Vrijdag 17 October. Vakonderwijs voorde boerin. Uit Stad en Provincie. 246 Deze courant vers«hijat d a g e l ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoawel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland Iran co pp. f2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen. Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zijn. Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiëD en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlgemeeB Advertentie-Baren* A. DE liA HAK Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Hg deze courant behoort Het gaat werkelijk wonderbaarlijk snel met ie ontwikkeling van dit jongste soort onder wijs. In bet laatst der vorige eeuw gaven andere landen het voorbeeld, vooral België, Duitschland en Frankrijk. Maar in ons land werd toch pas in 1909 de eerste zomercur sus van dien aard opgericht, nl. te Veen- dam een cursus voor particulieren te Groenlo buiten beschouwing gelaten. En nu, vier jaren later, heeft dat onder wijs reed9 zoo'n omvang genomen en toont het zoo'n groeikracht, dat op de nu aanhan gige staatsbegrooting een post is uitgetrok ken tot vestiging van een staats-opleidings- school op het landgoed «Rollecate" aan d0 Dedemsvaart, waar de vrouwelijke leer brachten zullen gevormd worden, die aan de cursussen van landbouw-huishoudkunde les kunnen geven. Het is ook wel verklaarbaar. Voor de vorming van de toekomstige landbouwers is op allerlei wijze gezorgd. Overal worden zij in staat gesteld cursussen van allerlei aard te volgen, en de welvaart van den land- en tuinbouw in ons land is zeker voor geen gering deel daar aan te danken. Het móest toen wel opgemerkt worden dat, tegenover de ontwikkeling van den boer, die van de boerin zoo ver achterbleef. In bijna geen ander bedrij' is het aandeel van de vrouwen zoo groot als in het boeren bedrijf. En ook in geen ander bedrijf heeft het bestier der huishouding zooveel invloed op den algemeenen gang van 't bedrijf als juist op de boerderij. En er is nog veel meer. Er wordt wel eens gespot dat een boer en een boerin beter voor hun dieren zorgen dan voor zich zelf. Een feit is het dat de grootste zorg wordt besteed voor de voeding der dieren, en dat voor de voeding van het gezin, zonder keuring, zonder waarborg, wordt aanvaard wat de winkelier over de toonbank reikt, liefst zoo goedkoop mogelijk En de goede winkeliers zullen het ons niet euvel duiden als we beweren dat er ook minder eerlijke winkeliers -zijn die waren leveren met weinig of geen voedingswaarde. We hebben eenigen tijd geleden gewezen op de zorgwekkende uitkomsten voor de gezondheid van een onderzoek in Duitschland Baar hetieit, dat de landbevolking, die vroeger zijn eigen goede waren ook zelf at, nu die waren zooveel mogelijk verkoopt eu zelf zieh met minderwaardige surrogaten uit de winkels vergenoegt. Maar wat weet een boerin van de vereischten voor do samenstelling van voedingsmiddelen Een boer kan u die met decimalen voorre- kenen«roor het veevoeder. Maar een boerin staat voor de voedingsmiddelen voor het gezin even onwetend als vroeger de boer voor het voeder voor zijn dieren. En hoe kan, om een ander voorbeeld te noemen, de boerin werkelijk het noodige besef hebben van de noodzakelijkheid van uiterste reinheid bij zuivelbereiding, wanneer ook zij niet door opleiding iets weet over het geen de moderne wetenschap heeft ge leerd ten bate der prakt ij k? Op bijna ieder gebied vindt men iets dergelijks. De vrouw heeft op de boerderij wel een ander werk dan de man, maar tel kens grijpt beider werk toch ineen, en het kon niet anders of het verschil in vakkennis tusschen den boer en de boerin moest hin derlijk gevoeld worden, ook door de vrouwen zelf, die waren aangewezen op een kennis van-booren-zeggen. Het woord clandbouwbuisboudonderwijs» behoefde dan ook maar genoemd te worden om dadelijk aller sympathie fe vinden, zood."t ineens in bijna alle provincies te gelijk daad werkelijke belangstelling betoond werd. In Noord-Holland bestaat zelfs reeds een organisatie van drie soorten cursussen, ingericht door toedoen van de «Vereeniging ter bevordering van den landbouw in Hol land's Noorderkwartier", nl. een vyfjarige (te Alkmaar), eenige vierjarige (plaatselijk), en eenige tweejarige (ook plaatselijk). Gronin gen kreeg tweejarige zomercursussen, Zeeiand en Gelderland eveneens, Noord-Brabant bezit te Lierop een speciale school van de «Ver eeniging tot opvoeding van meisjes uit den boerenstand». In Friesland, Overijssel en Zuid-Holland zijn onderwijzeressen aange steld voor het geven van huishoudonderwijs aan de vrouwelijke bevolking. En de vrouwen van wie velen zelt voelen wat zij te kort komen, toonen zoo'n groote belangstelling in dit onderwijs, dat de toe neming van het aantal aanvragen voor het houden dier cuasussen een der hoofdmo- tieve is geweest waarom de regeering over ging tot stichting van een opleidingsschool voor goed onderlegde vrouwelijke leer krachten. Men lette welalleen voor vrouwelijke leerkrachten, die dan aan die cursussen voor namelijk onderwijs zullen geven in huis houdkunde, waarbij rekening wordt gehouden met de toestanden op het platteland. Maar de regeering gaat, blijkens de Memorie van toelichting tot den begrootiDgspost uit van de gedachte, dat daarnaast tevens wordt gegeven «eenig onderricht in zuivelbereiding» veevoeding eh enkele andere onderdeeieu V'n den land- en ook van den tuinbouw». Voor dit onderwijs heeft men echter vol doende krachten beschikbaar in de land- en tuinbouwonderwijzers, maar voor dat andere, het huishoudelijk gedeelte«het onderricht in de voeding en verpleging van bet dier, de beginselen der gezondheidsleer, de in richting der huishouding en de zorg voor de kinderen», voor dat onderwijs zijn vrouwelijke leerkrachten noodig en die zijn er iu ons land niet, gelet op de noodzakelijk heid om steeds aan dn toestanden op 't platteland te denken. Van de enkelen die i heeft, zijn de meesten in het buitenland opgeleid. Om ook het opleidingsonderwijs zich te doen aanpassen aan het buitenleven, heeft men de school in een landelijke omgeving gesticht. De «Rollecate» is een landgoed en ieder die wel eens aan de Dedems vaart is geweest weet hoe mooi het daar ligt maar bevat ook een boerderij met veehouderij en moestuin. Er is daar gelegenheid voor huisvesting van 8 a 10 leerlingen (die welke zijn groot gebracht in een landelijke omgeving genieten de voorkeur). Met een deel van het onderwij zend personeel zullen zij te zamen een gezin vormen. De duur van de gebeele cursus is bere kend op V/a jaarhet schoolgeld is bepaald op f 75 per geheele cursus, de kosten van huisvesting inbegrepen. Db kosten voor de voeding moet door de leerlingen zelf betaald worden. Aan het eind der cursus zal eeu nen afgenomen worden ter verkrijging van een diploma, bevoegdheid verleenend tot het geven van huishoudonderwijs aan door het R\jk gesubsidieerde cursussen in landhuishoudkunde. En daar het leerprogramma dier oplei dingsschool vermoedelijk wel op den duur de richting zal bepalen, waarin de nu nog vaak op verschillende wijze ingerichte zomer cursussen worden geleid, deelen we hier ook mee dat volgens de Memorie van toelichting het onderwijs aan die school omvathet koken, huishoudelijk werk, de waschbehan- deling, de voedingsleer, warenkennis van voedingsmiddelen en keukengereedschap, en huisboekhonden, alsmede de hoofdzaken uit de natuur- en scheikunde, de plant- en dierkunde, de landbouwkunde, de warmoe- zerij, de vruchten- en bloementeelt, de hygiëne, en dan eindelijk het is immers een school voor aanstaande onderwijzeressen opvoed kunde en methodiek van het onderwijo. We hebben gemeend dezen begrootings- post zoo bijzonder in 't licht te moeten stellen omdat de houding, door de regeering deze kwestie aangenomen, zoo sterk af wijkt van die van de meerderheid der Provinciale Staten in ons gewest. Althans in 1911, toen een verzoek van de Zeeuwsche Landbouw Maatschappij om een subsidie van f 250 voor het geven van cursussen in zuivelbereiding, huishoudkunde verstellen enz. werd algewezen met 21 tegen 18 stemmen. We vermoeden dat er onder die 21 af- wijzer8 wel enkelen zullen zijn, die er nu anders over denken. Het debat in de zomer- zitting van 1911 stond niet op een peil, in overeenstemming met het belang van het onderwerp. Eu voor een deel lag de schuld daarvan bij de aanvragers, die hnn verzoek zoo sober hadden toegelicht dat bij het debat verschillende sprekers bleken geen duidelijke voorstelling te hebben van betgeen men wilde. Dit was ook reeds gebleken uit de motie ven waarop het afwijzend advies van Ged. Staten berustten. Men las daarin o. a. Voor het toezicht op de zuivelbe reiding geeft de Provincie reed9 een jaarlijksche bijdrage van f 250. Maar het geven daarenboven van een cursus daarin met inbegrip van huishoudkunde, knippen en verstellen van kleeding- stukken enz. komt ons voor, niet te liggen binnen het terrein waarvoor sub sidie uit de Provinciale kas ksn wor den verleend. Het waren de termen nit de aanvrage zelve die Ged. Stalen alle reebt gaven tot deze kwalificatie. Maar men zal toegeven dat hetgeen we hierboven meedeelden een heel andere voorstelling van die cursussen geeft, Wel werd toen o. a. door de heeren Hombach en Vorsterman van Oyen getracht de werkelijke beteekenis van die cursussen in het licht te stellen, maar ze slaagden er niet in, de meerderheid te overtuigen. Toch meenen we dat het verder verloop der cursussen hen gelijk gegeven heeft. De Z. L. M. is voortgegaan, en wat haar voor zitter daarover meedeelde in zijn openings rede op de jongste jaarvergadering te Zierikzee getuigt van veel succes. De eerste twee jarige zomercursussen door haar onderwij zeres, mej. van Prooïje, gegeven te Oostburg en Groede eindigden met 18 en 19 leerlingen en leverden bijzonder gunstige resultaten op. Daarna werden twee cursussen gehouden te Noordgouwe en Nieuwerkerk met 14 en 23 leerlingen, terwijl cursussen voor volwassen vrouwen en meisjes werden gehouden te Zonnemaire met 13 en te Brouwershaven met 28 leerlingen. Die te Zonnemaire beviel zoo goed dat de lessen daarvan op eigen kosten verdubbeld werden. En dit jaar zijn er twee 2-jarige zomer cursussen begonnen te Erniningen en St. Maartensdijk, die onlangs, zooals men in ons blad heeft kunnen lezen, het eerste jaar beëindigd hebben. Bovendien werden nog cursussen voor meisjes gegeven te Wol- phaartsdijk, Rilland en Koewacht. Waar zoo krachtig bet particulier initia tief, de eigen wil zich doet geldea, en waar het Rijk zoo duidelijk toont het belang der zaak zeer hoog te stellen, is het daar niet zonderling, dat het bestuur van een land- bouwprovincie als Zeeland achterblijft? Er is toen, in 1911, door sommige sprekers, tegenstanders, op gedoeld dat zij wel aan een behoorlijk toegelicht voorstel hun stem zouden geven- We weten niet of de aan vraagster daarin aanleiding zal vinden nog eens weer aan te kloppen. Maar mocht zij dat doen, dan hopen wij dat de Provinciale Staten er anders over zullen denken dan twee jaar geleden. Maar hoe dat ook zij, het moet geloofd worden dat de Z._ L. M. reeds zooveel doet, al zou het ook gewenscht zijn, wanneer zij wat sneller kon werken aan de ontginning van dat in nog zooveel deelen van Zeeland geheel braak liggend terrein. Het behoeft werkelijk geen uitvoerig be toog om aan te toonen dat de welvaart van de boerderij in aanzienlijke mate afhangt van de boerin. En als men zoo eens luistert naar wat personen vertellen, die veel met boeren, inzonderheid met de zuivel bereiding betreft, in aanraking komen, dan kan men krasse staaltjes vernemen van den tegenstand, dien het invoeren van verbeterin gen ondervindt juist vsn de zijde der boe rinnen. Juist ómdat zij het niet beter geleerd hebben, en geen gelegenheid hebben bet beter aan te leeren. Moge spoedig ook in onze naaste omge ving iets doorwerken van die jongsfe ont wikkeling op landbouwgebied. Uit Middelburg. Gisteravond ontstond bij de Ambachts school alhier een vechtpartij tusschon 2 jongens Zekere B werd nl. aangeval len door S. Door de omstanders werd B echter ontzet. Doch in de Molstraat herbaalde zich de vechtpartij en werden B. door S. eenige tanden uil den mond geslagen De politie heeft tegen S. pro ces-verbaal opgemaakt Uit Vlissingen. Met den Zuidduitschcn mailtrein, waar in een salonrijluig was geplaatst is gis teravond te Vlissingen aangekomen II K. II. prinses Heinricli von Preussen met gevolg. Per nachtboot werd de reis naar Engeland voortgezet Met de nachtboot kwam aldaar heden morgen uit Engeland aan H K H de kroonprinses van Zweden, die per aan- sluitenden Noordduitsclicn mailtrein hare reis naar Stockholm voortzette. Uit Walcheren. In de hedenmorgen gehouden gemeen teraadsvergadering van Domburg werd naar aanleiding eener circulaire van Ged Staten met algemeene stemmen beslo ten tot aanvulling van het reglement op het B A. Op liet adres eener commissie te Se- rooskerke om bijdrage voor wegverhar ding werd een voorstel tot het bijdragen van f 50 met op een na algemeene stem men verworpen. Vastgesteld werd de rekening B A 1912 in ontvang op f 1673.701/2 en in uit gaaf op f 1657,58i/2, batig slot f 5.92. Als voren werd vastgesteld dc begroo ting over 1914 in ontvang en uitgaaf op f 1619.53, met een post onvoorzien van f 59.03. Op een adres van L. de Voogd Wz. om koop van een stukje gemeentegrond hoek Weverijslraat-Heerenstraat werd met al gemeene stemmen afwijzend beschikt Op het adres van ingezetenen om weg ruiming van de vuilnisplaats bij Nieuw- Domburg werd gunstig beschikt Deze zal worden verplaatst naar de kanon- weide. Verschillende bepalingen als gevolg der wetten tot pensionneering van gemeente ambtenaren, werden, na gehouden be spreking, aangehouden tot een volgende vergadering. Dientengevolge kon de ge- meentebegrooting 1914, benevens de wij ziging in de begrooting 1913 niet .wor den behandeld. Uit Zuid-Beveland. Door Gedeputeerde Staten is benoemd tot machinist bij den stoomtramdienst Vlake -Hansweert, C. Boogaardt te Hans- weert, thans tijdelijk machinist Uit Schouwen-Duiveland. In de algemeene vergadering van aan deelhouders der Naamlooze Vennootschap „de Concertzaal", gisteren te Zierik zee gehouden, is gekozen in de vaca ture van den heer mr. J P. Cau tot be stuurslid de heer H. E Beeiaerts van Emmichovcn en herkozen als zoodanig de heer W. Ribbens Toen de landbouwer L. v S. te Re- nesse Donderdagmiddag met een zaai- machine naai' huis reed. passeerde hem een auto. Hij spande hel paard af en toen de auto gepasseerd was weer voor de machine, doch het dier, waarschijnlijk nog schichtig, begon te springen en wel dra lag alles in de sloot Behalve mate- rieele schade aan de machine, zal v S. nog het gemis van één of twee halve vingers te betreuren hebben. Hij is ter behandeling naar het ziekenhuis te Noordgouwe vervoerd Uit Tholen. Nu de zeedijken te O u d-V o s s e m e e r afgewerkt zijn, kan men eerst goed zien wat een enorme hoeveelheid grond er is gegraven uit de aanliggende buitengron den ten dienste der verhoogingen en verzwaringen Regelmatig vloeien de put ten echter weer tweemaal per dag vol en daar het water bij overgang van vloed op ebbe een tijdje rustig blijft staan, heeft het slib volle gelegenheid te be zinken en zal het betrekkelijk slechts weinige jaren duren of de putten zijn weer gevuld met ebslib. Toen Woensdagavond twee fietsers van Poort vliet naar Strijenham reden en ongeveer halfweegs waren, reed, naar we in „De Zeeuw" lezen, een van hen over de beenen van een man, die daar op den weg lag Eerst dacht men, dat hij dood was, daar hij op het eerste gezicht geen teeken van leven gaf, doch bij nader onderzoek bleek, dal hij nog leefde Aanstonds reed men naar de.u landbouwer M G„ die daar in de nabij heid woont, en spoedig met paard en kar ter plaatse was. waarna de man, die bij nader onderzoek de schaaphcrder van A G bleek te zijn, naar huis werd gereden Daar hij voorover in een grint- luiil gevallen was had hij nog al ver wondingen aan gezicht en handen opge- loopen Woensdag trof te St. Maartens dijk den werkman P Manneke Pz een vrij ernstig ongeval Bezig zijnde samen met oen ander mest te laden, stiet zijn kameraad bij ongeluk den tand van een mestrick in liet oog van Manneke Op advies van dr Tazelaar heeft M. zich naar Rotter dam begeven om zich onder behandeling te stellen van een speciaal oogarts, ten einde hel oog zoo mogelijk te kunnen be houden. o Uit Zeeuwsch Vlaanderen O. D. Het lijk van den sedert de vorige week vermisten II Vermast te Neuienis Vrij dagmorgen een eind beneden Sluiskil drijvende in iiet kanaal gevonden Het is naar het lijkenhuis overgebracht Uit Zeeuwsch Vlaanderen W. D In de Donderdag gehouden ledenver gadering van het departement Groede der Maatschappij tol Nut van 't Alge meen, werd in de vacature van bestuurs lid en voorzitter, ontstaan door vertrek naar 's-Graveuhage en bedanken van den lieer Hammaclier, benoemd de heer M Wagtho. Met algemeene stemmen besloot de vergadering den heer Hammacher, die meer dan 50 jaar lid van het departe ment is geweest, het eerelidmaatschap aan te bieden. In de commissie van toezicht op de bibliotheek en bewaarschool werd na herstemmingen gekozen de heer J B Becu. De rekening over het dienstjaar 1912- 1913 werd vastgesteld en goedgekeurd met een goed slot van f 72.38. De eerste openbare leesavond werd be paald op 11 Dec a s. Alsdan zal optreden dr Kooperberg te 's Gravenliagc met het onderwerp „herinneringen aan 1813." OVER DE WEGEN IN ZEELAND. Het jongste nummer van „De Kam pioen" bevat een verslag van de 21 Sept alhier gehouden vergadering van de afdeeling IV (Zeeland; van den A N W B Toeristenbond voor Nederland Aan het daarin vermelde ontleenen we hier de volgende opmerkingen. Uit het jaarverslag van den afdeelings- consul „De toestand der wegen is sedert het vorig jaar niet verbeterd en wan neer de weggebruikers (ik bedoel niet de toeristen; niet naar verbetering ver langen. de gemeenten liever niets aan den weg ten koste leggen behou dens enkele gunstige uitzonderingen en, in 't algemeen, men alles maar van „den Bond" verwacht zal Zeeland nog wel achterlijk blijven Uit de mecdeelingen namens de We gencommissie door de voorzitter gedaan „Klachten over het wegennet opliet eiland Schouwen zijn voor het grootste gedeelte terug te brengen Lol het feit, dat deze wegen niet gewalst zijn Bij ge bruik van steenslag en walsen, zooals nader is aangegeven in de brochure „Ge gevens omtrent paarden en buitenwe gen", kan men ervan verzekerd zijn, dat men met betrekkelijk geringe middelen goede wegen verkrijgt Tot ons groot leedwezen zijn de Provinciale Stalen aan het beginsel blij ven hangen om geen subsidie meer voor wegverbetering te geven, als reeds vroe ger een renteloos voorschot werd ge geven Wegenverbetering op groote schaal wordt daardoor onnmogelijk ge maakt en in overweging wordt daarom gegeven, dat een ieder krachtig zal me dewerken om de Prov. Staten er toe te brengen om elke subsidie voor wegen verbetering op zichzelf te beschouwen, onafhankelijk van het feit, of jaren gele den geldelijke steun werd verleend. (Groote instemming). Verbinding Tholen met N -Brabant Het

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1913 | | pagina 1