MIDDELBIIRGSGHE COURANT
r is
Dinsdag
19 Januari
FEUILLETON.
1S8* Jaargang
I9IS
3 courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemea.
Advertenties vóór één nar te bezorgen.
BINNENLAND.
HET TEKORT OVER 1014.
Men heeft uit de opgave in ons vorig
nummer van de rijksinkomsten over 1914
kunnen zien dat het tekort is meegeval
len.
In de 6 Nov gedateerde nota van
minister Treub betreffende de groote
leening werd bij de berekening van hel
bfmoedigde bedrag aan minder belasting
opbrengst in 1914 geraamd een bedrag
van 13 millioen.
Men heeft uit de bedoelde opgave
kunnen zien dat de opbrengst bijna 198 5
millioen was tegen een raming van ruim
199.5 millioen.
Hel tekort is dus slechts ruim één
millioen
Dut is een meevaller van beteekenis.
Malar dat mag nog geen aanleiding zijn
le hteogc verwachtingen te koesteren voor
1915. Het afgeloopen jaar beeft slechts
Vcor vijf maanden van dezen oorlogs
toestand geweten, en bovendien warert
voor de directe belastingen de aanslagen
reeds lallen uitgeschreven en voor een
deel reeds betaald toen de oorlog begon
Bovendien werkt de economiscbe ach
teruitgang niet onmiddellijk zoo sterk
dat daardoor bij velen dadelijk een on
macht voor belastingbetalen ontstaat. Wc
rreezen dat zulks dit jaar bij meer per-
sbner hel geval zal zijn. Veel zal ook af
hangen van den toestand van handel en
nijverheid
Maar in ieder geval kan men slechts
tevreden zijn, dat 1914 niet aan de, ove-
overigens begrijpelijke bezorgdheid heeft
beantwoord.
GEMEENTEPROGRAM LIBERALE UNIE
De commissie door het hoofdbestuur
der Liberale Unie benoemd tot het ont
werpen van een program van gemeente
politiek, heeft Zondag te 's-Gravenhage
vergaderd en is met haar (opdracht gereed
gekomen. Zij heeft haar ontwerp aan
hel hoofdbestuur ingezonden.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot lid van den Burger
lijken Pensioenraad en van den Pensi
oenraad voor de gemeente-ambtenaren
jhr. mr. W. M. de Savornin Lohman.
president van den Hoogen Raad der
Nederlanden.
DE VLUCHTELINGEN.
Heden werden 1157 bons voor warm
eten afgegeven.
.Van de in V1 i s s i n ge n (in de stad)
rerblijfhoudeode Belgen hebben zich 123
kinderen doen inschrijven voor het ont
vangen van onderwijs.
Dit getal kinderen zal nog wel groo-
DE ONGEKROONDE KONING
Roman van
PAUL OSKAR HICKEI.
naar het Duitsch.
Nadruk verboden.
ter worden als bekend is, hoeveel kin
deren uit de loodsen zich daarvoor op
gegeven hebben
Te Cadzand nabij de haven wordt
een barak gebouwd voor 150 vluchte
lingen.
Zij, die zich op dé visschersschui-
ten van Heysl bevinden die aldaar in
de haven liggen en zij die zich al
daar in den 'omtrek bevinden, zullen
naar de barak overgebracht worden,
benevens een 40tal thans te Retranche-
ment verblij venden.
Te Cadzand gaan de Belgische kiu-
deren ook naar school.
De heeren de Meulenaer beheerder
der middelbare school te Laeken, en
Kersten, leeraar der middelbare school
te Blankenberglie, geven onderwijs aan
28 leerlingen in hel evangelisatie-lokaal
van den heer A. de Smiidt.
Cijfers over de verzorging in
Zeeland.
Laten wij ditmaal eens eenige cijfers
geven, betreffende de verzorging der
uitgewekenen in onze provincie, cij
fers, welke wellicht beier dan iets an
ders van deu omvang van de taak een
juist denkbeeld geven
Volgens de gegevens, welke Ier be
schikking staan van het Provinciaal Co
mité, werden op 15 November onge
veer 25 000 vluchtelingen door do ge-
mcertebesturen en de comité's ver
zorgd, op 1 December was dit aantal
•erminderd tol 20.000 en sindsdien is
hc slationnair gebleven op dat punt.
Wel vertrokken vele uitgewekenen naar
Engeland of elders, maar daartegen
over staal dat velen, die zich langen
tijd uil eigen middelen hadden kunnen
orderh ouden, thans zich onder de be-
hoeftigen rroeien gaan scharen.
In den aanvang der vluchtelingenver
zorging, in midden October, was het
aantal verzorgde 'uitgewekenen natuur
lijk veel hooger en mag veilig ge
steld worden op 50 000 behoeftige Bel
gen.
Voor vervoer naar Engeland met de
booten der maatschappij „Zeeland" werd
voor rijksrekening besteed circa f 20.000,
waardoor ongeveer 5000 personen (vol
wassen en kinderen) in den tijd van
zeven weken, tusschen einde October-
en half December werden overge
bracht.
Voordal het Provinciaal Comité ge
machtigd werd diezen overtocht voor
Rijksrekening te doen plaats hebben,
had het uit daartoe door het Neder-
landsche Comité te Amsterdam beschik
baar gestelde gelden reeds f 1000 aan
passagegeld uitgegeven, terwijl een aan
tal „onbeschermde vrouwen en meisjes"
reeds waren vervoerd op kosten van
het „International Women's Relief Com
mittee."
Dit „Relief Committee" bleek een
trouw helper in den nood. Behalve
de belangrijke zendingen levensmidde
len en kleedingstukken, waarvan wij
reeds vroeger melding hebben gemaakt,
zond het aan hel Provinciaal Comité
ruim 2000. dus f 24 000.
Znodra op het einde van October hel
Prov. Comité van de Regeering de op
dracht verkreeg om zorg te dragen voor
dc approviandeering der vluchtelingen
in gemeenten, die zich ter plaatse niet
de noodige levensmiddelen konden ver-
schaffen en om de noodige dekens in
voorraad te hebben, en vervolgens later
ook het Comité gemachtigd werd voor
Rijksrekening kleedingstukken en schoei
sel aan te koopen ter voorziening in
de noodzakelijkste behoeften, breidde
dit deel der werkzaamheden van het
Provinciaal Comité zich ontzaggelijk uit,
hetgeen wel hieruit het best blijken
kan, dal ongeacht de voorraden levens
middelen en dekens die ontvangen wer
den van den Etappen-Inspecteur te Rot
terdam, ongeacht de zendingen eetwa
ren, kleedingstukken en dekens, die
ontvangen werden uil Engeland en die
kleeren, die het Nederlandsch Comité
le Amsterdam en andere comité's en
particulieren zonden, door het Provin-
vinciaal Comité werden aangekocht voor
f 10.000 aan levensmiddelen, f 12 000
aan dekens, f 50.000 aan kleeren en
f 2500 aan steenkool.
Voor arbeidsloonen, vracht en on
kosten verbonden aan de behandeling
van alle ontvangen en gekochte goe
deren en alle onkosten verbonden aan
derzelver distributie, gaf hel Provin
ciaal Comité tot circa J Januari een
bedrag uit van circa f 5000.
Subsidiën aan plaatselijke comité's en
gemeenten werden door het Provinciaal
Comité verstrekt tot een bedrag van
f 4500, doch met deze subsidieering
werd niet voortgegaan, zoodra bleek,
dat de Regeering bereid was in het
gewone dagelijksche onderhoud der be
hoeftige vluchtelingen Le voorzien.
Tegenover deze uitgaven, voorzoover
zij niet voor Rijksrekening geschied zijn,
stonden als inkomsten, behalve voor
melde Engelsche geldzendingen, een be
drag van f 12.000 giften, waarvan cir
ca f 3000 uit het buitenland ontvangen
(voornamelijk Amerika.)
Het Nederlandsch Comité te Amster
dam steunde met een bedrag van
f 17.000.
Ter ondersteuning der zoogenaamde
„stille behoeftigen" ontving het Pro
vinciaal Comité door bemiddeling van
hel Nederlandsch Comité te Amsterdam,
van het Amerikaansehe Roode Kruis
f 5000 en van de „Association de la
Presse de Lombardië"' f 10.000en voorts
in diverse giften nog bijna f 1000.
Aan deze ondersteuning werd tot he
den een bedrag van ruim f 7000 be
steed.
Te Hansweert, alwaar nog duizenden
uitgewekenen in schepen wonen, en
in eigen onderhoud, althans grooten-
deels, kunnen voorzien geeft het Pro
vinciaal Comité gelegenheid tot geld-
wisseling tegen den koers van frs. 47 75
voor noodzakelijk levensonderhoud Al-
60).
Zij keek in de richting van de deur
waardoor Beate verdwenen was toen
de patiënt had gescheld. „Toen brand
de er een vlam, lichtelaai en men
wist niet of men die moest blusschen
ja of neen."
Erwin lachte; hij bloosde echter en
antwoordde er niets op.
„Zal ik maar weer eens doen of
ik heel discreet ben?" vroeg Hauns-
heinz.
„Neen, neen, blijf beste jongen", zei
Gwendoline. „Wij zijn intusschen heel
verstandige, oude menschen geworden."
„Verstandig?" vroeg Erwin. „Ik hoop
dat ik dat nooit zal worden. En onze
ouderdom drukt ons gelukkig nog niet.
"Wij schelen juist vijf jaar. Is 't niet.
Ben je zoo oud als ik, Gwendoline,
dan zal je eens zien hoe verduiveld
jong men wordt in de tweede heft van
de twintig. Dan begint het leven pas."
Haunsheinz lachte „Het leven met je
tweeën."
«lal"
Beate kwam uit de ziekenkamer te
rug. Zij had wat met vader gesproken.
Hij luisterde naar hetgeen zij hem ver
telde, maar wilde zelf niet antwoorden
omdat het hem te veel inspande. Maar
naar Börries had hij gevraagd. Zij had
natuurlijk een noodleugen bedacht en
verteld dat hij gisteren en ook vandaag
thuis geweest was en hem hartelijk
liet groeten.
Nu nam het gesprek der vier jongelui
een ernstige wending. Erwin hoorde nog
van veel verdriet dat zij de laatste
maanden hadden doorgemaakt; ook ver
nam hij waarom Börries twist had
had met zijn broer en zusters.
„Hij heeft altijd geleefd in den be
perkten kring van de kleine wereld
der garde-luitenants met hun beperkte
levensopvatting', zei hij. „Hij staat nog
op het standpunt van den kadet. Laat
Ijicm het leven maar eens ingaan, dan
zal hij veel leeren begrijpen, waar hij
nu de schouders voor ophaalt."
„Maar jij zult onzen goeden Hauns
heinz toch niet heelemaal veroordee-
len, Erwin?" vroeg Gwendoline glimla-
I chend.
I „Neen. Zijn besluit bevalt mij Er
waait een frissche wind waarmee men
de wereld kan omzeilen. Als ik eens
trouw, moet hij nog allerlei aardige
dingen voor mij timmeren. Maar volgens
stijl, hoor jongen."
Steeds weder keerden hun gedachten
tot Börries terug. Beate was diep be
droefd, dat haar broeder slechts ver
wijten voor haar over gehad had in
plaats van deelneming Bij de her
innering aan al die moeilijke uren kwa
men de tranen haar weer in de oogen.
Erwin ging naast haar zitten, vatte
haar hand en sprak zachtjes tot haar....
Intusschen was Gwendoline de kamer
uitgegaan om naar den patiënt te zien.
Er werd aan de buitendeur gescheld:
het paar schrikte op. Verlegen merkte
Beate dat zij nog altijd hand in hand
naast elkaar zalen en dat Gwendoline
en Haunsheinz de kamer uitgegaan wa
ren zonder dat ze het gemerkt hadden
Haunsheinz had van het dienstmeisje
een brief aangenomen, die de oppasser
van Börries bracht
„De oppasser wacht op antwoord. Ik
heb hem zoo lang in de keuken gelaten
Dat is een pretje voor het dienstmeis
je Gwendoline, in plaats van uitgaan
op Zondag."
Gwendoline had den brief openge
daan; zij las en werd doodsbleek.
„Wat is er Gwendoline?"
„Ik moet hem geld sturen. Hij moet
op reis."
„Op reis?"
Broer en zuster zagen elkander aan.
Zij wisten zonder dat hij er meer van
schreef waarheen Börries wilde reizen
„Naar Cannes?" stamelde Beate.
Gwendoline knikte.
Nu stond Erwin ontsteld op. „Kinde
ren, hoort eens, dat zou afschuwelijk
daar is reeds voor een bedrag van
jfrs 96 000 gewisseld.
En laten wij hier nu dadelijk bijvoe
gen, dat bovenstaande cijfers alleen be
trekking hebben op de inkomsten en
uilgaven van 'liet Provinciaal Comité en
daarom in het minst geen volledig beeld
geven van de kosten besteed aan de
I vluchtelingenverzorging in Zeeland.
Over de kosten der plaatselijke co
mité's in de gemeenten komen wij een
volgende maal terug.
Vlaanischc Lectuur
Voor do Vlamingen onder de gewonde
Belgische soldaten in Engeland, die daar
worden verpleegd, wordt lectuur ge
vraagd
Mevr A Simonis, hotel Paulez in den
Haag, zal er zich mede belasten, de ont
vangen boeken, enz. naar Engeland te
verzonden
Ilnllebroeck-a vonden
De concerten, die Em Hullebroeck in
de afgeloopen drie maanden in ver
schillende plaatsen van ons land heeft ge
geven ter bate van de Belgische vluch
telingen, hebben meer dan 12.000 francs
'opgebracht
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De nachtdienst van de stoomponten
tusschen Enkhuizen en Stavoren wordt
vandaag hersteld. N. R C
Uitvoerverbod vaseline.
Bij Kon. besluit van 16 dezer is met
ingang van 18 dezer de uitvoer van vase
line verboden.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Op de algemeene begraafplaats had
heden de ter aarde bestelling plaats van
hel stoffelijk overschot van wijlen
den heer J. Appel, in leven collecteur
van de staatsloterij alhier
De lijkwagen werd gevolgd door een
drietal rijtuigen met familieleden en
vrienden, terwijl een deputatie van het
bestuur der vereeniging tot bevordering
van het vreemdelingten verkeer eveneens
per rijtuig volgde.
Op hel kerkhof, waren nog vele vrieni-
den en bekenden van den overledene
aanwezig.
Toen de kist in het graf werd neer
gelaten, nam de heer H. M. Hijmans van
Veenendaal uit Rotterdam, voorzitter van
de vereeniging van collecteurs het woord
en zefde gekomen te zijn namens de
vereeniging om het overleden bestuursH
lid een laatst vaarwel toe te roepen en
een laatsten groet te brengen Wij scheir
den van een man aldus spr. die nog
zooveel had kunnen doen om zijn kinde
ren in een goed spoor te leiden.
Allen die, hem gekend hebben, hebben
hem hooggeacht, hij had geen vijanden
I op aarde.
j Zich wendende tot den oudsten zoon
van den overledene, riep hij deze toe bij
j alles aan zijn vader te denken en zich
af te vragen of ook deze het zoo doen
zou; vooral spoorde hij hem aan goed
voor zijn moeder te zijn.
De lweede spreker, de beer H. J. G.
Hartman, voorzitter der vereeniging tot
bevordering van het Vreemdelingenver
keer, wees er op, hoe groot de liefde
van den overledene voor zijn vaderstad
was, dit toonde hij o a als penningmeesi-
ter der vereeniging ook door in 1913,
toen lot het houden der tentoonstelling
plan 1913 werd besloten, het groote werk
verbonden aan hel penningmeesterschap,
op zieli le nemen; namens Vreemdeling
gen verkeer bracht spr dankbare hulde
voor alles wat de heer Appel voor die
vereeniging heeft gedaan
Namens den vriendenkring, waartoe
de overledene behoorde, werd het
woord gevoerd door den heer E. W.
Hendrikse, die aan den heer Appel
dank bracht voor de goede vriendschap,
vooral voor zijn levensmoed en levens
kracht, die ook de anderen bezielde,
zijn nagedachtenis zal bij allen lang in
herinnering blijven.
Ook de ze spreker richtte zich tot
den zoon van den overledene en stelde
hem zijn vader als voorbeeld, en ried
hem aan een steun voor zijne moeder
te worden.
Ten slotte nam de heer P J. Appel
uit Amsterdam het woord, om een laat
sten groet aan zijn besten broeder te
brengen; en om te herinneren aan de
blijmoedige o pgewektheid, die een
eigenschap van den overledene was
Namens alle achterblijvenden bracht de
ze spreker dank voor de blijken van
groote achting, door de aanwezigen be
toond.
De Lijkkist was gedekt door een groot
aantal bloemstukken, waaronder een van
vreemdelingenverkeer en een van de
vereeniging van collecteurs.
Omtrent de verschillende, heden
ochtend weer vernomen knallen kon
men ons te bevoegder plaatse vanmid
dag nog niet meedeelen, of zich daar
bij iets bijzonders had voorgedaan.
Door oen agent van politie a I-
li i e r werd gisteren aangehouden e n
naar het keurlokaal overgebracht de
voddenkoopman S wonende Molenburg,
die op zijn kar in deze gemeente
invoerde een dood kalf, en volgens de
richting die hij insloeg niet van plan
was, dit ter keuring aan te bieden.
Aan het keurlokaal aangekomen werd
door de keurmeesters het kalf afge
keurd, daar het zijn natuurlijken dood
was gestorven. Het was volgens verkla
ring van Safkomstig van den land
bouwer T. te Serooskerke (W.)
Van deze invoer is proces-verbaal op
gemaakt.
zijn! Dat kan hij toch in ernst niet!"
„Daar leest wat hij schrijft."
De beide jonge mannen bogen zich
over het dicht beschreven blad pa
pier. Beate leunde in den hoek van
de sofa en schreide.
„Het klinkt haast als een bedrei
ging!" bracht Haimsheinz uit.
Börries schreef dat hij den lslen Ja
nuari groote sommen te betalen had.
Alles wat hij te verkoopen of te be-
leenen had gehad, was opgeteerd. Hij
moest het dus aan Evelyne bekennen.
Want zij was de aanleiding geweest
tot al die meerdere uitgaven; hij zou
niet te vergeefs haar edelmoedigheid
inroepen.
Beate schreide erbarmelijk Erwin vat
te weder haar hand, sprak haar gerust
stellend toe, zei dat dit maar een
plotseling, wanhopig pfan van Börries
was en dat hij zeker naar rede zou
luisteren wanneer men hem ernstig toe
sprak. Beate luisterde nauwelijks naar
hem. Zij maakte haar handen los en
wierp zich voorover op de canapé
„Ach, ik schaam mij zoo!" riep zij
snikkende uit.
Gwendoline was naai' het raam ge
gaan. Somber staarde zij voor zich uit.
Plotseling keerde zij zich om en stamp
te mei den voet. En ik gun haar dien
triomf nietl Ik loop nog liever dadelijk
naar Siedtner en vraag hem mij te
helpen, zoodat ik Börries schulden be
talen kan. Maar zichzelf en Beate en
onzen naam en papa ons allemaal
voor dat mensch te vernederen, dat
mag nietl"
Erwin was ogpestaan. „Je hoeft je
professor niet in den arm te nemen,
Gwendoline! Ik ga dadelijk naar Bör
ries en zal met hem spreken."
Beate klemde zich aan hem vast.
„Lieve Erwin, ach lieve, beste Er
win, help mij! Ik zou die schande (niet
overleven! Mijn eigen broer bij die
denk toch eens aan! Ze hebben tot nu
toe met hun geld alles gekocht,
maar het laatste restje familietrots mag
toch niet te koop zijn."
„Kalm kind, kalm, vertrouw op mijl
Neen dat zal ik niet toestaan, Ati!"
Met krachtigen tred liep hij naar de
keuken om aan den oppasser te vragen
waar zijn heer hem verwachtte.
Op het Rollendorfplein nam hij plaats
in den trein, reed naar de Hallesche
Poort en klom eenige minuten daarna
de uitgesleten drie trappen op, die
naar Börries' kamer voerde.
Het was een zeer bescheiden woning,
zeker eenvoudiger dan al de kamers van
I zijn kennissen in de buurt. In de echt
burgerlijke Berlijnsche „mooie kamer"
prijkte een rood pluche canapé met reel
lofwerk „Haunsheinz zou er kramp van
krijgen", zei Erwin in zichzelf, toen
hij de sofa bekeek en de andere meu
belen die zeker op afbetaling gekocht
waren.
<Wo rdt vervolgd).
