MIDDELBURGSCHK COURANT.
r «4,
19IS
Vrijdag
5 Maart.
Kameroverzicht.
FEUILLETON,
KONING ZIJN.
Uit Stad en Provincie.
198* iamm
Deze courant verochynt d a g 1 g k s, met uitzondering ran Zon- en Feeetdagen.
Priji per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25;
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement reel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaatt
die zjj innemen
fjG** Advertenties vóór één nor te bezorgen.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag
Men weet uit de telegrammen in ons
vorig nummer dat ook minister
Treub nog eens gezinspeeld heeft op
de overwegingen die de regeering lei
den bij de granukwestie, en die zij
niet kan meedeelen Hij doelde blijkbaar
op dc in ons vorig overzicht in 'liet
licht gestelde opmerking van minister
Posthuma over het veilige voor NeW
derland om sober te leven en zijn
voorraden klein le houden.
Er is echter nu reeds genoeg goJ
zegd om de gevolgtrekking te maken,
dal de geallieerden, die onzen aanvoer
onder conlröle hebben, niet zullen loer
laten dal wij meer aanvoeren dan wij di
rect noodig hebben. 1 J
't Is een onbehaaglijke positie, zoo bij
genade van anderen onze voorraden te
mogen inslaan Maar bij de scherpte,
waarmee de economische oorlog wordt
gevoerd is 't, vreezen we, iets waar
wij weinig aan zullen kunnen verander
reu.
Minister Treub beeft .gisteren nog
hel een en ander aan de rede van zijn
opvolger toegevoegd. Hij wees op de
moeilijkheid om thans den toestand van
Augustus le beoordeelen. Men moet
niet zoo kort van memorie zijn gelijk
sommige sprekers. De aanvoer was toen
zeer moeilijk, de schepen werden dan
door den één, dan door den ander
aangehouden en het was alles behalve
zeker, dal de aanvoer op die wijze zou
kunnen voortgaan.
Uitvoeriger dan minister Posthuma be
antwoordde minister Treub de kritiek
van de sociaal-democraten op de han
delingen der steuncomité's.
Ook hij deed uitkomen, dat liet werk
van de steuncomité's een particuliere
onderneming is ai werd er Staatssubsi
die aan toegezegd. Wel maakt die sub
sidie dal ook de staal er bij betrok
ken is, maai" bet is in lijnrechten strijd
met spr's. opvatting dat de slaat ver
plicht is uitkeering le verleenen. Dat
zou bovendien er toe leiden dat de
arbeiders den plicht tot verzekering
van zich zouden afschuiven. Daaraan
heeft dé Min. nooit gedacht en een der
gelijk principe aanvaardt hij niet.
In tegenstelling van hetgeen door de
heeren Spiekman en Kleerekoper is
gezegd, meent de Min. dat de steunulti-
kcering is geweest wat redelijkerwijze
mocht worden verwacht.
Op medewerking der vakvereenighigen
heeft de minister steeds weer aauge-
drongen, maar op hel oogenblik mogen
de niet-georganiseerden niet onder de
conlröle van de vakvereenigingen ge
steld worden, omdat het niet aangaat
hen te stellen onder controle van een
vereeniging waar zij in het dagelijksche
leven eenigszins tegenover staan.
Tegenover alle drillek sten (te Min.
nog eens in het licht wat in de afge-
toopen maanden reeds is gedaan Meer
dan vijf millioen is al bijeengebracht
DF. ANTI-REVOLUTIONNAIREN EN DE
DEFENSIE.
Dezer dagen is verschenen de vierde
druk van een boek van den heer H. de
Wilde, wethouder van Den Haag, over;
de unti-rev. partij en haar program van
beginselen. Daarin komt o. a een geheel
nieuwe paragraaf over de defensie voor,
'..bij welker samenstelling een ruim ge
bruik gemaakt werd van deskundig ad
vies'', zooals het in het voorwoord beet.
In die paragraaf wordt onder meer be
toog lo. dat aanschaffing van moderne
zware artillerie dringende eisch van hel
oogenblik is; 2o. dat afschaffing van de
loling en inkrimping van de vrijstellingen
gewenscht is; 3o dal de defensie van
onze koloniën onmiddellijk en dringend
voorziening eischt.
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
24).
Clara was genoeg op de hoogte van
de politiek om le weten, dat de grootr
majarschalk, eerste minister en een eigen
machtige driftkop, regelrecht tegen Wol
fram inging en dat die twee elkander
voortdurend de macht betwistten en
trachtten te ontrukken, hoewel zij zich
uiterlijk aan-een stipte hoffelijkheid hiel
den. Er werd gezegd, dat de jonge
vorst alle concessies, die hij aan de li
beralen bad gedaan, met geweld bad
moeten veroeveren op den ouden raads
man van Wenceslaus.
Clara verslond met bijna naieve
nieuwsgierigheid dezen geheimen macht
hebber van Lithauen.
„Ik moet wel den indruk maken hier
Biet thuis te hooren", legde zij uit; „ik
iweet niets van het hof en ik ben meer
op mijn plaats in het laboratorium, tus-
schen mijn fleschjes, batterijen en rea
geerbuisjes, dan in een salon."
„Ik ben ook heclemaal geen salon-
nsensch", zei de onbekende.
Ondertusschen speelde de kleine kome
die van de koningin naar aanleiding van
door het particulier initiatief en daar
voor dient hulde gebracht le worden
Dc replieken leverde niet veel nieuws
op. Alleen slippen wc aan dal de heer
Bos waarschuwde tegen de oprichting
van nieuwe organisaties en nieuwe com/-
missies zoolang men het nog met de
bestaande af kan. 1
Ten slotte werd z. lv. s. liet aanvul
lend crediel voor de economische maat
regelen in 1914 goedgekeurd.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Tegen den f rja ud u 1 e u z e n
uitvoer.
Bij Kon. besluit van 4 Maart 1915 is
het vervoer van hout en andere bouw
materialen, tin, lood, ijzer, koper, motor
en smeeroliën en van werktuigen en ge
reedschappen van lüt het gebied der ge
meenten Alblasserdam, Capelle a/d.Usel,
Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, IJsel-
mondé, Krimpen a /d. Lek, Krimpen a./d
ITsel, I.ekkerkerk, Nieuwlekkerland, Pa-
pendrecht, Ridderkerk, Zwijndrecht en
Op- en Neer-Andel naar het overige ge
deelte des Rijks, toldat hieromtrent nader
z,"? 1 V,1-orden beslist, verboden, voor zoo
ver dit door den minister van oorlog noo
dig wordt geoordeeld.
De minister van oorlog brengt ter al
gemeene kennis, dat in het belang van
den Staat van af 4 Maart tot nader order
het vervoer van koper vian uit liet gebied
au bovengenoemde gemeenten naar liet
overige gedeelte des Rijks is verboden.
Van bovenstaand verbod kan door den
minister, in bepaalde gevallen ontheffing
worden verleend, waartoe men zich even
tueel met een verzoek tot hem zal kun
nen wenden. St. Ct.
Uitvoerverboden,
erboden is de uitvoer van alle in blik
of andere luchtdichte verpakking ver
duurzaamde vJeeschwaren en levensmid
delen, in welke vleesch is verwerkt, van
cichorei in eiken vorm (daaronder begre
pen cichoreiwortelen) en peekoffie, en
van levende schapen
Mede is verboden de uitvoer van Ko
per en Koperlegeeringen als grondstof
en bewerkt, tenzij gebruikt als onder
deel van eenig vervaardigd artikel, waar
van koper of koperlegeering geen hoofd
bestanddeel vormt.
B u i l e n 1 a' n d s cli e passen.
De minister van buitenlandsche zaken
vestigt er de aandacht van belanghebben
den op dal, naai" hein gebleken is, reizi
gers wier paspoorten de kenmerken ver-
toonen dat zij voor het verblijf in een
land, waarmede Duitscbland in oorlog
is, gediend hebben, daardoor moeilijk
heden ondervinden bij het overschrijden
der Duitsche grenzen. St. Ct
Klompen.
Te Besl komen nog voorLdurend nieu
we bestellingen binnen van klompen voor
do Duitsche krijgsgevangenen Verschil
lende Idompenmakers hebben hun per
soneel reeds uitgebreid. Vad.
DE VLUCHTELINGEN.
Het aantal bons voor warm eten be
droeg heden 1099
H twintigtal Belgische vluchtelingen
uit B o s c h k a p e 11 e, dal deze week
naar hel kamp te Ede zou vertrekken, is
op dal besluit teruggekomen.
Ze blijven allen hier en willen trachten
door werken aan le vullen, wat zij zullen
missen, als de ondersteuning ophoudt
In een meedeeling uit het Antwerpsch
Centraalbureel over de verordeningen die
thans gelden voor het verkeer tusschen
België en Nederland lezen we ook liet
volgende -
Dringend wordt aan onbemiddelde
vluchtelingen afgeraden terug te komen.
In ieder geval moeten vrouwen en kin
deren niet medekomen vóór geregelde
arbeid gevonden is. De toestand is nog
zoodanig, dat in het algemeen, geen ge
regelde arbeid te bekomen is voor losse
werklieden.
Bijzondere regelingen worden in het
belang van den kleinen lantdboujwer in
de grensgemeenten gemaakt. Deze heb
ben slechts ten doel den akkerbouw
mogelijk te maken of wel gemeente-be
langen te dienen. De mogelijkheid bestaat
echter, dat, bij overtreding of 'misbruik,
de grensvelden voor den akkerbouw on
toegankelijk gemaakt worden,
Uit Middelburg.
De verkoop van vredesbrocheS
lieefl gisteren ongeveer f 180 voor de kas
van het Steuncomité opgebracht
Uit Zaid-Bcreland.
Bij de gisteren gehouden stemming
ming voor den gemeenteraad van Goes
werden uitgebracht 673 stemmen, waar
van 9 van onwaarde waren.
De heer E. C. van Dissel (viijz.) ver
kreeg 546 stemmen en-de heer M. Pols'
(soc.-dem.) 118, zoodat eerstgenoemde'
gekozen is.
Te Heinkenszjuid overleed op
■1 Maart de oudste inwoonster J. der
"Weijkes In den puderdom van ruim 90
jaar Dit oudje was nog zoo sterk, dal
zij Lol kort voor haar dood allerlei
huiselijke bezigheden zeer goed verricht
te. In een maand lijds stierven aldaar
twee negentigers.
In aansluiting van het bericht over
dc lezing van den heer Elout te Nis se
kan nog gemeld worden dat zich dien-
zelfden avond elf personen opgaven tot
deelneming voor een vrijwillige land-
stormafdceling.
In de heden gehouden ledenver
gadering van de Coöperatieve Boeren-
leen- en spaarbank le Ilocd ekens-
kerke werd de rekening en balans
over 1914 goedgekeurd respectievelijk
tol een bedrag van f 48518.11 en
f 13943.52.
De heer J. D. Elenbaas, aan de beurt
van aftreding als bestuurslid, werd met
algemeene stemmen (1 blanco) als zoo
danig herkozen.
Tol lid van den raad van toezicht
werd benoemjdj 'de heer A. den Dekker,
zulks in de plaats van den heer Boo
gaard, die periodiek aftrad en voor
een. herbenoeming niet in aanmerking
wenschle te komen.
Besloten werd de rente voor voor-
voorschotten le bepalen op 5 pet. en die
voor spaargelden op 3 6 pet
De voorzitter drong er nog op aan de
spaarboekjes in Januari, meer geregeld
in te leveren ter bijschrijving der renten
De heeren C. Sinke en J A. .van
Sprundel zijn Donderdag namens de vis,-
schersvereeniging le Ierseke op
audiëntie gegaan bij den Duitschen cou-
subgeneraal Le Amsterdam om diens me
dewerking le vragen tot opheffing van
het verbod van oester-- en mosselaanvoer
met visschersvaartuigen naar België. Zoo,
noodig zullen zij met hetzelfde doel ook
op audiëntie bij onzen minister van bui
tenlandsche zaken gaan
Door hel personeel van den Prov
sLoomhooklienst van de lijn Hansweert
Walsoorden is een adres aan de direc
tie gericht, om met het oog op het mij;-
nengevaar niet in donker te behoeven
te varen. De laatste boot vertrekt
's avonds circa kwart voor zeven nog
van Walsoorden naar Hansweert en keert
circa kwart voor negen vandaar nog te
rug naar Walsoorden
- Voor de te Kruiningen opge
richte afdeeling van den vrijwilligen
landstorm hebben zich 41 personen aan
gemeld. Zaterdagvoormiddag zal een
keuring plaats hebben in het gemeen
tehuis
Uit Noord-Boreland.
- Iu een spoedeischende vergadering
van ingelanden van den Thoom pol
der werd met algemeene stemmen be
sloten bij geöieen tecrediet een 5 pets
geklleening aan te gaan tegen den koers
van 98 pel om daarmede te bekostigen
de verdediging van den Nol aan Koot
jesdijkje en 300 M lengte van den
zeedijk.
Tevoren moest weer besloten worden
tol niet toelating van den heer Th. Wol-
se ,als gemachtigde van de gezamenlijke
eigenaren Van (leveren en Versprille,
wegens onvoldoende onderteekening der
'olmacht
de stréng wol zich verder af. Zij scheen
er verbazend veel pleizier in te heb
ben Mevrouw Czerbich had het bor
duurraam gebaald en de kluwens en een
armvol goudkleurige wol, die Gemma in
de hoogte hield.
Haar gelaat, warm en vol uitdrukking,
kreeg nu iets ondeugends. Zij hield de
'olgende alleenspraak
„Ik heb nooit gevonden, dat hel beroep
van wolwinder niet iets eervols had
Maar toch als ik een van de heeren de
eer kon bewijzen
De groot-maarschalk ging met zijn reu
zengestalte iets terzijde en liet zijn oogen
door de kamer gaan en zijn blik bleef
rusten op Clara's metgezel; onwillekeurig
keek iedereen naar hem; het scheen dat
hij er voor aangewezen was en zelf plei
zier in het spelletje had. Maar tenslotte
zeide de vorstin met een uitdrukking
op haar gezicht als van iemand, die een
geesligen zet voorheeft:
„Welnu, mijnheer von Zoffern, als u
het dan zoo eervol vindt, mij dezen klei
nen dienst te bewyzen, dan kan ik niets
anders doen dan mijn keus op u laten
vallen. Hier is de tabouret, gaat u daar
maar zitten en wees zoo vriendelijk uw
beide armen naar voren te strekken."
Even klonk er iets als een schor flui
tend geluid, bijna onmerkbaar- het was
de gemalin van den grootmaarschallc, de
hertogin von Zoffern Toen zij haarman
in die houding zag, zat zij nog rechterop
in baar roode japon en ademde hoor
baar. De maarschalk zat half gehurkt
voor de vorstin en wist geen raad met
zijn onhandig groote ledematen. De
streng wol hield hij stijf gespannen om
zijn behaarde polsen, een paar maal
bleef de wollen draad aan het haar ha
ken. Gemma was onverstoorbaar aan het
opwinden
„Kijk nu eens, juffrouw Hersberg",
zeide zij, „de moeders maken handwer
ken, de dochters houden zich met de
wetenschap bezig Dat is de vooruit
gang."
„Men moet oppassen voor vooruit
gang", zei dc gemalin van den maar
schalk met één gesmoorde woede.
Zij hield niet van de vorstin, de hertog
evenmin. Wederkeerig kou Gemma hen
niet uitstaan; en zij had er heimelijk
plezier in zich te wreken over den of-
ficicelen dwang, dien deze twee plecht
statige hovelingen haar oplegden krach
tens een zedelijk overwicht, dat zij had
den behouden uit de vorige regeerihg
„Wel neen, de vooruitgang heeft veel
goeds", meende gravin Thaveo, heime
lijk verheugd, dat zij een kansje kreeg
bi tl© gunst te komen.
Voor. Cli ra Was tiet alsof er een gor-
Öfln opgelicht werd, waarachter zij de
kleine intriges van het hof te zien kreeg.
Zij keek met verbaasde oogen naar dit
Uit SchouwenrD uive 1 and
Donderdagmiddag ontving de fa
milie W Jumelet te Bruinissc het
blijde bericht, dat hun man en vader met
zijn mosselboot le Hansweert was aan
gekomen en dus ieder oogenblik kon
thuis verwacht worden. Hij was Woens
dag na een gevangenschap van negen
dagen met zijn zoon 'ontslagen Ook
D Jumelet die drie weken geleden werd
aangehouden is vrijgelaten
Uit Zeeuwsch-ftlftltn deren W D.
Woensdag is op den steenen berm
van den Zwarte en Tienhonderdpolder
(gem Cad zand en mijn aangespoeld
van alsnog onbekende nationaliteit. Zij
wordt door militairen bewaakt.
Besmettel ij ke ziekten
In de week van 21 Februari Lol en
met "2 .Maart kwamen uit Zeeland teil
kennis van den centralen gezondheids
raad 3 gévallen van typhus of febris tv-
phoïdea uil Vlïssüigen. 3 gevallen van
roodvonk uit Middelburg, 1 geval dier
ziekte uil Kruiningen en Scherpcnisse en
1 geval van diphteritüs uit Honlenisse,
Kapelle en Wemeldinge
voor haar zoo nieuwe schouwspel, en
antwoordde op haar beurt;
„Hare Hoogheid, die een volleerde
vrouw wcnscht te zijn, zal ook handwer
ken moeten kunnen maken mevrouw, en
zal nog heel wat andere dingen moeten
welen, die alle Uwe Majesteit haar lee-
ren kan."
Verscheidene personen zochten bedek
te toespelingen in deze woorden, die
Clara slechts als een vriendelijkheid had
bedoeld. Toen werd er gesproken over
de studie van de vrouwen, over haar
vermogens en haar eigenschappen. Graaf
Thaven was van meening dat, behalve
voor prinsessen, die perspnen van uit
zondering zijn, een naald of een
schuimspaan beter voor de vrouw paste
dan een pen of een boek. De grootmees
teres van Hare Majesteit had voor een
jong meisje het liefst een klein vernisje
van letterkunde, geschiedenis en astro
nomie; dat is poëtisch, vond zij, Me
vrouw Czerbich, bij wien de koningin
veel door de vingers zag, bekende, dat
zij feministe was en wsnschte zelfs' po
litieke rechten voor haar zusters.
„Is u feministe, juffrouw Hersberg?"
vroeg zij met haar scherpe, doordrin
gende stem.
Clara lachte en zei, dat ze er niets van
wist, dat haar eischen op een ander ge
bied lagen De jonge lord voorspelde, met
een duidelijk merkbaar* accent, dat in En-
KERK NIEUWS.
Ned Herv. Kerk.
Aangenomen naar Leerdam .1 E.
Klomp. Poortvliet
De belijdeniskwestie in de
Ned Herv. Kerk.
In de openbare vergadering, belegd
door de Provinciale Vereeniging van
Vrijzinnig-Hervormden in Zeeland, trad
gisterenavond in het kerkgebouw van de
afdeeling Middelburg dier vereeniging, als
spr. over bovengenoemd onderwerp op
de heer prof dr B D Eerdmans uit
Leiden
De heer J. C. Paap uit Vlissingen opeta-
de bij Ontsteltenis van den voorzitter de
vergadering.
Prof Eerdmans zette in den breede
de voorbereiding, de behandeling en de
bedoeling der aanneming en der bevesti
ging uiteen. Bij de bevestiging worden
drie in het reglement op het godsdienst
onderwijs opgenomen vragen gesteld
Thans geldt echter de bepaling dat de
predikant deze vragen moet stellen „al
thans naar den geest en de hoofdzaak
Spr. wees er op, hoe de Synode op
20 October jl met 10 tegen 9 stemmen
geland deze begrippen binnenkort een
ommekeer teweeg zouden brengen. Me
vrouw dc Bénouville vond dat alles heel
gewaagd Haar smalle schouders en haar
breed, bleek gezicht met de mooie, treu
rige oogen kwamen er tegen in opstand;
zij verzekerde, met heftige gebaren, die
de kant van haar japon heen en weer1
deden fladderen, dat in haar land de
vrouwen een behoorlijken tact hadden
om onder het meest burgerlijke en een
voudige uiterlijk een dikwijls buitenge
woon ontwikkeld verstand te verbergen.
Daarop nam de geheimzinnige persoon
in de gekleede jas, die tot nu toe niet
gesproken had, het woord, en verlclaar-
„De Franchises staan op het ware
standpunt. De toekomst van dc volkeren
is nauw verbonden met de geestelijke
ontwikkeling-der vrouw, maar hangt ook
af van haar algeheele ontwikkeling en als
zij door geleerde le worden, lager kwam
te slaan als vrouw, en haar meerdere
geestesontwikkeling moest gekocht wor
den met haar bevalligheid, haar licha
melijke gezondheid, haar moederlijke roe
ping dan zou die vooruitgang een achter
uitgang zijn."
(Wordt vervólgd).
