MIDDELBURGSCHG COURANT. r 4 188' Jaargang, 1918 Woensdag 6 Januari Binnenland. FEUILLETON. DE ONGEKROONDE KONING Dit Stad en ProvinGle. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland franco p. p. f 1.25. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Adrertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één nar te bezorgen. NEDERLAND EN DE OORLOG. Commissies voor voedingen hïj'verhei.d. Maandag is door minister Posthuma (geïnstalleerd de commissie, welke als onderdeel van Kon. Nat. Sleimcomilé tot taak heeft de regeering in te lichten omtrent de maatregelen, die in de huidige omstandigheden te nemen zijn in het belang van de voeding van mensch en dier. Voorzitter dezer comlmissie is mr. J T. Linthorst Homan, voorzitter van het Landbouwcomi té Gisteren werd Voorts onder leiding van minister Posthuma de eerste vergadering gehouden van een dergelijke commissie die de belangen der nijverheid zal be hartigen. Voorzitter dezer commissie is prof De .Vooyat Mi ais voor brood Door het station voor Maalderij en Bakkerij te Wageniugen zijn proeven genomen met maïs als bijmengsel van tarwe voor de broodbereiding Voor wittebrood leent het zich alleen als een klein percentage wordt toegevoegd, 25o/o is al te veel, dan wordt het brood te zwaar en dicht. Voor de bereiding van bruin brood (ongebuild) is maïsbloem in hooge mate geschikt. De volgende mengsels van grondstoffen zijn o.a. gebruikt- twee deelen ongebuild tarwemeel, een deel tarwebloem en een deel maïsbloem; twee deelen ongebuild tarwemeel en een deel maïsbloem. In beide gevallen werd zeer smakelijk brood verkregen. Dit brood blijft zeer lang versch, zeker even lang als dat geheel van larwe (be reid, terwijl de smaak niet in liet fminst daarvoor onderdoet. Nog wordt nage gaan of niet een grooter percentage maïs bloem met succes is te bezigen. Ook zullen proeven worden genomen met gemalen mais, waarbij dus de „zemel" ook gebruikt wordt. UIT DE STAATSCOURANT. Bij Kon. besluit: zijn bevorderd bij ;den vijkswaterstaat met ingang van 1 Jan. tot ingenieur 2e kl. J. P. Walland eti J. F. Schönfeld; tot opzichter 2e kl. H J. Mars man en L. G. van Breen; tot opzichter 3e kl.. K. Visser, F. B. Zijlstra en S Sijbesma; tot bureelambtenaar 2e kl. W. Breu- ker; tot ambtenaar bij den Alg. dienst le kl. P. Vierkant; te rekenen van 1 Mei 1914: tot opzichter le kl. T. Huitema, I,. M Korevaar, J. Heestermanen J. Klippus; tot opzichter 2e kl. J A Steinz en W. E Janson; te rekenen van 1 Juli 1914; tot opzichter 2e klasse C. H. van der Vet tot bureelambtenaar 2e kl. A. Woet- ders. Roman van RAUL OSKAR HIGKEI. i naar het Duitsch. Nadruk verboden. Uit Middelburg. Onder de Belgische vluchtelingen hier ter stede zijn nog enkele go- vallen van typhus geconstateerd. Dank zij het toezicht en de voorzorgsmaatre gelen sedert het eerste hier waarge- genomen geVal, is liet mogelijk ge weest deze nieuwe gevallen waarop men nadien eenigszins was voorbereid, spoedig te constateeren, en de zieken te isoleeren Dat toezicht blijft waak zaam, en er is dus geen reden voor eenige ongerustheid Het aantal bons voor warm eten bei- droeg heden 1202 Betreffende de ontwikkelingsavonA den hier ter stede te houden voor de militairen kunnen wij thans mededed- len dat de heer Jacq Frank behalve op 8 ook op 11 Januari een voordrachtavond zal houden; de van den heer D J. van der Horst Serie genoemde data, 18 en 22 Januari blijven onveranderd; de heer C. A. K. Nonhebei zal niet 12 en 15, doch 14 en 15 Januari een spreekbeurt vervullen: de data van den heer W. C. van de Volkere te Vlissingen 27 en 29 Januari, van den heer L, A. Stofkoper 1 en 5 Februari en van den heer J. W. Vienings uit Goes 23 Februari blijven on veranderd. De uitvoering door het kinderzangkoor onder leiding van den heer G. Houtekaf- mer uit Westkapelle, zal 10 of 12 Fe^ broari plaats hebben in de Bogardzaal, de overige avonden kan over het Mi tb tair Tehuis' worden beschikt. Met de directie der stoomtram „Wal cheren" is' eene overeenkomst geslo1# ten voor het vervoer der militairen per extratrein. Uit Zftld-Bevelant. - Over het jaar 1914 zijn de ha ven van Goes binnengekomen 986 sche pen met een tonneninhoud van 97095 ton en uitgevaren 990 vaartuigen met een tonnemaat van 97601 ton. Het vorige jaar bedroegen deze cij fers resp. 1232 en 1230 met tonnenin houd van 127891 en 127603. Bij Kon. besluit is benoemd tot gezworene van het waterschap Krui- ningen, D. Lindenbergli, te Rruiningen. KERKNIEUWS. Ned Herv. Kerk. Beroepen te Veenendaal Remmen, te Oud-Beijerland. Bedankt voor Krimpen aan de Lek, H A. Heijer, te Renkum. Geref. Kerkoa Beroepen te Brielle, M. Post, Vlaar- dingen, te Edam, dezelfde; te Borssele- Driewegen, E. J. van Voorst, Rens- woude. Bedankt voor Reeuwijk-Sluipwijk, P. Jukkenekke, Kockengen ONDERWIJS. Benoemd tot onderwijzeres aan dte Rijksleerschool alhier, mej. C. H. Lensz, thans in gelijke betrekking te Steenbergen •58). Er werden harde, booze woorden gesproken. Woorden die diepen indruk aakten en scheidsmuren oprichtten. Toen Evelyne vertrok, was haar fijn, anders zoo vriendelijk gezicht koud en somber. „Hoe scherp zijn haar trekken eigenlijk", zei Gwendoline, bij zichzelf; zij had zich dien heelen tijd stil op den achtergrond gehouden. „Een on- emelijk egoïst wezen", zei von Erx- leben. Het kookte in hem: hij zou die infame opmerking van de jonge mevrouw Biggar zijn geheel© leven niet •rergeten. Benige dagen daarna kwam Evelyne terug, ditmaal in gezelschap van Klaus. Na eindeloos aarzelen besloot Beate hem te ontvangen. Hij zag bleek, uitgeput, maar hield zich uitstekend. Op zijn gezicht was een aandoenlijk hulpeloos lachje, zult mij dat kleine ongelukje toch niet zoo erg kwalijk nemen, Ati?" zei hij en ging op den rand van 'het bed zittenen vatte de hand van zijn vrouw Zij lag onbeweeglijk en zag hem rus- lig en ernstig aan „Het is uit tusschen, ons, geef je geen moeite, Klaus Hij speelde met de kant van haar mouw. „Eén enkelen keer moest je het nog eens met je vagebond pro- beeren." Hij boog zich tot haar over om haar 'hand te kussen. „Tk ben zoo kwaad niet. Of Zij liet niet toe, dat hij haar hand kuste. „Het is uit tusschen ons", her haalde zij toonloos. „Als ik je beloof, Ati „Je houdt je beloften niet." I „Ik zweer je „Je verbreekt je eeden." KUNST EN WETENSCHAPPEN. - De heer Louis Boer (cellist) die de volgende week met eenige anderen a f- h i e r twee concerten zal geven, een voor militairen en een voor het gewone publiek is Zondag als solist opgetreden in het Concertgebouw te Amsterdam, waar hij het B-moll concert van Dvorak speelde. De N. R. Ct. roemt hem als een beschaafden intelligenten kunstenaar, en prijst in 't bijzonder het zuiver gevoel en de ongekunsteldheid in het Adagio We willen hierbij nog meedeelen, wat vele muziekliefhebbers hier reeds weten, dat de heer Boer thans soloHcellist bij de Berliner Philharmonie zou zijn, wan neer de mobilisatie hem niet als reser vist naar ons land had geroepen Trouwens ook een van zijn medd- concertanten van de volgende week, de heer Versteeg, moest de le viooMesse- naar le Bayreuth verruilen voor zijn plaats in het leger. Beiden zijn thans te Vlissingen in garnizoen Zij wil niet trouwen. W inter slaap Ze worden zoo stil aan goede be kenden voor ons, deze wakkere vijl', die ons vast maandelijks van hun kunst genieten doen Het guitige vrouwtje en haar jeune amoureux, het echtpaar de Gruyter, heeft ons eerst vermaakt met een genoegelijk niemendalletje, een één-bedrijf, dat meermalen een gullen lach deed daveren door de zaal „Zij wil niet trouwen", dan uit eigen vrije keuze en zoo is 't ook met hem', Uit eigen oogen zullen zij beiden kijken en nemen wie hun bevalt. Zij wor den op elkaar losgelaten en willen daarom dus niet, maar.... zichzelf dwang op te leggen is d ubbele dwang, en de ontknooping is daar! En meteen zijn we in de stemming gebracht, een stemming welke zich zelfs door geen „Winterslaap" laat verstoren. Over dit beroemde" tooneelspel, zooals het pro gramma zegt, zullen we niét veel uit wijden Het is een uitstekend speel stuk, dat de vijf vertooners in staat stelt op gelukkige wijze hun talenten naar voren te brengen. Mevrouw de Gruyter, als een jonge, haai- doodsche omgeving ontgroeide vrouw boeide door haar levendig spel, daarin d,oor haai man, die haar uit den winterslaap komt wekken en Tony Queekers, a Is haar verloofde naar o uden trant, uitstekend terzijde gestaan Het ingehouden spel van den laatste in het tweede bedrijf trof ons vooral En wat was zijn vrouw kostelijk als de bitse, verzuurde tante. De heer Schmitz, de vader, liad in dezen draak ook vaak goede mo menten; in het tweede bedrijf, bij de eetscene raakte hij er echter geheel uit en ook verder was het gemis aan rolvastheid vaak hinderlijk, het gaf aan de vertooning soms iets sleepends Dat niettegenstaande deze fout, en ondanks de fouten, die het stuk aan kleven als je in 't laatste bedrijf nog 't griezelige lijk zag hangen aan de zware vlechten, zou je je gemoede reerd in de bioscoop wanen de toeschouwers hebben genoten, is voor d© spelers den grootsten lof Met dat al blijft 't onverstandig' een houtvestersdochter bij een geëmanci peerde vrouw op kostschool te zendien, zelfs in 1915 Nu stond hij op en lachte „Een echt monster maak je ran mijToen kwam hij weer bij het bed en wilde haar oog zien. Hij geloofde niet dat het gekwetst was. Ze had de compres er alleen op gelegd om hem ongerust te maken, zei hij. „Het i9 een toeval dat ik aan het ongeluk ontsnapt ben een oog te ver liezen", zei ze en wierp de compres weg Hel was plotseling of een vreemde macht hem aanpakte en nederwierp Hij viel op de knieën, drukte zijn ge zicht naast haar in het kussen en schreide. Beate's vader stond in de aangren zende kamer, gereed ter hulp te snel len bij den eersten kreet van zijn dochter. Gwendoline steunde hem Zij zwegen beiden langen tijd. Zij waren diep onder den indruk toen zij r ongelukkigen man hoorden snikken „Ze zal hem vergeven en dan zal het weer een tijd gaan", dachten zij beiden, „hoe lang Y' De schouwburg was vrij goed bezet, al had t beter gekund Natuurkundig Gezelschap Maandagavond hield professor Dr J Boeke uit Leiden eene lezing over „diep- zeeonderzoek en diepzeefauna Nadat de aloude meeuing, dat de zee hiel en daar peilloos diep ei^ met de schepen te gronde richtende fantas-tische monsters (Kraken'1 bevolkt was, plaats had gemaakL voor de op waarneming steunende nieu were, dal de grootste diepten 8 a 9 K M. zijn, werd spoedig op grond van biologi sche gegevens door Edward Forbes de theorie verkondigd, dat beneden de licht- grens op 4 h 500 M geen plantaardig of idicrlijk leven mogelijk is en dus de- diepzee geheel ontbloot is van fauna en flora Toen echter in 1857 een gebroken telegraafkabel moest worden hersteld, bleek deze, die zich op eene diepte van 1500 a 1700 M had bevonden, geheel bedekt le zijn met koralen en schelpen De theorie moest dus worden herzien en nu begon een onderzoek, door dq Engelschen op touw gezel, neslaande in het uitzenden van het schip de Challen ger, dat 6 jaar lang de zee gepeild en onderzocht heeft. Het verzamelde mate riaal is gedurende 20 jaar door geleerden bewerkt en de resultaten opgeteekend in 50 dikke deelen, die de beschrijving be vatten van de in de diepzee gevonden fauna In de eerste plaats is gebleken, dat in de zee groote diepten en ook ondiepten voorkomen. (De Noordzee bijv is vrij ondiep, slechts op enkele plaatsen zijnj kuilen van 80 M gemiddeld is de diepte 40 50 M.). Lange bergruggen scheiden gebieden met geheel verschillende fauna van elkaar, zoodat dus geen gemeenschap dsartusschen blijkt te bestaan Het voorkomen van de zeelelie, een ko- raaldier, dat overigens alleen in fossielen slaat bekend was, deed vermoeden, dat we hier raet een relictenfauna te doen hadden, die ontsnapt was aan de invloe den, die in het overige gebied onzer aarde de veranderingen in de dieren- en plantwereld hadden veroorzaakt Bij nader onderzoek bleek dit echter niet juist. Hel onderzoek van de temperatuur bracht aan het licht dal deze op groote diepte vrij constant 2 3° C. is Dit wordt toegeschreven aan een langzame bene denstroom van de poolzeeën, die tevens voor aanvoer van zuurstof zorgt. De Golfstroom gaat niet dieper dan ongeveer 25 M Het peilen geschiedt door middel van het dieplood, een eenige IC G. zware kOgel om een buis, zoodanig aan een staaldraad gehangen, dat de kogel bij het aanraken van den bodem er af valt, de buis 80 c.M. in den bodem dringt en bij het ophalen een Zeebodem-monster (d w z. een „staal", geen ondier, Red naai- boven brengt. Om water op een bepaalde dieple te scheppen wordt een cilinder op die diep te gebracht, die, zoodra hij haar heeft bereikt, op vernuftige wijze wordt geslo ten en zoo een watermonster vandaan naar boven brengt. Luchtledige cilinders, die den met water ge vulden omsluiten, zorgen er voor, dat de temperatuur be waard blijft. Voor de temperatuurwaarneming heeft men echter een nauwkeuriger instrument in den omkeerthermometer, die men, na op een zekere diepte te zijn gekomen, Maar Beate had hem al te dikwijls na zulke uitbarstingen van wanhoop vergevenhet ontroerde haar vandaag niet meer. Buiten, in den kleinen tuin, liep Evelyne heen en weer, met Hauns- heinz, met wien zij besprak, welk een vreeselijk s chandaal het zou geven als Beate niet aan boord terug kwam Hier waren zij het middelpunt van ieders belangstelling, ze waren het aan him naam verschuldigd alles te vermijden, wat tot praatjes aanleiding kon ge ven. Het zou anders allen kwaad d,oen, in de eerste plaats Börries en Ingrid, wier toekomst er nu juist van afhing. Haimsheinz in zijn treurige, verslagen stemming, liet alles over zich heen gaan. Hoe die verwarring ooit zou op gelost worden, wist hij niet. Hij was werkelijk veel van zijn vader gaan houden Hel kostte hem moeite de schandelijke dingen die van hem ver teld werden te ge too ven. En toch voel de hij weer met zijn zuster het kan doen omvallen, zoodat de kwikdraad op een bepaald punl afbreekt, waarna de weging van hel zich verzamelende kwik de temperatuur tot op een tiende 8 nauw keurig geeft De bodembedekking wordt verkregen door dreggenhierbij gebruikt men zware linnen zakken met scherpe ijzeren ran den, van onderen nog voorzien van bos sen geplozen touw. waarin kleine beestjes blijven hangen. De levende wezens op bepaalde diepte worden gevangen door zoogenaamde planklonneUeu van zijden gaas die door een vaigewicht op bepaalde diepte wor den geopend en nu over een zekere lengte naar boven gehaald te zijn en op de wijze van een zeef de beestjes te hebben verzamelt op dezelfde manier weer worden gesloten Het onderzoek heeft geleerd, dat er zich op verschillende diepten verschil lende levende wezens bevinden De mi croscopisch kleine beestjes bezitten alle lange uitsteeksels, waardoor ze zwevend blijven Zijn ze gestorven, dan zinken ze en dienen tot voedsel voor hunne/ benedenburen, zoodat dus van af de plantjes aan de oppervlakte van de zee tol aan den bodem een voortdurende re gen van afgestorven levende wezens plaats grijpt, waarbij zoutgehalte en lage temperatuur van het zeewater de verrotH ting verhinderen. Behalve de reeds genoemde zeef5 lelie, die een zacht fosforesceerend licht verspreidt, vindt men glassponsen, die groeien om een 3 M lange kiezelnaald, venusmandjes, bestaande uit een kunstig weefsel van kiezelnaalden, die het dier als een nestje omgeven, slangensterren, die men kan beschouwen als zeesterren met zeer lange armen enz Garnalen en krabben onderscheiden zich door lange en fijne tastorganen Beestjes van 28 c M bezitten sprieten van 3 M. Vele der diepzeebewoners bestaan, als echte hongerlijders, slechts uit bek en staart en als een dergelijk individu zich bij toeval in een planktonnet bevindt, heeft hij gewoonlijk de overige inhoud in zijn maag doen verdwijnen, zoodat de vangst mislukt is. Merkwaardig is de aanwezigheid van lichtgevende organen, van verschillende kleuren die soms aan de uiteinden van een voelspriet voorkomen en het dier als Lantaarn bijlichten Ook zijn er, die op de wijze van een automoDiellantaarn van een soort reflector voorzien zijn. De rangschikking en kleuren der lichtgende plekken over de huid stelt de dieren in staat hunne soortgenooten te ontdekken Prachtig zijn de kleurschakeeringen bij de inktviscli en zeevleermuis zoodat we ons het leven in de diepzee als een toover" wereld moeten voorstellen De diervormen zijn over het algemeen de bekende, die zich. echter hebben aan(- gepast aan het leven in die bizondere omstandigheden. Men vindt de gewone vischvormen, voorzien van binoeleoogen en ook alen met oogen op lange sprieten. Ten slotte heeft het diepzeeonderzoek nog het vraagstuk van de voortplanting van de paling opgelost De volwassen par ling gaat naar zee, legt op groote diepte diepte (2000 M.) kleine glasheldere eitjes, die in ongeveer 6 ik 8 uur naar boven drijven en daar na een paar dagen ovenJ gaan in larven, die op hunne beurt weer naar de diepte gaan en groeien tot i 15 c.M. lange handvormige glasbek. bloed sprak het werd hem rood voor de oogen als hij zich voorstelde dat Klaus haar in zijn aanvallen van ra zernij 'reeds menigmaal mishandeld had. Na lange, pijnlijke en vruchtelooze pogingen besloot Klaus Teerbrögge zijn vrouw voorloopig hier te laten „Zij moest uitrazen" zei hij. Hij deed zijn best in tegenwoordigheid van ande ren *de zaak niet al te tragisch op te nemen. Daar zij zonder kleeren heenge gaan was, bood hij aan te laten in pakken wat zij den eersten tijd noodig mocht hebben. Hij verzocht haar schoonvader mee aan boord te gaan om hem daarbij te helpen. Evelyne moest nog aan land blijven ze wilde zich telefonisch met Heiligendaum laten verbinden om met Ingrid te spreken. Het jonge meisje moest onmiddellijk in den trein gaan zitten en overko men, want naar haar luisterde Bea te nog het meest. (Wiordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 1