MIDDELBURGSCHE ('III RUT.
191S
Maandag
11 Augustus.
FEUILLETON.
Erfelijk belast-
r. *88
136" Jaargang.
21*#» i
Kt courant Ttruiüjut 4 a g 1 ij k a, met «itsouitrimg m Zon- «m Vaaittagaa
kwartaal, looirel voor Middelburg di voor allo plaatiou iu Nederlu^ frauoo pp, f 3
Afzoaierlijko nummer» kotten oeut.
(luortoutittu ki| abonnement op voordeeligo voorvaardoa.
Pmpwtmuen laarrtu rijn aan kot bureau te bokomou.
Advertenties voor kot Mrotvclq«d« nummer moeten dee middag, vóór één aar
«sa liet bureau beiorgd xiju.
AdverteutiBa A 20 oeut por regel. Bij abonnement veel lager! Geboorte», dood- e*
alle oudere familieberichte* es Dankbetuigingen van 1—7 regale f 1.(0elke regel mee:
20 oeut. Keelames 40 fleut per regel. Groote lettert aaar de plaati, die zij innemen.
Tot de pluatiiug van adrertestieu eu reolamei, niet afkomitig uit Zeelaad, betreleudt
Baadel, Nijverheid en Geldwezen, ia gerechtigd het Algemeen A4w®ï4eatl*-S5G3|?S®
A. DE 1LA MAJB Ah., N.E. Voorbmrk«al 306, Arnrterdaaa.
BINNENLAND.
HET BUITENGEWOON CONGRES OER
S. D. A. P.
Per bulletin maakten we reeds den uil
slag van het Zaterdag en Zondag te
Zwolle gehouden buitengewoon congres
der S. D. A. P bekend.
Het congres verklaarde zich met 375
stemmen tegen de aanneming der minis-
terieele portefeuilles. 320 stemmen waren
daarvóór, 15 in blanco Over 't algemeen
stemden groote plaatsen tegen, kleinere
vóór
De debatten waren bij wijlen zeer hef
tig. Zaterdag ging het nog al kalm toe.
Toen werd het woord gevoerd door Scha
per, die vóór aanvaarding van de mi
nisterportefeuilles was, en door Wibaut en
De Roode, die er tegen pleitten
Zondag hadden niet minder dan 47 af
gevaardigden zich als spreker laten in
schrijven Ieder kreeg 10 minuten. De
hartstocht laaide nu en dan hoog op, in 't
bijzonder na de rede van Mendels die te
gen, en tijdens en na een rede van Hu-
genhollz die vóór de aanvaarding spra
ken Het regende meermalen interrup
ties, en soms werd de Internationale ge
zongen
Het hoofdmoment van het debat was
een indrukwekkende rede van mr. Troel
stra bepleitend de aanneming van de re
solutie der meerderheid in de conferen
tie, in principe zich uitsprekend vóór
aanvaarding der portefeuilles. Vermelding
uit zijn r ede verdient de meedeeling, dat
Troelstra, bij het overleg met zijn par-
tij-genooten die voor het ministerschap
in aanmerking kwamen, het er met hen-
over eens was geworden, dat de leider
der stocialisten in de Kamer zou blijven
om de actie der partij te leiden
Mr Troelstra wees er op dat er thans
geen reëel aanbod van portefeuilles meer
is Wat de resolutie, der conferentie-meer
derheid wil is een eisch stellen voor het
geval het algemeen kiesrecht en staats
pensioen moeten worden gered
Wibaut meende, dat wat Troelstra nu
vroeg is een machtiging om in een voor
komend geval de portefeuilles aan te
nemen. Of dat geval later aanwezig is,
zou dan Troelstra beslissen, en niet het
congres.
De stemming had plaats over de re
solutie van de meerderheid der confe
rentie, zich uitsprekend vóór de aan
vaarding van ministerportefeuilles. Toen
het congres die resolutie verworpen had
werd de resolutie der minderheid geacht
te zijn aangenomen
Ten slotte hield mr. Troelstra, die zeer
sterk bewogen was, nog' een pleidooi
voor de eenheid der partij, en diende
zelfs een motie in, uitsprekend dat de
eenheid in de partij niet is geschaad
Van der Goes sprak nog de hoop uit
dat nu voor goed een eind is gemaakt aan
de kiem van tweedracht die in de partij
zou zijn gekomen als de beslissing anders
ware uitgevallen, daar ministerieelen en
anti-ininisterieelen niet in een en dezelfde
partij zouden kunnen blijven
Die woorden lokten weer veel protes
ten uit Mr. Troelstra zei echter te mee-
nens dat van der Goes geen kwade be
doelingen had met zijn woorden. Het
laatste moment van dezen dag moest een
goed moment zijn. En om dit te demon-
slreeren reikte hij van der Goes de hand
onder luid gejubel van het congres.
De eenheids motie werd onder gejuich
aangenomen
Dit de Staatseonrant.
Bij Kon besluit.
is H. P. Cramer, controleur der grond
belasting te Arnhem, met 1 November
benoemd te Dordrecht;
is aan den inspecteur der dir bel. enz.
P. P. E. Hoefnagels te Arnhem, op ver
zoek, eervol ontslag verleend;
zijn, met 1 November, benoemd tot in
specteur der dir bel. enz. te:
Arnhem, P. C. van der Vliet, thans te
Venlo;
Venlo, L Kloosterboer, thans te Har-
lingen.
is, voor een jaar, benoemd tot'leeraar
aan de R. II. B. S te Leeuwarden, G
Quast, te Utrecht, en te Tilburg G E.
Opstelten te Leiden;
is bij het personeel van den gen dienst
van het leger in Ned.-Indië benoemd tot
tijdelijk militair apotheker der 2de klasse,
de apotheker H. S. J. de Wijs.
Dit Stad en ProvinGie.
Uit Middelburg.
Zaterdagmiddag omstreeks een uur had
in den diepsten eenvoud de begrafenis
plaats van het stoffelijk hulsel van den
heer J H. C. Heijse.
Op de begraafplaats waren vele belang
stellenden aanwezig, onder wie werden
opgemerkt de Commissaris der Koningin
deze provincie, het lid van Ged. Sta
ten, jbr. mr E A O. de Casembroot,
de griffier der Staten, de burgemeester
en secretaris der gemeente, wethouder
Tak, verscheidene leden van provinciale
staten en van den gemeenteraad en per
soonlijke vrienden van den bverledene.
Op verzoek van de familie werd aan
het graf niet gesproken De heer J. J
Heijse, dankte namens zijn moeder en
verdere familieleden voor de betoonde
belangstelling.
De provinciale boot vlagde halfstok bij
het voorbijgaan der lijkstoet.
lipt was Zaterdagavond op de kermis
niet merkbaar dat er te Vlissingen feest
werd gevierd, het was even druk als an
dere jaren.
Doch 's middags was het wel te zien
geweest en zoo kregen we dan Zondag
avond nog een extra-kermisje, dat ta
melijk druk bezocht was.
Het is nog eenmaal gebeurd, in de
laatste jaren dat de kermis op den twee
den Zondag geopend was en wel onder
burgemeester Schorer. Toen had des Za
terdags een hevige wind vergezeld van
plasregens, de menschen naar huis ge
jaagd en menige tent beschadigd.
Over het algemeen is deze kermis
een zeer kalme geweest, hel is of lang
zaam aan de kermissen gaan vcrloopen
en ten slotte den natuurlijken dood door
bloedarmoede zullen sterven.
In den gisteren gehouden dienst van
de Engelsche kerk deelde ds. Oberman
van den kansel mede, dat door de Zon
dagsscholen van de Engelsche congregatie
in de Vereenigde Stalen een gedenkplaat
was aangeboden ter herinnering aan de
stichters van de moderne congregatie en
van de gastvrijheid die de uit Engeland
verdreven protestanten in .Middelburg on
dervonden. - -jt'./ yt, b o
Naar men weet stonden onder -de re
geering van koningin Elizabeth, in de
tweede helft derlöe eeuw de versprei
ders van verlichte denkbeelden op ker
kelijk gebied' aan strenge vervolgingen
bloot, wat vèloü naar-Nederland de wijk
deed nemen ÏR -
De gedenkplaat, die in September ge
plaatst zal worden, vertoont het volgende
opschrift- 'i
1582-1913
One in Christ
To the Glory" of te triune God
In honor of milium of Nassau and the
hospitable city of modern Congregational
order
BrowneCartwright—Harrison
The congregational Sunday schools of the
United States of America
Gratefully rear this memorial
September 1913.
Dit opschrift is omgeven van de wa
pens van Nederland en de Vereenigde
Staten, van de lersche settlers in Amerika
van Zeeland, Middelburg en de ver
eenigde provinciën
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
is ingebroken in de R K kerk in de
Noordstraat Aan de zijde van het Lom
bardstraatje is uit eenige raamsponnin-
ningen het lood genomen om nieuw glas
er in te zetten Deze galen werden
door carton bedekt. Dit is door de daders
weggedrukt en zoo is men in de kerk
gekomen. Hier is een offerblok mede
genomen en een ojider blok van ongeveer
f 15 beroofd.
Uit Walcheren.
Men schrijft ons uil Domburg
Zaterdagmiddag was het hier verba
zend druk. Er waren blijkbaar nog ge
noeg menschen in Walcheren, die een
gedeelte van den dag buiten Middelburg
of Vlissingen konden doorbrengen. Van
alle kanten en met alle soorten vervoer
middelen kwamen lieden hierheen, de
zen zingend in hun spelewagen op de
maat van de harmonica, genen onafge
broken aan de waarschuwende fietsbel
duimtrekkend, weer anderen stof en stank
toewaaiend aan de haastig uitwijkende
moeders met kinderwagens. In de stra
ten. op 't strand in koffiehuizen en winkels
overal was het volk en.. de nering. Men
zou gemeend hebben dat het hier kermis
was.
Des avonds waren onze badgasten in
grooten getale naar het paviljoen gelrok
ken, om deel te nemen aan of getuige te
ziju van liet bal Het was er zeer gezel-
j lig. De kurkapel, die zich hier zeer ver-
dienstelijlc maakt, had plezier van haar
1 werk.
De tent van de Domburgsche Mu
ziek vereeniging is thans voltooid en
wacht slechts op den 20en Aug om in
gebruik te worden genomen Domburg is
de eerste plattelandsgemeente op Wal
cheren, die een muziektent bezit en het
kan er trotsch op zijn, want het is een
Roman van
KLARA HOFER.
17.
Het kamermeisje deed met een ontdaan
gezicht de deur open. „Ach God, me
vrouw, mijnheer is zoo boos het is
al kwart voor twee."
Men at gewoonlijk tusschen een en
half twee.
Antoinette schrok had het zoo lang
geduurd! Zij dreef de kindereu aan, die
nog op de trap waren„Gauw, gauw wal 1
En treuzel niet met het handen wasschen
en met het haar borstelen."
De kinderen liepen vlug door de eet
kamer
De jonge vrouw trad de kamer van
van haar man.
Hij keek haar met een vertoornd ge
zicht aan. „Waar blijf je toch in 's he
melsnaam? Ik wacht al anderhalf uur
op je!"
Hij Was een uur te voren in huis
gekomen en 'l ontstemde hem altijd zeer
als zijn vrouw dan niet aanwezig was. Zij
wist dat en richtte zich gewoonlijk daar
naar. I
Zij verontschuldigde zich- „De kinde-j
ren waren zoo gelukkig. Wij hebben zul-j
ke mooie paardjes gezien."
Hij had honger, was ontstemd, prik
kelbaar, had in den dienst onaangenaam-
heden gehad. Hij beet haar toe: „Ik ver-1
zoek je ook rekening met mij te houden
Het past ook niet met de kinderen in die
kermisdrukte
Zij wilde hem niet nog meer prilcke-'
len en antwoordde dus niets. Zij begaf,
zich zoo snel mogelijk naar haar ka
mer om zich van hoed en mantel te ont-
doen. Zij verwisselde niet eens haar cos-I
tuumrok, waarin nog het stof van de
straat zat, om hem maar niet ongeduldi-1
ger te maken...
Toen zij de soep opschepte, zag zij,
dat niet de oppasser, maar het kamer
meisje achter haar stoel stond om te
bedienen Zij wendde zich tot haarman;
„Waar is Frans?"
Hij antwoordde kortaf „Naar den za
delmaker"
De kinderen zaten met schuchtere ge
zichten aan tafel alsof een onvriendelijke
hand al hun gelukzaligheid daarvan had
weggewischt. De gouvernante keek op
haar bord
Antoinette wierp een blik op zijde naai*
de handen van liet meisje. George was in
dit opzicht zoo kieskeurig. Vervelend, dat
de oppasser juist nu weg was.
Het meisje was een goed schepsel en
zeer bedreven in kamerwerk en met de
naald. Maar haar handen waren afschu
welijk Ondanks alle zorgvuldige verple
ging met warm water en glycerine,
zwollen, vuurrood ,leelijk Èn Stojentin
vond dienhandschoenen voor dienst
meisjes belachelijk.
De ritmeester proefde zijn soep. I-Iij
legde den lepel neer „Anna! Zeg eens
aan de keukeumeid, dat de tomatensoep
muffig smaakt. Je kimt ze wel wegne
men."
Hel meisje verdween
Antoinette zweeg, zij kon de zaak niet
zoo erg vinden. Het was immers maar
een bagatel. Er waren nog morieljes.
kalfsiilel, eilroenvla, allemaal dingun,
waarvan hij veel hield. Het kon ook wel
zonder soep
Het kamermeisje verscheen weer „Ik
vraag wel excuus mijnheer, maar The-
rese zegtIn haar naïviteit en daar
zij gewoonlijk niets met mijnheer had te
smaakvol stuk werk De muziekvereeni-
eeniging „Apollo" heeft grooten steun on
dervonden van verschillende vereenigin-
gen en particulieren, zoo mede van het
gemeente bestuur
Zaterdagmiddag had op een weide van
de hofstede „Arendsrust" te Scroos-
kerke (W) een openluchlsamenkomst
plaats, georganiseerd door de Geref
Christ Jongelingsvereenigingen ring „Se-
rooskerke" en omstreken Begunstigd
door prachtig weder was het aantal be
zoekers zeer groot Een 700 tal entree-
kaarten werden verkocht Na een inlei
dend woord van den heer J. Christiaanse
en het gebed van den heer G Doekes
van Nieuwdorp sprak deze laatste over
de beteekenis der Jongel Vereen, voor
het ambt van geloovigen. De heer J. H.
Buinink van 's Heerenhoek over „een
wonderlijk jongeling". De heer L van
Loon van Koudekerke had als onderwerp
„Verblijd U jongeling in uw Jeugd", ter
wijl de laatste spreker de heer M van
Empel uit Middelburg zijn ll'oehoorders
boeide bij het spreken over „Vruchteloos
leven De chr zangvereeniging van Oost-
kapelle wisselde door ft zingen van eeni
ge liederen de spreekbeurten af.
Uit Zuid-Beveland.
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot zetter voor de Rijks direc
te belastingen in de gemeente Driewe
gen de iver W. Noels ter vervanging
van den heer J. L Mol, die de gemeente
metterwoon heeft verlaten.
Gisteren is door de gemeentepolitie te
S c h o r e aangehouden en voorloopig in
verzekerde bewaring gesteld zekere v. O.
afkomstig* van Hansweert verdacht van
het plegen van onzedelijke handelingen
met een minderjarig meisje.
De verdachte werd hedenmorgen ge
vankelijk naar Middelburg gebracht.
De zeilwedstrijd die de zeilvereeniging
te Ierseke tegen 13 Aug. de le ker
misdag had uitgeschreven kan wegens
geringe deelneming niet doorgaan. Nu is
besloten de vereeniging te ontbinden en
de kas na aftrek van f 10 voor het on-
afhankelijkheidsfeest, te schenken aan
de fanfare Mozart en de Groene Kruisver
Ziekenzorg.
Uit Schouwen-Duiveland.
Zaterdagmiddag arriveerde le Z i e r i k-
zee uit Hellevoetsluis de kanonneerboot
„Dufa", gesleept door de te Zierikzee
gestationneerde stoomboot „Phinx".
Het gerucht liep dat dit schip ingericht
zal worden ten dienste of ter bescher
ming van de visscherij.
Uit Zeeuwsch Vlaanderen O. D.
Naar men ons mededeelt is dezer da
gen onder de gemeente Zwijndrecht (B
uit de Schelde opgehaald het lijk van
zekeren D. C., koopman vroeger te
Axel laatst te Terneuzen Omtrent de
oorzaak van het ongeluk tast men nog
in het duister
Vrijdagavond had te St Jansteen
eene bijeenkomst plaats van vele ingeze
tenen om plannen te bespreken voor
een feest Ier eere van Neerlinds Onaf
hankelijkheid De vergadering werd ge
leid door den heer J. Eggermont die een
wijze van feestviering voor deze gemeen
te uiteen zette, waarmede men algemeen
medeging Het feest zal op 31 Aug a.s.
plaats hebben.
Door lol nog toe onbekende oorzaak
ontstond gistermiddag bij den landbouwer
C F V. te St Jan steen (Absdale)
brand in de laudbouwschuur Daar het
gebouw met stroo was gedekt en boven
dien reeds verschillende geoogste vruch
ten bevatte stond weldra alles in lichte
laaie, waardoor ook het aangrezend per
ceel van J S in brand school en de
schuur van den landbouwer F S het
zwaar te verantwoorden had Met groote
moeite heeft een der zoons het paard
welen te redden. Een koe en twee kal
veren benevens al het gereedschap is
verbrand Verzekering dekt de schade.
Uit Zeeuwsch.Vlaanderea W D.
Zaterdagmorgen omstreeks half elf
streek in de haven van Breskens een
watervliegmachine neer bemand met 2
personen Na hun reservoir metben
zine gevuld te hebben zijn zij weder
buiten de haven uit het water gerezen en
hebben zij hun reis vervolgd
De reizigers verklaarden van Mannheim
te zijn gekomen en naar Oostende te wil
len vliegen.
DE TENTOONSTELLING.
Gaaischieten.
Dank zij ons ijverig tentoonstellingsco-
milé was Middelburg Zaterdag in de ge
legenheid gesteld ook eens van het al
oude volksvermaak der gaaischieting ge
tuige le zijn. Dat deze gelegenheid bij
zonder op prijs werd gesteld kunnen wij
niet zeggen. Bij een goede 60 bezoekers
op het afgezette oefenterrein aan het Mo
lenwater en een 200 man kantpubliek
bleef het. Dochonbekend maakt on
bemind, en daarom verwachten wij de
gende Zaterdagen een drukker bezoek,
vooral ook omdat nu het feest te Vlis
singen en de kermis zeker veel afbreuk
deden.
Over het gaaischieten zelve behoeven
wij zeker niets te vertellen, de Zeeuwen
weten wel hoe dat gaat.
Alleen zij vermeld, dat door ieder der
deelnemers f 2 50 werd ingelegd terwijl
elk geschoten gaaike met dien prijs werd
uitbetaald. Voor hoofd- en zijvogels was
door het tentoonstcllingsbestuur resp. f 30
en f 12.50 als prijs geschonken.
Wie een vogel schiet koopt een bloem,
voor een zij vogel koopt hij een bouquet je,
voor den hoofdvogel een grooten ruiker
Zoo is althans het gebruik bij de Zuid-
Bevelanders, die Zaterdag aan bod wa
ren In Z.-Vlaanderen schijnt dit gebruik
niet zoozeer te heerschen
Om 1 uur werd met den len prang be
gonnen Met ernst stelden de 151 deel
nemers zich achtereenvolgens op en sier
lijk schoot pijl na pijl de lucht in, om
hier of daar aan den rand van het afge
zette gebied neer t§ vallen, steeds zon
der iemand der omstanders te treffen,
wat een wonder heelen mag. Een paar
kleine kereltjes maakten zich verdien
stelijk met het oprapen der pijlen
maken, meende zij de ander te moeten
verontschuldigen.
Stojentin wierp de servet neer. „De
keukenmeid moet binnenkomen."
Het meisje draalde en keek haar heer
ontsteld aan Hij had weer dat gezicht
waarvoor allen zoo bang waren.
Hij brulde haar voor de tweede maal
toe: „Zeg, zul je gaan? Weg!"
De jongen had zijn lippen opeen ge
klemd en zat met een ondoordringbaar
gezicht voor zich uit te staren. Hel
meisje was echter op het punt in tranen
uit te barsten. Het kind was schrikach
tig, schreide licht. De gouvernante tracht
te haar te kalmeeren, terwijl zij deed
alsof zij haar servetje vaster bond, waar
bij zij Antoinette zeker onbewust
een verwijlenden blik toewierp.
Het bloed steeg de jonge vrouw naar
het gezicht. Het kind was zoo teer en
zenuwachtig.
Stojentin zat op zijn knevel te bijten
Hij wist wel, dat hij 'l verstandigst zou
zijn ais hij nu opstond en zich in zijn
kamer opsloot Jawel, als een dolle hond
Hij voelde om zich heen de zwoele at-1
mosfeer, die hij zoo goed kende, zij
doordrong hem, overmande hem. Die*
aanhoudende gemoedsberoeringen 4 van
den laatsten tijd, de ergernis van dien
morgen, zij gaven aanleiding genoeg voor
een ontploffing
De keukenmeid kwam binnen Zij had
in allerijl een wit boezelaar over haar
blauw schort gebonden
Stojentin was in zooverre tot zich-
zelven gekomen, dat hij berouw had van
zijn opvliegendheid Hij zei dus slechts
kortaf „Ik verzoek je, dat je je voortaan
meer moeite geeft. De soep is ongeniet
baar
Maar de bejaarde meid leed aan die
eigenaardige zenuwachtigheid, die bij
menschen van haar beroep, die den ge-
heelcn dag voor heete kachels staan, niet
zelden voorkomt. Zij zette een belcedigd
gezicht „Maar nu is u toch onrechtvaar
dig. mijnheer, ik heb toch
Zij deinsde achteruit erf bleef met
open mond staan, zoo woedend schreeuw
de Stojentin haar toe „Iloud je mond!
Dadelijk!"
De kinderen doken inqen en bogen
zich als om hulp zoekend naar hun moe
der en naar de gouvernante
Dat bracht den opgewonden man nog
meer buiten zichzelf. Hij voelde dat zijn
bloed begon le koken
(Wordt vervolgd.)