MlDDELBUItGSCHË COURANT.
188' Jaargang
1918
Woensdag
3 Februari.
Binnenland.
Uit Stad en Provincie.
U° 28
Deze oonrant verschijnt d a g e 1 p k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
PrjjaTper kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Adrertentien a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen*
SMF* Advertenties róór één aar te bezorgen."
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel
«ET EERSTE KAMERLID W. IIOA'Y.
Naar „De Standaard" verneemt, is de
heer W ïtovy, lid fcler Eerste Kamer voor
Zeeland, wonende te Zeist, sedert eenigo
weken ernstig ongesteld.
PESTBESTRIJDING.
De Staatscourant bevat een ver
nieuw ie oproeping van artsen voor
de pestbeslrijding in Nederlandschrln-
dië Spoedig worden een aantal jonge
arisen gevraagd, ook vrouwelijke genees
kundigen komen in aanmerking. Deuitr
gezondenen zullen op het peslterrein
werkzaam gesteld worden .De verbintenis
zal moeten worden aangegaan voor één
jaar op eeme bezoldiging van 'f 400
fs mfcands
NEDERLAND EN DE OORLOG
C red iet spoorwegen.
De minister van Waterstaat heefl een
nieuw crediet aangevraagd van elf mil-
lioen om gedurende liet eerste halfjaar
van 1915 de S. S. en de H. IJ S. M. in
stapt te slellen door uitvoering van wer
ken en aanschaffing van rollend materi
eel krachtig mede te werken tot bestrij
ding der werkloosheid. De S. S. krijgt
hiervan een voorschot van 7 roillioen,
de H. IJ. S. M. van 4 millioen.
Cacao.
Bij cacaofabrikanten te Amsterdam is,
naai' het Hand. meldt, van uiL Liverpool
telegrapliisch bericht ingekomen, dat, wat
Engeland betreft, het uitvoerverbod van
cacaoboonen wederom is opgeheven. Toch
zal het, wegens gebrek aan de noodige
schcepsruimte, nog wel eenige weken du
ren, vóór de talrijke, thans in de haven
von Liverpool liggende ladingen cacao-
bjoonen onze fabrieken bereikt hebben.
Gisteren vergaderden de cacaofabri
kanten hier te lande, ten einde, naar aan
leiding van de zoo zeer veranderde om
standigheden, een nieuw prijsniveau voor
cacaopoeder vast te slellen.
Geïnterneerden.
Uit Harderwijk meldt men aan de N.
R. Ct.
Na het vertrek van de Belgische mili
tairen uit de nieuwe kazerne alhier is
gebleken, dat aan het gebouw en het
meubilair belangrijke schade is toege
bracht. Het gebouw verkeerde verder
in een staat, die een grooteo schoon
maak zeer noodig deed zijn. Een groot
apnlal burger-per9 men is hiermede aan
gevangen.
Twee D.uitsche officieren
gevlucht.
De beide Duitsche officieren, die
eenige maanden geleden uit Bergen,
waar zij geïnterneerd waren, wist te
ontvluchten, doch zich op bevel der
Duïitsche legerauloriteiten weer bij den
eommandïant van het interneeringsdepöt
te Bergen hebben moeien melden, zijn
naar het „Hand." meldt, Maandagmid
dag voor de tweede maal ontvlucht.
Het door hen vroeger gegeven eere
woord hadden zij teruggenomen zoo
dat zij thans in Duitschland kunnen
blijven. De officieren waren gehuisvest
in het pension „Erica", alwaar ook de
.commandant van het interneeringsbu- j
neau zijn intrek had genomen, bij wien
zij zich driemaal per dag moesten mei-
den, doch overigens zich vrij in dej
aangegeven rayons mochten bewegen,1
Nadat zij zich Maandagmiddag voor
de tweede maal gemeld haddjen, zijn
zij verdwenen. Men wachtte met hen
op hel diner om zes uur, doch toen
zij om acht uur nog niet verschenen
waren, was het duidelijk dat zij we-
derosn gevlucht waren. Vermoedelijk
hebben zij handlangers gehad, die hen
van kleeding hebben voorzien, want op
hun kamers waren uniformen, pet enz.
achtergelaten De officieren hebben hun
pensionrekeningen over de afgeloopen
maand niet betaald en hadden hier en
daar geld geleend.
Inlijving lichting 1915
De dienstplichtigen der lichting 1915,'
Hie bestemd zijn om op 16 en 17 dezer
to worden ingelijfd, moeten blijkens aan-
ithrijvmg van den minister van oorlog
man de commissarissen der Koningin,
na hun inlijving, worden gezonden naar
de standplaatsen der depots, hieronder,
aangegeven
Depót der brigade grenadiers en jegers
te 's-Gravenhage, Ie infanteriebrigade te
Assen, lie en Ille te 's-Gravenhage, ïVe
te Leiden. Ve te Alkmaar, Vie te Harder
wijk, Vile te Amsterdam (Oranje-Nassau-
Ütazerne), VlIJe en/ IXe te Amersfoort,
Ve te Haarlem en Xle infanteriebrigade
te Leeuwarden. N. R. C.
DE VLUCHTELINGEN.
Heden werden 1110 bons voor warm
eten afgegeven
Geschiedde tot voor kort de uitdeef-
ling te Vlissingen van etenswaren
aan de Belgische vluchtelingen, die niet
in barakken zijn opgenomen, in liet kant
toor van den rijksontvanger aan /den
Prins Hendrikweg, sinds eenige dagen
is daarin verandering gekomen.
Een aantal dames hebben zich be
schikbaar gesteld de vluchtelingen in
hun verblijven en op de verschillende
schepen te bezoeken en geven daar nu
bons af, waarop de waren kunnen wor
den afgehaald.
Ncd Comité tot steun.
In totaal1 is thans bij het Nejderl-
landsch comité tot steun van Belgische
en andere slachtoffers ontvangen
f 408 356. frs. 5569 en mrk 163.
UIT DE PERS.
B uitrech t.
In een hoofdartikel over bovenge
noemd onderwerp maakt „De Neder
lander" o.a. de volgende opmerkingen:
Tal van landen hebben er op aan
gedrongen, dit „buitrecht" of te schaf
fen. Geschiedde dat, dan zou dfe scheep
vaart ook gedurende den oorlog vrij
blijven, behoudens de verplichting van
de neutrale staten om geen contraban
de te vervoeren, eene verplichting even
wel waartegen ook veel is in te bren
gen.
Maar Engeland heeft zich steeds te
gen de afschaffing van dat buitrecht
verzet, bewerende dat het doel van
den oorlog is den wil der tegenpartij
te buigen door elk middel dat djer
oorlogvoerende partij in hare macht
staat, een van welke middelen is den
vijand, b.v. bij efene belegering, uit te
hongeren, of zijn handel te vernieti
gen b.v. door zijn havens te blokkee-
ren. Het ziet echter over het hoofd,
dat het confiskeeren van particulier
goed op open zee, waar geen slaat
iets te zeggen heeft, iets geheel anders
is dan het beletten van den toegang
tot een haven, dien de vijand heeft
afgesloten en afsluiten mag.
Het „buitrecht" nu geldt voor alle
volken, maar komt alleen ten goede
aan het volk dat de sterkste vloot
heeft, en „de zee beheerscht." Als
Amerika contrabande vervoert naar En
geland, kan Duitschland dit niet be
letten Indien de Regeering der Ver-
eenigde Staten van Amerika dit niet
aan hare eigen ingezetenen verbiedt,
dan helpt zij, zonder eenig tractaat en
zonder hare neutraliteit te schenden,
Engeland cn Frankrijk. Als een En-
gelsch handelsschip handel drijft, -dan
loopt het geen, althans heel weinig
gevaar om daarbij gestoord toe worden,
maar een Duitsch handelsschip, on
verschillig waarheen het vaart of wel
ke lading het inhoudt, heeft weinig
kans zijn doel te bereiken Het is ge
dwongen thuis te blijven. Toch gel
den voor beide landen dezelfdfe re
gelen van volkenrecht; maar de eene
strijdende Mogendheid heeft er on
eindig meer onder te lijden dan djs
andere.
Dit „buitrecht" is, al geldt het voor
alle Staten, toch, gelijk we reeds zei
den, in strijd met het overig als recht
geldend beginsel (strijd tusschen Sta
ten, niet tusschen Staat en individu)
en is dus met gezonde rechtsbegrip
pen in strijd; het berust niet op het
inzicht der volken omtrent wat recht
is, maar op den wil van den sterkste
(Engeland), waartegen de overigen niet
op kunnen Bij de vaststelling van wat
recht is, mag de physieke kracht van
een der partijen niet wegen, laat
staan overwegen, Zoo berust dan het
bestaande volkenrecht voor een deel
op onrechtmatigcn grondslag, en Iaat
het zich verklaren dat, ondanks dat
volkenrecht, oorlogen ontstaan 'Want on
recht werkt in het rechtstelsel als
een etterbuil in het menschelijke li
chaam.
Door dit, met gezonde rechtsbegin
selen strijdend, maai' algemeen aange
nomen volkenrecht, heeft Engeland bij
kans geheel Europa in zijn macht
want op den duur kan geen volk zon
der handel leven. Zoodra het zich
in den oorlog mengt, loopt de zwakke
re mogendheid gevaar door het ver
nietigen van haar handel te gronde te
gaan.
Wil men nu rechtvaardig zijn in
zijn oordeel, dan moet men erkennen,
geheel in het midden gelaten of
Duitschland verstandig gehandeld heeft
mei op de wijze als het gedaan
heefl te pogen een einde te maken
aan Engelands feitelijke overmacht
dal het niet aangaat dat land te be
schuldigen van begeerte naar macht en
naar uitbreiding van territoir, zonder
tevens te erkennen dat het staat tegen
over een land, dat, zoodra de oorlog
uitbreekt, niet slechts door de wape
nen, maai' met behulp van het thans
geldende volkenrecht iin staat is
Duitschland'^ welvaart te vernietigen
Het is, voor wie gelijk recht
voor allen lief heeft, uiterst moei
lijk, zooal niet onmogelijk in elk geval
te beslissen aan welke zijde hij zich
te plaatsen heeft.
Noch aan de eene, noch aan de
andere zijde schijnt ons voorhands het
beste.
Uit Middelburg.
De candidaatstelling voor de verU
kiezing van een raadslid in district I
(raadhuis), in de vacature ontstaan door
de benoeming van den heer Tak tot bur}-
gemeester is bepaald op 15 Februari
a,s. stemming en herstemming zoo nod-
dig 26 Februari en 5 Maart.
De Rotterdarusche boot, die gis
teren alhier moest aankomen, kwam
eerst hedenmorgen te half tien binnen,
tengevolge van den lagen waterstand.
- Zooals wij indertijd reeds voorloog
pig meedeelden. heeft de Walchersche
Turnbond zich ten dienste gesteld van
de liefdadigheid en zich bereid Ver
klaard om, zoowel ter ontspanning van
de hier gelegen militairen, als ten bate
van het steuncomité een uitvoering te
geven.
Als data voor deze uil voeringen zijn
thans vastgesteld Donderdag 11 Februari
as. voor de militairen en Vrijdag 12
dezer voor het publiek. Een aantal jonge
dames heeft zich welwillend beschikf
baar gesteld om voor deze uitvoering
zooveel mogelijk kaarten geplaatst te
krijgen. Waar de toegangsprijs slechts
vijftig cent zal bedragen en de vppk
brengst aan hel plaatselijk steun comik
té ten goede komt durven wij haar
wel overal een goed onthaal voorspel
len. En bovendien is hetgeen ten looj-
neele gebracht zal worden op zichzelf
reeds volkomen een góng naar het
Schuttershof waard. Om, gelijk dat lekf-
kerbeklcen plegen te doen, te begin!-)
nen met een hors d'oeuvre ,niet behoof-
rende tot de gymnastiekspijze, maar
daarom niet van minder edel gehalte,
integendeel een smakelijk en voor ken
ners zeer te waardeeren gerecht, dat de
eetlusi opwekt en de vaak gewenschte
afleiding bezorgt, zij meegedeeld, dat
mevrouw HendrilcseVersloot en de lieer
Van der Kamp hunne medewerking gaar1-
ne hebben toegezegd en eenige zang
stukken zullen ten gehoore brengen.
De rythmistehe gynastiek, op de mate
van „Sing me to sleep", welke op den
onlangs gehouden avond van Mediof-
burgum zoo zeer in den stnaak viel, dat
zij moest herhaald worden, zal zeker
nogmaals met genoegen worden toegep
moet gezien
Voorts zullen door damesafdeelingen
stokoefeningen, brugoefeningen on knots-
oefeningen worden uitgevoerd, gevende
leden van de aangesloten vercenigingen
gezamenlijk een nummer loestellurnen
en nemen de mannenafdeelingen' hog
vrije oefeningen, staar- en knotsoefenin-
gen en voorstel standen voor hun reker
ning. Het belooft waarlijk een belang
rijken avond in het turnreven te wor
den.
Moge dc zaal te klein zijn voor het
publiek en de opbrengst le groot voor
de brandkast van den penningmeester
van het steuncomité!
Uit V1 issingeu.
Op het strand voor het Grand
Hotel te VI is si ng en is lieden een
in slaat van ontbinding verkeerend lijk
aangespoeld.
Het is naar de algemeene begraaf
plaats overgebracht.
Door den directeur-generaal Hei-
Mij. tot Ex. van S.S. is bij dienstorder
eervol vermeld de conducteur le klasse
J Vinke, wegens betoonde eerlijkheid
Ingevolge de pensioenwet voor de
gemeente-ambtenaren 1913 is aan den
lieer J. H. Dommisse te Vlissingen als
hoofdcommies ter secretarie een penr
sioen verleend van f 685 en als secreta(-
ris-rentmeester van het gasthuis van
f 73.
vangen aan contributie van 178 leden
f 142 goed slot f 2.23.
Door vertrek, overlijden en nedanken
werden acht leden afgeschreven, ten-
wijl er dertien nieuwe leden waren toe
getreden; de vereeniging teil thans 181
leden.
De aflrednde bestuursleden werden
met bijna algemeene stemmen herkozen
Uit Zttid-Beveland.
Door wijlen den heer A Mulder
Kzoverleden te Goes 29 Januari
1915, zijn de navolgende legaten ge
maakt aan de hierna le noemen in
stellingen: aan de Theologische School
der Gereformeerde Kerken te Kampen
f 1000, aan de Buitenlandsche of uit
wendige zending der Gereformeerde
Kerken in Zeeland f 1000, aan deVer-
eeniging tot Christelijke Verzorging van
Krankzinnigen, gevestigd le Middelburg,
de som van f 1000, aan de Weesinrich
ting le Neerbosch, de som van f 200,
aan de Vereeniging tol bevordering van
Christelijk meer uitgebreid lager on
derwijs te Goes, Wijngaardstraat, de
som van f 2000, aan de Diaconie der
Gereformeerde Kerk van Goes, Wijn
gaardstraat, de som van f 1000, aan
de Gereformeerde Kerk te Baarland, d.e
som van f 1000, aan die te Borssolen,
de som van f 1000, aan die te Drie
wegen, de som van f 1000, aan die
te 's Gravenpolder de som van f 1000.
aan die te Heinkenszand, de som van
f 1000, aan die te Ierseke, de som van
f 1000, aan die te Kapelle-Biczelinge,
de som van f 1000, aan die toe Krui
dingen, de som van f 1000, aan die
te Nieuwdorp, de som van f 1000, aan
die te Wemeldinge, de sorn van f1000,
aan die te "Woü'aartsdijk, de som van
f 1000, aan die te Krabbendijke, de
som van f 1000, aan die te Riliand-
Balh de som van f 1000, aan die
le 's Herlogenbosch voor den Evange-
lisaliearbeid in Noord-Brabant en Lim
burg de som van f 1000, aan de ver
eeniging „de Kerkelijke Kas" ten be
hoeve van ide „Eudokia"-stichtiug voor lij
ders aan chronische ziekten Bergweg
323, Rotterdam, de som van f 200, aan
de vereeniging tot opvoeding van idio
ten en achterlijke kinderen ,,'sHee-
renloo" gevestigd te Utrecht, de som
van f 200, aan de vereeniging tot be
vordering van Christelijke opvoeding en
onderwijs van doofstomme en blinde
kinderen en jongelieden „Effatha", ge
vestigd te Utrecht, de som van f 200
Gisteravond vergaderde te Goes
de bouwvereeniging „Help u zeiven in
de bovenzaal van hole! „Boudeling"al-
daar, De jaarrekening werd besproken,
waarna de heeren M. F van den Berge,
P. M. den Boer en M. Nieuwenliuize,
resp. tot penningmeestervioe-voorziltcr
en commissaris gekozen werden
Aangenomen werd een bestuursvoor
stel, dat bewoners van huizen der ver
eeniging niet meer contributie moeten
geven dan anderen.
Niet meer dan f 1 50 per week mag
thans ingelegd worden. Hierdoor is een
groote onbillijkheid uit den weg ge
ruimd
Te Kwadendamme is Zondags
avond door indrukking van een winkel
ruit, het voor de liauden liggende aaiv
dewerk weggenomen en vernietigd. Ook
het in het bereik zijnde tinnongjaeH
werd genomen, en verscheurd of stuk
gesneden, in de omgeving teruggevonf-
den. Daar niets wordt vermist, müet aan
baldadigheid gedacht worden.
De politie stelt een onderzoek in.
Uil Tholern.
Maandagavond werd door de ver
eeniging „Het Groene Kruis" te Poort
vliet de algemeene jaarvergadering ge1-
houden in de herberg van P J. van der
Slikke.
Uit het Verslag van den penningmees
ter, den heer W DronkerS, bleek, dat de
uitgaven in 1914 waren f 144 23, Jpnft-
KRDflEüïïA
Aantal Theol Studenten.
Volgens ingekomen opgaven van de
kerkelijke hoogleeraren zijn gedurende
den cursus 19131911 ingeschreven:
te Leiden 48 studenten, van wie 5
voor de eerste maal; te Utrecht 87
studenten, van wie 11 voor de eerste
maal; te Groningen 29 studenten, van
wie 3 voor de eerste maal. Te zamen
161 studenten (a.s. predikanten) van
wie 19 voor de eerste maal (die in
1914 student zijn geworden.
Gedurende den cursus 1912—1913 wa
ren er 192 studenten, van wie 36 voor
de eerste maal. In 1914 zijn er dus
heel wat a.s. predikanten minder inge
schreven dan in 1913. terwijl het aan
tal vacatures in de Ned Herv Kerk
weer grootoer wordt. (Stand.)
Ned. Herv. Keek.
Beroepen te Beekbergen J Meeuwen-
berg, Zandeweer. Bleskensgraaf en Haf
wegen J. W. Woekierink. Mijdrecht.
Aangenomen naar Scheveningen B Ti
chelman, Uithuizen; Oss P. W Verlconw,
Heerewaarden.
Bedankt voor Anloo, J. E. van der
Pot, Beek; Giessen-Oudkerk en Peursum
J. Ravesloot, Henkelum
Gerf. Kerken
Beroepen te Harderwijk K v. Anken.
Peniis.
LANDBOUW.
Conferentie mond- en
klauwzeeer.
Omtrent de 1 Febr. onder leiding van
den Minister van Landbouw in Den
Haag gehouden vergadering van verte
genwoordigers van landbouw- en vee-
teeltvereenigingen. toer bespreking van
de resultaten der tot nu toe gevolgde
bestrijding van het mond- en klauw
zeer, wordl oa. het volgende gemeld:
Op een paar gemeenten na, van
welke het resultaat der bestrijding nog
niet mei volkomen zekerheid kan wor
den vermeld, gelukte het tot riu toe
overal de ziekte te localiseeren, zoo
dat op het oogenblik de stand is als
volgt; Groningen. Friesland, Drente, N.
Holland, Utrecht en Zeeland zijn vrij;
Overijsel is vrij met uitzondering van
Kampenin Gelderland en Limburg kwa
men nog enkele gevallen voorin
Zuid-Holland enkele gevallen, e venals in
Noord-Brabant, waar evenwel in Prin-
senhage door bovenvermelde oorzaak
nog eenige uitbreiding bestaat.
De algemeene stand der ziekte kan
gunstig worden genoemd.
Bij de rondvraag over het gevoelen
der verschillende organisaties omtrent
het al of niet doorzetten van de lot
nu toe gevolgde bestrijdingswijze, bleek
dat een groote meerderheid zich ver
klaarde voor de tegenwoordig toege
paste maatregelen die met afmaken van
ziek en verdacht vee gepaard gaan.
Evenwel werd van verschillende zijden
opgemerkt, dat eene stemming van de
leden der verschillende vercenigingen
individueel vermoedelijk in tegengestel
den zin zou zijn uitgevallen, hetgeen
echter zou moeten worden toegeschre
ven aan een minder juist inzicht in
de strekking en gevolgen van de ver
schillende bestrijdingsmaatregelen Men
meende, dat voor de beoordeeling van
deze belangrijke quaestie de beslissing
bij de leiders der landbouworganisatie
moest berusten.
RECHTZAKEN.
Schending der neutral it lei t.
De officier van justitie te 's-Graven
hage heeft hooger beroep aangetcekeudj
legen liet vonnis der Haagsche Recht-»
bank in de zaak van mr van R., letter
kundige te Rotterdam, die terecht heeft
gestaan wegens het in gevaar brengen!
van dc onzijdigheid van den Staa!, door
verspreiding van de bekende pamfletten,
cn wegens beleediging van den Duitschen
Keizer.
