MIDDELRljRtiSCHE COURANT.
r
r 147.
is»» Jaargang
1915
Zaterdag
26 Juni.
Ingezonden Hededeelingen.
BINNENLAND.
Dit Stad en Provincie.
D«ze cour-at venohjjnt d g e 1 g k s, met nitzonderimg ran Zoa- sa Fecstdagsa,]
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25]
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AavertaniiJ» i 20 ccat por r«^eU ög abonnement veel lager. Geboorte-, doodS 14
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van l-r-7 regels f 1.50
elke regel me» 20 cent. Reclames 40 cent per regel, Groote letters naar de plaat 1
die zg i nu em 1
SSF" Advertemtiei vóór één 110* te bezorg#»»
Dit nummer bestaat uit twee binden.
EERSTE BLAD.
Zij die zich nu sp ons Mad
abunnseran. ontvanuan de nog in
deze maand verschijnende nom-
uiers gratis
De kansen der Landstormwet
We zijn werkelijk benieuwd uit liet
afdeelingsverslag der Tweede Kamer ca
nog meer uil de openbare beraadsla
ging le onIwaren* waarop mr Troelstra's
bewering berust dat de lcausen van hel
ontwerp nihil zijn.
Hoe meer beschouwingen we lezen in
de partijbladen hoe sterker de vraag bij
ons wordt welke partijen dan toch,
behalve de sociaal-democraten zulk een
onverzoenlijk verzet aankondigen, dat die
uitspraak gerechtvaardigd wordt.
Dat „Het Volk" heftig protesteert we
ten de lezers reeds Maar verder?
We vonden eigelijk alleen in eenige
katholieke bladen artikels die, zij 'Look
in gematigde termen van weinig inge
nomenheid met het ontwerp getuigen,
o a in het „Centrum" en in hel „Huis!-
gezin". Maar daarentegen is een ander
katholiek blad, „De Tijd", er weer vóór.
E11 voor de rest kan men over de ge-
heele lijn der partijen zeggen, dal er in
hun bladen wel vragen worden gedaan,
zooals wij zelf ook deden, flat men op
verschillende punten een zekerheid wil
hebben die niet le vinden is in de le
.korte Memorie van Toelichting, maar dat
er van een vaststaande afwijzing' geen
sprake is.
Na de bewering van mr. Troelstra en
na 'de enkele persgeruchlen over het
geen er in de afdeelingen is voorgeval
len, willen we ook hel oordeel aanhalen
van iemand die daarvan eveneens op dc
hoogte kan zijn, n.l. dr Bos.
In het jongste nummer van de „Vrijz
Dem schrijft deze o a dat indien er
werkelijk aanleiding zou bestaan voor
een protest tegèn een militaire, oorlogs
zuchtige strooming in ons land, dat pro
test ontzaglijke afmetingen zou aanne
men
„Daarvoor, gaal hij voort, is op dit
oogenblik echter niet de minste reden.
Het is te verwachten dat dit ook bij de
behandeling der wet in de Kamer duide
lijk zal blijken.
Wel zal wellicht hel parlement in
deze aangelegenheid mei eenige voor
zichtigheid zijn eigen houding gaan be
palen Het schijnt mij niet onwaarschijn
lijk. dat het zekerheid wil erlangen, teil
aanzien van de beslemming der le oefe
nen mannen in verband met de aflossing
van lien, die reeds lang aan hunne
werkzaamheden waren onttrokken.
Ook zal de weigever in dezen wel iniel
een onbeperkte machtiging uit handen
willen geven en zich vermoedelijk wil
len bepalen tot een zeker aantal lich
tingen 0111 daarna weer le worden ge
hoord. Voorts zal het de geldelijke ge
volgen in de toekomst onder de oogen
willen zien. Bovenal zal hel deze zaak
met kalmte en zonder overhaasting wil
len afdoen, rekening 'houdende zoowel
met den ernst der tijdsomstandigheden,
als met hetgeen de regeering tot dusver
ten aanzien van de mogelijkheid iom
doeltreffend te oefenen en voor tc be
reiden heeft medegedeeld."
Het vermoeden is gerechtvaardigd dal
deze „verwachtingen" zijn gebaseerd op
hetgeen de schrijver zelf weet van wal
in de Kamerafdeelingen reeds ter sprake
kwam.
Maar dat doet dan toch zeker geen
besliste afwijzing voorzien
Dr. KUYPER EN DE ONWILLIGEN.
Dezer dagen kwam in de anü-rev.
„Rotterdammer" (hoofdredacteur mr
Diepenhorst, hoogleeraar aan de vrije
universiteit) de volgende opmerking voor;
„Telkens tracht „De Standaard" te
genwoordig dc voorstelling te wekken,
alsof vrij zouden mokken tegen de po
sitie, die Ihgaar hoofdredacteur in onze
partij inneemt. Men heeft hier le doen
met een bekende, maar daarom niet
minder onjuiste neiging van hem, om elk
verschil van meen in g met hem op te vat
ten als een verzet tegjen zijn leiding der
partij leder, die ons blad gevolgd heeft
sinds de tegenwoordige redactie daarvait
de leiding op zich nam, kan over ons
standpunt en de toepassing daarvan oor-
deelen
zal het ons zijn, indien
wij daarbij van de zijde van „De Stan
daard" een meer billijke bejegening zul
len mogen ontvangen dan ons in den
laatsten tijd te beurt viel. Met name
verzoeken wij beleefd maar dringend
ons geen meeningen toe te dichten;
welke de onze niet zijn en van verdacht
makingen niet verschillen."
Achtfer deze kalme opmerking zit
heel wal meer dan een argelooste lezer
er achter zou zoeken.
Wie in de laatste weken „De Stan
daard" geregeld gelezen/ heeft, zal
zelf wel de conclusie hebben getrok
ken dat er iets broeit in de anti-rev.
partij De serie historische driestarren)
begonnen onschuldig, als een poging lot
leerzaam onderricht van hen die de vroe
gere gebeurtenissen niet meer kenden
Maar sedert de schrijver bij de gebeur
tenissen der laatste jaren 5s aangekomen,
bleek maar al te duidelijk waarom die
heele geschiedschrijving begonoeu was,
n.l. om enkele omvilligen in de partij
eens onderhanden te nemen
De onwilliglen zijn niet slechts C.
Smeenk, de redacteur van hel „Arnli.
Dagbl die reeds geëxecuteerd werd we
gens zijn neiging ,om lals Eiuspünner le rijf
den, en ds Koffijberg', die nog zijn von
nis afwacht wegens zijn onbehoorlijkheid
om als „luitenant" aanmerkingen le ma
ken op den „generaal" dr. Kuyper.
Hel gaal nu om veel gewichtiger'
personages, om den oud-minister Heems
kerk, en de andere anti-rev. leden van
hel ministerie dat aan dr Kuyper de
kansen op een ministerschap ontnam,
maar voorts ook om enkele hoogleera
ren der vrije universiteit, in het bij,-
z on der tegen de drie hoogleeraren der
juridische faculteit Fabius, Anema en
Diepenhorst, die zich alle drie meenin
gen veroorloven, welke afwijken van die
van dr. Kuyper.
Nu zijn Heemskerk c. s. vrijwel bui
len schot de oud-minister president in
den Raad van State, Talma als predikant
te Bennebroek en De Waal Maleïïjl als
burgemeester van Katwijk. De driestar-
schrijver moei zich te bunnen op
zichte bepalen tot het uitgieten van bij
lende opmerkingen over hun nagedach
tenis in den vorm van kritiek op hun be
leid, en van insinuaties over hun par
ticulier leven, zooals in den driestar
over Heemskerk's societeilbezoek.
Maar die drie hoogleeraren aan z ij n
universiteit, hun lot heeft dr Kuyper
nog wel in handen!
En nu glaal het legen die drie lieercn
op zoo'n manier los, dat men weer een
herhaling kan voorzien van de beruchte
vergadering op Seinpost toen jhr. mr.
A. F de Savornin Lobman als hoog)-
leeraar aan de "Vrije Universiteit voor
zijn wetenschappelijk werk lev verant
woording werd geroepen en veroordeeld
werd door een commissie van personen,
die niet de flauwste bevoegdheid hadden
om over de wetenschappelijke kennis van
den heer Lohmjan ecu oordeel uil le
spréken, maar die voortgestuwd werden
door den wil van dr Kuyper.
Dal het weer die richting uit gaat
blijkt maar al le duidelijk uil een drie
star in de Standaard van Donderdag over
Eiscli der wetenschap Daarin krijgen
de leeraren der juridische faculteit dei-
Vrije Universiteit le hooreu dat het hun
schuld is dat hel getal juridische stu
denten zoo gering is, wegens „de veelvuï-
dige en alzijdige kritiek die van deze fa
culteit over de anti-rev. partij uil gaal'
En dan volgt de verklaring:
Het is niet waai-, dat onze hoog'-
leeraren geroepen zijn, om als vo,-
gelkens in de lucht le klapwieken.
V001* de Vrije Universiteit geldt
heel ander beginsel.
Het staal uitdrukkelijk in Art. 2
van de Statuten
Daar toch leest men: „De Ver-
eeniging staat voor alle onderwijs,
dal in hare scholen gegeveu wordt,
geheel en uitsluitend op den grond
slag der Gereformeerde beginselen"
Hierin ligt geen binding van de
wetenschap, maar een doen opkof
men van de wetenschap uit een juist
omschreven wortel
De eenig toelaatbare vraag is al-
zoo. of de beginselen van de Anti
revolutionaire partij in Nederland
met deze beginselen van de Vrije
Universiteit al dan niet saam stem
men.
En die verklaring is 111 hel nummer
van gisteravond in een drie-star over de
malcontente anti rev. pers (waarmee dus
voornamelijk de Rollerdammer wordt be
doeld) versterkt door de volgende on
omwonden bedreiging
Gaat dit .drijven nu stelselmatig
e£ rusteloos door, dan kan het niet
anders, of het moet ten slotte op
botsing en scheuring der partij uil-
loopen, en in verband hiermede we
zen we er op, hoe hierbij ten slotte
ook de juridische faculteit aan de
Vrije Universiteit in het gedrang kon
komen.
Scheuring 1 in de partij zou voor
haar vooj-al zeer nadee lig
in de gevolgen kunnen zijn.
Dal Iaat aan' duidelijkheid niets te
wenschen over.
Waarom we die woeling in een andere
partij zoo speciaal in 't licht stellen?
Wel, zoo'n druk op de vrijheid van
gedachte-uiting is van zelf réeds merk
waardig'.
Maar er lcomt nog bij dal dit alles
de strekking heeft om dr. Kuyper weer
oppermachtig te maken in zijn partij.
Eu werkelijk we hebben uit de gebeurte,-
nissen in deEerste Kamer reeds vol
doende geleerd, hoe verderfelijk dc niets
ontziende invloed van dien man kan zijn,
b ijwien de belangen van zijn eigen partij
of liever van rijn eigén posilie bóven
alles gaat.
AL TÉ.
De „Vaderlander" ('t orgaan der Libe
rale Unie) schrijft
Naar wij uit vertrouwbare bron ver
nemen, is Dr. Kuyper ook met hel plan
omgegaan, om h>st wetsontwerp, dat vrij
dom van invoerrechten voor de zuid
vruchten en de antiquiteiten geeft, te
doen vallenhij was daarbij dan ook
reeds als eerste spreker ingeschreven.
Toen hel hem echter bleek, dat hij daar
voor den katholieken bondgenoo t niet kon
meekrijgen, die liever wat wilde uitrus
ten op de lauweren bij de Eedswet
behaald, moest de Hollandsche Clemen-
ceau k'Sjn plan natuurlijk opgeven, en
liet hij zich als spreker schrappen Het
moet hem, naar wij hooren, veel leed ge
daan hebben, dat hij nu niet met een be
roep op den Godsvrede twee ministers
in éénc week een knauw kon geven,
maar de katholieken vinden zijn strijd
lustig verlangen nu eenmaal al té
Dr. Kuyper zal, als hij zoo doorgaal,
in «ijn ijver op den "deurwaarder gaan
gelijken, die in overdreven dienstijver zijn
eigen goederen in beslag nam
UIT DE STAATSCOURANT
Bij Kon. besluit.
is benoemd lol notaris te Zwolle, A M.
Schaafsma, candidaat te Zwolle;
zijn, met 1 Juli 1915, bij hel korps ma
riniers bevorderd tot kapitein, die .eerste-
luilenants C. J. van Loenen en C. J. O.
Dorren
is aan mr H J. van der Poel Hiddingh,
op verz. met 1 Juli 1915, e. o. verl. als
rechter in de a rr.-rechtbank te Arnhem,
onder dankbetuiging voor de in rechter
lijke betrekkingen bewezen diensten;
is benoemd tot officier-adjudant bij het
Kon kol. mil. invalidenhuis op Bronbeek,
de gep kap. d. art. van het leger in
Ned.-Indië H G. J. Smits.
NEDERLAND EN DE OORLOG
Coöperatieve Meelfabriek
Woensdagmiddag werd le Utrecht, op
initiatief van den Ned Balckersbond eeno
druk bezochte vergadering gehouden,
waarop van groote belangstelling Uit alle
deelen des lands bleek De vergadering
had ten doel te geraken tot dc op
richting van eene coöperatieve meelfa
briek Medegedeeld werd, dal de intee-
keribiljellen tot het nemen van aandeelen
reeds bij honderden inkwamen. Het ont
werp der statuten werd aangenomen
Uilvoer uit Engeland
Reuter seint uil Londen d d. 25 Juni
Dc „Londen Gazelle" bevat een Konin
klijk Besluit, waarbij verboden wordt de
uitvoer naar Nederland van alle artikelen
behalve die, welke aan de Nederlandsche
Overzee Trustmaalschappij zijn geconsig
neerd of van zekere artikelen aan per
sonen, die een speciale toelating als ge
consigneerde hebben Hand
De aangename behandeling
Voor ben die aan de maag lijden.
Wanneer men tandpijn gehad heeft,
is men erkentelijk aan den tandarts die
uwe Lauden lieert weten in orde te bren
gen, hen voor een lang gebruik op nieuw
geschikt heeft weten te maken, le repa-
reeren en die niet lot den le snellen
maatregel, ze le trekken, is overgegaan.
„Behandelen, maar niet trekken'is dc
zinspreuk van den goeden tandarts.
Zij die aan de maag lijden, zouden
zonder twijfel even dankbaar zijn aan
hem die hen iets anders gaf, dan
dezen raad „Gij lijdt aan de maag,
eet dan niet meerMen weet hoe,
pijnlijk hel is, zich te bepalen tot
een leefregel, die u de geliefdste
spijzen en de aangenaamste dran
ken onthoudt, die u in één woord, alle
geuieuehten der la fel verbiedt Laten wij
bovendien hieraan toevoegen dat zulk
een behandeling practïsch onmogelijk is
voor duizenden zieken, tengevolge van
hun beroep dat lien verpliclijl buileiisf
huis te eten
Aan al die ongelukkigen, die veroor
deeld zijn te lijden omdat zij zich het
eten niet kunnen ontzeggen, raden wij
een proef te nemen met een aangena
me behandeling, een behandeling dieniet
overmatig slreng is, die gemakkelijk ge
volgd lean worden, zelfs op reis, die niet
kostbaar noch saamgesLeld is en die toch
de beste resultaten geeft. Wij bedoelen
de behandeling mei de Pink Pillen
Een of twee Pink Pillen na iederen
maaltijd, gedurende eenige dagen en flat
zal voldoende zijn om uw maag le rc-
pareeren.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar a
f 1,75 per doos en t 9 per zes doozen
bij het Hooi'ddiepöt der Pink Pillen Da-
costakade 15, Amsterdam. Bij Joh. de
Roos, Vlasmarkt K 157, Middelburg S.
A LuitwieLer, A. C. Beniest, Vlissingen
Gebr. Mulder Goes, en in alle goede
apotheken en drogisterijen.
Uit Middelburg.
Wij vestigen de aandacht op de elders
in ons blad opgenomen kennisgeving aan
gaande de verkrijgbaarslelling van goed
koop varkensvleesch in onze gemeente
Onder de bekendmakingen in dit
nummer komt verder voor een kennisge
ving van den. commissaris van politie al
hier betreffende een waarschijnlijk in
te voeren passenslelsel, ingevolge "Waar
van alle hier lijdelijk oï voor langen tijd
verblijf houdende of woonachtige niet-
Nederlanders zich op de aangegeven da
tums aan het Hoofdbureau van politie
moeten vervoegen
Bij het plaatselijk Steuncomité al
hier (penm Herm. Boasson) werd ont
vangen sedert de vorige opgave: weke-
lijksche gift mad E. B. D., frs. 15; en
verder aan wekelijksche bijdragen
f 163,95.
Voor de '45e uitkeering was noodig
f 446.53.
Het programma van het morgen
avond te geven Zondagavondconcert van
het Middelburgscli muziekkorps, luidt
Generaal Snijders, Militaire Marsch, J
Morks; Ouverture van de opera „Les
Dragons de VillarsA Maillart; Polo
naise op 10 No 1, F. Chopin; Staccato,
L DelibesFeest-Reien, J. Morks; Les
Patriotes Beiges, H Reuland. Het lied
der Vlamingen, Intocht der Waerelddee-
len en Beiaardlied uit "de Rubenscan-
late, P. Benoit; Treurmarsch uit het ora
torium Samson, G. F. Handel, Optocht
van de Burgerwacht, L, Jessel; De Slag
Van Waterloo, J. Wijsman
Door de tijdsomstandigheden kan het
bedrijf echter niet worden aangevangen,
daar Amerika weigert de grondstoffen te
leveren.
- Aan den heer V A A Sroband agent
blij den spoorwegboekhandel le VI i s-
singen is met ingang van 1 Juli eervol
ontslag verleend.
Aan mej H. M. Nobels wed. van, den
lieer J Vissers, vroeger brievenbesteller
tc Vlissingen is een jaarlijksch pen
sioen toegekend van f 460
De Mecklenburg der S. M. Zeeland
is gisteren in zee door 'twee Engelsche
torpedojagers aangehouden op vermoe
den dat zich daar aan boord iemand be
vond die in Tilbury aan den wal foto's
had gemaakt De boot moest naar Enge
land terug "Bij een Eugelschman werd
een fototoestel gevonden, doch deze bleek
niet de gezochte persoon De boot kwam
hedennacht een uur aan De reizigers en
post werden vervoerd niet een ex tra trein
die hedenmorgen om 5 uur vertrok.
Uit Walcheren.
In een Vrijdag te Domburg ge
houden drukbezochte vergadering van
kiezers voor den gemeenteraad werden
van vrijzinnige zijde de aftredende heeren
P J Elout en G de Pagter opnieuw can
didaat gesteld
Uit Zul d>-B e v e f a n d
Bij Kon besluit is, voor het lijd-,
vak van 1 Juli 1915 lol en met 30 Juni
1916, bestendigd als boekhouder bij den
diensl der Rijkslandbouwproefstations, O
J van Nieuwenhuyze, werkzaam aan hel
Rijkslandbouwproefstation te Goes
Bij Kon besluit is, met 1 Aug. 1915,
E van Dijk. te Rhenen, benoemd tolj
hdofdmachïnist-ielectricieu bij de Rijks
eleclricileitswerken tc Hans weert
Uit Noor d-B e v e 1 a n d
Door het bestuur van den Oud-
Noordbevelandpolder te Colijnsplaat
is benoemd lot polderbode de heer C.
Schrier aldaar
o
Uit Schouwen-D ui v eland.
Men meldt ons uil B rui nis se-
I"dere weck beginnen weer meer mos-,
selboolen naar Antwerpen te varen en
worden nog steeds meer luiken gemaakt
Daar de mossels echter niet verder ver
zonden kunnen worden, komen er in
Antwerpen weer le veei en gaat het zoo
als hel spreekwoord zegt: veel varkens
maken de spoeling dun en er wordt,
slechts weinil verdiend. Temeer omdat
er voor verzegelen en passen le veel on
kosten overheen komen Om te mogen
varen moet men iedere reis persoonlijk
naai' Vlissingen om een Passierschein
wal van hier een erg lastige reis is, omdat
er zoo vroeg geen tram naai' Zierikzea
iaat om de spoorboot te halen. Als men
;een fiets rijk is of niet fietsen kan moet
men 's morgens om vier uur te voet
naar Zierikzee, een wandeling van ruim
twee en half uur, loopt het 's avonds
■al legen, zoodat de boot te laat aan
komt, is de tram reeds vertrokken, dan kan
men dezelfde wandeling nog eens maken
is het elf uur gepasseerd als men de
gemeente nadert.
o
Uit T h o t e a.
Te O u d-V ossemeer zijn door
dc vrijzinnige kiesvereeniging Eendracht
en Vrijheid de heeren L M Friderichs
en M C Polderman, aftredende leden van
den gemeenteraad, opnieuw candidaat ge
steld, van beide heeren waren bevredi
gende antwoorden ontvangen inzake me
dewerking der totstandkoming van een
Iocaal-spoor op het eiland.
UitVlissingen.
r— In een gisterenavond gehouden ver
gadering door de gezamenlijke rechtscho
kicsvereenigingen te Vlissingen is be
sloten in district I een anti-revolutionair
en in dïslr II een christelijk-iiistorischen
candidaat voor den gemeenteraad tc stel
len
De voorbereidende werkzaamheden
le Vlissingen aan de Petroleum en
Asphalt Fabriek rijn zoo ver gevorderd,
dat met de productie een aanvang zou
kunnen worden gemaakt
Uit Ze euwsch-Vl a anderen O.D
To N e u z e*n waar de lange droogte
gtebrek aan water had doen ontstaan,
heeft hel gemeentebestuur evenals drie
jaar geleden per waterschuit een voor
raad drinkwater doen aanvoeren uit Z -
Beveland, waarvan druk gebruik wordt
gemaakt
- In de Vrijdag le Axel gehouden
vergadering van stembevoegde ingelanden
van den polder Noord" werd liet dijk-
igescbol vastgesteld op f 7 per hectare
Dc inkomsten over hel afgeloopen jaar
bedroegen f 615 585 en de uilgaven
f 6 I6.255. zoodat er een kwaad slot was
van f 0 67.
Dc begrooting voor het dienstjaar
