MIDDELBURGSCHE COURANT Dinsdag 8 Juni. II* 132 1ö8* Jaargang 1318 Deie eoursnt tenohgnt d a g e 1 g k s, met uitzondering wa Zoa- en Feertdagn» Prga per kwartaal, zoowel voor Middelburg als Toer alle plaatsen ia Nederland franco p. p. f 1.25, Afzonderlijke nummers kosten 5^cent. AdTertentiUn h 20 cent per regeU Bg abonnement Teel lsger. Geboorte dooci ix alle andere familieberichten en Dankbetuigingen Ton 1—7 regel» f 1,50 elke regel me-r 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters raar de plass» die zjj inasraeai Sg®F* Advertentie» vóór één unr te bezorgtai Binnenland. BUITENGEWOON GEZANTSCHIP BIJ DEN PAUS. In een deel der oplage van or.s vorig nummer hebben we nog een uittreksel kunnen publiceeren van de gistermiddag verschenen Memorie van Antwoord over bovengenoemd wetsontwerp. Met het oog op liet belang dei* zaak willen we hier nog enkele der voornaam ste deelen uit dat regeeringsantwoord uit voeriger vermelden. Ten eerste de aandrang der regeering lot spoedige behandeling. „Het ligt voor de hand, zegt de regee ring, dat, waar samenwerking tot een be haald doel nuttig werd geacht, het voor een goede verstandhouding alles behalve bevorderlijk kon zijn de door het Vati caan uitgesproken bereidwilligheid met aarzeling en terughoudendheid van onze zijde le beantwoorden. Bovendien scheen 't zaak, dat ook tegenover het buitenland de .bedoelingen der regcering zoo spoedig mogelijk openlijk werden tot klaarheid gebracht. Voorts behoeft hel wol geen be toog, dal de .aard van het onderwerp het wenschelijk maakt de behandeling cr van te doen [geschieden in een tijdperk, waarin aan geen van heide zijden nog eenige ge- geneïgdheid tol vrede duiten merkbaar is. Die reilen blijft ook thans gelden." Het gemis aan inlichtingen over de re denen van 't daarbij betrokken achten van 't landsbelang: ,.De redenen daarvan liggen zóó voor -de hand, dal het voldoende scheen, ze slechts aan te duiden. Uit Ncderland's in ternationale positie volgt, dat zijn belan gen betrokken zijn bij het sluiten van den vrede. Het is derhalve vim groot nut, Jat Nedeiland kennis draagt van tedere voor bereidende vredesactie en mitsdien ook van die, welke uitgaat van het Vaticaan. „Zeer juist wordt in hel voorloopig .Verslag opgemerkt, „dat de Paus in alle landen relaties heeft, welke hem grooten invloed verschaffen en hem in staat stel len meer le doen dan door bepaalde feiten is tc bewijzen." Het samengaan met -den Paus kan, naar terecht werd gezegd, onze positie als kleine onzijdige maar op internationaal gebied op den voorgrond tredende natie schragen en bevestigen"." De verandering door de oorlogs verklaring' van Italië. „Dat het 'deelnemten van Italië aan den oorlog de uitzending van een tijdelijk gezant nutteloos zou maken kan de mi nister niet onderschrijven, al erkent hij dut het uitzicht op een spoedig herstel van den vrede daardoor mogelijk ver hinderd is. Voor het vermoeden ,dat •onze vertegenwoordiger zich eventueel belasten zou met de waarneming der be langen van oorlogvoerenden is geencr- lei reden; immers jalleen reeds juit hoofde van het speciaal en tijdelijk karakter van onze zending1 zou de regcering nimmer hare toestemming daartoe kunnen geven. Al hebben de gezanten van de eene partij Rome verlaten, zij blijven van uit Zwit serland, waarheen zij zich begeven heb ben, in voeling met het Vaticaan, dank zij de door de Garanliewet van 1871 ge waarborgde vrijheid van post- en tele graaf verkeer over het Italiaansch grond gebied." En dan eindelijk de kwestie van een verdekt oogmerk van een blijven de zending „Al handhaaft de Minister zijne in de Eerste Kamer uilgesproken meening te genover het beginsel van zoodanig her stel, hij aarzelt niet met de meeste be slistheid te verklaren, dat de gedachte daaraan geheel vreemd is aan het onder havig wetsontwerp. Met de woorden „tiji- delijk en bijzondei-" in de Memorie van toelichting is niets anders bedoeld dan het incidenteel karakter der zending met nadruk op den voorgrond te stellen. Ofschoon uit de hem gestelde drie vragen een zeker wantrouwen spreekt, wil de Minister het antwoord daarop niet schuldig blijven. Op de eerste vraag of n.l. lol instelling van een permanent gezantschap hij den Paus de regeering in geen geval hare medewerking zou verleenen aarzelt hij niet ontkennend le antwoorden, om dat z i. 'de regeering niet mag vooruitloo- pen op hetgeen 's lands belang in de toekomst zou kunnen eischen. De tweede vraag (het beëindiging der zending van den vrede of daarvóór als de pogingen mislukken) indien de Minis ter hare strekking goed begrijpt ,viudt haar antwoord in het eenig, duidelijk .aangegeven doel der zending En wat de derde vraag betreft (geen antecedent voor een blijvende missie) waar de Regeering met klem verklaart, dat een tijdelijke en speciale zending als de bedoelde geheel op zich zelve staat, zou ontegenzeggelijk een beroep op die incidenleelc zending om le ko men tot vestiging van een blijvend ge zantschap ongegrond zijn te achten. Wij meenen dat er na dit antwoord geen sprake meer kan zijn van wam trouwen over een „bedekt oogmerk" der regeering. En (ook: dat daarin de hoofdbe- teekenis van het antwoord ligt. Want wij hebben ons niet kunnen ontdoen van het vermoeden dat de mee sten der andere bezwaren geboren werden uit de argwaan, die sommige leden bleken le hebben over de „eigenlijke" bedoeling. Het antwoord op de eerste vraag is door de dubbele ontkenning voor tweeërlei uitleg vatbaar. Maar de zin die er op volgt (n.l. dat de regeering niet mag vooruitloopen op 't geen 's lauds belang in de t oekomst kau eischen) rechlf vaardigt de opvatting dat de regeering weigert 'te verklaren dat ze „in geen ge val haar medewerking voor een perma nent gezantschap zal verleenen" Maar dal heeft in ieder géval niets te maken met wat nu aanhanging is. De nu beoogde zending staal geheel afzonder lijk en doelt alleen op het verkrijgen van vredesonderhandelingen. Op niets an ders. En na 't regeeringsantwoord zijn we versterkt in onze overtuiging dat het ge loof in de- kans op wélslagen daarvan een kwestie is waarover al evenmiu za kelijk te redeneeren valt als over an dere kwesties van geloof. Wij voor ons mecnen dat een samen werking1 tusschen het neutrale Neder land, dat reeds zoo vaak een. leidende rol speelde bij internationale regelingen, en het Vaticaan met zijn uitgebreide re laties in alle landen, wel degelijk goe de gevolgen kón hebben. Het loopt in een oorlog' bijna: altijd zóó, d,at op een gegeven oogenblik een der partijen in een positie is gekomen, waarin 'zij gaarne een bemiddeling zal aanvaarden, wanneer er maar een adres is, waarheen zij zich zonder zelfverncr dering kan wenden,waar zij een ander be reid vindt bij den tegenstander te pol sen welke voorwaarden te krijgen zou den zijn. Is zoo'n bemiddelings-atlres er niet dan moet zij wel blijven dcorveeli,- len. Wat Nederland en het Vaticaan thans zouden voorbereiden, opent dus het vooruitzicht op een spoediger beêindigiig van den oorlog dan wanneer men de strijdenden geheel aan zich zelf over liet Dat voordeel voor de heele menscli- heid is o. i. zeker een tijdelijke zending waard. En hel is ook een Nederlandsch belang dat de vrede zoo spoedig moge lijk terugkeert, nog daargelaten, dat wij voor onze eigen belangen beter zullen kunnen opkomen wanneer wij zelf een rol spelen bij de opening der vredesonder handelingen dan wanneer we moeten af wachten of we worden toegelaten bij de onderhandelingen door de oorlogvoeren den zelf geopend. NED. BOND VAN PROT. KIEZERS. De gister door ons aan 't „Hand ont leende motie waarin de meerderheid van 't hoofdbestuur van bovengenoemden Bond protesteert legen de anli-papistische actie waarin de Bond is gemengd, kan niet zijn genomen in een volledige hoofdbe stuursvergadering, want de secretaris ds. W. H. Lieflinck (een van de bekende prolesteerders legen liet tijdelijk gezant schap) meldt dat zoo'n vergadering nog niet heeft plaats gehad. Er is er pas een legfen morgen, Woensdag, uitge schreven. NEDERLAND EN DE OORLOG. De Leidsche theologen en alge- me e n e o e f e n p li ch t. Gisterenmiddag is in Leiden een ver gadering gehouden van de 'teologische faculteit der Leidsche studenten, welke werd bijgewoond door den oul-hoog- teeraar Oort en de hoogleeraren Eerd- mans Pijper en Knappert Met belangrijke meerderheid werd een inotie aangenomen, waarbij instemming werd betuigd met algemeene oefenplicht, en de wensch werd uitgesproken, dat bij het invoeren van zoodanige algemeene oefen plicht aan de theologische studenten geen vrijstelling zal worden verleend én besloten deze motie onder betuiging van verschuldigde gevoelens van eerbied co hoogachting, ter kennis te brengen van den minister van oorlog. De lichting 190 7. Van de landweermannen "der lichting 1907. die den loden Mei jl. met voorloo- pig verlof naar hun haardsteden, mochten vertrekken, zijn ongeveer 9 pet. vrijwil lig onder de wapenen gebleven. S t o o m L r e i 1 e r b e d r ijf t ij d el ij k atil gelegd. Wegens vermissing van den stoomtrei- ler Rijnland on de zeer vermoedelijke vermissing, wegens over tijd zijn, van nog eenige IJmuider sloonflreilers, hebr ben gisteren de opvarenden van de te IJmuiden binnen zjjn.de stoomtreilers in vergadering besloten: tot as. Maandag niet met de treiters uit te varen, ten ein de te controleeren, hoeveel en welke Ireilers vermist worden en zoo mogelijk de oorzaak van de vermissing te weten te komen; verder, aan de reederijen le verzoeken, de gage voor''do stilliggende wcelc uit te betalen; aan de Oorlogvoe rende zeemogendheden te doen verzoe ken nieuwe en nauwkeurige opgaven van de door mijnen gevaarlijke gebieden, én bij 'de regeering a an te dringen op spoe dige inwerkingtreding van de Zeeonge vallenwet. N. R. C. Een Waarschuwing. Blijkens mededeeling van het Duitsche gezantschap zijn langs zekere gedeelten der Nederlandsche-Belgische grens elec trische geleidingen aangebracht, waar door van af Juni een electrische stroom wordt geleid, hm gevolge waarvan het aanraken van die geleidingen ernstige on gelukken kan teweegbrengen De plaatsen v.aar deze electrische ge leidingen zich bevinden, zijn door de Duitsche militaire overlieden op duidelij ke uit de verte goed waarneembare wijze aangegeven. St. Ct. Briefwisseling met Engeland. De Minister van Buitenlandsche Zaken brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de Britsche Regeering het vervoeren en verzenden naar en uit* Engeland van brieven of andere schriftelijke mededee- lingen voor een ander persoon, wien ook, bestemd, anders dan niet de post, heeft verboden Overtreding van die verbodsbe paling wordt met strenge straffen be dreigd. St. Ct. Uit Stad en Provincie. Uit Middelburg. Do afdeeling der S. D. A. P. al hier heeft gisterenavond besloten aan de anti-revolutionnaire kiesvereeniging mede te deelen, dat zij niet ingaat op het voorstel om de verkiezing van leden van den gemeenteraad bij enkele candi- daatsteiling te doen afloopcn. De afdeeling besloot in het derde district één candidaat te stellen en wel den heer W. P. Cornelisse. Gisterenavond hield in de concert zaal alhier de gep. majoor van het Indisch leger Mac Leod een lezing voor do gemobiliseerden over Toekoe Oernar. Behalve de garnizoenscommandant ma joor Muskeijn, officieren, waarvan eeni ge met hun dames, waren ook de bur gemeester dezer gemeente, de comman dant van de vrijwillige landstormafdeeling en verscheidene landstormvrijwilligers, die tot de lezing waren uitgenoodigd, in de zaal aanwezig. Nadat majoor Muskeijn den spreker had voorgesteld, begon deze met er op te wijzen welke groote belangen er voor ons land ami hel behoud onzer koloniën verbonden zijn en hoe noodzakelijk het is dal de belangstelling in dal rijke land, die gelukkig in de laatste jaren iets verbeterd is, in het moederland toeneme. Daarop vertelde majoor Mac Leod de Oemar- geschiedenis, die hij zelf voor een groot gedeelte als actief officier heeft meege maakt. Men herinnert zich nog wel de ge schiedenis van dezen verraderlijken sin jeur, die een der donkerste bladzijden uil onze koloniale historie uitmaakt. Na dat generaal van der Heydcn Atjeh had onderworpen, werd hei gebied onder ci viel bestuur gebracht en ging er meer en meer anarchie heerschen, tot ten slotte de onzen slechts veilig waren in de kraton van Kola-Radja, waar zij nog voortdurend werden bestookt Van een twist tusschen Oemar en de Moslemin, die om onze stel ling woonden t rok het gouvernement par tij om Oemar op onze hand te krijgen en hij was hipt die door zijn krachtig optreden eerst de XXV, later de XXVI Moekims in ons bezit bracht Zijn dapper heid, de invloed die hij zich tengevolge zijner huwelijken verworven had en zijn rijkdom, door roof en scharrelarij in pe per verkregen, stelden hem daartoe in slaat In Maart '96 echter, toen juist de expeditie naai- Langkra op touw was ge zel pleegde Oemar het bekende verraad, dal zoo zijn geheele toeleg gelukt was, ons een klap zou hebben toegebracht, als wij nimmer in ïndië leden. Wij kon den echter nog, zij het ook ten koste van zware offers, ons handhaven en open den een krachtige actie, die het gevaar bezwoor. Oemar sneuvelde in 1898 bij Menadoe, zonder dal hij door onze troe pen was herkend. Hij was toen 39 jaar oud. Op onderhoudende en geestige wijze vertelde de heer Mac Leod van deze epi sode, waarbij onwillekeurig een schel licht viel op de door ons civiel en militair bestuur in die dagen gemaakte fouten, maar tevens ook een blik werd gegund op de moeilijkheden waarmee het koloniale leger in Atjeh tc strijden heeft gehad, de bewonderenswaardige wijze waarop het er zich van zijn taak kweet en... de ongelooflijke onbetrouwbaarheid van do Atjehschc hoofden. De vaak soldateske uitdrukkingen van majoor Mac Leod verwekten een vertrou welijke stemming tusschen spreker en auditorium, dat dan ook ten volle instem de met het slotwoord van majoor Mus keijn, waarin deze de hoop uitsprak, dat bij een voortduren van de mobilisatie, majoor Mac Leod nog eens op een win teravond zou terugkomen, om dan een grooteve schare toehoorders rond zich veroenigd te zien. - Reeds eenigen tijd bestonden h i e r plannen om voor meisjes een padvind- 'sters-organisatie op le richten Thans zijn deze plannen tot verwezenlijking geko men en hebben Zaterdag jl. de eerste ge oefend. Voorloopig is 'het aantal nog niet groot, maar meerderen hebben plan zich aan te sluiten. Een voorloopige leidster is aangesteld. Uit Vlissingen. Naar wij vernemen wordt ingaande Juli een nieuwe sneltrein Roosendaal Vlissingen ingelegd, vertrekkende 9 30 v te Roosendaal, aankomst Vlissingen 11 uur v. - De overplaatsing naar Tilburg van den portier der Staatsspoor C. W. J. de Boer te Vlissingen ingaande 13 Juni is op zijn verzoek ingetrokken. Uit Zuid^-B ere land. - In de Maandag te Heinkenszand ge houden vergadering van ingelanden van het waterschap s Heer Arendsker- ke \verd de rekening over het dienstjaar 1914—'15 vastgesteld in ontvang op f 21151.436 en in uitgaaf op f19891 30. De begrooti ng voor den dienst 1915 '16 werd in ontvang en uitgaaf vastge steld op f 21348 425. Hieronder is begre pen een le sluiten geldleeuing groot; f 4000, ten behoeve van den aanleg van grintwegen in hoofdzaak in den polder Ankerveere. Het dijkgesehot werd be paald op f 10 per II A voor de scholbarc gronden over 1515 4477 H A. en op f8.50 voor de vroonen over 97.2914 HA. Voor de bijdrage aan het waterschap voor de uitwatering door de sluis in de Piet is een grootte aangenomen ad 1770 H A tegen f 3 per H.A., omdat ook van een deel der in het waterschap gelegen zijkantwegen, dijken en onbelastbare gronden dijkgesehot zal worden geheven. - Toen het dochtertje van den ar beider A. St te Schore olie uit een bus in een kannetje zou schenken, viel de kurk tusschen een openstaande, ralten- klem Zij wilde den kurk oprapen, de klem sloeg toe en ze zat met haar wijs vinger gevangen. Door haar schreien opmerkzaam ge maakt, verlosten de dochters van den jachtopziener de B. ze uit haar netelige positie. KUNST EN WETENSCHAPPEN. Men kent liet streven van Jacques Dalcroze. Als rylhmische gymnastiek wordt het gewoonlijk ontschreven Ook weet men, hoe deze Fransch-Zwit- ser in Duitschland een stalige inrichting bezat, waar hij zijn theorieën in praktijk bracht, maar hoe de oorlog daar een. stokje voor stale. Dalcroze liet zich over de Duitsche wijze van strijdvoeren uit op een manier, die den menschen, tusschen wie hij woonde en die, in zijn geheel ge nomen, zijn instelling tot bloei hadden gebracht, niet naar den zin was. Hij was dus gedwongen, zijn tweede va derland te verlaten. Nu heeft hij zich te Genève neergezet en zijn instituut daar op nieuwe, geldelijke grondslagen geves tigd Dalcroze "blijft de artistieke leider. RECHTZAKEN. Naar wij vernemen zal de heer jhr. mi'. W. II. Hoeufft, sinds 13 December 1900 rechter in de rechtbank alhier binnenkort ontslag als zoodanig vragen. Maandag had zich voor de Ilaarlem- sche rechtbank te "Veranlwoorden het be kende bestuurslid van de S. D. A. P. de heer David Wijnkoop, die in een rede te Beverwijk sprekende over den czaar van Rusland de woorden „bloedczaar" en „moordenaar" zou hebben gebruikt. Geëischt werd f 50 of 25 dagen hech tenis. POST EN TELEGRAFIE. - Heden is 'In het veerhuis aan het Kor t geensche veer een pubïfek tele foonstation geopend - Mejuffrouw J. C. II de Bruine en de Heer N. de Bruine, zijn benoemd tot kantoorhoudster, resp vervangend kan toorhouder van het hnlptelegraaf en hulptelefoonkantoor te Haamstede. VERSCHILLENDE BERICHTEN. ZEDELIJKHEIDSAPOSTELEN Men schrijft uit Amsterdam aan de N. R. C.: Het comité voor het Artislen-zoiner- feest, Zondag 13 Juni as. in het Stadion le geven, heeft de onderscheidene carica- turen en platen, welke in het programma voor dit feest zullen worden opgenomen, in verschillende muziekhandels ten toon gesteld Gistermorgen kwam een Rotterdamsch advocaat, die hier tijdelijk vertoefde, langs de Nieuwe Muziekhandel aan den Heiligenweg. Een plaat voorstellende een caricatuur op Pygmalion en Galatea door Albert Hahn trok zijn aandacht. Het on derschrift i Galatea trek 'nblousje aan, sprak vorst (Pygmalion, Dan gaan we met ons beidjes naar 't feest in 1t Stadion, zegt reeds voldoende, dat ten 'aanzien van de Galatea-figuur met een bijzonder zomerseh toilet refienfng gehouden was De Rotterdamschc ingezetene althans heefl aanstooï aan de plaat genomen en onmiddellijk het politiebureau Singel "ge waarschuwd, dat naar zijn oordeel, ingrij pen. ingevolge de zedelijkheidswetteil noodzakelijk was. De politie liet de plaat terstond ko men, doch vond geen termen haar in beslag te nemen, evenmin om procesver baal op te maken Waar de plaat echter aanstoot heeft gegeven, ried de politie den uitstaller aan, de plaat uit de etalagekast te ver wijderen, aan wélken raad gevolg werd gegeven. PROF. COHEN ZWAAR GEWOND. Naar het N. v. d. D. verneemt, is gis teren hier ter stede bericht ontvangen, dat prof. Gustave Cohen, hoogleeraar in het Fransch aan de Gemeentelijke Uni versiteit, in Argonne, bij het verlaten van een mijntrechter, zwaar gewond is Het bericht was 27 Mei te "Parijs aangeko men Er stond bij, dat de geneesheer hoop gaf. BURGERLIJKE, STAND. Vliieingen. Van 5—8 Juni Getrouwd A. C. v. d. Hammen, jm. 36 j. met D. L. Huson, jd. 29 j i Bevallen: I. M. Vandierendonclc, geb. Hartong, d. W Minderhout, geb. Rief mens, d. Overleden J L. Vader, vrouw van B Slager, 59 j. K R. Ultervalghe, z 10 Goes. Van 5—8 Juni. Bevallen, D N. de Ko ning. geb. Flissebaalje, d.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 1