K1I0DGLBURGSCHE COURANT.
r 42
188* Jaargani
rijdag
19 'Februari.
Binnenland.
FEUILLETON.
KONING ZIJN.
Uit Stad en Provincie.
1918
Deze cooTant verschijnt d a g e 1 i] k a, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alie plaatsen io
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentien b 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaat*
die zjj innemen,
g®- Advertenties vóór «én na» te bezorgen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 18 Febr.
De Kamer heeft gisteren het wets-
werp betreffende de Maaskanalisatie z.
h s. goedgekeurd, nadat minister Lely
nog eens had uiteengezet, dat de bedoe
ling van deze kanalisatie is de boven-
Maas te verbinden met de waterwegen
en zeegaten van Nederland en tevens
het kolen-gebied met onze waterwegen
in verbinding te brengen.
Mocht door deze kanalisatie, waar
mee zooveel spoed zal worden betracht
als dc omstandigheden dit toelaten, de
waterstand beneden Grave blijvend da
len. dan zal qok daar tot kanalisatie wor
den overgegaan
De Kamer keurde ook nog goed hel
wetsontwerp houdende bepalingen be
treffende het gebruik van grond voor
mijnontginning.
"Wijziging Pensioenwetten
De lieeren Hugenholtz, J Ier Laan,
.Vliegen, Schaper, Ilelsdingen, Spiekman,
Mendcls, Gerhard, De Jong en Dc Muralt
hebben een aantal amendementen in
gediend, waarvan het eerste beoogt vast
te stellen, dat het recht op voortdurend
pensioen ook verkregen wordt tengevol
ge van verminking, welke het gevolg
is „van een door den militairen genees
kundigen d'ienst verrichte kunstbewer
king"; ziels- of lichaamsgebreken, die
ongeschiktheid voor de verdere waarne
ming van den militairen dienst hebben
veroorzaakt, worden geacht het gevolg
te zijn van de in dit lid genoemde oorza
ken, indien lusschen het tijdstip, waar
op die ziekten of gebi-eken bekomen
zijn en dat waarop van het bestaan
der ongeschiktheid blijkt, niet meer dan
twee jaren zijn verloopen.
Voorts stellen zij o.m. voor, den ter-
mijh, binnen welken pensioen terzake
van andere oorzaken lean worden ver
leend, van tien tot vijf jaar terug jte
brengen.
DIPLOMATIEKE BESCHEIDEN.
Gevolg gevende aan zijn toezegging om
wanneer de omstandigheden zulks toe
lieten, diplomatieke bescheiden over be-
lingrijke onderwerpen van buitenland-
sche politiek bekend te maken, heeft de
minister van buitenlandsche zaken aan
de Staten-Generaal overgelegd den tekst
van de voornaamste stukken betrelTcnde
de vaart in de Noordzee en het Kanaal
in verband met den oorlogstoestand.
Ter toelichting wordt een kort over
zicht gegeven van de verschillende door
de oorlogvoerenden getroffen maatrege
len en van de houding te dien opzichte
door de Ncderlandsche regeering aan
genomen.
Sedert het begin van den oorlog heeft
de Ncderlandsche regeering eiken maat
regel door de oorlogvoerenden genomen,
ten aanzien van de Noordzee en 'net Ka
naal, welke wateren voor de Ncderland
sche scheepvaart en vischvang'sl van bij
zonder belang zijn, nauwlettend getoetst
aan het volkenrecht en hare bedenkin
gen ter kennis van dc betrokken oorlog
voerende regecring gebracht
Uit de toelichting blijkt, dat de regee-
iring steeds waakzaam is geweest en ten
allen tijde onmiddellijk hare protesten
heeft ingediend T,ol onzen spijl kunnen
wij onmogelijk de gansche, zeer uitge
breide toelichting overnemen, waarvan
trouwens verschillende dingen, als b v
de nota naar aanleiding der Duitsche
verklaring reeds békend zijn
Naar aanleiding van de nadere inlich
tingen, omtrent de kwestie van het ge
bruik der neutrale vlag door Engelsche
schepen, verschaft door den gezant
Johnstone, waarbij verklaard was, dat
een bekendmaking op dat stuk niet was
uitgevaardigd, doch dat het voeren van
een neutrale vlag een in de praktijk, bij
wijze van krijgslist, gevestigd gebruik
as, heeft de minister bij een schrijven
Van den 15en Februari j 1 er de aandacht
van Sir Alan Johnstone op gevestigd,
dat liet gebruikmaken der vlag van een
vreemde natie zonder hare toestemming
in ieder geval een misbruik is, dat des te
ernstiger -wordt in oorlogstijd, omdat
daardoor dan de onder hunne eigene
onzijdige vlag varende schepen in. gevaar
komen. Dc minister sprak de verwachting
uil, dat de Britsche regeering hare sanc
tie niet zal hechten aan een zo.oaanig,
bovendien met de Nederlandsche wet
geving strijdig, misbruik, dat onze han
delsschepen aan oorlogsgevaar zou bloot
stellen.
Een antwoord op dit schrijven wordt
niet gepubliceerd.
UIT DE STAATSCOURANT
Bij kon. besluit
is benoemd tol notaris te Warffum B
Keyer, candidaat te Ha/dingen en tot no
tarif te Gendringen G. Ch Hollander,
candidaat te Amsterdam
a
UIT DE PERS.
Geen excuus.
De „Standaard" driestart
Over de bom die op V1 i s s i n gfe u
viel, hielden we onze critiek terug, om
eerst af te wachten of er een excuus bij
onze Regeering op volgen zou.
Van tweeën één toch, deze bom viel
bij ongeluk of bij vergissing uit den vlie
ger, of wel met opzet-
In het eerste geval zou er, zoo meen
den we, aanstonds excuus van de betrok
ken Regeering volgen, en dan was er
geen oorzaak tot verwijt, hoogstens aan
leiding om op meer voorzichtigheid aan
te dringen.
Thans echter begint dit onhebbelijk
geval er niet te best uit te zien.
Er lcoml niets.
Noch Duitschland, noch Engeland,
noch Frankrijk lieten iels van zich hoo-
ren.
Toch mag wel ondersteld, dal ze van
het geval kennis droegen. En dan spreekt
't wel van zelf, dat de Vlieger-autoriteit
in deze drie landen zeer precies te zeg
gen wist. of '1 haar zelve raakte of niet.
door COLETTE YVF,R.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
EERSTE DEEL.
15).
Eigenlijk twijfelde zij nog of hij in
ernst sprak en bögon weer;
„Maar waartoe zou het dienen, die
leugen tegenover mijn vroeger gedrag,
en dat leven als hofdame tusschen die
hofhouding met al haar opschik en ijdel-
heid, in een omgeving, die ik. minacht?
"Wat voor een rol zou ik daar moeten
spelen? Ik haat den koning."
Kosor keek haar teeder aan.
„Arme lieveling, ik geloof wel niet,
dat je iemand haal, daarvoor ben je te
zachl en te vergevensgezind en je staat
zoo h oog, dat je, zelfs in die omgeving,
je eenvoudige, mooie leven van vrouw
der [wetenschap zoudt blijven volgen.
Ja ja, ga naar het paleis Ik voel dat
au de tijd van handelen (nabij is Mijn be
stemming wordt mij nu duidelijker en
ligt klaarder voor mij. Je hebt mij naar
do voorstad gebracht, midden tusschen
de geweldige werkzaamheid van de
maatschappij; dat was een beschikking,
die je gezegd heeft mij daarheen te
leiden, juist op dat oogenblik. Ik heb
Binnen twee maal 24 uur kon alzoo vast-
■fetean, waar de schuldige thuis hoorde
Maar neen. Men zweeg botweg. En men
hoort nu alleen van achteren, dal '1 ge
munt was op een Duitsch schip, dat te
Vlissingen in de haven lag.
Nu l excuus niet van zelf komt, zou
een nader onderzoek toch niet mis
plaatst zijn.
Blijft 't bij de Wetenschap dat er een
bom viel, dan loopt mennatuurlijk ge
vaar, dal or morgen weer zoo'n sinjeur
bp ons neerkomt.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Mr. T r o e 1 s t r a over onze
internationale positie.
Een correspondent van dc Manchester
Guardian" heeft in den Ilaag met mr. P.
J. Troclstra gesproken.
Deze gaf als zijn meening te kennen,
dal, als Duitschland het wint, Nederland
onvermijdelijk zijn onafhankelijkheid zal
crliezen. Er zou een economische druk
top hol land worden geoefend en het eind
kou niet twijfelachtig zijn
Nederland kan niet verlangen in dal
verbond te worden opgenomen,, zei mr.
Troclstra, (we volgen de vertaling van de
N R CL), wanl daaruit zou oorlog te
gen Engeland voortvloeien, en we wen-
.chen ten zeerste met Engeland bevriend
te blijven Anders raken we onze kolo
niën kwijt Nam Engeland ze ons niet af,
dan Japan Rotterdam zou van een ver-
eeniging met Duitschland voordeel kun
nen hebben, maar Amsterdam, dal zo-o-
eel van de koloniën trekt, zou er bij ver
liezen
Duit .ch land heeft er het grootste be
lang bij, om ons niet lol vijand tc maken
Dat leger van 250.000 of 300.000 man
van ons in zijn rug en flanken, zou stra
tegisch een groot nadeel zijn Mr. Troel-
t>tra denkt, dat wij er wel buiten zullen
blijven. Onze regeering, daar is hij van
-ertuigd, is oprecht onzijdig en volko
men betrouwbaar
Verder bepleitte mr Troelstra nog eens
zijn denkbeeld, om tegelijk met hel vre
descongres der diplomaten een congres,
van vertegenwoordigers der Parlementen
te houden Een ruime schadevergoeding
aan België zou de eerste vredesvoorwaar
de moeten zijn De kwestie van Elzas-Lo-
tharingen zou daar door een volksstem
ming moeten worden uitgemaakt
Mr. Troelstra zei verder en men
hoort het in Nederland niet zelden, zegt
de correspondent dal hij Engeland's
uilhongeringspoliliek niet kon goedkeu
ren. Het is, zeide hij, een van de gevaar
lijkste maatregelen die men kan beden
ken Lukt het, dan kan het een vrecse-
lijke bongerrevolutie in Europa teweeg
brengen. Een staat die aansprakelijk is
voor. een dergelijke politiek, brengt haat
in de toekomst voort. Daarin gaat Enge
land te ver
De correspondent eindigt aldus; „Deze
typische internationale en continentale so
cialist die misschien soms in zijn ge
volgtrekkingen een weinig oppervlakkig
is, maar sterke humane sympathieën en
geestdrift heeft is, geloof ik, evenals
zijn aanhangers in Nederland, in den
begrepen, duidelijk en klaar, hoe ont
zaglijk en hoe dringend noodzakelijk het
werk is. Ja, het schijnt onmogelijk de
maatschappij te durven aantasten, maar
hel- moet Alleen, met onze begrippen,
die wij stellen tegenover de geweldige
maatschappelijke machine, lijken wij
wel wat dwaas op kinderen, die legen
een locomotief in volle vaart zouden
blazen, om haar lot stilstand te brengen.
Dal hebben we eigenlijk tot nu toe ge
daan.
Maar voortaan moet er gehandeld wor
den. "We moeten tegen die stoomende,
voortstuivende machines oploopen en de
stoouikraan afsluiten, dat is het. "Wie
dat gedaan zal hebben zal dan naar
eigen goedvinden de machine op een
ander spoor kunnen brengeq. De tijd
ev voor is gekomen, ik zie het, ik Voel
het met een buitengewone helderziend
heid. Misschien zal er bloed vloeien.
Niets mag ons tegenhouden. Nog een tijd
lang doe ik afstand van je Clara, mijn
licht. Al heb ik het recht afstand te
doen v an mijn geluk en mijn zielig leven
tc geven voor onze broeders, ik heb
niet het recht jouw leven aan gevaar
bloot te stellen. Wat er gebeuren zal,
weet ik niet, maar ik verzeker je, dat
het vreeselijk zal zijn en dat er bloed
vergoten zal worden en dat velen zul
len worstelen, die de overwinning niet
meer zullen beleven. Jij moet tenminste
in veiligheid zijn en de marteling van
je bedreigd te weten mag mijn vrijheid
van handelen niet in den weg staan
„Maar Ismaël", verweet zij zachLmaar
met verontwaardiging in haar stem, „zet
jij mij op zij ais in tijden van gevaar 9
Zou je willen dat ik, wanneer het ge
vaar dreigde, vluchtte?"
„Er is nog iets anders, dat we niet
moeten vergelen", zei Ismaël. „ïn het
paleis zal je de Unie beter van dienst
kunnen zijn dan midden in het ge
woel van de voorstad, je zal ons van
daar uit juist uitstekend kunnen voor
lichten Denk eens aan, wat daar alle
maal achter die muren gebeurt, waar
wij niets van afweten."
„Maar ik ga daar toch Piet heen om
een gemeenne dubbele rol te spelen",
zeide zij heftig
Zoo nauw nam Kosor het niet. Hij
verafschuwde het koningschap met zie-
kelijken, hartstochtelijken haat, ieder wa
pen was hem goed daartegen, maar hij
kende het beschroomde gemoed van
Clara, en hij begreep haar.
„Zonder verraad te plegen kun je
ons voorlichten En wat een invloed kun
je uitoefenen. Zou dal niet juist iets zijn
voor jou zachte natuur, onze vijan
den te bestrijden met geestelijke wa
pens, met argumenten Wij verkondi
gen de waarheid, maar de Lithauische
wind neemt die mee; jij, die het brood
grond sterk voor de zaak van Engeland
en zijn bondgenoolen
M i 1 i t a i r e ver goe dingen te
Middelburg
Men schrijft uit onze gemeente aan
..Hel Volk"
Onze aktie voor verhooging der rijlcs-
vefgoeding heeft niet het gewensebte
en noodige resultaat gehad Slechts een
klein deel werd met 10 A 20 ct. per dag,
enkelen nog met meer verhooga, maar
de lovergroole meerderheid kreeg nul op
't request. De burgemeester hier wijt het
aan den minister, waarom we ons nu tot
dezen gewend hebben met een schrijven,
vergezeld van een slaat, bevattende de
gegevens over voormalig loon, rijksver
goeding, anderen steun, aantal kinderen,
enz van 46 gezinnen. Een afschrift daar
van zonden we aan de Kamerfraktie. In-
tusschen is de toestand voor velen nog
verslechterd daar door de dircktïe van
The VUrite Works alhier de lot nu toe
aan gezinnen van bij haar in dienst zijnde
werklieden verstrekte toelagen zijn in
getrokken, wal voor sommigen een ver
mindering van 1 tot 3 gulden per week
tcu gevolge heeft.
Passen.
Naar de „Vliss. Crt." verneemt is ook
aan hel Fransche consulaat aldaar een
beroepsconsul, de heer E. Michel, toe
gevoegd voor het afgeven van passen.
Het Duitsche consulaat houdt daarvoor
thans zitting in café „Admiraal de Ruij-
ler
Documenten voorde ecoa
crisis van Nederland in
oor 1ogs g e vaar
Vatl deze documenten ,die uitgegeven
worden door de afdeeling documentatie
van de Kon. bibliotheek met medewer
king van hel Nederl. regisiratuurrbureau
ontvingen wij heden afl. 8, inhoudende
een „Korte Kroniek van de economische
crisis".
Met deze aflevering is de eerste sej-
rie conpleet. Deze bevatDe maatrege
len der gemeentebesturen van Ainsted4
dam, Den Haag en Rotterdam, de mone
taire crisis; de spaarbanken en dan dit
laatste deeltje.
Binnen enkele weken zal een aan1*
vang worden gemaakt met de uitgave
eener tweede serie, eveneens bflrekènd op
8 afleveringen of ongeveer 16 vel drulcs
eveneens berekend op 8 afleveringen of
ongeveer 16 vel druks.
Onder voorbehoud van mogelijke vei*
anderingen zullen in deze tweede serie
worden opgenomen documenten betref
fende
De spoorwegen, de zeevaart, de graan-
verzorging, de gemeentelijke maatregelen
t. (0. v. samenstelling, gewicht en prijs
van brood, de leening 1911, moratorium
en uitwinning, de steuncomité's, de maar
regelen der regeering van 6 September
1914 tol Februari 1915, de gemeente
Utrecht, werkloosheidsverzekering, "de as-
surantiemijen.
Haver.
Aan het bestuur van den Nederl. stal-
lioudersbond. dat vaststelling van maxi-
van den dwingeland eet, jij zult hem
met je zachtheid en je overredings
kracht de waarheid van aangezicht tot
aangezicht kunnen, zeggen
Al pratende waren zij de Koniiigtsf-
avenue weer opgeloopen en hadden het
Wapenplein bereikt. Achter de groote
ijzeren hekken lag het voorplein van
het paleis als in slaap. Door de Ret-
naissanceramen, met him fijne graten
van steen tusschen de in lood gevatte
ruilen, scheen hier en daar het licht van
een luster. Een heele wereld leefde ach
ter dien gevel en in die wereld handelde
één enkele wil, die naar eigen goedvin
den het geluk of hel ongeluk van een
volk beslissen kon Geen geluid liet zich
hooren. Geen 'schaduw vertoondé zich
Hel leek een betooverd slot uit een le
gende.
Toch werd hel bewoond door dertien
honderd mens'Chen en één mensch was
oorzaak ,dal zij daar woonden. Die man
was ten slotte de verpersoonlijking van
het land Hij hield alle draden van de
werkzaamheid van het votk in zijn hand.
Iets van het mysterie van aen vorst lag
ook in dit droompaleis
Clara was blijven stilstaan (op het
plein en haar ioogen kon zij niet van dien
roemrijken gevel afhouden.
„Ja, hel is waar," zeide zij eindelijk,
„één enkel' wezen kon. zonder dat er
jgrooté schokken of verschrikkelijke evo-
ïnvmprijzen voor haver had verzocht/
deelt de minister van Landbouw raede*
dat hij hel voorshands niet wenschelijk
acht over tc gaan lot het vaststellen van
een maximum-prijs voor haver Een der
gelijke maatregel toch zou tengevolge
hebben, dat de landbouwers de haver
zelf zouden gaan voederen, zoodal niet
alleen de aanvoer aan de markten Merk
zou afnemen, doch tevens de toch al
beperkte voorraad haver nog spoediger
zou interen Over eenigen lijd zou daar
door de schaarsclite nog grooter worden.
Vracht ruim te en Molestrisico.
Gelijk gemeld, heeft de minister van
landbouw, nijverheid en handel gister
namiddag vertegenwoordigers van de Ne
derlandsche Reeders-Vereeniging ontvan
gen.
In verband hiermede bericht men, dat
aan de regeering een aanbieding is ge
daan om de bcnoodigde vrach trui,mie
legen een billijken prijs beschikbaar te
stellen.
Aan de verschillende reederijen zal,
volgons ue N R. C van regeeringswege
een contract voor molestrisico worden
aangeboden.
Steenkool-briketten
Men meldt uit Delftzijl aan De Tel
De aanvoer uit Duitschland van zware
steenkool-brikellen is hier tegenwoordig
enorm Dagelijks komen er schepen vol
pan van Eraden, meest met bestemming
naar iJmuiden, Haarlem, Rotterdam of
Amsterdam.
Zcevisschers.
Aan de N. R. C. wordt gemeld, dat
dezer dagen bij de Tweede Kamer zal
worden ingediend een ontwerp van wel
tot regeling van de geldelijke gevolgen
van ongevallen aan visschers overkomen
door den oorlogstoestand
Kon. Nat. Steuncomité
Blijkens de 26e lijst, is van 7 lot en
met 13 Februari voor hel Koninklijk Na
tionaal Steuncomité 1911 aan bijdragen
•komen een bedrag van f 17.858.55Vï,
makende met de bedragen van de vorige
lijsten een totaal bedrag.aan bijdragen en
toezeggingen van f 1.720.876 99
Uit Middelburg.
Bij Kon. besluit zijn benoemd lol
collecLrices van de staatslotterij te M i d~
delburg mevr. W G Deibei, wed J
Appel, alhier, en mevr A. C. J Veeren,
wed A. Hackstroh te Nijmegen
Het eervol ontslag aan den heer J
Holm, als bureelambtenaar 1" klasse bij
den prov waterstaat alhier, werd ver
leend op diens verzoek.
Hel aantal bons voor warm eten be
droeg heden 1098.
Uit Vlissingen.
- Bij K. B is de heer F. Goffart erft
kend en toegelaten als consul-generaal
van België te Vlissingen voor de
lulies noodig waren, maken, dat die
brocderstaat tol stand kwam Hij zou
bet kunnen doen, want hij is de staat De
economische veranderingen, die de ge
lijkheid eis'cht, zouden zich regelen naar
welken vorm van bestuur ook Waarom
zou hij, die reeds het werktuig van de
macht in zijn bezit heeft, niet de bouwt-
nieesler zijn van den staat der toe»
komst
Kosor geloofde daar niets van. Hij' vert-
foeide Wolfram en zijn wensch was niet
zoozeer den slaat met wijs beleid te hery-
vormen als wel hem omver te werpen,
om er het democratische gezag voor in
de plaats te stellen Maar zijn verlangen
de vrouw, die hij lief had, in veiligheid
te welen, was zoo groot, dat hij ingenoi-
men Scheen met deze utopie. De onstui
migheid van groote leiders kwam weer
over hem Als men dan afzien moest van
de gedachte tom de maatschappij te veiv
anderen door de vernietiging van het
geldsysteem, dan zou men over moeten
gaan tot hevige schokken; een nieuw
plan school reeds als een vurige lalikt-
semschicht door zijn brein. Maar al het
tragische van dit plan wilde hij aan
Clara besparen. Haar wilde hij beschui
ten En dan, zoo zou de Unie een machl-
tigo beschermster hebben op de juiste
plaats en een hooge plaats Hij zoidè
Ihaar dit
(Woirdt vervolgd).