MIBBKLRIilUiSGIIE COURANT.
W oensdag
21 April.
N- 93
I 5«* Jan-san
191.'
D«z« veruhgnt dagelgks, met uitzond erin g run Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.255
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AdvertenüS* k 20 cent per regel. Bjj abonnement veel lagtt. Geboorte-, dood- et
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regele f 1.50
e'ke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die eg iuremtai
Advertentie» vóór één nar te bezorgen
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag-
De telefoon is een onontbeerlijke maar
gevaarlijke helper Hij kan zonder blik
ken of blozen de meest onjuiste dingen
oververtellen, en trekt cr zich niets' van
aan als ge hem op zijn woord geloofd
hebt.
Wanneer de heer Tydeman niet
zoo'n nuchter persoon was, dan zou hij
reden tol aanstoot kunnen vinden in 'l
geen gister in het korte Kamerverslag
onder Laatste Berichten op zijn naam
werd gezet, n.l. dat er hij hel opmaken
van de oorlogSzeeongevallemvet meer op
de belangen der scheepvaart dan op die
der zeelieden is gelet
Want het was nieL de heer Tydeman
die dat zei, maar de heer Spiekman
de socialist En socialistische bewerin
gen in den mond van den Tielschen
vrïj-lLheraal, dat is wel wat erg.
Het verschil is hier van te meer ne-
tcekenis omdat van socialistische zij
de een ware campagne legen hel ont
werp is aangekondigd.
Men beweert daar men zie bijv
„Het Volk" van gisteravond - dat de
regieering eerst maanden lang niets ge
daan heeft in het belang der zeelieden
die het slachtoffer konden worden van
het vergaan van schepen in dezen oorlog
door het loopen op mijnen, maar dal ze
in eens overhaast 20 Febr met dit ont
werp ter tafel kwam toen door de Dml-
sche verklaring van 4 Febr. „voor de
reeders in de eersle plaats de zaak dreig
de mis te loopen
Nu is dat een voorstelling bestemd
voor de goedgeloovige menigte. Ook ii?
veertien dagen is zoo'n ontwerp niet in
een te tooveren De zaak was trouwens
reeds voor 4 Februari bij de regoering
in voorbereiding
Zooals in de Memorie van Toelichting
over het wetsontwerp herinnerd werd
heeft Minister Posthuma reeds in De
cember bij de begroolingsberaadslagingen
toegiezegd een onderzoek in te stellen
nopens hetgeen door de Nederlandsche
reederijen wordt gedaan lot verzekering
van de bemanning hunner Schepen legen
ongevallen in verband met den oorlogs
toestand, en van de nagelaten betrekkin
gen van de slachtoffers.
De uitkomsten van dit onderzoek heb
ben geleerd „dal inderdaad niet alge
meen genoeg maatregelen van voorzorg
worden getroffen".
En als gevolg kwam toen dit wetsont
werp, dal „gedurende de tegenwoordige
buitengewone omstandigheden" aan de
zeevaart- en vis'scherijondernemirig"n den
plicht oplegt, de bemanning tegen oor-
logSongevalIen op zee te verzekeren, an
ders mogen hun schepen nfet uil varen.
Die verzekering moet aan de zeelui
waarborgen minstens 70 pet. van hun
loon voor den tijd dal zij door zoo'n on
geval niet kunnen werken; en bij een on
geval met doodelijken afloop 30 pel van
het loon voor weduwen en 15 pet. voor
elk kind beneden 16 jaar, mei een goza-
tn'elijk maximum voor vrouw en kinde
ren van 60 pet
De regeling wijkt dus af van die der J
ongevallenwet 1901 (waarin de zeelieden!
niet opgenomen werden). Maar hel is ook
Slechts een tijdelijke regeling en dan
voor speciale ongevallen
De wel maakt echter onders'cheid lus
schen de groote vrachtvaart, en hel vis-
scherijbedrijf en de kleine vrachtvaart.
Voor die kleine schepen zal men mei de'
helft der verzekering kunnen volstaan
Bij een ongeval zal het Rijk de andere
helft van de bovenbedoelde bedragen
Uitkeeren
Toch werd dit gister in de Kamer niet
voldoende geacht door de heeren D u y-
raacr van Twis't en De V i s s te r
Laatst genoemde wees er op dat «?r on
der de visScbers nog velen zijn, die dooi
de steuncomité's, geholpen worden; hij
wilde de rijksbijdrage daarom op drie
vierde brengen.
Del heer Spiekman heeft een
aantal amendementen ingediend, waarvan
hij nu reeds de strekking verdedigde,
n I om niet alleen weduwen en kinde
ren maar ook de ouders, of de groot- of
schoonouders te verzekeren zooals ook
in de ongevallenwet geschiedt. En ver
der wees hij op 'l bezwaar voor een zee
man om voor den kantonrechter een pro
ces te beginnen, een bezwaar dat wel
onoverkomelijk zal zijn nu in deze lijde
lijke wet de zaak niet publiekrechtelijk
maar privaatrechtelijk is geregeld
De heer Visser van IJzendoofn
vreesde echter ook dal de rechterlijke
beslissing veel te lang op zich zal laten
wachten, en meende dat als de staat
waarborgen eischt voor de uitkeering,
hij ook moet zorgen dal die uilkeeringen
plaats vinden, door ze, zoo noodig zelf
te betalen
De heer Spiekman vroeg ook nog of
de regeering overwogen heeft iets te
doen voor de nagelaten betrekkingen van
lien die reeds in dezen zeeoorlog zijn
omgekomen. Wil de Regeer ing dat niet
dan zou spr indiening van een amende
ment overwegen
De voorstelling van zaken, door deze
aankondiging gewekt, klopt niet heele-
maal mei wat de lieer Bois'sevain
meedeelde over hetgeen in werkelijkheid
geschied is. Vier gevallen als de hier
bedoelde hebben zich tot nu toe voorge
daan, en in die gevallen hebben de ree
ders gedaan, wat zij konden. Alleen in
het geval van de „Alice His onvol
doende voorzien. Een groote moeilijk
heid blijft z i. de vergoeding van de uit
rusting, waarvan de waarde voor de man
schappen loopt van f 80 tot f 100 en
oor de officieren stijgt tol f 100 Bij
heL verongelukken van een groote mail
boot zou de schade zoo groot zijn, dat
spv. ervoor vreesde of onderlinge ver
zekering die risico wel zou kunnen dra
gen
Vandaag wordt het debat voortgezet
|^""Op c
Binnenland
LOCOS ALS OORLOGSBUIT.
Iemand maakt ons opmerkzaam op een
dvertenlie in de „Zeitschrifl fftr Bór
sten-, PinSeï-und Kammfabrikntion',
waarvan de aanhef* 'vertaald; n!S vo'gl
luidt;
„Bekendmaking
Openbare veiling van Cocosgarcn
en Cocosvezels.
In opdracht van de „Kriegsrohst offab-
leilung" van liet Koninklijk Pruisisch Oor-
logSminisferie zullen de in België en
Noord Fx'ankrijk in beslag ge
nomen voorraden CocoSop Maan-
19 April 1915, v m. 9% uur te Ham
burg (BeursZaal 14) in openbare veiling
gebracht worden."
Er werd ons gewaagd hoe hel moge
lijk is dat cocos als oorlogsbuit verkocht
wordt
Wc verklaren hier geen antwoord op
le kunnen geven
Als het particuliere voorraden waren
zou daarop slaan art. 46, al. 2 van heL
reglement betreffend dc wellen en ge
bruiken van den oorlog le land „De
bijzondere eigendom lean niet worden
verbeurd verklaard
Waren die voorraden eigendom van de
betrokken staten, dus van België en
Frankrijk, dan kunnen ze slechts door
het leger, dal een vijandelijk gebied be
zet, in beslag genomen worden als ze
(art. 53) „van zoodanigen aard zijn, dal
zij voor de krijgsverrichtingen kunnen
dienen."
We durven niet beslissen of ontkennen
dal cocosvezels en draden daaronder val
len Ook in de opsomming van artikels
van absolute en relatieve oorlogscontra-
handel in de Londensche verklaring van
1909 vinden we niets wat op cocos zou
kunnen betrekking hebben. Het dichtst er
bij staal nog (onder de artikelen van re
latieve contrabande) de „weefsels voor
klceding", hoewel we nog nooit van
kleeren van cocos gehoord hebben En
bovendien moeten ze dan eigenlijk nog
jgjerehiki zijn voor militaire doeleinden
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit;
is aan jhr mr H W. van Asch van
Wijck, op verz e. o. verl. als lid van den
raad van toezicht voor de gemachtigden
in oclrooiaangclegenheden, en is als zoo
danig benoemd mr R van Veen, lid van
de Tweede Kamer te 's Gravenhnge
de statuten zal de Koninklijke goed
keuring aangevraagd worden
-C red iet voor den kleinen Mid
dens tan d
In het gebouw van de Grafelijke Za
len in Den Haag is gisteren de bijeen
komst gehouden van afgevaardigden van
Volks-, IIulp-, Spaar- en Voorschotban
ken, bijeengeroepen door de op 13 Maart
jl. benoemde commissie
In deze vergadering, die door een
groot aantal vertegenwoordigers dezer in
stellingen werd bijgewoond, werd met
algemeene stemmen besloten tol oprich
ting van de Nederlandsche Vereeniging
lot verbetering van het Volkscrediet Te
vens werden de door de commissie voor
gestelde concept-statuien met cenige ge
ringe wijzigingen aangenomen
De commissie van voorbereiding werd
tol besjuur gekozen. Slaande de verga
dering is een groot aantal instellingen
voor volkscrediet tol de vereeniging, die
als centrale bank voor de aangesloten
instellingen zal werken, toegetreden
De Olan da
De Daily Telegraph heeft van kapi-
pitein Piscaer van de Olanda de vol
gende bijzonderheden vernomen
Dc Olanda is Zondagmorgen ongeveer
8 uur in de Noordzee op een mijn gestoo-
ten, welke onder ruim 2 een geweldige
ontploffing heeft veroorzaakt, waardoor
echter niemand gekwetst werd Hel ruim
liep spoedig vol water, dat zijn weg vond
naar de machinekamer, maar hel schip
zonk zoo langzaam, "dal men zich niet
behoefde le haasten om het le verlaten
Twee booten werden uitgezet, levensmid
delen en zeilen werden meegenomen
Ongeveer twee uren later zag de kapi
tein in de verte een groot stoomschip
en onmiddellijk schoot hij eenige vuur
pijlen af maar op deze seinen werd geen
aclil geslagen. Daarop heeft hij in een
van de kleine booten het zeil geheschen,
de Nederlandsche vlag laten wapperen,
maar hel stoomschip heeft niets gedaan,
hoewel hij zoo snel als mogelijk was naar
het schip zeilde Het stoomschip was
spoedig uit hel gezicht verdwenen.
Na 7 uur is de Olanda gezonken en
de twee booten hebben de zeilen gehe
schen «n rondgekruist, tot zij 's middags
om 4 uur door de Onward werden opge
pikt Hel weer was kalm en de beman
ning had weinig of niet geleden
De gezagvoerder is vol lof voor de be
manning van de Onward, maar belrour*-
de het de vlag van het verdwenen stoom
schip niet te hebben kunnen onder
scheiden.
DE VLUCHTELINGEN.
Door de plaatselijke commissie voor de
vluchtelingen alhier is hedenmorgen
een telegram verzonden aan den minister
van binnenlandsche zaken waarin ver
zocht wordt terug te komen op hel besluit,
dal de vluchtelingen, welke rijks steun
krijgen, Middelburg moeten verlaten ïn't
lelegraim wordt o a gewezen op de hier
zoo goed werkende Belgische school. Bij
vertrek zouden weder een 300 tal Bel
gische kinderen van goed onderfwijs ver
stoken worden
Höl Belgisch komiteil alhier zond
met hetzelfde doel een telegram aan
II M. do Koningin
Het aantal bons voor warm eten be
droeg lieden 701
NEDERLAND EN DE OORLOG
Groote Vrachtvaart Onderli nge
Op initiatief van de Scheepvaartver-
eeniging te Rotterdam hebben gisteren,
naar de X R. C meldt, tal van reeders
besloten tot de -oprichting van de ver-
j ceniging Groote Vrachtvaart^Thiderlinge
j Deze vereeniging heeft ten Boel "fiet on
derling dragen van het risico, voortvloei
ende uil de Oorlogszeeongevallenwet en
zal toetreden tot de reeds vroeger opge
richte vereeniging Zee-Risico
Uit Stad en Provincie.
De losse grond liggende op de losplaats
werd bestemd voor aanvulling bij het
herstel der beschoeiing aldaar
Uit Z u i d-B e v e I a n d.
De heer K A. Borggreve, tijdelijk
arts te Nisse, is benoemd tot gemeen
te-geneesheer te Vriezenveen In zijn
plaats is de waarneming in eerstgenoem
de gemeente opgedragen aan den heer
J J van der Harst, arts te Middelburg.
De heer W. H. Klos, gevestigd arts, is
wegens de mobilisatie nog steeds afwezig
Maandagavond ongeveer acht uur
slond in den tweeden weg te Rilland-
Bath. een 'kar beladen met huisraad,
van iemand die verhuizen ging Door
dat liet paard schrikte ging het er van
door met het gevolg dat paard en kar
•ict inboedel in de sloot terecht kwamen
Een jongen, die op de kar zal, kwam
aan de overzijde der sloot terecht op
liet land doch kwam gelukkig met den
schrik vrij.
Uit Zee uw»ch-Vlaanderen O.D
Bij koninklijk besluit van 16 April
is als blijk van goedkeuring en tevreden
heid de bronzen ecreponning voor
menschlievend lnilpoetoon en een loffe
lijk getuigschrift toegekend aan J J
Versluys, milicien-soldaat bij hel 11de
regiment infanterie, wegens de door hem
met levensgevaar verrichte redding van
een drenkeling uil hel water van het ka
naal le Sas van Gent op 7 Septem
ber 1914
Uit Zeeuwich-.Vlaan deren Wi. D
- Dinsdag bracht de Belgische minis
ter van kunsten en wetenschappen een
bezoek aan IJ zend ij k c Z Exc. w as
m vergezeld van jden beer .1 N Paltist.
gedelegeerd commissaris voor Zecawseh
Vlaanderen. De heer Poullet werd begroet
door den burgemeester der gemeente ïd
de zaal van denbeer F de Witte, waar
bij veel Belgische vluchtelingen hier nog
steeds vertoevende, tegenwoordig waren
In hartelijke bewoordingen sprak Z
Exc. zijne landgenoolen toe, hen aan
manende den moed niet te verliezen
In deze gemeente huizen nog ongeveer
een 300 vluchtelingen
KERKNIEUWS.
- Ds. J. E. Klomp te Poortvliet,
hoopt Zondag den 9de Mei 1915 afscheid
te nemen van de Ned Herv. gem. te
Poortvliet en Zondag den 16de Mei 1915
zijn intrede te doen bij de Ned Herv
gem le Leerdam na bevestigd te zijn
door ds. F Kijftenbell van Leerdam
Ned Herv. k e r k.
Bedankt voor Barneveld P Zandt, IJsel-
muiden, Assendelft W van Roggen, Oost-
zaan
Geref Kerken.
Bedankt voor Tzum S Dwarshuis,
BoornbergumSerooskcrke W en Spijk
S. Doornbos, Doetincliem.
Hers t E v aii g L u t h Kefl;
Beroepen te Harlingen Th G~ Slellwag,
Medemblik.
Uit Middelburg.
- Bij de politie is aangifte gedaan,
dat eenige straatjongens bloemkolen heb
ben weggenomen op het land van O aan
den Stijfselweg
De daders van deze straatschenderij
zijn beleend
Uit Walcheren.
In de hedenmorgen gehouden raads
vergadering te Nieuw en St. Joos-
Iand waarin alle leden -tegenwoordig
waren, werd besloten bij de Mij. voor
Gemeentecrediel een geldleening aan te
gabn groot f 7700 voor de schoolbouw
Verder werd aan S Janse "Wz. het gras
gegund, wassende op de oude hegraaf-
plaats voor f 12
Modcdccling werd gedaan van de goed
keuring van Ged Staten der begrooting
1915. en dei- wijziging van die van 1914
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Uil voering van ,,Die
Ja hresice i t en", door
„Tol Oefening en Uit
span n i n g"
Toen Maandag op de generale repeti
tie Lucas en Haiuie hun liefdesduel zoo
innig en ook met zooveel gloed hadden
gezongen; en later toen hel koor met
een meeslepende uitgelatenheid het Juli'
Juli' van het wijnkoor aus vollen Halse
had ui [gejuicht - toen daverde telkens
de zaal van bel geestdriftig handgeklap
En bij andere nummers ook
Nu zullen we niet zeggen, dat gister
avond bij de uitvoering het publiek zich
onbetuigd liet in zijn waardeering Het
ging echter rustiger toe Er werd bij de
genoemde nummers sterker en langer
geapplaudisseerd dan bij de andere,
maar hel haalde 't toch niet hij "t ap
plaus van Maandagavond Het Middel-
burgsche concertpubliek is altijd ingeto
gen Het bleek gisteravond nog eenige
malen, als enkele toehoorders na een
welgeslaagd gedeelte uiting aar. hun vol
doening trachtten le geven door een
applaus, maar daarmee dan als „enkelin
gen in de verstrooiing" spoedig ophiel
den
Wc moeten bekennen dat we meer
houden van de minder gedempte geest
drift van Maandag Misschien echter dat
ditmaal bij veel bezoekers van het con
cert de factor meetelde, dal ze het werk
al zoo vaak gehoord hadden 't Is mo
gelijk Maar voor ons was ook deze zoo-
veelste aanhooring van „Die Jahreszei-
len" een nieuwe reden voor warme be
wondering van een werk. waarin een diep
gevoel voor de natuur zich zoo overtui
gend openbaart met een weelde van mu-
ziekklanken Wat moet Haydn veel van
de natuur genoten hebben 1
En wat had hij. een genialiteit om door
zijn muziek zóó suggereerend le werken
dal de toehoorders dat alles weer zien
zooals hij het zag De geweldige climax
hij hel opgaan van «ie zon, hel is een
schilderij De zwoelheid vau den warmen
zomerdag, do beklemmende stille vóór
het onweer, de somberheid van een da
lenden win'erncvel, de doodschc eenzaam
heid van een snceuwland. men voelt
ze' En die koorzang na het onweer is
door-ademd door de weldadige rust van
een stillen dorpsavond
Er kunnen heel wal argumenten .ian-
gevperd worden voor liet beloog dat de
Jahrcszeilen'' 'daarom nog altijd zoo
friscli blijft, omdat ze als werkelijklieiBsf-
scl-ildenng zoo dicht bij onze moderne
kunst richtingen slant liet zit 'm natuur
lijk niet in de kleine illustreercnde
trekjes in het orkest, al zijn die op zich
zelf merkwaardig in een werk van 1800
Het zit vooral in de sterritnings-suggesiie.
En daarin is Haydn nog nienigen moder
ne verre de baas
Is die vroolijk achter zijn ploeg flui>-
tender boer niet tegelijkertijd de verper
soonlijking van hel vroolijke gevoel van
'risschon moed dat iedereen in liet voor
jaar ondervind l?
En is zoip niet in bijna alle oilderdee-
len hc' meeleven met de naluur-gebeurte-
nissen verdiept tot een algemeen men-
chelijk gevoel?
Men zou kunnen opmerken dal Haydn
Alles mooi vond, en 't lcelijke weg lici of
ook mooi maakte t Zij zoo We hebben
onder onze lijdgenooten genoeg kunste
naars van I lcelijke, om als een soort
verademing ook eens le genieten van het
geen ons een man voortoovert. die de
wereld blijkbaar alleen maar mooi vond.
Laat '1 naïef idyllisch zijn We gelooven
niet slechter le worden door daarnaar
ook eens te luisteren
In onze aankondiging van hel concert
hebben we nog herinnerd aan de enorme
populariteit die hel werk, van zijn ver
schijning af onder de zangvereenïgingeo
liceft gehad Het is te begrijpen' De
koren zijn over het algemeen niet moeilijk
en toch indrukwekkend door klankeffect
Hel lente-koor leer en gracieus, liet sta
tige loflied op den ..ewigen, machtigenr
H'iligen (ioll het slotkoor met zijn prach
tige harmoniën. ze zijn een lust voor een
zangkoor Dat hel onweerskoor en voor-
el hel jachtlcoor en hot wijnkoor. veel
zwaardere eischen stellen, is waar Maar
onze zangvereeniging is voor zooiels niet
vervaard Alles kwam er gisteren zonder
cenig haperen en bovendien met warme
expressie uit AUe hulde aan den di
recteur.
Hel orkest was over l algemeen goed.
Dat niet altijd alles klopte is een be
zwaar dal wel steeds onvermijdelijk zal
zijn bij een orkest, dat met slechts en
kele petities uit verschillende doelen
wordt samengesteld
Mevr Anna Stronck-Kappel zong de
sopraan-partij We hebben altijd genoten
van liet mooi geluid dezer zangeres Maai'
liet is ons of de warmte in haar zang;
ons nog nooit zóó getroffen heeft al$
gisteravond. En dan ook de diep door
dachte voordracht die ieder onderdeel
door een eigen schakeering lol zijn recht
Iaat komen Een recitatief van haar wordt
een boeiend verhaal
De heer Louis van Tulder. de tenor,
is een nieuweling in onze concertzaal^
maar een die wij er meer hopen le zien
Tenoren van dit soort zijn in Nederland
schaarsch Een frisch geluid en een mu
zikale voordracht, en bovendien een mooi
timbre- in zacht gezongen gedeelten dat
zijn eigenschappen waarmee hij het een
eind zal kunnen sturen
De I wee duetten voor sopraan en tenor,
schuierend gezongen, behoorden lot de
mooit.e momenten van «len avond
Dg heer Ilans Cleuver vervulde de
bas partij We hadden reeds eenige malen
gelegenheid enkele woorden van waardee
ring aan zijn zang le wijden, en zulien nu
niet herhaien Dat hij zicli te hoeden
heeil voor le sterke stemuitzetting lieb-
b"ii wc raeenen we, vroeger ooit reeds
gezegd Met de levendig cn vlot gezongen
arms van den Ackersmann, en den jager,