MIDDËLBI
N" Hl
W oensdag
12 Mei.
Kameroverzicht.
Rlmnmlgpf
Uil Stad an Provincie.
üese courant vewchjjnt dag o 1 g k0, met uitzonüormg tau Zon- es Feestdagen,
Pr^E per kwartaal, zoowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25}
Afzonderlijke nummer» kosten 5 cent.
Iftio
Aarertentien 20 coat per xegeu Bg aboanament veel lager. Geboorte-,
alle andere familieberichten en Oankbetaigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclame» 40 cent p regel, Groote letterB na&r de plaat»
die tg inusmeas
gS!P Advertentie» vóór ééis Bias- te bezorgea.
j dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Donderdag a. s. (Hemelvaartsdag) zal
de „Middelburgselie Courant" niet v er-
s c h ij n e n.
Tweede Kamer.
Zitting "van Donderdag
Er Avaren gister herhaaldelijk oogen-
blikken waarop het debat oA-fer den mo
bilisatietoestand beslist veel liooger stond
dan de voorafgaande dagen. In plaats van
vermoeiende klachtenreeksen kreeg men
nu beschouwingen die meer kans heb
ben te zullen leiden tot inzicht in de
maatregelen die noodig zijn lol verhel
ping van het kwaad.
Dat er (Redenen zijn lol klachten er
kent iedereen. Maar o i. heel terechl
merkte de heer Bos op dal de Kamer
niet (e diep moet ingaan op de grieven
die dagelijks de Kamerleden hereiken.
Juist doordat ons leger niet in actie
is. wordt er veel gepiekerd over allerlei
grieven en kwalen Maar ze behoCA'en
niet alle herhaald en opgeVarmd te
worden.
Deze spreker zocht de oplossing in de,
echter als moeilijk erkende taak, om
het m'oreele peil van het leger te hand
haven, eenerzijds door aan de gemobili-
seerden de zekerheid te ge\'en dat er
voor hun gezinnen gezorgd Avordt, an
derzijds door de onlAA-ikkeling der solda
ten heter ter hand te nemen dan tot nu
toe geschiedde. De Minister heeft ge
toond dat streven naar ontwikkeling te
willen steunen, maar liij had aa'at dieper
in zijn zak moeien tasten, en de militaire
commandanten hadden daarbij meer be
hulpzaam moeten zijn Nu de mobilisatie
zoo lang duurt, wordt de kwestie A'.in
de ontwikkeling een militair belang, en
moet zij d!us rechtstreeks door de mili
taire OA'erheid Avorden bevorderd.
Dat er in dat laatste opzicht veel ont
broken heeft, bleek wel uit de meedee-
lingeh van den heer Smeenge over
zijn ervaringen als hoofd van het Am-
sterdattische comité.
En 'de heer Lief tin cK A'oegde er oen
A'erslandig Avoord aan toe, om niet zoo
bang te zijn voor het zich vrij laten
uilen van meenigen en voor het houden
Van vergaderingen De militaire komman"
danten moeten niet alles willen verbie
den Waarom zou men ..Het Volk" niet
toelaten? Dat blad is nog zoo,kwaad Iniel.
al is 't niet altijd gezellig Maar ook in de
..Standaard" staat wel eens iets dat min
der stichtelijk is
De hoofdzaak vond spreker dat de
Minister (wiett geen blaam voor al dat
A'erbiedén treft) in zijn Icomttiandanton
mannen moet hebben die tact, menschon-
kenni's en beschaving bezitten. Maar niet
iedere luitenant is een heer en nielf
iedere generaal heeft tact
De heer Schaper dikte op zijn ma
nier dat betoog nog wat aan door op te
merken dal er nu eenmaal van die „kwi
bussen" in het leger zijn, die cr een eer
in stellen te „donderjagen"
Later kwam de hoor Eland de offi
cieren verdedigen, speciaal legen de min
achtende woorden van den heer Van
LeeuAven over het intellect dpr officieren.
En hij wees cr ook op dal feitelijk nie
mand ooit gedacht heeft aan een toe
stand A-an maandenlange mobilisatie zon
der oorlog.
De malerieele zijde van bet ATaagsluk
Averd door den heer Spiekman naar
voren gebracht door een pleidooi voor
A'crhooging van de vergoeding aan de
gezinnen der gem'obilisecrden
Dat alles gold de gemobiliseerde!!
Maar er is nog een kwestie, Aran niet
minder belang, n.I. de aanraking die
de militaire oa'erheid heeft met de bur
gerbevolking, in al de plaatsen die in
slaat van beleg zijn verklaard
DaaroA'er is héél wal te zeggen!
Toch werd dit onderwerp nu hielt'
'grondig behandeld De heer L ira b u r g
zei dat bij had Avillen spreken over de
overdracht van gezag van de burgerlijke
naar <lc militaire overheid, Omdat échter
spoedig daartoe gelegenheid zal zijn hij
behandeling van een ander wetsontwerp
zou hij er nu oA'er zwijgen, maar hij aauI-
de liet onderwerp toch noemen omdat
er haast hij is en omdat hij hoopt dat
de' Ministers 'men lette Wel: meervoud)
déze zaak zullen overwegen.
Ook de heer Van Hamel drong op
spoed hl die kwestie aan, maar bepaalde
zich tot een kort woord Alleen de heer
Ketelaar trad in bijzonderheden over
de ontruiming van huizen in Naarden
De heer "Fruitier roerde een ander1
punt aan, n.I het belang van Jiet be
houd van de dijken in Zeeland Hier en
daar Avorden ze gebruikt voor loopgra
ven, verschansingen en horstweringen
Spr acht dit gevaarlijk voor de soliditeit
van de dijken.
En clan ten slotte npg een vermake
lijke ontboezeming van den lieer L i e f-
t i n c k over liet gebrek aan paarden.
Er zitten tegenwoordig ,zei hij cava
leristen op de fiets, omdat er geen
paarden meer zijn Er Avorden geen paar
den meer gefokt omdat de zedelijkheid
de fokkerij heeft belet (Groot gelach
Hel amendement-Van Vuuren bij de ze-
delijkbeidswetten tot verbieding der to-
talisators heeft dit op zijn geweien Ge
bleken is dal men niet op de hoogte
was van de beteekenis A-an dit amende
ment De heer v. Vuuren ook niet (ge
lach) Er Avaren monschen die dachten
dat totalisators menschen waren 'groote
hilariteit) Ja, dat is niet zoo gek. Spr
hoorde pas wel een dame beweren, dat
de bondgenoolen«het nu in den oorlog
te kwaad kregen want dat de Dardanellen
ook al gingen meedoen 'gelachV Er zijn
nu eenmaal van die menschen die zulke
dingen niet Avetcn
Spr hoopt dal de Minister zal meehel
pen om do paardenfokkerij te bevorde
ren De Minister van Justitie moge dan
de fout herstellen die vroeger is begaan
en die thans zulke nadeelige gevolgen
heeft voor ons leger
TWEEDE KAMER.
Bestendiging staat van beleg
en slaat van oorlog.
Bij hei afdeelingsonderzoek werd door
-ele leden de ttiécning uitgesproken dat
■r alle reden lm staat voor de volksvorlo-
gemvoordiging om er tegen te waken, dat
hot militaire gezag niet verder ingrïjpe
op hel gebied der burgerlijke overheid
dan strikt noodzakelijk is Of de vol
strekte noodzakelijkheid van zoodanige
zelfbeperking hef militair gezag steeds
voor pogen heeft gestaan en of dc Regee
ring doet wal in haar vermogen is, om de
afwijking van de normale werking van
's lands instellingen hintten slrenjg be
paalde grenzen te beperken, werd door
bedoelde leden betwijfeld.
Voorts aa'erd er door eeniige leden op
gewezen, dat de verordeningen, door hel
militair gezag uitgevaardigd, in juridisch
opzicht soms nog nl le Avenselien over-
lalen.
Eenige leden wenschten \'an den Mi
nister de uitdrukkelijke' verklafchjg te ont
vangen, dat de Regeering zal Avakeo a-oor
een doelmatig gebruik door de militaire
autoriteiten van haar 'bevoegdheid tot?
beperking van hel vergaderingsrccht.
UIT DE PERS.
De Eedskwestie in de
Eerste Kamer
Naar aanleiding van het weinig gun
stige verslag van het onderzoek in de
afcleelingen der Eerste Kamer van het
Eedswetje, schrijft de Nederlander" het
volgende als aanhef van een beschou
wing der (laar aangevoerde motieven
Toen wij onze artikelenreeks schreven
over de oedsquaestie, hebben wij ons
geen oogenblik gevleid dat het ontAverp
in de Eerste Kamer dooi- de meerderheid
zou worden gewaardeerd Wij weten te
goed dat in politieke vergaderingen argu
menten niets vermogen tegen vooroordeel
en politieke saamhoorigheid, dan dal wij
bij de Eerste Kamer instemming zou
den verwachten met iets dat velen be
schouwen als een nieuwigheid, uitgedacht
0111 zekere groep „atheïsten" le belie
ven Maar avïj' hadden toch niet op een
zoo pover verslag gerekend, als thans
is verschenen Wij Avillen het even na
gaan.
Wal ons allermeest trof is de volsla
gen afwezigheid van argumenten bij de
verdedigers van hel ontwerp. Er is in,
de Eerste Kamfer blijkbaar een groep of
groepje, dat met het regceringsvoorstel
meegaat, maar wij vernemen niet op wel
ke gronden dit geschiedt Misschien zul
len de voorstemmers ons bij de openbare
discussie met cfen grondige behandeling
van het eedsvraagsluk verrassen. Of wor
den zij uitsluitend beA\rogen door„po
litieke consideration Dit zou ons spij
ten.^
Voorts verblijdde ons dat er van schen
ding a-au het „Bestand en. van een. ge
heimen loeleg der liberalen om nu eens
een 0 verwinning der ongeloovigen op de
geloovigen te behalen, in het verslag
nog geen spoor le vinden is. Het schijnt
dal de hoofdredacteur van de Standaard,
levens hd der Eerste Kamer, in dit col
lege, waar tegenspraak mogelijk Avas, zijn
beweringen le dezen opzichte niet heeft
ter sprake gebracht. Wellicht, mogelijk
althans, wordt dit punt voor de open
bare discussie beAvaardanders toch zou
allicht de indruk ontstaan, dal genoem
de hoofdredacteur openbare discussie niet
aandurft
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Nederland, Amerika en de
oorlog,
Reuter seinde gister uil Washington-
Dc Nederlandsche gezant, ridder van
Rappard, bracht een bezoek aan het Mi
nisterie van Builenlandsche Zaken en zet
te uiteen, dat de positie van zijn regee
ring met betrekking te de „Lusitania
dezelfde Avas als die van de Amerikaan-
sche regeering, daar ook Nederlanders
het leven verloren bij deze ramp. Ook
zijn Nederlandsche schepen getorpedeerd
geworden en heeft de Nederlandsche
handel ernstig geleden
Bryan constateerde, dal de Duitsclie
regeering nimmer de aandacht van het
Ministerie van Builenl Zaken had ge-
A'estigd op de aankondiging, Avaarbij Ame
rikanen gewaar.schuAvd Avorden legen het
reizen op schepen vain oorlogvoerende na
ties.
Onder bovenstaand bericht, tee-kenl de
NieuAve Crt het volgende aan
Bij in Formatie blijkt ons, dat lusschen
onze tregeering en den gezant te Was
hington OA'er deze zaak geen besprekingen
'zijn gevoerd, laat staan dat een opdracht
in dien geest zou zijn gegeven Men acht
te het bericht dus hoogst onwaarschijn
lijk Vermoedelijk heeft "men liier te doen
met een stookbericlit
De Zaan stro 0111 en Batavier V
De procedures over de naar Zeebrug-
ge opgebrachte schepen Zaanstroom en
Batavier V en de ladingen .daarvan zul
len, naar het Ildbl. verneemt, den lsten
Juni voor het prijsgercchl le Hamburg
behandeld worden.
De vrijgegeven goederen uil hel stoom
schip Zaanstroom, die, zooals reeds is
gemeld, naar ons land zullen worden
vervoerd, Avorden, naar de Telegr. be
richt, op het oogenblik geladen in het
bninemschip Maria, Schipper J W. Pau-
lissen, dal tijdens den oorlog te Brugge
lag
Opgebrachte treilers.
De Oceaan III, de laatste der geïnter
neerd geweest zijnde IJmuider treilers,
is Ihans ook behouden te IJmuiden te
ruggekeerd.
Regeer ingsbrood.
Naar aanleiding van daaromtrent gere
zen vragen, deelt de minister mede, dat
liet betrekken van brood uit andere ge
meenten niet aan de door hem bedoel
de controle-regeling in den Aveg staat.
Hij geeft aan hoe hij zich de regeling
dienaangaande voorstelt.
Naar het Handbl. verneemt, heeft de
minister gisteren anlAvoord gezonden aan
hel gemeentebestuur van Amsterdam op
de voorstellen, dezerzijds gedaan inzake
den prijs van het meel en de controle op
de levering \'an liet goedkoope brood.
De minister vereenigl- zich met den voor
gestelden meelprijs (f 7 80 franco fa
briek); ten aanzien van het voorstel in
zake de controle geeft de minister enke
le wijzigingen van ondergeschikten aard
aan.
DE VLUCHTELINGEN.
Consulaire m e e d e e 1 i n g-c n.
De consul-generaal van België te Vlis-
singen verzocht ons opneming van de
twee volgende meedeellhgen
Ik heb de eer ter kennis der belang
hebbenden le brengen dat het Belgisch
Inlichtingen Bureel, in den Haag ge
vestigd. zich gelast met het groeperen
der colli vnn eiken aard aa'elkc de Bel
gen in Nederland verblijvend of de
Hulpcomileilen aa-enschen te doen toeko
men aan de Belgische soldaten of aan
de uitgewekenen in Frankrijk.
De verzendingen mogen geadresseerd
Avorden aan gezegd Inlichtingen Bureel
17 Lange VoorhouL, Den Haag
Bij iedere verzending moet liet bedrag
van één gulden gevoegd Avorden, Aveik
ook hel belang der colli weze
Bij verschillende gelegenheden is er
beslatigd geworden dal Belgische onder
danen met hunne auto's naar Nederland
uilgeAvelcen ten gevolge van den oorlog
die rijtuigen gebruiken of doen gebruiken
tol zulke doeleinden die hun geen recht
meer geven op vrijstelling van tolrechten.
Het schijnt nuttig le wezen de aan
dacht der belanghebbenden te vestigen
op het feit, dat. hij voorkomend geval, de
verkoop dier auto's in Nederland, het
le.enen dezer voertuigen aan andeven,
hetzij met of zonder vergoeding ,het ver
huren A'oor hel A'ervoer van personen,
voor gevolg zullen hebben hel ver
beurdverklaren ten Bate der Schatkist
van de borgstelling die zij hij het Neder
landsche tolwezen gestort hebben Indien
de iriA'oer geschied is niet «ren „iryp-
tique" of met een toldoorganghockje 'car
net de passage en douane1) zal dit stuk
niet geregeld worden bij liet verlaten van
liet grondgebied.
Crediel instelling voor Belgen
In den Haag is den Ssten dezer de acte
gepasseerd voor de oprichting \ran een
credietinstelling voor Belgen, met een ka
pitaal van 500.000 gld
Directeuren zijn de heeren J. Chan-
doir—Grisar. de Nimal en M. L. Gérard.
Het (doel der vennootschap is, voor
schotten le A'erstrekken aan Belgen, die
in ons land verblijven en eenïge zeker
heid kunnen stellen. Wad.
Uit Middelburg.
De koers van het Belgische geld is
door de Nederlandsche bank, met in
gang van heden, gesteld op f 47 28 per
100 franken.
Nadat hedenacht steeds was voort
gegaan met het vervoeren der Avagens
a-an hel circus Carré van Vlissingen naar
hier ,aa'erd ook heden met hel opslaan
van het groote tentenkamp op hel Mo
lenwater begonnen Te ongeveer elf uur
kwamen de paarden, een bijzonder groot
aantal waaronder meerdere ponnv's, de
stad in, terwijl ook een vijftal kameelen
den tocht me dp maakten Een dezer laat-
sten Avildo zich op de Markt te igoed
doen aan de bladeren van een palm, die
op een wagen aldaar stond en trok de
Marlet op Zijn geleider avïsI hem echter
zijn hebzucht af te leercn.
Te half een lcAvamen ook de drie oli
fanten door de stad een en ander trok
veel bekijks
Bij het vervoeren van de stoommachine
werd bij hel indraaien van de Molstraat,
het hekwerk 0111 heL plantsoen op de
Dam en ook de bestrating beschadigd.
Gisteren is door een agent van poli
tie naar het bureau gebracht zekeren J
S., die op de Rolterdarasche Kade een
voorbijganger, die uit vrees voor een
ladder, die van oen aa-agen werd genomen
daartegen een duw gaf, met een breek
ijzer had geslagen. Avaardoor een bloe
dende wonde ontstond achter het oor
van den mishandelde
Gisteren is een 11-jarig meisje, dat
op een wagen Syilde klimmen, in de
Giststvaal onder een der wielen geraakt,
en vermoedelijk imvendig gekneusd. Door
tAvee burgers aa'erd de kleine in het bu
reau van politie binnengebracht, aa'aar
zij door do moeder werd afgehaald.
o—
Uit Walcheren.
—Dinsdag' werden opliet keuringsler-
rein te Westkiapelle uil Wcstkapcllc
en omliggende gemeenten 10 honden ter
keuring aangebracht Daarvan Averd
slechts één hond a'oor den dienst goed
gekeurd.
Uit Zuid-Be vel and.
Maandag en Dinsdag had te B 0 r s-
sele.de keuring plaats van hen, die zich
hadden opgegeven voor den vrijwilligen
landstorm Van de 34, die gekeurd wer
den, bleken 12 ongeschild. Niet meer a'an
22 van de 49 liefhebbers zullen dus toe
treden Er zijn nl. 15, die, op den avond,
toen de heer Elout hier optrad, vol vuur
waren om mee le helpen aan de lands
verdediging, wal afgekoeld Deze trok
ken zich terüg.
Uit Noord-Bereland.
Dinsdag j l. werd te Wissen-
kerke een bijeenkomst gehouden met
hel doel tot de vorming van een afdee-
ling der vrijAvillige landstorm te komen
De oproeping daartoe was uitgegaan van
de afdeelingen Colijnsplaal, Cortgeue en
Wissenlcerke van Volksweerbaarheid. De
vergadering AA'erd geleid door den luit -
kolonel Klontje, die de beteekenis eener
geoefende landstorm in 't licht stelde,
zoo voor de verdediging des lands als
voor den verdediger zelf. Hij Icon met
genoegen eonstateeren, dat Zeeland goed
op weg Avas 0111 een organisatie naar
aa'enseh te krijgen
Daarna zette iuit. Booriaerl de prak
tische zijde der aansluiting uiteen. Het
bleek, dat heiden niet le vergeefs gespro
ken hadden, want op de voorloopige
lijst van deelnemers konden 59 namen
Avorden 'ingeschre\'en. Op een vraag na
mens de afdeeling Colijnsplaal gedaan,
of er bij voldoende deelneming aldaar
geen plaatselijke afdeelbig van den land
storm kon Avorden gesticht, Averd geanl-
aa'Oord, dat daartoe hel mogelijke geHaan
zou worden.
Uit T hol en.
In <le Dinsdagavond gehouden jaar
vergadering van het Groene Kruis le
Tholen, waren A-an de ruim^ 100 leden
slechts 22
begrepen
ruim 40
slechts 22 tegenwoordig, het "bestuur in-
Uit de jaarverslagen van den secreta
ris-penningmeester bleek, dat de vereeni-
ging in een bloeienden toestand verkeer
de en bepaald in een behoefte voorziet
180 maal werden artikelen uit het de
pot der vereeniging in bruikleen gegeven.
Een Avoord van hulde Averd gebracht
aan de nagedachtenis van het vorige jaar
overleden bestuurslid P. van Echel en, op"
a\'iens graf door liet bestuur, namens de
-ereeniging een krans werd gelegd.
Van den heer .T W. Wagllio„ burge
meester, is een ijzeren ledikant met bed
en loebchooren, reeds gebruikt voor zie
ke Belgische vluchtelingen, ten geschen
ke ontvangen
De rekening over het afgeloopcn jaar
gaf de volgende cijfers. Jnkomslen
f 457.75; uitgaven f223,192 en sloot al-
zoo mei een batig saldo A'an f 184 55J
De begrooting werd vastgesteld in ont
vangst e n uitgaaf op f 325. terwijl de post
aankoop verplegingsarlikelen op advies
der beide doktoren werd gebracht van
f 100 op 1' 165.
De aftredende bestuursleden II Come-
lisse, D. H. v. d. Velde, secretaris-pen)-
ningmeester) en W. ,1. Walpot werden;
met bijna algemeene stemmen herkozen.
Mej. Roulusse, verloskundige, bestuurs
lid der A'ereeniging, Averd 11a een hiervoor
ingesteld onderzoek door het bestuur en
11a ampele besprekingen (er vergadering
bij acclamatie \ran stemmen aangesteld
als voorloopig huisbezoekster bij tuber
culoselijders. De benoemde verklaarde
zich bereid zich hiervoor te bekwamen,
en kan dan later definitief worden aan
gesteld.
Dc centrale vereeniging voor tuberen-
lose-besLrijding draagt hiervoor 2/3 der
kosten bij, zoodat J ;i ten laste- komt der
A'ereeniging aldaar De benoeming ge
schiedde op een salaris van f 200
Het bestuur werd voor zijn ijverige
bemoeiingen in deze bij monde van den
heer P A. de Jong een woord van dank
gebracht.
Uit Zee u ws ch-V I a an de r e n O.D.
Bij kon besluit is aan Ph Haak, ge-
aa'ezen grafdelver le Neuzen niet lJuli
1914, ingevolge de pensioenwet voor de
gemeente-ambtenaren 1913, een pensioen
a'erleend van f 173.
KERKNIEUWS.
De classis Middelburg van de
Ger kerken, heeft, nadat een rapport
over de predikantstraktementen was uit
gebracht, uilgesproken, dat de dorpsker
ken naar gelang hunner draagkracht de
traktementen moeten vaststellen opf 1300
tot f 1600 met vrije woning en dat ook tie
stadskerken den aa-eg naar verhooging
moeten inslaan.
Inzake bel bericht van de Nod.
Kerkbode betreffende het belijdenis doen
le Utrecht van 45 R. K Belgen, schrijft
men aan de „Nederlander", dal uit een
onderzoek gebleken is dat bij die Belgen
waarschijnlijk geen enkele R K. is ge
weest.
Wel schijnt er te Zeist veel te zijn
gewerkt door het Bijbelgenootschap: er is
