WllllKlltllUiSIIIR COURANT
91
Maandag
19 April.
Binnenland.
FEUILLETON,
KONING ZIJN.
8 53* j3jS!,g8e.,&
1915
Dei9""conrant TerBchjjnt d ft g e 1 fl k s, met uitzondering ran Zon- en Feeitdagen,
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia
Nederland franco p. p. f 1.25;
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AdvertenüS* k 20 cent per regel. Big abonnement veel lager. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regeL Groote letters naar de plsatt*
die tjj innemtM
SfF" Advertentie» róór één aai1 te bezorgen,
UB BEDREIGING DNZER SCHEEP
VAART.
Ilel in den grond boren zonder onder
zoek van het pas uit een Nederlandsche
haven naar een andere neutrale haven
vertrokken s.s. „Ellespontos" maakt den
toestand voor onze scheepvaart nog ern
stiger, al betrof dit geval geen Neder-
landsth miiar een Grieksch schip
Bij de aanhouding van de „Zaaiv-
stroom" en de „Batavier", en ook zelfs
bij het aanhouden en vernielen van de
„Medfea" kon nog allijd gezegd worden;
<lial zijn kwesties, die door een prijzen-
hof moeten uitgemaakt worden. De aan
houding van de „Zaansiroom" en de
„Batavier' is dan ook reeds bij het
ï*rijzenhof te Hamburg aanhangig ge
maakt Van de „Medea is dal nog niet
gemeld. Toch zal dat daarmee ook wel
moéten gebeureu, want de scheepspa
pieren zijn in handen van den kapitein
van den onderzeeër, en de vernietiging
van een huil gemaakt schip als de aan
houder geen kans' ziet het op le bren
gen, ontheft niet van de verplichting de
rechtmatigheid der aanhouding le bewij
zen.
Bij dit alles speelt de kwestie van de
schadevergoeding de hoofdrol, al is er
ook nog heel wat le zeggen over de on
rechtmatige belemmering van de geoor
loofde koopvaardij
Maai* bij het gebeurde met de ^Kat
wijk" en de „Ellespontos" kan van een
rechterlijke beslissing geen sprake zijn,
want de aanvaller weel niet wè.l hij voor
den rechter moei brengen hij heeft
niets onderzocht, cn heeft geen papie
ren. Hij heeft zicli zelfs niet bekend'
gemaakt
En nu staal de heele vaart uit en in onze
havens er heel anders voor. De „Kat-
wijk"-vemieling kon nog eftn reuzeflater
zijn. De vernieling van de „Ellespontos''
nióakt er een methode van
Ieder schip hoe neutraal ook, en hoe
volkomen „zuiver" in zijn lading cn de
bestemming daarvan, staat voor de keus
hetzelfde lol te ondergaan.
Onze zeevaarders, die toch uilgaan,
toonen een moed, die bewondering ver
dient. Maar dat verandert niets aan het
feil dat zoo'11 voortdurende bedreiging op
den duur verlammend moet werken op
onze Scheepvaart, zelfs ook op die recht
streeks naar en van onze koloniën en
naar andere neutrale landen
Dat is ons inziens het ernstige van
den toestand Het gaat nu niet meer om
het al of niet vergoeden van de schade
▼oor een schip. Het gaat om de veilig
heid van de vaart van en naar Nederland,
d. w. z. om onze verbinding met de we
reld. Een verlamming van onze scheep
vaart zou ons even erg isoleeren alsof wij
een onderdeel van Duitschland waren
Wat moet er van ons worden als de an
dere Schepen met regeeringsgraan hel
lol deelen van de „Katwijk"
We hebben Zaterdag een reeks aan-
halingen gedaan uit artikelen van Neder
landsche bladen Er waren daaronder
die oorlogzuchtig klonken. We gelooven
niet dat het dadelijk zoo'n vaart behoeft
te loopen. Maar wel, dat er iets meer
noodig is' dan leeïi simpel protest, en 'dat
onze regeering al de haar ter bescliik-
staande vredelievende dwangmiddelen zaj
aanwenden om die voortdurende bedrei
ging van onze koopvaardij te doen op
heffen.
Ter aanvulling zij nog vermeld,
dat de „Standaard" naar aanleiding van
de ^Katwijk" spreekt van „barbaarsche
overweldiging", en van meening is dal
de ^lichtingen uil Berlijn wel zeer vol
doende en overtuigend moeien zijn, om
den falalen indruk van deze roekelooze
daad weg te nemen.
De Rijksmiddelen in 1915
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofd
som en opcenten) over de maand Maart
1915 bedroeg f 11 774.985.545.
Het éón-twaalfde der raming over het
gekeele jaar bedraagt f 13.356.833,26.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over de eerste drie maanden van 1915,
vergeleken met die over de eerste drie
maanden van 1914.
Middelen.
GrODiibelast. f
Personeel
Inkomstenbel.
Bedrpfsbel.
Hoofdsom
Opcenten
VermoRr.bel.
Hoofdsom
Opcenten
Invoerrecht.
Fonnaatteg
Suiker
Wjjn
Gedistilleerd
Zout
Bier en Azjjn
Geslacht
Goud, iilver
Essaailoon
Zegelrechten
Registrator
Hypotheekr
Successor.
Domeinen
Staatsloterij
Jacht, vissch. t
Loodsgelden
1915.
1.589 145 724 f
776.760.05i
1914.
1.595 834.67
633.309.59J
2.768.324,78
550.873.38
1.574.230.50
308.934.33
3.989.259.66}
6.43 2.52
7.021.698.57 1
440.681.19
4.178.552.56
§28.310.70
331.317.97
1.861 159.86
88.752 51}
142-69 j
1.109 376 01J
1.076.537 131 1
90 021.95
3 363 729,—
154.251 09J
206 583 33
1.284.—
345 577.17
2.323.558.22
232.355.81
1.529.232.76}
152.923.27
4.534 440.97
8.247.37}
6.528.086.68
381 256 23
7 053171,94
492 928.70
340.571 76
1 361 553,06
136 645 80
149.38
1 786.366 13}
2.016 073 93}
199 881 39}
3.641 087 56
180.039.08
193.076 70}
2 716.67
910.058 28}
Totaal t 32 461.526 71} f 36 233 565 99
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting is
inbegrepen hetgeen aan Ned.-Indiö zal zijn
uit te keeren.
De opcenten, geheven ten bate van het
Leeningtonds 1914, gaven de volgende op
brengst grondbel. f 173.512.57 Pers. be
lasting 2095,92 suikeraccijns ƒ381.427,96
wijnaccijns 2.312,accijns binnen- en
Door COLETTE YVER
47).
Clara stond kaarsrecht, onbewogen voor
het raam en keek naar hem.
Toen kwamen de wevers in al hun
armoede. Zij droegen him versleten werk
pakken, vol gaten Hun gezichten waren
uitgeteerd, vaalbleek en dreigend Bij al
hun armoede toonden zij een aanmatigen
de houding, die zij alleen durfden aan
nemen, omdat ze zoo groot in aantal
wapen, een trots van de groote massa, die
zich onoverwinlijk weet Zij hadden een
diepe verachting vooï* het prachtige pa-
tcfr; zfl wierpen er spottende blikken
op. Dc vrouwen hadden maai- één ge
dachte den koning op een van de bal
kons te zien verschijnen.
Nooil had Clara een schouwspel van
de ellende van een vólle gezien als dit.
Het volk, de vergelen afgod, kwam haar
weer lot zicli trekken. Al haar liefde
voor de maatschappij kwam weer boven
De lijdenden, zij die door niemand ge
kend, 5n hun krotten leefden, allen wa
ren daar bijeen als een angstwekkende
massa, allen vroegen om recht, gelijk
heid, geluk. En een gevoel van groote
liefde en medelijden vulde Clara's ziel
Zij was weer geheel in de macht
hel volk De tranen sprongen haar in de
oogen.
De eerste rijen wevers stonden nu voor
de bekleen van hel paleis In plaats van
een wending le maken, waardoor de me
nigte de Torenstraat zou zijn ingeslagen,
zoodat de heele stoet in zijn volle lengte
langs het paleis kon trekken, bleef Kosor
staan voor het hek Rechts van de mid
delste toren vormde de lijfwacht een
aaneengesloten haag, geen witte uniform
kwam te voorschijn De troepen, die op
het plein opgesteld waren, stonden onbe
wegelijk Een enkele maal klonk in de
stilte het hinniken van een paard.
Steeds groeide de menigte wevers aan,
zooals een regelmatige toevoer van water
een meer vergroot Weldra stonden ze
dicht opeen, maar daar de stakers heel
langzaam liepen, verbreedde de massa
zich haast onmerkbaar.
Heel langzaam, vredig breidde zij zich
uit, als h|et water van een rivier, die
I buiten haar overs treedt; zij nam den
vorm van het plein aan. Maar Kosor wil
de de eerste menschengolf niet leiden
naar de eerste sluis waardoor zij weg
kon slfiroomen de Torenstraat Zij ble
ven daar staan, verdrongen elkaar, had
den het benauwd.
En eensklaps werd Ismaël Kosor aan
gegrepen door een trotschen aanval van
drift voor 'dat paleis, dat halsstarrig stom
bleef, Üat een gesloten gezicht toonde aan
deze reusachtige menschenmenigte Der
tig duizend zielen gehoorzaamden hem.
I
buitenlandaebgedistillesrd ƒ194.479.74; zegel
recht van buitenlBudscbe effecten 5.903,67 J
registratierechten ƒ36.692,01 */a hypotheek
rechten J 3.165,66 j; totaal der opbrengst
f 799.589,54 </2.
DE OPPOSITIE IN S. D. A P.
Een groep van de oppositie in de S.
D A. P. heeft gisteren in Amsterdam
vergaderd en besloten, geen actie le voe
ren tegen het besluit vans het congres
te Arnhem, maar zich voor te behouden
hel kiezen van propagandamiddelen ter
Verbreiding van de idëen der oppositie
,en volle vrijheid op te bischen, om in
Voord en geschrift voor haar opvattingen
te propageeren. Bestuurs- en andere
functies zullen bezet blijven
Dinsdagavond wordt in Amsterdam een
vergadering van eenige sociaal-democra
ten gehouden, die willen trachten een
nieuw orgaan op te richten. N. R. C.
UIT DE STAATSCOURANT
Bij Kon besluit:
is op verz. e. o. verl. aan G Koppen
als dir van liet postkantoor ic Delft
mei 1 Aug. en aan W P van West, als
dir. van het P. en T. kantoor le Meppel
met 1 Mei a.s.
NEDERLAND EN DE OOBLOG.
Grieksche schip b ij de „N o o V d-
li i n d e r" getorpedeerd.
Gisteren ochtend hebben wij op be
perkte schaal het volgend bericht uit
Den Haag bekend gemaakt
Aanbel departement van marine is be
richt ontvangen, dat het Grieksche
stoomschip „Ellispontos", hetwelk Zaler-
van IJmuiden is vertrokken naar
Montevideo in de Noordzee is' getorpe
deerd. De bemanning, sterk 21 koppen
en de Nederlandsche loods, heeft zieh
kunnen redden op hel lichtschip „Noord-
hinder" cn zou Zondagochtend afge
haald worden.
Aan de „Telegraaf' werd nader -uil
Vlissingen gemeld dat gister, Zon
dagmiddag om half drie aan de buiten-
sluis de transportboot „Vlissingenbin
nenkwam met de geredden van het ge
torpedeerde Grieksche stoomschip aan
boord. De „Vlissingen" stoomde direct
naar binnen, om deu kapitein, die aan
hel hoofd gewond was in de nabijheid
van het ziekenhuis te brengen. Dc ka
pitein had een groot stuk hout in liet
hoofd gekregen juist boven hel rechter
oog, zoodat directe operatie noodzakelijk
was.
Zijn toestand is ernstig.
Een lid der bemanning vertelde dat
het schip 's middags om 3 uur de
„Noordhinder" was gepasseerd. Een uur
later, om 4.10 Werd een onderzeeboot ge
zien, die een torpedo afschoot, welke in
•uim 2 het Schip trof Het kaartenhuis,
bewogen zich op een enkelen wenk van
hem, hij was hun vertegenwoordiger, de
tengere, armzalige man was de verper
soonlijking van de krachten van een ge-
lieele stad; een geweldig leger voegde
zich bij hem en men antwoordde hem
met een verachtelijk stilzwijgen. En plot
seling schreeuwde hij mei holle, maar
luidklinkende slem-
„De koning, wij willen deu koning
zien' Wij willen tot den koning spre
ken"
En uil de geweldige massa steeg een
0111: aglijk gebrom op, een geroep van ial-
looze stemmen tegen elkaar inhet
plantte zich voort, het zwol aan, weldra
riep de geheele menigte, het lange zwij
gen moe
„De Koning! De koning!"
Plotseling ging Clara weg van het lo-
•envensler; zenuwachtig greep haar tril
lende hand naar de llnoopen van haar
schort, rukte ze los, trok een mouw uit
De aartshertogin was heel kalm, maai*
nog bleeker dan gewoonlijk, en vroeg
haar wat zij ging doen, Clara antwoord
de
„Ik ga naar beneden."
„Neen, "beste, ga niet naar beneden.
„Ik wil naar beneden", zei de unioniste
hijgend
Het zwakke meisje greep haar stevig
bij de polsen rast
„Uw plicht is hier bij mij te blijven
„Mijn plicht is daar beneden", zei Cla
ra, „bij dan man aan wien ik door mijn
waarin de kapitein zich bevond vloog
hierbij in de lucht. De heele bemanning
begaf zich daarop in de booten en roeide
van het schip weg.
Om 4.25 werd hel stoomschip door
een 2e torpedo getroffen en zonk toen
binnen vijf miniuten
Er was geen enkele waarschuwing aan
de lorpedeering voorafgegaan
De bemanning roeide in 2'/z uur naar
hel lichtschip.
Er is niets gered dan dc scheepspa
pieren.
De kapitein is gisteravond geopereerd.
Zijn toestand is zeer ernstig. Een klink
nagel was hem in T hoofd gedrongen, had
zijn slaapbeon verbrijzeld, en het ijzer
was tot in de hersenen doorgedrongen
Hel schip had geen lading, maar ging
naar Argentinië om graan te halen
voor d e N e d e ril a n d s c ji e «r e-
geering
De „Katwijk
Naar de N R. C verneemt, was de
Katwijk voor ongeveer de helft bij Duit-
sche maatschappijen tegen molest ver
zekerd; voor de andere helft bij Neder
landsche. Engelsche, Fransche en Noor-
sclie maatschappijen Hel Nederlandsche
aandeel in deze helft was nogal aanzien
lijk, liet Noorsclie zeer gering
De „Köln Ztg." vernam „van de Hol-
landsclie grens", dat de Nederlandsche
regeering in Berlijn een protest-nota te
gen de lorpedeering van het s s „Kat
wijk" heeft laten overreiken
We moeten hier bijvoegen dat daarover
tol nu toe niets uit den Haag aan de
Nederlandsche bladen werd gemeld.
M a I s.
Bij de inschrijving van Zaterdag word
de regeeringsïnaïs, Amer. mixed, nieuwe
oogst, gegund voor f 209 en meer per
lasi.
Uitvoer van tuin booonen voor
de zaai.
.Aan erkehde Nederlandsche exporteurs
van tuinboonen voor de zaai zal nog ge
legenheid worden gegeven lot het ver
krijgen van vérgunning voor den uitvoer
van beperkte hoeveelheden dezer boonen
op dezelfde wijze als dit tot dusverre
is geschied.
Belanghebbenden dienen hunne aan
vragen te richten tot den minister van
landbouw, nijverheid en handel.
Lupinenzaad
.Van verbruikers van lupinenzaad hier
te lande wordt nogmaals in overweging
gegeven, zoo mpoedig mogelijk de door
hen benoodigde hoeveelheden in te slaan.
Mochten zij deze niet, of alleen tegen
prijzen, welke aanmerkelijk van de nor
male afwijken, kunnen verkrijgen, zoo
•«are daarvan mededeeling te doen aan
de directie van den landbouw te 's-Gra-
venhage.
Deze mededeelingen worden vóór 25
dezer ingewacht.
belofte toebehoor, meer nog dan uwe
Hoogheid aan den prins van Hansen
Mijn plicht is bij hél volk, waaraan ik
gehecht ben sinds mijn kinderjaren; ik
ben aan hel volk gewijd, ik "heb geleefd
mei de gedachte het naar het geluk te
leiden en vandaag nu het volk ontwaakt
is, waar ben ik nu9"
Zij rilde en ging gejaagd verder om
liaar schort af te doen
"Wanda met haar heldere kalmte be
dwong haai* en zei koud
„Je s peurt nu het oproer en je revolu-
tionnaire honger wordt nu weer opge
wekt; je denkt den groofcen dag gekomen
en betreurt het, dat je niet onder hel
volk bent; je wilt je ook in de gelederen
scharen en wanneer straks het paleis
bestormd wordt, wanneer de slachting
zal beginnen, dan zal jij de opstandelin
gen in onze kamers, die je goed kent,
den weg wijzen
Clara s gelaal vertrok, baar schort viel
op jd'ien grond, zij bleef onbewegelijk
slaan, onzeker, tragisch;
„Je moet partij kiezen, mijn lieve Cla
ra", zei de aartshertogin met een vreem
den klank in haai* s'lem, „je moet partij
kiezen.Aan welken kant schaar je
je9 Aan dezen kant slaat het volk, het
verafgode volk, aan (lcn anderen de
verfoeide souvereinen.
JWI brtft rervolfld)
Uitvoerverboden
Verboden is de uitvoer van nikkel,
als grondstof en bewerkt, tenzij gebruikt
als onderdeel van eenig vervaardigd ar
tikel, waarvan nikkel geen hoofdbestand
deel vormt.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel brengt ter kennis, dat de par
tijen stroo, waarvoor vóór 15 Maart ver
gunning tot uitvoer werd verleend, vóór
25 dezer de grens moeten tenzij gepas
seerd Bedoelde vergunningen, waarvan
op laatstgenoemden datum nog geen ge
bruik is gemaakt, zijn vervallen
(St. Ct
Steenkool voor de sloo 111-
trei Ier s.
Men meldt uit IJmuiden aan de X R.
C
In de hedennamiddag gehouden verga
dering van reeder,s is na langdurige dis
cussie de volgende motie genomen
„Dc vergadering, haar vertrouwen uit
sprekende in de commissie, wacht het
resultaat af van de stappen, die door de
commissie gedaan zijn en waarop nog
geen antwoord is ontvangen
Verder werd medegedeeld, dat van een
tonLracl van maand tot maand afgezien
is moeten worden, omdat zulks slechts
legen nog verhoogde prijzen kon worden
afgesloten
De Maatschappij tot beheer van Steam-
Irawlers en andere Visschersvaartuigen,
die hel beheer voert over 14 slooni-
treilers, heeft zich, naar gemeld wordt,
uil de Vereeniging van rccders terugge
trokken en heeft tegen de hoogere kolen-
prijzen gecontracteerd
Over de voorstellen van „time-charte-
reu" is men nog niet tot een beslissing
Voorloopig blijven dus de schepen der
reeders, aangesloten bij de vereeniging,
stilliggen
Naar ons werd meegedeeld, strekt de
commissie mt,de reeders haar bemoeiïn-
en ook uit tol pogingen om kolen te ver
krijgen builen liet kolenbureau van het
Kon Nat. Steuncomité om
De „Main".
De oorlogscorrespondent M van de
„Tijd" beschrijft d.d 15 April van de
grenzen hoe hij eenigen lijd geleden in
een onzer grensplaatsen kennis maakte
met iemand, een Duits'cher, die hem al-
torlei bijzonderheden vroeg over militaire
maaLregelen te Vlissingen en te Sluis,
en die later op telefonische waarschu
wing van den plaalselijkcn koinmandant
aan wien de correspondent zijn ervaring
had meegedeeld, te Vlissingen werd aan
gehouden, en daar bleek een der offi
cieren van de ,,Main" te zijn
Dezelfde correspondent vertelt dat aait
de Hollandsche grenzen onlangs een Bel
gische loods uil Vlissingen is aangehou
den Hij werd in liet bezit gevonden van
een Duitsch paspoort van den comman
dant van Westcapelle, waarop stond, dal
de bezitter van den pas vrij doorgelaten
moest worden, dal hem alle faciliteiten
moesten worden verleend, en dat de
Kommandantur direct telephonisch moest
worden verwittigd, zoodra de bezitter
van den pas zicli aan de grensposten had
vervoegd Het paspoort is in handen van
onze militairen gebleven en dc man uit
het in staat van beleg verklaarde ge
bied gezet
IJlt Stad en Provincie.
Uit Mlddalbicg.
In den militieraad voor Zeeland
voor de lichting 1916 zijn benoemd
tot voorzitter mr. J \V Zijlstra, rech
ter in de arroudissements-rèchlbauk te
Middelburg; lot zijn plaatsvervanger mr
D van der Vliet, burgemeester van Zie-
rikzee; lol leden mr. J J. Heyse, wethou
der van Middelburg, en mr. M van Tou
lon van der Koog, griffier van den raad
van beroep ongevallenverzekering te
Middelburg, tot hunne plaatsvervangers
dr. J Clir Kindermann. arts; te Middel
burg, en mr. H C. J Groot, advocaat:
en procureur te Middelburg
Gisteren werden 707 en heden 712
bons voor warm eten afgegeven.
Blijkens de jaai'lijksche circulaire
van het bestuur der Zeeuwsche Herv.
Diaconessen-inrichting werden door de
beide zusters totaal afgelegd 5628 bezoe
ken, voor hulp, 425 uit belangstelling, en
17 tot ondersteuning. Hiervan waren
er 129 op 't Zand, 34 ie Nieuwland 3 te
