UIDIIELBURGSGHE COIJRAN
is»" Jaargang
Woensdag
26 Mei.
FEUILLETON,
KONING ZIJN.
Binnenland.
Dit Stad en Provincie.
B* Ï2£.
1953
Hete ©uurwrt vera agut d g e I 9 k a, met nikzoccwmg Zon- es Fe«rtdag#i,
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als yoor alle pisteen in
Nederland franco p. p. f 1.25|
Afzonderlijke nummeri kosten 5 cent.
Aareriruutn i-> ent per tegel, ttp aoocaenteBt teel lager. Geboorte, dooa- ia
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen ran 1-^7 regela f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters"naar de plaats
die sg iuneaea|
i3#"° Advertemtiei vóór één nor te bezorgeai
De txJdelijke gezant SU den Paus.
Vermoedelijk hebben verscheidene le
zers ook reeds de bij duizenden in hel
land verspreide circulaire ontvangen mei
hel opschrift „Is het voorgestelde ge
zantschap bij deu Paus een tijdelijke,
maatregel zonder principieele beteeke-
nis?" ep onderleekend door een twaalftal
personen ,van wie zes predikanten (o a
dr J. P. Caimegieler te Middelburg) en
voorts nog zes anderen van wie mevr, dr.
.1. van den Berg van Eysinga Elias, mr P
Tideman en Jos. van Veen in 't bijzon
der bekend zijn door hun hardnekkigen
strijd tegen Rome.
Dit Stuk is bezadigder gesteld dan de
heftige protesten waarmee de Evangeli
sche Maatschappij begon. Maar de strek
king is dezelfde.
„Wie, zoo leest men in deze nieuwe
circulaire, het herstel van de missis
bij het Vaticaan niet wil, haalt het
Trojaansche paard in, zoo hij dit voostel
zijdelings of rechtstreeks steunt. Djt
wordt van allerlei zijden niet ingezien".
Neen inderdaad niet. En we gclooven
dal heel velen de, blijkbaar op het
verwekken van een agitatie gerichte po
gingen der onderteekenaars ten zeerste
zullen betreuren en afkeuren. Niet al
leen omdat in dezen lijd iedere politieke
agitatie uil den booze is, maar vooral
omdat het voorstel de agitatie niet
rechtvaardigt.
De bewering dal de omschrijving van
het doel van 't gezantschap niet in 'l
wetsontwerp maar in de Memorie van
Toelichting staal en dat men daarom
geen garantie heeft voor Rel ophouden
van de missie als het doel bereikt is,
vinden we nog al kinderachtig, evenals
de daarop volgende versterkingen van
die bewering, namelijk dat in het
wetsontwerp geen termijn van af
loop voorkomt, en dat de nieuwe be-
groolingsposl niet voorkomt onder Kosten
voor buitengewone zendingen, maar on
der art. 7 dat loopt over „vaste zen
dingen".
Niemand weet te zeggen wanneer het
oogenblik voor de vredesonderhandelin
gen zal zijn aangebroken. En bijge
volg kan niemand een termijn noemen.
Maai- waar onze regeering zegt dat
het met het oog op de mogelijkheid vajj
samenwerking met den Paus ten be
hoeve van den vrede wenschelijlc is in
dit tijdsgewricht een vertegenwoordiger
bij hel Valikaan te bezitten die- „in ver
band nïet het beoogde floel een lijde
lijk en bijzonder karakter zal dragen"
daar zijn argumenten als bovengenoemd
wel erg zwak voor de insinuatie dat
toch bij de voorstellers de vermomde
bedoeling zou voor zitten liet gezant
schap niet tijdelijk te doen zijn-
En dat bij de eerst volgende verkie
zingen bij het politiek overleg „alles"
zal werken in de richting van bestendi
ging der missie, is minst genomen een
overdrijving.
En dan eindelijk 't hoofdargument,
hel „principiëele" door 't zenden van
een, zij 't ook tijdelijk gezant zou men
't standpunt van den Paus erkennen,
dal hij als souverein eigen gezanten moet
hebben.
Maar nu vragen we toch werkelijk
is die formaliteitskwestie van zoo veel
géwicht, dal men zich daiirvoor zou
willen onttrekken aan besprekingen die
voor ons land van groot belang zullen
zijn
Door COLETTE YVER
70).
Wie had Wolfram lief? „Ik,dacht
Clara, „ik, die zijn vriendin ben in den
ruimsten, ten leersten en zuiversten zin
Niemand heeft hem ooit zoo goed begre
pen als ik Die geestelijke vriendschap,
die zich tusschen ons heeft 'gevormd,
heeft tusschen hem en mij eenheid van
gedachten doen ontstaan en toevallig heb
ik dezelfde ontwikkeling doorgemaakt als
hij; onze geesten zijn verwant; niemand
staat hem zoo na als ik. O! door die
vriendschap hoor ik wel tot degenen, die,
wanneer hij kwam te vallen, liet diepst
in rouw gedompeld zouden zijn Ilij is
mijn zon. Als hij verdween,als hij
verdweenI
Zij sloeg de oogen naar hem op,
oogen, waarin tegelijk de onschuld van
We kunnen niet gelooven dat de pogin
gen tot verwekken van agitatie in deze
kwestie succes zullen hebben. We heb
ben daarvoor te veel vertrouwen in het
nuchtere oordeel van de Nederlanders.
TWEEDE KAMER.
Koloniale Raad.
De Minister van Koloniën heeft een
wetsontwerp ingediend daL strekt tot in
stelling van een Kolonialen Raad voor
Ned. Indië, maar dat in verschillende
opzichten afwijkt van dal in 1913 inge
diend door Minister de Waal Malefijt,
maar door deze regeering ingetrokken.
Zoo i s uit het nieuwe ontwerp verval
len het onderscheid tusschen ambtelijke
en niet ambtelijke leden. Volgens den hui-
digen Minister is het niet gebleken dat be
langstelling in de inheemsche bevolking
en kennis van hare nooden zoomede ge
meenschapszin uitsluitend eigendom zijn
van de dienaren van liet centraal gezag.
Groote invloed zal moeien worden toe
gekend aan de gè;-egeerden, ruime "ge
legenheid dient htin geboden om Verte
genwoordigers hunner belangen af te
vaardigen, maar daarnevens moet voor
alsnog ook door hel centraal gezag wor
den gezorgd, dal de veelzijdige en uileen-
loopeude belangen der maatschappij niet
bij die van bepaalde groepen kunnen
worden achtergesteld.
Dit wordt bereikt door voor de hoofd
groepen der bevolking een bepaald aantal
zetels aan te wijzen en door den Gouver
neur-Generaal de bevoegdheid toe te ken
nen op voordracht van den raad van
Nederl-Indië evenveel vertegenwoordi
gers aan te wijzen als het aantal derge-
nen, die aan verkiezing hun mandaat ont-
leenen.
De Gouverneur-Gèeneraal zal 14 Euro
peanen en 5 inlanders of daarmede ge
lijkgestelde» aanwijzen, het kiescollege 10
inlanders en daarmede gelijkgestelden en
9 Europeanen.
De Minister idoel duidelijk uitkomen dat
aan hel college geen eigenlijke wetgeven
de arbeid kan worden opgedragen DU
neemt niet weg, dat het nieuwe lichaam
al aanstonds eenig deel aan de wetgeving
zal kunnen hebben. Immers hel ligt in
de bedoeling, dat de Gouverneur-Gene
raal het zal raadplegen over alle zoo
danige onderwerpen als waarover hij zijn
oordeel wenschl te vernemen en het is
dus zeer goed denkbaar, dal het zal wor
den betrokken in zaken van wetgeving
Het kan echter niet deelnemen aan
den als hel ware dagelijkschen arbeid
van den Raad van Nederlandsch-Indië
op wetgevend gebied. Noch ook zal het
nieuwe lichaam zoo vaak geraadpleegd
kunnen worden als met den Raad van
Indië mogelijk is.
In enkele opzichten echter zal de
Gouverneur-Generaal verplicht zijn die
voorlichting in te roepen. In de eerste
plaats ten aanzien van de jaarlijksche be
groeiingen, waarbij zich behoort aan te
sluiten die van liet geLdelijk beleid in
zijn ganschen omvang, derhalve ook de
behandeling der rekening en de bepa
ling van de gedragslijn ten aanzien van
voor- en nadeeljge sloten, zoomede die
van evenlueele voorstellen tot liet aan
gaan van leeningen.
een kind en de hartstochtelijke kracht
van een vrouw lag, en ten aanlioore van
tien personen zei zij, zonder een zekere
mystieke teederheid te verbergen:
„Ja, Uwe Majesteit denkt niet genoeg
0111 degenen, die haar liefhebben
Maar toch kon Clara niet vergeten,
dat Kosor en zij dertig jaar lang als
broer en zuster voor elkaar waren ge
weest, waarin zij alles samen hadden ge
deeld, waarin zij gedachten, neigingen,
goederen en droomen gemeen hadden
gehad. Zij waren elkaar alles verschul
digd. Een vrouw kan liefgehad hebben
en het beeld degene, dien zij niet meer
liefheeft, totaal in zich laten uitwisschen
Maar een zuster kan niet de herinnering
uitrukken aan den man, wiens eerste
jeugd niet de hare samengeworteld is in
haar ziel De mannelijke invloed van den
I broer werkt op een zieltje, dal zóó teer is,
dat de indruk nooit uitgewischt kan wor
den Clara was te veel lsmaël's zuster ge
weest, om ineens te kunnen ophouden
met aan hem te denken. Zij wist, dat hij
als gevangene bij den professor waar-
UIT DE STAATSCOURANT
"Èjj kon. besluit:
zijn benoemdbij het wapen der artil
lerie, tot luitenant-kolonel, de majoors
J. L. Ranneft en J. C, C. Tonnet;
is met 1 Juni bevorderd tot hoofd
commies der posterijen, F. Eilers, thans
commies le kl.
NEDERLAND EN DE OORLOG
T ij d e 1 ij k gezantschap b ij de 11
Paus.
De al'deeling'en Amsterdam van de
Algeineene Proteslanten-Vereeniging en
de Evangelische Maatschappij en de Na
tionale Bond van Protestantsche kiezers
zullen hedenavond een protestvergade
ring houden tegen hel wetsontwerp tol
lijdelijke vestiging van een gezantschap
bij den Paus. Als sprekers zullen optre
den dr ,1 P. Cannegieter, uil Middel
burg, dr. F. J. Krop uit Rotterdam, en
ds W. H. Lieftinck, van Muïderberg
Verboden voor vreemdelingen.
De commandant der troepen op Te vel
verbiedt met ingang van den lslen Juni
den toegang tot de gemeente Texel aan
alle niet Nederlanders; onverschillig van
welke nationaliteit, geslacht of leeftijd.
Uit Middelburg.
- Ook Pinkster drie is door moeder
natuur begunstigd mét heerlijken zon
neschijn en een heerlijk zuchtje, dal le
groole warmte voorkwam.
De trammen vervoerden ook nu, vooral
in den middag' en avond, honderden pas
sagiers; de. stoomtram stelde weder open
ierenwagens als passagierswagens in
dienst.
Hel niet doorgaan van de Souburgsehe
kermis had nog meer dan anders de jon-
gè boeren en boerinnen naar Middelburg
gelrokken en velen van hen konden niet
spoedig scheiden, want tot fceer laat in
den avond hoorde men him bekende
deuntjes door de straten weerklinken
Ook de trein had het weer buitenge
woon druk; te acht uur bleven zelfs en
kele militairen, die geen plaats meer
konden krijgén, hier achter.
De Irein van kwart over negen, die hij
tien uur aankwam, bracht een groot aan
tal Middelburgers terug.
- Op een dag' ats gisteren is het in den
Theetuin een ideaal zitje. En ex waren er
dan ook veleli heen getrokken om lege-
lijkertijd te genieten van het matinée van
het Belgisch kwartel
'l Is altijd een waag', zoo'n strijkkwar
tet in de open lucht, want er gaat builen
zooveel van 't geluid verloren. Maar het
viel werkelijk mee, en de vier uitvoerders
hadden de voldoening dat het publick
door rijn warm applaus zich erkentelijk
toonde voor het ten gehoore gebrachte
't Was ook verdiend Dit viertal -- de
hecren C Becker 'piano), O. van Hemel
'iool\ M van den Bergh (cel) en G. Ci-
ciolli bas) - speelt zeer beschaafd en
zeer muzikaal, en heeFl blijkbaar ernstig
gtesludeerd om een goed samenspel le
verkrijgen. De lieer Van Hemel toonde
zijn talent als violist nog' in een solonum
mer „Danse Tsigane", en ontving daar
voor zulk een applaus, dal hij nog een
extra-nummer glaf, de bekende .Ballade"
van Svendsen.
Naar we hoorden gaat dit viertal onze
stad deze week verlaten, en zullen ze zich
elders in Nederland vestigen Ze verdie
nen dat ze ddar door hun spel hun vluch
telingenbestaan gerievelijker kunnen ma
ken
Uit Vlissingen.
Gisteravond zijn vijf Belgische ge in
terneerden uit de klas van discipline te
V1 is s i n gen ontsnapt. Ze werden ech
ter allen nog denzelfden nacht opge
vangen 2 op de St Anneke-boolen in liet
kanaal, 2 bij hel fort De Nol en een bij
hel Badhotel.
Er zijn nu in het depot 11 Belgen en
één Engelsch matroos
Uit Walcheren.
De heer P Cevanl, die de volgende
maand als raadslid van Souburg af
treedt, wenschl, naar wij vernemen, niet
meer candidaat gesteld te worden.
Dinsdagavond geraakte te N i e u w
en St Joostand een strooklamp in
brand op de hofstede van P. van Leer
dam Nadat men eerst had beproefd met
emmers water den brand le blusschen,
aclitte de brandweer hel noodig de spuit
le laten aanrukken. Gelukkig was er niet
roei wind, zoodat de brand tot de stroo
klamp bleef beperkl. Het stroo is ver
zekerd.
De oorzaal; is onvoorzichtigheid van
kinderen die met lucifers speelden
Uit Zul d-B e v e 1 a n d
Maandag hebben in de Prins van
Oranje le Goes verschillende afdeclin-
gen van den Bond voor Staatspensionnee-
ring vergaderd.
Het doel dezer bijeenkomst was om tot
een gewestelijke federatie te komen.
Dr van Krevelen uit Deinen zette hel
doel en het nut van een dergelijke fede
ratie uiteen, waarna in principe besloten
werd, daartoe over te gaan
Een voorloopig bestuur werd gekozen
beslaande ijxit de heeren W J. C. van San
ten Goes, voorzitter, J Tollenaar, Kapelle
secretaris en de heeren C. Flipse, Co-
lijnsplaat, M Kloosterman. Wolphaarts-
dijk, J. C Brandt, Wilhelminadorp, en
Houtekamer, Wemeldinge.
Onder leiding van dr Coenen werd
gisteravond te Goes in de Prins van
Oranje een vergadering gehouden van de
afd Goes van hel Groene Kruis.
De voorzitter lichtte het voorstel van
het hoofdbestuur toe om de Zuid-Beve-
landsche vereenigiing te ontbinden
Hierover ontspon zich een discussie,
waaruit bleek, dat volgens velen de afd
Goes volkomen aan haar doel beant
woordt, en ontbinding tegen haar belang
zou zijn
Men vreesde bovendien, dat de eigen
dommen der afd bij verkoop te laag wa
ren gelaxeerd en waarschijnlijk meer kon
den opbrengen.
De afgevaardigde van de heden namid
dag te houden alg vergadering der Zuid-
Bevelandsche Ver. kreeg dan ook de op
dracht, tegén het voorstel tot ontbinding
zijn stem uit te brengen.
Hetzelfde besluit werd genomen' be
treffende het voorstel lot annexatie der
baten en schulden der ver. door de Prov.
Zeeu,wsche Ver waarbij men zou wor
den ingelijfd
Ook tegen deze samenvoeging heeft
men zich meermalen verZet
De oprichting van een transportcolon
ne van zieke en gewonde militairen vond
een beter onthaal Met algemeene stem
men werd besloten, dit plan steun te
verleenen
Tol afgevaardigde werd benoemd de
voorzitter en tot zijn plaatsvervanger de
heer L Duvekot.
- In Goes hebben zich van de 32
bakkers 30 bereid verklaard lol hel le
veren van regeeringsbrood.
Den 2den Pinksterdag gar te 's-G r a-
venpolder 'tmuziekgezelschap „Nooit
Gedacht' in een boomgaard van den heer
L. W. Woutersen, die dit terrein oelange-
loos beschikbaar stelde, zijn eerste con
cert. In aanmerking genomen den kor
ten lijd van bestaan en het ontbreken van
•enkele krachten door de mobilisatie, werd
het 10-tal nummers verdienstelijk, en
'oorts zeer (en genoege van hel vrij 1 al
rijk publiek uitgevoerd De ijverige di
recteur, de heer Verslrenge. uil Goes,
heeft eer van zijn werk en hot gezelschap
verdient, dat nog velen „Nooit Gedacht"
hun steun verleenen door als donateur
loe te treden
Te Hansweert kwam Dinsdag
middag binnen de Duilsche zeeboot
„Hermes' De boot is onder militair ge
leide naar Rotterdam gesleept
Uit Tholea.
I11 verband met hel ontvreemden
van '1 paard nil de weide van E Ko.sten
te Poortvliet op Zondagavond j i.
was Dinsdagmiddag de justitie van Zienk
zee gekomen, voor een onderzoek. Het
anders zoo stille plaatsje wemelde nu van
nieuwsgierigen. De verdachte werd op
last van den officier van justitie gister
avond overgebracht naar hel huis van be
waring te Zierilczee
Benoemd tot onderwijzer aan de
chr. bijz. school te Oostburg de heer
E. P Vos te Vlissingen
schijnlijlc nooit, of alleen in 't donker uit
ging en dal h ij in diens huis een cursus
gaf voor jongelui, studenten, schrijvers
en republikeinsche jounalislen, en dal
hij door deze in 't geheim zeer gevierd
werd Zijn verbanning, "de veroovdeeling,
die hem boven hel hoofd hfing en hfet
gevaar, dat hem bedreigde, doordat hij
zoo midden in Oldsburg zijn invloed deed
gelden, maakten zijn macht nog groo-
ter. Ook droeg de naam Kosor daar nog
loe bij Omringd door die jonge men-
schen, op wie hij door zijn rijperen leef
tijd al cenig overwicht had, was hij on
getwijfeld zijn leer aan het onderwijzen
E11 Clara vroeg zich voortdurend af, wel
ke plannen gesmeed en welke voorne
mens gekoesterd werden in die revoluti-
onnaire bijeenkomsten
Een brochure, die in dien tijd ver
scheen, maakte haar dit duidelijk. Clara
'kon niets anders denken, of de schrijver
was hij, wiens verwarde denkbeelden
haar zooveel schrik aanjoegen De man,
die goud wilde maken, die de maatschap
pij wilde hervormen, en absolute gelijk
heid predikte, begon nu met die gemak
kelijke eigenschappen, die sociologen ei
gen is, om alle onderwerpen te behande
len, een studie van wat hij tegenover
Clara genoemd had de „Sociale insecten"
Hij kwam terug op de gedachte, die hij
had aangeroerd dien avond bij de kathe
draal Het collectivisme van de mieren
scheen hem loe volmaakt goed toegepast
te kunnen worden bij de menschen En
er lag zooveel geestvervoering, zooveel
gloed en overtuiging in het werk, dal men
het ondanks den hijzonderen geest die
eruit sprak, niet zonder aandoening kon
lezen liet boekje had succes Maar Clara,
die wist van welke moorddadige moraal
dit boekje de grondslag was en welke
gevolgtrekkingen de schrijver maakte uit
zijn ontkenning van het individu, voelde
een woede in zich opkomen, toen zij zag,
hoe sommigen wegliepen met die bro
chure Soms zei ze bij zichzelf-
„Hij behoeft maar één onvoorzichtig
heid te doen, dan wordt hij gevangen
genomen Hij zou 'moeten lijden, zeker,
maar niet meer dan Goethlied en Jo-
«ECHTZAKEN.
Maandag is, naar de „VI. Crlmeldt
naar het huis van bewaring le Middel
burg overgebracht C J. S boomkwee-
ker alhier, verdacht van valschheid in
geschrifte en wiens gevangenneming op
grond van dal feit door de Middelburg-
sche rechtbank werd bevolen
o
Kantongerecht le Middelburg.
Door hel kantongerecht le Midde'burg
zijn veroordeeld wegens in het openbaar
een voor de eerbaarheid aanstoolelijke
toespraak houden J S„ Arnemuidea, lot:
f 15 b s. 3d h„ een trekhond laten
losloopen J F K L„ M H beiden Vlis
singen ieder tol f 1 b s ld h overtr.
jachtwet. J H., Westkapelle, tot f 3 n s.
d h., verb f 0 12 s. 1 d h G de
R„ Middelburg, lol f 1 b s 1 w.t P M.,
A de V J de V., allen Oostkapelle,
1 tol f 1, 2 en 3 ieder tot f 2 b s 2
d. h„ voor 2 en 3 en 1 w.t.; voor no. 1;
\V. V Souburg lot f 5 b. s. 3 d h.;
overtr drankwet T. S Vlissingen, tot
f 3 b s 2d h zich op het bolwerk
huiten de paden bevinden W A A
Middelburg .lot teruggave nan ouders;
hannes Karl,, die altijd even zachtzinnig
waren, en wanneer hij weg was, zou
hel leven van een man gered zijn..." maar
zij durfde haar gedachten hierbij niet te
lalen stilstaan
De zomermaanden kwamen aan Inde
politiek heerschte groote kalmte. De gis
ting, die de herziening der invoerrechten
had teweeggebracht jn alle partijen, was
van zelf weer lot rust gekomen Het
handelsleven, dat een tijd stil had gele
gen door de stakingen, was weer in volle
bedrijvigheid. De oogst liet zich mooi
aanzien De prijs van het brood zou da
len tegen den winter Hertog Bertie was
veel op reis Niemand wist was het doel
van die reizen was Maar hij was een be-
•scheiden, slille, bijna spookachtige per
soonlijkheid Men merkte nauwelijk, dat
hij weg was. Wanneer hij weer ver
scheen was er niemand, die zich er over
verbaasde Het werd warm en druk in
Oldsburg, de koning verlangde naar een
verblijf op het kasteel Conrad
(Wordt vervolgd).