RIRDEFRFRGSFHK FOFRAAIT,
13«' Jaargang.
Zaterdag
13 December.
Ingezonden Mededeelingen.
TAMINIAU's
JAM
de BESTE.
Uit Stad en Provincie.
ingezonden Mededeelingen
X
P. 295.
1913
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prys per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. 12
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middagB vóór eén uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Adverteatiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel mee
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij ini
Tot de plaatsing van adverteutiÖD en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Barenn
A. DE EA HAK Az., N.Z. Voorburgwal 26S, Amsterdam.
Dit nummer beBtaat uit drie bladen en
een Kinderblad.
EERSTE BEAD.
De kansen op een onderwijs-
compromis.
■t komt andere klem- en teekening in
de rechterzij ae als een gevolg van de
tegemoetkomende verklaring van minister
Cork van der Linden in zake onderwijs.
het nog altijd overheerschende punt
in de politieke situatie.
Er is althans bij twee groepen rechts
een verzachting gekomen in de afwijzende
houding, aangenomen tegenover de aan
kondiging in de Troonrede van een com
missoriaal onderzoek naar een algemeen
bevredigende regèling, nl. bij de chr.-
historischen en de katholieken Daaren
tegen blijft dr. Kuyper nog altijd onver
zoenlijk
Voor we de daarvan gebleken feiten
nader in't licht stellen, zij nog even kort
gememoreerd, dal de meedeeling van mi
nister Cort van der Linden hierop neer
kwam, dat het ministerie wel niet zelf
een herziening van art. 192 (der Grondwet
zal voorstellen, maar bereid is haar loyale j
medewerking te verlecnen wanneer het
in de bedoelde commissie noodig blijkt
voor een compromis, dat er een ander
grondwetsartikel komt, en wanneer door
die commissie een andere formule wordt
ontworpen, die bij tijdige indiening ook
kans heeft tegelijk behandeld te worden
met de herziening van het kiesrecht-
artikel. Door zoo'n „behandeling binnens
kamers" zou makkelijker een formulee
ring worden gevonden, voor allen aan
neembaar, dan bij een debat in de Ka
mer, meende de minister niet ten on
rechte.
Wat is er nu van rechts daarop ge
antwoord?
Van katholieke zijde vonden we een
beschouwing in „De Tijd".
Zooals men weet had de katholieke
Kamerclub en „De Tijd" zegt er nu
bij, dal men gerust kan aannemen dal
het niet zonder overleg met de beide
andere rechtsche partijen geschiedde
het besluit genomen om geen harer le
den deel te doen uitmaken van deze com
missie, tenzij van regeeringswege artikel
192 in de Grondwetsherziening betrokken
zou worden en de opdracht der commis
sie van dien aard zou zijn, dat zij ge
lijkstelling van het bijzonder met het
openbaar onderwijs niet uitsloot.
„De Tijd" meent nu, dat de regeering
thans nader tot de katholieke partij is
getreden, en dat nu in ell^ geval een
deel van de brug is gebouwd waarover
men tot elkander kan treden. Een over
eenkomst kan giog den goeden wil van
weerszijden bezegelen.
Van christ.-historische zijde heeft gis
ter de heer De Savornin Lohman in de
Kamer een antwoord gegeven, dat men
wel mag geschouwen als het voorloopig
aanvaarden van de uitgestoken hand. Hij
erkende hel voordeel van het denkbeeld
der regeering, omdat daardoor het vraag
stuk wordt losgemaakt van politieke com
binaties. Het wordt aldus niet een porte-
feuillekwestie, maar een van de Kamer,
zei hij. Wie meewerken wil kan dal doen.
Wel behield hij zich nog alle vrijheid
voor, omdat hij eerst de voorstellen zal
moeten zien, alvorens zicli uit te spre
ken, maar dit kan men toch wel aan
nemen dat zijn partij niet zal weigeren
zitting tc nemen in dc commissie.
Er moet hier bij gezegd worden dat de
heer Lohman zich van den beginne af
niet heeft vereenigd met de voorstellen
tot een non-possumus-taktiek; maar toch
betoogde hij nog in zijn rede van 1 De
cember dat het voorstel der regeering
de oplossing op de lange baan schuift.
Dus ook bij hem een milder oordeel.
Maar wie in geen enkel opzicht van
meening veranderd is, dal is dr. Kuyper.
Een s champere Standaard-driestar over
de vos die de passie preekt, werd aan
gevuld door de aanmaning in een vraag-
ELST BIJ ARNHEM.
gesprek met „JDe Tijd" dat z. i. Rechts
niet tol de commissie moet toetreden,
en dat er geen sprake kan zijn van ge
deeltelijk toegeven.
„Het ergste is, zei hij mocht uien
lot zoo'n compromis geraken, dan is
het uit, dan zijn wij ons recht kwijt,
dan kunnen wij later niet opnieuw
beginnen I"
„Van cenig toegeven kan dus, vol
gens u, geen sprake zijn?" infor
meerde de vrager nog eens duidelijk
heidshalve.
„Neen! Wij zouden dankbaar kun
nen aanvaarden, als dit kabinet op
den weg der rechtsgelijkheid een
schrede verder wil zetten Maai' van
onze volle eischcn afstand doen, dat
gaal niet."
We zullen dit nog aanvullen met de
meedeeling dat die eischen in de boven
bedoelde Standaard-driestar als volgt wor
den geformuleerd: lo. algeheele finan-
cieele gelijkstelling van Rijks- en Gemeen
tewege, bij bouw en voor salarissen en
meubileering; 2o. geen conditie die onze
paedagogiek niet duldt; en 3o gelijktij
dige /stemming over de beide revisiën
Die laatste eisch over het gelijktijdig
stemmen, beteekent natuurlijk in den
mond van dr. Kuyper de wenscli om
een gelegenheid te hebben voor liet door
hem geopperde verkwanselen van de
stemmen van rechts voor het algemeen
kiesrecht, tegenover volkomen inwilligen
der rechtsche eischen op onderwijs ge
bied.
Gelukkig blijkt meer en meer dat men
in de andere partijen rechts anders over
zoo'n sjacherpolitiek denkt.
Dr. 'Kuyper sprak ten slotte.(den wensch
uit dat Rechts eenstemmig zou blijven en
dat er geen scheiding in de gelederen
zou komen. In ieder geval echter zou
de anti-revolutionnaire partij haar stand
punt onverzwakt handhaven.
Na hetgeen we aanhaalden van katho
lieke en chr.-liistorische zijde is er veel
vooruitzicht dat die eenstemmigheid
rechts niet zal worden behouden, 't Is
waar dat- er nog wel meer krasse voor
beelden zijn geweest van het doordrijven
door dr. Kuyper van zijn wil Maar het
zou ons toch erg verwonderen als dal
nu ook weer gebeurde. En we zouden er
ons land geluk mee wenschen als het
niet zoo mocht zijn. Het peil van de po
litiek kan er slechts door verhoogd wor
den
Uit Middelburg.
Naar aan verschillende bladen wordt
gemeld, zijn de onderhandelingen welke
door de „Imperial Continental Gas As-
soceation" te Vlissingen waren geopend
tot aankoop van de gemeentegasfabrick
te Middelburg thans definitief af
gebroken.
Gisterenavond gaf de Turnclub „Ons
Huis" haar jaarlijksche uitvoering in het
Schuttershof alhier. Naar de 2e leider
de heer De Baare, in zijn openingswoord
meedeelde was de le leider, de heer
van Loo, tengevolge van beroepsbezig
heden verhinderd aanwezig te zijn. Na
tuurlijk heeft dit gemis van den hoofdlei
der zich doen gevoelen en zal zulks
door de dieper ingewijden gemerkt zijn,
doch wij gelooven niet, dat, het pu
bliek het gemis heeft kunnen merken, de
uitvoering gaf denzelfden uitnemenden
indruk als het vorig jaar
Het werken der leden vooral dwingt
bewondering af Natuurlijk is niet alles
even gaaf van uitvoering, doch indien
men in aanmerking neemt dat bijna alle
uitvoerenden door hun beroep, familie
omstandigheden en dergelijke zich niet
meer zoo geheel aan het turnen kunnen
Wijden ais de jongeren, en dan ziet wat
er bereikt wordt, kan een woord van lof
niet achterwege blijven.
Ook de jongeren echter, de meisjek
voorop, hebben zich kranig geweerd. Met
een dergelijke, talrijke, goed geschoolde
en met ijver en lust bezielde reserve gaat
,Ons Huis" zeker een goede toekomst
tegemoet
De uitvoering werd opgeluisterd door
de bekende slrijkmuziek van de heeren
Haase en Hubreglse, die oolc voor dc
dansmuziek zorgden, die de gasten van
„Ons Huis" nog lang in vroolijke stem
ming bijeenhield
Men verzoekt ons in hel verslag van
de openingsplechtigheid van „Kinder-
zorg" alhier, de volgende correcties
aan te brengen. In de rede van ds. De
Ligt staal als datum van opening ge
noemd 6 Maart 1909, wat moei zijn 1907,
127 kinderen moet zijn 126, en het ge
sticht Valkenheide staal niet te Maar
tensdijk, doch te Maarsbergen in
Utrecht
Tevens verzocht men ons nog mee
te deelen dat onder de voorgelezen brie
ven er ook een was van Prof Obbinlc te
Utrecht, een der medeoprichters van
„Kiriderzorg"
Wij vestigen er, nog eens de aandacht
op, dat de gezamenlijke mineraalwater-,
bier- en melkslijters alhier besloten
hebben staangeld voor hun flesschen te
berekenen. Deze maatregel zal naar men
in een advertentie in dit blad lezen zal,
met 15 Dec. a s. ingaan
Gisterenmiddag» liet de koopman F
toen hij zich even bij S aim de Turfkade
alhier bevond, zijn rijwiel buiten
slaan Bij zijn terugkomst was hel echter
verdwenen. De verdenking viel terstond
op een in het grijs gekleed persoon van
omstreeks 35 jaar .Dat dit vermoeden
juist was, bleek 's avonds, toen de po
litie alhier van uit Goes verwittigd werd,
dat zich de bedoelde persoon al
daar had aangemeld Het bleek te zijn
zekere M. W. v. d. L., die verklaarde het
rijwiel te hebben gestolen met de be
doeling om in de gevangenis te komen
Heden is hij ter beschikking van de
justitie gesteld,
Uit Vlissingen.
Met de dagboot „Prins Hendrik" kwam
te Vlissingen gisteravond een groo
te Amerikaanschc post aan bestaande uit
ongeveer 850 zakken
Hiervoor waren vier poslrij tuigen in
den Noordduilsclien mailtrein geplaatst
De „VI. Crt verneemt dat door den
heer C. Jamin te Rotterdam aan den ge
meenteraad van Vlissingen een adres
is gericht waarin, schadevergoeding
wordt gevorderd voor het nadeel dat hij
heeft ondervonden tengevolge van de
langdurige verplaatsing van zijn zaak naar
de Lepelstraat
Zooals bekend is kon de heer Ja-
min zijn afgebranden winkel eerst
herbouwen nadat hem de rechten over
den hem toebehoorenden grond welke
grond eerst gedeeltelijk aan den publie-
ken dienst was onttrokken weder wa
ren toegekend
Men deelde aan genoemd blad mede
dat de heer Jamin een schadevergoeding
vordert van f 2100.
o
Uit Walcheren.
De afdeeling Serooskerke van den
Chr. Nat Werkin. Bond vierde gisteren
avond in haar gewoon vergaderlokaal
haar jaarvergadering, tevens herdenken
de Necrlands 10-jarige onafhankelijkheid.
De eere-voorzitter Ds. D. Muller hield
naar aanleiding van Psalm 126 eene ope
ningsrede daarbij de verlossing van
't Fransche juk in gedachtenis brengen
de.
't Jaarverslag van den secretaris gaf
een kijk op 't leven en streven van de
vereeniging. De zangvereeniging „God is
mijn lied' orïderafdceling van de afdeeling
wisselde de verschillende voordrachten
en toespraken af met het zingen van lie
deren 't Lokaal was fraai versierd Het
was vrij Iaat, toen men van scheiden
sprak.
—o
Uit Zuid-Beveland.
Woensdagavond werd de jaarlijksche
algemeene vergadering van de vereeni
ging het „Groene Kruis" te Hoede-
kenskerke gehouden, welke bijeen
komst door 25 leden werd bijge
woond. De rekening en verantwoor
ding over hel boekjaar 1912/1913 werd
goedgekeurd in ontvang ad. f 205,36"
in uilgaaf ad. f 150,93, dus met een goed
slot vanj f 54,435.
Tot bestuurslid werd met 23 van de 25
stemmen herbenoemd de heer J Erme-
rins, die periodiek moest aftreden.
Na ingewonnen medisch advies werd
'Jerom besloten het magazijn met ver
schillende verplegings-artikelen aan le
uilen.
Het geheele magazijn, was dien avond
in de school voor de leden ter bezich
tiging gesteld, van een en ander werd
met belangstelling kennis genomen, ter
wijl bleek, reeds zeer 'veie en velerlei
arlikelen op het „Groene Kruis"-gebied
betrekking hebbende, aan de vereeniging
toebehooren.
Donderdagavond vierde te Ierseke
de coöperatieve broodbakkerij „Voor
uitgang" het St Nicolaasfeest met de
kinderen der leden welke laatste zelf
ook toegang hadden De kinderen wer
den lot 10 uur aangenaam bezig gehou-
'de£ er was een fonograaf, er werden
liedjes gezongen en voordrachtjes ge
houden St, Nicolaas deelde in eigen
persoon versnaperiugen uit koek, choco-
laad en ander lekkers en voor ieded
kind een aardig geschenkje, 't Was voor
voor ouders en kinderen een allervroo-
lijkst feest
Daar er voor één keer te veel kin
deren waren, zou het feest Vrijdagavond
herhaald worden
Uit Noord-Beveland.
De Fransche jagers zijn voor hel laat
ste jaar in Noord Beveland ge
weest, daar de jacht hier aan anderen
is overgegaan en er kan gezegd worden,
dat ze dezen laatsten koer met veel wild zijn
huiswaarts gekeerd Gedurende drie da
gen hebben ze in den Anna- en Catspol-
der, den Oud- en Nieuw Noord-Beveland-
polder en een gedeelte van den Vliete*-
polder gejaagd met 11 geweren en 70
drijvers c n den vierden dag met 6 gewe
ren en 25 drijvers. Gedurende dien tijd
zijn geschoten 549 hazen, 10 eenden en
15 snippen, zoodal het wild hier ta
melijk wel gedund is
Uit Schouwen-Duiveland.
Naar aanleiding van een verzoek van
een zevental leden van het waterschaps
bestuur van Schouwen was Donderdag
te Zierikzee een algemeene verga
dering bijeengeroepen om te beslissen
over de vraag, of in de vacature van den
ingenieur J C. Vliegenthart behoort te
worden voorzien door het doen benoe
men van een ingenieur of een water
bouwkundig ambtenaar
De bespreking dier vraag lokte een
'breedvoerige discussie uit Ten slotte
werd, naar we in de „Zier Nb lezen,
met 21 tegen 1 stem, die van den heer
Cent van Schelven, besloten, <lat een
civiel-ingenieur zal worden benoemd
Voor de centrale antirev. kiesvereeni-
gihg te Zierikzee trad aldaar Vrijdag
avond in het café „Juliana" na ingeleid
te zijn door den voorzitter den heer D
Mulder, als spreker op de bekende
Kloosterman uit Assen met het onder
werp „Kan een Christen socialist zijn".
Spreker toetste de gronden waarop dit
niet mogelijk is, sprak onderhoudend en
was soms wel wat scherp tegenover
socialisten en vrijzinnigen.
Van debat werd geen gebruik gemaakt,
wel vroeg de heer ds. Sijbesma uit Zie
rikzee, volgens hem een strijder on
der dezelfde banier als spreker, naar
aanleiding van diens rede waarin voor
kwam dat al wat zich onder de vrijzinni
gen schaart aan de zijde staat van het
socialisme, of we moeten aannemen het
gesprokene door minister Cort van der
Linden (Donderdag) dat de concentratie
px'incipieel afgescheiden staat van de S
D A. P waarop spreker een ontkennend
antwoord gaf
Vrijdagmiddag was de wouw van L. B
te B r u i n i s s e bezig zich klaar te ma
ken om naar de bruiloft van haar broe
der te gaan, toen haar kindje van eenige
maanden oud plotseling dood bleef, het
had kramp op de luchtpijpen gekregen,
zoodat de bruiloftprel door dit droevig
ongeval ernstig verstoord werd
Tot secretaris en ontvanger der ge
meenten Eikerzee en E11 e m e e t iï
Vrijdag benoemd de heer A J. de Bruijn
ambtenaar ter gemeente-secretarie te Ca-
pelle (N Br.)
Hel portret dat wij hierbij afdrukken
is dat van de kleine Juliette Monnel, een
schoolmeisje van 11 jaren. Dc kinderen
zijn in de klasse gedurende een maand
Het lezen van het onderstaande kan niet
zonder belang zijn voor de ouders van
schoolkinderen welker gezondheid niet
algeheele voldoening geeft
Mevr. Monuct die te Lyon woont, 40,
rue dc Ia Quarantaine, de moeder van
dil meisje, schrijft ons het volgende
Kleine Juliette Mornet
„Toen mijn dochtertje Juliette heel
klein was, heeft zij een luchtpijp- en long
ontsteking gehad en sedert dien tijd was
zij tenger gebleven Ongeveer een jaar
geleden werd haar gezondheid 6leclit
Het kind leed zeer door den groei en!
bovendien door vermoeidheid ten gevolge
van haar schoolwerk Zij had de lust
verloren, zij was zwak, bleek cn zenuw
achtig. Zij at niet dan tegen liaar zin en
beklaagde zich eiken dag over hoofdpijn,
verblindingen en duizelingen Bovendien
was zij vol op de borst geworden en
kon met gauw Joopen zonder idadeiijk bui
ten adem te zijn. Daar nog versterkende,
noch ijzerhoudende middelen dien staat
van bloedarmoede hadden kunnen over
winnen, heb ik gedacht liaar de Pink Pil
len te doen gebruiken, waarover iedereen
zoo veel spreekt Deze pillen hebben de
zoo zeer gewcnschte genezing gebracht.
Nu is mijn dochtertje krachtig, vroolijk
en vol opgewektheid Zij doet haar werk
met volharding en regelmaat."
Indien uw kind geen lust in schoolwerk
heeft, geene vorderingen maakt, zijt gij
dan wel zeker, dat dit alleen uit luiheid
voortkomt? Is het kind volmaakt gezond?
Is het zoo sterk als het moei zijn? Wordt
het niet door den groei gekweld? Beknor
het niet, indien het niet wel is. De studie
<is moeilijk voor zieken en voor zwakken
Breng het kind eerst op krachten, geef
het daartoe de Pink Pillen en wanneer
zijne krachten voldoende zijn, dan kunt
gij eischen, dat het zijn werk zal doen
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar k f 1 75
de doos en U 9, de 6 doozen bij het
Generaal Depót der Pink Pillen, van
Eeghenlaan 22-huis, te Amsterdam Bij
Joh. de Roos, Vlasmarkt K 157, Middel
burg, S. A. Luitwieler, A. C. Beniest,
Vlissingen, Gebr. Mulder, Goes en in alle
goede apotheken en drogisterijen.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen O- D
Donderdag hield de afdeeling Ter
Neuzen van den Bond voor Slaatspen-
siouneering eener vergadering, die ook
door enkele rentetrekkers werd bijge
woond, waarin de voorzitter, de heer M
Eijke het heugelijke feit herdacht, dat jl.
Dinsdag aan vele duizenden ouden van
dagen het eerste staatspensioen is uitbe-
terwijl hij voorts een opwekkend woord
sprak om te blijven streven naar het vol
ledig bereiken van het doel dal de veree
niging zich stelt
De bekende motie van het hoofdbe
stuur werd met algemeene stemmen aan
genomen
Naar aanleiding van een verzoek van
een der leden zal het bestuur trachten'
te voorkomen dat het genot der premie
voor bedeelden of verpleegden van diaco-
niên geheel zou teloor gaan, door inhou
ding van bedeeling of doordat gevorderd
wordt het afstaan der uitkeering en zal
deswege een onderzoek worden ingesteld.