MIDDELBURGSCHE COURANT.
138* Jaargaos
1915
Donderdag
11 Februari.
Binnenland.
ingezonden Hededeelingen.
Uit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 i) k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwarfcaai, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland fianco p. p. f 1.25,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentien h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zjj innemen»
Advertenties róór één nar te bezorgen.
EERSTE KAMER.
.Van de vergadering van gisteren valt
niets bijzonders meer mee. te deelen,
•wij verwijzen naar hel uitvoerig „Na
gekomen Bericht" daaromtrent.
De begrooting van justitie is aangeno
men.
Heden wordt met binnenlandsche za
ken begonnen.
NEDERLAND EN DE OORLOC.
De Duitsöhö possen-kwestie.*
Naar ons van boogst betrouwbare zijde
wordt verzekerd, waren de beschuldi
gingen, gisteren door ons aan „Het Volk"
ontleend aan het adres van den Duil-
sclien consul te Vlissingen, ongegrond
Voorzoover betreft de prijsberekening.
Men heeft nl. iom het bezette gebied te
betreden twee passen noodig, die elk
f 3.60 kosten, wat dus met een bedrag
van ca.' 16 franken overeenkomt Ook
wiorden verscheidene, min- of onvermo-
genden gratis geholpen; echter alleen;
na een onderzoek van de zijde van hef;
consulaat, waarbij geen acht wordt ge
slagen op eventueele aanbevelingen van
vluchtelingen-comité',s. Dit schijnt hiel
en daar reden lot ontstemming te hebben
gegeven.
Een behoorlijke wachtgelegenheid ont
breekt echter en de consul ziet geen
mogelijkheid hienn te voorzien, zonder
verplaatsing van zijn kantoor, wat zijn an
dere zaken echter niet gedogen.
Tengevolge van de D ui t-
sche verklaring.
De Rolterdamsche stoomvaartrcede-
rijen (nemen hun maatregelen in ver
band met de bekende Duitsche verkla
ring. De H. A. L. en de Rotterd. I.Ioyd
laten met zeer groote letters den naam
van het schip op den romp schilderen
en zorgen er voor dat de naam des
nachts verlicht wordt. Daarbij wordt
RjJOk de Tiaami van de haven van her
komst geschilderd cn de Rotterdam-
Lloyd laat bovendien waar de letters
ophouden een band beginnen in de
nationale kleuren, die rond het heele
schip loopt.
Andere reederijen, ook te Amster
dam, nemen dergelijke maatregelen.
Nederlandsche handels
schepen.
De minister van builenlandsche zaken
vestigt, voor zooveel iioodig, de aan
dacht van belanghebbenden op de wen-
schelijkheid om gedurende den oorlog
de bemanning van Nederlandsche han
delsschepen, die Duitsche havens aaii-|
doen, uitsluitend samen te stellen uit
onderdanen van onzijdige mogendheden.
SLct.
Assurantie ter zee.
De Duitsche verzekeringsmaatschappij
en, die door middel harer agenturen,1
in de laatste paar maanden ijverig mec-
teekenden tegen molest, hebben thans;
order gegeven zulks te staken, in het
bijzonder wat de vaart op Engeland be
treft. In verband ook wel hiermede zijn
de molestpremiën der Nederlandsche
■maatschappijen in deze en ook in andere
vaarten eenigszins verhoogd. Hblcl.
Uitvoerverboden en
contracten.
Bij het uitvaardigen van een uitvoer
verbod komt het hoe langer hoe meer
Voor, dat belanghebbenden zich beroe
pen op reeds afgesloten contracten tot
levering, vaak van zeer belangrijke hoe
veelheden
Wij meenen zeker te weten, dat bij
de uitvaardiging van een of ander vol
gend uitvoerverbod, van dergelijke con
tracten weinig nota zal worden genomen,
althans niet wanneer zij niet gerögis-;
treerd zijn.
Kon Nat. Steuncomité.
De vijf en twintigste lijst van ingeko
men bijdragen, loopende van 31 Jan. tot
en met 6 Febr. meldt een bedrag van
I 582-10 12, w,at met de vorige lijsten mee
een totaal maakt van f 1703018,43Vs-
Bovendien is uit Soerabaja een zending
van 4, uit Batavia een van 13 en uit Me-
dan een van 2 kisten gedragen kleeding-
•stukken ontvangen. Onder de bijdragen
aijn er weder eenige uit Oost-Indië en
foil Amerika.
A n t i-0 o r 1 o g s r ,a a d
In de week van 30 Jan tol 6 Febr.
sloten zich 41 vereenigingen aan, het
lotaal aangesloten vereenigingen be
draagt thans 446.
Tol de loegetredeenn behooren ver
schillende landbouwcorporaties o.a. de
Absdaelsche hengstenver van St. Jans
steen.
Formamint-Tabletten
m%nnd,=nenkeefenbbeCschêrnm^
tegen Besmetting.
Uit Middelburg.
In een gisterenavond geiiouden
conferentie tusschen afgevaardigden van
besturen der beide Vrijzinnige kiesver-
eenigingen, is men tot overeenstemming
gekomen over de in het eerste district
ie stellen candidaat voor den gemeente
raad en is als zoodanig geproclameerd
de heer dr H. Japikse, oud-directeur
der (Rijks Hoogere Burgerschool.
Het is zeker eeu uitstekend idee ge
weest van de commissie voor ontspanning
en ontwikkeling van de gemobiliseerde
troepen om buiten de militairen ook aan
ieder voor zoover de ruimte bet toeliet
toegang te verleenen tot de uitvoering
welke gisterenavond gegeven werd in de
Bogarclzaai door „De Kleine "Westkappe-
ïsars want nu hebben Men die de zaal
vulden Kunnen kennismaken met dit lieve
kinderkoor Tal van echte Vaderlandsche
kinderliedjes, waaronder meerdere zeer
bekende, werden ten gehoore gebracht.
Bij hel bekende „Kent gij het land" ver
liet de heer G Houtekamer, de leider
hel ardige troepje, het podium en nam
een der meisjes de leiding van de, andere
coupletten op zich, op een uitstekende
wijze. Daar behalve tal van militairen en
nog meer stadgenooten, ook enkele vluehi-
telingen die in liet gebouw verblijven,
fn de zaal waren, was het zeker bijzonder
gelukkig, dat ook „De Vlaamsche Leeuw"
oj) hel programma stond en het was hen
aan te zien, dal zij dit zeer waardeerden
Een paar der liederen moest herhaald
worden, waaronder het koddige „Pot
jeslatijn" lot tweemaal toe. Een viertal
voordnichtjes wisselden de zang af en de
meisjes, die dit deel van het programma
te vertolken hadden, kweten zich ook
uitstekend van hunne taak.
Na het laatste lied „Gegroet" nam de
heer Herman Snijders het woord om na
mens aj 11e aanwezigen en inzonderheid
namens de genoemde commissie den heer
Houtckamer en de zangsters en zangers
hartelijk dank te zeggen voor het ten
gehoore gebrachte. Spr wees erop dat
de heer Houtekamer behalve medewerk
king aan het doel der commissie nog een
tweede doel heeft en wel propaganda te
maken voor de verbetering van den volks
zang. De heer Snijders acht liet resultaat
wat de heer Iloutekamer heeft bereikt
een schitterende propaganda.
Na nog een toegiftje verlieten allen
de zaal en maakten de kleinen, met wien
ook de burgemeester van Westkapclle
en diens echtgenoote waren medegelcow
men zich gereed voor de terugreis per
extra-tram.
Heden wei-den 1105 bons voor warm
eten afgegeven.
Ui t Wal cheren.
- Gistel-middag overleed te K o u d c-
ke rite plotseling de op geheel Wal
cheren bekende en in zijn omgeving
beminde heer P Loeff, oud- notaris
aldaar.
De heer P Loeff, die de oudste
Inwoner was der gemeente zou den
30en October van dit jaar zijn lOOen
verjaardag hebben gevierd. Hij was de
tweede in de rij van het geslacht'
Loeff, die dezen notarispost vervulde,
waarin hij met enkele jaren tusschen-
ruimte zijn vader Jan Loeff opvolgde,
om later zelf weer te worden opge
volgd door zijn zoon, den tegemvoor-
digen notaris mr. J. Loeff.
De overledene, die zich reeds ge-
ruimen tfjd "uit hef openbare leven
teruggetrokken had, al is hij ook tol
hel einde toe zeer kras gebleven, had
inlerlijd als raad zitting in het bestuur
van den polder Walcheren
Uit Zuid-Bevel»»*.
De Katholieke Kiesvereeniging
..Goes' heeft in hare Dinsdagavond ge
houden jaarvergadering besloten om met
het oog op den Godsvrede', die het uui-
spitsen van politieke partijgeschillcn zoo
veel mogelijk wil vermeden zien, den
raadszetel, lopengekomen door het over
lijden van mr. Jac. de Witt Hamer, zon
der strijd aan de liberale partij aldaar te
laten, tenzij de door die partij testellen
candidaat voor de Katholieken ten eene-
nlale onaannemelijk zou zijn
Het bestuur van de coöperatieve
Ijsfabriek „Walcheren" uit Middelburg
vergaderde Woensdagavond te Goes
met eenige ijs verbruikers te dier stede.
De heer L R. de Witte verklaarde
zich naar aanleiding van. de gehouden
besprekingen bereid om als agent voor
Zuid-Beveland op te treden
Een uitgebreid verslag dezer verga
dering moesten wij wegens plaatsge
brek tot morgen uitstellen
Gisteravond gaf le Goes in de
Prins van Oranje het Amsberdamsclie
Cabaret- en Operette-Ensemble, onder
leiding van Jobs, Ilinz en Wcslon een
uitvoering, die maai- weinig publiek
heeft gelrokken Zoo heel veel hebben
de afwezigen niet gemist, want het ge
halte dezer uitvoering was geenszins bo
ven alle lof verheven. Prof. Cacadorus
trad op als conferencier en vermaakte
het auditorium met grappen, waarvan de
meeste den lezers onzer geïllustreerde
tijdschriften niet onbekend zullen zijn
De heer Joh. Htnz toonde zich een
slechte imitatie-Speenhof en ook de da
mes v. d. Lugt en Logger d'Olivierre
wisten het publiek geenszins te beko
ren Het beste was nog de heer Jack
Wesfcon als dramatisch couplet-zanger.
Met een operette „Liefde boren Goud",
dat niets anders dan een gecomprimeerd,
uittreksel van de Dollarprinses bleek
te ?ijn, werd de avond besloten.
In de Woensdagnamiddag gehouj»
den vergadering van den raad der ge
meente Borssele werd de heer J.
C. van Burg als' gemcenterontvanger be-1
eedigd.
Daarop kwam aan de orde een voor>-
stel van B. en W. om één der onderwij'r
zers van de openbare school te ont
slaan, wegens de op 15 Januari 11. ge
bleken vermindering van het aantal leer
lingen De raad bleek het in zijn geheel
eens te zijn met hel dalgelijlcsch bestuur
en verleende aan den onderwijzer J. B.
de Hullu, die ten gevolge der mobilisatie
onder de wapenen is, eervol ontslag*
met ingang van 1 April a s
Het kohier van den hoofdelijken om
slag voor dit jaar werd vastgesteld op
f 3500.
In de Woensdag gehouden vergade
ring van den raad der gemeente Krab-
bendijke werd tal tweeden vasten
werkman in dienst der gemeente be-
nbemd J. Traias. Tot hoofd der gemeen
schappelijke openbare lagere school op
het gehucht Oosldijk werd met alge-
mcene stemmen benoemd de eenige solli
citant de heer J. Waverijn, onderwijzer
aan de openbare lagere school le Ril
land, gemeente Rilland-Bath.
Uit HKdiIwb.
Woensdagavond werd te St. Maar
tensdijk een vereeniging opgericht tot
onderlingen aankoop van steenkolen, aan
vankelijk met 105 leden. Als bestuursle
den werden gekozen de heeren C Groe-
newege, P. A. Westerweel, Jolrs. J Nelis-
se NzAdr. Geluk, N, J. Bierens, Johs.
Koopman en J. P. Hage.
een rede in verband met liet tienjarig
bestaan der vereeniging Besloten werd
alsnog iniel toe Te treden tot den
an I i-Oorlogsraad
o
Besmettel ij ke ziekten.
In de week van 3 tol en met 9 Febr
kwamen uil Zeeland ter kennis van den
centralen gezondheidsraad van typhus
of febris lyphoidea 11 gevallen te Iion-
tenisse, 2 te Vlissingen, 1 te Middelburg,
Sluis, Tholen en SI. Maartensdijk; van
roodvonk 1 geval te Neuzen en van
'diphteritis 1 geval te Hontenisse en 1
le Ellewoutsdijk.
BOMMEN OP VLISSINGEN.
Hedenmorgen omstreeks 10 uur hoor
de men te Vlissingen een hevigen slag.
Personen, die zich op de Boulevard be
vonden meenden een laag vliegend vlieg
tuig te zien, dat zich boven Brcskens
in Zuidelijke richting verwijderde.
Vanuit dit vliegtuig zouden twee bom
men geworpen zijn, die terecht kwa
men de een in het kanaal, de ander in
de beschoeiing, nabij de petroleumler-
reinen In de beschoeiing was duidelijk
een lclein gat waarneembaar, waarin
stukken ijzer werden gevonden
Waar dit bericht ons' van verschillenj-
do zijden bereikt, kunnen wij moeilijk aan
de waarheid, geheel of gedeeltelijk, twij
felen. Van bevoegde zijde konden wij
echter geen inlichtingen verkrijgen.
Een nader gerucht wil, dat bij Brcs
kens een vliegtuig zou zijn neergescho
ten, hiervan ontbreekt ons echter nog
elke bevestiging.
Bovenstaand bericht werd door ons
hedenmorgen ontvangen. Nader verne
men wij nog dat het vliegtuig een
tweedekker was, die van den zeekant
o p kwam dagen en in Zuideujke
richting verdween. Het gat had een
diepte van nog geen meter en ongeveer
anderhalve meter middellijn. De nationa
liteit van het vliegtuig kon niet worden
vastgesteld.
Het was aan de ónderzijde met Oranje
cirkels beschilderd een herkenningstee-
ken dat met het Nederlandsche over
eenkomt.
Van officieele zijde vernemen wij uit
den Haag;
Hedenochtend heeft een vliegtuig, ko
mende uit Zuid-Westelijke richting hom
men laten vallen op Vlissingen. Een bom
is in het water terecht gekomen en eeu
op de steenen glooiing van een dijk,
waaraan geringe schade werd toege
bracht.
Daarna is de vlieger nog eenige
«ogenblikken in Oostelijke richting blij
ven gaan, is toen gekeerd en in Weste
lijke richting verdwenen.
Het vliegtuig is vermoedelijk van Fran-
sche afkomst.
Men meldt ons uit Wisse.kerke
Hedenochtend half elf bewoog zich een
tweedekker boven Westelijk Noord-Beve-
land, die kwam uit het Zuiden en ver
dween naar het Westen, langs Walche
ren* s Noordkust. Dc donkere lucht ver
hinderde een nauwkeurige opneming van
liet toestel.
aan liet Duitsche item Dat kunnen alleen
de arbeiders in hel land zelf, door hun
strijd tegen het kapitalisme. Dat zij dit
niet hebben begrepen, zich lieten rnee-
slecpen in den roes van liet nationalisme,
komt doordat zij hel wezen van hét im-
périaiisme niet begrepen. Spreker zet
daarom op duidelijke wijze hel begrip
imperialisme uiteen.
Na deze uiteenzetting stelt spreker de
vraag wat de oorlog voor gevolgen zal
hebben ten opzichte van de vakbeweging.
Spr ging hiertoe haar vorming en groei
na vanaf 1906, toen eigenlijk pas, na het
débacle van dc spontane actie in 1903,
aan de geregelde machtsvorming is be
gonnen, die er loe leidde, dat liet aantal
leden groeide van 10.000 tot bijna
100 000, waarmee de innerlijke en uiter
lijke kracht naar evenredigheid groeide.
Tijdens dezen oorlog, mei. zijn ernstige
ooconomische gevolgen, waarvan de
werkgevers dadelijk misbruik hebben ge
maakt, moest de actie der vakbeweging
tijdelijk gewijzigd worden. Van een eigen
lijke actie kon geen sprake zijn
Op andere punten toonde dc vak
beweging zich echter actief, zöo door
te zorgen zitting te krijgen in desteun-
comité's en aan de verleende steuH
hel karakter van bedoeling te ontne
men. Er valt in die coniité's nog veel
le strijden, daar de uitkeeringen veel
te laag zijn. Zoolang de bourgeoisie
de baas blijft kan dat ook niet anders.
Dat het eenvoudig een kwestie is van
numerieke macht wordt o.a. hierdoor
bewezen, dat de actie om een hoogere
uitkeering in Rotterdam met zijn 8000
georganiseerden, zijn 4 of 5 socialisti
sche raadsleden op niets uitliep, ler-
wijl zij in Amsterdam, waar deze cij
fers 32.000 en 15 zijn, zeker succes
bad.
Na den oorlog zal de vakbeweging
sterker slaan dan daarvoor. Zij heeft
geen noemenswaard aantal aanhangers
verloren en haar fondsen zullen ge
stegen zijn Daartegenover staat een ver
scherping van de verhoudingen, door
de depreciatie van het loon, tengevolge
van de groote kapitaalsvernietiging
De prijzen" der levensmiddelen zullen
stijgen, de huurprijzen der woningen
meteen en daartegenover worden de
loonen gedrukt, tengevolge van den
druk op de geldmarkt.
Ons land z al echter een tijd van on-
gekenden industricelen bloei tegemoet
gaan, wat met zich zal brengen een
groote vraag naar arbeidskrachten.
Hiervan moet de arbeidersklasse ge
bruik maken, om met behulp der vak
beweging zich schrap te zetten tegen
over den druk der werkgevers om zich
betere loonen en arbeidsvoorwaarden
te verschaffen. Hiertoe moet de vak
beweging zich zoo sterk mogelijk ma
ken. Het is thans voor haar de taak
haai' loopgraven te maken, opdat de
strijd te beter gevoerd kan worden.
Een krachtig' applaus betoonde de in
stemming der vergadering met het ge
sprokene, waarna de voorzitter meteen
kort woord sloot.
KUNfflt EN .RB1HNSGHAPPEN.
- In een "Woensdag j.l. gehouden ver
gadering van ingelanden van het wa
terschap O u d-V ossemeer werd be
sloten een geldleening aan te gaan,
groot f 10.000. rentende 5<yö en zoo
mogelijk deze te plaatsen bij de in
gelanden zelf.
Te O u d-V ossemeer werd
Woensdagavond een algemeene vergade
ring gehouden van de vrijzinnige kies-
vereeniging Eendracht en Vrijheid, aan
gesloten bij de liberale Unie na be
handeling van huishoudelijke zaken,
om. rekening en verkiesing bestuurs
leden, hield de heer van den Endfi
OORLOG EN I)E VAKBEWEGING.
Voor de afd. Middelburg van de Ned.
Vereeniging van Fabrieksarbeiders trad
gisteravond in eene openbare vergadering
in „de Vergenoeging" alhier op de
lieer R. Stenhuis, bondssecretaris, die
sprak over den „Oorlog en de Vakbewe
ging."
De voorzitter betreurde het, dat zoo
weinigen slechts een 30 a 40 toehoor
ders waren in de zaal aanwezig waren
opgekomen om dit belangrijke onderwerp
le hooren uiteenzetten Hij hoopte ech
ter, dat niettegenstaande de geringe op
komst de avond toch ten profijt© van
de vakbeweging zou mogen strekken
Hierop verkreeg de heer Stenhuis het
woord.
De gruwelen van den oorlog gingsprc-
spreker zonder meer voorbij, evenals de
kwestie wien de schuld treft, dit leidt de
aandacht af van de hoofdzaak voor do
arbeidersklasse Wat de schuld is van
den oorlog Deze diepere oorzaak zoekt
spreker in het impérialisme, dat als uit
vloeisel van het kapitalisme, zoowel de
oorzaak-, is van het Duitsche militairisme,
als van het Russische tsarisme of het
Engelsclie maritinisme. Het is dwaasheid
te meenen, dat het Duitsche militairisme
met vrucht het Russische tsarisme zou
kunnen bestrijden, of het Fransche mi
litairisme een eind zóu kunnen maken
Ernst en luim, aldus wordt de
voordrachtavond aangekondigd, dien taö-
vrouw Marie E. Arntzen—Wafelbakker
van Amsterdam op a s. Vrijdag in do
kleine concertzaal alhier houdt. Uit
een ons toegezonden boekje blijkt, dat
de decliamalrice reeds dikwijls en met
succes in verschillende plaatsen van ons
land is opgetreden. Haar programma
bevat o a. hel Heksenlied van Ernst
von Wildenbruch, in eigen vertaling, een
Normandische zeevertelling van Jacq.
Normond, over vrijen en trouwen, lui
mige voordrachten en de Bandjir van
Multatuli.
o
Vlissing's Mannenkoor
Op de uitvoering van Vlissing's
Mannenkoor speelde de heer A. van
Os niet, zooals gisteren gemeld werd
z.g. salonmuziek, doch werd door hem het
Impromptu van Schubert voorgedragen.
Prof. M. Noordzij, t
Prof. Noordtzij, wiens overlijden wij
gisteren meldden, bereikte den leeftijd
van 74 jaar. Na predikant te zijn ge
weest bij de Chris. Geref. Kerk werd
hij in 1875 beroepen tot professor
aan jie Theologische school te Kam
pen, welk ambt hij 38 jaar verfrulde.
De overledene, die lid was van dien
raad van Kampen en van Prov. Staten
van Overijssel, is ook nog' korten tijd