MDDGLBURGSCHE COURANT.
Vrijdag
8 Januari
188' Jaargang
1918
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen.
-Advertenties Tóór één aar te bezorgen.
BINNENLAND.
TUSSCHEN NV. EN O. Z. VLAANDEREN.
Rustig, zonder de anders onvermijde
lijke feestelijkheid is Woensdag 'l sloom-
tramverkeer tusschen de beide deelen van
Zeeuwscb Vlaanderen geopend
De Maatschappij was er nog niet geheel
op voorbereid; haai' eigen rollend mate
riaal heeft zij nog niet. Maar men had
den eigenaardigen toestand gekregen dal
klaar aan de grens de Duilschers het
verkeer over Belgisch grondgebied on
mogelijk maken, terwijl er nog altijd
geen weg tusschen die beide deelen van
Nederland over ons eigen gebied bestaat.
Behalve dan sedert kort: de tramweg
dien de aannemer, in weerwil van de be
zwaren van de oorlogsdagen, tijdig ge
reed bad gekregen.
Mei gehuurd materiaal is nu Dinsdag
de openingsrit op die lijn gedaan. De ril
werd meegemaakt door leden van het
bestuur, eenige overheidspersonen, eenige
belangstellenden, maar ook eenige be
langhebbenden.
Zooals men uit de aankondiging inder
tijd heeft kunnen lezen is deze dienst
IJzendijke—Philippine—Sas van Gent
slechts een beperkte dienst voor perso
nen.
Maar in de bestaande omstandigheden
kan men er dubbel dankbaar voor zijn,
dat hij er is.
UITVOERVERBOD VAN JONGE
PAARDEN.
Uit overweging, dat het in hel belang
van den Staat wenschelijk is gebleken,
het verbod van uitvoer van paarden
zoodanig te herzien, dat dit verbod
ook van kracht zal zijn voor den
uitvoer van jonge paarden, wordt bij
Ron. besluit de 2e alinea van Sart. 1
van het Kon besluit van 24 October
1914 St.bl. no 506) (waarbij deze uit
voer was toegestaan) met den 7en de
zer ingetrokken. (St.ct.)
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Dure ko 1 en.
Naai' wij uil goede bron vernemen
zgl de kolenuitvoer uit Duitschland naar
Nederland binnenkort belangrijk ber
perkt worden.
Werd in den laatsten tijd slechts
45 o/o van de hoeveelheid die in normale
tijden verscheept wordt ,naar Nederland
uitgevoerd, binnenkort wordt dit kwan
tum over ons land en België verdeeld
en krijgt Nederland van die 45 o/0 slechts
een vierde deel, terwijl de rest naar Bel(-
gië gaat om verschillende fabrieken vodr
de Duits'chers te kunnen doen werken
O
Van andere zijden vernemen wij nog,
dat thans reeds een groot gedeelte van
de Duilsche kolen naar België gaat en
dat het met den aanvoer hier te lande
treurig gesteld is. Orders van drie maan'-
den her zijn nog niet uitgevoerd
Naast deze schaarschte aan Duitsche
kolen komt een prijsverliooging van de
Engelsche kolen, doordat de vrachten
van Hull en New-Castle op Rotterdam
tegenwoordig het drievoud bedragen van
die in normale tijden.
Kon Nflt Steuncomité
De twintigste lijst van bij dit comité
ingekomen bijdragen wijst een gezamen
lijk bedrag aan van f 40.956.30s. Tesamen
met de vorige lijsten is het totaal nu
geklommen lot f 1.376.726.61.
De Oorlogsleening.
De inschrijving op de leening is open
gesteld op 411 kantoren, te weten bij
den agent van het ministerie van finanf-
ciën te Amsterdam, op 21 betaalmeesters-
kantoren, 288 ontvangerskantoren op
plaatsen waar geen betaalmeesters ger
vestigd zijn, en op 101 hoofdpostkanto
ren, op plaatsen waar geen ontvangers
gevestigd zijn.
Van de 411 kantoren, waar de hischrijl-
ving is opengesteld waren er tot gigteren
330, waar voor <le leening is ingeschre
ven.
Er is ingeschreven op 89 postkantoren,
hij 241 ontvangers, bij alle betaalmees
ters en bij den agent van het ministerie
van financiën te Amsterdam.
Het aantal kantoren, waar werd inge
schreven, bedroeg op Zaterdag (eerste
dag) 170, Maandag 200, Dinsdag 230 en
vWoensidag 258 N. R. C.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit-
zijn met ingang van 16 Januari:
I de bij de zeemacht uitgezonderd de
koninklijke marine-reserve, in dienst zijn
de adelborsten le kl. dir. offic. v. gez.
Ie kl. idem 2e kl., hoofdinspecteur van
administratie, inspecteurs van adminir1
stratie, adjunct-administrateursinspec
teur van den marine-stoomvaartdienst
met den rang van kapt. ter zee, inspect
leurs idem met den rang' van kapt,,-luit.
ter zee benoemd resp. tol:
luil. ter zee 3e kl., hoofdofficier v.
gez le kl., idem 2e kl., hoofdofficier
van administratie le klidem 2e kl.,
officier van adüi. 3e kl., hoofdofficiers-
machinist le kl., idem 2e kl zulks met
handhaving van de rangorde, waarin zij
op den datum van deze benoeming wal-
ren geplaatst
II. bij den marine-stoomvaartdienst be
noemd tot officier-machinist 3e kl de
hoofdmachinistenJ C. Ilellendoorn, M.
H van der Hoeven, II. L. E. van Gelder,
K. van Dorsten, L. A. Meijer, \V. Brouj-
wer, J van der Brugge, W. C. Gort,
E. I J. Nandorff, W II. Welter, D
M. Bol. J. \V. Eibers, G. V W. Wage)-
naar, W>. G. Jacobs, J Mallee, G. J. de
Groot, N M. de Vos, M. van d.er Hart, C.
C. van Leyden. K W. van der Veen, J.
H. Klingen, G. A. Treberl, A. van dei-
Harst, C van der Linde, II. P. Millaard,
P. Davidse, J. J Oltmans ,H de Vries,
L. W. Zaaijer, F. R. Küpper, J. Walrave,
P van den Bos, G. J. II Verbeek, D A.
C- Bakker en R H. Wasterval
is de dir. v. h post- en tel. kant te
Dragten H J. M. A. Janssen op verz.
met 1 Febr eervol van liet beheer ont
heven en benoemd tot comm. der post
-le kl
zijn voor 1915 bij dén dienst rijks?
landbouwproefstations bestendigd als as
sistent dr. II A. Sirks en D. J. de
Jong, als boekhouder II Lentelink en
is met 1 Jan. benoemd tot boekhouder
A. Winkel Jr.
De VlncMellngen.
Het aantal bons voor warm eten
afgegeven bedroeg heden 1193.
Voor de „s i 11 e b e h o e f 1 i g e n".
Hel Provinciaal Comité in onze provin
cie heeft thans hulpverleening aan de
pategorie van „stille behoeftigen" ge-*
regeld bij eene circulaire van 5 Januari
11. waarin het de medewerking inroept
van alle burgemeesters en plaatselijke
vluchtelingen-comité's teneinde deze onJ
dersteuning tot baar recht te doeD
komen
Het Provinciaal Comité gaat van de
gei' bedrag dan de werkelijke kosten van
den betrokken uitgewekene.
De nadruk wordt er op gelegd, dat
Ier voorziening in behoefte aan kleede-
ren en schoeisel geene gelden dienen
te worden hesleed of geen geldelijke
onderstand mag worden verleend dan
nadat men zich heeft vergewist door ger
specificeerde aanvrage aan het centraal
magazijn van hel Provinciaal comité te
Vlissingcn adres ïpr. P. Dieleman) of
de benoodigde goederen aldaar niel
voorhanden zijn
Ten slotte onderstelt hot Provinciaal
comité dal de burgemeesters en de plaat
selijke comité's niet alleen onderliug zul
len samenwerken om deze hulpverlee
ning te d|oen slagen doch tevens ziclj
in verbinding zullen'stellen met de Bel
gische komiteiten ter voorkoming van
mogelijke dubbele ondersteuning en ter
verkrijging van inlichtingen.
Hel Provinciaal comité verwacht dat
spoedig zal blijken van welk een ont
stellenden omvang de nood ook onder
de uitgewekenen van bovenbedoelde
klasse is geworden en dat zeer belangrijke
geldmiddelen noodig zullen zijn om in
de dagelijks grooter wordende nijpende
behoefte te voorzien. Voor zijn „Fonds
voor de Stille Behoeftigendoet het
comité dan ook een beroep op alle wel
gestelde ingezetenen der provincie, ope
dat zij nog eene gift zullen willen af
zonderen voor dit speciale doel. Zooals
bekend is penningmeester van het Prof-
vinciale Comité mr. <1. F. van Deinse te
Middelburg.
Nog kunnen wij. infjaansluiting niet het
bovenstaande meedeeien dat op voorstel
van hel Provinciaal Comité door het
plaatselijk comité alhier, reeds sedert
eenige weken deze. hulpverleening is
aangevangen en eene dames-commissie
belast is mei de uitvoering van dit on|-
derdeel van het plaatselijk vluchteling
genwerk.
In een bekendmaking wijst de bur
gemeester van V1 i s s i n g e n erop, dat
er op beperkte schaal gelegenheid be
staat voor stille behoeftige Belgische
vluchtelingen om eenige geldelijke hulp
of tegemoetkoming te krijgen uit bij
dragen door comité's en particulieren
bijeengebracht. Zij worden uitgenoodigd
zich bij voorkeur lot hem le wenden.
In een andere bekendmaking noodigt
de burgemeester de welgestelde inge
zetenen uit geldelijke hulp daarvoor te
verteenen aan den penningmeester van
het Prov. 'Comité, mi'. J F van Deinse
Middelburg.
Vrouwen van verdachte zeden.
De minister van binnenlandsche za
ken heeft aan de commissarissen dei-
gedachte uit dat de hulpverleening aan Koningin nadat zijn aandacht daarop
deze klasse van uitgewekenen te kost}- is gevestigd met het oog op gevaar,
baar zal blijken dan dat deze voor rijks}- dat de aanwezigheid in ons land van
verzekering zal ltunnen geschieden, aam vrouwelijke vluchtelingen van losse ze
gezien de regeering als maximum der den voor onze openbare gezondheid en
gewone kosten van ondterhoud een be-1 zedelijkheid oplevert, bericht, dat het
■drag van f 0.35 per volwassen persoon hem gewensclit voorkomt, dat alle pu-
per dag heeft gesteld; waar het comité blieke vrouwen onder de vluchtelingen,
nu over geldmiddelen beschikt, welke henevens alle vrouwen, die zich bui-
uitdrukkelijk zijn gegeven om aangewend ten echt met mannen afgeven, onver-
te worden ten bate dezer behoeftigenwij ld, desnoods tegen haar wil. wor-
van beleren stand, wenscht het van alle den overgebracht naar het vluchtoord
burgemeesters en plaatselijke comité's te Nunspeet.
Opgaven te ontvangen van eventueel voor
die ondersteuning in aanmerking komen
de gezinnen.
Voor het verleenen van deze (hulp
zal niet gewacht worden tot de .laatste
frank uil de zakken der uitgewekenen
zal zijn verdwenen, doch wordt reeds
dan eenige ondersteuning verstrekt als
nog geen direct gebrek bestaat, omdat
het comité het wenschelijker acht om
Een Oude.
Te Roosendaal is, naar de N R. C.
meldt, een Belgische vluchteling aan
gekomen, die 104 jaar' oud id.
Te Bergen op Zo om.
Dinsdagmorgen zijn naar de Avonjd-
ster meldt, een lOtal Belgische vluch-
Dit Stad en Provincie.
vluchtelingen zoo lang mogelijk ook telingen, die zich aan de verordenin-
voor een deel uit eigen middelen in f°n van viuctitjcajnp vergrepen had-
hun onderhoud le laten voorzien, al naar de werkinrichting te Veen-
moge hunne ondersteuning dan ook eert- j huizen overgebracht,
der moeien aanvangen, dan te wachten N'°« meerdere zulten daarheen ge-
totdal hunne geldmiddelen totaal zijD7"nnen worden.
uitgeput en zij geheel en uitsluitend, zijl Gistermorgen werden 750 vluchtehn-
het dan enkele weken later, op onder- ?en P01" e lira trein naar het vlueiite-
houd van '.vege de publieke liefdadig^ i hngenlemi]) le N imsp.-e,l overgebracht,
heid zullen zijn aangewezen- 7 Traren er Bij, die niet graag
Echter wordt den burgemeesters en 1|!cl vr'Je k0mP 10 Bergen op Zoom ,ver-
plaatselijke comité's op liet hart gedrukt °m Bol met dat van te Nunspeet
deze ondersteuning niet of in mindere te verwisselen, dat op ongeveer ander-
I matetoe te kennen, telkens ats ven- !10 u.ur van gemeenschap ge-
moeden bestaat dat een uitgewekene, 1S en ,waai' men niet naai'goed-
die daarvoor in aanmerking wil komen, fn^en mag ui- en uitloopcn.
niet eerlijk zijn linancieeien toestand De, tegenwoordige kampsrommandant
bloot logt ot zich ven zijne geldmiddel Be Ie Imtenant dor artillerie, Quadck-
len ontdaan heeft in het vooruitzicht k0r. "t00^1 f ochler korte metten rnc-
van deze hulpverleening en in het al- f» rmmt «!le ongewenschte elemon-
gemecn wanneer voor misbruikon ernl- zo° 5P<»dig mogelijk op
stige vrees bestaat, en nimmer bot hoo-1 M
Uit Middelburg.
Ten opzichte van de in ons vorig
nummer opgenomen koersen volgens de
prijscourant van de Ver. voor den Ef
fectenhandel zij er op gewezen, dat
die cijfers, zooals altijd, te vinden wa
ren in de laatste kolom Door de ver
andering van het „hoofd" waren onwil
lekeurig ook de aanwijzingen V. K. en
L. K. weggevallen.
De, jonge boeren en boerinnen
hebben hel gisteren met „Nieuwjaars
Donderdag" wat het weer betreft al
heel slecht getroffen Aan hun vroolijke
stemming echter deed dit niet veel af;
hun sclioone (1) liederen klonken tot
vrij laat in den avond over de fetraten.
Alles liep echter zéér ordelijk af. Slechts
een boerenjongen, die op de .Markt tel
kens volksoploopen veroorzaakte, moest
door de politie in verzekerde bewaring
worden gebrachl
o—
UitVlissingen
Omtrent de passenkwestie bij het
Belgische en Engelsche consulaat Le
Vlissingen vernam de VI. Crl. nog
dat groote ontevredenheid is gekweekt,
doordat de Belgische consul een groo
ter aantal passen uitgeeft dan dooi
den Engelsehen consul dagelijks wor
den geviseerd, Hierdoor neemt de toe
loop van menschen 'bij het Engelsche
consulaat toe en wacht velen daar te
leurstelling, omdat zij hun passen niet
geviseerd kunnen krijgen en daardoor
eerst later naar Engeland kunnen ver
trekken.
De bedoeling van dëze opmerking is
blijkbaar, dat hier de fout niet zit bij den
Belgischen consul, doch bij den Enget-
schen.
De Christelijk-Historische kiesver»
eeniging le Vlissingen heeft beslot-
ten de candidaluur-W. Anker in verband
met de tijdsomstandigheden ditmaal niel
te bestrijden
Uit Zuid-B eve land.
Donderdagavond heeft dè heer II
Spiekman, lid der Tweede Kamer, een
spreekbeurt vervuld voor de afd. Goes
dei' S. D |A. P. over De Oorlog, de sociaalk
democratie en de toestand der arbeiders/-
klasse
De zaal was vrij goed bezet, grootenf
deels door de alhier vertoevende vluch
telingen
Men schrijft ons uit K a p e It 1 e
29 Dec. is onze burgemeester, de
heer P. J. van der Mandere, 70 jaar
geworden. AVars van alle uiterlijk ver
toon, was hij evenals vorige jaren zijn
acatiedagen bij zijn familie in den
Haag door gaan brengen.
Daarvan teruggekeerd werden hem1
Woensdag verschillende geschenken over
handigd. Van den raad met den secre
taris kreeg hij een mooie ambtspen
ning; van de burgerij een paar prach
tige stoelen.
De St. Ct. van heden bevat een
wijziging in de statuten (bijv. no. 9)
van de weerbaarheidsvereeniging (vroe
ger schielvereeniging genaamd) „Voor
Nederland en Oranje" te Kloe tinge.
Donderdagavond was er te Nis-
se een algemeene vergadering gehou
den van de vereeniging voor Diacones-
senarbeid, opgericht door de Herv ker
keraden te 's Heer Arendskerke, Hein-
kenszand en Nisse, onder voorzitter
schap van den heer A. F. C. Pont.
Ter tafel kwam het jaarverslag over
1913 en ook een verslag van zuster
Anna Slubert. Bij de rekening en ver
antwoording bleken de ontvangsten
f 1014,675, te bedragen en de uit
gaven 1' 998,26.
Tot bestuurslid werd gekozen mevr.
Hoorweg—Wisse in plaats van mej. H.
Vermande, naai' elders vertrokken.
Er werd besloten den heer H. A.
C. Snethlage, predikant-directeur van het
Diaoonessenh nis te 's Hage uit te noo-
digen een spreekbeurt r in de drie
gemeenten te houden.
Woensdag is op de werf Zeeland te
II a n s w e e r t met gunstig gevolg te
water gelaten een sleepschip van 67 x
8 20 X 2.15 M voor rekening van den
heer II. Mayer te Duisburg-Ruhrort iu
aanbouw, waarna de kiel is gelegd voor
oen schip van 86 25 x 10,20 x 2.50 M.
voor Duitsche regeering
Uit Noord-Bevelantf.
Eenvoudig, zooals zijn geheeie le
ven was, werd Donderdag jl. le Wis-
senkerke wijlen de heer G. L. van
der Ileijde begraven. Behalve *l,oor de
famitieleden werd de baar gevolgd door
den burgemeester, de beide wethou
ders en een aantal raadsleden, gemeen
teambtenaren, vertegenwoordigers van
polderbesturen en vrienden Door dpn
burgemeester, hel hoofd der openbare
school en in een slotwoord dooi' den
predikant werden die veelzijdige ver
diensten van den ontslapene herdacht.
De zoon dankte voor de bewezen
eer. Alien verkeerden onder den in
druk dal men een goed raensch ten
grave had gebracht.
Uit Tholen
Volgens den regenmeter van hel
K N M. Instituut te S t a v e n i s se
viel daar in 3914 een totaal van Jill.8
m M. neerslag (in 128 aflappingcn) te
gen 868 8 m.M. in 1913 (143 aftappin
gen) en 869,1 m.M. in 1912 168 af
tappingen).
Uit Zee uws ch-Vlaan deren W D.
- Donderdag 14 Jan te half twee
nam. zal te Sluis de opening plaats
hebben van het Protestantsch Tehuis
aldaar.
KUNST EN WETTENSCHAPPEN.
Zeeuwsch Genootschap
In de Woensdag gehouden vergadering
van hel Zeeuwsch Genootschap der We
tenschappen hield de heer Dr D. Schoute
eene voordracht over hel wetenschappe
lijke leven van Dr. J. C de Man. Hij
schelste dezen als een uitstekend en on
bevooroordeeld criticus, die nimmer op
gezag geloofde, steeds een nuchtere»
geest toonde, eene alles aangrijpende be
langstelling bezat, maar daarbij ook met
de noodige, voor de wetenschap onmis
bare phanlasie begaafd was, in een
woord een koelbloedig idealist De Man
plaelil alles te publiceeren wat door hem
onderzocht werd Vandaar dat meer dan
zeventig geschriften over allerlei onder
werpen van hem het licht zagen, welke
spreker in verschillende onderdeelen
splilste. Zoo bewerkte de Man talrijke
gegevens op antliropologisch en craniolo-
giscli gebied, welke wellicht later eerst
naar waarde zullen worden geschat. Een
vijf-en-twintigtal brochures behandelen
historische onderwerpen, waarbij de Man
de op andere schrijvers door hem toe
gepaste kritiek niet altijd uitoefende op
zijne eigene conjecturen Maar ware de
Man zonder die soms gewaagde, altijd
vernuftige conjecturen wel de geestige,
oorspronkelijke onderzoeker geweest, die
hij nu eenmaal was?
Hel vruchtbaarste heeft de Man zich
bewogen op het gebied der volksgezond
heid in den ruimsten zin. Spreker behan
delde in het bijzonder een drietal op
stellen van de Man: over eene epidemie
van typhus te Arnemuiden in 1843, welke
de Man dadelijk als eene besmettelijke
ziekte herkende en met goed gevolg be
streed over eene cholcra-epidemie in
het jaar 1849, waarbij de Man tot het
juiste inzicht kwam, dat de cholera eene
infectie-ziekte was, eindelijk over eene
epidemie van pokken in 1855 Door zijne
studiën op liet gebied der volksgezond
heid werkte de Man in menigerlei opzicht
opbouwend. Hij was het, die bet eerst
aandrong op eene behoorlijke inrichting
onzer ziekenhuizen en met name op de
inrichting van een afdeeling voor de bet-
handeling van besmettelijke patiënten.
Een dankbaar applaus getuigde van
de ingenomenheid der talrijke toehoor
ders met het gehoorde. Geen wonder:
de. lezing was klassiek van inkleeding en
vorm.
ONDERWIJS.
Benoemd tot onderwijzeres in dp
Nuttige handwerken aan de O. L.
School te Oud-Vossemeer mej. II
M. de Graaff te Kinderdijk.
Voor de vacante betrekking voor
hoofd der school te Biervliet, is
geen enkele sollicitatie ingekomen.
