ISO* Jaargang.
1013
V rijda
19 December.
Kameroverzicht.
Knnst en Wetenschappen.
Uit Stad en Provincie.
Rechtzaken.
Ingezonden Mededeelingen.
DE WITTS
NIEREN en BLAASP1LLEN
Werken als een Wonder.
N- 300
or
Deze c#ur»nt versehijDt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagee.
Priji per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor nlle plaatsen in Nederland iraoco pp. 12.
Afeonderlijke nummers kosten 5 cent,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvau zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middage vóér dén u*r
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentitta a 20 eent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere tamilieberiehten en Dankbetuigingen van 17 regels f l.iOelke regel »ee
2t cent. Betlames 40 cent per regel. Groot» letter» naar de plaate, die zij innemen.
lot de plaatsing van advortentitlD en reolameB, niet afkomstig uit Zeeland, WotreA'andï
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Alsemeea Adrerteatie Bareao
A. DB LA HAB Az., N.Z. Voorbirciral 255, Asesterditu.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
"Wanneer wie niet zoo hopeloos laat
waren met zoo grootcn achterstand, dan
zóu een optimist kunnen gaan gelooven
aan afdoen der geheele begrooting bin
nen den vastgestelden tijd. Want vandaag
is Justitie gereed gekomen, niet 'l minst
door het vlot en prettig optreden van
Minister Ort, die gaarne op wenschen
der volksvertegenwoordigers ingaat, hun
denkbeelden overweegt en er meermalen
met sympathie tegenover staat. En er is
zelfs een begin met Landbouw gemaakt,
waarbij bleek, dat Minister Treub al even
goed in zijn begrooting was als zijn
ambtgenooten, al hebben ze deze ook
niet in elkander gezet en er werkelijk
slechts extra-ordinair korten tijd tevoren
van kunnen kennis nemen.
Maai* toch, met alle sympathie, die
tegenover Minister Ort en zijn optreden j
worden gevoeld, het wilde ons voorko
men alsof de sociaal-democraten met
hun verzet tegen den post der geheime
uitgaven gelijk hadden. Zoo geheim ble- j
ken deze uitgaven, dat zelfs in comité-
generaal de Minister dienaangaande geen
verdere mededeeling kon of wenschte te
doen. Daarmede vervalt vanzelf elke
vraag van vertrouwen al dan niet in den
Minister; daarmede blijft 't principe slechts
over. Het is geheel iels anders of men als
bij de Oorlogsbegrooling een post voteert,
waarvan de verantwoording in het ge
heim geschiedt; of men aan Builenland-
sche Zaken geheime credielen voor niet
precies af te bakenen doeleinden schenkt,1
de opzet van den post verandert op deze
wijze De Minister argumenteerde niet
veel; kon zulks ook moeilijk doen zon
der nader den post te detailleercn. En
met groole meerderheid koos de Kamer
zijn zijde.
Verwachtte de heer Ort misschien van
een comité-generaal gevolgen als de Am-
sterdamschc raadszitting opleverde? De
heer M e n d e 1 s trachtte hem gerust te
stellen; toonde hij daarmede te gevoe
len, dat van die zijde juist geruststelling
diende verschaft?
Het Justitie-debat leverde overigens
niet veel buitengewoons en belangrijks
op. De afdeeling der Politie was voor de
heeren Kleerekoper en Mendels
een welkome aanleiding om veel van ge
rechtvaardigde grieven over ontaclvol op
treden der politie en tastbare onbe
kwaamheid der recherche te uiten. Ten
opzichte van het eerste het incident te
Amsterdam op den dag der herstemmin
gen; ten opzichte van hel tweede de
moord op het jongetje De Klerk, beide
zaken, die tol ver buiten Amsterdam
bekend zijn. De heer Mendels vond'l toe
nemend aantal onontdekte delicten en
misdaden ouruslbarend en wijt 't aan
de inrichting der recherche; de Mi
nister wees op het buitenland en wil
verbeteren door een algemeene recherche
voor liet Rijk, acht sommige der bestaan
de krachten speciaal te Amsterdam
wel berekend voor hun taak. De Minister
heeft het bedoelde optreden der politie
afgekeurd, maar erop doen volgen, dat
dc relletjes, die daaraan te wijten waren,
wel krachtdadig moesten gekeerd; wat
trouwens niemand had betwijfeld. In strijd
met den heer Mendels acht de Minister i
de poütiebewaring niet onwettig; wel zal
hij zorg dragen, dal ze behoorlijk ge- 1
schiedt, evenals hij ervoor zal waken,
dat bij hel opmaken van processen-ver
baal en ondervragingen door de politie
geen verkeerde dingen gebeuren.
Bij de afdeeling van het gevangenis
wezen sprak de lieer H u g e n li o 111
in den breede zijn voldoening uit over
wat zoowel in de gevangenissen als in de
tucht- en opvoedingsscholen wordt ge
daan. De heer Hugcnhollz vond dal prach
tig, maar wil nog meer, zelfs bioscopi-
sclie voordrachten over sociale onder
werpen, minder beperking van bezoek,
muziek af en toe. Want weliswaar wordt
tegenover de jeugd rekening gehouden
met den aard der strafmaat en tolerantie
betracht, maar voor de ouderen geldt
dat nog niet. En ook wilde de heer
Hugenlioltz rapporten over den arbeid
om den rechters dit gevangeniswezen
beter te doen kennen, ora dit werk be
ter te doen zien.
De Minister wilde dat ook, maar
hoe of zoo iets niet-ambtelijk, builen
't Departement kon geschieden als de
heer Hugenholtz wenschte, was hem niet
duidelijk. Voor de overige wenschen had
hij open oor en oog, maar met gema
tigdheid zou liij ze toepassen en nooit
het karakter van straf der gevangenis
sen uit 't oog verliezen. Ook op dit be
langrijk gebied is deze werkkraclitige
Minister vol goeden wil!
Tot slot volgde de gewone regen van
wenschen voor lotsverbetering. De heeren
Van Sasse van Ysselt en Ter
Laan voor de gevangenbewaarders; de
heer Sine enge voor de commiezen bij
de gevangenissen; ze vroegen en de Mi
nister zeide overweging toe. Meer in hel
zakelijke vroeg de heer Kleerekoper
naar verandering in de Paaschvoeding
der Israëlielische verpleegden; de lieer
Van Hamel om steun voor de zedelijke
verbetering; de heer Mendels om op
richting van rijkswege van bureaux van
rechtsbijstand.
De minister wil steunen waai* hij kan,
maar moet ten allen tijde de financieele
gevolgen overwegen.
En toen viel de hamerslag en was de.
begrooling afgehandeld en aangenomen.
Betrekkelijk nog later op den middag
werd met de begrooting van Landbouw
aangevangen, waarbij evenmin als bij die
van Waterstaat algemeene beschouwingen
werden gehouden. Dadelijk zalen we dus
midden in de kleine quaesties! De heer
Juten over de machtigingen voor het
dooden van schadelijke dieren; de heer
Hugenholtz over de velgbreedtc van
voertuigende lieer Van Raalte over
de land- en tuinbouwcursussen; de heer
De Jong over het Rundveestamboek
de lieer Ter Laan over de positie der
hulpkeurmeeslers, allen werden ze door
Minister Treub vrijwel afdoend be
antwoord. Slechts de lieer Tcenstra
met een algemeene beschouwing overhel
vele, dat op landbouwgebied speciaal
voor 't onderwijs, te doen valt, en de
lieer Tydemau met bemerkingen over
de Staatsbebossching, betraden een rui
mer veld.
Den eerste kon de Minister gerust
stellen met de verzekering, dal hel in
niets bij hem aan belangstelling ontbrak
en dat zeker de landbouw van zijn krach-
ligen hervormingszin zou profiteeren; te
genover den tweede hield de Minister
een uitvoerig pleidooi, dat bewondering
wekte voor dc wijze, waarop hij in deze,
vroeger zoo geheel buiten zijn bereik
liggende materie thuis was, en dat ten
opzichte van de vrees van den afgevaar
digde van Tiel als zou men bij „Land
bouw" de zorg voor staatsbebossching
laten varen, eenzelfde geruststelling in
hield.
Waren de kleine stekeligheden over de
zuinigheidspolitiek der vrij-liberalen in
economische aangelegenheden, die de
heer Tydeman ietwat stroef terugwees,
tactisch wel juist? In elk geval, hier was
Minister Treub wel buiten de concentra
tie, zelfs extra-parlementair!
V. d M.
verzoek van Gcd. Staten wijziging ge
bracht in de pensioensregeling voor ge
meente-ambtenaren. Vastgesteld werd het
suppletoir-kohier van de hondenbelasting
en dat van den hoofdelijken omslag.
Goedgekeurd werd de door B. cn W.
voorgestelde geldleening voor de ver
bouwing van de schóól
In de Woensdag te 's Gravenpol
der gehouden vergadering van de ver-
eeniging „Het Groene Kruis" werd me-
dedeeling gedaan, van het dit jaar aange
schafte materiaal, w. o. een baclkuipl
voor volwassenen en een draagbaar; een
lange lijst vormden dc artikelen van wel
ke is gebruik gemaakt:
De rekening over 1913 werd goedge
keurd in ontvang op f 102 61 in uitgaaf
op f 96.8G6; met een goed slot van
f 5 77s.
De heer II. W. Neervoorl bracht een
nauwkeurig verslag uit van de in Goes
gehouden algemeene vergadering der
Groene Kruis-vereeniging „Zuid-Beve
land"
Aan de beurt van aftreden fwas de
voorzitter de heer D. Gerretsen, die mei
bijna algemeene stemmen werd herko
zen. Als afgevaardigde naar de volgende
algemeene vergadering werd aangewezen
de heer J. de Graag Gz. en als plaatsver
vanger benoemd de heer J. P. Bakker.
Nog deelde de voorzitter mee, dat het
bestuur een spreker zal uilnoodigen om
in Januari een lezing te houden.
De opkomst was gering; van de 113
leden waren slechts 25 tegenwoordig.
Woensdagavond hield de heer H A. v.
d. Meulen van Bergen op Zoom in een
vergadering van de aid. Kruiningen
van den Volksbond tegen drankmisbruik
een lezing tot opwekking van verheffing
van liet handwerk met het nevendoel
door beoefening van huisvlijt het overma
tig gebruik van sterken drank tegen te
gaan bij diegenen welke uil verveling ge-
tegen het verleenen van kiesrecht aap
de vrouw, en besloot haar rede mot het
houden van een voordracht get. „Op
Reis".
Drie nieuwe leden traden toe, terwijl
van de aangeboden gelegenheid om zich
aaii te melden tot het volgen van een
cursus in staatsinrichting bereids 8 per
sonen gebruik maakten Mochten zich
nog meerderen daarvoor aanmelden dan
zal ook hier evenals in Tholen in de 2e
helft van Januari een zoodanige cur
sus geopend worden.
Te Oud-Vosseraeei' werd dc jaar
vergadering van het Groene Kruis door
ruim 100 leden bijgewoond, uit de reke
ning bleek, dat de inkomsten bedroegen
f 214,94, de uitgaven f 158.855; de be
grooling voor het ingetreden dienstjaar
bedraagt in ontvang en uitgaaf f 249.63s.
Er zijn thans 369 lede-n. De heer van
den Ende hield in eeltniet aandacht
gevolgde lezings een Svkém "pleidooi voor
wijkverpleging en misschien geeft zijn
optreden aanleiding, dat er werk van ge
maakt zal worden, dat ook daar ter
plaatse een Wijkzuster zal komen.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen W. D
Uitgenoodigd door het departement
Sluis-Aaardenburg van de Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen gaf het muzi
kaal verbond van Brugge onder directie
van den heer Hardi, Donderdagavond een
concert in de sociëteit te Aarden
burg.
De verschillende nummers werden keu
rig uitgevoerd Een woord van lof aan
dames en heeren musici, die het goed
opgekomen publiek zulk een heerlijken
avond verschaften.
Door onze Bier vi i e l s chen be
richtgever werd Donderdagavond een
prachtig natuurverschijnsel waargenomen.
Even 9 uur de maan was nog niet
op verscheen een vuurbol aan den he-
dreven worden naar gelegenheden, waar mei, zoo groot als hij nog niet had
drank wordt geschonken De lust tot hel merkt, en die dan ook het aardrijk sterk
beoefenen van Huisvlijt worde opgewekt j verlichtte.
door het organiseeren eener tentoonstel- j Bijna in het zenith verrezen, daalde de
ling van thuis vervaardigde voorwerpen vuurbol met niet te groote snelheid in
door de hier bestaande afdeeling van de richling van het Noorden, tot de bol
ter hoogte van p. m. 40° uiteenspatte.
Het verschijnsel duurde ongeveer 20
seconden
Kalenders.
De Utrechtse he Levensverze
kering Maatschappij zond ons
ook dit jaar weer haar kleine maandka-
lender. Deze handige opzelkalender is
Uit Vlissingen.
De coöp. volkswasscherij le Vlissin
gen opgericht op initiatief van ds. Ho-
gerzeil zal komen in de voormalige fa
briek van den heer V. d. Stad.
In 'l bestuur werden gekozen dc hee
ren J. H v. Dijk, Th. Blanken, D. "W.
Slroo, G. Germing en J. dc Ruijter.
Uit Zuid-Beveland.
Donderdagavond a. s. zal de heer dr.
G. A van den Bergh van Eijsinga, pri
vaat-docent aan de universiteit te
Utrecht, als spreker oplreden voor den
vrijzinnigen bond le Goes met hel on
derwerp Godsdienst en beschaving.
Naar wij vernemen is door den Ge
meenteraad van Heinkenszand in
zijn vergadering van 15 dezer besloten
aan de onderwijzers der O L school de
5 o/o bijdrage voor weduwen en weezen-
pensioen, die zij sedert 1906 betalen,
te vergoeden.
Donderdagmiddag had de knecht T
van den landbouwer J Bruggeman te
Baarland bij het voederen der slieren
het ongeluk door één dezer dieren te
worden aangevallen. Vrij ernstig gewond
wist hij zich nog aan het woedende beest
le onttrekken. Dadelijk werd geneeskun
dige hulp ingeroepen.
In de Donderdag gehouden raadszit
ting te 's Gravenpolder werd op
den Volksbond.
In een spocdeischende gehouden raads
vergadering Le Rilland werd besloten
in de vacature van mej C. v. d Kreke,
wie met ingang van 15 Dec jl op ver
zoek eervol ontslag is verleend wegens
vertrek, te voorzien door aanstelling
ecner lijdelijke onderwijzeresdit in ver
band met de oprichting eener Roomsch
katholieke school. Tot lid der commissie
van toezicht voor de te bouwen gasfa-
brick „Oostemde" werd beroemd de heer we<.r a|s n in dctte
F. M Boot; tot plaatsvervangend lid dcMeuren uitgevoerd, die uitnemend met
lieer Adr. Blok Jz. elkaar harmonieeren, zonder dat aan den
0 eisch van duidelijkheid tekort wordt ge-
Uit Schouwen-Duiveland. daan.
De voordracht voor ingenieur van het Van grooter formaat is de wandkalen-
Walerschap Schouwen luidt als volgt, der, eveneens een maandkalender ter
W. J. Steup, civiel-ingenieur le 's Gra- reclame van de „Philips Protec-
venhage; C L. de Vos tot Nederveen tor Lamp", die eveneens beantwoordt
Cappel, civiel-ingenieur te Amsterdam aan de eischen van duidelijkheid en
I eenvoud Een practische kalender voor
Woensdagavond had te B r u in i s s e kanloorgebruik.
de 75jarige vrouw van X S. bij het afko-1 Brutaler, door kleur en teekening di-
men van den zolder het ongeluk mis te rect jn jiet 00g springend, is de kalender
stappen, zoodal zij van boven neerviel, van de levensverzekeringmij „Piëtas"
waardoor zij zich hevig bezeerde De te Utrecht. Een smid bewerkt een sleutel
krul van haar muls was in haar hoofd ge- levensverzekering genaamd, erg duidelijk
drongen, waardoor een hevig bloedende js deze voorstelling ons niet
wond ontstond en de inmi ddels geroepen j Pretentieus eenigzins zijn de kalenders
geneesheer constateerde dat haar dijbeen voor San a-plantenboter en Palmira-
ernstig gekneusd was, zoodat zij wel dito. De kunslfolo's naar werken van
eenige weken het bed zal moeten houden. Albert Neuhuys en de uilvoering in teere
Haar man vierde juist zijn 75sten ver- kleuren met sierlijke randmotievcn strookt
jaardag zoodat deze niet erg prettig ein- niet erg met de te veel in hel oogloopen-
digde j de reclame voor de genoemde producten.
oVeel beLer in dit opzicht is de V i t e 11 o-
Uit Tholen, kalender, waar het lettertype van de
Te St. Maartensdijk, trad Don- reclame beter in overeenstemming is met
derdagavond op voor de sub-afdeeling de artistieke uitvoering. De plaatjes op
van den Bond voor Vrouwenkiesrecht dezen kalender zijn kleurenreproducties
mej. Staas. De opkomst was maar matig naar schilderijen van llollandschc mccs-
De spreekster verwachtte dat de veran- ters Het geheel vormt een passende
derde samenstelling van ons parlement wandversiering voor de huiskamer,
na de verkiezingen wel de zaak van het
vrouwenkiesrecht ten goede zou komen.
I Zij wees er op, dat uitbreiding van kies
recht gepaard diende le gaan met invoe
ring van een ander kiesstelsel
In verband daarmede gaf zij in korte
trekken aan, wal evenredige vertegen
woordiging beteekent. Ook schetste zij de
opvoedende werking, die uitgaat van den
K M. te Middelburg gedetineerd,
beklaagd van verduistering van rijwielen.
Beklaagde bekende op verschillende tijd
stippen in November fietsen gehuurd te
hebhen, welke hij later had verkocht
Eisch 4 maanden gevangenisstraf met
aftrek der preventieve hechtenis.
Mr. Paardekooper Overman pleitte cle
mentie en vroeg een geldboete op te
leggen.
E. F. v d B. te Axel beklaagd, dat
hij op 24 Nov. j I. in een herberg on
behoorlijke handelingen had gepleegd te
genover daai' dansende tmeisjes Later had
hij zich ook tegen de maréebaussées ver
zet, toen men hem wilde verwijderen.
Beklaagde ontkende
Eisch 1 maand gevangenisstraf
M A V, te Koewacht beklaagd,
dat zij M. L Camfijn met een spa had ge
slagen toen er ruzie ontslaan was over
het werpen van vuil op grond van de
andere Get. was daardoor vrij ernstig
in het gezicht verwond geworden
Eisch 14 dagen gevangenisstraf
H. D te Axel beklaagd van weder -
spannigheid legen de politie te Neuzen
Eisch f 20 b. s. 20 d h
M. de J. te H oe delken sker ke,
beklaagd, zich te hebben verzet tegen in
beslagname van zijn geweer
Eisch 2 maanden gevangenisstraf
J. K te Vlissingen diefstal van
cognac uit een kelder met behulp van
een valschen sleutel
Eiscli 2 (maal 1 maand gevangenisstraf.
A. K. te Middelburg overtreding
der Ioterijwet door het kantongerecht
veroordeeld tot een boete van 2 maal
f 500 b s. 1 maand hechtenis. Verschil
lende getuigen 5 décharge werden ge
hoord, die verklaarden een Tijdgeestobli-
gatie bij beklaagde te hebhen gekocht
met de bedoeling van geldbelegging en
daarvan rente te hebben genoten.
Eisch bekrachtiging van hel vonnis met
dien verstande, dat de vervangende hech
tenis zal worden verhoogd tol 2 maal
50 dagen.
Mr. A van Traa hield een uitvoerig
pleidooi, waarin hij trachtte aan te too-
nen, dat door den Hoogen Raad nog
niet principieel beslist is in deze
kwestie; dit college heeft slechts een
definitie gegeven van den aard der pre
mie-coupons, die door de Tijdgeest zijn
uitgegeven.
Uitspr- in al deze zaken heden over
14 dagen
Een strijd tusschen twee
gemee n ten
De president van de refchtbank te
's-Gravenhage, gisteren in kort geding be
slissende in het bekende geschil tusschen
Delft en Rijswijk, heeft de gemeente Rijs
wijk veroordeeld om binnen twee dagen
na de beteekening van het vonnis den
kabel uit den weg te verwijderen enden
weg in den vorigen toestand te herstel
len. Maar de gemeente Delft moet bin
nen zes weken na heden de zaak bij den
gewonen rechter aanhangig maken.
o
„Aspirine" fabrieksmerk
Proc.-gen. bij den Hoogen Raad mr.
Noyon concludeerde Donderdag tol ver
werping van hel cassatieberoep, ingesteld
tegen een arrest van het Hof le Leeuwar
den, waarbij was beslist dat hel woord „as
pirine" is een merk in den zin der hinder
wet, zoodat een fabrikant liicr te lande
werd veroordeeld tot betainlg van f 1000
schadevergoeding wegens onrechtmatig ge>-
bruik van het woord „aspirin" voor zijn
producten, aan den eischer, een Duilsche
fabriek, die hel woord aspirine als merk
had gedeponeerd.
Mr. Noyon was van oordeel, dat de
omstandigheid, dat hel woord aspirine in
de pharmaeopóe 1910 is opgenomen als
synoniem van acetyl salicylzuur niet be
let dat het woord aspirine als merk is
gebruikt en merk blijft.
Uitspraak 30 Jan. a.s.
Arron d.-R ech t bank te
Middelburg.
Zitting van heden 19 Dec
J. J. te M i d d e I b u r g, wegens weder-
Bond voor Vrouwenkiesrecht als hel op- spannigheid tegen de politie bij verstek
richten van kookcursussen, van het go- veroordeeld tot 1 maand gevangenisstraf,
ven van cursusen in staatsinrichting, enz. Thans werden nog 2 getuigen gehoord
Na de pauze behandelde mej. Staas eeni- Eisch bekrachtiging van het vonnis
ge bezwaren ,die vaak ingebracht worden Uitspr. Dinsdag a.s.
