MIDDELBGRGSCHE COGRAIT,
w
r. 179
iS6e Jaargang.
191 a
Donderdag
31 Juli.
BINNENLAND.
'FEUILLETON»
Erfelijk belast.
Bit de StaatSGonrant.
üit de Pers.
Bit Stad en Provineie.
D»z» couraat TorscJoyat i a g 1 y k mot titso*öeriag vna Zo*- oa ?«9«tiRg*i.
fsty* par kwartaal, xoowal «oor Middelburg als toot dl* plaatse* ia N*dwla*A fraaeo pp.
Afxoaderlyke aammore koste* coat.
iAvertnatiö». bij abojusomeat op voorAeeüg* voorwaard**
Prospectuses* daarvaa rija aaa bet barese te bekomes.
Advertemtiea bet eerftvoigeade nemmer moetea dos middag* vóór 0
aaa b6t bureau bezorgd zij*.
A4vsrt«ati8a li 20 om p*r regel. Bij aboaauMBt veel lager Geboorte-, dood -
alle exdore familiobiriobte# ea Dnakbetuigiaga» rut 1—1 regclc f 1.50elke repel
*0 eest. Baclasei -10 ccat por regel. Groot* letters aa&r de plaats, dia rij iaaamtn
Tot is pl&atciag va* *4var(.entiöa ea reclames, aiet afkomstig uit Zeel a» 4, betrof et--
Haadol, Nijverheid ea Geidwezea, is gerechtigd het Alceneea Advaristttffc-TEr^ - &C
DE Ï.A MAE Am., H.2. Voorbar&ffoS 966» Aadstoaïösea,
EEN TEGENSLAG.
Bij de gisteren in Rotterdam I gehou
den herstemming Ver verkiezing van een
lid van de Provinciale Staten werden
uitgebracht 8390 geldige stemmen Het
aantal kiezers bedraagt 12.201.
De heer H. W. C. Stolle (S. D. A. P.)
verkreeg 3950, de heer Jac van Vessem
(C.-H4440 stemmen, zoodat deze heer
gekozen is.
Bij de stemming op 23 Juli waren 7945
geldige stemmen uitgebracht, waarvan op
de heeren H. J. Lambert (vrijz.) 1454,
H W. C. Stolle 2629 en Jac. van Vessem
3862
Deze na-verkiezing was noodig gewor
den, doordat de heer Spiekman ook in
district II was verkozen en daar had
aangenomen. Den 23en Juni waren bij
de herslemming 5485 stemmen op hem
uitgebracht tegen 4309 op den heer Van
Vessem
De rechterzijde in de Stalen van Zuid-
Holland heeft nu 1 zetel op de sociaal
democraten heroverd, waardoor de ver
houding wordt: 47 rechts, 33 vrijzinni
gen en 2 sociaal-democraten
„De Maasbode" merkt op, dat na de
zen uitslag de kans, dat in 1916 de Sta
ten van Zuid-Holland om zouden gaan,
vrijwel verkeken is.
Het blad acht den teruggang in het so
cialistisch stemmencijfer een gevolg van
de portefeuilleweigering
Zooals onzen lezers bekend is was
deze herstemming van zeer veel gewicht,
omdat in ditzelfde district nog een na-
verkiezing voor de Tweede Kamer plaats
moet hebben. De stemming daarvoor
heeft morgen plaats. De candidaten, die
in aanmerking komen, zijn Gerretson
(c.-h.), de Leeuw (s. d. a. p.) en D. de
Klerk (u.-l.).
TWEEDE KAMER.
Posterijen Staatsbedrijf.
Ingediend is een wetsontwerp tot aan
wijzing van de Posterijen, de Telegraphie
en de Telephonie als Staatsbedrijf.
Het voornemen bestaat de som die als
eerste voorschot van het Rijk aan het
bedrijf wordt beschouwd, vast te stellen
op het bedrag, waarmede de bezittingen
van het bedrijf zullen voorkomen op de
volgens de bestaande boekhouding per
31 December 1914 op te maken balans.
ALG. REGL. VOOR DEN DIENST OP
DE SPOORWEGEN.
„Staatsblad" no. 315 van dit jaar be
vat een nieuw Algemeen Reglement voor
den Dienst op de Spoorwegen, dat mei
ingang van 1 Mei 1914 zal worden inge
voerd. Reeds geruimen tijd had de be
hoeft aan een nieuw reglement zich
dringend doen gevoelen.
Het thans nog geldende reglement,
vastgesteld bij Kon. Besluit van 27 Oc
tober 1875 („St bino. 183) is uit den
aard der zaak op vele plaatsen zeer ver
ouderd en in verband met de sinds de
invoering geheel gewijzigde toestanden op
spoorweggebied in tal van gevallen be
zwaarlijk na te leven.
Het nieuwe reglement, zegt het Hand
dat na een langdurig en uitgebreid over
leg tusschen de Regeering en de Spoor
wegmaatschappijen is tot stand gekomen,
bevat, naast een geheel nieuwe indeeling
is bij den dienst van het leger in Ned.-
Indië benoemd tot off. v. gez. 2e klasse
de arts A. Verhagen;
is ontbonden de bij kon besluit van
15 Oct. 1910 ingestelde commissie tot be
vordering van een Nederlandsche en ko
loniale inzending op de in Juni 1911 te
Londen gehouden Tweede Internationale
Tentoonstelling van rubber en aanver
wante industrieën, onder dankbetuiging
aan de leden voor de bewezen diensten
Roman van
KLARA HOFER.
Zij kon het denkbeeld niet van zich
afzetten, dat er tusschen den ijvcraar
daarginds en haar eigen lot een raadsel
achtig verband bestond. Die man wist
iets van haar echtgenoot. Zij hoorde nog
den eigenaardigen klank van gisteren „ou
de herinneringen". En dan dat van daar
straks.
't Scheen alsof, ondanks de zakelijk
heid van 't gesprek, donkere machten el
kaar onder de convenlioneele oppervlak
te bestreden een onhoorbare, (maar (des
te vrceselijker strijd in peillooze diep
ten. Wat had die man haar zonderling
aangekeken. Met iets als medelijden in
der stof, een aantal belangrijke verbete
ringen, in hoofdzaak dc uitvoering van
den dienst en het daarop van Regeerings-
wege uit te oefenen toezicht betreffende
Wat de dienst- en rusttijden betreft zijn
belangrijke verbeteringen aangebracht ten
bate van hel locomotief- en treinperso
neel. Waar thans de gezamenlijke duur
van de diensttijden dier beambten in een
tijdvak van 14 achtereenvolgende etma
len 168 uren mag bedragen, derhalve
gemiddeld 12 uren per dag, zal na 1 Mei
1914 de gemiddelde diensttijd van het
locomotief personeel berekend over 28
achtereenvolgende etmalen op hoogstens
10 uur per etmaal worden teruggebracht,
terwijl de gemiddelde diensttijd van het
treinpersoneel, over een gelijk tijdvak
berekend, met ingang van 1 October 1914
niet meer dan 11 uur per etmaal zal mo
gen bedragen,
Deze verbeteringen zullen voor de be
trokken spoorwegmaatschappijen een niet
onbelangrijke vermeerdering van uitgaven
ten gevolge hebben.
Bij Koa. besluit
is de heer A. M. van Roosendaal met
1 Aug. 1913, opnieuw tijdelijk benoemd
tot inspecteur der visscherijen
Aan dezen inspecteur, die werkzaam
blijft in het tweede en derde distriet, is
met ingang van genoemden datum, de
gemeente 's-Gravenhage als standplaats
OOST INDIË.
Opruiing
Men meldt dd. 30 Juli uit Batavia
in de Tel
De justitie arresteerde te Bandoeng
het inlandsch comité tot viering der vrij
heidsfeesten, waarvan voorzitter is Tjipto
Mangoen Koesomo, wegens de uitgave
van een opruiende brochure
De Crisis.
In „Het Volk" schrijft W. H. Vl.(iegen)
over den politieken toestand zooals die
door de weigering der socialisten om de
ministerieele verantwoordelijkheid te aan
vaarden is geworden.
Aan het slot van zijn artikel komt hij
tot de volgende conclusie.
Vrijzinnigen en sociaal-democraten bei
den hebben er dus alle belang bij, dat
het program, vervat in onze herstem-
mingsvragen, wordt uitgevoerd. Voor de
vrijzinnigen is dat belang nog wel wat
grooter fdan voor ons, ,maar het onze staat
zeker ook op het spel.
Dit moet de grondslag zijn van de nu
door beiden te volgen politiek.
Het program-Bos is, dat spreekt van
zelf, vastgesteld in een concentratie-ver
gadering. 'tls door Troelstra, en hij sprak
zijn blik alsof hij wist haar hart
kromp ineen
Een ontzettende angst maakte zich van
haar meester.
Vrees de goden
Gij menschengeslacht!
De heerschers wenden
Hun zeegnend oog
Van gansche geslachten.
Haar geliefde, mooie kinderen, dat
lieve, kleine troepje, dat zich zoo gaarne
in haar armen nestelde zou het waar
lijk dan mogelijk zijn? Het was haar te
moede alsof zij boven zich de ijzeren
hand van een vreeselijk lot voelde. Haar
moederliefde welde krachtig op. Zij zou
zich over hen heen willen werpen, hen
met haar eigen lichaam beschermen voor
de donkere macht, die dreigend stond
voor de zon en het licht-
Zij schrok uit haar gedachten op. Haar
tante riep haar toe. „Wel, Toinin, wil jij
niet zooals gewoonlijk voor de koffie zor
gen?"
daarbij namens de geheele S.D A P ge
noemd „de zakelijke grondslag voor elk
ministerie, dat thans wil regeeren, zooals
die door den afloop der verkiezingen is
gelegd." Een ministerie, optredend met
dat program, krijgt dus den steun der
sociaal-democraten
In dèt vertrouwen moet de concentra
tie thans de regeering aanvaarden, en d&t
vertrouwen moet de concentratie thans
toonen, wil ze haar program werkelijk
heid zien worden.
Het andere standpunt, dat van de vrees,
dat er met de sociaal-democraten toch
geen land te bezeilen is en het dienten
gevolge afwijzen van de regeering om ze
te geven aan een of ander zaken-kabinet,
zou vrij zeker den toestand brengen die
van een mislukking van het program-Bos
het noodwendig gevolg moet zijn.
De „Nieuwe Rotterdamsche Courant"
wijst er op dat een der voorwaarden,
waarop de socialisten him steun toezeg
gen, n.l. die dat het eindcijfer der mili
taire begrootingen, dat van het laatste
jaar niet zou overtreffen niet te vervul
len is, daar zij praclisch op een bezuini
gingsmaatregel neerkomt.
Wij vatten deze voorwaarde zoo op,
schrijft het Rotterdamsche orgaan, dat bij
inwilliging van de voorwaarde meer soci
aal-democratische moed toegezegd zou
worden dan in den nacht van Staal, is
ontwikkeld, toen het hoogste, waartoe
de partij kon komen, bijna een overijlde
vlucht bij de stemming schijnt geweest
te zijn. De sociaal-democraten zullen nu
ruiterlijk vóór de in een handomdraaien
door mr. Troelstra vastgestelde begroo
tingen willen stemmen.
Dat is dan toch heel wat zult ge zeg
gen ?Het is niets, Het beduidt niets, om
dat iedereen weet, dat, na hetgeen onder
minister Colijn op militair gebied is tot
stand gebracht, hef eindcijfer der mili
taire begrootingen „dal der thans loopen-
de" zal en zal moeten overschrijden.
De voorwaarde, door mr. Troelstra ge
steld, beval daarom inderdaad een soci-
aal-democratischen eisch tot bezuiniging
waaraan onder ons geldend militaire sys
teem niet tegemoet valt te komen. Een
eisch, ook regelrecht ingaand tegen de
grondslagen van de concentratie, waarbij
immers is aangenomen, dat het onder
het tegenwoordige kabinet op militair ge
bied tot stand gebrachte zou worden met
rust gelaten, opdat het zich zou kunnen
consolideeren en ontwikkelen.
„Het Centrum" schrijft, na kennisna
me van de briefwisseling tusschen mr
Troelstra en dr. Bos.
En dan valt niet te ontkennen, dat
de missives de argumenten, de redenee
ring en betoogtrant van den heer Bos
gunstig afsteken bij het wel zeer omslach
tig, maar daarom nog niet zeer zakelijk
en overtuigend verweer van mr. Troel
stra.
Een verweer inderdaad.
Want dr Bos houdt hem met onver
biddelijke logica de consequenties voor
van den verkiezingsstrijd en den daar
door ontstanen toestand.
Voor geen onpartijdige kan het dan
ook twijfelachtig zijn, wie der beide po
litici in dit brieven-steekspel het sterkst
zich betoont, al zij hiermee allerminst
gezegd, dat wij voor ons gaarne socialis
ten als ministers zouden zien optreden
of alles onderschrijven, wat dr Bos be
toogt.
Maar wel blijkt eruit, dat de Rech
terzijde voorshands geen beter en juister
standpunt kan innemen, dan dat van af
wachten en onthouding.
Werktuigelijk begaf zij zich naar het
tafeltje met het zilveren toestel. Zij zet
te haar eenen voet voor den anderen efl
verwonderde zich er over dal zij van de
plaats kwam. De kopjes rinkelden. Een
koffielepeltje viel op het tapijt. De knecht
raapte het op en bracht een ander
Mevrouw von Beust liet het kopje, dat
de knecht haar bracht, voor zich staan.
Onmerkbaar leunde zij achterover in den
hoek der sofa. De barones keek Antoi
nette grappig aan. Het was zeker: in
twee sekonden sliep zij en werd na tien
minuten, weer wakker, verontwaardigd,
als men dan zou gezegd hebben, dat zij
had geslapen.
Zij zette het hopje zacht neer en stond
voorzichtig op. Onlangs zijn mij een
paar korte degens uit den renaissance
tijd aangeboden als verjaarsgeschenk
voor mijn man. Laat mij toch nog eens
uw exemplaar zien, Excellentie, dan ben
In een ingezonden stuk in „Het Va
derland" onder den titel „gebonden" geeft
prof D van Emden uit Amsterdam als
zijn meening te kennen, dat de socialis
ten na de weigeringsgeschiedenis in een
moeilijker positie zijn gekomen, dan in
dien zij de zetels hadden aanvaard
Groter verantwoordelijkheid, bij min
der invloed, onder een minder demokra-
ties ministerie dat is het koopje, dat de
heer Troelslra zijn partij bezorgd heeft
Daarom, ofschoon wij voor de bezwa
ren, die voor de vrijzinnigen resten, niet
blind zijn, menen wij, dat een koncen-
tratiekabinet lans toch wel beproefd kan
worden.
Dat men daarbij niet moet ingaan op
aanvaarden van een omschrijving van de
S D. steun, berust op de overweging, dal
bovenbedoelde algemene verantwoorde-
likheid, die de S.D blijkbaar beseffen,
en die wij zien als hun gebondenheid,
veel sekuurder grondslag is, dan eenige
strikte omschrijving van voorwaarden,
waartegen altijd excepties (of chicanes)
kunnen worden aangevoerd en die, als
men wil, op een konkreet geval toch
nooit precies passen.
Het oordeel der kiezers zal ook nooit
anders dan over de algemene aanspra-
kelikheid gevraagd kunnen worden
Maar door toevoeging van „omschrij
vingen" zou zij slechts ondermijnd wor
den
„De Maasbode" schrijft, onder het op
schrift: „Voor de Vierschaar der kiezers"
o. m.
Al wederom een unicum in deze zeld
zaam ongewone crisis, weer iets „nie
dagewesenes
Daar worden in de grootst mogelijke
uitvoerigheid de onderhandelingen ge
openbaard, die de kabinetsformateur
heeft meenen te moeten aanvangen en
verder gevoerd heeft met mr. Troelstra,
den hoofdman der socialisten.
Deze kabinetsformateur doet zijne ver
antwoording niet alleen aan Hare Majes
teit, maar ook en voornamelijk aan het
Nederlandsche publiek.
Hij treedt voor de vierschaar der kie
zers!
Ziedaar een novum. En een van zeer
bedenkelijke soort, dat de rechten dei-
Kroon ernstig te kort doet
Ge moet erop letten, teoo hebben we
al gelezen - dat deze publicatie goed
schiks geschieden kon, omdat het on
derhandelingen betrof, die gevoerd wer
den vóór het aanvaarden der opdracht,
dus geen onderhandelingen tot kabinets
formatie.
Inderdaad deze vorm is er aan ge
geven
Door deze publicatie is een bedenke
lijke inbreuk gepleegd op de rechten
der Kroon.
Egards tegenover de Kroon schijnen
meer en meer ongebruikelijk. Troelstra
deelt aan den formateur mee, wat hij
de Koningin heeft geadviseerd en beide
heeren besluiten dan voorts tot publicatie
zelfs van dat advies.
't Is fraai 1
Waarom toch deze ernstige nova9
Waarom deze bedenkelijke verantwoor
ding aan de kiezers?
Daartoe zijn beide partijen gedreven
door haar loodzwaar drukkende verant
woordelijkheid. Men is samen op avon
tuur uitgegaan, onder meer onder de
verlokkendste beloften aan de kiezers
En nu men tot het schenken der koeien
met gouden horens niet in staat is, heeft
men wederzijds groote haast om elkaar
de schuld daarvan te geven.
Ook „De Tijd" noemt de publicatie
van de stukken die tot de „histoire in-
time" der ministerieele crisis bcliooren,
terwijl deze zelf nog in volle gisting ver
keert, een feit, eenig in onze parlemen
taire geschiedenis.
„Het Huisgezin" trekt uit de gepubli
ceerde stukken dc conclusie, dal het al
gemeen kiesrecht en het staatspensioen
van de baan zijn.
Het blad trekt deze gevolgtrekking uit
de verklaring van dr Bos, dat de door
hem gedachte oplossing de eenige is, die.
in parlementairen zin beantwoordt aan
den uitslag der verkiezingen.
Men kan niet aannemen ,dat de heer
Troelstra den zin dezer woorden niet
goed begrepen heeft en niet als zeker
vastgesteld, dat een weigering der sociaal
democratie beteekende prijsgeving van
het algemeen kiesrecht en van hel
staatspensioen.
Men begrijpt nu ook te beter, waar
om, behalve dan de heer Troelstra en
de Marxisten, de staatslieden in de S.
DAP vóór het aanvaarden der porte
feuilles waren
En men begrijpt ook, waarom de hee
ren Schaper en Duys geklaagd hebben
over de onvolledigheid van het verslag
der partijconferentie in hel Volk
Loyal Opposition.
„De Standaard" komt vertellen, dat zij
indien eenmaal een linksch kabinet ge
vormd is een loyale oppositie zal voeren.
Van meer dan één kant, schrijft het
blad, heeft men er zich aan geërgerd, dat
na 17 Juni onzerzijds als plicht werd ge
steld, om niet alleen terstond als opposi
tie op te treden, maar dit van meet af
te doen met hel beleden doel, om Links
te bemoeilijken zooveel dit kon
Jammer slechts, dat men bij het weer
geven van onze bedoeling drie woorden
uitliet, die er noodzakelijk bij hoorden,
zou de strekking van onze verklaring in
het juiste licht komen te staan.
We spraken toch in ons artikel van
den 17en Juni niet van een bemoeilijken
van Links in zijn nadere poging om
'sLands zaken te beredderen in 'tgemeen,
ir van een zooveel mogelijk bemoei
lijken van Links in de constitutie van
zijn Kabinet; wat heel iets anders is
Is eenmaal een Kabinet van de tegen
partij opgetreden, dan mag aan de oppo
sitie de eisch worden gesteld, dat ze
„loyal" zij; zoolang daarentegen de wor
steling bij de stembus nog voortduurt, en
de winnende partij nog voor het groote
probleem van de Kabinetsformatie staat,
bezit de partij die alsnu oppositie wordt,
niet alleen het recht, maar rust op haar
zelfs de plicht, om de kans op een ster
ke kabinetsformatie voor de alsnu op
tredende regeeringsmeerderheid zoo
slecht mogelijk te maken; en juist dit is
het probleem, dat ook nu bij de herstem
mingen moest worden beslist.
ik wat beter op de Ijoogte."
De oude heer stond dadelijk op.
Mevrouw Stojenlin bleef met den gees
telijke alleen. Mevrouw von Beust haalde
rustig adem
Pauze.
Eindelijk begon de jonge vrouw met
gesmoorde stem „U zei gisteren, dat u
bekend was met de familie van mijn
man. Maar zijn ouders zijn reeds lang
dood, twee broers als kind gestorven."
Hij voelde wel haar angstig, vreesach
tig tasten. Hij antwoordde met een we
dervraag: „Vergeef een zielverzorger een
vraag. Is u volkomen gelukkig?"
Haar eerste opwelling was met ver
ontwaardiging op te stuiven. Maai* zij
was reeds zoo uit haar evenwicht ge
bracht, dat de tranen haar nit de oogen
sprongen.
Hij ging met een zweem van zachtheid
voort- „U is jong, verwend, beminnelijk.
Uw lot mag u menigmaal moeilijk voor
voorkomen maar de Heer trekt zijn kin-
Uit Middelbarg.
Met dc Prov Stoomboot arriveerden
via Breskens 340 reizigers, welke allen
per extra trein verder gingen, daarna ar
riveerden de s.s. „Avanti" en „Walche
ren" uit Zeebrugge via Oostende, samen
met ruim 500 reizigers, een gedeelte reis
de per extra trein, de overige allen per
gereedstaande tram naar Middelburg
Eindelijk hebben de elementen zich
eens over den theetuin en ons stedelijk
deren op velerlei wegen tol zich....."
Haar hart klopte koortsig. „Wat weet
u van mijn man?" zei zij hard. „Zeker
heid tot eiken prijs. Wat was er met
hem?"
Hij keek haai* onderzoekend aan „Ik
kan nu niet alles ophalen Maar ik zal u
de waarheid zeggen. Onderzoek u zelve,
of u in slaat bent die te verdragen. U
weet, dat ik hier in Mei terug kom. An
ders laat rusten, wat begraven is."
Zij slaakte een half onderdrukten kreet.
Mevrouw von Beust opende haar oo
gen. Zij zette het gesprek van daareven
voort.
„Ja, dus die arme lijders aan vallen
de ziekte kunnen loch in de bloemiste
rijen werk vinden..
De anderen kwamen terug.
(Wordt vervolgd).
