MIDDELBEMSCBE COIRAÏT.
W oeusdag
1 October.
i\ 232
1 Ui'
1318
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
A d v e r t e nt n bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan bet bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertenties en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd bet Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA HAR Az., Jtf.Z. Voorburgwal £66, Amsterdam.
85 deze courant behoort een bijvoegsel.
De triomf der lanwen
Het district Middelburg voor de Prov.
Staten heeft zijn reputatie van hoogst on
betrouwbaar district weer eens bevestigd.
Drie maanden zegge drie maanden
nadat het, met een meerderheid van
bijna 200 stemmen van den laagsten vrij
zinnige boven den hoogsten anti-revolu
tionair, bij herstemming de drie vrijzin
nige candidaten koos, veranderde het
weer eens van kleur en koos het twee
anti-revolutionairen met een meerderheid
van ruim 500 stemmen boven de vrij
zinnigen.
We hooren al 't triomfgezang van rechts
over den terugkeer van dit district onder
zijn oude vaan Er is reden voor! Maar
laat men nu niet beweren dal de in Juni
overgeloopen kiezers bekeerd zijn, en dat
de anti-revolutionairen hun oude volgelin
gen terug hebben gekregen door een wij
ziging in de politieke meening Want dat
is niet waar
Den 13den Juni bij de eerste stemming
voor de Provinciale Staten verkreeg de
heer Struve 2331 stemmen, bij de her
stemming 2167, en thans 2383. Zelfs als
men dat herstemmingscijfer als abnor
maal buiten rekening laat, is er toch wei
nig aanleiding om op den aanwas te
roemen: 52 stemmen En voor den heer
Melis komen er nog 9 bij. Dat verklaart
die meerderheid van ruim 500 niet.
De oorzaak zit ergens anders.
Als .rechts pverwonnen heeft, dan dankt
hel dat aan de lauwen, aan de thuisblij
vers links, aan de slappen van geest, die
alle belangstelling in de publieke zaken
aan hun laars lappen.
Van de 5536 kiezers bleven er ditmaal
768 thuis. Dat is ongeveer één van iedere
zeven kiezers! Bij de stemming op 13
Juni was dat aantal 610, bij de herstem
ming op 27 Juni 321.
En dat door het thuisblijven van die
768 kiezers de linkerzijde het loodje
heeft moeten leggen blijkt wel duidelijk
ais men, behalve op dat gelijk blijven van
het stemmental der anti-revolutionairen,
let op den achteruitgang van dat der lin-
kercandidalen.
Van 2223 stemmen die bijv. de heer
Den Bouwmeester op 13 Juni behaalde,
daalden de vrijzinnigen nu op 1849 en
J837, een verschil van bijna vier honderd.
En de sociaal-democraat zag zijn stem
mental dalen van 609 op 434, een ver
schil van 175.
Qogenschijnlijk klopt deze achteruit
gang niet met het feil, dat er nu slechts
158 kiezers meer thuis bleven dan 13
Juni. Maar dit verschijnsel wordt weer
verklaard door het feit dat bij de eerste
stemming in Juni de soc.-democraten
slechts één candidaat voor drie plaatsen
stelden, zoodat velen hunner één stem
op rood en de twee anderen op vrijzin
nigen uitbrachten En dan ook door het
grooter aantal stemmen van onwaarde
(toen 51, nu 102 en 117).
Maar al zouden die 158 kiezers, als ze
waren opgekomen, nog niet den doorslag
hebben gegeven, ze zouden wél een her
stemming hebben kunnen veroorzaken,
want de heer Melis was slechls 66 stem
men boven de volstrekte meerderheid en
de heer Struve 49.
En we zullen nu maar hcelemaal niet
gaan uitrekenen wat er zou gebeurd zijn,
als de 447 kiezers waren opgekomen die
bij de herstemming in Juni wel ter stem
bus gingen en nu niet.
't Aangehaalde is al genoeg: er zijn
minder stemmen uitgebracht; de anti
revolutionairen bleven vrijwel gelijk, en
de candidaten der vrijzinnigen en de soc.-
democraat gingen achteruit.
Dat feit staat vast, 'en de conclusie
ligt voor de hand. Het zijn onze eigen
partijgenooten die de vrijzinnigen dat jam
merlijk figuur deden maken.
En vraagt men nu wie dat dan wel zijn,
dan zou men verbaasd de handen ineen
slaan, als we hier eens een lijstje namen
publiceerden van vrijzinuigtr'-kiezers, die
gister uit de stad waren. Er zijn er bij die
vandaag of morgen weer terug komen.
Maar die het niet de moeite waard achten
him reis een dag te verzetten. En we heb
ben nu personen op het oog die waarach
tig genoeg inzicht hebben 0111 het belang
dezer beslissing te beseffen.
Er zijn er ook geweest die dat belang
niet beseften of er in politieke onverschil
ligheid geen belang aan hechten We heb
ben ook daarvan sterke staaltjes gehoord.
E11 deze lauwen, die wel in de stad
vertoefden maar te waren om op
te komen (ieder vuile die stippeltjes in
met een woord naar zijn eigen tempera
ment; ons eigen woord past niet in een
courant), die lauwen zijn de ergsten van
allen.
De stad Middelburg heeft de treurige
onderscheiding dal van haar kiezers er
146 minder opkwamen dan in Juni bij
de eerste stemming. In de dorpen was
het verschil veel geringer. In Arnemuiden
kwamen zelfs 28 kiezers meer op; maar
wat hielp dat tegenover de onverschillig
heid dier anderen?
Het is droef! Natuurlijk zijn er bij, die
werkelijk niet kónden komen Maar fsr zijn
er maai- al te veel die met den f lauwen
afdoener aankwamen Wacht maar, met
de herstemming doe ik mee! Ze hebben
nu ervaren waartoe dat kan leiden
We zullen hopen dat dit lesje zal na
werken. Maar we vreezen. Om een lauwe
tot kookhitte te brengen kost moeiteWe
zijn er gelukkig van overtuigd dat de vrij
zinnige voorvechters den moed niet zul
len laten zakken door dezen tegenslag Er
zal nog krachtiger dienen te worden ge
propageerd om het verlorene weer te
herwinnen, zoodra de kans er voor is.
Maar wat doet men met personen die
zich geestverwanten noemen, maai* te slap
zijn om de moeite te doen van een gang
naar de stembus?
En wat is nu het practisch resultaat
van dezen uitslag die niet veroorzaakt
werd door een omkeer in de politieke
meening, maar louter door onverschillig
heid?
Dat de Provinciale Staten van Zeeland
die uit
21 leden links,
20 leden rechts, en
den heer Van Dalsuin
bestonden, thans zullen zijn samengesteld
uit:
20 leden links,
21 leden rechts, en
den heer Van Dalsum
In het gunstigste geval dus het doode
punt, de verlamming van de actie
Voor 't oogenblik zullen er geen groote
veranderingen door plaats hebben De
eerstvolgende periodieke verkiezing voor
de Eerste Kamer (de heer Hovy) heeft
eerst in 1916 plaats. En ook het college
van Gedeputeerde Staten zal wel blijven
zooals het nu is. Dat college toch is geen
ministerie dat door de Koningin benoemd
wordt al of niet in overeenstemming met
de Kamermeerderheid, en dat aftreedt als
de toestand verandert. De leden van Ge
deputeerden worden individueel gekozen
voor een vaste periode van zes jaar, ten
zij ze benoemd worden in een ontstane
vacature waarvoor een vroegere datum
van aftreding is voorgeschreven De hee-
ren Elenbaas, De Casembroot en Spren-
ger zijn benoemd tot 1919. Alleen de
heer Van Niftrik, die in de plaats van
den heer mr. P. Dieleman werd gekozen,
moet in 1916 aftreden,
Natuurlijk echter zal de nieuwe ver
houding in de Staten wel van invloed zijn
op benoemingen, zoodra er een vacature
ontstaat door bedanken of overlijden.
Zoo zal reeds in de as. najaarszitting
moeten worden voorzien in de benoeming
van een lid der Staten bedoeld in art. 89
der Prov wet, waartoe in de zitting van
Juli het kort daarna overleden lid, de
heer Heijse werd aangewezen.
Het in dit artikel der Prov. wet be
doelde lid wordt in de vergadering van
Ged. Staten geroepen, „indien in geval
len, waarin een beslissing volstrekt wordt
gevorderd, de stemmen staken." Dat lid
heeft dan, zoover de te beslissen zaak
aangaat, stem en zitting in de vergade
ring De invloed van dit buitengewoon lid
van Ged. Staten kón dus groot zijn, en liet
is te verwachten dat tlians rechts weer
iemand uit zijn midden aanwijst. En als
bij die verkiezing de stemmen mochten
staken, wat van den lieer Van Dalsum
afhangt dan beslist het lot.
Het spreekt ook van zelf dat er bij
zakelijke kwesties in de Slatenvergaderin
gen beslissingen zullen voorkomen, wel
niet vaak, maar toch zoo nu en dan
waarbij de politiek den doorslag geeft
Maar dal is niet liet ergste Dat zit in
de beschamende erkenning dat de onver
schilligheid links hel mooie werk van Juni
vernietigd beeft.
Uit Stad en Provincie
Uit Middelburg.
Hel gisterenavond gegeven (laatste) con
cert op het Molenwater trok meer men-
schen naar buiten dan een der vorige
Een krachtig applaus, vooral na dc eigen
composities van den heer Morks, die ons
immers als zoo goede bekenden in het
gehoor liggen, toonde hoezeer men deze
volksconcerten van ons kranig muziek
korps weet te waardeeren
Zou het niet mogelijk zijn, dat deze
concerten een volgend jaar nog wat veel-
vuldiger worden gegeven? 'Wanneer al
onze muziekliefhebbers hunne gaven, hoe
klein ook, offerden moet dat zeker kun
nen. En het korps zou er mee gebaat
zijn Het is h'élhas een feit, dat hel aan
tal contribueerende leden gestadig af-
neeml
Gisteren is door de politie alhier
zekeren M J. S. bekeurd wegens het rij
den zonder licht en het niet voldoen aan
het bevel om af te stappen
Heden was het 25 jaren geleden dat
de heer H. C. Reijers in het kantoorper
soneel van de firma Zip en van Teylingen
alhier werd opgenomen.
De jubilaris werd hedenmorgen op zeer
waardeerende wijzen doov den oudsten
patroon, den heer Zip, toegesproken, die
hem een fraai gouden remontoir hor
loge met inscriptie overhandigde. Het
personeel huldigde zijn collega met een
sierlijk bloemstuk. De heer Reijers bracht
den verderen dag in den kring zijner fa
milie door
Gisteren zijn met de trein van 5 27
alhier aangekomen de getuigen in de
moordzaak van W M., die 3 Oct. a.s.
voor de rechtbank alhier zal terechtstaan
Onder hen bevinden zich een dokter,
een dame, een Amerikaan zonder beroep,
mr. J. H. Padula, inspecteur van politie
te New-York (detective) en mr. John S.
Wells, chief (politie-officier) te Say-
vïlle.
Gisteren is door de keurmeesters van
vee en vleesch alhier afgekeurd een
geslachte vaars, die lijdende was geweest
aan algemeene tuberculose.
Bedoelde vaars is voor rekening van
den eigenaar, een landbouwer uit Kle-
verskerke opgezonden naar Rotterdam om
aldaar gesteriliseerd te worden. De or
ganen zullen onder toezicht der politie
begraven worden. Het dier was niet ver
zekerd
Uit Vlissingen.
Bij Kon besluit van 26 September is
aan J. Ch. Fanoy.op zijn verzoek, met
ingang van 2 dezer eervol ontslag ver
leend uit zijn betrekkingen van commis
saris van politie der gemeente V1 i s-
sin gen en van commissaris van Rijks
politie.
De politie te Vlissingen wist gis
terenavond een brandje in 't pakhuis en
de werkplaats van den heer Limonard na
bij de Groote Markt met een slang op de
waterleiding te blusschen
Het gerepareerde lichtschip Schouwen-
bank is weer in station gelegd en 't tij
delijke lichtschip binnengehaald om bin
nenkort het lichtschip Noord Hinder tij
delijk te vervangen.
Uit Walcheren.
Uit Souburg meldt men ons Weer
een ongeluk met den draaimolen dat nog
minder goed afliep gebeurde Maandaga-
avond Een jongetje van den heer Vcr-
kroost, uit de Spoorstraat beklom ook
den draaimolen, viel er af en bekwam
een hersenschudding Men vreest ten
zeerste voor het leven van den kleine
De jongens uit voornoemde buurt bren
gen, den gesloten, draaimolen in bewe
ging en zoo gebeurt het dat twee onge-
gevallen op één dag voorkomen 't Is te
hopen dat de molen spoedig worde afge
broken of anders onder bewaking gesteld
voor er nog meer jeugdige waaghalzen
een ongeluk overkomt.
Uit Zuid-Beveland.
Tot plaatsvervangend dijkgraaf van den
Egbert Petruspolder is benoemd de heer
G M de Vrieze te W o 1 f a a r t s d ij k.
Woensdag had een knecht van den
landbouwer L. te 's H e e r A r e n d s-
kerke het ongeluk van een wagen gela
den met aardappels te glijden. Een zak
aardappels viel op zijn teen, waarna de
beide wielen nog over de aardappels
heenreden. Hij bezeerde daardoor zijn
teen zoo ernstig dat dadelijk geneeskun
dige hulp moest ingeroepen worden
Dinsdagavond vergaderde de feestcom
missie van het gehouden feest ter her
denking van Neerlandsch 100-jarige onaf
hankelijkheid te Heinlcenszand
Uil de rekening en verantwoording
bleek dal was ontvangen f 316,05 en uil-
gegeven f 359,135 Het tekort wordt door
de Gemeente gedekt Nadat het beheer
van den penningmeester accoord was be
vonden, bracht dc voorzitter achtereen
volgens dank aan allen die tot het wel
slagen hebben meegewerkt
Uit Noord-Beveland.
In dc Dinsdag j 1 gehouden raadszit
ting te Wissekerke waren alle leden
aanwezig behalve het lid A v. Hee
Ingekomen was o. a. een verzoek van
den heer A. te Gussinklo, om beschik
baarstelling van een verlicht en verwarmd
schoollokaal voor het geven van een
gratis cursus voor de leden en voorstan
ders der V. P. N Op dat verzoek werd
gunstig beschikt
Op voorstel van B en W werd de on
derwijzer C. van Es aangewezen voor hel
geven van herhalingsonderwijs.
Aan de plannen, in 't voorjaar ge
vormd tot het verbeteren der wegen,
wenschten B. en W nog uitbreiding te
geven door hel verharden met macadam
van den weg tusschen Camperland en den
Veerdam. Met algemeene stemmen nam
de raad deze uitbreiding aan
Daarna werd dat college gemachtigd
tot het indienen bij Provinciale Staten
van een aanvraag om een renteloos voor
schot af te lossen, voorzoover hel aan
de ontworpen keiwegen besleed zal wor
den, in 20 jaar, en aan den macadam aan
leg in 15 jaar. Door de voorgenomen ver
hardingen zou dan een goede verbindings
weg tot stand komen tusschen den Veer
dam en al de gemeenten van Noord Be
veland.
Verder werd goedgevonden, dal B. en
W. bij de Prov. Staten zouden aankloppen
om e en aanlegsteiger voor de motorveer
boot aan den Veerdam.
Tot onderwijzeres te Camperland werd
benoemd mej. S. J Schippers te Cort-
gene, met ingang van 6 October.
Daarna stelde de raad een subsidie
waarvan het bedrag nog nader bepaald
zal worden beschikbaar voor de vie
ring van een onafhankelijkheidsfeest.
In verband met een opmerking van het
lid De Jonge over het woeste rijden met
motors door de kom der gemeente, zou
den B en W. een aanvulling van de ver-
keersverordening overwegen
Uit Schouwen-Duiveland.
De onafhankelijkbeidsfeesten hebben
ongeveer allen hetzelfde programma,
maar die te Zierikzee zijn toch wel
zeer luisterrijk gevierd geworden. Alles
was in een woord prachtig, terwijl ten
gevolge van hel sclioone weder, het be
zoek van buiten Zierikzee enorm groot
was. Hel zag zoogenaamd zwart van de
menschen Bij de grootste attractie, den
historischen optocht, die uitmuntend ge
slaagd mag heeten, zag men zoo'n 5
6000 menschen afzakken door de Lange
Nobelslraat, iets wat een kijk geeft op
het bezoek. Verscheidene versierde wo
ningen droegen tot meerdere feeststem
ming bij Het was 's avonds een prachti
ge aanblik de schitterende illuminatie.
in 't bijzonder die der stoomboot „Stad
Zierikzee" Nog veel kon tengevolge van
den wind niet tot zijn recht komen
's Avonds ging ook nog eens de histori
sche ofclocht bij fakkellicht met als 't wa
re een zee van' volk achter zich Bioscope
in de openlucht trok eveneens enorm
veel menschen
Hel programma was kort meegedeeld
als volgt
Van acht tot half negen koraalmuziek
van „Kunst en Eer" op den St Lievens-
Monstertoren, en carillonbespeling op het
stadhuis, half tien feestrede in de N
Kerk door mr dr S J M van Geuns;
Van 11—12 onthaal van armen, bewaar
schoolkinderen en verpleegden, half een
historische optocht
's Middags muziekuitvoeringen, 's avonds
7 uur tweede rondgang van den optocht
en nog meer muziek, bioscoopvoorstellin
gen op het Havenplein, illuminatie enz
De historische stoet gaf oa te zien
de graven en gravinnen van Holland en
Zeeland en andere personen uit de Zie-
rikzeesche geschiedenis, het gezantschap
in 1602 door den sultan van Aljeh gezon
den aan de Staten Generaal, den Schut
tersmaaltijd van Van der Helst, de Prin
sen van Oranje, ieder met hun gevolg, het
drietal van 1813, een zegewagen de Elf
Provinciën, en als slot een zegewagen
met de Vredesengel de Nederlandsche
Maagd, en Geloof, Hoop en Liefde
Eu dan nog voor en bij die hoofdgroe
pen herauten, poorters, ridders, geu
zen, bloemenmeisjes, padvinders enz
Bij Kon besluit van 27 September is,
met ingang van 1 dezer, aan den keer
A. Meylink, ingevolge zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als betaalmeester te
Zierikzee;
wordt, met ingang van laatstgemelden
datum, opgegeven de betrekking van be
taalmeester te Zierikzee, en worden de
daaraan verbonden werkzaamheden ver-
eenigd met die van de betaalmeesters'
te Middelburg en te Breda, ieder voor
een gedeelte;
is, met ingang van laatstgemelden da
tum, ten gevolge van de opheffing van de
betrekking van betaalmeester te Zierik
zee, eervol ontslag verleend aan GUP.
Ribbons, rijksboeldiouder 3de klasse ten
kantore van dien betaalmeester.
St. tc
Tot lid van het bestuur der waterkee-
ring van het calamileuze waterschap
Bruinisse is benoemd de heer C. J
Hanse, aldaar, tot id cal Burgh en
Westlandpolder A Beije te Burgh en
tot voorzitter van het waterschap Schou
wen mr A J. F Fokker te Zierikzee
Uit Th0 1 en.
Aan de loting voor de militie voor de
gemeente T h o Te n. nam een persoon deel
die een papier kon loonen, waarop stond
vermeld, dat de keuringsdienst hem on
geschikt had geoordeeld. Daar evenwel
de mililieregislers vermelden, dat die per
soon wel geschikt is, zal vernietiging van
de loling, volgens de publieke opinie
aanstonds noodig geoordeeld en door
hen die er in lootten gewenscht ge
acht, niet plaats hebben.
Hoe gevaarlijk hel is om bij het gelei
den van beesten of het besturen van
paarden een slag om de hand te nemen,
bleek heden Dinsdag voormiddag te
Sclierpenisse.
De landbouwersknecht van de gebr.
Van Engelen, Gerard Quaak. reed met
jen kar beladen met stalmest naar het
land; in de Lange weg, ongeveer voor de
woning van dr. Polderman moest hij uit
wijken voor een rijtuig en tegelijk
kwam het restant der leidsels dat ïangs
Ie mestkar* hing onder het wiel zijner
kar hierdoor, en bij het doorgaan van
zijn paard, werden de leidsels zoodanig
gespannen dal met de omslag om de vin
gers de toppen van 2 vingers zijner rech
terhand totaal werden afgeknepen.
Onmiddellijk werd Quaak van een teil
water bediend, waarin de gekwetste hand
werd gebaad en dr Polderman, die af-
wezig was, ontboden. Spoedig was de
dr met zijn stoomfiets te huis en werd
Quaak in doclers woning de noodige hulp
verleend.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen O D.
Uit Sluiskil meldt men aan „Ze-
landia"
Dat de cokesfabriek in volle werking
geraakt, wordt men hier zeer goed
gewaar aan de dikke rookwolken ,die
niet alleen de huizen binnendringen maar
het water in de regenbakken bederven
