MIDDELBERGSCBE C0URAH1
1* 266
1S6 Jaargang.
Maandag
10 November.
Twee Gezagkwesties.
BIMNENLAND.
öii Stat! au Provincie.
Kerknieuws
Lanütaw.
Rechtzaken.
I WI ji
Deze courant rersckijnt iagelij ks, met uitzondering van Zon- en Beeatdage*.
Prij6 per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland irancopp.f2.
Atr.enderlqke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op veordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvau zijn aan het bureau te bekomen.
AdvertentiBn voor bet eerstvolgende nummer moeteu des middags véór één uur
aan bet bureau bezorgd zijn.
AdvertentiBn i 2f cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betroffendo
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gereohtigd het Algemeen Advertentie-Baron*
A. DE liA MAK Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Gig deze courant behoort een bijvoegsel.
Zij, die zich nog wenachen te abon-
ueeren op het Kort Verslag der '2e Kamer,
gelieven ten spoedigste htn adres met
de kosten, ad zestig cent, te zenden aan
de Administratie.
In de onderwijzerskringen heerscht
veel beroering over twee gevallen van
ontslag van onderwijzers. Het eene geval
is dat van den onderwijzer Beishuizen te
Stedum (tevens bekend als lid van het
hoofdbestuur van den Bond van onderwij
zers) die in het bijzijn der leerlingen het
hoofd van zijn sehool uitmaakte voor
kwajongen en hem in zeer onhebbelijke
bewoordingen aan zei het schoollocaal te
verlaten, het andere is dat van den
onderwijzer Meertens te Kloosterhaar (ge
meente Hardenberg)die weigerde om aan
de kinderen nationale liederen te leeren
of toe te laten dat deze door het hoofd
der school aan de kinderen zijner klasse
werden geleerd.
We hebben afgewacht tot „De Bode",
het orgaan van den Bond, ons iets meer
over deze gevallen meedeelde. Dat is,
door het hoofdbestuur zelf, in het jongste
nummer geschied, en we kregen daarin
een bevestiging van onze verwachting
le dat die gevallen wel het slot zouden
zijn geweest van een reeks moeilijkheden,
2e dat men van Bondszijde nu zou trach
ten die twee onderwijzers tot martelaars
te maken.
Ten opzichte van de zaak Beishuizen
wordt er on. nadruk opgelegd dat in Aug.
van het vorig jaar toen de plaats van
hoofd der school moest worden vervuld,
door den burgemeester aan de sollicitan
ten werd gevraagd: „Hoe denkt u tegen
Beishuizen op te treden", en toen hij
van een der sollicitanten tot antwoord
kreeg „ik denk het wel met Beishuizen
te zullen kunnen vinden", was dat ant
woord, zoo zegt „De Bode" verder, niet
naar den zin van den Burgemeester en
liet deze er op op volgen: „Maar u zult
•toch zeker wel laten voelen, dat ii het ge
zag hebt?"
Dit gezegde van den burgemeester
wordt nu door het hoofdbestuur „in-
schandelijk" genoemd, „volmaakt hetzelf
de. alsof de burgemeester tegen het
hoofd gezegd had: Lok conflicten uit,
sar hem, terg hem, tot hij zich vergeet,
en wij zullen achter je staan."
Men kan moeilijk een zaak vollediger
op zijn kop zetten dan hier door het
hoofdbesLuur met dit geval wordt ge
daan.
Er was daar een onderwijzer die in de
35 jaar van zijn onderwijzerschap in die
gemeente reeds meermalen in conflict
was gekomen met het boven hem ge
plaatste gezag. Zoo zelfs dal de gemeen
teraad drie jaar geleden trachtte zich
van hem te ontdoen, maar op een on
geoorloofde en in hoogste instantie ook
niet goed gekeurde methode (nl. op
grond dat hij niet in Garsthuizen woonde).
Voor ieder, die ook maar iets weet van
hetgeen in onderwijzerskringen omgaat,
zat het ook geen verwondering baren, als
een hoofdbestuurslid van den Bond ook
de Bondsminachling voor een schoolhoofd
deelt, Maai- is er dan oók niet werkelijk
alle reden om bij de benoeming vaneen
schoolhoofd er op te staan dat die zal
toonen te begrijpen dat aan hèm het
gezag is opgedragen-7
De Bond begrijpt dat natuurlijk niét
Die is door zijn onophoudelijke actie te,-
gen het hoofdschap reeds zoozeer in een
sfeer van blijvende verachting gekomen
dat hij in iedere gezagsdaad van een
schoolhoofd eenvoudig een plagerij ziet,
en volkomen vergeet, dat het nog altijd
de wet is die het bestaan van een
schoolhoofd voorschrijft en een hoofd als
gezag boven de klasseonderwijzers plaatst
In dat artikel van het hoofdbestuur
wordt dan ook het optreden van het
nieuwe lioofd gekwalificeerd met den naam'
„plagerijen". En het geval dat^ganleiding
gaf tot den uitval van Beishuizen wordt
ook voorgesteld als een uittartende in
menging van het hoofd, dat n.b. kwant
vragen waar Beisliuizen de lesrooster had
gelaten, met de aanmaning die weer op zijn
plaats te hangen. Daarop volgde het on
waardige gescheld van kwajongen, en wat
er bij kwam.
Beishuizen erkende dat dergelijke scè
nes niet in het bijzijn der leerlingen
mogen voorkomen, maar weigerde excu
ses aan te bieden. Daarop volgde het
ontslag, waarvan de Bond nn bij Ged
Staten de onthouding der goedkeuring
heeft (gevraagd
Het andere geval stond ,ook niet op
zich zelf. In het besluit van den ge
meenteraad van Hardenberg wordt o a.
overwogen
dat het optreden van den ondcr-
derwijzer Meertens meermalen te
genover zijne superieuren veel te
wenschen overlaat
dat hij op 24 en 25 October 1910
de leerlingen zijner klasse zonder
verlof van het gemeentebestuur of
hel Hoofd der school vacantie heeft
gegeven;
dal in de vergadering van Burge
meester en Wethouders d.d 12 No
vember 1910, die bijgewoond werd
door den heer schoolopziener in het
district Zwolle en door dien in het
Arrondissement Ommen hem op zijn
willekeurige handelingen eneigen
machtig optreden ernstig is gewezen,
dat het voor een hoofd der School
bijna ondoenlijk is, met een leer
kracht ie werken, die telkens toont
zich niet te willen voegen naar de
voorschriften, die het Hoofd der
School in het belang van het onder
wijs meent te moeten geven
De aanleiding tot het ontslag betrof
een kinderfeest Het zou een onafhaiike-
lijkheidsfeest zijn, maar bij de voorberei
ding had de onderwijzer Meertens als
voorwaarde gesteld dat het een kinderlijk
schoolfeest zou zijn „buiten de propagan
da voor eenig politiek of nationaal doel."
Toen echter het hoofd de kinderen
het „Wien Ncerlands bloed" en „Wilhel
mus" wilde leeren, maakte Meertens be
zwaar. Toen het hoofd daarop aanbood
het aanleeren dier versjes voor zijn reke
ning te nemen, weigerde Meertens kinde
ren voor dat doel een half uurtje af te
staan En toen het hoofd hem opdroeg
het onderwijs in de hoogste klasse waar
te nemen, om zelf dat in zijn lokaal te
geven, met het doel de versjes te leeren,
weigerde Meertens opnieuw.
We behoeven hier niet veel bij te voe
gen. Meertens heeft zelf later in een adres
aan Ged. Staten erkend, niet gehandeld te
hebben overeenkomstig de wet
Het ondere geval stond ook niet op
Toch betoogt het hoofdbestuur van den
Bond in een 'adres aan Ged Staten, (ver
zoekend het raadsbesluit niet goed te
keuren) dat de weigering van Meertens
niet zoo erg is als het wel lijkt, o a aan
voerend dat de liedjes in de school en
onder schooltijd werden geleerd, dat het
leeren dier „moeilijker" liedjes niet in de
de eerste leerjai-en thuis behoort en dus
in strijd was met het leerplan, en dat de
weigering een ander karakter krijgt door
den ve r Ir. o uwe lij ken omgang die er tus-
schen hoofd en onderwijzer bestond.
Er wordt voor beide gevallen nog aan
gevoerd dat zoowel Beishuizen als Meer
tens goede onderwijzers zijn. We nemen
dat graag aan, maar meenen dat hier
een andere kwestie van gewichtiger aard
de grondslag vormt, nl het o.i zeer ver
derfelijke streven van den Bond naar on
dermijning van het gezag van het school
hoofd.
Dat de Bond er zekere ideeën op na
houdt over de meest gewenschte organi
satie op |de (scholen, is zijn recht. We dee-
len die ideeën wel niet waarom heb
ben we vroeger reeds aangegeven
maar niemand zal er iets tegen kunnen
inbrengen dat de Boud den huidigen toe
stand afkeurt.
De Bond gaat echter veel verder. .Van
den strijd tegen de wet maakte hij een
strijd tegen de hoofden. En de onophou
delijke beleedigende actie tegen die hoof
den, heeft zulk een stemming van min
achting voor de personen dier school
hoofden verwekt, dal het waarachtig geen
wonder is wanneer warm-loopende klas
seonderwijzers vergeten waar ze staan
moeten
Als er nu twee slachtoffers vallen dan
zoeke de Bond de oorzaak niet in de ty-
rannie van hoofd en gemeentebestuur,
inaar bij zijn eigen propaganda
GENEESKUNDIG ONDERZOEK
VÓÓR HET HUWELIJK.
Door het comité ter bevordering van
geneeskundig onderzoek vóór het huwe
lijk te 's Gravenhage is opgericht een
iconsultalieburéau, waar de heer J J.
Berdenis van Berlekom, arts, lid van het
Icomité, kosteloos advies geeft aan on-
en minvermogenden, die voornemens zijn
in hel huwelijk te treden.
Het comité,het voor zijn streven van
het hoogste belang achtende, dat zooveel
mogelijk op alle plaatsen van eenige be-
teekenis zulke bureaux worden in het le
ven geroepen, doet daartoe een beroep
op de medewerking der gezondheidscom
missies in verschillende gemeenten
boden een stel foto's van de leesten te
schenken ter overhandiging aan het ge
meentebestuur. En hoewel door het co
mité ook nog inzending was verzocht van
alle andere foto's, door fotografen en
amateurs van deze feesten gemaakt, werd
de collectie van den lieer Henning zonder
andere bijvoeging uilgekozen ter aanbie
ding aan hel gemeentebestuur. Een zeer
vleiend schrijven gaf den heer Henning
kennis van de aanvaarding der verzame
ling die in liet stedelijk museum geplaatst
zal worden. Het is een omvangrijke col
lectie, van niet minder dan 70 foto's,
vervat in twee portefeuilles en twee
klapdoozen
De adspirant-opzichler bij de S S. van d
Brink, die werkzaam is aan de Araeburg
en tijdelijk alhier woonachtigis te
Utrecht geslaagd /voor opzichter bij den
dienst van weg en werken
Uit Middelburg.
Hedenmorgen ten 9 ure had alhier
de opening plaats van den patroonsleer
gang in het schildersambacht, welke ge
houden wordt in een der lokalen van de
Ambachtsschool, en georganiseerd werd
door den Bond van Nederlandsche schil-
derpatroons.
Bij deze opening sprak de heer J. C.
van Laere, voorzitter van de afdeeling
Middelburg van bovengenoemden Bond
een rede uit, waarin hij er op wees
dat de waarheid der spreuk Eendracht
maakt macht, heden opnieuw zien beves
tigd. Immers- door onze vereende krach
ten is het onzen Bond mogelijk gewor
den, cursussen op te richten, waardoor
de patroons in liet (schildersvak zich ineer
en meer kunnen bekwamen
De oprichting en instandhouding van
dergelijke cursussen zou veel te groote
geldelijke offers vergen, indien deze
moesten uitgaan van plaatselijke vereeni-
gingen
Wie geen vreemdeling in Jerusalem is,
weet maar al te goed, zei spr., dat men
in ons vak, evenmin als in elk ander,
ooit is uitgestudeerd en dat er aan onze
kennis a n ons werk nog veel ontbreekt.
Vooral voor de jongeren onder ons, die
aan 't begin van him loopbaan staan,
zijn deze leergangen onschatbaar.
Zal onze Bond met deze prachtige in
stelling slagen, dan is evenwel een eerste
eisch; onverflauwde lusten vurige ijver,
zoowel aan de zijde der onderwijzers als
die der deelnemers.
De spreker eindigde met den welgc-
meenden wensch, dal de proefneming
van den Bond met zijn cursus te Middel
burg schitterend slage; dal heeren on
derwijzers succes van hun werk hebben
en de deelnemers mettertijd de grootste
voldoening en het meeste profijt oogsten
van hetgeen ze liier hebben geleerd
Tevens wenschte hij den heer Doets,
directeur der Ambachtschool, hartelijken
dank te betuigen voor zijn welwillende
medewerking, om dezen palroonsleergang
hier mogelijk te hebben gemaakt.
Hierop nam de lieer B Wensing,
leeraar in het schilderen, het woord om
zijn genoegen uit le drukken over het
groote aantal deelnemers aan dezen leer
gangen zeide, dat hij niet was gekomen
om les le geven in trucjes of kunstjes,
maar om op eenvoudige wijze het beste
en nieuwste te onderwijzen, en wel zoo
veel het in zijn vermogen is, op de meest
practisclie wijze. Daarop stelde hij voor,
met de lessen aan te vangen.
Onze stadgenoot, de lieer C. Henning,
heeft een vermeldenswaard succes gehad
met een reclame-aanbod door hem ge
daan bij gelegenheid der onafhaiikelijk-
heidsfeesten te Breda. Hij had aangc-
Uit Zuid-Beveland.
Men schrijft ons uit Goes
Het is van algemeene bekendheid, dat
in ons stadje de diphtheritis veevuldig,
haast geregeld voorkomt.
Ook thans zijn weer gevallen van deze
ziekte geconstateerd.
Tot op 't oogenblik gaat de wet op de
besmettelijke ziekte, voor zoover mij
bekend is, niet verder dan het verbieden
van den toegang lot de scholen van leer
lingen uit gezinnen waar een besmettel-
lij ke ziekte heerscht
Zou het evenwel niet in den geest van
deze wel zijn, wanneer ook op de rijks
kantoren aldaar werkzaam zijnde perso
nen in wier gezinnen diptheritis voor
komt niet werden toegelaten zoolang het
„briefje" op de deur der woning wordt
gelaten?
In elk geval gebiedt o. a, de voorzich
tigheid, tegen elk gevaar van het over
brengen der besmetting te waken, zoo
zulks maar eenigszins mogelijk is en
vooral in lokaliteiten, waar het publiek ge,-
noodzaakt is te komen
En toch ziet men dat nog niet altijd
in over het algemeen en ook te Goes
doet zich thans een dergelijk geval voor.
Door het jachtgezelschap „het Klopje"
zijn in drie dagen in de gemeente W i 1-
belminadorp meer dan 500 linzen
geschoten.
Vrijdagavond is te 's-Gravenpolder
de volksbiliolheek voor dezen winter ge
opend. De boekerij, die tlians 530 num
mers telt is vermeerderd met werken van
Wilhelmina Heimburg, Conscience en Ouï-
da, ongetwijfeld goede en aangename lec
tuur
Terwijl Zaterdagnamiddag te Ierseke
een oude man en zijn vrouw op den bie
tenakker aan 't werk waren, zeeg de
man, als 't ware pan de zij van fcijn vrouw
plotseling neer en was terstond dood
door hartverlamming aangegrepen
Te Hans weert circuleert een adres
aan Ged Staten van Zeeland om het ge
meentebestuur van Kruiningen uit te
noodigen te zorgen voor een begrinting
te Hansweert zoolang niet in de bestra
ting aldaar is voorzien.
Tevens wordt gevraagd beter toezicht
op het neerwerpen van faecaliën in sloo-
ten langs den openbaren weg
o
Uit Zeeuwsch Vlaanderen O. D
Naai- aanleiding van het voor eenige
weken te Z a a m s 1 a g voorgevallene, op
den avond der arrestatie van de gebr V..
aldaar, toen tengevolge van verschillende
charge's door de maréchaussee verschiH-
lende inwoners klappen en houwen met de
blanke sabel beliepen werd door ver
schillenden hunner een klacht ingediend
wegens mishandeling Deswege werd
door den kapitein' uit Vlissingen
onderzoek ter plaatse ingesteld en de
getuigen en de klagers gehoord
Het schijnt echter dat de in deze be
voegde autoriteit geen aanleiding vond
om ten deze in le grijpen tegen de be
trokken manschappen der marechaussee,
Thans echter is door een dergenen die
de meeste klappen lieefl beloopen een
adres verzonden tot den Minister van
justitie, met verzoek een ernstig onder
zoek te willen instellen naar de mishan
delingen die door de marechaussee, zou-
den zijn gepleegd en de schuldigen te
willen straffen.
In laatst gehouden vergadering van
de kiesvereeniging „Schrift en Belijdenis"
zijn candidaat gesteld voor notabelen der
N H. gemeente alhier de aftredende
heeren H. J Dijckmeester, H L. Dor-
maar en R. M. Smits en voor diaken in
de vacature ontstaan door het bedanken
van den heer Langebeke de heer C. A.
Mantz
Provinciale Landbouw
tentoonstelling
Onder de ingezetenen van Middelburg'
is een omzendbrief verspreid, waarin het
bestuur der maatschappij tot bevorde
ring van Landbouw en Veeteelt in Zee
land onze stadgenoolen opwekt, een daar
bij gevoegd iiisclirijvingsbriefje ingevuld
en onderleekend ter liand te willen stel
len aan de personen, die het zal belasten,
deze den 13den en 14den dezer maand af
te halen, ter tegemoetkoming aan de
kosten, verbonden met de Provinciale.
Landbouwtentoonstelling, 8, 9 en 10 Sepl
1911 in Zeeland te houden.
Het hoofdbestuur acht zich tot dezen,
maatregel verplicht, omdat de liuur en in
richting van een geschikt terrein te Mid
delburg met groote kosten gepaard gaal
terwijl, aldus heet het in de circulaire,
een naburige gemeente een nog beter ge
schikt terrein kosteloos te zijner beschik
king wil stellen Het vestigt bovendien
de aandacht op de groote kosten, aan een
zoodanige tentoonstelling verbonden, zoo
wel als op de groote voordeelen, die ze
voor vele neringdoenden oplevert in de
gemeente, waar ze gehouden wordt en
verklaart, dat het een zoodanige tentoon
stelling het liefst in de hoofdplaats dei-
provincie zoude houden.
De officier van justitie bij de Haag-
sche rechtbank heeft hooger beroep aan-
geteekend tegen het vonnis dier recht
bank, waarbij de Leidsche student v L.
tot 10 jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld wegens moord op zijn verloofde.
De officier had 15 jaar geëischt.
SPORT.
.Voetbal.
■Voor de Zuid 2e klasse A ontving gis
teren E M M. te Vlissingen het tweede
elftal der cadetten. De militairen hadden
bet ongeluk dat reeds spoedig na den
aanvang een hunner spelers uit moest
vallen, omdat zijn knie hem begaf, ter
wijl na de rust de linksbinnen van den
Vlissingschen captain per ongeluk een
trap boven den enkel kreeg, die hem
verder spelen belette. Toch hielden de
cadetten kranig stand, al moesten zij met
6—0 het onderspit delven (stand met rust
30). Een tegenpuntje was wel verdiend
geweest en wij meenden al het te zien
maken toen Velocitas in de tweede
speelheift pen strafsehap te nemen
kreeg, die echter recht op den keeper
werd ingezet en zoodoende geen resultaat
opleverde.
E. M M beschikt over een krachtig
elftal, dat wel eens het kampioenschap
zou kunnen verwerven.
Zeeland-Vooruit maakte de reis naar
N. A. C te Breda. Volgens de Maandag
Courant zou Z. V. gewonnen hebben met
72, doch die 7 moet een 1 zijn, zoodat
N A. C. gewonnen heeft met 2—1.
Voor de 3e klasse brachten zoowel E.
M M. als Zeelandia hun beide elftallen
in 't veld. Achter de meelfabriek alhier
leed M V. V. O. II een smadelijke 5—1
nederlaag tegen Zeelandia II Zeelandia
III beet tegen E M M. II flink van zich
af en verloor slechts met 1—0. E M. M.
III verloor met 4—0 van Vlissingen.
De stand in de Zuidelijke 2e klasse is
thans
E. M. M.
3
2
gel.
1
0
1. pui
5
11—3 1.66
M.V.V.O.
4
3
0
1
6
5—4 1.50
N. A. C.
5
2
1
2
5
9-6 1
Zeelandia
2
1
0
1
2
2—2 1.—
Zeel. Vooruit.
8
0
1
2
1
3—8 0.66
Velocitas II
3
0
1
2
1
3—10 0.66
In den Haag had gisteren de oefenwed
strijd plaats van het Ned. elftal tegen de
Zwaluwen Bij de laatsten speelde Synja
voor Launspach Van de hationalen vie-
