MDDELBURGSCHE COURANT.
N" 14
1«8' Jurgaag
1918
Maandag
18 Januari
BINNENLAND.
FEUILLETON.
DE ONGEKROONDE KONING
SSVSMS&
■s-JBWWUWWW
©eze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering v»n Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Ad ver ten tien a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer§20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters tiaar de plaats
die zij innemen.
i/G"* Advertenties vóór één nar te bezorgen.g
De K^ksmlddelen In 1914
Be opbrengst der rijksmiddelen (hoofd
som en opcenten) over de maand Dec.
1914 bedroeg f 20.877.653.495.
Het <5dn-twaalfde der raming over het
geheele jaar bedraagt f 16.635.416 60.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over 1914, vergeleken met die over 1913.
Middelen. 1914. 1913.
fcrondbel«t f 15.472.169 84* f 15.431 162.75}
12 959.097.94J 12 905.667 40j
15,072.428.31i 14.437 258.91
ll.622.686.73i 10 866.796.624
36.722.11 45.88544
14 441789 71J 17 013.610 00i
25.077.37i 3Q.768.52i
27 061.962.91*4 26 944 727.43
1.401.879.71 1 558.903.35
31.327.309 89 28.902 710.50
Poen kwam in Augustus de oorlog, de Tweede Kamer voor Weststellingwcrfi ter bereid le overwegen of maalrege- j gevoelt a
het was te voorzien, dat de werkloos1- "zich tot hel bureau gewend om hulplen genomen kunnen worden j zelfs in
Personeel
Bedrjjfsbel
Vermog.bol
Mijnrechten
Invoerrecht.
Pormaatteg
Saiker
Wjjn
Gedistilleerd
Zont
Bier en Aagn
Geslacht
Gond, zilver
Basaailoon
Zegelrechten
Registrator
Hypotheokr j
1.900 628 94
1.531.195.80
Domeinen
Ponterjjen
Rgketelegr.
Staatsloterij
Jaoht, vissch
354.478 65
641194
5.730 246.884
6 106 904.56
704 055.934
17.622174,30
1.539.164 51
17.256.487.62
6 852 414
640.814.42
166 681.00
Loodsgelden 2.594.867 0
1.859 757.17
1.609 366.94
5,865.771.784
508.301 17J
605.434
6693030.54
8.009.883.92J
846 821.774
16.755.785 67
1.770.558 044
18 681 289 92
5 336 944
654.278.53
178 946.50
3.714.588.934
Totaal, t 198 450.201.55 f 200 623.421 29
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting ia
inbegrepen hetgeen aan Ned.-IndiS zal zijn
wit te keeren.
Onder het bedrag der posterijen zijn be
grepen de saldo's van bnitenlandsche afre
keningen en de porten in afrekening.
WERKVERSCHAFFING.
Ven bevoegde zijde wordt ons het voN-
gencle ml Den Hang bericht:
Wen der vooretellen vgn de Staatbi-
oommissie voor de werkloosheid is de
niichling van een centraal lichaam om;-
vattende alle krachten en instellingen,
welke zich met het vraagstuk der werkf-
verschaffing bezig houden.
Tertgevolge hiervan werd in het begin
van hel vorig jaar een vergadering van
belangstellenden in zake de werkver
schaffing gehouden en besloten werd
den Bond voor Werkverschaffing op te
richten. In Juni d. a. v. werd de Bond
geconstitueerd en een bestuur gekozen.
Verschillende personen, vereenigingen en
instellingen, die werkzaam waren op het
gebied der werkverschaffing traden tot
den nieuwen bond toe. Het Schema van
den hond was er en men zou in Septemv-
ber eens bij elkaar komen om de zaak
nader te bespreken en te regelen.
I heid groot, zeer groot zou worden. Men
I wilde bij de bestrijding der werkloosheid
I ook van den pas opgerichteü bond ger-
j bruik maken. Maar geld en personeel
ontbraken. Toch besloot het bestuur, hodr
wel' de moeilijkheid om met succes werk
zaam le zijn, niet over het hoofd werd ge1-
zien, de door de tijdsomstandigheden op
gedrongen taak U- aanvaarden.
Tol oprichting van eep bureau werd
dan ook besloten.
Het bestuur van den Bond voor
Werkverschaffing, aangevuld met op dit
gebied deskundigen, vormt in zijn ge-
heel het bureau. Op geregelde tijden,
hetzij in Den Haag of wei in Amsterdam,
komt men bij elkaar ter bespreking van
de aangelegenheden den bond betref
fende.
Het werk van het bureau bestaat
hoofdzakelijk in het verstrekken van
voorlichting en advies Reeds werden
verschillende circulaires verzonden
waarin nuttige wenken worden gegeven
omtrent werkverschaffing en tal van ad
viezen werden verstrekt, zoowel aan ge
meentebesturen als aan particuliere in
stellingen. Ook Wordt, indien het bureau
kennis krijgt van voorgenomen plannen
tot werkverschaffing ongevraagd advies
gegeven.
Men is nu begonnen met uitvoering te
geven aan de statuten: de vereenigingen,
comité's, instellingen en ook de gemeen.*"
tebesturen zijn nu uitgenoodigd tot deiï
Bond voor Werkverschaffing toe te (rel
den. Reeds hebben verschillende ge
meentebesturen tot toetreding besloten
en. verwacht wordt dat het aantal leden
gaandeweg zal toenemen.
De minister van financiën, de voorW
ziLter van de thans ontbonden staats
commissie mr. Treub, is den bond goed
gezind en steunt het werk zooveel hij
kan Op de begrooting voor 1915 komt
een post van f 2750 voor, hiervan is
f 750 voor installatie van het bureau en
I 2000 subsidie en gerekend wordt pp
i 2000 eigpn inkomsten.
In verband met de maatregelen door
rejgeering en verschillende gemeentebe
sturen genomen om de onder handen
zijnde werken te bespoedigen en daar'
waar het mogelijk is nieuwe werken te
laten uitvoeren, heeft dè werkverschaf
fing wat betreft het laten verrichten van
improductieven arbeid niet zulk een om
vang genomen als men aanvankelijk
vreesde en in de steden heeft men zich
zelf zooveel mogelijk geholpen.
Op andere plaatsen zijh verschillende
adviezen verstrekt ten opzichte van ont
ginning, grondverbetering, verbetering en
aanleg van wegen en waterleidingen enz.
en werd er voor gezorgd dat er con
tact verkregen werd met het nationaal
steuncomité, nijverheidsconsulenten en de
Heide Maatschappij. Velen vroegen de
▼oorlichting van het bureau voor de planl-
nen ten opzichte van de maatregelen
welke men wilde nemen.
.Zoo heeft de heer Hugenhollz, lid van
RAUL OSKAR HACKER.
naar het Daitseh.
Nadruk verboden.
m
„Wat dan?" Zeg het dan toch, ouwe
jotogen I"
„Dat is maar zoo niet met één énkel
woord te zeggen. Luister eens. Gwen
doline vindt dat ik altijd een knutselaar
geweest ben
„Aha! ingenieur?"
„Ook niet. Als men er een mooi
klinkenden naam aan wil geven, dan
zou men zeggen' binnenhuiSHarchitedt.
Haar eigenlijk is het een gewoon hand
werk, dat ik nu begonnen ben."
„Een handwerk?" Een weinig huive
rend keek Börries om zich heen. „Hoor
eens kerel, ik heb een voorgevoel van
iets verschrikkelijks!"
„Is bet zoo verschrikkelijk? Ik vind
bet volstrekt niet. Ik heb er ten min-
We heel veel plezier in. Ik werk na
«1 bijna een jaar lang practisch, als
meubelmakersleerling. En daarna ga ik
naar de vakschool. Gwendoline betaalt de
kosten voor mijn opleiding, en als ik
den weg dien ik uit wil, kan voorv.
riem, denkt zij wel zoo ver te zijn om mij
een klein kapitaaltje Ce kunnen voor
schieten. Of ik mij dan als compagnon
voeg bij een firma voor binnenhuis
architectuur, waar ik van mijn denk
beelden practisch gebruik kan maken,
of mij alleen vestig, dat weet ik nog
niet."
Börries zweeg langen tijd. Dan schud
de hij telkens het hoofd. „Dat is klink
klare onzin. Dat heb je zeker met
Gwendoline bedacht. Jullie lijkt allebei
wel. Gerechte hemel! Wet een misse
lijk idéel"
„Waarom misselijk idee? Ik heb aanj-
leg voor het vak, en zal daarin vooruit
komen ik zal er weldra eerlijk mijn
kost mee kunnen verdienen en er
voldoening in vinden."
„Voor meubelmaker te spelen? Jij?
Baron Haunshejnz von Erxlebcn?"
„Noem jij mij maar een meubelma
ker. Börries, het beleedigt mij vol
strekt niet. Anderen zullen misschien
een stukje kunstenaar in mij waardee-
ren. Als ik maar een klein beetje
geluk heb."
„Maar verduiveld! Den zoon van je1
vader zullen ze in je waardeeren en
J achtenEn dat ze mijn broeder met
den lijmpot zien rondloopen —dat
[dat d at is onmogelijk."
„Waarom
„Heb je dan alle gevoel voor zoo
.iets verloren? De zuster tandentrekster
de broeder meubelmaker laat Beate
nu maar gauw vroedvrouw worden
en voorlichting voor de werkloozen daar
ter plaatse. De gemeente zelf is arm en
heeft gedaan wat zij kon. o a in totaal
f 16000 uitgegeven voor den aanleg van
wegen. Zij kan niet veel meer doen en
hulp is hier dringend noodig. De meiv
schen die werkzaam waren bij de stoer
lenindustrie zijh werkloos In overleg
met de Heide Maatschappij is nu een ontf
ginningsplan opgemaakt, dat, naar men
hoopt met steun van het Kon Nationaal
Steuncomité als werkverschaffing zal woxv
den uitgevoerd.
Vermeld dient nog le worden ,dat de
Heide Maatschappij de leiding heeft van
tal van kleine ontginningen welke als
werkverschaffing worden uitgevoerd
linnen, de industrie aldaar
de verte niet kan voldoen
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De leening.
De Minister van financiën, maakt be
kend:
a. dat de totaal-som ider inschrijvin
gen op de vrijwillige staatsleening, be
doeld in |de Leeningwet 1914, welke
worden aanvaard, bedraagt f 407,539,000,
waarvan f 142,461,000 recht op voor
keur deden gelden;
b. dat de inschrijvingen van f 10 000
en minder, voor welke voorkeur is
aangevraagd, ten volle worden toegewe-
n;
c. dat de inschrijvingen boven f 10.000,
voor zoover daarop volgens de bepalin
gen van liet prospectus voorkeur is aan
gevraagd, mede ten volle worden toe
gewezen tot het bedrag der gevraagde
voorkeur:
d. dat de inschrijvingen voor welke
en voorkeur is aangevraagd en de
inschrijvingen boven f 10.000, voorzoo-
vei" daarop geen voorkeur is aange
vraagd, worden toegewezen voor vijftig
ten honderd van het ingeschrevene en
niet reeds volgens het vermelde sub c
toegewezen bedrag, met dien verstalde,
dat bij toewijzing elk bedrag naar bo
ven wordt afgerond tot het naaste 'yeel-
voud van f 100. (St. ct.)
>Vi er zekering ran stoomschep en
tegen oorlogsrisico.
Naai' aanleiding van eene schrifle
lijke vraag van het Tweede Kamerlid
Nierstrasz heeft de minister geantwoord
dat het aan de regeering bekend is,
dat het gebruik van sommige kostbare
schepen van één der vaste lijnen voor
den geregelden dienst, waarin zij varen,
wordt belemmerd door de omstandig
heid, dat het onmogelijk is het oorlogs
risico tot een voldoend bedrag te dekken.
In dit ééne geval is de tusschen-
komst der regeering ingeroepen en ver
leend.
Worden andere gevallen, waarin ver
zekering tegen oorlogsrisico door den
belanghebbende wordt gewenscht en niet
kan worden verkregen ter kennis van
de regeering gebracht dan is de minis-
Cacao vo or r aad.
In verband met de groote aanvra
gen om cacao heeft de regeering den
voornaamslen cacaofabrikanten in ons
land opgedragen, alvorens tot uitvoering
van andere orders over te gaan, eerst
zorg te dragen, dat een zekere voor
raad cacaopoeder aanwezig is (naar
gelang van de capaciteiten der fabrie
ken varieerend van 50,000 tot 100 000
kilo), waarover de regeering ten alten
tijde moet kunnen beschikken. Bij niet-
nakoming van dit voorschrift zou van
regeeringswege op eventueele aanwe
zige voorraden cacao beslag gelegd moe
ten worden. (Hbld.)
Geïnterneerden.
De Belgische soldaten, behoorende lot
de linie-regimenten 7—14 en tot het 3e
regiment chasseurs, zijn gisteren uil
de nieuwe Kazerne te Harderwijk naar
het interneeringskamp overgebracht
Mijnen in de Zuiderzeee.
Bij het Departement van Marine is
thans ook bericht ontvangen, dat in
de toegangen tot de Zuiderzee en in
die zee zelf mijnen drijvende zijn ge
zien Onmiddellijk zijn de noodjge maat
regelen genomen om ze op te sporen
Uit Nieuwediep is een torpedoboot tot
dat doel uitgezonden
Tot gisterochtend was dit vaartuig
er nog niet in geslaagd een mijn te
vinden.
De oorlog en de heeren-
kleeding.
De „N. Ct." schrijft-
Het is maar goed, dat de oorlog
en wat daarmede samenhangt, veel
weelde, ook in heerenkleeding, beperkt
heeft. Want onze winkels van heeren
artikelen, die zicli plegen te voorzien
van uit Engeland, Duitschland en an
dere landen, zijn ongeveer au bout de
leur latin.
Engeland levert momenteel zeer wei
nig en die Duitsche reizigers, die anders
ons land plegen af te gaan ter aan
bieding van hun doozen boorden en
overhemden, komen nog wel, doch
brengen niets mede. Speciaal wat boor
den betreft, is een crisis ingetreden.
Iersch linnen, dat meestal verwerkt
wordt voor boorden, komt niet meer
naar Duitschland en ook Amerika le
ver l niets meer. Het Belgische linnen,
dat thans in de buurt van Kortrijk* bij
groote hoeveelheden in beslag genomen
en gerequireerd wordt, is voor het
fijnere werk, als boorden, manchetten'
en overhemden onbruikbaar. Voor de
Duitsche industrie, die voor zulk een
groot deel in de Nederlandsche be
hoefte placht te voorzien, is dus en
kel de linnenvoorraad uit de buurt van
Bielefeld en omgeving overgebleven.
Het spreekt van zelf, dat bij de
groote behoefte die Duitschland zelf
en Ingrid balletdanseres in Metropool.
Fijne familie, zeer fijne familie l De
overgrootvader veldmaarschalk, de groot
vader voert een legerafdeeling aan te
gen den vijand, de vader Excellentie
en de zoon gaat den hoek om, famdat
de lijmpot in liet wapen van de familie
moet worden opgenomen,"
„Daarom zul jij den hoek wel niet
omgaan, Börries. Dat hebben we aan
Amerika te danken. Zeer verplicht En
papa? Wat zegt papa van dat prachtige
plan?"
„Hij weet er nog niets van Hij was
veel te ziek wij konden fer miet met
hem over praten."
„O, als hij weer gezond is, zal ik
er met hem over praten!" riep Börries
uit en begon in de werkplaats heen
en weer le loopen, terwijl zijn spo
ren rinkelden.
„Dat zal aan mijn besluit niets meer
veranderen, Börries. Papa zal mij zeker
geen moeilijkheden in den weg leggen
om mijn geluk te vinden. Daarenboven
hoeft hij dim niet meer voor mij te
zorgen. Gwendoline zal alles op zich
nemen. Dat is toch ook voordeelig, voor
jou ook, Börries."
Spottend, medelijdend, trok de cava-
lerie-officier de schouders op. „Die
paar groschen, Jemine. Fen treurige
finale!" Hij bleef in de deur
om nog iets 1e zeggen, maar hij was
te verbitterd; hij wilde niet langer pra
ten met zijn broeder. Zij schenen el-
aan de normale vraag
DE VLUCHTELINGEN.
Hel aantal bons voor warm eten be
droeg gisteren 1149 en heden 1153
Tot nu toe is door de Belgische
vluchtelingen alleen in onze provincie
reeds een bedrag van meer dan frs.
7.000 000 in Nederlandsch geld gewis
seld, wel een bewijs wat een ljelang-
rijke uitgaven door onze lijdelijke gas
ten zijn gedaan, Van vele winkeliers
vernemen wij dan ook. dat zij in de
laatste maanden van hel vorig jaar
bijzonder goede zaken hebben gedaas
en dit ook nu nog steeds dpen
Naar bekend is wordt de inlernee-
ringsloods aan hef slation te VI is sin-
gen aangewend voor Belgische vluch
telingen die als passanten hier één. of
hoogstens twee dagen verblijven
Het toezicht op de interneeringsloods
was opgedragen aan een burgerbeamb
te, die evenwel geklaagd heeft vaak
ter plaatse niet baas le kunnen blijven,
omdat sommige der passanten zeer bru
taal en onhebbelijk optreden In ver
band hiermede is ook voor deze loods
politietoezicht bevolen. 'VI Ct.)
In de VI. Ct. vestigen eenige politie
berichten de aandacht op het toene
mend aantal klachten te VI i ssingem
over kleine diefstallen tusschen de
•luchteb'ugen onderling, ringen, porle-
ïnennaies, e d. zonder dat het lukt de
daders te vinden.
Voorts wordt er door hotel- en pen
sioenhouders bij de politie geklaagd
over gevallen waarin Belgen, die een
kamer bespreken en dan verteringen
maken, wegblijven zonder die verterin
gen te betalen.
Te Hans weert wordt nog aan ruim
2200 vluchtelingen voedsel verstrikt
Uit verschillende berichtjes is reeds
gebleken, op welke wijze onze Belgen te
Krabbend ij ke worden verzorgd
kunnen hieraan toevoegen, hoe zij, vaa
den weeromstuit misschien, pogingen
aanwenden de burgerij aangenaam te zijn
Zoo boden zij Dinsdag eene soiréc aan e*
Sadden daartoe uitgenoodigd alle* ledeo
donateurs der 3 vereenigingen- fan
fare-gezelschap, zangver en rederijkers
kamer. En die welwillendheid bleek boog
gewaardeerd te worden, want voor eene
volle zaal konden zij hun zeer in den
smaak vallend program, de opvoering
van een Vlaamsch tooncelspel uit voet-
ren! Zij hadden daartoe ruggesteun ge
vonden in den steun van den burgen
meester, die in eene keurige rede zijne
medewerking in deze motiveerde. Tus
schen twee haakjes knoopen wij hier
aan onzen wensch vast, dat deze speech
kaar plotseling hiet meer te verstaan.
Zonder groet verliet hij' de werk
plaats.
Haunsheinz slaakte een zucht van
verlichting. Het ergste was voorbij.
Het bezoek dat op Tweeden Kerstdag
werd aangemeld, bracht meer licht in
de sombere ziekenkamerstomming, die
op allen drukte nadat Börries den vo-
rigen a vond, hevig vertoornd van hen ge
scheiden was.
Erwin von Schrott was weer eens in
Berlijn en zijn eerste gang was natuur
lijk naar zijn oude vriendinnen. Hij had
wel voortdurend met hen gecorrespon
deerd, toch voelde hij behoefte mon
deling te vertellen van zijn aanstelling.
De opperhoutvestersplaats, die hij op
't oogenblik waarnam, was een van de
beste van het Saksenland. De houtves
ter was ernstig ziek. De vaste aan
stelling was dus een quaestie van tijd
en misschien van tact van den plaats
vervanger.
Beta vooral had hem op de hoogte
gehouden van de ingrijpende veranderin
gen in het gezin Gwendoline had geen
tijd voor particuliere correspondentie:
zij voegde slechts nu en dan een paar
regels bij de brieven van haar zuster.
Erwin bracht een zal vol goede tijdingen
mee: over zijn betrekking, de prach
tige houtvesterswoning in het mooie,
oude jachtslot, den kleinen, maar ge-
distingeerden en ontwikkelden kring, de
uitstekende verbinding met Hamburg, de
prachtige jacht en boschgronden.
De tijding van de ziekte van den
ouden heer had hij reeds door een
briefkaart van Beate vernomen. Iu al
haar onrust had zij er nog aan go-
dacht hem een Kerstgroet te zenden
Dat er levensgevaar bestond wisten ze
toen nog niet. Vandaag had de speci
alist verklaard, dat hij een tweede ope
ratie onnoodig achtte, daar er in
den algemeenen toestand van den pa
tiënt groote verbetering was gekomen.
Wanneer ze in Gwendoline's werkka
mer zaten kon men praten zonder in
de ziekenkamer gehoord te worden. Hier
gingen zij du9 zitten met hun gast. Er
win begroette al de mooie toestellen
op de werktafel als oude bekenden
Het was bijna een teleurstelling voor
hem dat Gwendoline vandaag rustdag
hield Hij zag haar zoo graag bezig met
baar flinke, handige handen. En het
gesprek ging daarbij altijd zoo opge
wekt door.
Gwendoline schudde glimlachend het
hoofd toen hij haar iets dergelijks te
kennen gaf, „De laatste maal, beste
vriend, was je al heel weinig onder
houdend,"
„In Heringsdorf?"
(Wordt vervolgd)
