verste ijsbarrière rees
de zon uit zee op een klein halfcirkel
vormig deel van de levenwekkende, al-
lesbeheerschende zon. Eenige minuten
lang lag er een goudglans over het staal-
blanko ijsdie glans verdween, maar
een trillende Iichtnevel verspreidde zich
over het uitspansel en bleef lang hangen
boven den top der Agardhrots
XVII.
Afscheid van de hut.
Hoe lichter het werd, zooveel te druk
ker werd professor Marmont Hij vloog
van het eene naar het ander met een
schertsend woord op z n lippen, hij beef
de van ongeduld
Het uiterlijk van den defligen professor
was treurig om aan te zien. Hij geleek
zoo ongeveer op een muskusos, een groot
vreedzaam dier uit den voortijd of op
een onzer stamvaderen uit het steentijd
perk, die onder den dagelijkschen strijd
om liet bestaan- slechts langzaam voor
uitkwamen in half-beschaving.
'NWoriflt vervolgd)