MIBDELBERGSCHE COIR 4IT.
r. ai»
I3ti* Jaargang.
1913
Dinsdag
16 September.
Het Regeeringsprogram.
Binnenland.
Bit de Staatseonrant.
Uit Stad en Provincie.
Desa oo«ra>t vtrsokijat iigalyki, astt sitsoitdansg tarn am ÏCMtiagwi
PrJJt per kwartaal, sooval vooi Midlclbmrg ale voor alia pkaïiaa i» H«<Urlaa4,frame» pp f
Afkoaiarlyka kkmmeri kosfcsn o»«t.
AdvortenfeiOtt bij, abowRemesfc op TOor(U.aiiga voorwaard»*.
ProapaotmiHk daarva* «ija aan hat bmreao ta bekomea.
AdYartaatiem roci hat aanWolgamda Kiaunar moatas das nidtag* t 6 6 r 6 4* s«i
aaa hat barep.n bororgd rija.
AivavfiaatiBa 20 asmt par ragal. Bij aboBBoason*. tual lag®/. Gtiboo-tU-, fiood* aa
«11* radars familisbsrioitwi ea Daakbotaigiagas ras 1—7 rogah f 1.50 »1>rvgti atni
20 oaat. Koelauto AO seat par ragal. Oroofco lotte-a naar da pitate, i]u ti] inponaa.
Tot do plaatsing v.ia alYartiatiSa oa reolamn, aiat afkomstig nit Z a aland, betrefiaad.
Kaadel, Nyvwheid ea Gsldwasen, ia gerechtigd het Ueeaeen A«8T«rtnaat8*<*E»SiMiflS
A* ©S5 ItA 1A!S As., 12.55. SCS, Anote^Ki.
Ziy, die zich thans op ons
blad abonneeren, ontvangen de
nummers tot 1 October gratis.
De eerste troonrede van een nieuw
ministerie is natuurlijk een algemcene pp-
inarsch over de geheele linie. Alle minis
ters doen er aan mee. Waardoor zouden
ze ook anders liun ministerschap recht
vaardigen, als ze niet ieder hun eigen
hervorming aankondigden? In de troon
rede van hedendoor ons per bulletin be
kend gemaakt, zwijgt alleen buitenland-
sche zaken. Maar dat departement is zoo
apart". Dat kan zoo weinig hervormen.
Overigens echter zijn alle departemen
ten op het wensclilijstje veTtegenwoor-
digd:
binnenlandsclie zakenkiesrecht en on
derwijscommissie
justitie: algeheele herziening wetboek
vati strafvordering;
financiën- inkomstenbelasting en ver
hooging van successierecht;
landbouw, handel en nijverheid: ouder
domsrente en wijziging der verzekerings
wetten;
oorlog- verpleging van het leger en
kadervoorziening
marine: een „dreadnought";
I waterstaat: de Zuiderzee-drooglegging;
koloniëneen verzoeningspolitiek.
Die onderwerpen kan men weer ver
doelen in politieke en niet-politieke. al
naar gelang ze betrokken zijn geweest in
den strijd der laatste jaren.
Als men dan die politieke onderwerpen
er uithaalt is het van belang na te gaan
in hoever dit ministerie eigen banen be
treedt.
Ten opzichte van liet kiesrecht zijn in
voering van algemeen mannenkiesrecht
en wegneming van de beletselen voor
vrouwenkiesrecht geheel overeenkomstig
hetgeen in het concentratieprogramma
geëisclit werd. Maar daarentegen missen
we in deze troonrede een voorstel voor
invoering van evenredige vertegenwoordi
ging, die het concentratie-program wel
had.
De eisch der Concentratie tot onver
zwakte handhaving van de openbare
school heeft in de Troonrede plaats ge
maakt voor een voorstel om aan, leen
staatscommissie het onderzoek op te dra
gen in hoever een bevredigende regeling
van de subsidiëering van liet bijzonder
onderwijs mogelijk is. Dat laatste klinkt
veel verzoenender dan het eerste, ook al
volgt er op een verwijzing naai* de aan
die subsidiëering verbonden „voorwaar-
tiek heeft uitgeoefend op dc omslachtige
en onpracllsche uilwerking v&ö. een be
ginsel dat hij zelf ook steeds voorstond.
In hoever de in de Troonrede aange
kondigde uitbreiding der Ziektewet (die
nu slechts de verzekering van een ziekte-
ge ld invoerde, en die deze regeering
wenscht uit te breiden tot ziekte-verzor-
g i n g nl. tot het toekennen van een recht
ook op geneeskundige hulp) in hoe
ver die uitbreiding zal leiden naar de in
liet concenlralieprogramma genoemde „al-
gemeene voorziening op 't gebied van de
geneeskundige en geldelijke hulp bij ziek
te en invaliditeit van on- en minvermo
genden", het zal eerst kunnen blijken als
't voorstel volledig bekend is.
De versterking der rijksmiddelen niet
door tariefsverliooging maar door ver
hooging der directe heffingen, nl. door
algemeene inkomstenbelasting die de be-
drijfs- en vermogensbelastingen zal ver
vangen en verhoogen, en voorts een
vermeerdering der successiebelasting, het
zijn voorstellen die steeds van de linker
zijde zijn aangekondigd
Eén onderwerp was er, waarover liet
concentralieprogramma geheel zweeg, en
dat dc laatste weken reeds bij voorbaat
door bladen der rechterzijde werd aan
gewezen als het zwakke punt van het
nieuwe kabinet, nl. de defensie-kwestie.
Immers bij plannen tot verhooging der
uitgaven zou de Imkermeerderheid in
eenschrompelen door den afval der socia
listen. En bij hel blauw-blauw laten der
verdedigingskwestie zou men aan rechts
een sterk wapen in de hand geven.
De nieuwe regeering beeft zich over
die kwestie uitgesproken, en met geen
onzeker geluid: Zij vraagt zelfs, over
eenkomstig het rapport der commissie
de verdediging van Jndië, een dread
nought.
Men kan er nu reeds van verzekerd
zijn, dat onder de vrijzinnig-democraten
onder de L iberale Unie er velen zijn,
die er nu reeds hun gedachten op,scher
pen dit plan tegen te werken.
En dan eindelijk als laatste politiek
onderwerp: de aankondiging van een po
litiek in Indië van volksopvoeding, op
wekkend tot verdraagzaamheid op 't ge
bied van den godsdienst en onderlinge
waardeering der rassen. Dat behoeft niet
te beteekenen een bestrijding der chris
telijke zending. Maar het zal vermoedelijk
wel beteekenen- het beletten dat de zen
ding aanleiding zou worden de verdraag
zaamheid op 't gebied van den godsdienst
te benadeelen.
Al die politieke onderwerpen bijeen ge
nomen, kan men dus zeggen, dat dit mi
nisterie zijn eigen weg gaat.' Het doet zijn
vrijzinnige samenstelling zeer duidelijk
den", wat de netelige kwestie van hetblijken, maar het wijkt in zijn voorstellen
toezicht .er bij in mengt. op belangrijke punten af van hetgeen de
De ouderdomsrente aan „behoeftige i vrijzinnige p a r t ij c n als him programma
zeventigjarigen" is slechts een vervulling hadden opgeschreven,
ran wat ook gevorderd werd in hel ver- Tegenover rechts schijnt het ten op-
worpen amendemcnl-Tydeman-Drucker- zichte van de onderwijs-kwestie in ver-
Borgesius op art. 357 der Invaliditeitswet, zoenenden geest te willen werken En het
dat nu alleen voor loontrekkende» geldt, wil ten opzichte van de verzekeringswet-
Dat het Kamerlid Treub vóór flat amen- ten n iet alles wegvagen wat het vorig mi-
detoent stemde, maakt het volkomen be- nisteric heeft tol stand gebracht,
grijpelijk, dat de minister Treub nu met Tegenover den uilersten linkervleugel
dit voorstel komt. doet het geen concessie ten opzichte van
Maar waarin minister Treub zich zelf leger-uitgaven, en van minister Treub is
geLijk blijft, en niet meegaat met de niet te verwachten dat hij bij zijn voor-
Concentratie-plannen welke hij niet deel- stellen zijn oude roode tegenstanders zal
de, dat is in hetgeen er met de verzeke- ontzien.
rings we lien van Talma zal gebeuren. Het zal dus een ministerie zijn, dat
Door de vrijzinnige leiders in de Twee- voor zijn welslagen grootendeels afban-
de Kanier is er herhaaldelijk over gespro- kelijk is van de verdienste van zijn voor-
ken dat de Concentratie bij een even- stellen. De nu aangekondigde beginse-
tueele overwinning de verzekeringswetten len daarvan kunnen ondersteuners vinden
van Talma niet zou uitvoeren. In de in ille partijen.
herstemmingseischen werd ook gesproken We hebben dezer dagen nog de hoop
van intrekking of althans niet uitvoering uitgesproken dat de nieuwe Kanier wat
ran de invalidileitswct-Talma behalve dan minder aan partij-politiek zou doen, en
a!rt. 369 (357) dat tot Mie behoeftige ze- meer zakelijk de aan haar voorgelegde
ventigjarigen zou worden uitgebreid. voorstellen zou behandelen. Na de Troon-
Deze Troonrede spreekt niet van in- rede kunnen we slechts zeggen, dal de
irekking of niet-toepassing, maar van gelegenheid voor zakelijkheid er is, daar
vereenvoudiging van Invaliditeitswet en de meeste der „verpolitiekte" onderwer-
Radenwet bij welker behandeling het pen buiten de strakke lijnen der partij-
Kamerlid Treub ook bovenal scherpe kri- politiek zijn gebracht.
Natuurlijk geldt dal in zeer sterke mate
van de onderwerpen die geheel buiten
de politiek liggén, zooals de Zuiderzee-
drooglegging, waarvoor minister Lely wel
licht de meest bevoegde persoon in ons
land is, en ook de herziening van het wet
boek van strafvordering, welk onderwerp
ook al in den minister, mr. Ort, een bij
uitstek bevoegd persoon vindt, omdat hij
voorzitter was van de staatscommissie die
deze herziening voorbereidde.
Maar ook ten opzichte van de andere
aangekondigde wetsontwerpen is er voor
alle partijen reden om zich daar vrij te
genover te stellen, en bij ieder afzonder
lijk te vragen of het om zijn innerlijke
waarde aanneembaar is.
DE ONTEVREDEN CHRISTELIJK
IIISTORISCIIEN.
Aangaande dc vergadering te Zwolle
wordt nog het volgende communiqué ver
strekt:
Na de pauze doet de voorzitter mede-
deeling van vele bewijzen van instem
ming van kiesvereenigingen en particu
lieren. .Na een aangename en uitvoerige
bespreking, waarbij groolc belangstelling
bleek te bestaan, werd men het in hoofd
zaak eens, en werd er een commissie be
noemd tol het ontwerpen van een regle
ment
De vólgende vergadering zal te Amster
dam of te Zwolle worden gehouden.
De Rijksmiddelen In 1913.
De opbrengst der rijksmiddelen (hooid-
som en opcenten) over de maand Aug.
1913 bedroeg f 14.363.147.14).
Het óón-twaalfde der raming over bet
geheele jaar bedraagt f 15.570 066.58.
Wij laten bieronder volgen de inkomsten
over de eerste aebt maanden 1913, verge
leken met die over de eerste acht maanden
1912.
Middelen. 1913. 1912.
Grondbelast. f 10 656 247 08 f 10.485.982 13
Peraoneel 8 526 30811} 8 234 316 06
Bedrjjfabel. 8 649.236 28$ 7 049 727 81
Vermog bel. 4 076.340 79 4.029 856.82
Mijnrechten 15 212 94 4.519.41
Invoerrecht. 11334491 184 10 266 638 214
Formaataeg. 2^555 32} 19 150 87 J
Suiker 18 103 481 27 16 940 964 734
Wjjn 828 947.81 836 609144
Gedistilleerd 18 818.147.35 18 747 002 51
Zout 1.191 689.70 1.124 182.37
Bier en Asjjn 1.057.641 52 969.759.25
Geslacht 3.737 919.52 3.536.861 90
Goud, zilver 332.332 574 344.421 52$
Easaailoon 404 57$ 460.02
Zegelrechten 4 518.300 83 4.002,302.47
Registrator 5 322 801 59 5.168 312.05
Hypotheekr 569 959 664 536 309.29
Successier. 10.605 857 54 9 344.908 65
Domeinen 1.016 497.87 787 804 20
Posterjjen 11.611.627.45 11.119 306.87}
Rgkatelegr. 3505671— 3 323 9'>1-
StautBloterjj 436.091 75} 434.754 044
Jacht, vissch 154.798 49 151.350.-
Loodsgelden 2 393.819 86 2.268 818 55}
Totaal., f 127 502.38409 f119 728.219 91
Bij het bedrag der bedrijfsbelasting is
inbegrepen betgeen aan Ned.-Indiö zal zijn
uit te keeren.
Onder het bedrag der posterijen zijn be
grepen de saldo's van buitenlandscbe afre
keningen en de porten in afrekening.
Bij Kon. besluit:
is gedetacheerd bij het wapen der infan
terie van het leger in Nederlandsch-
Indië voor den tijd van teu hoogste 5
jaren, de eerste-luilenant H. M. Weeda,
van het 17de regiment infanterie;
is toegekend de aan de orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaille,
in zilver, aan P. H. Overineijer, meester
knecht-bil jartmaker bij de firma J. van
Roon en Zoon, te Haarlem.
Uit Middelburg.
Door Ged. Staten is de opening van de
tweede zitting der Provinciale Staten in
dit gewest bepaald op 4 November a.s.
De benoeming van den lieer M. J.
de With, tot adjunct-opperbrandmeeslcr
alhier is geschied in de vacature ont
staan door het door den heer A. Ba-
rentsen aangevraagd en heden aan dezen
door B en W verleend eervol onlslag
uit die betrekking.
Gisteravond omstreeks 6 uur heeft op
den hoek van het Molenwater en de
Korte. Heerengracht een aanrijding plaats
gehad tusschen den automobiel van den
heer B. en het motorrijwiel van den
heer S. artist van hc,t circus Wilkse.
Beide bestuurders gaven elkaar de schuld
van hel ongeluk. De politie heeft proces
verbaal opgemaakt en zal deze zaak v
der onderzoeken.
Woensdag 15 October zal dr. B. van
Rijswijk uit Dordrecht een populaire
lezing met lichtbeelden komen houden
voor de leden van de Openbare Leeszaal
en (Bibliotheek.
„Het Leven" brengt deze week een
aantal foto's van de Amsterdamsche
fecstweek, waaronder een van dc „Pro
vinciale Rei". Eenige pagina's verder een
foto van een bezoek van H. M. de Ko
ningin-Moeder aan zieke kindertjes; on
der de cadeuljes, die H. M. in de hand
heeft om straks aan een der kleinen te
geven onderscheidt men duidelijk een der
uitgaven van de firma F. B. den Boer, al
hier, nl. een gekleurde plaat: „Ge
zicht op Veere" Ook de vergezellende ka
merheer draagt eenige platen en foto's,
waaronder duidelijk op te merken is „Het
houten molentje" van dezelfde firma
In het nummer, dat ook verder veel
interessante foto's bevat, klagen de hoofd
redacteur en de fotoredacteur over het
optreden van de politie, die, nadat II. M.
geklaagd had over het onbescheiden op
treden van gelegenheidsfotografen bij
baar bezoek aan de hoofdstad, ook aan de
persfotografen het werk ten zeerste be-|
mocilijkte en soms zelfs geheel onmoge
lijk maakte, waarbij dan bovendien nog
den een bij den ander werd ten achter
gesteld.
Uit Vlissingea.
Aan de bijlagen van 't jaarverslag der
gemeente "Vlissingen over 1912 is
nog 't volgende ontleend:
Het onderhoud der gebouwen voorden
reinigingsdienst vereischte slechts de som
van f 108.31, dat der wagens f 198.51s,
terwijl aan arbeidsloon f 11.669.62® werd
uitbetaald.
Door de werklieden werden 132800
beertonnen verwisseld of 50000 minder
dan in 1911.
Voor rekening van het Algem. Armbe
stuur werden 118 personen in verschil
lende inrichtingen verpleegd.
Gedurende de wintermaanden werden
45 gezinnen 3 maal per week gespijzigd
Een woord van dank wordt gebracht
aan het Leger des Heils dal bij de op
name van dakloozen het bestuur zoo wel
willend ter zijde stond.
Het kapitaal der Zeemans- en Vis-
schers is in 1912 teruggeloopen tof
f 239.786.84®, toe te schrijven aan waar
devermindering der effecten.
Door 36 deelnemers werd voor
f 1058 18 bijgedragen. Aan gepensioneer
den werd f 9351.85 uitgekeerd tegen
f 9734.57 en 1911, daar het aantal trek
kers met 4 is verminderd.
Volgens den staat van verleende pen
sioenen op 1 Januari 1913 bedroegen
deze thans f 30.573,14
De korting bedroeg 70%, behalve in
't 2e kwartaal (65
Uit Zuid-Beveland.
Aan P. G Pielerse, te Ellewouts-
d ij k die bij het onlangs gehouden exa
men voor commies bij de directe belastin
gen slaagde, is met ingang van 1 Octo
ber a.s. Bergen op Zoom als standplaats
aangewezen.
In de Maandag gehouden raadsverga
dering van E11 e w o u t s d ij k werd vast
gesteld de geraeentebegrooting voor het
dienstjaar 1914 in ontvang en uitgaaf
met een gelijk bedrag van f 15.780.56®.
Niettegenstaande in deze begrooting
een post van f 1870 voorkomt voor rente
I en aflossing eener geldleening van
I f 22000 aangegaan in 1913 voor verbete-
ring van wegen en straten, bleek het
oomoodig belastingen te verhoogen en
werd van de zijde van B. en "W. gewezen
op den gunsligen finantieelen toestand,
waardoor nog ongeveer f 300 voor on
voorziene uitgaven beschikbaar bleef.
Afwijzend werd met algemeene stem
men beschikt op een verzoek van het be
stuur van den calaniiteuzen polder Bors-
sele tot het verleenen van een bijdrage
van f 400 in de kosten van verharding
ding van den rijweg over den zeodijlc,
van af de grens van Driewegen, naai
de haven van Borsselen. De raad was
van oordeel dat bij het verbeteren van
dien weg, geen enkel gemeentebelang be
trokken is.
De omschrijving voor herstellingen aan
en in de school, werd op verzoek van
den heel* districts-schoolopziener aange
vuld met de bepaling, dal de beslaande
privaten worden vervangen door closet-
inrichtingen met waterleiding spoelingen.
Besloten werd lot dc onderhandsche
verhuring van twee gemeentewoningen
terwijl in het reglement, voor het burger
lijk armbestuur, op verzoek van Ged.
Staten, werd opgenomen de bepaling dat
de boeken en gelden van den ontvanger,
minstens éénmaal in bet jaar. op een ou-
bekend tijdstip zullen worden opgenomen
door of van wege Burgemeester en Wet
houders.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen O. D.
De kermis is Maandag tc Neuzen
begonnen. Verschillende inrichtingen
een grooter aantal dan vorige jaren
vroegen voor oen week gastvrijheid. De
stoomcaroussel bevatte gisteren reeds
vele draailusligcn. De bioscoop van A.
Wegkamp gaf ook reeds eenige voorstel
lingen. Zijne „vroolijke tonnen"' waren
nog in ruste; rust licerschte ook nog in
liet circus Libot, waar de installatie voor
eleclrisch licht nog niet in orde was. De
jeugd moest gisteren ook nog de carous-
sel van Dupont ontbeeren. De menagerie
van Van Been gaf een aantal goed be
zochte vertooningener bleek meer ani
mo voor de fraaie leeuwen, dan voor de
„dikke dame" in een tentje er naast. Voor
liet „huishouden van Jansteen" zat de
stemming er nog niet in.
In den schouwburg van Frans Hart
ging voor een redelijk bezette zaal „De
Fabrieksbaas".
Danslusligen haalden in lal van locali-
tciten hun hart op.
NAAR CIRCUS WILKE.
De geduchte reclame die van dit circus
uitgaat zegt niets te veel; liet is een be
zoek overwaard. En hel geeft juist dat
gene wat men in een circus verlangt
en wat door vele huidige circusdirecteu
ren wel eens over het lioofd wordt ge
zien veel dressuur nummersonderbro
ken door aardige clowneriën en geen
surrogaat van een variété. Wanneer men
dan nog weet dat het programma, onge
rekend de muziek, 28 nummers telt, be
grijpt men hoeveel er te genieten valt.
Daar zijn op het gebied van paarden-
dressuur de nummers van den lieer Os
wald en den heer W. Wilke Jr., van
wie de eerste zeer veel succes oogstte
niet het komisch springpaard Boy, dal
weigert voor een der dwergclowns over
de barrière te springen, indien bij niet
beleefd zijn hoed afneemt, en in de
j tweede afdecliug met Soliman.ecn mooicu
Engelsclien hunter, die kranig in de lioo-
gescliool gereden werd. De heer Wilke
bracht achtereenvolgens 6 Hongaarsclie
vossen,v 4 bijzonder gedresseerde Javaan-
I sche ponnv's, eenige steiger- en spring-
I paarden en het aardige tweetal Maximus
en Minimus voor, de groole schimmel met
het grappige, ponnytje. Beide heeren voer
den met de paarden eenige liondendres-
suren in de arena.
Ook de lieer Wichmann met zijn 4
Deensche lijgerpaarden, een tweetal
jockeys en twee dames loonden ons paar-
dendressuur uit de beste school.
Van de gymnasten bleven ons de ws-
tervlugge Javaantjes met hun parterre-
kunst het meeste- by, waarmee echter
niets is gezegd ten nadeele van de 3
Arley's, achter welken naam zich oen
drietal ferme landgenooten verschuilt. Af
zonderlijk moeten op dit gebied de San-
tey brothers nog genoemd worden, die
in den nok van het circus, Ms de levende
propellors sterke toeren verrichten
Aan him nummer ging vooraf de oli
fanten- en ponnydressuur, voor velen het
hoofdnummer van het program, dat rijn
hoogtepunt bereikt, wanneer een der log
ge dikhuiden met de voorpooten voor
zichtig over mad Renz heenstapt en dun
behoedzaam zich neerlaat en op Öe koene
dame liggen blijft.
Deze dappere vrouw had zich reeds
eerder aan ons voorgesteld met een tvree-
tM schimmels, op een waarvan zij een.
serpenlinedans uitvoert, ach tereen volgeoe