MIDDELBUR6SCHE COURANT.
r «8
188* jmmt
1918
Donderdag
15 April.
Binnenland.
FEUILLETON.
koning zijn.
Deze courant verschijnt d a g e 1 g k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatfen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Aizonderlflke nummerB kosten 5 cent.
AdvertentiSn ik 90 cent per regel. Bjj abonnement v«o! Ingrï. Gabnorn-, L-,.,'. e-s
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1 't regel* 1 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaetf
die zrj iuuemtng
W Advertentie» vóór één vur te bezorgen
WEER EEN INCIDENT.
Hedenmorgen hebben wij per bulletin
het navolgende bericht bekend gemaakt:
Gisteravond om 8 uur is hel Neder -
landsche stoomschip „Katwijk" van de
Mij S S. Katwijk {fa Erhardt en Dekker)
te Rotterdam, dal zich op de thuisreis
bevond, getorpedeerd, terwijl hel voor
anker lag op 7 mijl bewesten het licht
schip Noord-Hinder De bemanning van
23 koppen werd gered en opgenomen
door het lichtschip.
Hedenmorgen is een vaartuig van hel
loodswezen uil Vlissingen vertrokken om
de bemanning af te halen
De „Katwijk" was in 1903 gebouwd en
is een schip van 2010 ton
Dit nieuwe incident komt, terwijl r
hier nog in gespannen afwachting is van
het antwoord van Duitschland inzake de
„Medea", de „Zaanstroom" en de „Ba
tavier" En opnieuw rijst de vraag of
deze opzienbarende handeling is overeen
te brengen met de kennisgeving die wij
ten opzichte van, de maatregelen den
Duitsche marine tegenover neutrale sclie
pen vtan Duitschland hebben ontvangen
maar bovendien de vraag of die maar
regelen ook maar eenigszins den toets
der billijkheid volgens het internationaal
oorlogsrecht kunnen doorslaan.
Hel is waar dat in het bovenstaand
bericht zooals het ons door het Ned.
Correspondentie Bureau in Den Haag
werd gemeld, niet uitdrukkelijk zegt dal
het -schip door een Duitschen onder
zeeër is tot zinken gebr,achl. Maar een
feit is het ook dat lot nu toe geen enkel
geval van een dergelijk optreden tegen
neutralen door Engelschen of Franschen
is vast gesteld
Voor de Duitschers is hel torpedeeren
van handelsschepen een door hen zelf
aangekondigde methode De verdenking
van een Duitschen onderzeeër ligt dusl
voor de hand, al heeft men nog geen
zekerheid
Lettend op de plaats waai' hel gebeur
de, zou men nog 3an de mogelijkheid van
een afgedreven mijn kunnen denken,
wanneer er niet zoo duidelijk gesproken
werd van „getorpedeerd." Erkend moet
echter worden dat ook in dat opzicht
meermalen een lorpedo-aanval hij nader
onderzoek werd gewijzigd in een mijn
ongeval'.
Maar als 't een torpedo was die hel
schip tot zinken bracht, rijst de vraag
of die afgeschoten is op een plaats wel
ke gerekend kan worden lol „de wateren
rondom Groot Brittanië en Ierland met
inbegrip van het Engelsche Kanaal", wel
ke wateren door Duitschland in de be
kendmaking van -1 Febr. j.l. lol oorlogs
gebied werden verklaard
Van uit het Nauw van Calais loopt
Noordwaarts een diepe geul, die de V,
gevormd door de Engelsche en de vaste
lands-kust, ongeveer juist in tweeën deelt.
Door COLETTE YVER.
„Komaan, laat u juffrouw Kersberg
«net vrede", kwam de koning, die onge
twijfeld naderbij gekomen was, tusschen-
beiden, „wij zijn hier in kleinen, intiemen
lering, waar twistgesprekken uilgesloten
wonden; wij zijn hier onder vrienden;
niet waar, juffrouw Hersberg?"
„Sire, als men niet de opvattingen^
«naar de personen beschouwt en als de
vriendschap, waarvan Uwe Majesteit
spreekt, wat mij aangaat, beteekenl eer
bied, achting, toewijding, dan zou Uwe
Majesteit geen betere woorden hebben
kunnen kiezen
„Maar dal is toch zeker zoo," zei Wolf
ram vroolijk; vanavond zijn hier geen op
vattingen, er zijn alleen maar menschen
die allen met elkaar op goeden voet kun
nen staan."
De Hertog glimlachte heimelijk, hij
dronk een slok thee en keek naar den ko
ning met een soort bewondering; blijk
baar vermaakte de vorst hem, liij vond
hem een handigen charmeur, die door
een zekere aantrekkelijke overheerscliing
zijn ergsteu vijand wist [e bedwingen. Dc
uniform van huzaar, die hem zoo goed
stond en zijn Jiooge gestalte maakten hem
nog indrukwekkender Terwijl hij sprak,
Ten Oosten van die geul, dus aau de
vastelandszijde, liggen eenige lang ge
rekte banken richting N Z. Bij de Zuid
punt daarvan, ongeveer ter hoogte van
Ostende en 35 K. M. daarvan verwijderd
ligt het vuurschip „Westhindcr". Aan de
Noordpunt, op de breedte ongeveer van
Domburg en 65 K M daarvan verwijderd
ligt het vuurschip „Noordhinder
Wie dc kaart van de Noordzee voor
zich neemt, zal de plaals/\an dc „Noord-
hinder zeker niet beschouwen als he-
hoorend lol de „wateren rondom Groot
Brittaniê" Maar de Duitsche bekendma
king van I Febr heeft reeds aangegeven
dal zij dat begrip zeer ver uitstrekk»
Immers na dc meedeeling dat neutrale
schepen in dal gebied gevaar zouden
loopeii, volgde „De scheepvaart Noor
delijk van de Slietlands-eilanden, in het
Oostelijk gebied der Noordzee eninecn
strook v a n minstens 30 zeemij
len breed langs de Nederland-
s'che kust ii s niet gevaarlijk 'V
Dertig zeemijlen is ruim 54 K M De
„Noordhinder" valt dus huilen die strook
Zelfs Weslklapelle, hel dichtst bij gele
gen punt onzer kust ligt er nog 60 K M.
van verwijderd.
Natuurlijk beteekenl dal nog heelemaal
niet dal we ons daarom bij dat Duitsche
decreet hebben neer (e leggen In de
12 Februari door onze regeering verzon
den nota aan Duitschland wordt die
Duitsche proclamatie „een ernstige in
breuk" genoemd op hel grondbeginsel»
van do Vrijheid der Zeeën, wal ook door
onze regeering gezegd was van dc En
gelsche proclamatie van 3 Nov
„De Nederlandsche regeering", zoo zei
die nota aan Duitschland verder, „is niet
gehouden om er voor te waken dal de
Nederlandsche koopvaardij de vaart ver
mijdt in een gebied, dal, door zijn groolc
uitgestrektheidniet werkelijk een ge
bied van dadelijke actie voor ooriogs-
operalies zou zijn."
Tevens werd er op gewezen, dal liet
Britsche decreet van 3 Nov de Neder
landsche scheepvaart niet heeft bena
deeld, en werd de verwachting uitge
sproken dal de Duitsche operaties dal
ook niet zouden doen
Die hoop is niet verwezenlijkt. Het
gebeurde met de „Katwijk" is er naar
allen schijn een nieuw voorbeeld van.
Het schip is 's avonds om 8 uur, dus
in het duister, getorpedeerd terwijl het
voor anker lag vermoedelijk met het oog
op hel gevaar van de mijnen bij een vaart
bij nacht 1
Van een voorafgaand onderzoek der
scheepspapieren wordt in het bericht niet
gesproken, liet lijkt ook weinig waar
schijnlijk dat een Duitsche onderzeeër
een schip doel zinken, ,als hij eerst uil
dc papieren had gezien, dal hel op weg
was naar Rotterdam
Maar ook daarover moet men zekere
meedcelingen afwachten vóór men er een
definitief oordeel over lean vellen, of
men dit geval moet beschouwen als een
doelbewust in den grond boren, dan we!
bracht hij als vanzelf de hand naar het
voorhoofd, alsof hij het verband recht
wilde trékken. Welke vrouw, dacht de
Ier, zou geen belang in hem stellen'
En Clara, die nu met haar geweien in
vrede was, door '1 vrij onnoozel voorwend
sel dal men daar alleen maar was als intel-
lectueelen, die elkander waard waren, en
dat niemand een meening vertegenwoor
digde, kreeg een gevoel van rustig ver
trouwen Haai" leerlinge kwam naast haar
zitten, De koningin maakte haar een com
plimentje over haar japon; de adjudant
keek naar haar met opvallende, vriende
lijke nieuwsgierigheid; de schilder Fro-
ningue toekende in gedachten haar mooie
trekken Zij genoot van de heerlijke om
geving; en om de weelde van dit uur nog
te verhoogen, kiwam Wolfram naast haar
zitten en vroeg gemoedelijk, terwijl ieder
een er met plezier naar luisterde
„Kom juffrouw Hersberg, vertelt u ons
eens iets Van het thermhun
IV.
Op zekeren morgen om acht uur klop
te id'e aartshertogin aan Clara's kamer
Haar vdorhoofd had die verticale plooi,
die haar zoo ernstig maakte, en een
stormachtig bewogen gemoed verried on
der een kalm uiterlijk Zij dacht haar
vriendin nog in bed te vinden. Maar zij
kreeg geen antwoord liet jonge kamer
meisje, dat juist aankwam, zei met een
buiging:
„Hare Hoogheid zal juffrouw Hers
berg in het laboratorium kunnen vinden.
De juffrouw is er sinds een paar dagen
als eeif van die „toevalligheden van den
zeeoorlog", die volgens de Duitsche nota
„niet altijd vermeden kunnen worden"
Hoe dat echter ook zal blijken te zijn,
de stemming in ons land zal er niet op
verbeteren, noch in het eene geval, noch
in het andere.
NEDERLAND EN DE OORLOG
Z aan s t r o om en Batavier V
De minister van buitenlandselie zaken
maakt bekend, dat in de Duitsche Reich
anzeiger van 7 April belanghebbenden bij
de aangehouden stoomschepen Zaan
stroom en Batavier V en bij dc ladingen
daarvan zijn opgeroepen om binnen 1-1
dagen hunne vorderingen ter zake
hel prijsgerecht in te dienen
Deze vorderingen moeten ond-rleeUend
zijn door een bij een Duilsch gerecht
toegelaten advocaat St. Ct
In verhand met de thans officieel be
kend gemaakte oproeping van belangheb
benden hij de aangehouden stoomschepen
„Zaanstroom" en „Batavier V" en bij de
ladingen daarvan, om hunne vorderingen
bij het Prijsgerecht Ie Hamburg in te
dienen, zijn zoowel door tie Hollandsche
Stoomboot Maatschappij, eigenaresse van
de „Zaanstroom", als door de firma Wm
fuller en Co aan wie de ..Batavier V"
behoort, onverwijld de eerste stappen ge
daan, verband houdende met de indie
ning hunner vorderingen
Daar de oproeping reeds den 7en de-
r z'.e boven) in de Duitsche Reiehsan-
zeiger is verschenen en de vorderingen
binnen 14 dagen moeten zijn ingediend',
rest den bedoelden scheepvaartmaat
schappijen nog slechts korte lijd om de
'orderingen aan hel Hamburger Prijsge-
•echt te doen toekomen
Gisteren is er tusschen de directie der
IIoU Stoomboot Maatschappij en de firma
Muller en'Co overleg gepleegd betreffen
de deze aangelegenheid.
U i l v o e i" verbod
Dc uitvoer van leerkleursloffen en van
alle uit leer afgeleide stoffen, die voor
de bereiding of toepassing van leer
kleursloffen kunnen dienen, is verboden
Uitvoer van vette varkens
Men schrijft aan de N. R. C.
Naar wij vernemen, bestaat hel voor
nemen bij de regeering om Maandag a.s.
de grenzen voor een beperkten uitvoer
van vette varkens weer open te stellen.
Vocht van aseligeha 11e larwe-
meel
De minister van L N. en II heeft in
een circulaire aau de burgemeesters eenir-
ge wijzigingen meegedeeld, die zijn aan
gebracht in de voorschriften op de con
trole van hel vocht- en aschgehalte in
Óhgebuild en gebuild regeeringstarwemeel
door het station voor maalderij en bak
kerij te AVageningen
De militairen en 1 Mei
Hel lid van de Tweede Kamer, de
heer K ter Laan, heeft, naar het Volk
al van zes uur af aan l werk
Wanda ging door de gang naar liet la
boratorium Zij nas anstig. Clara was
juist bezig een Fleschje schoon te ina1-
ken, haar schort zat vol wijnroode vlek
ken Toen zij de aartshertogin zag, riep
ze uil
,0 Wal oen gezellig bezoek
„Ik kom eens zien", zei hel jonge
meisje, „of u goed geslapen heeft.
Ja zeker, of ik, lieve l-Ioogheid, ik
was moe, ,ik had gisterenavond laat ge
vorkt
„Was u kranten blijven lezen?" zei
Wanda
„Ik heb geen tijd meer om kranten te
lezen; sinds een paar dagen heb ik, bui
ten onze lessen, al mijn gedachten bij de
waag hoe ik de definitieve oplossing zal
kunnen vinden van de thermium-kwestie"
„Ozei de aartsliertogin-
„Ja", vervolgde de scheikundige
en haar oogen hadden dien droomerigen
blik vant iemand, die uil een heerlijken-
droom ontwaakt „de koning heeft mij
de vorige week mijn plicht getoond Wij,
scheikundigen zoel<en ongeveer zooals on
ze fantasie ons ingeeft Terwijl we aan
een proef bezig zijn, zien we soms iels
doorschemeren van het onbekende, wij
spannen alle krachten in om het te ont
dekken, om het machtig te worden en
wanneer wij er ons hij toeval van kun
nen meester maken en het nader bepa
len, -dan vinden' we, dat hel werk klaar Ss,
dan verliezen we onze belangstelling er
voor en we zoeken iets anders Maar de
meldt, aan de ministers van marine en
van oorlog de vraag gesteld, ol' zij bereid
zijn, hun medewerking te verieenen, ten
einde, voor zoover de dienst het toelaat,
aan de gemobiliseerden, die dit wen-
schen, zoo veel mogelijk vrij van dienst
te geven, om hen in de gelegenheid te
stellen, deel te nemen aan de viering van
den 1 Mei-dag.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
- Door Gedeputeerde Staten zijn be
ttoemd lol lid van den raad van beroep
voor de directe belastingen in Zeeland
respectievelijk de hecrcn J W. Wagtlvo
Ie Tholen en nir. F. B Evers te Mid
delburg
Ter aanvulling van liet door ons
meegedeelde uit hel verslag van don
Middelburgse hen besluurdersbond zij
gemeld, dat de daling van heL ledental
werd veroorzaakt door royement van de
Vereeniging van Winkel- en Magazijn-
personeel met 26 leden Afgez.ien hier
van steeg het ledental niet 12
Op de algemeene begraafplaats/
a 1 h i e r had heden de teraardebestelling
piaats van hel stoffelijk overschot van'
wijlen den heer A Overduiju, in leven
oud-burgemeester van Weslkapellc
Op de begraafplaats sloten zich hij de
familie aan de heer J D Viruly, burge
meester van Westkapelle, de beide wet
houders en de secretaris-
Dc heer Viruly sprak enkele woorden,
aarin hij slechts de diepe ontroering
schelste die zich van Westkapelle meester
maakte, toen hel plotseling, verscheiden
van den man. die zoo lang aan hel hoofd
der gemeente heeft gestaan, werd verno
men
Wcstkhpelle zal zijn oud-buvgemcest v
niet vergeten. Rust zacht
Een der zoons van den overledene
dankte voor de laatste eer zijn vader
bewezen.
Er zijn heden 708 bons voor warm
eten uitgereikt.
- Op uitnoodiging van de „Provinci
ale Zeeuwsche Vereeniging tot bestrijding
der Tuberculose" is alhier een dames
comité opgericht, dat zich voorstelt op
Woensdag 21 dezer de Emmabloem te
doen verkoopen
- Bij de politie alhier werd gisteren
bericht ontvangen, dal te Oostburg een
•ijwiel was ontvreemd en vermoedelijk op
Walcheren verkocht
Een door een rechercheur van hier te
Vlissingen ingesteld onderzoek, leidde tol
de inbeslagname aldaar van hel out vreem
de rijwiel.
Wij vestigen nog eens de aandacht
onzer lezers op de lezing van nr dr
koning heeft mij één groot ding gezegd;
U heeft een nieuwe stof geproduceerd,
waarvan de industrie, de geneeskunde,
duizenden lijdende wezens voordeel kun
nen hebben, die daad is roemrijk maar
legt u reel verplichtingen op Men ver
wacht van u bruikbaar thermium, dal voor
allerlei doeleinden benul kan worden, u
heeft niet het recht halverwege te blij
ven steken, u moet voortgaan De koning
bod gelijk Ik heb begrepen, dat ik ver
keerd deed met op mijn lauweren te rus
ten Ik hen weer met koortsachtigen
ijver begonnen
De aartshertogin deed moeite om te
glimlachen
„U maakt de „groene steenkool", waar
van u op l col lege sprak den eersten
keer, dat ik u gezien heb Dank zij
uw uitvinding zullen er geen stakingen,
geen oproeren, geen afschuwelijke ellen
de en afgunst meer zijn... Het zou wel
lijd zijn, Clara, dat je ons dien gaaft, dien
groenen steenkool, die altijd door warmte
geeft t"
Clara merkte niets van de hevige ont
roering van hel jonge meisje en ver
volgde
„Tk zal dien niet geren, anderen zul
len na mij komen om het werk te voltooi
en: maar tot zoolang moet ik zooveel bij
dragen als ik kan. het thermium moet ge
ïsoleerd worden, ik ben aan 't zoeken,
ik probeer alle reagenten, ik neem alle
proeven Vanmorgen is een kolf meteen
zuur mij in de handen uit elkaar gespron
gen zie mijn seliort eens
van Geuns, die morgenavond hier komt
spreken voor den Nederlandschen anti-
oorlogsraad.
Uit Vlissingen.
Krachtens de pensioenwet voor de
gemeente-ambtenaren 1913 is aan D San-
derse, vaste arbeider te Vlissingen
een pensioen verleend van f 108
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Thans hebben zich voor de vrij
willige landstorm te B or sse le 49 per
sonen opgegeven
Uit Schouwe nrD u i v e 1 a n d
Ged Staten van Zeeland hebben
op het adres van de Neutrale Midden-
slandsvereeniging le Zierikzee om
verlaging van de passagiersvrachten van
den Provincialen Stoomhootdienst op de
Oosterschelde afwijzend beschikt.
(Z. X.
Uit Zee u w s c h-V laande r e n O.D.
In een te Neuzen onder Leiding
van overste Klontje, uit Middelburg, ge
houden vergadering, waarin genoemde
heer |een inleidend woord sprak en de
heer jhr. Boogaerl, luitenant bij den land
storm te Domburg, een rede hield om
aan le sporen tot toetreding bij den land
storm en verder mededeelingen deed om
trent de inrichting 'dier korpsen en wat
de ervaringen bij hel Domburgsche korps
reeds h ebben geleerd, teekenden 55 per
sonen de lijsten van t oelreding De ver
gadering van goed bezocht
U i t Zeeuwich-ïlaiii deren W D.
Dinsdagmiddag reed le Hoofd-
plaat een landbouwersknecht van den
afrit aan de haven met een wagen, waar
van 40 zakken haver gescheept moesten
worden
Een paar zakken gleden bij het rijden
van de afhelling van den wagen en sleep
ten den voerman® mede naar den grond,
waardoor de wielen van den wagen over
hel lichaam van den knecht gingen
Op advies van een aanwezigen genees
heer is de knecht op een bed gelegd en
zoo per as naar de hoeve, halfweg Bier
vliet—IJzendijke, langs grintwegen ver
roerd
ft-
Besmettel ij ke ziekten.
In de weck van 7 tot en met 13 April
kwamen uit Zeeland ter kennis van den
cenlralen gezondheidsraad 9 gevallen van
typhus of febris typhoïdea uit Vlissingen,
1 geval dier ziekte uit Middelburg, 1
geval van roodvonk uit Biervliet, Honte-
nisse. Krabbendijke en Oud Vossemeer
en 2 gevallen van diphteritis uit Mid
delburg
KERKNIEUWS.
Maandagavond j.l. had in een der
bovenzalen der sociëteit „St. Joris de
ilgomeone jaarlijksche vergadering der
oxeniging van Vrijzinnige Hervormden
,Ciara', vroeg Hare Hoogheid ..geloof
je niet, dal er in het volk krachten leven,
die verschrikkelijker zijn dan die van de
zieliooze slof?"
,Kijk eens zei Clara, die heelemaal
met geluisterd had, „kijkt u eens-naar dien
neerslag in de smeltkroes, dat is gekris
talliseerd thermium Niets tast het aan.
Claravroeg het jönge meisje nu,
„heb je Ismaël Kosor de laótste dagen
in I geheel niet gezien*7"
Clara Hersberg had juist den vorigen
da„ een liartstochlelijken, onsamenhan-
•ndeti brief van den volksleider gekre
gen, waarin hij sprak van een mogelijke*
dood. van een onvermijdelijke roeping,
en van liefde, die hem verteerde Zij lnfd
dien brief gelezen, als gold het een vraag
waarmee een dwingend kind haar steeds
vervolgde en had niet getracht de toespe
lingen, die hij maakte op komende ge
beurtenissen, te begrijpen Zij was alleen
maar bezig met het thermium en met het
erlangen aan Wolframs wenschen (3 vol
doen. Zij legde verstrooid aan de aarts
hertogin uit, dat zij Kosor sinds langen
Lijd niet gezien had: nauwelijks had zij
haar college aan de universiteit geëin
digd of zij ging naar het laboratorium'
van dc school, waar haar leerlingen on
der haar leiding ook zochten O, wanneer
het nieuwe apparaat voor electrolyse eens
klaar zou zijn
(Wordt vervolgd).