MDDELBURGSCHE COURANT.
Zaterdag
2 Januari
1
138< jaargang.
1913
Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen-
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentien a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50;
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats
die zjj innemen
S3F* Advertenties róór één uur te 1
Dit nummer bestaal uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Vóór 11 JANUARI ÉÉN UUR.
Wanneer ge ook maar eenigszins in
aanmerking lcomt voor inschrijving op de
stantsleening van 275 millioen, schrijf
dan in!
Het is uw moreele verplichting als
Nederlandscli staatsburger den Neder-
landschen staal in dezen moeilijken lijd
le helpen En het wordl u makkelijk ge
mankt, doordal deze uitermate soliede
geldbelegging 5 pel. rente geeft.
Denk niet dat een bedrag' van f 100
of f 200 of althans een bedrag dal niel
in de duizenden loopt, niet welkom zou
zijn, en niet zou meetellen.
Integendeel f Tiet is gewensclit dal deze
leeïiing een volksleening wordt, dat
ook een groot aantal kleine bezitters
aandeelen in deze leening zullen nemen
Vandaal' de maatregelen die voorge
schreven zijn om, wanneer de leening
méér dan volteelcend moclit worden, die
kleine inschrijvingen in de eerste plaats
gleheel toe te wijzen.
Wie dus een bedrag van f 100 of van
veelvoud daarvan beschikbaar heeft,
schrijve op de leening in. Men kan dat,
als men niet de bemiddeling van een banf
kier wenscht, doen bij alle betaalmeesf-
meesters, bij de ontvangers der directe
belastingen in gemeenten waar geen be
taalmeester gevestigd is, en bij de post
kantoren in die gemeenten waai' men
geen betaalmeester of ontvanger heeft
Voor instellingen en fondsen die groo
te bedragen beschikbaar hebben, voor
particulieren of handelaars die veel geld
vrij hebben, behoeft wel geen extra-aan
sporing te worden gegeven. Voor hen die
him geld niet kunnen missen bestaan
trouwens de bekende gunstige bepalingen
voor beleening der stukken bij de Ncdeg-
tandsclie Bank
.De" hoofdzaak is schrijf in als ge
kunt. En ieder kan dat voor zich zelf
vaststellen.
OUDK1VUNISTER W, L. A. GERICKE r
Gisteren is te 's Gravenhage op 88-
jarigen leeftijd overleden de vice-admw
raai titulair W. L. A. Gericke, die van
.4 Aug. 1885 tot 26 Januari 1887 minis!-
ter was) in het kabinet Heemskerk Azn.
.NEDERLAND EN DE OORLOG.
Indië en de oorlog.
Reuter seint uit Batavië dat de bladen
de noodzakelijkheid betoogen, dat de rè-
Igeering krachtig zal optreden tegen een
wijdvertakte beweging onder de inlanders
pm Turkije in den oorlog met geldelijken
steun te helpen.
Nieuwe Vluchtelingen-
si troont.
De toevloed van vluchtelingen te Rooj-
sèndaal is vooral de laatste dagen <veer
kolossaal toegenomen. Vooral uit de om
streken van Kalmpthout, Kapellen en Esf-
Schen komen de Belgen weer met troepf-
jes tegelijk naai" Rooseudaal, gedwongen
mis zij zijn door den nijpenden nood aan
levensmiddelen (Grwt).
Uit Siai en Provincie.
Uit Middelburg.
Geërgerd hebben velen zich aan het
erbarmelijk geschreeuw op straat van
Sommige Oudejaarsavondr-vierders. Wie
voelde hoe ernstig juist dit jaar die
fivond was, kon slechts verachliug heb!-
ben voor het hinderlijke rumoer van die
lawaaierige benden. Misschien maar
Onze hoop is niel groot dat sommigen
van die schreeuwers zich zullen g<H
Schaamd hebben toen ze him roes uit
hadden.
Op Nieuwjaarsdag was er ook zoo
nu en dan nog al veel lawaai op straat;
een achttal personen werden wegens
dronkenschap verbaliscerd.*
Toen op Oudejaarsavond de politie op
het sluitingsuur, half een, na ging ofaï-
le bezoekers de café's verlaten hadden
werden hier en daar nog plakkers aange-
troffen$*-die echter bijna allen onmiddel
lijk op eerste aanmaning weggingèït-
Ook was dit het geval in liet café ,.de
Beurs" op de Dam, waar zich nog een
drietal militairen bevonden, toen de
agenten van politie Seijs en Kunst daar
kwamen De soldaten mopperden wel
wal tegen, maar gingen toch naar builen.
Nauwelijks waren de soldaten echter
buiten, of een hunner trok de jas uit en
sprong al vloekende op Seijs toe en
bracht hem theerdere slagen op het
hoofd en in liet aangezicht toe, terwijl
j ook de beide andere soldalen begonnen
met Seijs le mishandelen Deze mocht
i er evenwel in slagen den eersten soldaat,
dien hij wilde arresteeren, vast te liour
den, de agent Kunst zag zich genoodw
zaakl ter verdediging van zijn collega
j den sabel te trekken.
I Terwijl de arrestant, die dronken was,
'f zich hevig bleef verzetten, kwam een
I militaire patrouille ter plaatse De coniL
mandant dezer patrouille, een sergeant
der grenadiers, gelastte onder hevig
vloeken den soldaat uit de handen der
politie weg le halen en zeide „het is
j een militair, dien moet ik hebben". Eu
tegelijkertijd werd door hem en zijn sol
daten getracht den arrestant uit de lian-
den der politie los te maken
Ondertusschen kwamen steeds meer
dere militairen |op den Dam, die allen aan
het gevecht deelnamen, de arrestant
bleef echter in handen der politie, tot
even later assistentie van andere agen
ten kwam, die ook van hun sabels
gebruik maakten. Thans gelukte liet den
wo es ten arrestant naar het bureau over
le brengen, terwijl ook de patrouille
en de andere militairen het bureau bin
nentraden
Hier verscheen e «li ter ook de terri
toriale commandant die den militairen
geiasite naar de kazerne te gaan, aan
welk bevel werd voldaan,
Op het bureau bleek het dat de arre
stant bij hel gevecht verwondingen aan
het hoofd en aan een hand had opgeh
loopen. De militaire dokter verbond den
man op hel bureau, waarna hij naar de
kazerne en later naar hel hospitaal werd
ovei'gebracht Van dè agenten had Kunst
een wond aan een zijner beenen, waart-
door hij een paar dagen geen dienst lean
doen, terwijl Seijs verschillende builen
op hel hoofd heeft en" een dik oog en
twee andere agenten lichte schramcn.
Tegen den gearresteerden soldaat is
verhaal wegens wederspannigheid en
mishandeling en tegen den sergeant en
nog een soldaat wegens opruiing opge
maakt.
In verband met het hier vermeldde
willen wij mededeelen, dat wij uit eigen
ervaring en ook uit hetgeen wij van ad
deren vernemen tot de overtuiging ko
men, dat onder de mannen, die hier
thans in garnizoen leggen, een deel is
dal niet behoort tot de meest moreele
soldaten van ons leger.
De poltie heeft proces-verbaal opgej
maakl tegen den korporaal H. wegens
openbare Schennis der eerbaarheid.
Door de politie is aangehouden zcf-
kere W F. H. K. Sn. die uit het gesticht
Veenhuizen is ontsnapt.
In den Joacht vian iWoenSdag op Don
derdag werden door de politie op straat
aangetroffen een drietal paarden die uit
hun stal waren losgebroken. De deser
teurs werden opgevangen en in de stal
van de wed Minderhoud onder dak ge
bracht; den volgenden morgen werden
zij door den eigenaar afgehaald
Hedenmorgen had op den hoek van
dein Kortedelft en de St. Pielerstraal
een botsing tusschen twee wielrijders,
plaats, waarbij een der rijwielen deer
lijk gehavend werd.
Uit Vlissingen
Op het bureau van den stationschef
te Vlissingen zijn gedurende het jaar
1914 niet minder dan 770 voorwerpen
in de treinen gevonden, aangebracht.
Reizigers ,dïe voorwerpen in de treinen
hebben Laten liggen, wordt aangeraf
den hiervan spoedig mededeeling te doen
aan het .Staalsspoorbureau van gevom-
den goederen" te Utrecht. De model
len zijn op alle stations gratis verkrijg
baar.
In het afgeloopen jaar werden te
Vlissingen uit vluchtelingen geboren
61 kinderen, waarvan 6 buiten echtelijk,
geen levenloos en. 1 paai* tweelingen, 1
kind werd verzuimd aan te geven. Dat
de verzorging van die kinderen op uit|-
slckende wijze geschiedt blijkt wel uit
liet feit. dat alle geborenen nog in
leven zijn.
Onder de 43 overleden vluchtelingen
waren er slechts 4 aan typhus gestor>-
ven.
Uit Walcheren.
Vrijdagmiddag geraakte een autoj-
mobiel op den Nieuwen VliSsingschen
weg tusschen Souburg en dè
„Boschjes1" Van den weg af e« reed
over de rails der tram in de greppel
die legen den dijk aanligt. De vrij ern
stig beschadigde auto werd mede niet
behulp van de passagiers van de juist
van Vlissingen komende tram weder op
den weg gebracht e.n later, getrokken
door een andere au£o naar Middelburg
gebracht Intusschen was ook de train
van Middelburg door,gereden, omdat de
andere tram niet kwam toen stonden
beide bij Souburg en kon er dus niet
gewisseld worden, men liet toen de pas|-
sagiers van tram verwisselen en beide
trammen reden achteruit naar de plaats
waai' zij vandaan kwamen, er ontstond
natuurlijk eenige vertraging in den
dienst.
o
Uit Zaid-Bevelaud.
In dc Woensdagavond gehouden ge
meenteraadsvergadering van Ierseke
was van Ged. Stalen bericht ingekomen
dat de beslissing over het raadsbesluit,
waarbij het onderwijs in Engelsch en
Duitsch werd geschrapt, is opgeschort
totdat het advies van den inspecteur van
't lager onderwijs is iiigekomen:
Aangaande bedoelde vermindering van
het taalonderwijs was van 15 belangheb
bende ingezetenen e£i verzoekschrift in
gekomen oul den -ri «-effenden post op
de begrooting 1915 tot zijn oorspronke
lijk bedrag terug te brengen en het on
derwijs in Engelsch en Duitsch te hand
haven. Besloten werd het adres aan le
houden tot Ged. Staten hebben beslist.
De begrooting van 't burg. armbest.
werd ongewijzigd goedgekeurd in ontv en
uitg. f 9750.35.
Eveneens werden met algemêene stem
men goedgekeurd de aanvullingskohiè-
ren voor straalbelasting (bevatte 1 perr
ceel), schoolgelden (6 nieuwe aanslagen,
samen f 6.80) en hondenbelasting (18
honden, samen f 31.50)
De aftredende leden van hel burg
armbestuur de heeren J. M. v. Oevcren
en Chr Souke, werken herbenoemd.
Als gemachtigden der gemeente voor
de vergaderingen der waterleidings mij
werden benoemd de burgemeester en
de heer F. Cuperij .wethouder
Er werd een besluit vastgesteld tot
verhaal op de 'bijdrage voor inkoop van
diensttijd van vroegere gemeenteambtef-
naren die thans burgerlijke ambtenaren
(rijksambtenaren zijn Dit besluit gold
op 't oogenblilt één ambtenaar.
Met een heilwenSch voor 1915 sloot
de voorzittel' de openbare vergadering,
waarna in geheime zitting het aanvuJf*
lingskohier op den hoofd omslag 1914
werd vastgesteld.
Uit Zee u wsch-V laa n de r e n O D.
Woensdag voormiddag werd te
Koewacht een raadszitting gehouden
Een langdurige discussie ontstond,
aangaande de herbenoeming van den ge
meentegeneesheer, (tegenwoordige titula
ris de heer A. Verscheuren te Stekenc).
Aangenomen werd dat de heer V., die
ongesteld is, en tevens, zooals iedereen,
niet vrij en geregeld over de grens!
komen mag, verplicht is te zorgen voor
een Nederlandsclien plaatsvervanger ten
zijnen laste, zoolang tot het verkeer over
de grens weder is, zooals het vroeger
was.
Uit Zeeuwscli-Vlaan deren W D.
Op initiatief van mevrouw van den
Broecke—Hussem en gesteund door de
Aardenburgsclie burgerij en enkele vlucH-
telingen werd in de diaconie bewaag-l
school te Aardenburg aan de solr
daten een feest gegeven ,dat in alle op
zichten flink geslaagd mag heeten. De
mannetjes werden gul onthaald en de
avond werd met zang, muziek en voorf-
dracht recht gezellig doorgebracht.
Ingezonden Mededeelingen.
BÜITEMLAND.
P. SLUIS
VOGEL-EN PLUIMVEEVOEDER
DE OORLOG.
In België
Donderdagmiddag zijn een tweetal
oorlogsschepen voor de Belgische kust
ter hoogte van Zeebrugge-liaven ver
schenen en hebben een viertal scho
ten op de kust gelost. Of deze uit
werking hebben gehad kon men te
Oostburg, vanwaar de N. R C. dit
verneemt, niet zien, wel zag men in
de richting over Knocke rookwolken
omhoog stijgen, doch misschien waren
deze afkomstig van de ontploffende gra
naten. Men vermoedt dat de" scholen
afgevuurd werden op de vuurtorens,
welke door de Duitsche troepen flls
observatieposten schijnen gebruikt te*
worden.
Te Parijs werd bekend gemaakt, hoe
een Belgisch bataljon ten Zuiden van
St. Joris aan de Yser, Z O vanNieuw-
poort, op een stukje grond, dat in
het overstroomde gebied droog was ge
bleven, door vijanden ernstig werd be
stookt. Him toestand werd uiterst ha
chelijk, daar de 'Belgen slechts van
één kanon gebruik konden maken
Een afdeeling marine-fuseliers van de
bondgenootep, die zich in de nabij
heid bevonden, plaatsten toen een 7.5
c. M .-kanon op een groote veerboot.
Zes fuseliers boden zich aan, om on
der 't vuur der Duitschers met dit ka
non den afgesneden Belgen te hulp te
komen. Het vaartuig werd met een
langen riem voortgeroeid. Achtereenvol
gens werden vijf leden der bemanning
neergeschoten. De zesde fuselier stuur
de juist de boot langs het eiland,
waarop de Belgen zich verdedigden
toen ook hij getroffen werd. De Bet
gen brachten echter 't kanon op liet
droge en verdreven de tegenstanders.
De correspondent van het ,,Neue
Wiener Tagcblatl" op 't Westelijk front
meldt, dat in .Vlaanderen vijf Engelsche
spionnen gevangen genomen zijn, die
opdracht hadden de stellingen der Oos-
tenrijksche mortier-batterijen te ver
kennen Zij waren verkleed als non,
boer, Duitsch officier (versierd met het
IJzeren Kruis) en geestelijke
Oorlog s-g e i u
Del Duitsche en ongetwijfeld evep-
min de veerkrachtige jen altijd tot „gem(-
tjes" geneigde Fransche en Belgi
sche soldaten verliezen in lvet wa
ter en de modder aan de Yser hun
goed humeur niet
Uiteen veldpostbrief, door het „Berl.
Tageblatt" afgedrukt, ontleenen we ten
bewijze daarvan-
Het water en de modder zijn onze
ergste vijanden, waql de eeuwige nattig
heid en de bodemloozc derrie demora-
liseeren meer dan de eigenlijke strijd
tu onze s chuilplaatsen hebben we op bal
ken een planken vloer liggen. En daar
onder klotst vroolijk het water. In een,
hoek van onsh ol is een diepe kuil,
waar het water zich verzamelt
Alle paar uur moet het door onze (op
passers weg geschept worden. In een
nacht hebben wc dertig emmers- uit
geschept.
Maar treurig worden we daarom niet.
Boven den injgang van onze schuil
plaats staat het opschrift aquarium.
Verder staat er een waarschuwings
bord: grens voor niet zwemmers Aan
de paal hangt een reddingsboei van
stroo met papier er om heen en als
laatste waarschuwing nog,, toegang
voor zwemmers".
Wat vermeden moest.
Een Nederlandsch koopman had een
machine-fabriek in Glasgow op een aan
bieding het volgende geschreven:
„In antwoord op uw kaart van 12
October heb ik de eer, u mee te idee-
len, dat uw prijzen voor Lock Mor-
tising-machines te hoog zijn Ik kreeg
een betere aanbieding van Duitsche
firma's. Hoogachtend P. M."
Daarop vond de ondergeleekende en
kele dagen later een kaart zonder bo
ven- en onderschrift in zijn bus, die
van den volgenden inhoud was:
„Glasgow 7 Dec. 1914 Gaat u maar
door van Duitsche firma's te koopen, tot
Duitschland Holland opgevreten heeft,
of totdat Holland verwoest en zijn be
volking op dezelfde wijze als die van
België vermoord is,"
We ontleenen het bovenstaande aan
de „Köln. Ztg." Dit blad haalt dio
woede uitbarsting der Engelsche firma
aan als een nieuw bewijs van liet
feit. dat hun land den oorlog als za
ken- of kranierskrijg voert. „Wie van
Duitschers koopt, is lam vijand!"
Inderdaad klinkt het antwoord van
den handelaar in Glasgow waardig noch
fatsoenlijk. Maar is dit in deze om
standigheden geheel onbegrijpelijk? Het
Keulsche orgaan haalt het bovendien
als een staal van misleiding aan, waar
in de Engelsche pers de bevolking van
dat land omtrent Duitschlands oorlogs
voering heeft gebracht Do man is dus
daarvoor niet gehcer toerekenbaar.
En de rol, die onze landgenoot in
dit onverkwikkelijke zaakjespeelde,
dunkt ous waarlijk de minst sympa
thieke.
Natuurlijk was hel zijn recht en,
van bepaald standpunt gezien, zijn
plicht, ongeacht de nationaliteit, waar
toe de leverancier behoort, dengen/e
met zijn orders te bedenken, die daar
voor het minste vraagt, als dit niet! ge
schiedt ten koste van de hoedanigheid.
Iets anders evenwel is liet, dal de
Nederlander door zijn buitengewone on-
kieschheid, D u i t s c n e firma's nadruk
kelijk aan te wijzen als meer naar
zijn smaak, zelf tot die grofheid van
den Engelschman alle aanleiding gege
ven heeft Ook vinden we het weer
zinwekkend, dat dergelijke botsingen,
welke geheel van particulieren aard
zijn en zeker binnen onze grenzen
moesten blijven, in een buitenlandsch
blad worden uitgeplozen, te meer, wijl
een landgenoot daarbij in een allesbe
halve gunstig licht wordt geplaatst. Ook
schijnt de „Köln Ztg."' het verhaaltje'
niet aan een Hollandscli blad te heb
ben ontleend Het vermoeden ligt du'
voor-, dy band dat de bewuste koop
man hèt rechtstreeks aan de Duitsche
krant heeft meegedeeld En daaruit
moeten we weer besluiten, dat hij, het
zij een Duitscher, hetzij uitgesproken
Duitsch-gezind is. In beide gevallen zou
dit voor zijn domme handelwijze een
verzachtende omstandigheid beteekenpn.
KORTE OORLOGSBERICHTEN.
De Belgische senator Poelant heeft
•an Max, gewezen burgemeester van.
Brussel, die door de Duitschers ge
vangen wordt gehouden, een briefkaart
ontvangen, waarin de schrijver zegt
dat hij in een cel naast gewone mis
dadigers is opgdesloten, en evenals die
wordt behandeld Hij is nog in het
geheel niel verhoord en zelfs is hem
niet officieel meegedeeld, waarom hij'
gevangen wordt gehouden.
Senator Poelant uit, volgenp de N'
R. C. de hoop dat onzijdige staten zich
met het geval zullen bemoeien en dat
de Belgische regeering daartoe de eer
ste stappen zal doen.
- De Duitschers hebben St Joris
beschoten, het gehucht aan het Yser-
kanaal en de spoorlijn tusschen Nieuw-
poorl en Dixmuiden. Berlijn meldt, dat
liet Fransche artillerievuur de huizen
aldaar geheel in puin heeft gescho
ten. Beide Iegerberichlen stemmen daar
in overeen, dat de plaats in handen
der bondgenooten bleef. Volgens het
Duitsche hoofdkwartier werd hunner
zijds van herovering afgezien met het
oog1 op den hoogen waterstand.
In de Argomie vielen den Duitschers
volgens de ambtelijke meedeeling uit
Berlijn, 400 gevangenen, 6 mïtraljeurs
enz. *ip handen
Parijs meldt, dat de Franschen in
Steinbach, de plaats in den boven-El-
zas, die voor een deel door de Fran
sche troepen veroverd werd en waar
thans huis na huis verdedigd en be
stormd wordt, schrede voor schrede
vooruitgaan
Men herinnert zich, hoe na Jotr
aanval van Engelsche oorlogsschepenen
watervliegtuigen op eersten Kerstdag te
gen Cuxhaven alle Britsche aviateurs
op één na heelhuids terugkeerden.
Thans blijkt, dat deze laatste, de vlieg-
kommandant Hawlett door een Neder-
landsche trawler opgepikt en te IJmui-
den aan land is gezet. Hij heeft ziju
toestel laten zinken
Daarmee is dus de stoutmoedige
,,raid" voor de aanvallers zonder eenig
verlies afgeloopen. Men vraagt zich af,
of de te behalen resultaten in over
eenstemming zijn met de daartoe ver-
eischte kosten en het gevaar, waar de
deelnemers zich aan bloot stellen. Het
is toch wel gebleken, dat, vliegma-