MIDDELRURGSCBE COURANT
138" Jaargang
Woensdag
9 Juni.
Kameroverzicht,
FEUILLETON.
KONING ZIJN.
Binnenland,
Uit Stad en Provincie.
I- 133.
j—MHa—gMH
öêie. course* verachjjnt d g o 1 g fe b, met uitzoaderi*g tm Zom- ea Feertdagea,
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg al» voor al'e plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25,
Afzonderlijke nummeri kosten 5™cent.
Advertentie» A 20 coat per xegeU Bg abonnement reel lager. Geboorte-, doofl- an
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1;7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote lettere near de piaaif
die zp iiioomeai
mr Advertenties vóór ééis our to bezorgax
Tweede Kamer.
Zitting van Maandag.
De heer Van Vu uren die met een
groole vasthoudendheid door zijn schrif
telijke vragen den Minister van koloniën
aan een streng' verhoor heeft onder
worpen inzake de befaamden bankiers-
overeenkomst tot uitgifte der Indische
leening, heeft gister gelegenheid gehad
nu eens regelrecht in een interpellatie'
daarover opheldering te vragen.
Hij zei er den minister geen verwijt
van te zullen maken, dat hij hulp zocht
bij een consortum; evenmin maakt hij
het consortum er een grief van dat
het de z aak als „zaak" heeft behandeld.
Ook over de 2 procent zou hij geein
verwijleu uitspreken. Maar de eerste
grief van spr. is dat de Minister door
den vorm van diens mededeelingen aan
de Stalen-Generaal en door zijn handel
wijze een onjuistem indruk heeft gevestigd
ten aanzien van de uitgifte. De Minister
heeft de leening geïntroduceerd als een
patriottische leening hij deed een beroep
op Nederland om Indiê riiet in de kou te
laten staan M iddelerwijl verzbkerde hij
het welslagen tegen 2 pCt. Op deze wijze
heeft hij de leening gemaakt tot een vul
gair object van speculatie voor derden.
De Minister had het recht een beroep
op 'l volk 'te doen. Hij had ook het;
recht een verzekering te sluiten voor liet
welslagen doch het eerste openlijk doen
de. mocht (h;j het tweede niet in hiel
geheim doen.
De spreker zei niet voldaan te zijn
over 's Ministers antwoord op de vraag:
welke redenen van staatsbelang of van
financieelen aard hebben de Minister er
toe geleid het geldelijk offer te brengen,
dat de afspraak vroeg zonder dat daar
door de plaatsing der geheele leening
vooraf werd verzekerd'? De quaestie van
garantie voor de nakoming der verplich
tingen mocht hier geen punt van overwe
ging uitmaken.
Ten slotte vroeg spr 'inlichtingen over
dc wijze waarop de uitgifte' ten slotte is
geregeld Is het vragen van de namen
der inzenders gedaan op het verzoek van
hel consortidum of van den Minister? Is
er geen recht van preferentie uitge
oefend? Volgens den prospectus wel,
maar niet bekend is hoe.
De Minister heeft nog niet van ant
woord gediend.
Het kleine beetje tijd dat aan de Ka
mer over schoot, heeft zij gebruikt voor
een stemming' over het wetsontwerp tol
opheffing van het invoerrecht op Zuid
vruchten en oudheden.
Het is werkelijk een partij-stemming
geworden: 45 link's benevens de hoeren
Bicli on en De Sluers vóór, en de
overigen 37 rechtsclie leden tegen.
Men zal zich herinneren, dat van
rechts beweerd was, dat deze wijziging
van het invoerrecht een verbreking w?s
van den godsvrede. Dat werd gister niet
herhaald. Alleen zei de heer L o h in a n
{Lat hij en zijn fractie zouden legen;-
Door COLETTE YVER.
80)
Zij ging weer terug naar de hail, waai
de kleine eetzaal van den vorst op uit
kwam. Dc tweede Kamerdienaar des ko-
nings kwam te voorschijn. Zij liield hem
slaande
„Wilfrid", zei ze voor den derden keer,
„ik moet Zijne Majesteit spreken."
„O, juffrouw I-Iersberg, wal treft dat
ongelukkig! Ik zal Zijne Majesteit waar
schuwen; misschien na hel souper
Clara maakte een heftige, uitdagende
beweging en ging recht opr de deur af,
waarvan zij de porlière ophief. Wolfram
zat aan de tafel, die lieel eenvoudig ge
dekt was, en waarop eenige gestoofde
-groenten dampten. Twee lakeien bedien
den hem. Hij keek op, zag de Iragisclie
•gestalte, bijna onherkenbaar, die met zulk
een stoutmoedigheid binnenkwam, als in
een vlaag van waanzin en hij sprong
op van verwondering. Clara, ineens onl-
nuchlerd, stamelde:
„Ilc ben gekomen. Ik moest uwe Ma
jesteit onmiddellijk spreken, dadelijk.
1-Tij begreep dadelijk, dat er een drama
gebeurde, maar hij wist niet welk en hij
stemmen, aangezien de tijdsomstandighe
den van dien aard zijn dal men geen
gelden kan laten varen zonder behoor
lijke compensaties.
Het begin van de zitting was geken
merkt door een huldiging van den 80.
jarigen heer Lieflinck
De voorzitter speechte, minister Cort
van der Linde sloot er zich bij aan en
de leden stemden er met langdurig ap
plaus mee in. v
De heer Lieftinck moet, volgiens den
voorzitter onlangs gezegd hebben, niet
graag te zien dat er zoo vee}- van zijn lioo-
gen leeftijd wordt gesproken, omdat „dit
technisch geen verdienste is."
Hij lieeft nu ondervonden, dat men
niet ongehuldigd 80 jaar wordt en dan
nog zoo flink is.
De kwestie vian het gezantschap bij
liet Valicaan zal vermoedelijk heden aan
de orde lcomen. Het eindverslag moest
er eerst zijn, en dat is gisteren opge
maakt.
TWEEDE KAMER.
T ij d e 1 ij k e vertegenwoordiging
b ïj het V a tik a an.
In lxaar eindverslag verklaart de com
missie van rapporteurs, met groole be
langstelling vernomen te hebben, dat de
minister onbewimpeld en met den mees
ten nadruk kan verklaren, dat door de
voorgestelde zending de neutrale stel
ling van Nederland geheel ongerept blijft
en dat in de verhouding der Nederland-
sche regeering tot geen der onzijdige of
oorlogvoerende staten eenige verandering
zal komen ten gevolge van die zending.
Zij zou het op hoogen prijs stellen, indien
de minister bij openbare beraadslaging
deze verklaring nader wilde toelichten.
Voorts eraan herinnerende, dat de Me
morie van Antwoord vermeldt, dat, al
hebben de gezanten van de eene partij
Rome verlaten, zij van uit Zwitserland,
waarheen zij zich begeven hebben, in
voeling blijven miet het A'atikaan, "dank
zij de door de Garanliewet van 1871 ge
waarborgde vrijheid van post- en tele-
graafverkeer over het Italiaansch grond
gebied meent de commissie hieruit
te mogen afleiden dat ongegrond zijn de
persberichten, als zou de Garantiewet niet
in haar vollen omvang zijn of worden ge
handhaafd De commissie wenscht te ver
nemen, of deze meening juist 'is.
DE NIEUWE LANDSTORMWET
Zoo goed als algemeen is de instem
ming die de bladen van alle richtingen!
belooiien met liet regeerings-voorstel om
de lot nu loc slechts voor ongewaDenden
Landslormdienst op te roepen vrijgestel
den en vrijgelotenen voortaan ook te
oefenen en him laak in het leger te
doen verrichten.
Zelfs „Het Volk" dat eerst zich ge
was eerst getroffen bij het zien van de
angst van de anders zoo rustige Clara.
Hij wilde welen, wat er gaande was,
zond de lakeien weg en ondervroeg haar.
Zij beefde en begon sidderend met
.vreemden blik:
„Sire, uwe Majesteit moet mij verge
ven
Z'j was zoo beschroomd dat zij niet ver
der Icon spreken. Toen zei de koning en
kele, vriendelijke, gemoedelijke woorden
lot haar, vroeg haar of zij gegeten liad
en toen zij van neen knikte, vroeg hij
haar mee aan te schuiven tegenover hem.
„Zoo kunnen we beter praten", zei hij,
Zij gehoorzaamde zonder te antwoor
den en dacht: „Ik lieb hein niet lief,
heelemaal niet. Waaram zal ik den dier-
kaarsten vriend opofferen?...."
En op hetzelfde oogenblilc, dat Wolf
ram dat vreemde gelaat bespiedde, waar
van hij hel geheim wilde uitvorschen.,
zei ze met moeite:
„Uwe Majesteit loopt groot gevaar"
Ongetwijfeld verwachtte hij iets heel
anders, want hij maakte eeu gebaar van
verlichting; zijn gelaat helderde op en hij
zei:
„U is heel vriendelijk, zich zoo onge
rust over mij te maken, lieve juffrouw
Hersberg; maar ik ben er zeker van, dat
u zich onnoodig bezorgd maakt en dal
het gevaar maar 'denkbeeldig is."
Hij liad haar nog nooit zoo mooi ge
reserveerd üilliet, en zijn beslissing wil
de laten afhangen van liet antwoord op
de vraag ol men hier ook soms te doen
heeft met den aandrang der „krijgszuch
tige elementen der bourgeoisie". Het
zelfde blad heeft in een tweede hoofd
artikel als belangrijke voordeelen inliet
ontwerp gevonden ,1e dat de billijkheid
van aflossing van de nu in dienst zijnde
troepen dat gewicht der tegen argumen
ten verzwakt, en 2e dat dit voorstel een
pleidooi is voor een korten oefentijd.
Opmerkelijk is het dat het Katli. Cen
trum nog terughoudend is ,en nadere
inlichtingen vraagt over dit ontwerp dat
algeineenen dienstplicht brengt-. Maar aan
den anderen kant juicht de eveneens
Kuth. „Tijd" het ontwerp toe.
En overigens niets dan instemming.
De N. R. Gt. laat zelfs iedere kritische
beschouwing terug. Wellicht dat zij na
hel tot stand komen der wel haar wen-
schen zal doen liooren, maar „voor-
loopig zij ons aller zorg op snelle be
handeling van het ontwerp gericht.
De Vian Dag' lot Dag-schrijver, inliet
„Hand is hartelijk dankbaar. „Wij zijn
op den góeden weg schrijfL hij. Dat wat
ik wanhoopte ooit te zullen beleven zal
nu geschieden".
Reeds eenige maanden geleden, bij de
indiening van het wetsontwerp om nog
hvee reeds ontslagen landweerlichtingen
bij den landstorm te voegen, hebben wij
zelf mede aangedrongen op gebruik
making van; de, zij liet ook nog onge
oefende majir talrijke en frische krach
ten der vrijgestelden en vrijgelotenen
der militielichlingen. We behoeven dus
nu niet aan te loonen dat we met hel
ontwerp instemmen.
Alleen zij deze vraag gesteld, die voor
de betrokkenen van gewicht is;
Nu deze nieuwe LaudsLorm-plichtigen
ploegsgewijze lot den werkelijken
dien s t zullen worden opgeroepen ten
einde te worden geoefend, en daarna
ingedeeld, hoe zal het nu gaan met de
vrijwillige landstormkorpsenWe vermoe
den dat die sterk zullen verzwakken en
zeker lïun jongste en dus beste krachten
zullen verliezen.
NEDERLAND EN DUITSCHLAND.
De correspondent van de „Vossische
Ztg", die den heer Hector Treub inter
viewde, heeft ook verslag gegeven van
e©n onderhoud met den heer G. J. K.
van Aalst, president der Ned. Handelmij.
De heer v. Aalst is het niet eens met
prof. Treub ter zake van de volkssym
pathie. Hij meent dat „der Hollander dem
Deutschen durchaus zugetan" is. Niette
min heerscht er in Nederland een zeke
re ontstemming tegen Duitschland, al is
het, reeds om de hierboven aangegeven
redenen, verkeerd te spreken van be
paalde Duitschenhaat Maar er bestaat
het niet te beschrijven instinctmatig waar
genomen gevoel van onbehaaglijkheid, dat
altijd hand aan "hand gaat'mef wantrou
wen. Met andere woorden; de Netrer-
Vancter is bevreesd voor een 'te mach
tig Duitschland. Openhartig erkende de
vonden, haai* hijgende ademhaling en
haar aandoening getuigden van de gevoe
lige ziel van deze vrouw der wetenschap,
die oogenschijnlijlc zoo koel was. Hij was
gelukkig, haar aan zijn tafel te hebben;
vertrouwelijk als hvee goed vrienden:
hij, die voor haar een bijzonder gevoel
koesterde, dat dicht grensde aan het ro
maneske. Hij vond het heerlijk, haai* bo
vendien zoo bezorgd over hem te zien.
En toen hij haar bewonderend aankeek,
bemerkte hij, <lat haar gelaat vertrok, dat
zij zenuwachtig trildezij werd doods
bleek en fluisterde:
„Morgen... moet uwe "Majesteit getrof
fen worden."
„Werkelijk?" zei hij, al minder onge-
loovig en ook bevreesd door dc angst
van die ontstelde vrouw. „Is het dus
ernst?"
„Tiet is nu noodlottig", vervqlgdc zij
met doffe stem. „Tenzij...
Wolfram zag, 'dat zweetdroppels haar
op hel voorhoofd parelden. Hij dacht een
oogenblik na: toen, ziende aan welk een
aandoening Clara ten prooi was, kreeg
hij plotseling een openbaring. Het was
zoo plotseling, dat hij in een reflexbewe
ging den vuist op tafel sloeg
„Maar natuurlijk, ik begrijp het, ik be
grijp'alles: het is Kosor, is het niet?"
Zij antwoordde niet, maar sidderde en
bedekte het gelaat met de handen. In
een oogenblik van helderziendheid, dat
heer van Aalst „Door "dit gevoel gedre
ven hoopt de meerderheid van het Ne-
derlandsche volk op Duitschland neder
laag." Niet, en daarop leg ik nogmaals
den nadruk, uit haat legen Duitschland.
Doch uit vrees dat heL Nederland vergaat
zooals België'7
„En deelt u deze meening?vroeg de
verslaggever „Gelooft u, dat Duitschland,
indien het als overwinnaar uil dit strijd
perk treedt, Nederland met huid en haar
zal verslinden?"
„Neen, zeer "bepaald neen", was het
antwoord. „Want Duitschland zal aaneen
vriendschappelijk gezinden, zelfstandigen
Nederlandschen buurman meer hebben,
dan aan een vijamdelijlcen bondsstaat Ilc
geloof niet, dat men in Duitschland thans
het voornemen koestert om de zelfstan
digheid van Nederland te bedreigen
Intusschen, (ging de lieer v, -Valst
voort) ien dit voelen wij allen indien
Duitschland België houdt en ook op deze
grenzen onze bum- wordt, zijn wij in een
groot Duitschland als eenigen buur ge
klemd („umklammert") En al zijn de
voornemens nog zoo goed, die groote
kerel om ons heen beneemt ons lucht
cn adem Wij stikken in een atmosfeer
van voortdurende beklemming.
Want wij zouden ons nooit kunnen be
vrijden van de gedachte dat Duitschland
zooal niet vandaag, en niet binnen tien
jaren, dan misschien toch over vijftig of
honderd jaar, het noodzakelijk zal achten
Nederland in te lijven. Bedenk wat dit
voor ons zou beteekenen. Het absolute
einde. Want Engeland zou onmiddellijk
de Nederiandschc koloniën in bezit ne
men. En onze rol in de wereldgeschie
denis ware uitgespeeld"
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Aanvoer en distributie van
kunstmeststoffen
De minister van Landbouw heeft de
commissie, belast met de zorg voor den
aanvoer e n de distributie van kunstmest
stoffen geïnstalleerd met een rede, waar
in hij herinnerde aan de moeilijkheden
reeds ondervonden met de voorziening
in de behoefte van hulpmeststoffen,
Teneinde nu zooveel mogelijk pogingen
in het werk te kunnen stellen, om voor
het aanstaande seizoen 'die bezwaren te
ondervangen, is het hem wenschelijk
voorgekomen, reeds thans de noodige
(maatregelen te nemen, teneinde in den
nood te voorzien. Het kwam hem ge-
wenscht voor, de bestaande chili-salpeter-
commissie te bestendigen, door haar le
dental uit te breiden en haai- opdracht te
verruimen, door haar tot laak te stellen
de voorziening in de behoefte van kunst
meststoffen in den ruimsten zin genomen
en het treffen vaju maatregelen om een
goede distributie "ervan te bevorderen.
De visscher s vLo o t e h de ge
varen ter zee.
De bemanning van den te IJmuiden
binnengekomen sloomtreiler „Bruinviscli
IJ M. 69", meldt volgens de N. R, Crt.
het volgende over de vermiste slooni-
treilers.
de menschelijke geesl bij Lijd en wijle
heeft, zag zij haar geheele leven voor
zich, van den dag af, dal de verpleegster
van het ziekenhuis liaar in de armen
van den kiemen Ismaël had gelegd, tot
aan dit oogenblik toe, waarop zij, met
den koning alleen, den ongelukkigen, dwe
per die haar broer en vriend geweest
was, aanklaagde O! wat een teederheid,
wat een toewijding en een eerbied had
hij haar altijd betoond' Zij had zijn brood
met hem gedeeld Van zijn wetenschap,
zijn doorwaakte nachLen, zijn gedachten
had hij haar deelgenoot gemaakt. Hij hjad
haar in de armen gedragen, bewonderd,
gediend, liefgehad Hij had op haar ge-
Sivaeht niet een mystieke getrouwheid:
hij liad zonder klagen alle uitstel gedra
gen, dat z ij hem oplegdehij zou aan haar
voeten gekropen zijn als een hond en na
dertig jaar had zij hem, nu "dezen avond,
verraden. "Zij had zoo n gevoel van 'ver
achting voor zichzelf, dat de moe'd haar
ontbrak een vinger te verroeren. Wolfram
verachtte haar zeker ook. Hij moest haar
cp dit oogenblilc verafschuwen, want
hij haatte alles wat laag "is En terwijl zij
zoo dacht, vielen vanzelf haar handen
slap neer en keek zij den Iconing aan met
een blik van iemand, die voelt, dat hij de
achting, waar hij zooveel prijs op stelde,
verloren heeft En die blile kruiste Wolf
ram's blik. die- nat was van tranen,
(W.ordt vervolgd).
Maandag 31 Mei was de Brtiinvisch'
visschende op ongeveer 55.15 N B en
4 20 O. L. in den koers van het vuur
schip Haaks 135 mijl Noord-Oost van
IJmuiden Zij hadden toen in de nabij
heid de IJmuider sloomtreilers Thor.'
Emma, J. T. Cremer, Clivia, alle Terek's
van de visscherij teruggekeerd en de
treilers Rijnland en Texel I, beide nog
ontbrekend.
Maandagmiddag werd de Bruinvisoh
gepraaid door den Engelsche.a sloom
treiler Agate II 2, die vergezegd was van
de Engelsche visscherijschepeu Alexan
dra S. N. 81 en een onbekend gebleven
drifter. De Agate, die blijkbaar het com
mandoschip van de drie was, vroeg in
hel Engelsch om een zoodje viscli en be
duidde, dat die met een boot van de
Bruinviscli gebracht moest worden. Aan
{lat verzoek kon wegens de wollige zee
niet voldaan worden. Daarop werd ge
vraagd of men ook Engelsclie trailers
had gezien, welke vraag bevestigiud be
antwoord werd, omdat lusschen de
IJmuider treilers een Engelsche was op
gemerkt. Den volgenden morgen was de
Engelsche, visschende trailer verd.venen
Opgemerkt werd, dal alle drie Engel
sche schepen bewapend waren en dal de
Agate een aantal mijnen aan boord liad
en een tweetal galgen liad doen ver
vangen door inrichtingen om de mijnen
buiten boord te zetten. Dinsdags ver
dween deze geheimzinnige flotilje en na
men ze aau boord van de Bruinviscli,
den dag daarna in ljet middaguur, een
vrij zwaren schok waar, die het achter
schip oplichtte en nafft mea een ris
send geluid onder liet schip waar Al
les liep echter goed af.
De schipper van den stoomtrcilcr
Jacqueline Clanue IJM 10 heeft bij aan
komst te IJmuiden gerapporteerd, dat
een mijn bij zijn schip is ontploft, waar
door een vischbord met toebehooren
werd stukgeslagen.
Volgens rapport van een gisteravond-
te IJmuiden binnengekomen sloomtreiler
is een IJmuider sloomtreiler bij de Dog-
gersbank in de lucht gevlogen Van de
opvarenden werd niets meer gezien.
De Minister van marine heeft in ant
woord op een adres van de Chr. Vis-
scliersveraeniging le Sclieveilingen, mee
gedeeld, dal hel der regeering om ver
schillende redenen thans niet raadzaam
voorkomt een oorlogsvaartuig uil te zen
den om politietoezicht op de visscherij
uit te oefenen.
Geen vacantiekaarte'n.
Naar de Nederl. verneemt zu'len er
dit jaar geen vacantiekaarten worden
afgegeven omdat de beperkte dienstrege
ling, welke in verband met dc tijdsom
standigheden nog steeds gehandhaafd
moet word'en, niet toelaat dal aan het
'toch reeds groote aantal reizigers door
toepassing van goedkoope vrachtprijzen
nog uitbreiding wordt gegeven.
Uit Middelbarg.
Op de pianofabriek van de firma
Anloine Mes alhier worden heden twee
jubilea te gelijk herdacht, namelijk die
van de heeren J. van Aartsen en A. Vos,
die beiden den 9 Juni 1S90 bij de firma
in dienst traden en dus heden 25 jaar
aan de fabriek verbonden zijn Beide
jubilarissen ontvingen van hun chefs een
geschenk in enveloppe, terwijl het perso
neel zorgde dat ook verder de dag niet
onopgemerkt voorbij ging. De firma heeft
thans meerdere personen in dienst die
het zilveren jubileum achter den rug
hebben, zeker wel eau bewijs voor de
goede verstandhouding, die hier lusschen
patroon en werkman heerscht.
Door den keurmeester van viscli en
schaaldieren alhier werd hedenmorgen
eon mand schelvisch afgekeurd, afkom
stig uil Arnemuiden.
Uit Walcheren.
Door B. en W. van Nieuw en St.
Joosland zijn de dagen voor stem
ming en zoonoodig herstemming -voor de
eventueel te houden gemeenteraadsver
kiezing bepaald op 9 en 20 Juli 1915.
Aau de beurt van aftreding zijn de
heeren Jan Polderdijk en J K Mesu.
In .deze gemeente hebben zich 54 per
sonen voor een broodkaart en 8 personen
voor een meelkaarl sunngemeld; totaal
voor 309 personen