MIDDELBGRGSCHECOCRAHÏ.
N". 293
156' Jaargang.
1913
Donderdag
11 December.
Kameroverzicht.
Dit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en PeeitdageD.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland tranco pp. 12.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan bet bnrean te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één
aan het bnrean bezorgd zyn.
Advertentiön it 20 csnt per rege1. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetnigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meei
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeea A d vertentle-Bnreae
A. DB LA HAK Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag
Men wist dat de heer Ankerman
zou spreken en toch was de Kamer niet
voltallig Dat was niet beleefd tegenover
den heer Ankerman, die zoo bijzonder
politiek spreekt en daardoor kleur, zij
't ook niet altijd gcwenschte, aan het de
bat geeft. Ditmaal was zulks niet in zoo
sterke mate als bij de Indische begroo
ting het geval, de heer Ankerman spre
kende voor zijn partij na de voortreffe
lijke rede van den heer de Geer, had
zich eenigszins daarnaar te richten Hij
constateerde slechts, dat dit Kabinet niet
extra-parlementair is in den strikten zin
des woordsdat bij de verkiezingen een
veelal niet te verdedigen strijdwijze is ge
volgd, dat vooral op negatieve leuzen de
overwinning is bevochten; en dat de
6choolquaestie liet meest dringend een
oplossing behoort. De heer Ankerman
trad in breedc beschouwingen, vooral ten
opzichte van die negatieve leuzen en
kwam alleen aan 't slot op een minder
kleinzielig terrein toen hij sprak over het
gemis van eenige passage in de Troonrede
met betrekking tot de opening van het
Vredespaleis, welke gebeurtenis voor
ons land van groot gewicht is. Voor de
vredesbeweging is de lieer Ankerman
hij toonde het dat bij de begrooting van
buitenlandsche zaken een goed en
meer dan oppervlakkig vriendt
Andere sprekers kwamen voor belan
gen van diversen aard pleiten. De heer
de Monté Verloren had een knap
en zakelijk betoog over de spoorwegpoli-
tiek, waarin hij zich tegenover de denk
beelden van den heer Nierstrasz stelde.
De heeren Marchant en Ter Laan
pleitten voor de lichamelijke opvoeding;
de laatste ook voor de ambtenaren der
departementen. En toen kwam de heer
Schaper in eene jals immer vrij uitvoerige,
weinig samenhangende maar steeds pit
tige rede de sociaal- democraten verdedi
gen tegen het verwijt, dat ze de porte
feuilles niet hadden aanvaard. Daarbij
heeft hij niet onaardig den heer Lohman
tegen zichzelf uitgespeeld waai- hij de so
ciaal-democraten zoo uitbundig prees dat
het den heer Schaper was als hoorde
hij hem de Internationale zingen! En hij
heeft vooral opgemerkt, dat de vrijzin
nigen de sociaal-democraten hadden ge
smaald alvorens het aanbod der porte
feuilles werd gedaan; dat de concentratie
na de Zwolsche weigering toch zelve had
moeten regeeren, waar ze zich door de
sociaal-democraten gesteund wist. Het
was als immer een beetje rhetorisch
vuurwerk; zonder effect van hinderlij-
door zicbzelve mei een eigen taak, niet
voor haar genoegen aanvaard, niet ten
genoege van de concentratie, maar een
voudig uit plicht. Door dezen plicht kan
het kabinet ook zijne houding iuzake da,
defensie, die zijn aandacht zal hebben,
en eveneens inzake het onderwijs bepa
len. Minister Cort van der Linden is op
dit punt de rechterzijde vriendelijk tege
moet gerteden, lieefl haar wenschen
begrijpelijk geacht, maar eenvoudig weg
het verband lusschen deze wijziging van
de Grondwet en die inzake hel kiesrecht
ontkend. Voor het laatste deden de kie
zers uitspraak, /Zijn alle partijen eens
gezind, voor 't onderwijs moet het com
promis nog worden gevonden.
De rede van den Minister is thans niet
in haar geheel te beoordeelen Het feil)
alleen reeds, dat hij haar heden niet ten
einde bracht, maar morgen de voortzet
ting beloofde, doet aan belangwekkende
mededeelingcn denken. Die moeten ook
op dit reeds uitgesproken deel van in
vloed zijn en daarom komen we morgen
vanzelf op de geheele redevoering terug
V. d. M.
Avondzitting.
Onder de vele kwesties van plaatse
lijk belang, aangeroerd bij de voortge
zette behandeling der begrooting van Wa
terstaat, waren er twee die betrekking
hebben op Zeeland, nl. de haven te
Neuzen, en de weg over den
S ch eIdedam
Het eerste onder weïp werd ter sprake
gebracht door den heer De M ur a 11,
die klaagde over de langzaamheid, waar
mee voorzien wordt in de havenbehoef
ten van Neuzen, hoewel in de vorige
eeuw reeds toezeggingen zijn gedaan
Men wachte nu niet op de onteigenin
gen. Spr betreurde ook, dat de exploi
tatie van de havenwerken aan de Bel
gische Spoorwegmaatschappij van Meche-
len—Neuzen niet aan de gemeente zelve
is opgedragen
Spr. betoogt, dat er Belgische belangen
zijn, ten deze in strijd met de Nederland-
sche. Het zou ook billijk zijn, wanneer
een deel van de kade- en opslaggelden
aan Ter Neuzen werd uitgekeerd. Want
Neuzen heeft geen voordeel gehad van
het kanaal Geschiedde het, dan zou de
gemeente ook contröle hebben, of de
gelden wel op rechtvaardige wijze wor
den geheven. De ambtenaar, die het
denkbeeld van de gedeeltelijke uitkecring
van bedoelde gelden „krankzinnig"
noemde, heeft dit voorbijgezien, even
als het gevaar, dat de schepen Neuzen
zullen voorbijvaren en naar Gent gaan
Men doe alles om den houthandel van
Neuzen te bevorderen en de hout
handelaren daar hebben ten hoogste
belang bij steigers enz. in het kanaal.
Waterstaat moge medewerken, zij het
slechts door het geven van toestemming
tot wederopzeggens toe, om op eigen
voor het automobiel-verkeer, waarvan de
uitvoering vele millioenen zal kosten. Al
les kan dus niet gelijk geschieden De
Minister gaf evenwel toe, dat de ver
bindingsweg in Zeeland vooral met het
oog op Vlissingen, dat voor Duitscliers
en Engelschen en dus voor ons land leen
gewichtig punt is, voorkeur verdien!
HAVENWERKEN NEUZEN.
Bij de Tweede Kgmer is hedenmorgen
het onteigeningswetsontwerp ingekomen
voor den aanleg van de havenwerken te
Neuzen
ken aard, maar ten slotte ook alweer wei-kosten steigers te mogen aanleggen.
nig nieuws brengend. Is er inderdaad
wel een te behandelen punt ,dat niet in
den treure reeds is bezien.
En toen was 't gewichtige moment
daar; de premier stond op voor het
antwoord der regeering. Het was stil
in de Kamer en het bleef stil gedurende
geheel dit lange eerste deel van 's Minis-
Met groote verbazing heeft de afge
vaardigde in de Memorie van Antwoord
gelezen, dat de houtopslagterreinen aan
het doel zouden beantwoorden. Men legt
zich slechts neer bij den slechten toe
stand, omdat liet niet anders kan.
De heer S m e e n g e was het eens met
den heer De Muralt en voegde erbij, dal
ters rede. Wat zeer gelukkig was, want juist zij, die het vervoer tot stand bven-
Minister Cort van der Linden bezit geen gen het loodje leggen. Zij betalen omdat
bijlzonder ver dragend orgaan en van zijn ze niet anders kunnen
woorden zal allicht wat verloren gaan I De M i n i s t e r verklaart een eventueel
Zijn toon is deftig en bedaard; er is verzoek onj vergunning tot liet plaatsen
iets van den oud-Hollandsclien magis-: van steigers in ernstige overweging te
traat in liem, en zeker iets van diens be- zullen nemen, zooals met elk verzoek
6listheid en zekerheid In dat opzicht geschiedt. De overeenkomst met de Bel-
was het debuut gelukkig, al was het niet gische maatschappij moet zoolang ze be-
boeiend als dat van Minister Pleyte staat worden uitgevoerd, maar er is een
Heeft de heer Cort van der Linden andere- overeenkomst in voorbereiding
dan nieuws verteld van de politieke situ- De noodige onteigening wordt met de
atie? Neen, ook hij niet, want de mee- grootst mogelijke voortvarendheid voor-
ning van het Kabinet omtrent eigen be- bereid, maai- in elk geval zal toch in
staan en omtrent de hangende vraagstuk- 1914 nog geen geld noodig zijn om de
ken is te bekend dan dat dienaangaande onteigening te betalen. De Minister vroeg
nog openbaringen mogelijk zijn. Maar zeer daarom slechts f 60,000 aan om eenige
uitdrukkelijk is nog eens bevestigd wat terreinen eventueel te kunnen koopen.
de Memorie van Antwoord reeds aangaf;' De kwestie van den Schelde dam
dal dit Kabinet zich op geen enkel partij-werd aangeroerd door den heer B o-
6landpunl stelt, maar eenvoudig naar den g a e r t s Hij drong er op aan dal de
uitslag der verkiezingen rekent de meer- staat zich beijvere den verbindingsweg
derheid des volks achter zich te hebben, tusschen Noord-Brabant cn Zeeland o.a.
wanneer het tracht te brengen algemeen ter wille van het auto-verkeer tot stand
kiesrecht en kostelooze ouderdomsrente te brengen Thans wordt heel Zeeland
Den aard der oplossing gaf de Minister door vreemde automobilisten gemeden,
nader in details aan; hij zal den spoed wegens het ontbreken van verbindings
maken, die noodig en mogelijk is, maar wegen (met Noord-Brabant. Men draaie nu
hij geeft de leiding niet uit handen. En de zaak om niet de provincie leggeden
dat ziet men hem wel aan! weg aan met Rijkshulp, maar het Rijk
Speciaal de argumenten van den heer legge den weg aan met den financiee-
Loeff moesten het onder des Ministers len steun van de provinciën
raak treffende opmerkingen ontgelden. De minister liet op een kaart zien
Van een verkapt concentratie-kabinet had welke groote plannen de regcering heeft
deze regeering niets; zij was er voor en voor het aanleggen vau breedc wegen
Uit Middelburg.
Het zal zeker velen met ons verbaasd
hebben, dat gisterenmiddag om 4 uur
de klok van de „Lange Jan' begon te
luiden Zij, die reeds opgemerkt hadden,
dat er de beide vorige Zondagen voor de
kerkdiensten niet was geluid, zullen wel
begrepen hebben, .dat de klok in de re
paratie is geweest, de anderen weten nu,
dat er aan het geljlepel van gisterenmid
dag niets bijzonders was verbonden, de
klok werd slechts ingeluid om des
avonds om 7 uur Weer zijn gewonen dienst
ie kunnen verrichien
Zoo af en toe bereiken ons verhalen
van natuurwonderen die we echter lang
niet alle bijzonder genoeg vinden om in
de courant te plaatsen Dal er echter
gisteren, den lOen December onder deze
gemeente, en wel aan den Klevcrskerk-
schen dijk, gehooid werd, lijkt ons de
moeite van het vermelden wel waard
Uit -Walcheren.
In de Dinsdag gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Koude-
kerke waar tegenwoordig waren alle
leden, werd behandeld hel naai' B en
"W. gerenvoijeerd verzoek van de bewo
ners van den Breeweg bij 'tZand om meer
licht, dat de vorige vergadering te laat
was ingekomen. Bij onderzoek is geble
ken dat door verplaatsing der tegen
woordige lantaarn voldoende verlich
ting ter plaatse verkregen wordt. Er
werd besloten de lantaarn 20 meter te
verplaatsen.
De heer F Brasser, door den secre
taris binnengeleid, legt de vereischte
eeden af, waarna de voorzitter hem ge
luk wenscht met zijn benoeming.
Bij de reeds kort vermelde verkiezing
van een wethouder werden uitgebracht
7 stemmen, waarvan 4 op den heer A
de Lange, 1 op den heer L Vos, J A.
Contant en C Boone. De heer De Lange
verklaart de betrekking aan te nemen
De voorzitter wenscht den heer De Lange
geluk met zijn nieuwe betrekking De
leden van den raad betuigen liunne in
stemming met liet gesprokene
B en "W vragen machtiging lom de
1 post onvoorzien 1913 met f 96.535 te
verminderen voor de bijdragen pensioen
gemeen te-ambtenaren
om aan Ged Staten te vragen met in-
'gang van Febr. 1914 het maximum van
den hoofd omslag vau f 1000 te verhoo-
gen met f 1500 en alzoo te brengen op
f 5500;
om de sloot aan deu straatweg naar
Vlissingen bij het huis van de wed De
Witte te dempen en met de commissie
van den Vlissingschen straatweg hierover
te onderhandelen, aan B. en W. de uit
voering overlatende wanneer de kosten
f 160 niet te bovengaan. Aldus besloten.
Aan de openbare school moeten voor
1 Januari eenige wijzigingen worden aan
gebracht aan de ramen en privaten De
kosten, door de gemeente te dragen, zijn
begroot op f 117 17% B en W .vragen
machtiging voor de uitvoering hiervan
wat zonder stemming werd verleend
Voor het bespreken der verbouwing
van het gemeentehuis, stelt de voorzitter
voor over te gaan in comité, dit werd
goedgevonden. Na heropening deelt de
voorzitter mede dat tot verbouwing van
het gemeentehuis is besloten
Uit Zuid-Beveland.
I In de Woensdag te Wolfaarlsdijk
gehouden vergadering van ingelanden van
den Westerlandpolder werden op den
staat van aanbeveling voor gezworene ge
plaatst de heeren L. de Jager Gz., C. van
Strien Az, en M. Janse.
Woensdagavond gaf het fanfaregezel
schap „Excelsior" te 's-H eer Arend s-
kerke een opvoering voor zijn begun
stigers. De zaal van den heer C. M van
Iwaarden was geheel bezet. Behalve een
zevental muzieknummers werden ten bes
te gegeven eenige looneelstukken.
Alles liep goed van stapel en vormde
een gezelligen avond.
Woensdag vergaderde de gemeenteraad
te N i s s e Een wijziging werd gebracht
in de hegrooling van 1913 Een plan tot
verbouwing der openbare school in
gevolge .een schrijven van den district
schoolopziener te Goes werd goedge
keurd. Besloten werd echter een subsidie
te vragen aan de Regeering
In dc "Woensdag gehouden raadsver
gadering van R i 11 a n d-B a t li werd de
heer W. F van Gorsel lot raadslid be-
ecdigd. Tol hoofd der school (e Rilland
werd met algemeene stemmen benoemd
de heer A A. Mol ie Drimmelen, no 3
der voordacht
In de plaats van wijlen den heer J J
van Gorsel werd met algemeene stemmen
tol ambt van den burg stand gekozen
de heer L J. Lucasse, burgemeester.
Tot leden der bouwcommissie werden
(benoemd de heeren C. v. d Weri'f,
F. M Boot cn Adr Blok Jz. en lol leden
der wegenconimissie de heeren Adr.
Butijn, Jobs. de Jager, J. Blok Jz Jr. en
W. F van Gorsel
Uit Noord-Beveland.
De eerste bazaar, welke te C o 1 ij n s-
p 1 aa t gehouden werd, is in alle opzich
ten uitstekend geslaagd Woensdag, de
tweede en laatste dag. dat ze geopend
was, waren er ruim 700 betalende bezoe
kers geweest, terwijl men Dinsdagavond
pas begonnen was met het heffen van
entree Hel gelat bezoekers is voor deze
kleine plaats dus enorm geweest Stamp
vol was de zaal op het laatst van dezen
avond, toen de Zuid-Bevelandsche pop
verloot werd, die ten deel viel aan mej
A Boone
Hoewel er druk gekocht is, bleven er
toch nog eenige goederen liggen, die
toen bij opbod van de hand werden ge
daan Naar ons een lid van het be
stuur meedeelde, zal de netto-opbrengst
ongeveer f 450 bedragen
liet damescomité, beslaande uit mevr
Noordijke-Breas, mevr Van Breda-Sleen-
kamer, mevr Van der Drift-Witkamp,
mej. M Haringman. en mej M Feijkes
kan dan ook met voldoening terugzien
op haar werk.
De voorzitter van het „Groene Kruis",
dr J van der Drift, sloot met eenige
welgekozen woorden en harlelijken dank
namens het dames-comité en het bestuur
van het „Groene Kruis" aan het publiek
deze welgeslaagde bazaar
Uit Schouwen-Duiveland.
De gemeenteraad van Zierikzee be
sloot gister ten opzichte van de pension-
neering van gemeenteambtenaren gebruik
te maken van hel recht van verhaal voor
ambtenaren van f 1200 traktement en
meer geheel, voor die van f 800—f 1200
4 peten voor de anderen 3 pet En
voorts ook geheel van hen die na 1 Oct.
1913 worden aangesteld.
De som voor inkoop zal ten volle
verhaald worden. De ten laste der ge-
meente blijvende bijdragen zullen ge
stort worden in het pensioenfonds voor
de gemeen le-ambtenaren
Uit Tholen.
Te Oud Vossemeer werd Woens
dag door den raad vastgesteld de
begrooling voor 1914 in ontvangst en uil
gaaf ad f 198 89.555. De hoofdelijke om
slag werd vastgesteld op f 3600. Beslo
ten werd de inkoop inzake pensioen der
ambtenaren voor rekening der gemeente
te nemen en door die ambtenaren te Ia-
laten betalen 1V» °/o voor weduwen en
weezen-pensioen. Er zal een nieuw
brandspuilhuis gebouwd worden, waarin
tevens een arrestantenlokaal wordt aan
gebracht. De lieer M. A. Vermet werd
herkozen als lid van het fonds Huijslen
van Kaltendijken en de heer J. Aarnoud-
se als lid van het algemeen armbestuur
Verder werd nog besloten tot het bij
plaatsen van enkele straatlantaarns o a
in den Palrijzenweg en in de Veerstraat.
In de Dinsdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Scher-
p e n i s s e was afwezig de heer dr Pol
derman.
Op het kohier der hondenbelasting
moest eene afschrijving plaats hebben
over 1913 voor 4 personen te zamen ad
f 6.25
Tot lid van het burgerlijk armbestuur
werd benoemd de heer D. A Hartog Cz.
Als no 2 stond op de aanbeveling de
heer M Tholenaar.
Het stukje grond dal voor brandt?
plaats van varkens tot heden werd ge
huurd van V C P Bolier zal worden
opgezegd met ingang van 1 Jan 1914,
daar tie gemeente een eigen brand
plaats heeft gemaakt
Werd besloten tol uitreiking van eene
formeele aanstelling aan gemeente-ambte
naren welke zoodanige aanstelling nog
niet bezitten Dit in verband met de Uit-
oering pensioenwet der gemeente amb
tenaren 1913
De begrooting 1913 werd gewijzigd
met eene vermeerdering in ontvangst en
uitgaaf van f 2194 75 in verband met de
pensioenwet gemeente ambtenaren enz
De begrooling 1914 werd gewijzigd
met eene vermeerdering in ontvangst cn
uitgaaf van f 190 eveneens in ver
band der genoemde pensioenwet
Gratificaties werden verleend, aan P
;Tobse, veldwachter ten bedragen van
f 40, aan D Opree. nachtwaker van f 25
en aan den secretaris der schoolcommis
sie voor 1913 ad f 10
Werd benoemd tot lid der comtnis-
tot wering van schoolverzuim de
heer P J Hartog Az
DE WATERLEIDING OP THOLEN.
Dinsdagvoormiddag om 10 uur werd in
het logement Rijslenbil te Scherpenisse
en hedennamiddag half 3 in hel logement
Ampl te Oud-Vossemeer een bijeenkomst
gehouden, waartoe hel Waterleiding
comité op het eiland Tholen uitnoodi-
gingen had gestuurd aan de gemeentebe
sturen, gemeentesecretarissen, ontvan
gers, medici, en leden der gezondheids
commissie. Na inleiding door den voor
zitter van het comité, jhr J van Vre-
denburch te Tholen, hield de heer Van
Poelgce st, directeur der Zuid-Bcve-
landsche waterleiding een lezing, waar
bij mededeelingen werden gedaan van de
finantieele resultaten dier waterleiding
De spreker wees er op, dat de door
hem te geven cijfers geheim waren, in
zooverre, dat vóór de mcdedccling ervan
in 't aanstaand voorjaar aan dc Rcgeering
en aan de vergadering van aandeelhou
ders daarvan geen melding mag gemaakt
worden door de pers.
Spreker toonde na een korte schets
der geschiedenis vim het tot stand komen
der Z. B Waterleiding met cijfers aan,
dat de resultaten gunstig mogen genoemd
worden en de verwachting gerechtvaar
digd is, dat de exploitatie een goede toe
komst tegemoet gaal
Behalve de cijfers werden eenige feiten
medegedeeld, waaruit bleek, hoe in kor
ten lijd de publieke opinie en de mee
ning van gezaghebbende personen en
beesten kunnen veranderen na kennisma
king met het nieuwe Zoo vernamen wij
het gevoelen van een wethouder, die
daclil dat geen mensch in zijn dorp zou
aansluiten, doch bij het gadeslaan van
dc ambitie voor het nat der waterleiding
concludeerde, dat e 1 k perceel zou wor
den aangesloten. Zoo hoorden wij van
koeien, die waterleiding in hun weide
kregen en geen putwater meer verkozen
te drinken, en van hun eigenaar, die zijn
beesten graag wou gerieven, omdat bij
met hen van opinie was veranderd en
meende dal de meerdere opbrengst aan
melk en stijging zijner waarde ruim
schoots de intrest terug gaf van eenige
honderden guldens
Dat de lust tot aansluiting aanstekelijk
werkt, werd ook met eenige voorbeelden
geïllustreerd. Ook verhaalde de spreker
van een brand en de beproeving van de
brandbluschmiddelen in dorpen van Zuid-
Beveland, waar men tot de meening over
helt, dal nu de oude rommel wel af te
danken is
Na beëindiging beantwoordde de spre
ker de hem gestelde vragen
De voorz zei in zijn slotwoord, dat
het waterleidingcomilé gemeend had goed
te doen, den lieer Van Poelgeest uit
te noodigen tot het doen der belang
rijke financieele mededeelingen, omdat
de gemeenten reeds spoedig zullen ko
men te staan voor de beslissing om op
het eiland Tholen eene waterleiding te
stichten. Nog deze maand wordt het
rapport verwacht van de staatscommis
sie voor drinkwatervoorziening omtrent
het opgemaakte plan Die commissie
dringt op spoed aan, omdat de voorlig
gende seizoenen gunstig zijn voor aan
leg eener leiding, de prijzen der mar
terialen thans niet hoog zijn en onf
een nog meer klemmender reden, die wij
misschien beter doen niet mede te dee-
len Zoodra het rapport is ingekomen
