MDDGLBllGSCHE COURANT
138* Jaargang
Donderdag
SaineroyerzicM.
INNOORDPOÖLDÜISTERNIS
17 Juni.
Binnenland.
M- 139.
1915
Deze courant Terichgnt dagelgks, met uitzonderisg thh Z c - as. Feoitdag.a,
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg sis toor alls pissteen in
Nederland franco p. p. f 1.25
Afzonderlijke nnmmera kosten 5 cent.
Zij, die zich nu op ons blad
abonnsereo, ontvanaen de nog in
deze maand verschijnende nom-
mers gratis
Eerste Kamer,
Zitting van Woensdag.
Dr. Kuypei; heeft zich bij de be
handeling van het Eedswetje dan toch
eindelijk ook eens in de Eerste Kamer
doen hooren. Sedert hij een plaats in
den Senaat kreeg, is hij daar slechts
een enkele maal geweest, en heeft hij
zoo goed als nooit hel woord gevoerd.
Men voelde er zijn invloed wol, maai'
die werkte meer achter de schennen on
was daar buiten alleen merkbaar in de
„Standaard"
Het is ook de „Standaard" jjeweeSt
die, nadat in het Voorloopig Verslag van
December j.l nog altijd van geen prin
cipieel verzet tegen hel eedswcljé sprake
"was geweest plotseling zijn strijd be
gon, wal in de Tweede Kamer leidde
lol de bekende motie van rechts om
de kwestie als noodregeling te behande
len.
-Bij de nogal talrijke andere gevallen
waarin de Eerste Kamer zich tegen deze
regeering verzette, heeft dr. Kuypor do
leiding van de oppositie hij het open-
baat' debat steeds aan anderen ovorg ■m-
ten Dat hij de teugels nu zeir in han
den nam, is al iels bijzonders
Iiij stelde gister voorop dal dit ont
werp behoort lot de voorstellen met
antithesisch karakter die uitgesloten zijn.
in een periode van godsvred" Hel is
in de Tweede Kamer aangenomen door de
anti-clericalislische meerderheid Boven
dien had de regeering zich niet moer
ten bepalen lot de verklaring dat het
amendemenl-Lohman bij haar gem over
wegend bezwaar ondervond, maar had
zij dat amendement moeten overnemen.
Dr. Kuvper behandelde de kwestie van
-uit het beginsel der anli-rev -partij hel
recht der overheid om den eed te vra
gen, met de toevoeging dal voor den
atheïst een geloofwaardig persoon on
der eede moei verklaren dal hij de
waarheid spi'eekl. Hangende den gods
vrede had de regeering dit moeien be
denken, en had zij niet een "oplossing!
moeten voorstellen die voor de a r. partij
onaanneembaar is.
En vervolgens werd het ontwerp zeil'
onder handen genomen. Zoom haast is
.er niet bij volgens den a. r. leider; bij de
gevallen die zich tot nu toe van eeds
weigering hebben voorgedaan waren
geen ernstige misdrijven betrokken. En
van een rijp-zijn der eedskweslie voo,r
beslissing is geen sprake.
De spreker zei er met voor tc ziju
<len ongeloovige te dwingen lol eeds
aflegging. Immers een rechter die'zelf
hij de aanvaarding van zijn ambt een
van ©evre Sicïiter Frick.
lil het Noorsch vertaald door M A. Z.
Dus", zei de profes&o^. en legde bun
de voordeden uil van een reisje langs
de oostkust terwijl hij zijn papicrrol'
zwaaide in de éene hand on zijn vulpen
gereed hield in dc andere. Zoowel Bralt
als de freule onderteekenden De profes
sor vloog weer de commandobrug op
en liel die twee samenslaan. 't Baronesje
zag er zeer verholgen uil. ze stampte met
haar voelen op 'l dek. ,,'t Is koud", momy
pelde zij, ,,'t is al laai o hémel, 'l is al
drie uur." voegde ze er aan toe, een blik
worpend op haar armband. „Ik moet me
haasten, goeden nacht."
Bralt boog. Er zal een prop in zijn
keel, die hem hel spreken belette. Ze zag
hem een oogenblik verwonderd aan.
wierp trotsch haar hoofd in den nek
en ging naar ben oden
Maar .lörgen Bralt had geen lust om te
gaan slapen. Hij zal urenlang aan dek en
volgde de noordwaarlschc golfbeweging
Dikke wolken verhieven zich aan den ho
rizon en trokken een floer" over dc zon
Smalle x'impels verdonkerden de lange
spiegelende golflijnen en een koude wind
belofte aflegde, zal het recht hebben
va,n den getuige een eed te eischen.
Hét toetsingsrecht vgn den rechter heeft
spr. verbaasd. Hij begrijpt niet hoe men
aan één man kan overlaten te beslis
sen of iemand oprecht is in zijn ge
moedsbezwaren Spotters' en '"Filosofische
bezwaren worden afren samengevat on
der dit woord gemoedsbezwaren Moet
de rechter die kunnen onderkennen dan
diem zijn opleiding anders te zijn, dan
moei hij naast juridische ook psycho
logische studies maliën.
En ten slotte wérd het voorstel af
gekeurd als ongaar broocf
Toevallig en gélukkig vólgde dadelijk
op deze rede een verdediging van het
voorstel door mr. Drucker.
Even beslist als sommige dingen door
ar. Kuyper weraen beweerd, even Deslist
werden ze door mr Drucker tegeng'-
sproken
Ten eerste "dat het hier een legc.ir-
stelling' van rechts tegen links zou
zijn, iets wal trouwens ook reeds vol
doende bewezen wordt 'door de bek
kende houding van mr. De Savociriin
Lobman Tot in Maart toe was in de
Tweede Kamer van principieel verzet
géén sprake.
Mr. Drucker kon trouwens tégenover
de bewering dal dit ontwerp ing ul legen
de beginselen der rechterzijde de (Uit
spraken inroepen van minister Regoul
mr. Q. M. van Swinderen, mr. De Savor-
nin Lohman, en die van anderen van
posiüef-cliristelijke beginselen die in
stemming betuigden mei het ontwerp van
minister Regoul.
Tegenover de bewering van dr. Kuyper
dal de bestaande toestand geen ernstige
gevolgen heeft, haalde mr Drucker uil
bel Wcekbl v. li. Recht verschillende
gevallen aan waarin processen met (ton
den doorgaan omdai" een der hooMgo"
tuigen niet tol een kerkgenootschap be
hoorde.
Ook voor spr. is hel ontwerp nielj
ideaal, maar hij achtte hel onbereikbaar
ien allen bevredigende oplossing te vin
den Men moet tevreden zijn met een'
bevredigende transactie, „een aan neme-
lijk compromis", gelijk dc (Christ i Rot
terdammer schreef.
Hoe dal rijmt met de rede van den
vorigen spreker, liel mr. Drucker aan
de part ijgenoo ten van dien spreker o vei
le beslissen.
Verschillende voordeelen van de
•oorgestelde regeling werd door den Gro-
ning'schen hoogleer,aar nog eens in 't licht
gesteld.
Em eindelijk schetste de spreker de
gevolgen van een eventueele verwer
ping van dit ontwerp. Beslendigd wordt
dan de beslaande, toestand, die ernstig'
bedenkelijk is. Verandering van opvatting
bij den Iloogeu Raad valt niet te wach
ten.
Wal zou de Regeeriug moeien doen
na de verwerping"? Hen die niet lol een
kerkgenootschap behooren, lol den eed
dwingen? Dat gaat niet aan, gelijk de heer
voei over 'l „Victoria"-dek. De dag brak
aan
Doch hoog aan den noordelijken ge-
fhloindcr. waar de hemel nop helder
is. kwam onmerkbaar een witte wolk-
bank, dia opsteeg uit de lichtzee Ze
i vaster vorm aan en had een vreem
den loodkleurigen glans. Bralt stond op
en zijn oogen schitterden. Hij trok zijn
kijker uil het foudraal.
En toen zag hij een heel wereldje op
stijgen in hel machtige licht Hij zag
wit ie toppen met pautserblauwe graniet
wanden ten hemel rijzen een groolschc
onderwereld van wildheid en weerbars
tigheid. waaromheen de zee een lijst
vormde van donkergrijs
.lörgen Bralt was op eens veranderd
De melancholie was uil zijn gezicht weg
gevaagd Zijn op avontuur beluste geest
was gewekt, zijn hart zwol op van ver
wachting en genot
Want daar ginds lag Spitsbergen, hel
eiland van de duizend gletscliérs, waar
mannendaad door eeuwen heen strijd had
gevoerd- tegen de luimen der natuur, en
waar in de lange nachten mciischen had*-
den geleefd en geleden, terwijl de gewel
dige winterstormen loeiden om hun hut
ten.
III
De mist.
Het was een vroolijk middagmaal aan
boord van „Victoria", Het gezicht van het
hoogc eiland, dat aan bakboordszijde op
rees, had de geestdrift van de passagiers
AdrerteafclS* u 2G eest per iegefc Ög abonnement Teel Iageï. Geboorte-, dood- ts3
alia andere familieberichten en Dankbetuigingen van l-rr7 regel* f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent par jregeL Groota letters naar de pkefe
die zjj innemeag
gSIF* Advertentie» vóór één aa? te bezorgsal
Lucasse reeds heeft betoogd Hen, dié
lot een kerkgenootschap behooren en
gemoedsbezwaren hebben, dwingen lot
den eed? Ook daartegen ziju lal van be
zwareii^aangevoerd. Zal de Minister met
eenig ander stelsel succes hebben in
de Tweede Kamer? Spr. gelooft dat het
onmogelijk, zoo niet uiterst moeilijk zal
zijn om een oplossing le vinden die de
meerderheid in de Tweede en in dc Eer,
ste bevredigen zal.
Wie dit ontwerp helpt verwerpen,
laadt een zware verantwoordelijkheid
op zich, aldus was de waarschuwing
De vrees besldal dat de rochtsche
meerderheid zich Üaar niet aan zal slo
ren.
Opmerking verdient het echLer dat
vail rechts lot nu. toe alleen anti-revop
lulionnaire en katholieke, sprekers zich
beslist tegen 'l voorstel hebben uitge
laten, n 1 de heeÉen Van d. Bergt, Liv
cusse en Kuyper, en de lieeren van den
Biesen, Reekers en Bosch.
Van chr historische zijde hoorde men
eis. Wel is-waar kunnen zij geen
doorslag geven, want met hun vier stem
men kunnen zij de rechKehe meerder
heid van 31 tegen 19 links niet cm
zetten De negen anli-revol. zullen nal"
tuurlijk dr. Kuyper volgen. Het zal nu
'echter nog de vraag zijn of dc 18 ka
tholieken, één lijn zullen trekken Kr
is nog (altijd kans op dat zij liet niet doen.
Een hunner de heer Van L a n i
wcerd verklaarde zich gister nog niet
onverbiddelijk tegen. Hij had wel twee
bezwaren die hem erg hinderden, n 1
hel toetsingsrecht clat hij in de praktijk
uiterst moeilijk achtte, en de rechts
ongelijkheid Maar vóór hij zijn slem
bepaalde, zou hij liet oordeel der re
giering' willen hooren
Vandaag' voortzetting.
EERSTE KANIER.
T ij d e 1 ij k gezantschap b ij d e n
Paus
Blijkens het verslag aangaande het
afdeelingsonderzoek in de Eerste Ka>-
mer omtrent de suppletoire begrooling
van buitenlandsche zaken voor de in
stelling van een tijdelijk gezantschap
bij liet Vaticaan, oordeelde men alge
meen, dat het op den weg der Eerste
Kamer lag om de regeering in deze tc
steunen in het belang' van den vrede.
Na de uitvoerige discussie in de Tweede
Kamer oordeelde men, dat er geen aan
leiding voor de Eerste Kamer was om
nog twijfel uit te spreken omtrent de
bedoeling der regeeriug, dal de zending
een tijdelijk en bijzonder karakter zal
dragen.
Bovenbedoelde suppletoire begroo
ling van buitenlandsche zaken komt voor
op de agenda der Eerste Kamer van
heden.
verhoogd en ook him eetlust
Ze hadden immers allen een gevoel
van het buitengewone van zulk een tocht,
zoo hoog noordelijk in de IJszee Het was
waarlijk geen gewone reis midden in de
beschaafde wereld Neen, nu voer men
op wegen, waar de meest ondernemende
menschen hun leven op het spel handden
gezet, om de grenzen van ons wezen Tait
te breiden Deze streken konden immers
vertellen van mannen als Scoresby, Par
ry en Markham, en iedere punt en iedere
bocht droegen namen, die in de geschie
denis van 't pool-onderzoek zullen blijven
leven Was het dan te verwonderen, "dat
men in alle bescheidenheid zich egmger-
matc verwant voelde aah een rNórden-
skiöld, Nansen. André en anderen?
Er was intusschen dit groote verschil,
dat men aan boord van 'Victoria" geen
nood leed.
Integendeel
Zooals reeds gezegd is, wat het dien
middag, terwijl men voer ónder dc
I-loom sond-toppen .aan tafel bijzonder
levendig Kapitein Strohman presideer
de zelf Aan zijn rechterhand zat baro
nes Frida en links van hem de Franscho
profsesor die glom van goed humeur.
„Is het niet wonderlijk", begon hij te
gen zijn mooi overbuurtje, „hier varen
we vrij en ongehinderd in een vaarwater,
waar anders ijs ligt als een muur De
loods klom daarstraks in den fokkémast;
er was geen ijsklomp te zien, zoover zijn
kijker reikte. We komen zonder moei
Dc KijksmtddeBen ïn 1915.
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofd
som en opceDten) over de mmuid Mei
1915 bedroeg f 15 750.647.21
Het é6n-twaidlde der raming over bet
gebeele jaar bedraagt t 13.356.333,26.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
ovei de eerste vij maanden van 1915,
ergeleken met die over do eerste vijl
maanden van 1914.
Middle 1915
G-nn-J)ela-r f 5.397 115 80 f
Porsoceei 2.219.068.89
Inkomatoüb 1
Bcdrii fated!
Hoofdsnn:
Ojjcen'eu
Vermog.bel.
Hoofdsom1
Opconte::
Invoerrecht, j
Formaat* eg
Suiker
Wjjn i
Gedistilleerd
Zont j
Bier en Azijn
Ges'actit i
Goud. zilver
Essnailoon i
Zegelrechten j
Registrator.
Hypotbeebr
Succesaier.
Domeinen
Staatsloterij
Jacht, vissch
Loodageldei' 5
1914
5.441 611.814
2.637.916.97
5.012 087.15
501.208,71
8 546.782 96
354.678.29
7 399 325.68.
13.377 60
11 090 919.25
458 060 12
11 721.561.64
774 2:2.25
582.604 93
2 342 146.47
218 0*9 20
81 25
2 888.449 11
■3.439 15o 9-1
877 518 83,
8.788 107 16.
704.65962.
234 481 894
3 077.67
1 484,559 76
Totaal t 60 635.830.70 J f 70 014 849 36
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting is
inbegrepen betgeen aan Ned. Indiö zal zijn
uil te keeren.
De opcenten, geheven ten bate van het
LeeniDgtonds 1914, gaven de volgende op
brengst; giondbel 472 750 94 Personeels
belasting 290.698,10; vermogensbelas
ting ƒ1.31; suikeiaccijns 462 303,25;
wijnaccijna '2.699 50; accijns binnen- en
buitenland eb gedistille* rd ƒ2 16.023.81zegel-
recht vanbuittnlacdseb« effecten ƒ16.531,976;
registratierechten ƒ40.356,60'/, jbypotheek-
nebten f 4.8' 2,79'/ totaal der opbrengst
1 5»6 368,28 '/2
Ovci de eerst" vijf maanden bedraagt bet
totaal 3 902.978.87.
5.318 383,34J
1.060.015.05
3.707 054.02
731.425.56
6.477 572 20
10.454 85
10 356 867 77
483.539.13 j
8.368.429.31
958.066 38
588.139.67
3.110 348.27J
153.639 52!
274 32,
2.028 078 49
1.879.80213
173 811. 8 •-
6.392 055,354
442.613 264
247 993 81
652. -
530 399 37
UIT DE STAATSCOURANT
Bij Kon. besluit.
is bevorderd lol luit-kol. commandant
van hel reg jagers de majoor J. II F.
graaf Du Monceau, adj. van II M. de
Koningin, tot kol de luit. kol. D. M.
E. de Ridder, pi. comm. van 's Hage;
tot kol comm. Vile inf. brigade de luit -
kol. jhr L, M. A, van Sclvmid, tol luit-
fcoi. comm. 16e reg. inf. de majoor ff.
lijkheden nog vóór middernacht in
Agardh-Baai. En daar zal Ik een glétscher
naai- u doopen, Freule, uw naam zaf een
van de meest beroemde worden in de
geschiedenis der geologie A propos,
hoe was die jonge Noor, dien ik aan u
i'oorstelde? Ik hield van dat gezicht."
De jonge barones wierp een Vluchtig
onderzoekenden blik over de tafels. Ge
heel onderaan aan een bij tafel zag ze
dien ze zocht naast den stuurman zitten
„O", zei ze lachend, ,hij was vreeselijk
Noorsch, zei geen woord, maakte enkel
een buiging, die niet heel sierlijk was
„Dat komt uit" De Franschman boog
zich over de tafel heen en fluisterde „De
zaak is, dat ik een flinlcen man noodig
heb, die aan kan pakken als 't er op
aankomt Kijk eens rond, Freule, en zeg
of u een mensch ziet behalve den
kapitein en mij dan die niet bang is
natte voelen te krijgen Of één enkelen,
die z'n mond kan houden op het gepaste
oogenblik?.... .Ta, kijk u maar u zal er
geen een aan tafel vinden, voor u 'komt
aan den blonden Noorman daar onderaan
bij de deur Iiij lean geen buiging ma
ken. uitstekend 1 Maar hij kan wel
een glétscher forceeren oi' een omhelzing
wagen met een ijsbeer als ik die schou
ders juist beoordeel Hebt Ti zijn oogen
gezien. Freule? Daar liggen wonder-ge-
beurlijkheden in Ik heb dat soort men
schen vroeger gezien Ze hogen ook
slecht, him conversatie was riiet veel bij
zonders Maar ze zwoegden zich half
W' L". Hofdijk; is op verz. wegens hoo-
gen leeftijd e o. en pens. verl. aan den
kol i, Frangois pi comm. van Utrecht;
zijn met 1 Aug, benoemd tot commis
saris der loodsen te Maassluis R. Dob-
benga, thans te Terschelling; te Ter-
schilVmg J Erkens, thans le Harlin-
;cn;
is benoemd tot dïr- postkant, le Delft
T de Groot, id. le Schiedam;
is aan .T D. Jobse, onder werkmeester
bij do S.S. vergunning verleend tot het aan
nemen van de Koninklijke Beloonings-
medaille in zilver, met de Kroon, hem
dooi' Z M den koning van Denemarken
erleeud;
is aan mr J. C Blink met 1 Juli a s,
o verl. als secretaris van den bijz. Re-
geeringscommissaris toegevoegd aan Ilr.
Ms gezantschap in België voor den re
geling der belangen van uitgeweken Ne
derlanders, zulks in verband met hot
aan genoemden Regeerings-Conmiissaris
erleend eervol ontslag
NEDERLAND EN DE OORLOG
De sloomtreilcrs l e IJ m u i il e it
Gisteren heeft de door de besturen der
le I.tmuiden gevestigde vèroenïgiug van
zeelieden in hel slooóürissclicrijbedrijl'
aangevraagde bespreking met de mini
au financiën en van landbouw en twee
leden van hel Kon. Nal Steuncomité
plaats gehad inzake hel opleggen van de
sioomvisscherijvlool wegens mijnge 'aai
Op desbetreffende vragen word, naar
de R C. meldt, meegedeeld, dat er
geen berichten van een oorlogvoerende
mogendheid waren ingekomen omtrent
hel onveilig maken door middel van mij
nen van andere dan de bekende gebie
den
Onomwonden werd verklaard, dal geen
opvarende van een sloomtreiler door ge
brek niocsl kunnen worden gedwongen,
deze omstandigheden zee te kiezen
Ook hel Kon Nat Steuncomité deelde
volkomen deze "meening en zegde steun toe
door lusschenkomsl van de plaalselijke
sleuncomilc's aan allen, die tengevolge
•an liet niet varen van de sloomlroiicrs
directe luilp noodig' zouden hebben Van
regeeringswege werd echter opgemerkt,
dal er géén drang mocht worden uitge
oefend op de zeelieden en dal ieder vrij
gelaten moest worden hel uiU'aren le
verkiezen boven eventueele hulp ven
hel Kon. Nal Steuncomité Ook werd
opgemerkt, dal bij het stil blijven liggen
van de stoomtreilers, voor velen,
mei name in hel landbouwbedrijf werk
zou te vinden zijn. en dal pogingen
daartoe aanmoediging verdienen.
De minister van landbouw decide
mee, dat nog heden de laatste hand zou
worden gelegd aan de maatregelen voor
dc afkondiging van den datum der
inwerking-treding van de oorlog s-z e e-
ongevallen w e lde vaststelling
werd eenigerniate opgehouden door dc
vele administratieve werkzaamheden daar
aan verbonden.
dood zonder te klagen en speelden uiel
een revolver, zooals u. Freule, met uw
vork speelt Hel warén goudgravers bij
de Yunkonr/vier -Het leven was voor hen
hazard. Ze speelden poker met vrouw
Forluna en verloren in den regel Maar
se droegen hun verlies met kalmte, want
's levens spelen had hen tot mannen ge
maakt
„U hebt gelijk, professor, zei kapilein
Strohmann „Ik heb nog al veel gepraat
met den Noor die daar zit. Een eigen
aardige vent. Hij heeft Alaska doorkruist
en vertelde veel grappigs aangaande zijn
leven in de armoedige hut bij Dawson
City Hij kent ook Spitsbergen goed. Twee
jaar geleden ging hij op snecuwschoenen
alleen van kaap Boheman Th de IJsfjord
naar hel Zeppelinluclitschipstafion in
Crossbay .Ta zeker die jonge man kent
zijn zaakjes goed, al zou hij in een dans
zaal misschien geen succes hebben."
De jonge daine glimlachte over de
geestdriftige loftuitingen van die twee
oudere lieeren,
„Ik houd niel van dat slag sportmen-
schen'zei ze koel „Tegenwoordig heb
ben we revolvers niet zoo noodig Ik zou
veel" meer houden van een man, die van
Göthe en Heine iets wist, dan van Iemand
die enkel aanleg had om beren te schie
ten en op sueeuwschoenen te loopen
(Wordt vervolgd.)
