MIDDELBllKliSCHK COEBANT.
Vrijdag
26 Maart.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
H* 72
t<»8* jaamasi
1915
Deze oourmii verschijnt d a g e 1 g k s, met uitzondering ran Zon- en Feentdagwa.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AdverientiSn h 30 cent per regel. Bg abonnement teel lag. r. Geboorte-, doou- et
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen ran 17 regelB f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regeL Ghroote letters naar de plaats
die *g innemeel
Advertenties vóór één «ar te bezorgen!
Zij die zich nu op ons blad
abonneeren ontvangen de nog in
deze ma nd verschijnende nom-
mers gratis.
De Kamer wil echter niet heslissen,
zonaer uaaere inlichtingen le liebben
ontvangen en nam met T5 legen 13 Stem
men een voorsier van der Fellz aan om
hel ontwerp uil te slellen lol de minister
die inlichtingen zal hebben gegeven
De voorzitter deelae aan hel slot der
J vergadering uiede, dat de Kamer legen
j (Dinsdag 13 April, 'savonds half negen,
De NederlandSClie Scheepveert. J Weer bijeen zal worden geroepen
Het zou dwaasheid zijn om met on- Tweede Ka mer
bezorgd optimisme de bedenkelijke ge
volgen weg te redeneeren die er kun
nen voortvloeien uil heigeen er in de
laatste dagen van Duitsche zijde legen
Ncderlandsehe handelsschepen is ge
daan Want er blijkt daaruit een plolse-i
linge wijziging van houding jegens onze.
scheepvaart
In de welbekende Duitsche verklaring
die van 18 Febr af.de wateren van Gr.
Britannië en Ierland lot oorlogsgebied
verklaarde, werd als waarschuwing aan
de onzijdigen meegedeeld
Ook neutrale schepen loopen in
het oorlogsgebied gevaar, waul met
hel oog op het door de Britsehe re
geering bevolen misdrijf van hel hij-
schen van een neutrale vlag en daar
toevalligheden bij den zeeoorlog niet
altijd vermeden kunnen worden, kan
de legen vijandelijke schepen be
rekende aanval ook onzijdige vaar
tuigen treffen.
We hebben den juislen tekst daarvan
nog eens herhaald, omdat geen van de-
gebeurtenissen der laatste dagen onder
die waarschuwing valt.
De Batavier- en de „Stroom"-lijn, die
ongestoord hun dienst op Engeland
konden voortzetten, zagen plotseling twee
s'chepen aangehouden, niet in het aan
gewezen oorlogsgebied, maai" vlak bij de
Maastaiond, en niet door een vergissing
bij toeval, maar na onderzoek der papie
ren. De booten werden opgebracht, maar
worden ook na lossing niet vrijgelaten,
en het antwoord op hel verzoek onzer,
zijds om inlichtingen blijft uit.
inmiddels wordt de, nog wel mei re-
geeringsmais geladen „Zevenbergen" door
een DuitSchen vlieger met bommen be
dreigd, en wordt op een boot der S. M.
„Zeeland" geschoten
En nu wordt een Nederlandsch schip
in den grond geboord, wel is) waar in het
door Duitschland aangewezen oorlogsge
bied, Tnanr heelemaal niet bij toeval. In
tegendeel na een onderzoek der scheeps
papieren, waardoor de neutraliteit van
het schip vast stond.
Zijn dat allé-s toevallige dingen, of is
het een stelsel'? Tol nu toe werd her
haaldelijk door de Duitschers getoond,
dat ze onze scheepvaart zooveel mogca
ljtfk in haar rechten wilde -ontzien. In
dit nu veranderd? Is' die afkondiging van
18 Febr. vcrs'cherpt lot eeri algehecie
belemmering van invoer in Engeland?
Dan had dat toch werkelijk wel mogen
worden aangekondigd.
Men behoeft nog niet dadelijk 't aller
ergste gevolg te vreezen. We hopen dal
onze regeering ook deze moeilijkheden,
tot bevredigende oplossing zal brengen.
Maar 't zou al erg genoeg zijn, als onze
scheepvaart geheel verlamd zou worden.
Het uitvoerverbod van pent
vruchten uit Zeeland ingetrokken.
Naar wij vernemen, is met inganj
van heden het uitvoerverbod van peul
vruchten uit Zeeland, uitgevaardigd 26
Februari j.l ingetrokken, met uitzonde
ring echter voor bruine booneu.
E erste Kamer.
Vergadering van Donderdag 25-3-' 15
Nadat een zestal kleinere wetsontwer
pen zonder meer waren goedgekeurd,
kwamen de tongen los over het ontwerp-i
Maaskanalisatie, waarbij men den minis
ter van de zijde der Limburgsche leden
«ag gehuldigd, doch van andere zijde
naar beneden gebaald, omdat hij een
ontwerp als dit, dat met zijn gevolgen
de beslissing brengt over een bedrag van
100 millioen, aan de orde stelt zonder
dat nog is uitgemaakt of cle noodige me
dewerking van Belgische zijde zal worden
verkregen. De minister was zeer optimist,
zoowel omtrent den Belgischen steun in
de toekomst, als omtrent het resultaat
Nan de werken, die no"g voor- en zonder
Oezen steun kunnen worSen uitgevoerd
Men zal zich nog wel herinneren hoe
de eedskweslie, die gister het onderwerp
van beraadslagingen uitmaakte, plotseling
van dringend belang is geworden tenge
volge van een arrest van den Iloogen
Raad, waarbij werd uitgemaakt, dat een
eed, die afgedwongen is van iemand die
niet tol eenig kergenoolschap behoort,
rechtskracht mist
Hierdoor was onze heele rechtspraak
op losse schroeven gezel, daar oen zeer
groot deel van ons volk volgens de
bestaanden eedsdwang niet van den eed
kan worden ontslagen en dus niet als
getuige zou kunnen worden gehoord.
Om uil dezen toestand le geraken heeft
de regeering een nieuwe regeling 1
de ganschc zaak ter hand genomen
aan de Kamers voorgelegd. Dit is echter
niet naar den zin van de rechterzijde,
welke een principieel debal over het nul
en de wenschelijkheid van den eed,
dat uit de discussies zou kunnen voort
vloeien wenscht le vermijden Zij wil'dat
uitstellen lol den lijd dat hel „besLand"
is geëindigd en de „Godsvrede" weer
voor den parlementairen oorlog lieert
plaats gemaakt Vandaar een reeds oerv
der ingediend amendement van den
heer Rutgers om de regeling alleen le
doen gelden voor hen op wie het arrest
van den Iloogen Raad toepasselijk is
en de gisteren al vermelde motie-Lobman
es. om het geheele ontwerp een lijde
lijk karakter te verleenen.
De minister kwani gisleren verkla
ren, dat de regeering tegen een lijdelijke
regeling in den zin als door den heer
Rutgers bedoeld, geen bezwaar heeft
en ging daarmee den heer Visser
an I.Tz end o orn veel te ver, die
terecht opmerkte, dat het niet aaiii-t
gaat om onder het motto „GodsVrede"
aan het volk een regeling op te dringen,
welke de meerderheid der Kamer niet
wenscht. Deze spreker twijfelt, evenals
zijn Leidsclien collega hoogleeraar prof
Eerdmans aan de waarheid-wekkende
werking van den eed en verzet zich
evenals hij tegen het loetsingsrecht dat
dit ontwerp den rechter nil verleenen.
Men late omtrent het afleggen van
eed of belofte ieder vrije keuze.
De heer Gerhard deelde mede, dat
hij met zijn partijgenooten (de sociaal
democraten"; overwogen had om een wij
ziging^ voor le stellen om volledige vrij
heid le verkrijgen. Zij hebben diaiar echter
van afgazien, om het ontwerp, dat een
stap in de goede richting doel, niet in
gevaar le brengen.
Minister O r t verdedigde krach tig
liet voorstel en wees er daarbij op, dat
aangenomen kan worden, dal het arrest
niet alleen gevolg heeft voor den eed
bij getuigenverklaringen, maar voor alle
gevallen waarin de eed moei worden af
gelegd. Ook is een regeling noodig om de
reeds afgelegde eeden geldig te verkla
ren. Dil is geschied door de indiening
van de overgangsbepaling.
Het ontwerp tracht de belangen van de
gewetensvrijheid en van de waarheids-
vjarborgen zooveel mogelijk met elkaar
in overeenstemming te brengen. Het be
lang van den Staal eischl de eed; hel stel
sel van vrije keuze is minder gewenscht
soms verzet het staatsbelang zich er zelfs
tegen.
Hel toets'ngsrecht dat ook de in
stemming had van minister Regout - is
noodig om voorwendsels le kunnen on
derscheiden van werkelijke bezwaren.
Spreker is van meening, dat men bet den
rechter met gerustheid kan toevertrou
wen.
Hedenmorgen worden de debatten
voortgezet
TWEEDE KAMER.
L ij k v e r b r a n d i n g.
Op de vraag van den heer Beumer of
de minister van binnenlandsche zaken in
het arrest van den Hoogen Raad van I
Maart 1915 betreffende de wet tot vast
stelling van bepalingen betrekkelijk het
begraven van lijken, begraafplaatsen en
de begrafenisrechlen aanleiding vindt een
■aanvulling dier wet le bevorderen, waar
door het verbranden van lijken word,!
verboden, wordt door den minister ont- In dc gisterenmiddag gehouden ver- deeling Middelburg van den Volksbond,
kennend beantwoord. gadering van hel dep Middelburg van de En laler kwamen daarbij de verheugde
OorI ogszeeonge vallen wet. Mij lol nul van t algemeen werd bespro- gezichten over de ontvangen prijzen,
Blijkens de memorie van antwoord, ken het onlwerp-wel van de Maatschap- en dil was te begrijpen want de dames,
kan de regeering cr zich mee vereenigen, PÜ- Slechts enkele opmerkingen van on- die de prijzen inkochten, hadden met de
dal in het ontwerp ten aanzien van de dergeschikl belang werden gemaakt (en uiterste zorg een keuze gedaan, terwijl
eventueele verzekering door den staat deze zullen aan een later te benoemen ook de medailles en de eervolle vermcl-
wordl bepaald, dal de min. v. L. N. en 'H. algevaardigde ter bespreking worden dingen een aardige herinnering zullen
bevoegd wordt verklaard voor den staat voorgelegd. zijn.
als verzekeraar verzekeringsovereenkom-1 De voorzitter der afdeeling, de lieer J.
slen aan te gaan, op gelijke wijze,als in f11 de gisterenmiddag gehouden ver- Vreeken, opende om zeven uur de bij-
het ontwerp Oorlogsmolestverzekerings- j gadering van aandeelhouders in de N. V. cenkomst en zeide. dal liet doel daarvan
wet 1915 ten aanzien van het verzekeren j Verpleeghuis, alhier werd mevr. Dumon aan een ieder hekend was. liet was het
tegen het gevaar van molest is geschied van, Lrigl herbenoemd als besluurs- zetten van den sluitsteen voor de goed
De regeering ontkent, dat alleen staats- '*d, terwijl in de plaats vim mevr. van geslaagde tentoonstelling,
verzekering de noodige waarborgen biedt, t **cn ^'"andeler-Klein, die wegens veran- j Allereerst bracht spr dank aan de
Er zal geen sprake van zijn, dat de bering van woonplaats bedankte, werd tentoonstellingscommissie, die met zoo-
staat het risico voor alle schepen, zal I oekozen mevr. Van TeijlingenOp ten veel ijver zich van haai' laak kweet; het
moeten dragen. Het gros der risico's zal J Noorl. is zeker niet haar schuld, dat de quan-
door onderlinge verzekeringen bij par-1 Aan liet jaarverslag, het zestiende, ont- liteil van het ingezondene niet groot was,
ticuliere maatschappijen worden afgeslo- j k-'011®*1 wij, dat ook gedurende het jaar de kwaliteit beslist hier echter- In de
len, enkele door eigen risico worden ge- 191*1 de werkzaamheden in liet Ver
dragen. Slechts in de laatste plaats zal
de staal als verzekeraar in aanmerking
komen.
Indceling in gevarenklassen niet ver
schillende premiën zal moeten worden
overwogen.
De regeering wenscht niet verder te
gaan dan tot hel voorstel om de helft van
de kosten der verzekering voor de vis-
scherij voor rekening van het rijk te
nemen
De regeering meent, dal het niet aan
gaat, dal de Slaat voor zijn rekening
neemt hetgeen alsnog zou moeten worden
uitbetaald bij aanvaarding van het begin-
dat de Staat aan zeevarenden wien
een ongeval overkwam vóór het in wer
king Lreden van de wet, en hun nagelaten
betrekkingen uitkeeringen zal moeten
doen op den voet van hel in het wets-,
ontwerp bepaalde
NEDERLAND EN DE OORLOG
De „Mecklenburg" beschoten?
In verschillende bladen werd gisle
ren gemeld, dat de „Mecklenburg" van
de S. M Zeeland door een trawler zou
zijn beschoten. Dit staal echter niet
vast. Weliswaar heeft de trawler gescho
ten. doch in de nabijheid van de „MeckA
lenburg" bevond zich een watervliegtuig,
waarop de schoten even goed gericht
konden zijn. Met zekerheid is dit niet
le zeggen, tengevolge van den grooten
afstand vanwaar geschoten werd
De N. R. C. weet nog de volgende bij
zonderheden te melden
Het eerste schol op de Mecklenburg
was ongeveer op 50 'meter afstand van
het middenschip terechtgekomen; het
tweede schel vloog over de brug heen,
terwijl het derde schot meer achterlijk
dan dwars van het schip in het water te
recht kwam. De mailboot is, toen die,
schoten gelost werden, full speed doorge
stoomd. De stoomtreiler Iievond zich op
2 mijl afstand en was onder vollen
sloom Hij kwam uil Zeebrugge. Dat;
de Iveiler volle kracht voer, was te zien
aan het boegwater.
De stoomtreiler had geen vlag op en
heeft evenmin alvorens te schieten, sei
nen gegeven. De ontmoeting heeft plaats
gehad Dinsdagmorgen ongeveer 7 uur,
9 mijl Noord-West van Westkapelle.
De Zaanstroom.
De directie van de Hollandsche Stoom
boot-Maatschappij heeft van den heer
Visser, den gezagvoerder van de Zaan
stroom een telegram van den volgenden
inhoud ontvangen: „Verbeurd verklaring
misverstand Voorloopig opgebracht
Wacht beslissing van prijsgereclit. Heb
geprotesteerd bij consul te Brugge
In verband met de mededeeling van de
Hamburger Nachrichten, dat de Zaan
stroom zou zijn aangehouden, wijl zich
Belgen aam boord bevonden, die uit in
terneer in gskampen zouden zijn gevlucht,
verneemt de N. R. C., dat elf Belgen met
de Zaanstroom werden vervoerd Deze
werden te Amsterdam door de politie en
le Umuiden door den politiecommandant
gecontroleerd. Geen bezwaren werden
daarbij tegen het vervoer der bewuste
Belgen ingebracht, zoodat de directie van
de Hollandsche Stoombootmaatschappij,
waartoe de Zaanstroom behoort, de me
dedeeling van de Hamburger Nachrichten
hoogst onwaarschijnlijk, ja geheel onaan
nemelijk acht.
ze kleine collectie was veel keurigs, ja,
pleeghuis reden gaven Lot tevredenheid i men kan gerust spreken van een keur-
In huis werden opgenomen 127 pa- collectie De wijze waarop de jury haar
tien ten, ml.: 11 patiënten le klasse met (werk volbracht', is boven sprekers lof
107, 36 2e klasse met 696, en 99 3e1 verheven, als de leden de erkentelijkheid
klasse met 1593 verplcegdagen, terwijl j van het publiek mogen krijgen, zooals
163 patiënten, haast allen lijders aan (die Van den voorzitter is, dan mogen zq
neus-, keel-, oor- en oogziekten, terstond daarin de welverdiende hulde voor hun
na de behandeling vertrokken. J werken zien Namens de afdeeling zegde
De diensten bij particulieren waren de heer Vreeken de dames M Blecker.
3 etmalen. 23 dagdiensten, 202 nacht- M Callenfels en G van der Weel en den
diensten, 82 tusschendienslen en 36 heer A. Dekker, leden der jury, hartelijk
weekdi enstendan k
Deze hadden plaats te Middelburg, j Zich tot de inzenders richtende wees
Vlissingen, Domburg en Goes. spr. er op dal van de 52 inzenders 39 be-
De wijkzuster, zuster van Schageu kroond zijn. De wel bekroonden zijn do
Langejan, bezocht dit jaar 150 gezmnen, gelukkigsten, het is een gelukkig iets met
waarbij zij 4736 bezoeken aflegde Met succes in een eerlijken strijd te hebben
«Ie haar eigen opgewektheid heeft zij ook gewonnen. Die geen onderscheiding vor-
dit jaar haar zware taak vervuld en door i werven zijn niet ongelukkig, want de
de vriendelijke gaven der bekende Naai- j arbeid heefl hen gelukkig gemaakt en zjj
vereeniging van jonge dames en derhebben een goed voorbeeld aam anderen
Zeeuwsche Naaivereeniging, werd zij ingegeven. Zij hebben willige harten jen
staat gesteld vele arme zieken van de zoo I willige handen, alleen het tastbaar bo-
Jioog noodige kleeren en linnengoed te wijs is hen ontgaan, maai" dit zal niet
voorzien. zoo blijven, zij zullen prijswinners wor-
In het bestuur is dit jaar geen wijzi- den. Tegenslag mag geen aanleiding zijn
ging gekomen, doch helaas kan dit niet I tot werkeloosheid, maar een aansporing
gezegd worden van de zusters. Met Oc- j tot volhouden. Spr. schetste verder, waar-
tober verliet de hoofdverpleegster zus- op de jury gelet heeft, schoonheid, af
ter van Stam de Vereeniging met pensi-1 werking, noodige lijd en geduld, eigen
oen, na gedurende 26 jaar werkzaam |"werk of niet, vindingrijkheid, nut van
te zijn geweest. Haar dikwijls zeer zware het vervaardigde voorwerp, gebruikte
taak heeft zij met 'bewonderenswaardi-j grondstoffen,
ge volharding en toewijding vervuld, 't Is
dan ook met groote dankbaarheid dat wij
haar werken en streven in t belang der
Vereeniging, hier in dit verslag herden
ken. Moge zij in een meer rustige werk
kring nog langen tijd een goede gezond
heid blijven genieten. In haar plaats werd
Iienocmd zuster C. Horn, eerste ver?
pLeegslcr in het ziekenhuis te Aarden
burg. Onder liet overige zusterspersoneel
kwamen veel veranderingen voor.
Bij het uitbreken van den oorlog beeft
hel bestuur de Inrichting ter beschikking
gesteld asm de militaire autoriteiten tot
opname van gewonden. Zes officieren en
16 minderen, allen van liet Belgisch le
ger zijn er binnen gebracht en hebben
na korten of langen tijd genezing ge
vonden. Bij het einde van het jaar waren
nog 2 officieren en één sergeant aanwe
zig, die echter ook een spoedige genezing
Uit Middelburg.
Heden werden 795 bons voor warm
eten afgegeven; gisteren bedroeg het aan
tal 80 SL
Dat in die dagen veel van de zusters
gevergd werd en vooral van de directrice
en de waarnemende hoofdverpleegster
Zuster Ligtenstein, laat zich begrijpen.
Er zij hier dan ook vermeld dat zij zich
mei den uitersten zorg en toewijding
van hare taak kweten.
Dat hel Verpleeghuis nog altijd in de
sympathie van Middelburgs ingezetenen
blijft deden, blijkt uil eenige legaten dil
jaar aan de Vereeniging vermaakt door
wijlen den heer W. A Graaf van Linden,
Mejuffrouw A M. Sprenger, die ook het
pensioenfonds voor dz zusters bedacht
en Mejuffrouw M. Fokker.
Ondanks de zeer gewaardeerde giften
in geld van particulieren en familiefond
sen, niettegenstaande de Vereeniging het
Roodo Kruis grootendeels de onkosten
heeft vergoed voor liet inrichten tot op
name van gewonden, is er nog een som
uit het reservefonds moeten genomen
worden, om de hoog noodige uitgaven le
bestrijden. Het behoeft dus geen betoog,
dat financieele steun niet alleen zeer
welkom doch ook steeds zeer noodig is,
wil het Verpleeghuis aan de eischen blij
ven voldoen
Dit tekort bcdragt blijkens de rekening
f 620.0Gi/j. Het totaal der rekening be
loop! f 11892,45i/a.
Hel was gisterenavond een men
gelmoes van vroolijke stemmen en stem
metjes in de zaal van het militair tehuis,
waar de uitreiking plaats had van de prij
zen, behaald bij den wedstrijd van de af-
Hierna werden de prijzen uitgereikt,
waarbij de voorzitter menig toepasse
lijk woordje voegde. Enkelen der winners
van eervolle vermeldingen kregen nog
een prijsje ook, terwijl ook een eervolle
vermelding was toegekend aan den heer
G. J. Klaasse, die zooals wij Woensdag
vermeldden een paar schilderstukken ter
opluistering inzond.
Na de uitreiking wees de lieer Vreeken
er nog op, dat de deelnemers hebben ge
werkt volgens het ongeschreven devies
van den Volksbond en dat is „Arbeid
Adelt", waartegenover slaat, dat ledigheid
des duivels oorkussen is. Arbeid is het
eenige dat de mensch gelukkig maakt,
en men moet het goede doen omdat liet
goed is; het kwaade laten, omdat het
kwaad is.
Hiermede sloot de voorzitter de bijeen
komst en kon ieder inzender zijn geëx
poseerd eigendom weder mede nemen.
Ons -rest nog de mededeeling, dat de ten
toonstelling Woensdag door 295 en Don
derdag door 190, dus totaal door 485 per-
ftoiien is bezocht.
Uit Vtiasingoo.
De heer J. v. d. Eijk, rijksklerk ten
kantore van den ontvanger der invoer
rechten en accijnzen le Vlissingen is
met ingang van heden tijdelijk werkzaam
gesteld bij de inspectie te Middelburg.
Uit •Walcheren.
Naar wij vernemen moeten de vol
gende vier leden van den gemeenteraad
te Souburg dezen zomer aftreden P.
Cevaal, G. Daniëlse (weth.) A. Pieterse
ten F. Wisse
- Op de kiezerslijst van O. en WL Sou
burg komen voor 751 kiezers voor de
Tweede Kamer, 750 voor de Prov. Sta
ten en 708 voon den gemeenteraad.
Uit Zuid^-Beveland.
Op de suppletoire kiezerslijst der
gemeente Goes voor —1915—1916 ko>-
men voor;66 kiezers voor Kamer, Sta
ten en gemeenteraad, 9 voor Staten en
gemeenteraad, 11 voor Kamer en Staten;
4 alleen voor de Kamer; 17 alleen voor
den gemeenteraad en 1 alleen voor de
Staten. Totaal "108. I y
De St. Ct. van gisteren bevatte een
wijziging in de statuten van de Chr. Jon-
gelingsvereeniging te Goes (byv. 330).