UIDDELBURGSCHE COURANT.
Maandag
4 Januari
Binnenland.
N° 2
1Ö8- Jaargang
1918
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen.
Advertenties vóór één nor te bezorgen.
Oorlogsbelasting.
Met mèg'
Al® een leger baas is in een vijan
delijk land dan geeft ook het „Regle
ment op de wellen en gebruiken van den
oorlog te land" verlof om behalve de
gewone belastingen ook nog andere hef
fingen in geld te doen, maar slechts „ter
voorziening in de behoefte van het leger
of van hel bestuur van dat grondgebied."
Dat de manier waarop Duitschland
van dat recht in België gebruik maakt,
one antipathiek is, zal wel een uiting zijn
van een overgevoeligheid, die ons <le.D
oorlog nog altijd niet doet zien zooals hij
in werkelijkheid is. We hadden vroeger na-
ievelijk gedacht dat een oorlogschatting
voornamelijk een vergoeding was door den
overwinnaar na een opgedrongen oorlog
gëëischt wegens de daardoor veroorzaakte
kostesn. Maar om België, dat zich den oorl-i
log zag opgedrongen, nu niet alleen te
overweldigen en gedeeltelijk te verwoest
ten, nu ook nog zoo te persen, dat het
eenige honderden millioenen afgeeft, 't
is naar ons gevoel weer zoo'n onredelijk
heid, dat we begrijpen verkeerd te
voelen.
Maar zelfs ~d;1t besef kan ons toch
niet tot een goed begrip brengen van wal
er onlangs te Gent gebeurd is.
Ziehier de officieele meedeeling van
hel Duits'ch bestuur, aangeplakt te Geut
„Langs de baan van Gent—Terneuzcn
werden onlangs door Belgen en met op-
gezet ten wil, verscheidene honderden
meter telefoondraad, toebehoorende aan
die D.uitsche overheid, vernietigd De
plaats van hel misdrijf bevindt zich op
het grondgebied van Gent. De stad Gent
is dus verantwoordelijk voor het misf-
drijf.
„Ik leg aan de stad Gent eene oorlogsf-
belasting op van 100 000 Mark in gouden
geldspeciën te betalen op een aan te
duiden plaats.
„Ben deel van 20.000 Mark in goud
moet binnen de drie dagen op het Paleis
van Justitie, in de oorlogskas gestort
worden, op vertoog van het tegenwoordig
stuk."
Geteekend: baron von Seckendorff, lui/-
tenant-generaal.
Nu zullen we niet eens' meer ingaan
op d© beweringen van burgemeester
Bnajim in den gemeenteraad, dat het feit
weken geleden plaats had te Wondel,-
gean langs een weg, die niet toegankelijk
is voor het publiek en die door
Duitsche soldaten bewaakt wordt. Men
zou zoo zeggen, dat, als er dan toch gev
stolen is, die Duitsche soldaten en niet
de stad Gent verantwoordelijk is.
Maar die kleinigheid laten we rusten,
tegenover de veel belangrijker vraag of
men dan heelemaal geen rekening meer
behoeft te houden met art. 50 van ge
noemd Reglement, luidend:
„Geenerlei gemeenschappelijke straf in
„geld of van anderen aard mag worden
„uitgevaardigd tegen de bevolkingen op
.^grond van persoonlijke haudelingen
„waarvoor zij in haar geheel niet als
„hoofdelijk aansprakelijk kunnen wort-
,,deai gesteld."
Er zijn nog altijd' veel Duitséhors
die niet kunnen begrijpen, waarom de
neutralen bijna zonder uitzondering zich
ergeren aan liet optreden der DuitSchers'
in België. Als ze zoo'n geval eens rustig
overwegen, daagt hun misschien eeu licht
Pp.
Misschien zeggen ze dat het ons niet
aangaat. Och, ten eerste mogen we daarom
toch wel een oordeel hebben, of niet' I
En ten tweeden weet niemand wat ons j
nog te wachten staat. En daarom kan 't
van belang zijn eens te herinneren aan
verdragsbepalingen, waarvan het bestaan
«Stï in België, blijkbaar vergeten wordt.
CONSULAIRE HULPVAARDIGHEID.
Zaterdagmiddag ontvingen wij het vol
gend ingezonden stuk, dat wij tot onzcD
ignooten spijt toen onmogelijk konden
plaatsen, maar dat wij nu heden gaarne
opnemen.
Mijnheer de hoofdredacteur! j
Meende u niet met mij', dat een ondeii-
dieel van de consulaire bemoeiingen hier
in beslaat, dat aan de .onderdanen van
het rijk door hetwelk de consul is aange
steld, de best mogelijke hulp en voor
lichting door dien consul moet worden
verstrekt en gegeven? Zoo ja, dan veri»
keert u evenals ik in dwaling, wat we)
blijkt uit de navolgende feiten, die ik
noodig vind der publieke opinie prijs
te geven, blijkende daaruit mede het opr
treden van den betrokken consul van
Engeland.
Volgens een op 1 Januari 1.1. in werf-
king getreden verordening mogen met
de booten der Maatschappij Zeeland uit
sluitend die Belgische passagiers wor
den mede genomen, welke voorzien zijn
van een pas, gelegaliseerd en geviseerd
respectievelijk door de consulaire agenten
van België eii Engeland.
Reizigers welke op 1 Januari om 8
uur wilden vertrekken moesten dus 31
December hun papieren in orde te laten
maken; doch wat zegt de Engelsche com.
sul le Vlissingen op 31 December? „De
verordening treedt op 1 Januari in wer
king, ergo ik legaliseer op 31 Decemf-
her niet"
De reizigers werden alzoo gedwongen
eerst pp 2 Januari te vertrekken en korf
den eerst op 1 Januari hun papieren in
orde laten maken, daar de Engelsche
consul adverteerde, bi de Engelsche taal,
opdat de bevolking uit de lagere klasse
van België het vooral goed zou begrijp
pen, dat hij daartoe iederen dag, uit ge»
zonderd Zondag van 12—4 uur gelegenheid
zou geven.
De teleurgestelden gingen dus 1 Jar
nuari op pad, geduldig en vol goeden
moed, doch. wat zegt op dien dag de Belt
gische consul?" Ik sluit van daag om 12
uur mijn kantoor, ik wil wel eens
Nieuwjaar houden". Wederom dus ler
leurslelling en zoo zitten vele reizigers,
waarvan het meerendeel zijn laatste geld
besteed heeft om een biljet naar EnH
geland te koopen, sedert Donderdag te
Vlissingen zonder middelen te wachten,
en ze zullen het alleen aan de bekende
welwillendheid van Maatschappij Zeeland
te danken hebben wanneer zij' in de
eerstvolgende dagen worden medegeno
men, daar natuurlijk voor iedere boot
hel beschikbaar aantal plaatsen reeds
lang van te voren is vergeven of be
sproken.
Hoe vindt u zulk een keurige regep
liug? Is het geen voorbeeld van goed},
doordachte samenwerking tusschen twee
consulaire agenten van twee geallieerde
mogendheden, een voorbeeld van admini
stratieve hulpverleening aan een meer
dan beklagenswaardig volk? Is het niet
meer dan ergelijk, dat een ambtenaar,
die voor een zaak aangesteld is, zijn
werk eenvoudig beperkt lot enkele uren
daags en in tijden ais deze, waarin wij
allen bij voortduring moeten helpen,
zonder te vragen naar uur of dag, op
Zondagen vacantie neemt, dus alles wat
Zaterdag te Vlissingen na 4 uur aanr
komt, verplicht tot wachten, en het pur
bliek, dat onmogelijk van de niéuwe re
geling zoo spoedig na de invoering daan-
van op de hoogte lean zijn dupe maakt
van gemakzucht en bureaugeest, en wel
licht niet te berekenen schade bezojggt,
door willekeurig het vertrek te belemmee
ren, ,om nog niet te spreken van de angst
waarin de wachtende betrekkingen aan
de overzijde van het kanaal verkeeren.
Achtend, Uw dw.
HIOOLEN
Middelburg, den 2 Januari 1015.
Het spijt ons dubbel dat wij dit stuk
je niet Zaterdag hebben kunnen plaat,
sen. want wat ons nader ter oore kwam,
over hetgeen sedert te Vlissingen voon-
viel maakt het hoogst gewen scht dat aan
den onhoudbaren toestand zoo spoedig
mogelijk een eind komt.
Nog altijd blijft de dienst op de bef
trokken consulaire bureaus beperkt tot
enkele uren daags, en geen Zondagse
dienst, hoewel er dagelijks 5 a 600 rei
zigers geholpen moeten worden. En het
resultaat? Dat slechts eenige tientallen,
per dag zoo gelukkig zijn hun passen in
orde te krijgen; dat de mailboot Zater
dag moest vertrekken met slechts 68
inplaats van met 500 passagiers, en heden
met even over de honderd; en dat voorde
bureaux van de consuls een dagelijks aan
groeiende drom van honderden mensehen
staat te wachten, geduldig maar steeds
wanhopiger wanneer ze, zooals de mees-1
ten, nu al sedert Donderdag iederen dag,
na uren wachten in koude en nattig
heid eenvoudig te hooren krijgen dat het
Sluitingsuur is gekomen. Geen enkele
poging wordt gedaan om ten minste nu
eenige meer van het publiek te helpen.
De honderden die niet geholpen zijn,
gaan weer heen, zeer velen met groote
zorg in het hart, hoe ze weer dien nieu
wen dag erbij zich zullen onderhouden.
Is het wonder dat er Zaterdag onder
die schare op de Boulevard een forf-
meel straatgevecht ontstond, waarbij naar
men. ons meedeelde een inspecteur van
politie onder den voet geraakte? Men
maakt op die manier iemand dol.
En het ergste is, dal die benadeeling
van zoo ontzagelijk veel particuliere
belangen 31 i e t noodzakelijk is, maar een
voudig een gevolg van een persoonlijke
regeling van de betrokken consuls De
Engelsche consul te Rotterdam was niet
zoo bureaucratisch om vóór den dag
van in werking treding van een veror
dening niets te willen doen voor de uil-
voering daarvan, hij viseerde op 31 De
cember wel de passèn. Daar ook zijn
de consulaire kantoren langer open dan
te Vlissingen, en daar wordt ook Zondags
het publiek bediend Waarom zou dat
nu (e Vlissingen niet even goed kunnen,
zoo niet in gewone lijden, dan toch wel
in de abnormale omstandigheden gescha
pen door de plotselinge pas-eischen?
DE GROOTE LEENING.
Misschien dat wij heden nog nadere
berichten uit Den Haag ontvangen om
trent het resultaat van den eersten in
schrijvingsdag (Zaterdag) Er werd reeds
gemeld, dal de algemeene indruk van
dezen eersten (tag gunstig was. De Koe
ningin en de minister van financiën
laten zich telegrafisch van hel verloop
der inschrijving op de hoogte houden.
De Nederlandsche Bank heeft thans
ook zelf een bericht gepubliceerd om'
trent de wijze waar.op zij bereid is mee
te werken ten einde de storting op de toe
gewezen inschrijvingen zoo gemakkelijk
mogelijk te maken, en beleening te slui
ten en voorschotten te geven op onder
pand van de staatsobligaties.
Men lette echter wel dat de Neder
landsche Bank zich niet met inschrijf»
vingén belast. Inschrijvers die van haar
medewerking willen gebruik maken, heb
ben dus him inschrijvingen in te le-j
veren.
Over de wijze van stortiug door bei-
middeling der Nederlandsche Bank zon
der beleening komt in de eerst volgende
dagen een nadere meedeeling.
Over de storting door middel van be
leening en over de beleening van obliga1-
ties van hen doe uil eigen middelen stor
ten, bevestigt de Bank nog eens de
meedeelingen in het eind der vorige
maand gepubliceerd door den minister
van Financiën.
Als „korte aanwijzingen voor de be-
leenersw'ordt ten slotte het volgende op
gemerkt:
De inschrijver, die de hulp wenscht ip
te roepen van de Nederlandsche Bank
voor beleening, heeft dus het volgende
te doen.
Hij levert bij het bankkantoor in
a het biljet van toewijzing van wege
den Staat aan hem uitgereikt, of een
volgbriefje van zijn bankier, commissioni-
niar enz. op diens gecombineerd biljet;
b de opdracht tot storting op in*-
schrijVing, ingevuld en onderteekend;
t\ de overeenkomst (ingevuld en oiï~
derteekend) vermeldende het surplus cn
het bedrag der obligaties Nederland
1914, dal bij de opeenvolgende stortingen
of bij volstorting als onderpand onder
deze akte zal worden gebracht.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Vrijdag werden 1105, Zaterdag 1199,
Zondag 1181 en heden 1194 bons voor
warm eten afgegeven.
H. M. de Koningin is hedenmorgen
naar Maastricht vertrokken voor een
tweedaagsche inspectietocht in Zuid-
Limburg.
Uitvoerverboden.
Verboden zijn de uitvoer van levende
en geslachte hoenders en van brood-
Van brood kan uitvoer van bepaalde
hoeveelheden worden toegestaan, ten
behoeve der dagelijksche behoeften van
de in de onmiddellijke nabijheid der
grens op vreeand gebied wonenden, in
dien deze zich in eigen land niet of on
der zeer bezwarende omstandigheden
kunnen voorzien.
Voor onze militairen.
Op gelijke wijze als de vereeiniging
„Onze Vloot" ecnigen tijd geleden oen
30-tal uitstekende harmonica's aankocht
en deze verzond naar verschillende posten
aan de grenzen, zijn thans door haar 6
groote gramophoons gekocht, welke ge*-
regeld zullen circuleeren over de 42 post
ten der militaire kustwacht.
Wegwijzers.
Herhaaldelijk werd in den laatste!)
tijd in de pers de aandacht gevestigd
op de aanwezigheid van wegwijzers op
verschillende punten, terwijl de A N.
W. B. de zijne heeft doen wegnemen
Men kan echter, zoo wordt nu ge
meld, ten dien aanzien volkomen gerust
zijn, daar de aandacht van de leger-
ah tori teilen op de zaak is gevestigd;
het wordt onnoodig geacht onder de
tegenwoordige omstandigheden: alle weg
wijzers te verwijderen
Het kamp te Nunspeet.
Een der redacteuren van „Het Volk"
heeft op verzoek van den Minister van
Binnenlandsche Zaken Zaterdagmiddag
een vrij langdurig onderhoud met den
Minister gehad over (den toestand in het
vluchtoord te Nun speet, ten einde den
Minister zijne indrukken van een lcorl
geleden aldaar gebracht bezoek mede
te deelen.
De Minister heeft met de meeste
aandacht kennis genomen van de door
den journalist aangewezen misstanden
en de door hem noodig geachte ver
beteringen betreffende de inrichtingen
der loodsen, de vrijheid van bewe
ging der vluchtelingen, den geest waar
in het toezicht in het vluchtoord wordt
gevoerd, en heeft ernstige overweging
toegezegd van de door den journalist
aangegeven denkbeelden, teneinde in de
medegedeelde misstanden verandering
te brengen.
Levensmiddelen voor België.
Van bevoegde zijde verneemt men. dat
de Nederlandsche gezant te Berlijn, ge
steund door ambassadeurs van Spanje en
de Véréehigdé Staten, zich tot de Duit
sche regeering gewend heeft in zake het
requireeren van levensmiddelen in Bel
gië De Duitsche regeering heeft naar
aanleiding daarvan 'a anstonds de ver1-'
zekering gegeven, dat zoolang de Belgi
sche bevolking van elders voorzien wordt
van. levensbehoeften; en nog gedurende
redelijken tijd daarna, geenerlei requisi
te zal plaats hebben, noch van de België
uit het buitenland toegevoerde, noch van
de aldaar aanwezige voorraden. De nut
tige werking van liet Internationale Steun
comité is aldus ten volle verzekerd.
Een waarborg voor onzen
handel.
Van de „meest bevoegde zijde" wordt
aan het „Hand." het volgende medege
deeld:
De regeeringen van Frankrijk, Groot-
Brittannië en Rusland, kennis genomen
hebbende van de (oprichting van liet doel
der Nederlandsche Overzee Trust Maat
schappij, hebben aan de Nederlandsche
regeering verklaard, dat contrabande--
goederen aan die maatschappij geconL
sigaeerd, niet zullen worden opgehouden.
Tevens hebben de genpemde mo
gendheden aan onze regeering de ver
zekering gegeven, dat verscheidene niet
tot de allereerste levensbehoeften be-
hoorende voedingsmiddelen, wanneer zij
aan particulieren geconsigneerd zijn,
eveneens ongemoeid zullen worden ge
laten, tenzij onmiskenbaar vaststaat, dat
die particulieren tussclienpersonfen voor
levering zijn aan de regeeringen der
tegenpartij.
Aan dit bericht, voor Nederlandts
scheepvaart en handel van ongemeene
beteekenis, kan nog worden toegevoegd
dat, naai- wij van de Nederlandsche
Overzee Trust-Maatschappij vernemen,
deze hare diensten zal verleenen niet
alleen voor aanvoeren van door een
der oorlogvoerenden tot contrabande
verklaarde goederen, maar ook voor
aanvoeren van goederen, waarvan oor
logvoerende staten den uitvoer uit hun
gebied alléén toestaan onder beding
van die goederen niet naar het ge
bied van de tegenpartij zullen worden
vervoerd.
Een zonderlinge geschiedenis.
De „Messagero." verneemt uit Port Said,
dat de Engelschen het Suez Kanaal zeer
streng bewaken omdat den laatsten tijd
verdachte ongelukken zijn voorgekomen.
Zoo zouden twee henzine-dépols op den
oever van het kanaal en een schip dat de
Engelsche troepen van water voorzag,
in de lucht zijn gevlogen.
Een. Nederlandsch stoomschip zou door
onverklaarbare oorzaak zoo groote. scha
de hebben gekregen aan den ketel en
aan beide schroeven, dat het zonder
spoedige hulp gezonken zou zijn. De naam
van het sfehip geeft het Italiaansche blad
niet ,©p.
Uit Stad en ProvinGie.
Uit Middelburg.
Op 1 Januari zijn de kinderen der
Belgische school a 1 h i e r dén wn bur
gemeester op het stadhuis gaan Nieuw
jaar wenséhen, waarbij een leerlinge een
gedichtje voordroeg door hun onderwij--
zer. den heer Joh. Demaegt voor deze 'ge
legenheid gemaakt.
Voor de staatsmijnen in Limburg
worden Belgen, liefst Vlamingen, opgei-
roe pen om in die mijnen werkzaam te
zijn. Van de gelegenheid om zich hiervoor
aan te melden, werd Zaterdagmorgen
door 6 alhier vertoevende vluehtelif
gen gebruik gemaakt.
Uit -Vlissingen.
1 Januari 1,1. is voor alle bij
de stoom vaartmij. Zeeland in dienst zijn
de ambtenaren, beambten en werklie
den, alsmede opvarenden van de mail
booten een pensioenregeling in werking
getreden.
Daarmede is zeker een groote schre
de gezet op den weg, die leidt tot
lotsverbetering. Vooral wordt dit dui
delijk als men weet, dat de pensioenen
varieeren van f 300 tot f,2000, terwijl
van de belanghebbenden niet de min
ste bijdrage wordt gevraagd
De nieuwe centrale lot levering
van électrisch licht en kracht aan ge
bouwen en machines van de Kon. Mij.
De Schelde te Vlissingen is heden
in gebruik genomen. Op de torendraai-
ïcranen na zijn alle inrichtingen, waar
tijdens de aansluiting met handkracht
moest gewerkt worden, aangesloten
Het gebouw is gelegen in de Aagje
Dekenstraat, en opgetrokken op het
terrein van de vroegere stoomtramre-
Uit Znld-Beveland.
Bij Kon besluit is herbenoemd inet
ingang van 4 dezer, tot burgemeester der
gemeente Schore, J G. van Nieuwen-
huyzen.
Uit Noord-Beveland.
Te Wisse kerke overleed den
2en dezer de heer G. L. v d Heijde,
rustend gemeente-secretaris, in dm
ouderdom van 83 jaar. Ongeveer 2 i/a
jaar heeft hij die rust mogen smaken
in 't genot van een pensioen, hem dooi
den gemeenteraad toegekend.
Die rust was wel verdiend. Niet lang
na het verlaten der schoolbanken, in
1849, ving de overledene zijn admi
nistratief werk aan op het kantoor van
den toenmaligen burgemeester. Van lie
verlede breidde dit werk zich uit,
voor en nadat hij in 1873 tot secretar
ris was benoemd. Zoo was hij ontvan
ger-griffier of secretaris-ontvanger van.
de polders Thoorn, Sophia, Anna Friso,
Heer Jansz, Camperland en "Willem Ook
was hij ambtenaar van den burg. stand,
voorzitter van het burg. armbestuur en
heeft hij vele jaren de betrekking ver
vuld van organist in de Ned. Herv.
kerk.
Zijn arbeid bepaalde zich niet tot
de stipte vervulling zijner ambtelijke
plichten, doch ieder, die ook in da
gelijksche zaken zijn hulp inriep, vend
hem ten allen tijde tot helpen bereid
Zijn heldere geest, zijn sterk geheu
gen en opgewekt humeur maakten tot
den laatsten dag toe een gesprek met
hem interessant, zoodat hij als een
koppelteeken tusschen den ouderen cn
nieuweren tijd nog lang in veler aan
gename herinnering zal blijven voort
leven.
Uit Schouwen-DuIveland.
- Bij Kon besluit is herbenoemd met
ingang van 2 dezertot burgemeester dei-
gemeente Noord we lie, M. Hoogen-»
boom
Uit Zfeeuwsch-Vlaan deren O D.
- Met ingang van 16 Januari a.s.
is door den Commissaris der Koningin
benoemd tot bezoldigd veldwachter in
de gemeente Zaamslag de agent van
politie te Zierïkzee, J. van Westen-
brugge.
Uit Zeeuwsch-Vlaan deren W. D,
Zaterdag namiddag was het gedonr'
der van het geschut te C ad zand zoo
goed hoorbaar als nog niet is geschied,
zelfs het geratel van de mitraiileuzeg
kon -waargenomen worden. De rook waS
zichtbaar.
