MIDUËLBUKGSGHE COURANT
i&»e Jaargang
Dinsdag
22 Juni.
zy, die zich nu op ons blad
abonnseren, ontvangen de nog in
deze maand verschUnende nom-
mers gratis
Dit Stad en Provincie.
tT 143
D«m courant venc^nk dagelgkn, mei uitzonderlag tbs Zog- m FeeitüogcL.
Prga per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25}
Afzonderlijke nummer» kosten 5 cent.
Advertentie» a 2b eeot per regel. Bp abonnement veel lager. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1-^:7 regel» f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclame» 40 cent per Jtegel. Groote letters naar de plaat
die zp innemend
19" Advertentie» vóór één DOT te bezorgenl
De Landstormwet.
De Partijraad van de S D. A. P. een
nieuw orgaan in die partij, opgericht om
de dit jaar aan het partij-bestuur gedane
verwijten van eigendunkelijke beslissin
gen voortaan te voorkomen heeft dus
Zondag Ut et algemeene stemmen het wets
ontwerp tot uitbreiding van (len Land
storm onaannemelijk verklaard, en een
agitatie daartegen op touw gezet. Ecu
manifest is gisteravond reeds in „Het
Volk" verschenen, een groote landelijke
demonstratie is tegen Zondag a s. Ie
Utrecht aangekondigd, en de plaatselijke
protest-vergaderingen zullen ook wel
spoedig komen De eerste zijn al aange
kondigd.
Het moet voor het bestuur der S. D
A P. een ongewoon gevoel van welbeha
gen zijn dal hel zich nu weer één weet
met al zijn leden, of tenminste met de
oppositie-groep. Men kan er dan op aan
dal er nu weer als in de oude dagen zal
worden geageerd.
Uit hel Manifest in „Hel Volk" kan
men zien welke motieven legen het wets
ontwerp worden aangevoerd. Ze komen
hierop neer
een grooler leger brengt de handha
ving van onze neutraliteit in gevaar, ten
eerste omdat de aandrang' van oorlog
voerende partfjen om ons aan hun zijde
te brengen zal toenementen tweede
omdat in ons land het drijven naar ac
tieve deelneming aan den oorlog zal toe
nemen
de- gevaren die Nederland bedreigen,
zijn sedert hel uitbreken van den oorlog
niet vermeerderd maar verminderd;
de mogelijkheid om uit de nieuw te
oefenen troepen oudere landweerlichtin
gen af te lossen, hangt geheel hiervan af
„of de omstandigheden dit toelaten". De
regeering verbindt zich lot niets.
"VVe zullen deze bezwaren, uitgespon
nen en gevarieerd Lot een zwerm argu
menten, wel weer terug' vinden in het
Voorloopig Verslag van het afdeelings-
onderzoek der Tweede Kamer. Wellicht
zullen er nog andere bij komen, want
volgens de geruchten is het verzet ook
van andere zijde opgedoken.
Nu het afdeelingsonderzoek reeds is
afgeloopen en hel verslag wordt opge
maakt, zouden we in gewone omstandig
heden de zaak gevoegelijk kunnen laten
rusten tot de verschijning van 'l verslag,
of liever tol we wisten wat de regeering
daarop antwoordt Maar nu zoo'n breed
opgezette agitatie wordt aangekondigd,
kan 't zijn nut hebben als ook andere
stemmen worden gehoord
De „N. Grt." schreef dezer dagen dat
men helaas wederom bedacht zal moe
ten zijn op het ontmoeten van „oud-
vaderlandsche tegenwerking" van het
geen het Kabinet in deze wil doen
Ja. oud-vaderlandsch, dat is hel En
niet tot onze eer. Onze geschiedenis is
zoo vol van voorbeelden van beschamen
de» onwil om afdoende te zorgen voor
verdediging van onze onafhankelijkheid,
dat men zich niet behoeft te verwonde
ren over de perioden van droeve verne
dering' in die geschiedenis Als we er
weer op kwamen is het te danken ge
weest aan de energie van mannen, die
ten slotte dien onwil wisten te verbre
ken, én aan de hulp van anderen.
Wanneer we nu in dat socialistisch
manifest lezen dat een zoo groot mogelijk
leger, voldoende geoefend en bewapend,
de handhaving van onze neutraliteit in
gevaar zou brengen, omdat dan de aan
drang van de oorlogvoerenden om ook
mee te doen grooler zou worden, dan
voelen we <üaai'in de (benepenheid van een
kleinzielige argumentatie.
Wc hebben tot nu toe, meenen wc.
ons niet doen kennen als een oorlogs
zuchtig element. We hebben niet mee
gedaan, en doen ook niet mee mei hen
die stuwen naar een aanval onzerzijds,
Ier voorkoming van een overval. Maar
•we zijn niét blind voor de zorgwekkende
mogelijkheden Men is nog midden in de»
oorlog, van liet eind is niets te zien, we
wielen niet eens wie ten slotte onze Zui-
derbuurman zal zijn, we staan nog voor
een totaal duistere toekomst, waarvan
alleen deze zekerheid bekend is, dat er
allerlei internationale kwesties opnieuw
geregeld zullen worden, o a. aan onze
grenzen.
En nu komt dat socialistisch manifest
ons verzekeren dat de gevaren voor
Nederland verminderd zijn, omdat „het
verloop van den oorlog meer en meer
op een einde wijst, dat niemand der oor
logvoerende partijen in slaat stelt de
andere de vredesvoorwaarden voor lc
schrijven."
Wie weel dat9 En bovendien wal doet
dat er toe? 't Gevaar is misschien nog
grootër als niet één beveelt, maar als
ze allen er samen over beraadslagen!
Ja, wat verminderd is, - we zeiden
hel reeds vroeger dat is het gevaar
van schending onzer neutrale grenzen.
Maar is dat het eenige wat bezorgdheid
wekte? En is tegenover de zorg voor de
eiudregeling de beste waarborg dat men
van ons af zal blijven, niet gelegen in
een stevige weerkracht? Is het tegen
over die overweging geen malligheid om
te beweren dat 't gevaar voor onze neu
traliteit door een flink leger vergróót
wordt?
En ten slotte komt dal quasi zwaar
wichtige geargumenteer neer op den on
wil om nu ook anderen eens de lasten te
laten dragen, welke sedert een jaar
drukken op een klein deel der weerbare
bevolking.
We zullen niet zeggen dat we in alle
opzichten met het wetsvoorstel dwepen.
Er blijven ons nog veel vragen open, en
we meenen dat het wetsontwerp in zijn
buitengewone beknoptheid ook een bui
tengewone macht laat aan de regeering,
een macht zoo groot, dal ze die wel niet
zal krijgen, wanneer niet in de Memorie
van Antwoord, of wel bij amendement,
een duidelijke begrenzing wordt gegeven
van wal zij voornemens is.
Maar tegenover de betoogen van het
manifest mag' toch nog wel uitdrukkelijk
er op gewezen worden
dal art. 1 slechts zegt door Ons kèn
worden bepaald dat tot den land-dorm
belmoren de vrijgestelden en vrijge'o-
tenen
dat het volgens de Memorie van Toe
lichting de bedoeling is „naarmate de
omstandigheden het toelaten", achter
eenvolgens de Iandweerplichtigon inet
verlof naar huis te zenden;
dal het daarvoor niet noodig is de
beschikking over de vrijgestelden etivrij-
gelotenen te doen reiken lot k 11 e lich
tingen waarvan de dienstplichtigen (nu on
der de wapens zijn, maar dat het wets
ontwerp die allen omvat, o pdat,
„mocht de noodzakelijkheid er toe drin
gen", men ook de oudere groepen wij-
gestelden en vrijgelolenen zal künnen
oproepen.
Men overdrijve dus niet de beweringen
over een enorme uitbreiding van liet
werkelijk onder de wapens zijnde leger
en over bel aan hun werk onttrekken
der oudere personen De bedoeling' is
de Landweer naar huis te zenden en do.
ouderen thuis te laten, zoolang dal maar
eenigszins mogelijk is
Hel gronddenkbeeld van het voorstel
is o. i volkomen gezond. Er was in ons
land geen reserve, omdat de Landstorm-
wel nog te kort in werking was Er is
door den oorlog duidelijk gebleken dat
zoo'n reserve een noodzakelijkheid is.
En de aangewezen krachten vjor
zoo'n aanvulling zijn zij die door een toe
val er buiten bleven.
Die overwegingen behouden nog hun
volle kracht, en slaan geheel Duiten de
door hel Manifest zoo opgeblazen neutra-
li lei tskwestie 't Eenige wat wij noodig
achten is dat de Regeering krachtige
waarborgen geeft voor 'l zuinig gebruik
van de haar in 't voorstel geschonken
bevoegdheid.
meerderjarig m a n n e 1 ij k persoon,
die sterken drank wenscht te gebruiken
zich bij 't gemeentebestuur ten zijnen
name van een koopconsenl moeten voor-
zieïK i
Hötels. restaurants en sociëteiten zou
den voor het gebruik der gasten aan een
administratieve contróle moeten worden
onderworöpen, opdat het gebruik van
sterken drank tol hel geoorloofde be
perkt zou blijven.
Ten aanzien van hel biergebruik zou
hel stelsel van de drankwet behouden
kunnen worden, behoudens de heffing
door het Rijk - van een hoog-verlofs-
recht
UIT DE STAATSCOURANT
Bij Kon. besluit.
is benoemd tot rechter in de an--
rechtbank te Rotterdam mr. S. G. Canes,
sub. griff, b. d arr rechtbank te Zutphen;
benoemd tot kantonrechter te Pur-
biérend mr P. H. F Bijl de Y'roe, grif
fier bij h(ët kantongerecht te Amers
foort;
benoemd tot notaris te Rotterdam A.
B. Dam, cand. aldaar;
is bevorderd tot majoor der inf de
leap J. Mulder van het te reg. inf
DRANKWETSIIERZIENING
Naar het Cenlr. Bureau van den Volks
bond ons meldt, wordt door dien Minister
van Binnenlandsche Zaken bij de Ge
westelijke besturen en andere autoriteiten
wier oordeel ten deze van gewicht mag
worden geacht, een onderzoek ingesteld
omtrent de vraag in hoeverre de tijd kan
worden geacht te zijn gekomen, over lc
gaan tot een ander stelsel van drank
wetgeving waardoor waarschijnlijk liet
misbruik van sterken drank meer afdoen
de zou kunnen worden bestreden.
De Minister bedoelt het stelsel v;
monopoliseering van den groothandel en
kleinhandel in sterken drank door den
Staat en van een daardoor mogelijke be
perking van den verkoop tot zekere hoe
veelheden per hoofd der bevolking.
"Wat dit laatste betreft, zou ieder
varing van dezen tijd wel, dat deze ver
wachting niet op een rotsbodem berust.
Hel vooruitzicht is daarom, lloe ook
de oorlog eindigen zal, somber Het zal
vele jaren duren vóór er ook in han
del, nijverheid en landbouw de vrucht
bare (internationale ruil en samenwer
king komen, welke voor de welvaart on
misbaar zijn, vóór ook de volken hun
wederzijdsche haal hjebbcn overwonnen
Dit gevoegd bij de te verwachten druk
kende uitgaven voor legers en vloten
en de ontzaglijk zware lasten voor het
bestrijden van den gevoerden oorlog en
herstel van het vernielde, zal maken dat
de tijd na den oorlog niet zal zijn een
tijdperk van bloei
Zoolang Nederland buiten den oorlog
blijft lijdt ons volk economisch niet sterk
Deze tijd heeft echter genoegzaam
geteerd, dal een volk niet profileert van
den achteruitgang, maar van den bloei
van andere volken, en deze zal nog vele
jaren wegblijven.
1-Iet js daarom, dal wij goed doen,
niet al te optimistisch te zijn, maar voor
al te letten op de versterking van onze
geestelijke, onze verstandelijke sn zede
lijke eigenschappen in dezen lijd Nooit
sterker dan thans is onbekrompen behar
tiging van de oaderwijsbelangen in ons
olk eisch van goede, economische poli
tiek
UIT DE PERS.
Na den Oorlog
De „Vrijz Democraat bevat een be-
hartenswaardige waarschuwing legen de
verwachting dat na den vrede die electri-
citeit volkomen ontladen zal zijn, cn daar
door hervatting van den strijd onmogelijk.
De schrijver acht hjet ondenkbaar dat
de volken na den vrede den ouden wed
strijd in bewapening zullen staken
Wanneer o olt in Duitschland werd ge
twijfeld aan de noodzakelijkheid van een
sterk leger en een groote vloot, dan -
men kan er verzekerd van zijn heeft
de geschiedenis van de laatste maanden
vèr binnen de kringen, waar die twijfel
werd gekoesterd, dezen weggenomen. Hiel
gevoel dat 'dit alles voor het voortbéf»
staan van het Duitsche Rijk noodig is,
blijkt algemeen Wie zou er aan twijfe
len, dat dan de andere volken hetzelf
de zullen doen? De noodlottige wedloop
begint weer Hjet eenige, wat "den vrede
duurzaam kan maken, is het wegnemen
van de economische oorzaken, welke tot
oorlog leiden en de ervaring, dat ook
gelukkig gevoerde krijg be tee toen t
{achteruitgang, bitter lijden en groot ver
lies.
De Laatste overweging zal misschien
langen tijd rust geven, maar alleen dan
wanneer de stalen zwaar gewapend blij
ven Dat de economische oorzaken ver
dwijnen wordt échter met den dag on
waarschijnlijker Juist de politiek van af
sluiting, welke Groot-Brittanje voert en
misschien wel voeren moét om een te
genwicht te hebben tegen de groote mi-
"itaire kracht van Duitschland, maakt
dat wederom tot zelfbehoud in de toe
komst de handelspolitiek van Duitsch
land en Oostenrijk-Hpngarije zich nog
steeds meer in beschermende richting
gaat ontwikkelen met uitsluiting van an
dere mededingers van de binnenlandsche
markt. Niet'hlleen de ervaringen van
den krijg 'zullen daartoe dringen, maar
ook de ontzettende financiëele gevolgen,
welke hij medebrengt..
Komt bet óogenblik, dal men de te
genwoordige oorlogvoering op credvet
zal eindigen, dan eerst gevoelen de vol
ken, dat de lasten onnoemelijk hoog
worden Het is te verwachten, da! men
dan in de -toch reeds zoo protectionis
tisch gezinde staten met kracht aan h(et
tarief zal wérken en zich zooveel mo
gelijk van anderen afsluitend naast be
voordeeling van inlandsche industrie of
landbouw, tevens grootere inkomsten zal
trachten te verkrijgen.
Het gevolg zal zijn, dat nog meer dan
in de voorbijgaande jaren het geval was
de onderlinge handelsnaijver van de vol
leen zal toenemen en de overtuiging, dat
mien (elkanders bloei niet mei naijver
maar met vreugde moet zien, wijl daar
van alleen voordeel hebben, ontzaglijk
•eel moeite zal hebben om door tc bre
ken Dat maakt de leans op duurzamen
vrede niet groot, maar zal tevens hel
onderling verkeer tusschen de staten aan
merkelijk bemoeilijken
Mochten er zijn, die den vrede ver
wachten van de algemeene erkenning van
de scheidsrechtelijke beslissing van ge
schillen, van internationale politiemach
ten of dergelijke op zich zelf zeer eer
biedwaardige voorstellen, dan leert de er
NEDEKLAND EN DE OORLOG
De kolen res erve en d c gas
fabrieken
De Vereeniging van Gasfabrikanten in
Nederland maakt aan haar leden bekend
dat de voorstellen lot oprichting' van
een kolen-reserve Maatschappij, welke
zijn uitgegaan van de kolen-commissie
van het Koninklijk Nationaal Steun
comité. zijn besproken in een gecombi
neerde vergadering van hel bestuur der
Vereeniging en de Commissie van advies
voor den aankoop van kolen, enz uit
de Vereeniging. Deze vergadering was
van meening dat de deelneming aan de
Kolen-reserve Maatschappij in het alge
meen voor de gasfabrieken zeer is aan
le bevelen, len einde zooveel mogelijk
de voortzetting van het gasbedrijf, waar
aan groote belangen voor de gemeenschap
zijn verbonden, le waarborgen
Niettegenstaande alle pogingen van hel
kolenbureau om de levering van de ge
contracteerde kolen le verzekeren, is liet
niet mogelijk geweest de contracten ten
volle uil te voeren Daardoor zijn de gas
fabrieken niet in staat in den zomer den
voorraad le vergroolen, vele fabrieken
moesten zelfs op den beslaanden voor
raad interen.
De vooruitzichten van de levering zijn,
zoowel voor Duitsche als voor Engelsche
kolen, weinig hoopvol en het schijnt aan
het bestuur dringend geboden om te
trachten ook van andere zijde, zij het
ook met groote financiëele offers, kolen
le koopen.
De voorstellen om dit gemeenschappe
lijk 1e doen, schijnen aan het bestuur
de meest practische weg' hiertoe te zijn
Voor elke fabriek zal liet van den voor
raad. die beschikbaar is en van de mo
gelijkheid om uil andere grondstoffen gas
le maken afhangen, welk aandeel ge-
wenscht is te nemen.
Militair verlof wegens econo
mische redenen
De minister van oorlog heeft het vol
gende aan burgerautoriteiten medege
deeld:
.Aangezien het aantal verzoeken om ver
lof, wegens economische redenen, dat hel
departement van oorlog bereikt, nog
steeds toeneemt, en het daarom dringend
geboden is een eenvoudiger werkwijze
in de afdoening toe te passen, zij het
mij vergund uw medewerking te vragen
om verzoeken, die door den onmiddellij-
ken militairen chef van den belangheb
bende (betrokkene) door uw tusschen-
komst aan mij worden gericht, wel voor
zien van uw advies aan m?j te willen!
doorzenden.
Hoewel misschien ten overvloede, acht
ik het niettemin mijn plicht u er op tc
wijzen, (dat nog steeds door velen al te
lichtvaardig een verzoek om verlof aan
mijn departement wordt ingezonden, ter
wijl het ook geen uilzondering is, dat een
verzoek om zoodanig verlof door een
organisatie enz. wordt gesteund.
Beleefd verzoekt de minister bij het
geven van raad rekening te willen hou
den met hel beginsel, dat door het ver-
leénen van verlof uitsluitend een 51 ge
meen sociaal of landsbelang gediend moet
zijn.
De k osten der br u inbcoo d voor
ziening
Het wetsontwerp betreffende de bruin-
broodvoorziening wordt, zoo meldt het
Hdblzeer spoedig van den Raad van
State terug verwacht en zal binnen kor
ten lijd bij de Kamer inkomen Minister
Posthuma vraagt in het ontwerp voor
het loopende jaar een krediet van T4
millioen.
Geeji bewerkte tabak verzen
den over Engeland
De Brilsche postadministratie vestigt
er de aandacht op, dal uit Nederland tal
van inonstcrzendingcn worden ontvangen,
ivelke tabak bevatten en bestemd zijn
oor Belgische vluchtelingen en gewonde
Belgische soldaten Zulks is verboden,
omdat de invoer van monsters tabak in
Grool-Brittannië en Ierland niet is toege
laten, alleen standaard-monsters onbe
werkte tabak, een bruto-gewicht van 6
ons (Engelsch) niet te bovengaande, mo
gen worden ingevoerd
De kapitein van de E11 is Pantos.
De kapitein van het Grieksche stoom
schip Ellis Pontos, dal op 17 April getor
pedeerd werd, en welks kapitein te Vlis-
singen hoogst ernstig verwond naar het
St Joseph-ziekenhuLs werd gebrachit,
waar hij werd geopereerd, is gistermor
gen naar Griekenland vertrokken.
Uitvoer van paarden
Naar de „Msbd uit Oldenzaal ver
neemt, zal dezer dagen consent verleend
orden voor den uitvoer van uit Zeeland
afkomstige afgekeurde hengsten
Tal van Duitsche paardenhandelaren
komen ons land wederom binnen.
H o oi vordering.
In verschillende gemeenten wordt, zoo
meldt de Leeuw Clai hel aanwezige
hooi van 1914 en vroegere jaren krach
tens art 32 der Inkwartieringswet opge-
orderd door de regeering
Amandelen
Naar aan de N Grou. Ct. gemeld
wordt, is de uitvoer van amandelen van
Italië naar Nederland verboden
Uit Middelburg.
- De ons gedane meedeelingen over
den bijenzwerm in de Noordstraat blijken
niet juist te zijn geweest
Het blazen van een soort rook heeft
niet ten doel de bijen te doodeu, trou^
wens niet in hel belang van den bijenhou
der, maar om door de bedwelming deze
gemakkelijker te kunnen vangen
Wel zijn er vele bijen gedood door
jongens, die als loon diverse steken óp-
liepen en door zeker iemand, die zich
crdienstelijk wilde maken door brandend
papier legen de zwerm te "houden, wat
anderen hem verzochten le laten
De bijenhouder heeft er >cen enkele
gedood
Heden werd onze stad bezocht door
mgr Gallier, bisschop van Haarlem, die
in de R K kerk het heilige vormsel
toediende
Ter eere van dit bezoek hadden tal van
katholieken de vlag uitgestoke.n. meer
deren hadden daaraan de Pauselijke wim
pel toegevoegd
Hedenmiddag bezoekt mgr "Gallier Vfis-
singen.
Uit .Vilissingen.
De VI. Ct. verneemt, dal de heer G
J van Iden Broek, ingénieur van den rijks-
Waterstaat t'e VI is sin gen, door tie
vrijzinnig-democratische kiesvereeniging
in de districten I en II tol candidaat
voor den gemeenteraad zal worden ge
steld en dat hij zich bereid verklaard
heeft deze candidatuur te aanvaarden.
- Door een commissie, welke is ge
vormd uit de te Vlissingen vertoe
vende Belgische vluchtelingen, zal aan
H. M de Koningin als blijk van erkente
lijkheid een album worden aangeboden,
bevallend ongeveer zestienhonderd na
men Hel is voorzien van een door den
heer Leop. Müller van Antwerpen ont
worpen en door den heer Jacq Holle-
stelle van Dordrecht geaquarelleerde op
dracht. waarop men hel Viissingsch zee
strand en het beeld van admiraal de
Ruvter ziet, en dan als symboliseering
van de ondervonden gastvrijheid een
vrouw in Zeeuwsche dracht, die de ar-
