MimLBDMSCHE COURANT,
N". '291
is&' Jaargang.
1913
Dinsdag
9 December.
Kameroverzicht.
Binnenland.
Bit de Staatscourant.
Dit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Rechtzaken.
Landbouw.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zen- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatsen in Nederland tranco pp. i
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
A dvertentiïn bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags véér één uur
aan het bureau bezorgd z\jn.
AdvertentiUn it 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meet
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groot,e letters naar, de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertenfciün en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlcemecH Advertentie-Bureau
A. DE EA HAK Ae., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
De Ouderdomsrente.
Het een blaadje te ver afscheuren
van den kalender deed ons in ons vorig
nummer zeggen dal gister de eerste uit-
kcering van de ouderdomsrente geschied
de. Het gebeurde eerst heden.
Aan hel postkantoor alhier gaf dal een
groote drukte. Vanmorgen omstreeks 10
uur verdrongen er zich de renletrekken-
den De directie had voor de oudjes
goed gezorgd door stoelen in de hal te
plaatsen.
Dat was niet overbodig want dooi
den groolen toeloop in eens moesten
sommigen lang wachten. Maar met opge
ruimde gezichten verbeidden allen hun
bcurl, en niet minder opgeruimd trokken
zij tract hun weekrente jaf.
Het verdient zeker wel opmerking dat
nu reeds dadelijk, blijkens die houding
door allen begrepen werd, dat deze uit-
keering heel iets anders is dan een be
doeling.
Voorts dient nog uit ons artikel verbe
terd te worden dat niet 6 December de
dag van inwerking-treding is. maar 3
December
Dit datumverschii is in zoover van be
lang, dat er een kwestie door beslist
wordt over het al of niet nauwkeurige
der eerste uitbetaling.
„De Tijd" had beweerd dat de eerste
uitkeering liep over een tijdvak van
twaalf dagen, nl. van 3—14 Dec., en toch
slechts dc gewone f 2 resp. f 1 50 zou
bedragen. Dit zou geschied zijn om de
tijdvakken te doen samenvallen met de
kalender we ken. Feitelijk zou daardoor de
invoering van 3 op 8 De'c. zijn ver
schoven
Aan het „Hand." is "echter bij infor
matie gebleken dal deze bewering niet
juist js. De eerste uitkeering loopt wel
degelijk over het tijdvak van 3—9 De
cember; het tweede van 10—16 Decem
ber enzoovoorts. Ook vallen de tijdvakken
niet samen met de kalenderwcck De
week toch, waarover wordt betaald, loopt
steeds van "Woensdag tot en imet Dinsdag.
De wet trad op 3 December in werking;
de eerste uitkeering geschiedde dus vol
komen correct, op 9 December.
Tweed© Kamer.
Zitting van Maandag.
Geheel de zitting van hedenmiddag is
door een belangwekkende en uit den aard
der zaak met belangstelling aangehoorde
rede van den heer Bos in bofflag geno
men. Zoozeer zelfs dat de heer Van dei-
Molen het aan het einde -van den mid
dag niet meer de moeite waard achtte
om aan te vangen en er door den voor
zitter onder groot gelach aan moest wor
den herinnerd, dat het heden geen St.
Nicolaas was en dat dus tot het gewone
uur diende gewerkt.
De heer Bos heeft lang en uitvoerig
gesproken; lieefl zich daarbij vooral ge
richt lot den heer Troclstra en tot den
heer Loeff in zijn critiek van het niet
aanvaarden door de concentratie van het
bewind. De heer Bos is in het algemeen
in zijn beschouwingen zeer gelukkig ge
weest, wat echter niet heeft kunnen ver
hinderen, dat hij weinig nieuws heeft ver
teld; weinig nieuws ook" kon vertellen,
Hij heeft geschetst de verhouding tus-
schen de concentratie die hij een logisch
gevolg van den heerschenden toestand
noemde, en de S. D. A. P.; hij heeft ver
volgens in den breede den uilslag der
verkiezingen en de porlefeuillekwcstie,
waarbij hij niet betrokken is geweest,
bloot gelegd.
Krachtig heeft hij ontleend, (dat (de soc.-
democraten tevoren reeds weigerachtig
waren geweest tegenover hel zitting ne
men in een ministerie; uil niets was dit
duidelijk gebleken Evenzeer ontkende hij
dat de sociaal-democraten konden weten
dat het programma der concentratie in
hoofdtrekken geen gevaar liep door hun
weigeren; zulks mag thans worden aan
genomen, maar liet is een meevaller.
Niet het minst nadrukkelijk ontkende hij
tegenover den heer Loeff den plicht der
concentratie om een Kabinet uit eigen
midden te vormen; een dergelijke be
voegdheid moet op macht berusten en
deze macht had de concentratie niet
De heer Bos lieeft het nieuwe Kabinet
hartelijk welkom gehcetcn en gezegd van
het programma van dit kabinet veel goeds
te verwachten. In de kwestie der school
beeft hij zich onverdeeld aan de zijde der
regeering gesteld, waar zij het rechlsche
compromis afwijst, maar heeft tegelijker
tijd aangedrongen op een pacifistische
oplossing die bevorderlijk zou zijn voftr-
de geestelykc ontwikkeling van het land.
In ouderdcelen heeft hij het programma
beschouwd en is geëindigd met meer
speciaal le spreken namens de vrijzinnig-
democraten, wier aantal in deze Ka
mer eenigszins verzwakt mocht zijn, doch
wier invloed eerder is versterkt. Het be
roep dal in dit verband door hem op
hel democratisch gevoel en hel gezond
verstand van hef volk werden gedaan mo
ge in het land evenveel toejuiching on
dervinden, als het in de Kamer zelve
bravo's vond!
Morgen wordt er verder gegaan, hoe
wel het niet le verwachten is dat de mi
nister reeds aan liet woord zal komen.
Toch is er kans dat de algcmcene be
schouwingen deze weck eindigen en de
bepalingen der wijzigingen van het regle
ment van orde op den duur der rede
voeringen mogen niet rechtstreeks op de
algcmcene beschouwingen van locpassing
zijn in de bedoeling zijn zij dit zeker.
V. d. M.
Avondzitting.
Dc heer Goeman Borgesius zal ook
's avonds op den voorzillersstoel, want
de lieer Troelslra is nog afwezig wegens
ongesteldheid, en ook de derde voorzit
ter, jlir. Van Nispen, was door ziekte
verhinderd
Achter de minislerslafel zal de heer
Lely, die zieli nu. in zijn derde minister
schap, daar. wol „als kind thuis" zal ge
voelen.
Gedeeltelijk was het debat van het ge
wone plaatselijk belang- Oostermoersche
vaart, Twentsch Kanaal, verbetering van
waterafvoer der Linde. Gedeeltelijk betrof
het echter een onderwerp van meer al
gemeen belang, nl. het korps ingenieurs,
en wel in 't bijzonder dc bij nota van
wijziging in de bcgrootïng aangebrachte
verbetering van salarissen.
Dat voorstel werd als een middel ter
voorkoming van een uittocht uil hel korps
toegejuicht door den heer Bongacrts
(die hiermee zijn maidenspeech hield),
maar gccritisccrd door de heeren De
Mural t, Ter Laan en De Monté
Verloren. Laatstgenoemde diende een
amendement in om die verhoogingen te
schrappen.
De m ini s te r verzette zich krachtig
tegen het voorstel, dal hij een ruw in
grijpen in de begrooling noemde Een
beslissing werd echter niet genomen, daar
het amendement gedrukt zal worden en
heden vóór de pauze in stemming zal
worden gebracht.
EEN NIEUWE VERKIEZING IN
ROTTERDAM III.
Er zal binnenkort een Kamerverkiezing
moeten plaats hebben in het district
Rotterdam III.
Wij hebben redenen om aan te nemen,
dat een brief, waarbij de afgevaardigde
voor dal district, de heer Lasonder, zijn
ontslag neemt als Kamerlid, heden bij
de Kamer zal inkomen N. R. C.
LEENING DREADNOUGHTS
NED.-IN DIB.
Naar de Tel. verneemt, moet bij de re
geering het voornemen bestaan, te zijner
lijd een voorstel in le dienen tot het
sluiten van een aanzienlijk hooge lee
ning, waaruil bestreden zullen worden
de kosten van aanbouw van een aantal
dreadnoughts voor de Indische defensie
SALARISMEETING VAN DE
BONDSONDERWIJZERS.
De Bond van Nederl. Onderwijzers
heeft Zondag le Rotterdam zijn salaris
meeting gehouden, en daarbij zoo'n toe
vloed van deelnemers gekregen uit alle
dcelen van het land, dal' hel Circus aan
het Stationsplein met 2500 bezoekers vol
was, en dat er toen in twee zalen van
de Doelen nog twee vergaderingen moes
ten worden belegd, waar samen 2000
betoogers werden geteld, wel te ver
staan zoowel onderwijzers als onderwij
zeressen.
De stemming was zeer opgewekt en
de redevoeringen badden veel bijval. Er
werd gesproken in het circus door J. F.
van Zadelhof!, mej. S. Groenesvege en
Ossendorp; en in dc Doelen door Van
Det,Dijkgraaf, De Wit en Van den Abeele
De vergadering in het Circus werd bijge
woond door de wijz-dem Kamerleden
Roodenburg en Teenslra, en het soc.-dem
lid Spiekman.
In een ten slotte aangenomen motie
werd, tegenover dc' aankondiging door
de regeeriug dat zij een afdoende salaris
regeling dit jaar niet aan de orde denkt
te stellen, de meening uilgesproken dat
verbetering der onderwjjzerssalarissen ur
gent is.
Na afloop der vergaderingen trokken
de 4500 deelnemers gezamenlijk van hel
slagveld naar het Van Iioogendorpsplein.
waarna dc stoot uiteen ging.
„VRIJE ARTSENKEUZE."
Es ist ein Merkmal der Wundefdoktoren
Der Charlatane und' Ileilprofessoren.
Dass sie unfelilbar, leicht und geschwind,
Nur d i e Leiden lieilen, die u n h e i 1 b a r
sind
(„Fliegende Blatter"
Bij Kon besluit
is D. II Ulrich, commissaris van poli
tie te Dordrecht, benoemd tol ridder in
de orde van Oranje-Nassau.
Uit Middelburg.
Morgen en Donderdag wacht den be
zoekers van StrengHoH's bioscoop alhier
iels extra's Dan zal er optreden mrs
Harry Humphreys een Amerikaanschc
Globetrotter, die om een weddenschap
van 10.000 dollars in 4 jaar tijds een wan
deling om de wereld moet maken. Daar
zij thans 2 jaar en 4 maanden onderweg
en reeds 35000 van de 48000 K.M. heeft
afgelegd, is er veel kans op, dat de
10 000 dollars door haar veroverd zul
len worden.
Mevr Humphreys vertelt van de reeds
beleefde avonturen, terwijl een film haar
verhaal zal illustreeren In Rotterdam
heeft zij veel succes geoogst.
o
Uit Vlissingen.
Met den Noord-Diütschen mail trein,
waarin een salonrijtuig was geplaatst is'
te Vlissingen hedenmorgen aange
kolmen Z K. H. prins Heinrich von
Preussen Met de dagboot werd de reis
naar Engeland voortgezet.
Uit Walcheren.
Door den raad der gemeente B i g g e-
kerke zijn heden tot leden van het
burgerlijk armbestuur benoemd: in de
vacature wijlen Houleruian de heer L
Krijger en in plaats van den heer L Si-
monse die niet meer in aanmerking
wenschte le komen, de heer P. Dekker
Uit Zuid-Be veland.
Zaterdag jl. hield de raad der ge
meente Wolphaartsdijk cene spoed-
eischende vergadering Slechts 4 van dc
7 raadsleden waren tegenwoordig Be
sloten werd tot het vragen van voorzie
ning tegen de beslissing van Gcd Sta
ten, daar dit collegie voor de tweede
maal de verordening betreffende het ver
haal op de geraeenlenambtenaren in ver
band met de uitvoering der pensioenwet
ten niet had goedgekeurd.
Uit Schouwen-Duiveland.
Maandagvoormiddag waren eenige per
sonen in dc nabijheid van den molen van
den heer Z. te Bruinisse aan het ja
gen, waarbij een schot hagel zoo ver af
dwaalde dat het door het raam in de
kamer drong en een vierjarig kind dat
voor het raam naar het jagen zat te
kijken zoo ernstig in hel gezicht ver
wondde dat geneeskundige hulp moesl
worden ingeroepen
Uit Tholen.
De SI. Ct. van heden bevat de statuten
van de N V motorboot „Antonia Jo
hanna" te Scherpenisse, welke N V
is opgericht door de heeren Adriaan
Ilartog, schipper te Scherpenisse en
Cornelis Ilartog, schipper te St. Maar
tensdijk.
Het kapitaal der vennootschap be
draagt f 8000 en is geheel volgestort.
De heer C. Harlog is benQemd tot
directeur.
RAAD VAN THOLEN.
In de raadsvergadering van Tholen op
8 de^er, waarin alle leden tegenwoordig
waren, werd voor hel laatst voorlezing
gedaan van de notulen Ingevolge liet
behandelde in de vorige zitting stelden
B en W. voor, le besluiten, dal voorlaan
de notulen veertien dagen na een verga
dering ter secretarie Ier lezing zullen
liggen, wal algemeen werd goedgevonden.
De politievel-ordening werd op het punt
van liet schoonhouden van de haven en
van dc los- en. laadplaatsen terdege
veranderd (wie de boel vuil maakt, moet
hel oppoetsen). Ook de gemcentebegroo-
ting der gemeente voor 1913 onderging
zoowel in uiLgaaf als ontvang een wijzi
ging ten goede o. m wegens de ruim
gevloeide inkomsten aan havengeld en
liggeld. De haven- en liggelden behooren
tot de belangrijkste bronnen, waaruit de
gemeente put, ongeacht nog de rijke
lijke hoeveelheden peeslik, die tijdens de
pecëncampagne worden opgeschept Dat
reinigingswerk zal nu de gemeente blij
ven doen, want hel werd bij het vorig
besluit betoogd, het is ondoenlijk de pee
agenten daarmee te belasten, t Kan ook
wel lijden
Ingevolge vorige besluiten werd for
meel de bezoldiging geregeld van den aan
te stellen Onderwijzer met akte Eugelsch.
werd de omvang van het onderwijs aan
de o. 1. school verwijd met het vak En-
scli en besloot de raad dal vak te doen
leeraren door den sollicitant "W. A Schip
pers, onderwijzer te Lexmond, nr 1
der voordracht tot benoeming. Als nr.
2 prijkte de heer F, ten Hove te Trips-
compagnie
Twee sollicitanten hadden zich aan
gemeld voor geneeskundige, met de ar-
menpractijk belast, de beide alhier geves
tigde artsen de heeren A. Jekel en P. de
Jonge De heer Jekel werd benoemd
met 9 stemmen, de lieer De Jonge ver
kreeg er 2. De laatste werd daarop,
evenals zijn collega, ook aangewezen voor
de gratis pokken inenting. Het is de ge
woonte, dat de beide alhier gevestigde
geneesheeren daarvoor ieder f 25 genie
ten
Het 2e suppeletoire kohier van den
hoofdelijken omslag kwam als naar ge
woonte in handen der betrekkelijke
raadscommissie, waarna reeds het oogen-
blik aanbrak voor de rondvraag.
De veeren van de stoelen zijn te slap,
klaagde de heer jhr. Van Vredenburch
en dc heer Van der Stel steunde het
voorstel tot reparatie. Alles le wijten
aan de toenemende lichaamszwaarte,
meende de voorzitter. Hetzij de toene
mende corpulentie algemeen is 't zij de
stoelen inderdaad niet deugen, tegen
verandering, door velen gewenscht, ver
klaarde zich niemand en zelfs had de
heer Moelker succes, die het broeierige
trijp door hel frisschere groen leder
wou vervangen zien. Dc voorzitter moest
daarom wel verklaren bij den nieuwen
dienst van leer te zullen trekken.
De heer jhr Van Vredenburch herin
nerde eraan, dat a s Woensdag door den
heer Van Poelgeest, directeur der Zuid-
Bevelandsche waterleiding, lezingen te
Scherpenisse en Oud Vossemeer zullen
gehouden worden, waarin op duidelijke
wijze de resultaten van 't Zuid-Beveland-
sche waterbedrijf zullen medegedeeld
worden. Spreker wenschte ook de te
genstanders op le wekken er heen te
gaan; wellicht zouden zij een andere kijk
op dc zaak krijgen. Van belang acht
spreker dit bezoek, omdat reeds binnen
kort in de in uitzicht gestelde gecom-.
bineerde vergadering der gemeentebestu
ren belangrijke mededeelingen van de
staatscommissie voor dc drinkwatervoor
zieningen zullen te berde komen
Na afloop der vergadering besloten de
meeste leden gezamentlijk zich naar de
lezing te Oud Vossemeer te begeven.
Nog werd bepaald, dat op het eind der
maand een raadsvergadering voor behan
deling der kwestie van de gasfabriek
zal gehouden worden Alsdan zal ook
verslag gedaan worden over het verhan
delde in een aangehouden conferentie
van B. en W in de vcercommissie met
liet hoofdbestuur van „Schutlcvaer" over
het plan van de overbrugging der Een
dracht
Daar liet dit jaar 25 jaar
geleden is dat hel Ulrechlsch Provin
ciaal Studentengezelschap „Zeeland" werd
opgericht, zuilen dc leden van dit Gezel
schap op 22 en 23 Deo e s. dit feit op
luisterrijke wijze te Middelburg ko
men herdenken.
Voor het examen vrije- en ordeoefe-
ningen zijn te Rotterdam geslaagd mej.
M. J. Glerum tc Gap in ge en de heer
I. de Buck van Serooskerke.
Aan de universiteit le Utrecht is
bevorderd tot doctor in de rechtsweten
schap op proefschrift „Het openbaar aan
bod", de heer J. J Polderman, geb. te
Sint-Annaland
Deze promotie geschiedde met lof.
H. M. de Koningin heeft f 300 be
schikbaar gesteld voor den bouw van
een tweede Ned. Herv kerk aan den
Arnhcmschen weg te Apeldoorn
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Stcdum (voor de 2de
maal) D. A v. d .Bosch le Nieuw-Vennep;
te Oostwoud (N.-H.) J. II C. Kater te
Oudshoorn (niet te Ooslcrwoud in Over-
ijsel).
Aangenomen naar Zeddam de heer
D. Colenbrander, cand. le Abbelcerk.
Bedankt voor Groot Schermer A H.
Wefers Bettinlc le Veldhoven.
Geref. Kerken.
Beroepen tc Amsterdam (vac.-Wij-
ninga), dr J C. de Moor te 's-Graven-
hagc.
Remonslr. Broederschap.
A an g e n o men naar Dordrecht de
heer G J Sirks, proponent le Doesburg.
Doopsgoz Gemeente.
Beroepen le Terhorne W A Ban ga
le Broek op Lnngendijk.
Aangenomen naar Loppersum L G.
Holtz te Schagerbrug.
N R. C.
Hooge Raad.
Voor den Hoogen Raad lichtte gisteren
iur. Denekamp te 's-Gravenhage twee cas-
satiemiddelen toe in de zaak van J T
koopman le Goes, die door dc recht
bank alhier veroordeeld was tot twee
geldboeten, elk van f 5 subs 2 d. h., we
gens het verkoopen en afleveren van
een premiebewijs van Lolisico.
Het O. M zal 22 dezer conclusie ne
men.
- Op 15 dezer zullen de Belgische
grenskanloren West Capelle en Iloucke,
nabij de Nederlandsclie gemeenten Sluis
en Relranchement, voor den invoer van
Nederlandsche runderen en schapen ge
opend worden. Deze dieren moeten be
stemd zijn voor de slachthuizen van
Brugge, Blankenberghe, Heist en Oos
tende. Het eerste Jcanloor zal geopend
zijn alle Maandagen van 8 tot 10 uur,
en het tweede den eersten en den der
den Maandag van iedere maand, alsmede
daags vóór de marktdagen te Brugge,
van 11 tot 12 uur. Beide kantoren zijn
alle werkdagen open voor den invoer
van slachtvee mits ze een etmaal tevo
ren zijn gewaarschuwd.
Besmettelijke Veeziekten
Blijkens de officicele staat in de St Ct
van heden was Zeeland gedurende
de maand November geheel vrij van
besmettelijke veeziekten
SPORT.
Vee tbal
De N. R. C. schrijft:
Velocitas II heeft haar wedstrijd
tegen Zeelandia (Middelburg) gewon
nen gegeven, omdat zij haar spelers
niet wil blootstellen aan gevaren, die
uit het ruwe spel van deze club
kunnen voortspruiten; vooral daarbij
den wedstrijd tusschen beide veree-
nigingen op het terrein van de Aca
demie' eenige weken gelegen, waar
bij de scheidsrechter ten slotte een
der vloekende en tierende heeren
het veld moest -uitzenden, bedreigin-
