MIDBKLBURGSCHE COURANT. I*. 216. 136' Jaargang. Vrijdag 12 September. CHRISTINE, 1918 Ou« ooarxxt v trio hij*' 4»g«lyk«, «at «itioidariag tb* Zou- ex f Mit4xg«a. Priji per kirxrtxxl, looval voor Miidelbxrg xlt voor «11e plutitx ix Ht<t«rl»xJafrxxe« pp t i AfiDBlerJijke xxbuxbts koJts» 5 oexf. Advertextiöx bij abonxemext op roordealiga voorwaard»». ProBpaotxeiax iaorrax zijx lu hat bxreax ta bakoatax. AdvartaxtiSn roor hat aeritvolgcxie xxmmer xioatax dei xiiddag. vóór ééx x j eu hat bxreax bazorgd «jjx. AiTcrtextiflx 4 20 o»xt par ragal. Bij aboxxaneRt «aal lagti. Qsbcort»-, 40o«- alle axdara fxnilieberiohlex ax Daxkbetxigiagax vam 17 regelt f 1.60 j alk* regel xitn 20 omt Eeolaatoi 40 oaxt par regal. Groot» lettar* aaar de plrjtti, die tij ixxcaio. Tot da plaatsixg va» adrertextidx ax reclaasfi, xiat afkomstig uit Zeolasd, betrofl««» Haxdol, Nijverheid ex Goldiraxax, ie gereohtigd het Alteaeei A.dv®ri«atte>BH5,Pfc S* A. DK LA HAR Am., Jf.JE. Voorburgwal 868, iHiterdsn. Zij, die zich thans op ons blad abonneer en, on t rangen de nummers tot 1 October gratis BINNENLAND. DE TAAK DER CONCENTRATIE. Twee dingen worden in een artikel in hot „Vad. over het bovengenoemd on derwerp in het licht gesteld, als behoo- rend tot die taak. De eerste eisch betreft de vrijzinnige parlementsleden, nl. de vordering dat de drie Kamerfracties over alle gewichtige vragen, die zich zullen voordoen 'die zullen niet weinig zijn onderling overleg zullen plegen, opdat onder het ministerie Cort van der Linden niet meer mogelijk zij wat we op 21 December #907 hebben aanschouwd, n 1 dat bij ge mis aan onderling overleg een deel der vrijzinnigen meewerkte om de clericalen .weer aan de regeering te roepen. Het Concenlratieprogram was een compromis, welnu ook in de Kamer zal er op bepaal de punten een compromis moeten kunnen worden gevonden als de mannen van de Concentratie tenminste bij de meening blijven, dat wat 't zwaarste is ook het Zwaarste moet wegen. De tweede eisch betreft de kiezers, en in dal opzicht mogen ook de vrijzinni gen in Zeeland luisteren. Al moet vol mondig erkend worden dat er dit jaar in de organisatie der vrijzinnigen veel ver beterd is, ieder weet dat er veel stre ken zijn waar weinig gedaan is, en nog veel gedaan kan worden, en dat in weer andere plaatsen de samenwerking inniger kan worden. We bevelen dan ook de lezing van de hier volgende opmerking-ten zeerste-bij allen aan: „Maar daarnaast, zoo teegt het Haagsche blad, is er ènog even gewichtig werk voor de Concentratie te doen, en wel de organisatie van de vrijzinnigen in den lan de, die op vele plaatsen nog zoo alles te wenschen overlaat, dat men haast niet begrijpt, dat bij zoo ordeloos leger de veldtocht nog gewonnen kon worden; wel een bewijs tevens op boevele geestver wanten de vrijzinnigen kunnen rekenen. En die goede organisatie is niet be vorderd, maai* integendeel dikwijls on mogelijk gemaakt door het bestaan van drie fracties onder de vrijzinnigden, wier respectieve ijver zich uit den aard der zaak ook wilde toonen in de oprichting van zooveel mogelijk eigen kiesvereeni- de verschillende kleur dikwijls weinig ■merkbaar was, nieuw leven krijgendaar door zullen lal van vrijzinnigen die lol nog toe zich van iedere organisatie verre hielden, omdat lid te wordeii van de eene organisatie, maar al te veel had van partij kiezen tegen de andere organisatie, zich genoopt voelen lol practische toepassing van der vaderen leer, dat eendracht macht maakt. En dus doende zal men in de eerste plaats liet aantal vrijzinnige zetels be langrijk zien toenemen Zwolle heeft la ten zien, dat wij door onvoldoende orga nisatie niet eens weten hoe sterk wij eigenlijk zijn. Heel anders zal de zaak echter worden, wanneer drie partijen in onderling over leg de organisatie ter hand nemen, en. elkander de vrije hand laten; maar te-1 vens elkaar steun bieden om in elke plaats een kiesvereeniging op te richten, 'die het meest overeenkomt met de kleur der vrijzinnigen in een bepaald district, fen wanneer men dan alle vrijzinnige1 ItSesvereenigingen in een provincie in provinciaal verband bijeen brengt onder een bestuur, waarin de drie fracties der vrijzinnigen zijn vertegenwoordigd. Als dat geschiedt zal het gevoel van samenhoorig- heid dat onder de kiesvereenigingen van VRIJZINNIGEN EN WETHOUDERS VERKIEZING. In de gisteravond gehouden algemcene vergadering van de vrijzinnige kiesver eeniging ,.'s-Gravenhage" is met alge- meene stemmen aangenomen een dooi den heer Roodhuyzen voorgestelde mo tie, luidend: „De N. Vrijzinnige Kiesvereeniging 's-Gravenliage, in algemeene vergadering vereenigd, overwegende, dat bij de jongste ver kiezing voor wethouders in deze gemeen te hel zeer weinig gescheeld heeft, dat een sociaal-democraat'voor deze bestuurs taak ware aangewezen zonder dat daar toe door de meerderheid der vrijzinnige Raadsleden was besloten, overwegende, dat zulks slechts is kun nen geschieden doordat naast de vrij zinnig-democratische leden van den Ge meenteraad, die openlijk erkend hebben, hun stem op deu sociaal-democraat te hebben uitgebracht, ook enkele leden van de N. Vrijzinnige Kiesvereeniging 's-Gra- venhage en door deze in den Gemeente raad gebracht hetzelfde hebben gedaan, spreekt daarover haai- groot leedwezen uit, omdat daaruit blijkt: le. dat genoemde Gemeenteraadsle den niet het minste begrip liebben van wat liun candidaatslelling door de N. Vrijz. Kiesver. ,,'s-Gravenhage" heeft be- teekend; 2e. dat zij in geen enkel opzicht be seffen, hoezeer hun daad de onmisbare samenwerking van de drie vrijzinnige fracties op elk gebied bemoeilijkt; 3e. dat hun stem niet anders is ge weest dan trouwbreuk tegenover hun kiezers Een toevoeging om de bedoelde leden uit te noodigen hun mandaat ter be schikking der kiesvereeniging te stellen, werd met 36 tegen 25 stemmen ver worpen. EEN BRIEF VAN DOUWES DEKKER. E. F. E. Douwes Dekker, de leider der opgeheven Indische Partij lieeft d d. 9 Augustus uil de gevangenis te Welte vreden een brief geschreven aan „Het Volk". In dien brief, getiteld „Ilollarfds wreed aardige onafhankelijkheidsfeesten in de koloniën", wil hij een beroep doen op het rechtsgevoel der Nederlandsche natie, niet voor zich zelf maar voor zijn vrien den Tjipto Mangoenkoesoemo, en Soc- wardi. Hij herinnert aan de plannen om iri November ook iii Indië Ijcl onafhanke- lijkheidsfeest te vieren, en schrijft dan het volgende: „En toch, ziet, dr. Tjipto Mangoenkoe soemo, R M Souwardi Soerjaningrat en ccnige anderen, geloofden dat zij, om politieke redenen, deze gelegenheid niet voorbij moesten laten gaan. Zij vormden een komilé om uit inlandscbc kringen dit feest mee te vieren. Zij vroegen om geld, om vrijwillige bijdragen ten einde op den eigenslen feestdag een lang tele gram aan Hare Majesteit, Uw Koningin, te zenden, haar smekende dezelfde rech ten le geven aan Haar onderdanen in In dië, als die, welke Haai- onderdanen in Nederland genieten. O, daar was ironie in, bijlende ironie. Maar' geest! Een nobele geest. Het inlandsch komité ging aan hel werk R. M. Soewardi Soerjaningrat schreef een brochure- „Als ik eens Ne derlander was....", waarin hij op de hof felijkste wijze zijn oordeel uitsprak over de onkieschheid der Nederlandsche re geering over zijn, ons vaderland, ge steld, zulke feesten te vieren ten aanzien van zijn, ons Volk. Die brochure was heusch en waardig gesteld. Er was geen prikkelends, geen uittarlends, geen op- zetlends in. Zij werd uitgegeven vanwege liet komité. De kranten druïden haar af. Uwe kranten zullen dus in haar geheel kennis genomen kunnen hebben van die brochure. Maar zij had eene zeer bittere zijde, deze brochure. Zij was namelijk onaangenaam aan de oyerheerschers. En de justitie der overheerschers is een har de justitie voor ons, overhecrschten. Die justitie zou den schrijver, ja geheel het komilé voor iets onschuldigs vervolgen. Zij ging beslag leggen op de wijd ver spreide brochures. Dat was nog niet genoeg. Twee be stuursambtenaren-te Bandoeng, waar hel komité zetelt, zetten alle wettelijke bepa lingen op zijde en arresteerden als boe ven dr. Tjipto Mangoenkoesoemo en R. M. Soewardi Soerjaningrat. Nog in de ge vangenis wordt wraak genomen op deze twee waardige zonen van een groot volk Onaangenaam wordt hun er het bestaan gemaakt. Andere gearresteerden liet men weder vrij. Deze l>eiden echter, die waar dig blijven, geen teeken van berouw wen schen te geven, waar geen schuld ge pleegd werd, warme, wakkere vaderlan ders blijven, die zij waren, nu mompelt men dat zij verbannen zullen worden." Het slot van den brief luidt: „Vele Nederlanders zelf prijzen nu on ze martelaren en spreken uit of denken het „schandelijk" over uwe regeering. Hoeveel moet er nog bedorven worden bier door uwe vertegenwoordigers, gij Ne derlandsche natie, alvorens gij hen terug roept van de zetels, die zij te kwader ure innamen? Hoeveel opgeblazen en nog ganschelijk niet beslaande revolulieplan- nen moeten nog te rappörteeren zijn door zich zelf brevet van waakzaamheid al dus uitreikende ambtenaren? Hoelang nog, Nederlandsche natie, moet uw werk van eeuwen verbroddeld en verdorven worden door moedwillig onverstand? Gij schijnt het eind nabij te wen schen!" deer L. G. MOBERLY. Naar het Engelsch. HOOFDSTUK I. Een flauwe aardigheid „Wees nu niet zoo'n dwaas, Laylon Ben ik nu een man om zulk een krank zinnige grap uit te halen?" „Beste jongen, daar hoef je nu zoo'n dwaas niet voor te wezen. Jij, onge trouwd, alleen op de wereld, niet onbe middeld, dal jij verlangend zou wezen je te vestigen en een kalm, huiselijk leven te gaan leiden en daarom gaarne kennis kom. maken met een beschaafd, welopge voed jong meisje met het oog op een huwelijk. Ik geef je mijn woord van fter, dat jij even goed als deze mijnheer verzekeren kunt een uitstekend echtge noot te zullen worden, vriendelijk hui- •eüjk en In het verdere gedeelte van zijn speech M«ef hij steken, want een goed gemikt kussen daalde neder op des sprekers hoofd of liever op zijn bruin en lachend gelaat, waardoor vooreen oogenblik noch van den glimlach, noch van het gelaat iets te zien was, terwijl de rest der aan wezigen in de. rookkamer in een luiden lach uitbarstte „Jack, mijn beste jongen, Meruside had het niet heelemaal mis, toen hij je een domoor noemde", sprak een man met temerige stem, die tegen den schoor steenmantel geleund een sigaar stond te rooken. Lachend keek hij naar den jon gen man, die onder hel groote kussen vandaan kroop, „wat zit je daar voor onuitsprekelijke nonsens te lezen! Is de Sunday Recorder verantwoorde lijk voor die mallepraat?" „De Sunday Recorder is ver antwoordelijk voor wat jij mallepraat be lieft te noemen", antwoordde de jonge man, die nu het kussen van zich af had geworpen en recht overeind was gaan zitten; hij keek de twee oudere heeren met zijn vroolijke oogen ondeugend aan, terwijl bij de courant met de eene hand vasthield en zijn haar, dat wel wat in de war was gegaan, met de andere glad streek. „DeSunday Recorder houdt er een huwelijkskolom op na en DE RAAD VAN STATE. Bij kon. besl. van li Sept. is aan nu-, P. W. A. Cort van der Linden, op ver zoek, gerekend van 29 Aug. af, eervol ontslag verleend als lid van den Raad van State en zijn met ingang van 1 Oct. benoemd tot leden van dien Raad mr Th. Heems kerk en mr. D. Josephus Jitta. UIT OOST-INDIK. De Sarikat Islam-vrees. In een 29 Augustus uit G o e s geda teerd schrijven in het „Vaderland" geeft de heer W. Kerremans die zooals men weet in de Indische journalistiek een plaats vervult, en sedert een paar maan den in ons land vertoeft een beschou wing over de bezorgdheid van velen in Nederland over de Sarikat Islam-bewe- ging. Naar de meening van den heer K. is, wat thans zich op Java afspeelt, zeer wel te vergelijken met de relletjes in Soera- baja. De angst der Europeanen, die hen uit het binnenland naar de sleden jaagt, heeft even weinig grond als in 1912 de vrees voor de Chineezen. Het blijkt weer hoeveel gemakkelijker de massa te sugge- reeren is dan bet individu. Als men een Europeaan in Indië, die nog niet aange tast was door de Javanophobie en die van Sarikat Islam en andere „revolutionnai- re" bewegingen nog niets gehoord had, zou waarschuwen, om op zijn hoede te zijn, hij zou smakelijk en smadelijk lachen om zoo ongegronde vrees Voor mij is het zeker, schrijft de heer K dat de vrees ongegrond is en met die meening ben ik in uitstekend gezelschap .- De Gouverneur-Generaal, de adviseur voor inlandscbe zaken dr, Rinkes, de in telligente Javanenkenner Gonggrijp, de hoofdredacteur van de Locomotief en vele anderen, die de Sarikat Islam een ge zonde, weldadige, sympathieke en nood zakelijke beweging achten. Hij besclirijft dan hoe de vrees voor een inlandersopsland zich zonder eigen lijke reden uitbreidde, en hoe de inlan-, lander, die heel spoedig op de boogie was 'van den gemoedstoestand der Euro peanen, daardoor overmoedig en balda dig werd. Deze houding en de sporadische ex cessen door S. I.-leden bedreven, ontna men deu Europeanen het laatste restan- tje vertrouwen en van den wapenhande laar gingen zij naar den notaris, om hun uiterste wilsbeschikking te dicteeren. Nog zijn er die nuchter blijven onder de alge meene onrust, maar het is begrijpelijk, dat hun aantal dagelijks slinkt. Het is mogelijk, dat er hier en daar groepjes van inlanders zullen zijn, die zoo wel door de vrees der Europeanen als door de overschatting van de beleekenis der S. I zich over het paard getild zul len voelen en het is ook mogelijk, maar weinig waarschijnlijk, dal dit op een en kele plaats aanleiding zou kunnen geven tot een botsing, die echter van niet meer beleekenis en omvang zal zijn zijn dan er bijna dagelijks op Java voorkomen: een verzet van enkele kwaadwilligen te gen de politie wetende dat de arme oude Ruppert on getrouwd is en alleen slaat op de wereld, niet onbemiddeld is en verlangend zich te vestigen en een kalm, huiselijk leven le gaan leiden enz. enz zie de be wuste kolom" hij zwaaide met de cou rant boven zijn hoofd „wou ik mijn geacliten neef aanraden in het eerstvol gend Zondagsblad een dergelijke adver tentie in te zenden „Ik weet niet wat ik daarmee te ma ken heb, met zulke laffe kerels, die per advertentie in een Zondagsblad een vrouw willen vragen", sprak een rustige en bui tengewoon welluidende stem. Het was de stem van den derden persoon die zich in de kamer bevond, dezelfde die zooeven het groote kussen naar Layton had gewor pen Hij zat in een gemakkelijken stoel dicht bij het vuur, met de handen ach ter het hoofd saamgevouwenkalm ver genoegd keek hij naar den vroolijken jongen man, die op de sofa zat. Rupert Meruside had niet wat men noemt een bijzonder knap uiterlijk, toch had hij iets dat de aandacht trok; hij kou niet onopgemerkt voorbijgaan, zelfs niet te midden van de menigte. Er sprak kracht uit zijn welgevormden mond, humor uit de diepliggende, grijze oogen en een ze kere geestkracht, waardoor hij zwakkere karakters zou o verheer schen. Van die oogen ging een bekoorlijkheid uit, die zijn eenigszins strenge en ruwe gelaatstrekken verzachtte. Maar toch in zijn stem lag Rupert Meruside's groot ste aantrekkelijkheids Een kennis van hem, een dame, had eens tot iemand ge zegd, dal niemand aan die stem Icon weerstand bieden: men zou hem volgen waarheen hij ook wilde. Waarom hij zoo lang ongetrouwd was gebleven was een onopgelost vraagstuk, niet alleen voor de dames maar ook voor zijn mannelijke vrienden Op zijn vijf- en-dertigstc jaar was Rupert Meruside nog steeds ongetrouwd en al de kunstgrepen van lcoppelzieke moeders en van doch ters, opgevoed in de moederlijke tactiek, hadden hem tot nu toe niet in de ge- wenschle richting kunnen leiden. „Beste Rupert", zeide zijn jeugdige neef na eenig stilzwijgen op plechtigen toon, „je bent een ongetrouwd man dat feit is van een pijnlijke zekerheid; je hebt geld genoeg om je te vestigen en een huisgezin op te zetten. Er zijn hon derden neen, duizenden jonge vrou wen en meisjes op de wereld die „kennis met je willen maken met het oog op een Dit Stad en Provincie. Uit Middelburg. Gisteravond had in den tuin van bet Schuttershof alhier het fcestconcert plaats tot slot van de Flor-alia-tentoon- stelling. Deze avond mag goed geslaagd heeten, want de belangstelling was bui tengewoon groot, zoodat velen zich met een« staanplaats je moesten vergenoegen Het Stedelijk Muziekkorps, door uitste- digheid van den heer J. Morks geleid door den heer A. Calatz, voerde de ver schillende nummers zeer verdienstelijk uit. Tegen het einde van het concert stroomde alles naar dien kant van den tuin waai- het vuurwerk zou worden afge stoken, dat schitterend geslaagd mag wor- den genoemd Vooral de cascade van bril- lantvuür en de slot-dccoratie mogen zeer worden geroemd. De directie der Staatsspoor lieeft in den vervolge bepaald, dat visschers en vischventers, tengevolge van de uitoefe ning van hun bedrijf een voor de mede reizigers onaangename en hinderlijke lucht verspreidende, zooveel mogelijk in afzonderlijke rijluigafdeelingen derde klasse moeten worden geplaatst. Hunne voor hun bedrijf benoodigde manden emmers, e. d. al dan niet met visch ge vuld mogen niet In de rijtuigen worden medegenomen, maar mogen kosteloos in den bagagewagen worden vervoerd Zy moeten deze zelf laden en lossenterwijl het vervoer zonder verantwoordelijkheid der Maatschappij geschiedt Uit Ylissingex. Binnen kort zal op het station der Slaatsspoor te Vli.ssin.gen een pu blieke telefooncel geplaatst worden. Al leen interlocale gesprekken zullen mo gen worden gewisseld De wissclwachler der Staatsspoor M. Boone te Vlissingen viel gisteravond al rijdende van een wagen. Kermende van pijn werd hij opgenomen en naar zijn woning le Souburg per draagbaar ver boerd. Dr. Ptugge verleende de eerste genees kundige hulp Uit Zuid-Bevelaad. Uit Goes schrijft men ons: Waar de „Nieuwe Zeeuwsche Courant" in liaar nummer van Donderdag jl. zich aandient als voorstandster van een te vieren onafliankelijkheidsefest, bevreemdt het ons. dat zij indertijd een entrefilet van een zusterblad t egen het houden van een feest opnam zonder hiertegen protest aan te teekenen. De redactie van bovengenoemd blad is anders vlug gereed met haar aanteeke- ningen te laten afdrukken, als liet tegen den draad van haar gedachten in gaat Na lang, opvallend lang, opschorten van haar oordeel komt zij er nu mede voor den dag, ontpopt zij zich als een vu rige medestandster voor een feest. Dit geeft te denken. Het hooggeroemde aanpassingsvermo gen is hier weer waar te nemen of an ders het kat-uit-den-boom-kijken. Dat „De Zeeuw" water in haar wijn huwelijk." Het is meer dan schande dat je je (bekoorlijkbeden verspilt in een dorre woestenij in plaats van ze te doen stra len in den hof van een schoone jonk vrouw „Je zit al heel harren onzin uit te kramen", zei Meruside, terwijl hij uit zijn stoel opstond en zich welbehageljjk uitrekte. „Als je zoo dol bent op huwe lijksadvertenties, waarom laat je er dan zelf niet een in de courant zetten?" „Wat een pret zou dat wezen!" riep Layton uit. „Stel je voor, die lioopen brieven die je zou krijgen van allerlei huwbare vrouwen, oude en jonge. En je zou met enkele gaarne kennis maken op verschillende opgegeven plaatsen; neen, neen, 't zou een leuke tijd wezen, dat verzeker ik je. Je vraagt alleen maar kennis te maliën om na wederzijdsch goedvinden een huwelijk aan te. gaan. Van dat huwelijk hoeft immers niets te komen als niet beide partijen er lust ix hebben." (Wordt vervolgd.f

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1913 | | pagina 1