M1DDËLB1JRGSGHE COURANT.
ar
99
W oensdag
28 April.
Binnenland.
FEUILLETON.
KONING ZIJN.
I3H' Jl8isrs*Sê
IHi.
Deze ccnrem vemhgnt dageljjks, met uitzondering tan Zon- en Feectdnges.
Prgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaitfen in
Nederland franco p. p. f 1.25,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiên 20 cent per regel; Bp abonnement veel leger. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaate
die ijj innemaaê
9V Advertentie» vóór één *njr~te bezorgen;
VROUWEN-VREDESCONGRES.
Vandaag komt in Den Haag bijeen hel
internationaal congres ter bevordering
van den vrede. Uil verschillende landen
zijn afgevaardigden aangekomen Cisle
ren was men nog bang dat de Ameri-
kaansche en Engelsche afgevaardigden
niet op lijd hier zouden zijn, maar ze
zijn gister middag per „Noordam" ge.
arriveert!. Alleen vut Rusland en Frank
rijk konden geen afgevaardigden komen
Zooals reeds in ons vorig nummer on
der Nagekomen Berichten werd gemeld,
heeft de congres-leiding twee kwesties
buiten de congresbesprekingen gehou
den n die over le de veranlwoordelijk
heid van den legenwoordigen oorlog; 2e
wijze van oorlogvoeren. Dat zou ook te
gevaarlijk zijn geweest.
Den eersten dag' zullen worden behan
deld eenige grondslagen voor hel lol
stand k omen van een duurzamen vrede
De daarover ingediende moties betref
fende
oplossing van internationale geschil
len door een scheidsgerecht of verzoe-
ningsraad
internationale pressie op elk land het
welk zijn toevlucht neemt lot hel gebruik
van wapenen;
contróle door de volksvertegenwoor
diging op de buitenlandsehe politiek;
geen overgave van grondgebied zonder
toestemming der bewoners
hel werken voor de politieke rechten
der vrouwen, die in de toekomst mede
de verantwoordelijkheid voor de oorlogen
dragen.
Den tweeden dag' worden resoluties
van verschillenden aard besproken, die
o a betreffen^
uitbreiding van de vredesconferenties
tot een duurzame organisatie;
protest tegen de krankzinnigheid en
verschrikkingen van den oorlog;
protest tegen het onbeschermd zijn der
vrouwen in den oorlog;
staatsmonopolie van de wapenfabrie
ken om persoonlijke belangen uil te
schakelen
bestrijding van elke uiting van haal
of wraakzucht tusschen de naties;
opvoeding der kinderen in banen, lei
dend naar het ideaal van een opbouwen-
den vrede;
invoering vrouwenkiesrecht;
toelaten van vrouwenafgevaardigden
op de conferentie der mogendheden na
den oorlog;
aandringen op wapenstilstand.
Den derden dag worden de middelen
besproken om de resoluties van het con
gres uit te voeren, o a door vorming
van een Vrouwen-organisatie voor den
Vrede.
BEGRAFENIS Mr. J. A VAN G1LSE.
Op de begraafplaats te Voorburg is gis-
Door COLETTE YVER.
53.)
Op den morgen na dien historischen
macht, waarin Wolfram's politiek van ac
tie haar weg moest trachten te vinden,
kwam hij glimlachend en opgewekt in
Clara's laboratorium, waarin iets lag van
Fransche „blague die liij, dank zij me
vrouw de Bénouyille in haar jeugdigen,
vroolijken tijd, zoo goed had leeren ver
slaan
„Kom, vertelt u eens, juffrouw Hers-
fcferg," vroeg hertog Bertie, „om welke
reden zou u gearresteerd moeten wor
den? Laten we de puntjes eens op de
i zetten.
Hij ljet zijn monocle vallen en ves
tigde zijn scherpen blik, die door de
bleeke wimpers een ietwat zachtere uit
drukking kreeg, op Clara
Zij kon hem niet uitstaan, maar voel
de zich toch altijd onder den indruk
van zijn groot verstand. Hij bezat een bo
venmenschelijke helderziendheid. En
<laarbij een ondoorgrondelijke Machiave-
lislischc dietatorsnaluur. Maar hij' had
tegenover haar nooit anders dan sympa
thie geloond en vandaag scheen, hij een
mtiemeren kant van zijn karakter open te
„En het komplot dan?" vroeg zij, ter
wijl zij aan de handdoek haar mooie
lermiddag in grooten eenvoud ter aarde
besteld bet stoffelijk overschot van mr.
J. 'A. van Gilse, 'oud-lid der Twee-de
Kamer
Aan de groeve werden opgemerkt de
minister van Financiën mr. Treub en
verscheidene Kamerleden
Dr D. Bos herdacht de verdiensten
van den overledene.
PACHT-KWIJTSCHELDING VOOR DE
VISSCHERS.
Het bestuur van de visscherij op de
Schelde en Zecuwsche stroomen heeft
naar wij in de Avondster lezen, aan
de pachters medegedeeld, dat hun 50
pet. der pachtsommen wordt kwijtge
scholden
NEDERLAND EN DE OORLOG
Des'toointreiters wee'r in dc
vaar i
In een gistermiddag gehouden verga
dering uit de commissie van vereenigde
reeders van visschersvaarluigen te IJmui-
den 'is thans het besluit genomen, om
de geheele SLoomtreilervloot weer in de
vaart te brengen, om aldus de benoodig-
de steenkolen van hel syndicaat legen
dei* llians gestelden prijs van f 13 40
per ton le betrekken.
Ook is besloten, de molest verzekering
der Schepen, en eveneens die der op
varenden der treilers, welke verleden
week was ingetrokken, weder in wer
king le doen komen
DE VLUCHTELINGEN.
Heden werden 574 bons voor warm
eten afgegeven.
Donderdag 6 Mei wordt alhier de Bel
gische minister van onderwijs, de heer
Poullel, verwacht.
Men meldt ons uit Hansweerl:
De sLoffeering van hel Kanaal van Zuid
Beveland krijgt langzamerhand een ander
■aanzien. Gisteren vertrokken er weer 60
schepen in de richting van Holland. Op
het einde der week zullen alle gevluchte
schepen weggesleept zijn.
Vrijdag of Zaterdag aanstaanden zullen
iar men onzen correspondent te Zie-
r i k z e e mededeelt, aldaar arriveeren een
tachtig a honderdtal Belgische schepen
(naar gelang der grootte van die sche
pen) om met de zich daarop verblijven-
den daar le vertoeven tot voor hen be'-
tere lijden
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Bij de nieuwe dienstregeling zullen
handen afveegde, die zij zwart had ge
maakt bij haar arbeid, „ik geloof, Hoog
heid, dat men daarin makkelijk gron
den zou kunnen vinden om mij te be-
shuldigen
,01dany", zei de koning, die naai' de
tafel, waar de proeven gedaan werden,
was geslapt, en weer op zijn scherts te
rugkwam, „zeg mij eens, is dit poeier
niet verdacht?"
„Bommen bestaan niet'" zei de hertog
„En wat zou dal nog!".... kwam Wolf-
am met een gracieus', achteloos gebaar
Clara begon:
„Uwe Majesteit kan politieke vijanden
hebben, maai- dat zijn denkers en geen
moordenaars"
„Och kom," zei Wolfram, ,u zal zien
dat ik er aan ga, net als zooveel ande
ren.
„U moet die gedachle niet koesteren,
die is niet opwekkend," merkte de her
tog op
„Wel neen, die is' pikant, dat ver
zeker ik je; je krijgt er een eigenaardige
gemoedstemming door Ten eerste wordt
hel oen gewoonte en iedere gewoonte
is den mensch aangenaam Je gaat uit,
liet is mooi weer, je smaakt een oogen-
blilc liet genot van het leven en je zegt'
„Misschien zal het zijn bij de kromming
van deze straat, op den hoek van dit
plein, aan het eind van deze laan En
je zit in afwachting Dat is hel vooruit
zicht van het onbekende van den dood,
de donderslag, de glorie van vernietigd le
worden in volle levenskracht, een „coup
de lliéalre" heeft altijd iets gvootsch.
op onze lijn twee nieuwe treinen worden
ingelegd en wel een voortrein (naar Rot
terdam) van trein 102, welke om 7 uur
19 v.m. en een volglrein (uit Rotterdam)
van trein 109, welke om 11 uur 4 n in.
hier aankomt en te 115 vertrekt.
o
Ui t V,li s singen.
liet lijk van den 13-jarigen jongen
le VI is sin gen die overleed, na een
val in den buitenhaven, is naar de \1
Crl verneemt, door den commissaris van
politie in beslag genomen, omdat naar
hel algemeen gerucht misdrijf in deze
niel is buitengesloten
Uit Noord-BeteUiid.
Door B. en W. van Co lijn s-
plaat is aan den heer JBarbier op
eigen verzoek eervol ontslag verleend
als gemeenlenode wegens hoogen leef
tijd.
Uit Zee uw»ch-.V Ia anderen O.D.
In de Dinsdag,gehouden raadsverga
dering van C a d z a n d werden tót leden
der schaltingscommissie benoemd de hee-
ren J Rïsseeuw, I. Leenhouls, A Ris-
seeuw en P van Cruijningen.
Besloten werd pogingen aan te wen
den om een betere dienstregeling te krij
gen van de stoomtram-maatschappij Brcs-
kens—Maldeghem. Zij die na 1 Mei met
de laatste boot van over de Schelde maar
Cadzand moeten reizen, kunnen niel ver
der dan tot Oostburg
Uit Zeeuwtch-vYlaan detain JW-D.
In de Dinsdag te Axel gehouden
■ergadering van den gemeenteraad werd
hel gemeenteverslag over 1911 aan den
raad aangeboden.
Na de vereischle ler visie-legging werd
besloten een strookje gemeentegrond van
ongeveer 10 c.A. aan den publieken
dienst le onttrekken en le verkoopen aan
de Zeeuwsch-Vlaamsche trauiiveg-maal-
schappij voor f 1 per c.A.
Tot leden der schatliugscommissie voor
de uitvoering der wet op ide inkomsten
belasting werden benoemd de heeren
J. den Hollander, burgemeester,
A. van Vessem, gemeente-secretaris, F.
Dekker en J. de Feijler, raadsleden.
KERKNIEUWS.
Maandag had te Eede de plechtige
consecratie plaats van de nieuwe kerk
welke door de architecten gebroeders
J. en W Oomen, le Oostcrhoul werd pnt-
worpen. De plechtige consecratie der kerk
werd verricht door mgr. P. Hopmans,
bisschop van Breda.
Vloot predikanten.
Naar aan de N R. CL uit den Helder
wordt bericht, heeft hel Class. Bestuur
van Alkmaar op het verzoek van den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gem. van dien
Helder, om machtiging te verleenen aan
Ik zou niet kunnen uitleggen, wal een
eenigszins lijdelijke rust zoo'n verwach
ting je geeft
Inderdaad was sedert den aanslag in
de voor-stad de verborgen bedreiging
openlijker geworden De gemoederen wa
ren er mee vervuld, de ministerraad had
den wensch geuit, dat de koning zijn
escorte 'zou verdubbelen, en opnieuw was
hel plan van een gepantserde auto op
gekomen. Maar Wolfram lachte om zoo
veel voorzorgen en angsten. Hij was ge
woon te beweren, dat hel oogemblik,
waarop de waakzaamheid bij toeval in-
slpppl, juist hel moment is, dal hel
hardnekkige noodlot uitkiest, en dat
oogenblik moest onvermijdelijk komen.
En hij liel alles maar gaan, en was in
volle oprechtheid niet onrustig Zijn
eenige zorg was de onrust, waarin de
beide vrouwen leefden, die hem zoo
dierbaar waren de koningin en de aarts
hertogin.
,,0' als mijn vrouw en mijn dochter
maar niet zoo angstig waren, dan ver
zeker ik u, dal ikf
En bij lachte met een gezonden, vredi-
gen lach vol levenskracht, die den dood
trotseerde Maar een zwaard was Clara
door de ziel gegaan Er was te veel over
gesproken, dan dat zij niet reeds oen
beeld van een aanslag met al de bloedige
kleuren van een slachting voor oogen
zag.
Op het laboratorium had eens een jon
gen, die onder haar toezicht werkte,
door een onvoorzichtigheid zijn arm uit
elkaar laten springen, toen hij met een
het kiescollege om 'de beide vlootpredi-
kanten ds Buiskool en ds. Wamers te be
roepen en aan genoemde! Gemeente te
verbinden,t eneinde de geestelijke belan
gen der marine op die wijze „in kerke
lijke banen le leiden", afwijzend be
schikt.
Thans is het woord aan hol Provin
ciaal Kerbesluur
Ned Herv. Kerk.
Beroepen te Poortvliet loez O
J. Rootselaar, Polsbroek (bij Schoonho
ven).
Geref. Kerken.
Beroepen te t Zandt W Ooster-
heert, Midwolda.
Bedankt voor Gorredijk H. Brink
man, Glanerbrug
Rem. Geref Gemeente.
Beroepen: te Nieuwkoop, W J.
Houtgast, prop te Groningen.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Emiel Hullebroeck Iieefl de vorige
wcèk, met een avond le Rotterdam zijn
rondreis door Nederland geëindigd, waar
van de opbrengst voor een deel strekte
voor liefdadige doeleinden Hij trad de-
zeu winter in ons land niet minder dan
136 maal op.
Gesteund werden de vluchtelingen
comité s, hel Algemeen Steuncomité, dc
lntcrnecringsUampen, dc Vluchtoorden en
het Provinciaal comité voor Kindervoe
ding te Antwerpen.
Met totaal der bijdragen bereikte onge
veer f 9000
Oude I) u r ge i' 1 ij ke Vlaamsche
I» o u w k u n s11.
Wal de, helaas niel zeer talrijke aan
wezigen gisteravond op de bijeenkomst
van de „Vereeniging lot instandhouding
van oude gebouwen", in de „Vergenoe
ging' alhier, le zien kregen op het
doek, zal op zich zelf voor velen groo-
tendeels reeds bekend zijn geweest De
Belgische hallen, stadhuizen en oude
woningen heefl ieder reeds meermalen
óf afgebeeld óf in werkelijkheid gezien
Maar wat deze serie lichtbeelden bij
zonder interessant maakte, dat wasÖe
toelichting die de heer Hub. Hoste, Bel
gisch architect, erbij gaf
Wie goed begrijpen wil moet goed on
derscheiden En dat heeft de heer Hoste
ons zeer duidelijk laten doen. In den
chaos van gebouwen uit allerlei tijden
bracht hij een groepeering, die in
eens niel alleen de ontwikkeling van de
Ylaams'che bouwkunst ons helder voor
oogen stelde, maar die hel ook gemak
kelijker maakte de bijzondere eigenschap
pen !van ieder gebouw te waardecren
Het begon met de eenvoudige, maar
indrukwekkende hallen van Ypcrcn,
Brugge en Mechelcn, gevolgd door de
steeds rijker versierde Golliischc stad
huizen van Damme, Brugge, Brussel.
tplofbare slof bezig was. En zij zag
nog hel afschuwelijk schouwspel van die
verminkte leden. Zij keek een oogenblik
naar Wolfram, die daar stond in volle
levenskracht, met al de aantrekkings
kracht van zijn rijpen leeftijd De onder
drukkingen, waarvoor nu alle maatrege
len genomen werden, zouden zooveel
haal opwekken.. En ze sprak geen
woord Haai' gelaat was doodsbleek, maar
door de witte kleur van haar schort viel
hel niet zoo op. Hertog Bertie riep uit,
blijkbaar met het verlangen haar te be
hagen
„Maai" dal alles zegt ons niet of we
juffrouw Hersberg moeien arresteeren
„Denkt u, Hoogheid dat ik gevaarlijk
ben voorde bestaande orde?"
„Wanneer een persoon van uwe waar-
?de een meening uitspreekt, is zij altijd
gevaarlijk voor haar tegenstanders, juf
frouw Hersberg
„Ik ben unionistezei ze, weer glim
lachend.
„Natuurlijk", zei de hertog, wiens mond
alle ironie en ongelooviglieid uitdrukte,
die hem éigen waren.
Ik) ben een geesteskind van dr.
Kosor.
„Dat weten wij
„Ik ben verloofd met den volkslei
der, die in ballingschap is en bedreigd
wordt met een gevangennneming."
Aangenomen
„Ik heb de staking gesteund met mijn
geld."
Zij verklaarde het fier, uit een eigen-
Leuven en Geul, waarvan de twee laat-
slen wel de sterkste voorbeelden vormen
van overladen versiering.
Maar dan begint ook de renaissance
hel eerst merkbaar in de beelden van het
overigens nog gothische stadhuis van
Oudenaarden.
Na de beeldhouwers volgden de archi
tecten; het paleis van de tandvoogd.es
de Mechelen is hel eerste voorbeeld'.
Maar de renaissance blijft een kunst
van de boogere standen Nog altijd wor
den er tegelijkertijd kerken en huizen in
den bij de bevolking zoo populaire» go-
tb ischen stijl gebouwd
Toch brak die richting zoo door dat
hij den voorlgezellen bouw van liet stad
huis ie Gent hel oude plan werd ver
balen, en zuiver de renaissancerichling
werd gevolgd, die in hel stad
huis van Antwerpen een van haar
mooiste voortbrengselen in België hoeft.
Heel veel gebouwen in dien stijl telt
België echter niet Onder den invloed
van Rubens vooral vond de barok veel
mom- aanhang, waarvan de voorbeelden
talrijk zijn. Honderden poortjes en ram-
versioringen getuigen daarvan, e» de
gx'oolste verzameling van gebouwen in
dezen stijl vindt men in de gildehuizen
op de Markt le BruSsel
Dal veel van die mooie achilectuur,
vernield is in dezen oorlog, bracht een
■droevig element in deze beschrijving
M'-.ar veel is er ook nog over, en men
km sleohls hopen, dat dit tenminste
„espaard zal blijven. Want wat wij hier
boven noemden is slechts een klein
deel van de beelden die we le zie» kre
gen en van wal er in België is
In den loop van de voordracht werd
telkens ook nog even het verband aan-
gerotrd met gebouwen in Noord-Neder
land, die onder Vlaaxnschen en Bra-
bantschen invloed zijn gebouwd; de stad-
huven |c Yecre Middelburg en Vlissin-
gen fin 1809 vernield het Markiezenhof
le Bergen op Zoom, het steenhouwers-
huis alhier en het waterschapshuis !o
Delft.
De voorzitter der vereeniging, jhr. M
van dc Brandeler. die den spreker met
ccn kort woord had ingeleid, was ze
ker de tolk der aanwezigen toen hij
hem aan het slot dank zegde voor zijn
voordracht.
ONDERWIJS.
De heer R Lafarre te Boschkapelle,
die dc vorige week te Middelburg dc on-
derwijzersacte haalde, is deze week
reeds le Philippine in functie ge
treden als tijdelijk onderwijzer
RECHTZAKEN.
Arr. Rechtbank te Middelburg.
Dmsdag zijn door bovengenoemde recht
bank veroordeeld wegens poging tot ver-
aardige behoefte om openhartig en ver
trouwelijk te zqn.
„Wij twijfelen niet, of een vrouw, die
zoo edelmoedig en gevoelig is als u, /.ou
zou gehandeld hebben
Zij streek langzaam met de hand over
hel voorhoofd.
„En ik weet alles van de unie., de
namen, de bepalingen, de plannen
„Wij zullen ons dan ook wel wachten
u daarnaar le .vragen
Toen zei ze nog, terwijl haar mooie
oogen zich met tranen vulden:
„Het huis, dat ik van mijn stiefvader
geërfd heb, is nog vol brieven van hem',
en van den man, dien ik liefheb, en van
onze vrienden."
Hertog Bertie antwoordde
„Geen huiszoeking zal ze schenden
En de koning dacht
„Waarom legt zij deze biecht af
Waarom
Dit doodgewone gesprek had Clara ge
heel van haar stuk gebracht, meer dan
zij zeggen kon. En deze dertigjarige jon
ge vrouw, met haar rustig gemoed, die
de moeilijkste raadsels van het physieke
en het maatschappelijke leven had door-
vorscht, die aan de wereld een nieuwe
stof had gegeven, wier altijd werkend
brein morgen misschien een geweldigen
tak van industrie zou scheppen, was nu
in een hopelooze verwarring als een
klein kind
(Wordt vervolgd)