MIBBKMMGSMK COMA IT,
N°. 299
156° Jaargang.
1918
Donderdag
18 December.
Kameroverzicht.
BINNENLAND.
Dit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k e, met uitzondering van Zou- en Feestdagen,
Pry« per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland traneo pp. i 2.
Aiconderlijke nummers kosten 5 cent,
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Adverteatiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Aivertentiën it 20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen vam 17 regels f 1.50elke regel meez
20 cent. Reclames 40 cent per regel, Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Alcemeea Adverteitie-Barezc
A. DE LA HAB Az., H.Z. Voorburgwal «os, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een By voegsel.
Tweede Kamer
Zitting van Woensdag
Het mag èn voor de Kamer èn voor
de sociaal-democralisclie partij die zich
dat deel van de Justitie-begrooting in
het bijzonder aantrekt, zeker geen nadeel
worden gchceten, dat door hel zitting-ne
men. van twee uitstekende juristen als
de heeren Mendels en Sanne s, aan
den heer Duys de jaariijksche rede over
de „klasse justitie" is ontnomen Want
ook deze beide propoganda niet-schu-
wende sprekers hebben zich over de
klasse-justitie geuit, maar zij hebben dat
gedaan in een zoo geheel anderen geest
en op zoo geheel anderen loon, dan
wij het langzamerhand jaarlijks waren ge
woon geraakt, dat alleen dit een aange
name afwisseling gaf
Het standpunt bovendien waarop aller
eerst de lieer S a n n e s en vervolgens
look de lieer Mendels zich stelde,
is een tenminste logisch standpunt en
is ver verwijderd van het gewone pro-
fessionalislisclie wantrouwen der sociaal
democraten De heer Sannes verdenkt
de rechterlijke macht in het algemeen
geenszins van partijdigheid; zij geeft geen
uitspraken die gedurig aan klasse-justi-
tie doen denken uit de zucht om par
tijdig te zijn, maar door geheel haar
samenstelling, haar inzicht in de maat
schappij, haar opvoeding en wat al meer
heeft zij ook een geheel anderen kijk
op het leven: ziet zij niet de onrecht
vaardigheden die zij tegenover de arbei
dersbelangen en de arbeiderswereld ge
regeld begaat. De lieer Sannes legde er
den n adruk op, dat liet reclits-bewuslzijn
van liet volk zich in den tegenwoordigen
tijd ontwikkelt en dal er reeds een groot
verschil in rechts-bewustzijn is tusschen
den rechter en de te berechten personen;
dat in sommige gevallen de belangen
van de strijdende klassen kunnen samen
vallen, maar dal zij in andere gevallen
recht tegenover elkaar kunnen staan. In
den breede heeft de heer Sannes zijn
denkbeelden dienaangaande ontwikkeld
voor de leeken-reclilspraak in menig op
zicht gepleit, maar in het bijzonder ge
vraagd naar een arbeidersrechtspraak in
de sociale verzekering, omdat het volk
wel degelijk het verschil ziel tusschen j
de politieke en de rechterlijke macht
De heer Mendels sloot zich bij dit
betoog aan, doch sprak minder over de
vonnissen dan wel over geheel hel op
treden van het openbaar gezag; in het I
bijzonder dus het Openbaar Ministerie
Ook hij verdenkt dit niet van partijdig
heid, maar hij wijst er op dal het gaat
om de structuur van de rechtspraak,
die thans daarin geheel klasserecht
spreekt.
De handhaving der openbare orde leidt
juist tot een klasse bevoorrechting die
in het nadeel is van de arbeidende klas
se; de heer Mendels loonde het aan met
voorbeelden van onderkruiperij, van het
slechts bij hooge uitzondering als ver
zachtende omstandigheid erkennen van
den tijd eener staking. Hij stelde boven
dien tegenover elkander wat onlangs door
de studenten te Amsterdam is gedaan
en wat tegen de arbeiders in een gelijk
geval zou zijn ondernomen; hij stelde
look tegenover elkander het afdringen
van de beurs en het misdrijf van den
arbeider die een ander een duw in den
rug geeft Hij wil geene vervolging van de
bovengenoemde gevallen, maar hij wil
gelijke erkenning van het onbeteekenen-
de, wanneer het een arbeider geldt. De
heer Mendels is doordrongen van de
moeilijkheid der rechtspraak en juist
daarom stelt hij de eischen hoog. Aan de
vorming der rechters ontbreekt op dit
oogenblilc ajles; en toch moet er een
nauw voelend verband bestaan tusschen
de rechters en het volk
De heer T er Spill, geheel weerspre
kende dat er een klasse-justitie en een
klasse-recht bestaat, ontwikkelde gansch
andere bezwaren tegen de tegenwoordige
rechterlijke ihacht. Zij lijdt aan „Kasle-
geest" en aan „Wellfremdheit" Daar
om en niet uitsluitend omdat de proces
sen zoo lang duren is cr een streven
in alle kringen naar arbitrage; daarom
zijn onze rechters zoo conservatief. On
ze rechterlijke macht dreigt te veramb-
telijken; de rechter ziet te weinig van
de maatschappij De heer Ter Spill wil
de carrière van hen die zich in de rech
terlijke macht bewegen, verbeteren; hij
beval aan heter salarissen en sneller
promotie opdat op jeugdigen leeftijd een
goede zelfstandige positie wordt verkre
gen Hij wenschl ook uitbreiding van
het stelsel van den alleen sprekenden
rechter, waardoor een goeden invloed1
op de vorming van de rechters verkregen
wordt, en vooral wenscht hij cursussen
in psychologie en psychiatrie, in econo
mie en in sociologie opdat de rechters
een duidelijke, deskundige uiteenzetting
voor de rechtbank zullen kunnen begrij
pen. De voor-studie van den rechter
eisclil, naar de lieer Ter Spill meent,
dringend verbetering en hij vestigde daar
op in het bijzónder de aandacht van
den Minister.
Nadat de heer Van Wijnbergen
op zijn manier de debatten geresumeerd
had in de opmerking dat het Parlement
zich met dergelijke academische vragen
niet heeft in te laten en hel dc gelegen
heid heeft gehad te vernemen dat de
rechterlijke macht haar rechtvaardigen
plicht doet beantwoordde de Minis
ter van Justitie de verschillende
opmerkingen i
Ook hij verzette zich tegen de stelling
als zou er een klasse-justitie zijn, hij
stelde op den voorgrond hoe hel hem
uit zijn ervaring bekend is dal de rech
ters er naar streven zich in te denken
in de positie van eiken beklaagde Dat
zij zich niet in het gewone leven zouden
bewegen, de feiten spreken liet tegen;
hoe vele rechters hebben niet een rijken
werkkring builen hun eigenlijk beroep
en laten zich in met voogdijraden, met
reclasseeringscommissies, die hen juist
met dc maatschappij in voortdurende
aanraking brengen. Tegen deelneming van
leeken aan rechtspraak heeft deze Mi
nister geen bezwaar; hij zal haar gaarne
uitbreiden, mits onder voldoende voor
lichting van deskundigen. Ook zal hij
gaarne bevorderen, dat de juristen beter
worden onderlegd en hij wees op hetgeen
door speciale cursussen te dien opzichte
al wordt gedaan Voor verhooging van
tractementen is de Minister niet te vin
den; liet is niet de vraag of de rechters
geleerde juristen zijn, maar zij moeten,
voor alles zijn rechtschapen menschen
en mannen van karakters.
Bij de verdere beraadslaging is door
den heer Ankerman gepleit voor ver
betering van de positie der klerken; door
den heer Ter Laay opgekomen voor
het lagere personeel bij de rechterlijke
macht en voor de klerken bij de grif
fies door den heer De Meester voor
de deurwaarders, die geen rijksambtena
ren zijn, maar functies geheel gelijk aan
deze verrichten; door de heereï San
nes en Smccngc voor de klerken
bij de Raden van Beroep.
Minister Ort heeft in hel algemeen
gezegd niet te weten op welke wijze
de verschillende rangen thans moeten
worden verhoogd, maar geen der vra
gers heeft hij zonder meer afgescheept;
aller wenschen zal hij onderzoeken En
de wijze waarop deze Minister optreedt,
welwillend en toch met de autoriteit
die zijn lange rechterlijke loopbaan hem
verleent, is er borg voor, dat die toe
zegging zal worden ten uitvoer gebracht
V d M
Avondzitting
Nog altijd „Waterstaai", ditmaal de
posterijen.
Twee kwesties werden speciaal be
sproken, beide belichaamd in een motie.
De heer Nolens diende er een in
waarin dc wcnschlijkheid wordt uitge
sproken dat de Staat ook geen vrouwen
arbeid moet laten verrichten in zijn
eigen dienst waar hij dit bij particulieren
verbiedt. De stemming daarover werd
uitgesteld tot heden na de pauze.
De heer Bogaardl wilde in een mo
tie de wenschelijkheid uitspreken de her
ziening der salarissen van alle ambte
naren tegelijk ter hand te nemen. Maai
de minister hield vast aan zijn plan eerst
de positie <ler lagere ambtenaren te re
gelen en de motie werd toen ingetrok
ken.
Tegenover hetzelfde lid verdedigde >de
minister dc intrekking der beruchte ge
loofscirculaire, betreffende hel letten op
de godsdienstige gezindheid bij de benoe
ming van bestellers.
Tweede Kamer Verschillende van lien
zjjn door den minister reeds voorloopig
uitgenoodigd in de commissie zitting tc
nemen Als deze samenstelling slaagt,
zal vermoedelijk dr. D. Bos voorzitter
der commissie worden.
WAARIIE1DSVERDRAA1ING.
Ilel zou belachelijk zijn als liet niet zoo
onoprecht was, dat „De Zeeuw" na den
verrassenden draai van dr. Kuyper in
zake de onderwijscommissie nog durft
schrijven
Het zal algemeen een goeden in
druk maken dat de leiders der par
tijen in de Kamer en in de Pers
met zoo groote eenstemmigheid hun
ingenomenheid hebben uilgesproken
met de tegemoetkomende houding
van den president-minister inzake de
onderwijskwestie.
Hel is waar dat het blad slechts na
doet wat de groote leider zelf deed in
de „Standaard" naar aanleiding van een
ingezonden stuk dat de oud-minister
Heemskerk plaatste in de Zaterdagmid
dag uitgekomen a.-r. „Rotterdammer". De
oud-minister wist bij hel schrijven nog
niets van het gewijzigde besluit, want hij
wees in 't begin van zijn stuk er op, klat
de rede van den heer Van der Voort van
Zijp in verband mét de driestar in de
„Standaard" op onthouding doelde, en
daarna volgde cr een betoog over de
noodzakelijkheid voor de anti-revolutio
nairen wel zitting te nemen in die com
missie. A
Dit schrijven was zeer duidelijk
gericht tegen liet eerste advies van
den leider. Toch durfde de „Standaard",
nadat zij haar draai genomen had, schrij
ven dat ook de heer Heemskerk „zich
in onzen geest uil". Zelfs werd „de pre
sident van onze club", de heer Van der
Voort van Zijp, geprezen om zijn leiding
in het goede spoor.
Voor de „Nederlander", het blad van
den heer De Savornin Lobman, is dat
erbarmelijk geknoei met de feiten toch
ook te bar. Het blad schreef o. a.
Het is duidelijk, dal de loop der
breedte van minstens één meter van de
grens van liet perceel te rekenen, twee
maal 's daags, des morgens vóór half 9
en des namiddags tusschen 4 en 5 uren
genoegzaam iasch tof zand strooien of doen
strooien
Uit Vlissingen
Naar wij vernemen is de beslissing,
hoeveel de verpleegden van 't gasthuis
te Vlissingen, die de ouderdomsren
te zijn gaan trekken, van de 2 gld in de
kas dier inrichting moeten storten, over
gelaten aan den kantonrechter te Middel
burg
o
Uit Walcheren.
In de gister gehouden raadsvergadering
van O en W. Souburg werd besloten
de regeling van de uren voor de bewaar
school ovo(r te laten aan Burg. en Wcth.
in overleg met dc onderwijzeres.
Voorts werd een commissie benoemd
voor hel houden eener Nieuwjaarscol
lecte.
wachter-machinist aan boord van 's Rijks
lichtschip Schouwenbank, de heer D H
de Boer. machinist ter koopvaardij
(St Crt.)
Uit Zeeuwsch Vlaanderen -W D.
Te Groede wordt, naar aan de N.
R. C gemeld wordt, sedert Zondagavond
een jongeling, zekere J van P vermist
Daar men geen vermoedens heeft, waar
om hij het ouderlijk huis heeft verlaten,
vreest men dal hem een ongeluk is over
komen
Nabij de Pont-Avence onder de ge
meente IJ z e n d ij k e heeft men in een
sloot langs den publieken weg dood ge
vonden zekere J M Vermoedelijk was
hij den vorigen avond daarin geloopen
en zoo om het leven gekomen
Besmettelijke ziekten
Blijkens opgave van den centralen ge
zondheidsraad kwamen in de weck van
10 tol en met 16 Dec uil Zeeland ter
Een voorstel van den heer Wisseling zijner keunis uit Kruiningen 4 gevallen
om eenige lantaarns den heelen dag door
te branden werd met 9 tegen 2 stemmen
verworpen.
Het voorstel van den heer S de Pagter
om aan de geiten-fokvereeniging een sub
sidie van f 10 te verleenen. waarover in
de vorige vergadering de stemmen staak
ten, werd nu aangenomen
Bij de rondvraag bepleitte de heer
Wisse de noodzakelijkheid van het plaat
sen van een wachthuisje aan de tramhalte
le Abeele. Besloten werd de directie te
verzoeken aldaar een wachthuisje aan
te brengen.
De heer Pieterse wees op de onvol
doende verlichting van den overweg te I
van diphteritis en 2 van roodvonk en
"uit Goes 2, uit Hoek en Honlenisse ieder
1 geval van laatstgenoemde ziekte
West-Souburg Men besloot de Staats
spoor daarop te wijzen en te vragen om
betere verlichting aldaar.
Fukken om den Biestermansput te dem
pen en daarvan bouwterrein te maken,
wordt in handen van B en W gesteld
ter nader onderzoek
Aan enkele aanvragen om afschrijving
en teruggaaf van belasting en schoolgeld
wordt voldaan en goedgekeurd eene wij
ziging van de gemeente-begrooting voor
1913
zaali een andere" is geweest, en wij steeds toenemend scheepvaartverkeer zal deVc^Tdm^ns^ooï^et^Sstuur2^van^S
w.Hwiif»>ior. r.f „lp President van die inrichting in een langgevoelde be- j aancJhracht
hoefte voorzien i
Uit Zuid-Beveland.
Op den West-ha ven dam te W e m e 1-
din ge werd Woensdag opgesteld een
signaalpaal ten dienste van den storm-
waarschuwingsdienst In verband met het j
Gemeenteraad van Goes.
Woensdagavond vergaderde de Raad on
der voorzitterschap van den burgemeester
Met kennisgeving waren afwezig de
heeren van den Bout, Hollmann en Ka-
kebeeke
De notulen der vorige vergadering
worden vastgesteld en daarna mededee-
ling gedaan van de ingekomen stukken
Een verzoek van den heer J A. L. Q
betwijfelen of „de
onze club" met deze „versiering'
van feiten erg in zijn schik zal zijn.
Het kan voor niemand, behalve voor
hem die alleen „De Standaard" leest,
een geheim zijn, dal, toen „De Stan
daard", ook na de rede van den Mi
nister op 11 December, zoo kras
mogelijk volhield dat de anti-revolu
tionairen niet moesten meewerken,
Benoemingen
Thans heeft een reeks van stemmingen
plaats in verband met periodieke aftre
ding en vacatures in verschillende com
mission en besturen.
In de financiëele commissie werden
Woensdagavond werd in de zaal van
den heer J Rottier te Rilland door ds,
Th Siemelinck uit Goes een lezing gehou
den over hel onderwerp „Geloof, gods
dienst en christendom". Hij was hiertoe
uitgenoodigd door de alhier bestaande herkozen de heeren Temperman, Fran-
vrijzinnige kiesvereeniging „De Openbaar- sen van de Putte en Pilaar Herbenoemd
het voor de anti-revol. club moeilijk heid". Ongeveer een 50 personen, waar- tot leden van de gascommissic de heeren
werd vlak tegen dat advies in le onder 6 dames, waren er aanwezig, de Witt Hamer, Temperman en van der
gaan, ten minste als men let op de ook waren er enkelen uit naburige ge- Leeuw In de commissie voor de straf-
verhouding waarin die club staat tot meenten Na afloop werden er door den verordeningen de heeren Pilaar en von
dr Kuyper en diens orgaan Om die heer van Praag, zendeling, enkele vragen Schmidt auf Altenstadt.
reden kon „de president" geen lei- gesteld, welke door spreker uitvoerig wer- j De heeren Donner, Temperman en
ding geven, althans niet in de rich- den beantwoord. Door den heer W. Ko-1 Dekker worden wederom gekozen in de
ting ais hij blijkbaar zelf wensehle. ning voorzitter der genoemde kiesveree- aanslag-commissie voor den hoofdelijken
Om redenen, die niet openbaar zijn niging, werd de vergadering gesloten omslag en in de reclame-commissie van
ediezelfde belasting, de heeren Risch, Ka-
Uit Noord-Beveland. kebecke en Hollmann
Woensdagavond Irad in het hotel „De I „„Dc hc.creI1 .Fransen van do Putte cn
patrijs„ Colijnsplaat voor hel p,,laar, wederom aangewezen
artikel bevatte in afwijzenden zin Nulsdcparlcmcnl Noord Bevcland op de aIs afgevaardigden naar de aandeelhou.
Vermoedelijk zal de redacteur van heer w Kerremaris uit Goes Na In„e_ ders-vergaderingen der N. V Waterlei-
J~' - dingmaatschappij „Zuid-Beveland".
gemaakt, is plotseling „De Stan
daard" veranderd; dit kan niet vóór
j.I. Zaterdag geschied zijn, vermits
nog dien dag „De Standaard" een
het blad bemerkt hebben, dat
Roomsch-Katlioliekcn op
en, dat de zjjn <joor «jen voorzitter der af-
hUU besluit rlIAn A T r. Rwnnnp van
deeling, den heer A T C Swenne van ,In,<'e vacature G A Hajonius, wordt
waren teruggekomen, en dal hij be- wissenkerke begon spreker zijn voor- als "Il(i vajl de commissie van toezicht
zig was zich zelvcn en zijn partij te dracht over'„De Franschcn in Zeeland °P he' M 0 gekozen de heer dr D Mo]
en Noord Bevcland in 1813' Vóór de l"0' stemmen, tegen
1 slem op den
terwijl dc heer
commissie
DE VERZOENINGSCOMMISSIE.
Naar de Tel. "'verneemt is het dc be
doeling van minister Cort van der Linden
om in de staatscommissie voor het on
derwijsvraagstuk op le nemen de leiders
der verschillende politieke fracties in de
p kunnen niet gelooven dat ook niet schotste hij de algemeene toestan- heer E. C.
„De Zeeuw deze voorstelling als yolko- d in land ïóór ,S13 de voorborci. mr J H M Steger in die
men juist moet erkennen En dan is dal deudc maatregelen der bekende geschied- i W0.T herbenoemd
boven aangehaalde zinnetje toch brutaal kund, ncn om van do Fransehe1 T°< bd d<"r commissie van toezicht
„„„™„.1,| Tc„„, d„ v„„f„cd,„a ven verlost le worden en dc op het L O wordt de heer A G van
aankomst van don zoon van Stadhouder Dijk herkozen, evenals mevr de Wed W
onoprecht Tenzijde verafgoding van
den onfeilbaren leider zelfs in een ge
val als dit de oogen niet opent.
Willem V Na dc pauze besprak hij de
Molijn—de Fouw herbenoemd wordt tot
algeheel* verdrijving der Fransehen, voor- regentes van hol Weeshuis en do heer P.
- - - - - A de Ligny tot lid van het Burgerlijk
Armbestuur
namelijk uit Zeeland en de moeilijkheden
die men vooral in Walcheren had om van
de Franschen verlost le worden Ten
Uit Middelburg.
De Bazaar ten voordeele van de V
eeniging tot bezoeken der armen al- VUU"-'.UC1 «"WR» l'«" Rruhtcr
h i e r l.eeft zuiver opgebracht f 2552.57» bIlc* v00r ZIJ" ^tachhg gehoor en den
Door het bedanken van den heer G
slotte vergeleek hij het Nederland van H«ienhM ale lid van laatstgenoemd
,1,1 ia.a a. bestuur, worden in dc vacature aanbevo
nu, met dat van 1813 na de bevrijding
De voorzitter dankte daarop het pu
ien de heeren E C van Dissel en J. de
Met het oog op mogelijk vriezend weer
vestigen wij dc aandacht op artikel 24 m
der plaatselijke politic-verordening
spreker voor zijn leerrijke rede.
Uit Schouwen-Duiveland.
In de vergadering der liberale kiesver-
er. luidende: hel is verboden bij vrie- eeniging le Zierikzee, gehouden
zend weder aan de straatzijde een stoep Woensdagavond ter bespreking van sa-
of een huis te schuren of glazen te was- mensmelling der beide vrijzinnige Icies-
sclien en verder artikel 25, luidende bij vereenigingen werd nog gben besluit ge
gladheid tengevolge van ijzel of sneeuw nomen.
moet de bewoner of gebruiker van de Een nieuwe vergadering zal dezer da-
benedenverdieping, en bij gebreke van gen gehouden worden
dezen de eigenaar of beheerder van het i
gebouw of erf, onmiddellijk langs de ge-Bij Kon besluit van 16 dezer is, met de Witt Hamer lid blijft
heele lengte van het perceel, ter volle ingang van 1 Januari, benoemd tot licht- j Zulks laat de verordening toe.
De heer Dekker motiveert zijn stem
1 en zal de eerst-aanbevolene niet kiezen,
wijl z i het burgerlijk armbestuur te
éénzijdig is saamgesteld Spr had de
aanbeveling andersom gewacht
Bij stemming blijkt de heer van Dissel
te zijn gekozen met 7 stemmen, de heer
de Kruijter verkreeg er 3
De aanwezige raadsleden nemen des
gevraagd, hunne benoemingen aan
De Burgemeester deelt mede, dat hy
met 1 Januari a s als voorzitter der gas
commissic zal optreden, terwijl de heer
