MIDDGLBUIiGSCHE COURANT
r eo
108° jaargaii
Vrijdag
12 Maart.
Kameroverziebt.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Uit Stad ga Provincie.
1910
I eonrant verschijnt dagelgks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland fianco p. p. f 1.25$
Afzonderlijk# nummers kosten 5 cent.
AdvertentiSn k 20 cent per regel. Bg abonnement veel lager.^Geboorte-, dood- es
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaat»
die zjj innemsoi
BC" Advertenties vóór één nor te bezorgen.
Tweede Ka mer
De geheele dag van gisteren is zoek
gebracht met de bespreking van de wijzi
ging van art 111 van het regeeringsregle-
ment voor Nedcrlandsch-Indiê, over
▼reikte wijziging reeds eergisteren de be
raadslagingen waren aangevangen De
wijziging bedoelt om in Indiê de vrijheid
van vereeniging en vergadering in te voe
ren, zoo ils wij die hier in Nederland ken
nen, in a w weer een stap verder te
doen op den weg die leidt tot de mondig
heid van Indiê en de inlanders. Van
rechts kwam tegen het ontwerp verzet,
men acht den inlander nog niet rijp voor
dit recht en wilde hem daarin liever
langzamerhand opvoeden, een denkbeeld
dat door den lieer Bog-aardt in een
amendement werd belichaamd
De minister merkte op, dat de kolo
niën die eerst ais wingewesten zijn be
schouwd, in onze waardeering langza
merhand een andere plaats zijn gaan in
nemen, waarbij hun recht op zelfstan
digheid wordt erkend Voor de ontwik
keling van deze zelfstandigheid is vrij
heid van vergaderen, een der grootste
burgerrechten, eisch Vrees voor revolu-
tionnairc vereenigingen heeft de minister
niet en wanneer deze ageeren, dan heeft
hij liever dal zulks iu het openbaar ge
schiedt, dan in het geheim
De ordonnantie, waarbij het onderwerp
verder zal geregeld worden zal zooveel
mogelijk in overeenstemming zijn met de
(Nederlandsche) wet van 1855 op het
recht van vereenigen en vergaderen
Het amendement Bogaardl werd ten
slotte met 39 tegen 18 stemmen verwor
pen Van rechts stemden de heeren de
Geer, Lobman en Bichon ven Yselraomle
met de linkerzijde mede tegen. Hel ont
werp ging er in zijn geheel zonder hoof
delijke stemming door.
DE EERSTE INDISCHE LEEMXG.
Er beslaat een klein gevaar, dat de
Indische leening van 621/2 millioen, waar
voor 15 dezer de inschrijving wordt
opengesteld, niet die aandacht zal heb
ben. welke ze zeker z,ou hebben gehad
wanneer niet juist een staatsleeningj
van 275 millioen het publiek als 't ware
gewend had aan gebeurtenissen van dien
aard van nog veel reusachtiger omvang.
Toch is die Indische leening een feit
van heel bijzonderen aard. Het is de
eerste maal dat Indiê op eigen naam
geld leent. Het was nog steeds hel
crodiet van het Moederland dat ook In
diê aan de benoodigde gelden hielp.
Iedereen was wel overtuigd dat In
diê volkomen in staat was zelf crediet te
hébben Maar Ier voorkoming van moei
lijkheden werd het gewenscht geacht
eerst de bevoegdheid van Ned. Indiê om
ie leenen ontwijfelbaar vast te stel
len, door Indiê als rechtspersoonlijk
heid te erkennen
KONING ZIJN.
Door COLETTE YVER
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
Dat is in 1912 geschied. En deze lee
ning is de eerste verdere stap. Men
hoopt nu door dergelijke leeningen In
diê op makkelijke wijze aan geld voor"
productieve werken te helpen, en no ven
dien: door plaatsing dier Indische obli
gaties in Nederland de belangstelling
in Indiê le doen toenemen.
Maar daarvpor is het noodig dat de
inschrijving dezer leening op 15 Maart
een beslist succes zal zijn. In Den Haag
heeft men er vol vertrouwen in Laten
de Nederlanders nu toonen dal dit ver
trouwen gegrond is
UIT DE STAATSCOURANT
Bij kon, besluit:
is e. o. met pens. verl. ter zake van
li c f ooms ge breken aan den majoor der
art cp non-activiteit W Verhei]
is op verz. weer in dienst gesteld, met
beslemming voor den dienst bij een inter-
neeringsdepöl de gep. kol der maré
chaussee .1 T Ooslerman.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uilvoor van peen bieten en
rape n.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel zal, maar de N R C. meldt,
vergunning geven tot uitvoer van
peen. bieten en rapen, indien vaststaat,
dat de partijen op 26 Februari reeds in
de schuit geladen of in pakhuizen aan
wezig waren ter overlading en verzending
in spoorwagens
Uitvoer van paard©peen
Aangezien gebleken is, dat de voor
raden paardenpeen nog zoo groot zijn,
dat zij in den korten lijd, die nog overJ
blijft vóór zij tot bederf overgaan, niet
geheel hier te lande gebruikt kunnen
worden, zal voor beperkte hoeveelhei
den dezer wortelen nog vergunning tot
uitvoer worden gegeven.
N. R. C.
Kon. Nat. Steuncomité.
Van 28 Febr. tot en met 6 Maart zijn
aan giften en bijdragen bij het Koninklijk
Nat. Steuncomité ingekomen f 52.518.94,
makende met het bedrag der vorige lijs
ten een totaal van f 1.838.070.06Vs
Bovendien is uil Soerabaja een zen- j
ding van 3, uit Medan 2 en uit Modjo-
kcrlo 2 kisten gedragen kleedingstukken
ontvangen
Sparen van gascoke®.
Op verzoek van het Koninklijk Na
tionaal Steuncomité 1914 beeft de mi
nister van binnenlandsche zaken, met het
oog op te verwachten gebrek aan gas-
cokes, aan de gemeentebesturen, die het
beheer hebben over gasfabrieken ver
zocht, te bevorderen, dat in de bedrijven
der gasfabrieken zooveel mogelijk gas-
cokes door güetcokes wordt vervangen
en dat de gascokes, die hierdoor tvrijJ
komt, tegen een nol-malen prijs voor de
afnemers beschikbaar wordt gesteld.
(Leeuw. Ct.)
Tegen de smokkelarij.
Dc"~terriloriale bevelhebber van Over-
ijsel heeft wegens voortdurende paarden-
smokkelarij vier personen in de gemeente
Bergh, alsmede den Duitscher H te Wehl
•verboden in het gebied waar de staal van
beleg is afgekondigd, le vertoeven
DE VLUCHTELINGEN.
Ilct aantal bons voor warm eten be
droeg heden 1093
Men schrijft ons uit Ierseke
Op verzoek van het comité voor Bel
gische vluchtelingen en van die vluch
telingen zelf heeft de regeeringscommis-
savis toegestaan, dal zij, die nog niet
naar het kamp le Nunspeet vertrokken
hier mogen blijven. Er zijn nu nog on
geveer 70 vluchtelingen in het genot dei-
rijksbijdrage van 30 cent. Veertien van
hen wonen in hel ongebruikt staande
gemeentehuis, de overigen zijn bij ver
schillende ingezetenen onder dak
Belgisch Leen- en Voorschot-
comité.
Afgevaardigden van het Belgisch Leen
en Voorschotcomilé zullen ter beschik
king s taan van belanghebbenden om de
noodige inlichtingen te verstrekken en
de aanvragen voor leeningen en voor-
scholten in ontvangst le nemen, 111 het
Belgisch consulaat te V 1 i s s i n g e a op
Maandag a.s., in dat te Neuzen Dinsdag
en in dat te Roosendaal Woensdag
Uit Middelburg.
De heer Klontje zal voor hen, die
zich op komen geven voor den vrijwil-,
ligen landstorm te spreken zijn van 7—9,
een uurtje langer dus dan gisteren werd
opgegeven
Het gezelschap Vlaamsche looneel-
spelers, dat met medewerking van den
heer Struyven hier reeds meerdere uit
voeringen gaf, zal Zondag a s in hot
Schuttershof weer voor een vroolijken
avond zorgen, Naast Jan Struyven treedt
daar ook op het jeugdig duetlistenpaar
Jusmart, dat Woensdagavond in de bios
coop alhier zoo zeer in den smaak Van
het publiek bleelc le vallen.
Door een agent van politie is gis
terenavond uil den Penninghocksingel
gered een vrouw, die iu overspannen
zenuwtoestand trachtte zich zelf van het
leven te beroven.
Door de politie alhier is heden
morgen aangehouden W. S. uit Amster
dam, wiens aanhouding telegrafisch was
verzocht door de politie te Bergen-op->
Zoom, daar hij zich daar aaiv oplichting
zou hebben schuldig gemaakt. S. is naar
Bergennop-Zoom overgebracht
Gisterenavond hield de afdeeling
Middelburg van den Volksbond, vereeni-
29).
„Geloof u dat? De geneesheeren geloo-
*en het niet. Ze zijn ban-*', dat ik mijn
twintigste jaar niet öi,aal, hoort"
„Dokters vergissen zich," zei Clara met
nadruk „U zal blijven leven, Hoogheid I
Set dergelijke gedachten op zij. Kijlc eens,
onze proef is bijna klaar Hier is het
anur; ongelukkig is deze oplossing niet
auiver; er is kiezel fluor water in, dat komt
door het silicium, dat men altijd in vloei-
spaat vindt."
„Hoe jammer", riep Wanda uit; kaar
droevige gedachten zette zij gauw op
zfl, wanneer de dingen van het werke
lijke bestaan haar weer in beslag namen
•n boeiden. „Ik dacht nog wel, dat wij
vanochtend aïin de electrolyze toe zouden
komen
En zij boog zich weer over de gla-
aen buis en keek hoe de gasbelletjes
daarin opkwamenmaar haar aan
dacht duurde niet lang, ,want even later
begon zij weer;
„Als ik stierf, zou Géo aan de regee-
ving komen Wat denkt u van hem, nu
11 hem heeft leeren kennen?"
„Van wie?" vroeg Clara.
„Prins Géo van Hansen U heeft mij
laatst uw avontuur verteld U sprak veel
met hom op mama's thee."
„Hij is heel aardig", antwoordde Clara
afgetrokken
De prinses was vermoeid in haar ge-
makkelijken stoel gaan zitten
Zij zuchtte diep en zeide heel zacht:
„Wij hebben elkaar lief"
Die woorden kan een vrouw nooit on
verschillig aanhooren Ciara draaide zich
om en keek haar leerling aan met een
blijde uitdrukking in de oogcu. Zij zeide
nog niets; zij dacht, hoe jong, hoe le
venskrachtig en hoe fijngevoelig zij hem
had gevonden en hoe hij, toen zij over
de aartshertogin spraken, had uitgeroe
pen: „Zij is een vrouw I" Bij die woorden
was de bewondering en opgetogenheid
van eiken verliefden "jongen man opzijn
gelaal te lezen geweest Dat was het
dus, zij hadden elkaar lief. in haar ge
dachten was het een frissche, 'bekoor
lijke idylle.
„Werkelijk?" zeide zij, en glimlachte
bij deze liefde, zooals men glimlacht
bij muziek, die aangenaam treft „U bei
den schijnt mij elkander waardig, Hoog
heid."
Maar Wanda glimlachte niet; zij keek
diep treurig en met haar kin op die
hand steunend, zei ze droevig:
„We zijn niet gelukkig."
Bijna schreide zij weer. Clara stond
ging tot bestrijding van het drankmis
bruik, eene algemeene vergadering in het
mililair tehuis. Daar de voorzitter, de
heer ds. P, H. Veen, verhinderd was,
nam de secretaris, de heer A. A. Noske,
tevens het voorzitterschap waar Na
de opening bracht de lieer Noske hel
jaarverslag uit, waaruil blijkt dat dooi
de tijdsomstandigheden geen groote da
den konden worden verricht. Alleen werd
weder een houtsnijcursus gehouden on
der leiding van den lieer A Dekker, wien
in het verslag dank wordt gebracht voor
de wijze waarop hij zich weder van
deze taak kweet Hot ledental daalde
daar niet zooveel nieuwe leden toetra
den, dan er door vertrek en overlijden
aan de vereeniging ontvielen.
De rekening van de penningmeeste-
resse, raejuffr Bakker werd nagezien en
goedgekeurd met een totaal cijfer van
ontvangsten en uilgaven van f 253.40 en
een batig slot van f 2.46
I11 de vacature ontslaan in liet be
stuur door de periodieke aftreding van
den heer ds. P. H. Veen, werd gekozen
mejuffr M M Callenfels en in die, welke
nogs leeds voortduurt sedert het aftre
den van den heer Snoep, door dat twee
maal de benoemde bedankte werd ge
kozen de heer P Dorleijn
Als Candida ten van de afdeeling voor
hel hoofdbestuur werden gekozen, in de
vacature mr. II Goeman Borgesius, de
heer mr. D Fock en in de vacature A.
van der Voort, de heer A L. Wolters
te Groningen.
Megedeeld werd nog dat B en W lo
kalen in school B hebben afgestaan voor
den cartonnagecursus, maar dat liet thans
reeds zoover in het seizoen is, dat men
liever niet beginnen wacht tot October.
Betreffende den wedstrijd in huisvlijt
werd medegedeeld, dat er 56 deelnemers
zijn en dal de vervaardigde zaken op 24
en 25 Maart in het militair tehuis zul
len worden geëtaleerd en door een jury
beoordeeld, waarop prijzen zulleu wor
den beschikbaar gesteld, dank zij een
gift van het hoofdbestuur Om voldoen
de prijzen le kunnen beschikbaar stel
len, ontvmg hel bestuur gaarne nog enkele
daartoe geschikte voorwerpen en wij ma
ken ons gaarne tot de tolk van het be
stuur om onze lezers aan Ie sporen hun
ne kasten eens na te gaan of eens even
in den zak te tasten Naast de liefdadig
heid, heeft zeker ook sociale arbeid,
en niet hei minst op deze wijze, recht
op steun
Uit Vlissingen
Gisterenmiddag is een wagen, 'die
de poort van de fabriek De Schelde in
de Waistraat kwam uitrijden onder ide>
passeerende tram geraakt en verbrijzeld.
De sjouwerman B. werd aan een been
verwond.
De bemanning van de Administra
teur de Badts, die te Antwerpen ge
hangen was gezet wegens het smok
kelen van brieven, is thans weer vrijgela
ten
Bjj beschikking van den minister
van marine is, met ingang van den len
April a s aan den loodschipper der le
klasse M de Jonge, op diens verzoek,
eervol ontslag uit den loodsdienst ver
leend
Met dienzelfden datum is benoemd tot
loodschipper der le klasse, de zeelood^
M. J van der Vies. VI Cl.
-O
Uit Walcheren.
Ingevolge de pensioenwet voor de
gemeenteambtenaren 1913 is aan den
heer A. Overduin te Westkapelle als bur
gemeester een pensioen van f 239 en als
ambtenaar van den burgerlijken stand
van f 19 verleend.
Q
Uit Z u i d-B e v e 1 n d.
Bij Kon besluit is met ingang van
18 Maart herbenoemd tot burgemeester
der gemeente Waarde C. Thorenaar.
Uit Tholen.
- In de vergadering van den ge
meenteraad van Tholen, die Donder
dag werd gehouden, was afwezig de
heer A. Holleslelle, wethouder, wegens
ongesteldheid.
Er is één vacature. De vporzitler,
burgemeester J W Wagtho, legt in
eigen handen de eeden af als nieuw ge
kozen raadslid en brengt zijn dank aan
allen die hebben medegewerkt om hem
bij enkele candidaalslelling le benoe
men tot lid van den gemeenteraad
Bij monde van den heer Christiaanse,
wethouder, werd de nieuwbenoemde
geluk gewenscht.
Onder de ingekomen stukken kwam
o a. een schrijven voor van mej. L de
Lange, met verzoek om ontslag als on
derwijzeres aan de O L. school, welke
overeenkomstig het verzoek werd ver
leend Na onderzoek der geloofsbrieven
van het nieuw gekozen raadslid D van
Hiele werd tot toelating besloten.
Aangegaan werd een tijdelijke geldleoi-
ning groot f 8000 tegen ten hoogste
7 petvoor opname kasgeld Voorts
werd met algemeene stemmen besloten
tot overname dér N. V ..Thoolsche gas-
fabriek."
Dit laatste besluit, zegt onze corr
respondenl, zal zeker bij alle inwoj-
woners groote instemming vinden
- Te O u d-V 0 s s m e e r zijn de werk
lieden, welke nog in Duitschland werk
zaam waren, en hier thuis behooren, te
ruggekeerd om dezelfde redenen, als
voor eenige weken teruggekeerden van
elders opgaven
- Onze correspondent te O ud-Vosse-
meer meldt: Het is heden 12 Maart
juist negen jaren geleden, dat de vree-
selijke watervloed Zeeland teisterde en
dal onze gemeente zoo in ellende werd
gedompeld; nu nog is aan enkele kavels
land de invloed van de overslrooming
merkbaar
voor haar het beeld van de kracht tegen
over de zwakheid; juist door dit contrast
voelden zij zich waarschijnlijk zoo tot
elkaar aangetrokken. De aartshertogin
volgde
„Ze willen ons van elkander scheiden
„Wal?" zei Clara, die al een vijande
lijkheid in h aar hart voelde opkomen te
gen alles wat de liefde van die twee
menschenkinderen in den weg stond
„Wat voor reden zou daarvoor zijn? De
prins is van koninklijken bloede en heeft
een superieur verstand, zijn leeftijd past
goed bij den uwen."
„Ja", legde het jonge meisje uit, ver
langend meer van haar liefde te vertel
len, „ja, maar de koning.
Juist ging de deur open en mevrouw
de Bénouville, die al een uurlang haar
verdwenen pupil gezocht had, kwam bin
nenstuiven in hevige ontsteltenis. Zij zei
de met een verwijtende uitdrukking in
haar goedhartige oogen:
„O Hoogheid! Hoe is 't mogelijk, dat u
mij zoo lang over u in onrust laatl"
Wanda boog zich, nam haar bij de
schouders, en omhelsde haar.
„Mijn lieve oudje, wees nu maar niet
boos: waar dacht u nu, dat ik anders
was dan bij juffrouw Hersberg, en wat
zou me daar nu kunnen overkomen be
halve dat ik onder den invloed kwam
i van haar alles-omverwerpende theoriên
en op mijn beurt unioniste werd... En
ontkent u het nu maar niet, u is ook
dol op juffrouw Hersberg, dat heeft u
mij zelf gezegd
Mevrouw de Bénouville schudde het
lange, goedhartige gezicht en verklaar
de:
„Zeker. juffrouw Hersberg is le op
recht van gemoed om niet eenmaal van
haar dwalingen terug te komen
Clara was aan het bereiden van po-
tasch; zij glimlachte vriendelijk zonder
te antwoorden Hare Hoogheid moest
de oude dame volgen en nam het geheim
met zich mee, en haar liefde bleef voor
de geleerde vaag, mysterieus en poë
tisch.
V
Op zekeren avond ging Clara na af
loop van den cursus, dien zij aan de Aca
demie van Wetenschappen gaf, naarKo-
sor en kwam onverwacht zijn dakka
mertje binnen Hij uitte een kreet
„O! kom je terug."
Zij ontroerde bij het zien van zijn ar
moede, terwijl zij in overvloed leefde Zij
.omhelsde hem, kuste hem op het voor
hoofd en zag dat er heel wat meer witte
haren waren gekomen in zijn zwarte,
lokkeu.
„Ik kom niet terug; ik kom. ik heb zoo
hard geloopen als ik kon, want ik ver
langde zoo je weer te zien
fftfotdl TO13d).
Uit Schouwe m-D u i v e I a n d.
- Het schip dat Woensdagmiddag op
de Krammerplaat bij Bruinisse om
hoog voer was de Cosmopoliet, schipper
de Heer van Hardinxveld, komende van
Ruhrort en was bestemd voor Brussel.
Nadat een gedeelte der lading was over
geladen, kwam het schip met wassend
water vlot en werd naar de tramhaven
gesleept
- Naai- aan de N R C. geseind wordt
isbij Schouwenbank een scheeps-
boot opgepikt gemerkt Surrey of Lon
den. De Surrey behoort tot de Federal
Steam Nav. Cy te Londen.
Uit Zee uwsch-Vlaanderen O.D.
- I11 de Donderdag te Neuzen ge»-
houden raadszitting werd het kohier van
de hondenbelasting vastgesteld opeen
bedrag van f 868. Instemming werd be-
tuigd met het adres van den gemeen ter
raad van Hoek, aan den minister van
financiën, verzoekende bedijking inden
Brakman Naar aanleiding van een
schrijven van Ged. Staten verklaarde de
raad zich le houden aan hel standpunt
dat de jaarwedde van den onderwijzer
bij het m u 1 onderwijs O. Bakker, is
geregeld onafhankelijk van het bezit
der hoofdakte en het na zijne aanstelling
behalen dier akle voor genoemden on
derwijzer niet van invloed op zijn jaar
wedde is. Belanghebbende had verzocht
hem daarvoor de aan onderwijzers toe
gekende verhooging van F 100 uit te
keeren.
De begrooting voor den dienst 1914
werd gewijzigd, terwijl in verband met
den achterstand op de secretarie, door
