MIDDELBUMSCHE (JOURAIT.
I*. 22».
iS6e Jaargang.
Zaterdag
27 September.
Ingezonden Mededeelingen.
T AMI NI AU's
JAM
de BESTE.
Om de macnt in de
Staten
BINNENLAND.
Dit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
1918
Deze conrut verBchijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiën it 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij» innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Botreaw
A. DE LA HAR Az., M.Z. Voorburgwal 266. Amsterdam.
Dit nummer bestaat nit drie bladen en
sen Kinderblad,
EERSTE BLAD.
zich thans op ons
blad abenneeren, ontvangen de
nnntmers tot 1 October gratis.
ELST BIJ ARNHEM.
21 links, 20 rechts, benevens den heer
iVan Dalsum, zoo was het zeer wankel
baar evenwicht in onze Provinciale Sta
ten, als resultaat der periodieke verkie
zingen van dezen zomer. Zeer wankel-
haar, want de heer Van Dalsum moge bij
de belangrijke benoemingen in de jong
ste zomerzitting der Staten hebben mee
gesleurd met de linkerzijde, hij is toch
geen man van links; hij handelt naar an
dere overwegingen dan de vrijzinnigen.
En brengen die overwegingen hem ertoe
niet met links maar met rechts mee te
stemmen, wat bij zakelijke kwesties zeer
vrel mogelijk is, dan staan de Staten op
het doode punt.
.Wankelbaar bovendien ook omdat iede
re tusschentijdsche verkiezing waarbij het
om een vrijzinnigen zetel gaat, het ge
vaar meebrengt, dat rechts dien zetel
verovert. En dan zou de schaal beslist
naar rechts doorslaan.
Nu 6taan ons drie tusschentijdsche
verkiezingen te wachten, twee in het dis
trict Walcheren en één in Zierikzee. Twee
dier zetels vielen open door het overlij-
lijden van vrijzinnigen, die in Middelburg
door het overlijden van den heer Den
Bouwmeester, die in Zierikzee door dat
van den heer J. H. C. Heijse.
Behoeft het eigenlijk nog betoog dat
door links alle krachten moeten worden
ingespannen om geen terrein te verliezen?
■Voor Zierikzee zijn we het minst
bezorgd. Bij de periodieke verkiezingen
van dezen zomer was het laagste stem-
mental der vrijzinnigen 2665 tegen 1256
op den anti-revolutionairen candidaat.
Alleen hopen we dat het gevoel van ze
kerheid den vrijzinnigen geen parten
epeelt, en ook dat ze alle geschillen over
de persoonskeuze zullen vermijden, en
ééndrachtig zullen samenwerken.
Maar in Middelburg is het heel
anders. Het eigenaardig karakter van dit
district jom (nu eens links, dan weer rechts,
dan weer tegelijkertijd rechts en links
te tetemmen,1 verloochent zich ook bij deze
tusschentijdsche verkiezing niet, want
behalve in de vacature-Den Bouwmeester
moet er voorzien worden in die ontstaan
door het bedanken van het anti-revolu
tionaire lid S. Louwerse.
Het district is in hooge mate onbe
trouwbaar, voor beide partijen. In 1907
verkoos het bij herstemming twee vrij
zinnigen eu een anti-revolutionairin
1910 direct bij eerste stemming drie anti
revolutionairen; in 1911 bij tusschentijd-
eche verkiezing bij eerste stemming een
vrijzinnige; in 1913 bij herstemming drie
vrijzinnigen. Zal de stemming nu, drie
maanden na die laatste verkiezing, weer
veranderd blijken? Het zou een sterk
stukje zijn. Maar er moet met de moge
lijkheid rekening gehouden worden.
De vorige verkiezing stond onder den
krachtigen invloed van die voor de Kanier.
Die invloed is nu verzwakt. Het kan
niet anders. Een stemming voor deProv.
Staten alleen kan nooit zoo'n opleving van
politieke geestdrift wekken als een Ka
merverkiezing.
En bovendien bestaat de mogelijkheid
dat de motieven van algemeene politiek,
die toen velen afkeerig maakten van de
vroeger door hen gesteunde coalitie,
thans minder sterk zich doen gelden, nu
eenmaal het groote pleit voor de lands-
regeering beslist is.
Natuurlijk is dat zeker geen reden om
aan den uitslag te wanhopen. Driemaan
ds» geleden was bij de herstemming voor
de Prov. Staten het laagste cijfer dei-
vrijzinnigen 2605 en het hoogste der
anti-revolutionairen 2467.
Maar het is goed dat alles in het licht
te stellen om alle vrijzinnigen toch goed
te doen beseffen dat ze niets mogen na
laten. De uitslag van dezen zomer was
niet het minst te danken aan de talrijke
opkomst van links mag men er wel
bij zeggen, want rechts komt men altijd
trouw op.
En dan is er nog iets:
Het wankelbare evenwicht waarover
we zooeven spraken, dringt in de eerste
plaats tot het behouden van wat men
heeft. Maar in de tweede plaats tot het
zoo mogelijk veroveren van nog een zetel
om dit de onzekere positie te geraken.
De gelegenheid daartoe is er nu door de
vacature-Louwerse. Natuurlijk ziet men
dat rechts ook heel goed in, en men kan
er van verzekerd zijn dat men daar zich
geweldig zal inspannen om dien zetel te
behouden enden anderen zetel le
herwinnen.
Zouden zij die dezen zomer links stem
den, nu werkelijk toelaten, dat bij deze
tusschentdijsche verkiezing dat alles weer
ongedaan wordt gemaakt? Allen in Zee
land die vrijzinnig denken en voelen, zien
met spanning tegemoet hoe de Walcher-
sche kiezers van het district Middelburg
zich zullen houden.
Toen dezen zomer die verfrisschende
wind door Walcheren woei, telkens bij
iedere verkiezing weer krachtiger, toen
hebben velen reeds gewaarschuwd: blijft
aan het werk, houdt het vuurtje gloeiend,
om het weer tot vollen vlam te kunnen
aanblazen zoodra het noodig is.
Nu Is het noodig.
Het gaat om een even groot belang als
in Juni. Het gaat om de macht in de
Provinciale Staten ,die na zooveel jaren
onverwrikbaar rechts waren, en nu ein
delijk links werden. Er is toen verkre
gen dat het college van Gedeputeerde
Staten werd omgezet, dat Zeeland een
vrijzinnige naar de Eerste Kamer afvaar
digde. Laat men nu zorgen dat die Ge
deputeerde Staten te doen krijgen met
een vergadering van Provinciale Staten,
welke een besliste meerderheid links
heeft.
De kiezers, die meehelpen de vrijzin
nige candidaten in de Stalen te brengen,
kunnen bovendien de voldoening hebben
mannen te verkiezen, die hen daar waar
dig zullen vértegenwoordigen.
Aan jhr, H. A. van Doorn is hel toe
bedacht den zetel van wijlen-Den Bouw
meester te behouden. Hij staat tegenover
een sterken candidaat van rechts, den
heer H. R. Struve. Maar we hebben ver
trouwen dat hij een niet minder sterke
candidaat zal zijn, wat persoonlijkheid
betreft. Hij is iemand, die èn door zijn
familie-relaties op Walcheren, èn door
zijn burgemeesterschap van Veere en
Vrouwepolder op ons eiland bekend, en
góed bekend is.
Aan mr. J. J. Heyse werd de niet
minder gewichtige rol toebedacht te
trachten den zetel-Louwerse voor de vrij
zinnigen te veroveren De naam Heyse
heeft een goeden klank in onze Staten.
We zijn er zeker van dat mr. J. J. Heyse
de familie-traditie in de Staten zal voort
zetten. In verband met de raadsverkiezin
gen brachten wij reeds zijn deelneming in
I het vereenigingsleven in herinnering en
I zijn juist oordeel inde. publieke zaken. We
kunnen nu slechts hetzelfde zeggen.
Bovendien geldt voor beide candidaten
dat zij onvervalscht vrijzinnig zijn. We
weteii van jhr. Van Doorn dat hij het
Concentratie-program onderschrijft, en
mr. Heyse heeft in het politieke leven
hier ter stede zijn politieke gezindheid
herhaaldelijk duidelijk doen kennen
We wekken daarom de kiezers van liet
district Middelburg op om Dinsdag niet
thuis le blijven en hun stem uit te bren
gen:
in de vacature-Den Bouwmeester op
Jhr H. A. VAN DOORN,
in de vacature-Louwerse op
Mr. J. J. HEYSE.
DE MUR ALT-KWESTIE.
Naar aanleiding van het rapport in de
jongste vergadering van het Waterschaps
bestuur van „Schouwen overgelegd door
de commissie in de Muralt-zaak, zond
jhr. De Muralt aan de „Zier. Nbd een
ingezonden stuk, waarin hij meedeelt,
direct na de vergadering aan den heer
A J. Sanders, chef de bureau van de
Ned. Betonijzerbouw te Amsterdam, een
telegram te hebben gezonden, luidend:
telegram te hebben gezonden, luidend'
Is het waar, dat u aan iemand
heeft medegedeeld, dat ik aandeelen
zou hebben bezeten in de voormalige
Maatschappij systeem De Muralt?
Die had ik toch nimmer
Een burgemeester, zekere C. J.
Boogerd te Kerkwerve, heeft dit in
het openbaar beweerd. Verzoeke
duidelijk met kwaliteit onderteekend
draadbericht om den leugenaar, van
wien de inededeeling komt, te ont
maskeren
Ingenieur De Muralt
Ik verkreeg daarop van den heer San
ders liet navolgend telegram als ant
woord
Jhr. De Muralt, Zierikzee
Ik ontken beslist wat mij in den
mond gelegd wordt, omtrent aan
deelen, die u in bezit zou hebben of
gehad hebben. Mij is niets hoe
genaamd daaromtrent bekend en
kan ik er nooit over hebben ge
sproken Ben gaarne bereid schrifte
lijk te bevestigen.
A. J. Sanders.
„Nu is het mij duidelijk, aldus voegt
de heer De Muralt hieraan toe, waarom
de heer Boogerd zijn op valsche gege
vens gegrondvest rapport niet ter visie
wilde leggen. Dat het stuk valsch was,
kon hij hebben geweten of althans kon
hij hebben vermoed.
Maai* de leugenaar is nu achterhaald.
Dat heerschap heeft mij intusschen veel
last bezorgd."
Aan het verslag, dat bovengenoemd
blad geeft van het door jhr. de Muralt
gesprokene op de vergadering van Schou
wen ontleenen we ook nog de volgende
passage
Ik constateer-
dat de heer Boogerd gedurende de
laatste jaren hiertoe bijgestaan door
één van zijn handlangers, den heer jhr
J F. Schuurbeque Boeije getracht
heeft mijn goede trouw tegenover het
publiek verdacht te maken
getracht heeft de meening ingang te
doen vinden, alsof ik mijzelf trachtte le
verrijken op ongeoorloofde wijze, ten
nadeele van de waterschapskas
dal de heer Boogerd en zijn handlanger
zich daartoe bedienden van de meest
lage insinuaties, en in gebreke is ge
bleven een werkelijk aulenthiek bewijs
te leveren, dat die insinuaties zelfs maar
een schijn van waarheid inhielden
Ik constateer
dat de heer Boogerd, zijn voorstel tot
instelling van dc bekende commissie,
indiende op een wijze, alsof het een
invallende gedachte was;
dat ik echter de bewijzen in handen
heb (de brief ligt hier voor mij) dat de
instelling van de commissie een vooraf
beraamd plan is geweest, waarbij de
heeren Boeije en Boogerd kon het
onkicscher, kon hel onwaardiger
mijn anti-rev tegencandidaat in het dis
trict Oostburg, den heer mr. Dieleman,
hebben geraadpleegd.
Ik constateer:
dat het geheele optreden van den heer
Boogerd en zijn handlanger Boeije
die, terugdeinzende voor het dragen van
de verantwoordelijkheid van het door
hem geslichte kwaad, ontijdig uwe ver
gadering verliet in nauw verband,
naai' ik meen, staal met de staatkundige
politiek;
dat ik recht heb dit te veronder
stellen, omdat bekend is, dat het verslag
van de vorige, voor mij zoo compromit-
teerende vergadering, is gezonden aan alle
Eerste en Tweede Kamerleden
Uit Middelburg.
Bij de gisteren gehouden stemming
voor een lid van den, gemeenteraad in
district I in de vacature-den Bouwmees
ter waren uitgebracht 674 stemmen. Hel
aantal kiezers in dit district bedraagt
901 Van onwaarde waren 21 stemmen.
De volstrekte meerderheid bedraagt aldus
327 stemmen.
Op W. Hioolen (vr.) waren uitgebracht
263 stemmen, op \V. A. de Rijcke (a. r.)
249 en op C van der Weel (s. d.) 141.
Herstemming tusschen de heeren Hi
oolen en De Rijcke.
In de vacature Sprenger waren uitge
bracht 674 stemmen. Van onwaarde 59
stemmen.
Volstrekte meerderheid 308 stemmen.
W. P. Cornelisse (s. d.) verkreeg 131
stemmen, L. J. Mes 160 (k.) en G J.
Sprenger (vr.) 324.
Gekozen is de heer G. J. Sprenger.
Bij de stemming voor een lid in district
II (820 kiezers) waren uitgebracht 578
stemmen.
Ggkozen werd mr. J. J. Heijse (v. d.)
met 350 stemmen tegen 228 op den heer
J A. Vertregt (a.r.)
Bij het openen der stembussen op het
stadhuis alhier, deed zich gisteren een
grappig incident voor. De sleutels van
een der bussen en wel van de bus die
van Vlissingen afkomstig was, waren zoek,
zoodat men gedwongen was het slot door
te vijlen om den wil des volks te Ieeren
kennen.
Gisteravond had in de sociëteit „St.
Joris" de prijsuitreiking plaats van den
20, 21 en 22 Sept. gehouden schietwed
strijd van de schietvereeniging „Medio-
burgum."
Niet alle prijswïnners waren opgeko
men, doch er was toch nog al belang
stelling.
De voorzitter jhr. P. J. Boogaerl heette
alle aanwezigen welkom en memoreerde
korte bewoordingen, dat deze wedstrijd
zeer goed geslaagd mag heeten. De secre
taris las daarna den uitslag voor, die
reeds vroeger in ons blad is opgenomen.
Vervolgens werd overgegaan tot het
uitreiken der prijzen. De voorzitter
wenschte alle prijswinners geluk. E
Komende aan de prijswinners op de
personecle baan bracht de heer Boogaert
hulde aan den heer Boone, die zoo goed
was geweest een prijs beschikbaar te stel
len.
Ten slotte bracht de heer Frank hulde
aan het bestuur voor de keurige organi
satie van den wedstrijd, terwijl de heer
Heering nog in het bijzonder hulde bracht
aan den voorzitter. Daarna sloot dezo
het officieele gedeelte van den a-ontl.
Het onderzoek voor militaire voorge
oefendheid zal dit jaar aanvangen op
Dinsdag 11 November en zoo noodig de
twee daaropvolgende dagen worden
•oortgezet. Het wordt o. m. gehouden te
Vlissingen en te Bergen op Zoom.
De lotelingen, die aan het onderzoek
wenschen deel te nemen, zullen zich
daartoe vóór 10 October, hebben aan le
melden bij den burgemeester der ge
meente (afdeeling militaire zaken), voor
welke zij hebben geloot.
De St. Crt van heden bevat een wij
ziging van de statuten (no 1303) van de
Vereenigiug lol bevordering der belangen
van den dienstbaren stand te Middel
burg.
Uit Vlissingen.
Vrijdagavond vergaderde in de zaal
van den heer Buning te Vlissingen
het voorloopig Festival-comité, onder
voorzitterschap van den heer M Geel
hoed.
Met het oog op de geringe opkomst
van belanghebbenden achtte deze het
minder gewenscht staande de vergadering
een bestuur te kiezen Besloten werd dat
verschillende personen zullen worden ge
polst en uit lien in een volgende verga
dering een bestuur zal worden gekozen.
Reeds is voor een bedrag van 500 gld.
geteekend, terwijl verschillende firma's
buiten de stad onder allerlei vorm steun
toezegden
Nog ging een stem op om de plannen
over te dragen aan de vereeniging Vlis
singen Vooruit, en naast dc reeds bei-
staande vereenigingen geen nieuwe meer
op te richten.
Dit idee vond geen steun, zoodat de
Festivalvereeniging een op zichzelf staan
de vereeniging zal worden.
Op het ter gelegenheid van het jubileum
der S S. fraai versierde en verlichte sta
tion te Vlissingen werd gisteren
avond door de Postfanfare een concert
gegeven.
Uit Walcheren.
Mel 1 Oct. treedt voor Nieuw en St
Joosland een groote verbetering in
werking voor hel brievenvervoer. Dan
vertrekt de post 8 30 m en komt een uur
vroeger aan dan voorheen. Des middags
vertrekt zij om 4 10 met correspondentie
op den trein van 5 uur uit Middelburg om
van daar te vertrekken na aankomst van
trein 6 21.
Uit Schouwea-Duivelani-
Men meldt ons uit Z i e r i k z ee
De toebereidselen voor het op a s
Dinsdag te houden onafhankelijkheids-
feest worden nu ziclibaar. Oude Haven
en Havenplein het centrum van de toe
komstige feestelijkheden .krijgen een an
der aanzien, en ongetwijfeld zal. wan
neer het weer medewerkt, de dag
groolscli en luisterrijk zijn. Verwacht
wordt in 't algemeen een stroom van
menschen van buiten Zierikzee
Met 67 paarden, zoowel door dames
als heeren ,wevd Vrijdag middag proef
gereden, voorop „Kunst en Eer", dat des
avonds een goedgeslaagd concert gaf
Reeds dat voorproefje van den optocht,
ons te zien wat het worden kan, aan
gezien aan die optocht deelnemen 300
personen buiten de zegewagens.
o
Uit Zeeuwseh .Vlaaaderen O. D
Door Ged. Staten van Zeeland is aan
B en W. van Neuzen te kennen ge
geven, dal door de gewijzigde verhou
dingen, ontstaan door de invoering der
nieuwe armenwet, naar hun meening de
betrekking van apotheker, belast met het
gereed maken der recepten voor de be
deelden van het burgerlijk armbestuur,
in verband met het bepaalde in de ge
meentewet niet mag worden waargeno
men door een lid van den gemeenteraad
Naar aanleiding daarvan stellen Ged
Staten 15 Oct a s. ais datum waarop zij
bericht inwachten dat de heer E. H T
van Borssum Waalkes heeft opgehouden
met het verrichten van bedoelde dien
sten, dan wel heeft bedankt als lid van
den gemeenteraad
Met ingang van 6 October zijn be
noemd tot kommiezen 3e kl. bij den
dienst der dir. bel. enz. te Sas van
Gent (tijd.) J. Visser en S. van der
Leide Belastingambtenaar.
Met ingang van 1 October a.s. is be
noemd tot hulpbesteller aan het hulp-
postkantoor te Philippine de heer
J de Lessine in de plaats van zijn vader
P de Lessine, die tegen 1 October a.s.
ontslag heeft gevraagd.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Jaarsveld J. Kraaij te
Hasselt.
Aangenomen naar Boven Smilde A
J. Barger, te Delfshaven, te Wezep (Geld
II A. de Geus te Wilnis
Gereform. kerken
Beroepen le Gcesteren en Gelselaar
G H. de Jonge, te Scharnegoutum.
Vrije Evang. gemeente
Beroepen te Hilversum A Winckel,
aldaar.
Ned. Israël. Kerk.
Beroepen als leeraar te Tiet J.
Frank te Doetinchem.
Aangenomen de benoeming als
leeraar le Emmen (Drenthe) L' Gazan te
Beilen.
- De heer Jac. Jansen, aannemer te
Neuzen, vroeger onderwijzer, laatst eer
ste onderwijzer aan de o. 1. school te
Biervliet, is benoemd tot tijdelijk hoofd
der school in den Groote Huissenpolder,
gemeente Zaamslag.
