M1IBRLIIJKGSCHI COFRAKT,
1^6° Jaargang.
1816
Maandag
28 Juli.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Erfelijk belast-
Bit de Staatscourant.
Bit Stad en Provincie.
I*. 176
Dut oouxamt vtrsohijat Aagalijki, sot aitiomdtrimg tu Zom- m Faaitdagaa.
Pr'js par kwartaal, xoowtl voor Midielbmrg alt toot all* plaattta im Nadarland fraaoe pp. i i.
Aixoaierlijka awmniera kottaa 5 eaat.
^,4'irttafiifla b\7 *boaaememt op voordeolig* voorwaardan.
Proopeotnaiaa daarna sija aan hat baxaam ta bakomaa.
Adrertontiön 70 or hat earitrolgeai# xsauaer suostaa tea middag, r 66 r 66 n aar
aan hat bureau bezorgd zijn.
Misxtsntiaa t SO eaat pax ragab Bij aboaaemsat vaal lag ar. Gab cor te-, tiood* a»
alia aadaro familiaboriohtaa aa Daakbttuigiagau tu 1—7 ragtlt f 1.50alka ragal mm
SO oout. Seolantet 40 eaat par ragaL Groote letters aaar do pl&ati, die sy iaaamea
Tot da plaatiiag uaa advartaafdfla ea reolamat, aiet afkomitig ait Zaal a ad, betreffaad*!
tfandel, Nyverheid aa Gjlivaxexi, ia gerechtigd het Algemoem Adr«rtej|fel(8'BEMJiB
A. to*»! m.W. VooFbvr&waü 8<HS, Axurikerdwaa.
DE CRISIS.
Naai- de „N. Ct." vernam zal a. s
■Woensdagavond te 's-Gravenhage een bij
eenkomst gehouden worden van de Ka
merleden aangesloten bij de concentra
tie-partijen. Vooraf zullen de Kamerclubs
der verschillende fracties afzonderlijk
vergaderen
DE GEWEIGERDE PORTEFEUILLES.
In „de Voorpost' een plaatselijk S D A.
P.-orgaan voor de Zaanstreek, schrijft de
redacteur Duys over „De S.D.A.P. en de
weigering".
Na eerst uiteengezel te hebben, dat
een partijbestuur volkomen bevoegd is
een door hem uitgeschreven congres af te
lasten, verklaart de heer Duys, dat hij op
de conferentie was vóór aanpakken en
wel omdat naar zijn meening lo. de tot
standkoming van algemeen kiesrecht en
het staatspensioen niet te maken heeft
met de al of niet aanvaarding der mi
nistersportefeuilles door sociaal-democra
ten2o. het algemeen belang der ar
beidersklasse beslist liad geëischt, het wel
aanvaarden der aangeboden ministers
zetels.
Om goed te kunnen beoordeelen of de
niet-aanvaarding van de voorstellen van
dr. Bos juist was of niet, is het na
tuurlijk in de allereerste plaats noodig
die voorstellen van dr. Bos volledig te
bennen, zegt de heer Duys en vult dan
hetgeen „Het Volk" publiceerde op ver
schillende punten aan.
Dr. Bos, zoo schrijft de heer Duys,
vroeg maai- niet eenvoudig of de S. D.
A. P zitting wenschte te nemen, neen
op de meest loyale manier werden er 3,
zegge drie, zetels in het ministerie
aangeboden.
Maar er is meer.
„Het Volk" deelt mede, dat uit de cor
respondentie van dr. Bos, aan ons overge
legd, was gebleken, dat d oor dr. Bos een
regeeringsprogram was ontworpen, dat
resultaat van de gehouden verkiezingen,
beschouwd moest worden als het werkpro
gram van elke regeering, die op den
grondslag van de uitspraak der kiezers
het bewindt aanvaardt."
Ja, ook hier zeggen we: accoord, maar
onvolledig en wel wat erg sobertjes.
Intusschen kan dit regeeringsprogram
zonder de uitdrukkelijke toestemming van
dr. Bos nog niet gepubliceerd worden.'
Evenwel valt er wel d it van te zeggen
dat het vergezeld ging van een openlijke
erkenning van diepgaand principieel ver
schil, en slechts samenwerking op en
kele dringend urgente, practische, zake
lijke punten aanbood.
Wij stonden nu voor de vraag slechts
ten aanzien van deze punten: „aanpak
ken" of weigeren.
Verder schrijft de heer Duys dan o.m.
nog
Voor ons stond nu in de conferentie
de zaak zoo.
De punten in het regeeringsprograip
van dr. Bos opgenoemd, zijn alle punten
waarvoor de S. D. A P de verantwoorde
lijkheid draagt door haar actie en pro
paganda, dat ze ook tot stand komen.
Vanaf het oogenblik, dat, al is het
overigens je felste principieele tegenstan
der, iemand daarmede belast, aanbiedt
dat tot stand te brengen, mits hij daar
toe de gelegenheid krijgt, rust voor zijn
werk ten deze de volle verantwoordelijk-
beid mede op 'ons, wanneer wij het in
onze macht hebben hem daartoe al dan
niet de gelegenheid te geven.
Die gelegenheid kunnen we op twee
manieren geven, die ten slotte toch beide
op hetzelfde neerkomen, nl. steun bieden
aan hem, die dit alles tot stand bren
gen wil.
Nu konden wij kiezen: Steun bieden
aan een ministerie van 9 man, waarin
ten minste 3 sociaal-democraten zitten,
die naast de algemeene taak, die het
heele ministerie te vervullen heeft op het
terrein van dit regeeringsprogram, nog bo
vendien binnen den kring van hun eigen
ministerie nog zeer veel goeds voor de
arbeidersklasse kunnen doen, of.
evengoed achter een burgerlijk ministe
rie aansjokken en opzitten en pootjes ge
ven tot zoolang het zijn laak vervuld
heeft, maai' dan zonder dat onze eigen
mannen er bij zitten
De meerderheid koos het laatste, wij
het eerste.
DL BOND VAN PROTESTANTSCIIE
KIEZERS.
Naar De Fakkel verneemt, zal de Na
tionale Bond van Protestantsche kiezers
in Nederland binnenkort worden gereor
ganiseerd tot den Nationalen Kiezers-
bond in Nederland- Aan de hoofdbegin
selen van den ouden Bond zal worden
vastgehouden Een nieuw beginselpro
gram is ontworpen en zal spoedig aan
de goedkeuring van een algemeene leden
vergadering onderworpen worden.
In dit ontwerp program wordt als doel
der vereeniging omschreven .-
a De middelen te beramen om langs den
weg eener zuivere nationale politiek het
algemeen overwegend protestantsch ka
rakter van ons volk getrouw te bewaren
en de, onder Gods zegen en onder de lei
ding der Prinsen van Oranje, met hun
goed en bloed geko elite vrijheid van
godsdienst en geweten tegenover clerica-
lisme en heerschzuchtig materialisme,
van welken aard ook, te handhaven.
b. De belangen en historische rechten
der Nederlandsch-Hervormde Kerk, wel
ke nog altijd de Vaderlandsclie Volkskerk
mag worden genoemd, met inachtneming
van de door andere gezindten verkregen
rechten met kracht voor te staan.
c. Het onderwijs aan de kinderen van
ons volk gegeven, zoomede het meer we
tenschappelijk en vakonderwijs, op een
hooger geestelijk en maatschappelijk peil
te brengen, niet door wijziging van
maar in verband met de bestaande wet
geving.
d. De politiek van regeering en wet
KLARA II O F ER.
Zeker, er is iets groots in die heldhaf
tige naturen ,die als lichtbakens in het
leven der menschheid staan. Maar kind,
geloof me, dat is niet de weg tot persoon
lijk geluk, lot een voordeelige ontwikke
ling. Men moet veel water in zijn wijn
doen je bent nog te jong en je weet
niet hoe hard hel leven kan zijn, de
onverbiddelijke noodzakelijkheid... Be
denk, hoe jij je hoofd zoudt Iiebhen moe
ten buigen ,als je je ergens als gezel
schapsdame, in het gunstigste geval
wanneer men het gedaan had kunnen
krijgen aan een klein hof hadt moeten
leeren schikken. Daar wordt veel trots
gebroken, Antoinette. Daar gedijt veel bit
terheid."
De jonge vrouw stond op. In haar van
-git fonkelende zwarl-kanten japon maakte
zij een bijzonder slanken ,grooten indruk
„U is niet rechtvaardig jegens mij. U
weet niet, wat ik al die jaren verdraag."
„Kindlief, ik ben immers au fond een
oude jonggezel. Maar ik stel mij zoo voor
wat een vrouw van een geliefden man al
verdraagt. vergeef me.. het is eigen
lijk onkiesch daarover te sprekes...."
De jonge vrouw wendde haar fijn pro
fiel op zijde. Zij staarde mei wijd ge
opende oogen voor zich uit. Van een
geliefden man... Ach, die doorn in haar
vleeschl Zij klemde de lippen samen.
De oude heer keek somber voor zich uit.
„Kijk eens, ik ben getrouwd, om jou
een tehuis te bezorgen. Dat was toch
reden voor mij. En voor Brigitte de man
nelijke sLeun. Over de illusies waren wij
immers reeds lang heen. Jij had nu een
veilig terrein, waar je je ongestoord
ontwikkelen kon, een goed, degelijk, ik
kan wel zeggen een deftig tehuis. Ik
was blij je zoo lang mogelijk bij me te
houden, wilde je het liefst in het ge
heel niet afslaan. Ik was nu eenmaal
zoo'n egoïstische ezel. Dat was het bloed
niet alleen je weel immers, dat je
moeder mij niet onverschillig was. Maar
ik haar. Zij had majoorsvrouw kunnen
worden, maar wachtte liever op een
kapitein. Dat was sterk voor een offi
ciersdochter.
Wel, je werdt volwassen, alles had
mooi en goed kunnen zijn. Je kon niet
best met tante overweg. Hoewel je reden
tot dankbaarheid had, Nu ik veront
schuldig veel, ik ben maar al te goed op
de hoogte.
Nauwelijks ben je achttien of daar
komt die man. Officier, vermogend, goede
familie, uitstekend gedrag, een beetje ex
centriek Een man met een toekomst.
Burgerlijk nu ja. Waar is tegenwoor
dig de adel van vroeger? Hoe is die
geving in zulke banen te leiden, dal
's lands bestuur en wetgeving niet telkens
opnieuw van een toevallige meerderheid
in de volksvertegenwoordiging afhangen,
doch in een uniforme bedding worden
geleid.
e. Het nationaal gevóel en onze saam-
hoorigheid als Nederlanders te verhef
fen en te versterken.
f Met kracht ijveren niet alleen voor
vrijheid van godsdienst en geweten, maar
ook van handel en nijverheid, zoomede
van geheel ons economisch bestaan, en
niet minder op een voortdurende verhef
fing van het staatkundig, maatschappelijk,
geestelijk en godsdienstig leven van ons
volk in al zijne schakeeringen en gele
dingen.
g Onze nationale veer- en weerkracht
in elk opzicht zoo hoog mogelijk op te
voeren en de individueele geestelijke en
economische spankracht door onderwijs
en opvoeding, door plichts- en verant
woordelijkheidsgevoel, maar niet minder
ook door verhooging van het algemeen
arbeidspeii ten hate der gemeenschep
blijvend te verheffen
h. Onze plaats als Koloniale Mogend
heid te handhaven en mede te werken
aim de geestelijke en economische verhef
fing van geheel de bevolking van Oost
en West-Indië, ook van den inlander
Artikel drie omschrijft de consequen
ties van de bovenstaande stellingen, die
gezamenlijk artikel twee vormen, nader
Zoo vloeit uit d. voort dat wij (d i. de
bond) zijn voor evenredige vertegenwoor
diging, vooral met het oog op het vroeger
of later te verwachten algemeen kies
recht, en tegen alle coalities en concen
traties, die tot tegennatuurlijke stembus-
accoorden aanleiding geven, niet het
minst ook tegen alle vermenging van
godsdienstige belijdenis en politiek, wat
niet anders dan schadelijk voor het gees
telijk en zedelijk leven van ons volk
kan zijn.
EEN DANKBETOOGING.
De bond van gemeenteambtenaren
heeft Zaterdagmiddag te 's-Gravenhage
de aangekondigde nationale dankbetoo-
ging gehouden voor het tot stand komen
van de wettelijke regeling der pension-
neering van gemeente-ambtenaren en van
hun weduwen en weezen. De vergade
ring was druk bezocht.
Aanwezig waren o a de eereleden mr.
M. W. Treub en Van Eggelen, oud-secre
taris van den bond, secretaris Van Ileus-
den, de heer Wicliers, burgemeester van
Dordrecht, de heer Eng. Movent, pre
sident van den Belgischen bond van
gemeente-ambtenaren, en de heer Van
Meuler en Faut, afgevaardigden van den
Belgischen bond van gemeente-secreta
rissen.
Behalve door den voorzitter werd het
woord gevoerd door de heeren J N.
Elenbaas, burgemeester van Krabben-
dijke en lid der Ged. Staten van Zeeland,
en Th. Pels, secretaris van 's-Bosch
Aan het einde der bijeenkomst werden
de nationale liederen gezongen; na af
loop vereenigde men zich aan een ge-
meeuschappelijken maaltijd, waaraan ook
minister Kolkman die verhinderd was
geweest de bijeenkomst bij te wonen
aanzat
Bij Kon. besluit
zijn de heeren dr. W. H. Nolens, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal, en II. A van IJsselsteyn, directeur-
generaal van den arbeid, beiden te 's-Gra
venhage, aangewezen als gedelegeerden
der Nederlandsche regeering
a bijj de in September 1913 te Bern
te houden internationale technische con
ferentie, waar zal worden besproken het
verbod van nachtarbeid van jeugdige ar
beiders en beperking van den arbeids
duur van vrouwelijke en jeugdige arbei
ders tot 10 uren per dag;
b. in een internationale commissie tot
het ontwerpen van de grondslagen voor
een internationale conventie in zake pe
riodieke mededeeling van statistische ge
gevens over de toepassing van wetten
tot arbeidersbescherming, welke voor
het eerst in September 1913 te Bern zal
bijeenkomen.
Uit Middelburg.
De heer P. W. Menalda van Schouwen
burg, thans inspecteur van de registratie
en domeinen in de 43ste divisie van in
spectie te Groningen, is benoemd tot
bewaarder van de hypotheken, het ka
daster en de scheepsbewijzen te M i d-
delburg
(Herplaatsing wegens foutieve opgave).
De tentoonstelling is gisteren bezocht
door 307 betalende bezoekers. 180 stad-
genooten hadden zich tevoren van een
kaart van f 0 25 voorzien
Het is een uitnemend denkbeeld ge
bleken van de tentoonstellingscommis
sie om Zondagavond door de dameskapel
een volksconcert te doen geven in den
Schuttershof tuin.
Het publiek, dat „van het kantje" de
kapel al kent, gaf door trouwe opkomst
er werden 971 entrées verkocht
en groote aandacht zijn ingenomenheid
te kennen. "Wij wisten niet, dat die woe
lige menschenmassa van de Zondagavond
concerten zoo r ustig kon zijn.
Mil. Celline en haar volgelingen bleken
er ook schik in te hebben en breid
den het programma met menig nummer
tje uit.
Het was jammer, dat in den aanvang
van het concert de instrumenten eenigs-
zins onder den invloed van het voch
tige weder waren, doch dit herstelde zich
spoedig. De beide cello-solo's en de uit
voering van het Ave-Maria dienen extra
geroemd te worden.
Reeds sinds eenigeu tijd zijn op de
groote Markt alhier de witte kalklijnen
weder getrokken, die bewijzen dat de
kermis in aantocht is en hedenmorgen
is dan ook het gerij met de zware wa
gens begonnen en zijn overal de voorbe
reidende werkzaamheden aangevangen.
De wafelkraam van Porton komt weer
op zijn oude plaats, tegenover de Lange
Delft. Links wordt deze geflankeerd door
een automobielcarousscl van Janvier, ter
wijl op de plaats waar anders Janvier
placht te staan, nu de sloomcaroussel
van Vinke komt.
Achter Porton, aan het middenpad
komt weer een iuchtschommel, en daar
tegenover de danstent vau de Smet De
draaiende tonnen, die in Vlissingen zoo
veel succes hadden, komen tegenover het
stadhuis te staan, op de plaats waar
verieden jaar het vroolijk rad zooveel
kijkers trok.
Verder zullen er op de Markt, die ge
heel zal worden volgebouwd, nog een
panopticum, Smit's gebakkraam, een draai
molen en de noodige kleinere spellen
en kramen verrijzen,
In het Schuttershof komt weer een
specialiteiten-gezelschap onder directie
van Strengholt, waarbij o a de bekende
komiek Bol zal optreden.
Van andere variété- of schouwburgge
zelschappen vernamen wij tot nog toe
niet.
Hel Middelburgsch Muziekkorps zal op
Vrijdag 1 Aug des avonds ten 8 uur op
het Molenwater een muziekuitvoering ge-
Uit Vlissingen.
Naar aanleiding van de opmerking,
in ons blad geuit, dat Nederland even
goed als België het recht heeft een loods -
dienst te Zeebrugge te vestigen opgrond
dat die haven moet beschouwd worden
als behoorende tot het gebied derWes-
terschelde, schrijft het „Hbl. van Antw
het volgende
Niet algemeen is men het daarover
eens. Waar eindigt de Schelde? te Vlis
singen ot meer zeewaarts? Loopt de
grenslijn beneden of boven van Zee-
brugge9. Ziedaar een vraag, die mis
schien in Holland al is opgelost, maar
waarover in België, zoover wij weten,
nog geen uitspraak is gedaan Is men
liet eens, dat Zeebrugge binnen de mon
ding der Schelde is gelegen, ja, dan heb
ben de Hollanders ongetwijfeld het recht
een loodsstatie aldaar op te richten,
maar dan is ook meteen uitgemaakt, dat
schepen, dienstdoende tusschen Zeebrug
ge en Antwerpen bijvoorbeeld, als bin
nenschepen moeten worden beschouwd
en derhalve niet meer loodsplichtig zijn
noch aan de eischen, aan zeeschepen ge
steld, moeten voldoen.
Zoolang deze en dergelijke kwesties
niet zijn uit den weg geruimd, zal boven
bedoelde verandering, waartegen, dat zij
in 't voorbijgaan gezegd, zeer vele leden
van 't loodspersoneel te Vlissingen sterk
gekant zijn, wel niet uitgevoerd worden.
niet vermengd? En wat tegenwoordig nog de kamer op haar toe. Hij nam haar
zestien voorgeslachten kan aantoonen, dat kopje van achteren tusschen zijn handen
moet er op rekenen, dat het ten slotte en sprak in haar zachte haar
aan stompzinnigheid sterft, wanneer er j „Moed, Antoinette' Zit hier niet als
niet voor friscli bloed wordt gezorgd, een beeld der wanhoop. W^t moet een
Het komt op iets anders aan. En hoe het j koningin zich wel niet laten welgevallen,
ook zij, de man i s een man van eer." En als de man te ridderlijk is, dan is
De jonge vrouw hief haar hoofd ophet ook weer niet goed." Hij drukte haar
en keek hem aan. Zij zei geen woord 1 hoofd, „Ik weet er alles van Hij is
De oude heer raakte uit z'n humeur nu eenmaal vreemd, zenuwachtig, prik-
„Laat mij als 't je blieft uitsprekenkelbaar. Maar toch slechts in huis."
Ik heb indertijd tegen je gezegd „A11-J Haar hoofd schokte in zijn handen,
toinette,leen huwelijk is geen kinderspel." I „Ja, dat is toch beter dan omgekeerd.
Je kunt je wel wat inbeelden. JeDe stafofficieren zijn allen zoo. Nu dan
bent een dom, jong ding want wat jeniet alleen. Maar de dienst werkt te-
- I
n u bent, dat heeft hij je toch gemaakt1 genwoordig op de zenuwen, dal kan ik
als je blieft, houdt je bedaard. Hoe- J je verzekeren. Die barsche manier van
veel meisjes denk jc wel, dat tegenwoor- doen, die aanvallen van woede ja het
dig zonder een rooden duit genomen is erg. Maar men moet het verdragen. Je
worden? 'k Kon je van mijn paar spaar-bent gezond, welgesteld, hebt allerlief-
penningen slechts een fatsoenlijken uitzet ste kinderen en zelfs de zon heeft vlek-
geven, 'k heb immers juist nog mijn pen- ken
sioen, want hel geld behoort toch aanMevrouw Felgentreu scheen in het sa-
Brigitte. Jij was wel jong, maar je kon Ion op te staan. Men hoorde de stem
iemand aankijken als een geposeerde van hare Excellentie
vrouw en daarom heb ik tegen je ge- - „Je had toch eigenlijk moeten blijven,
zegd „Wacht je voor hetgeen de the- Melie."
oiogen de zonde tegen den geest noc- Maar de andere lachte luid en dreu-
men." Maar toen was er niets uit je te nend.
krijgen. Ik wil, en daarmee basta." j „Neen, Brigitje, dank je wel, blijf mij
De jonge vrouw zat ineen gedoken op met dat vrome geleuter van het lijf. Nu,
een stoel van hertegeweien. tot overmorgen."
„Och ja, dat is het oordeel van vei--Tusschen de portières verscheen de
standige lui. Wat men weet? Met acht- breede gestalte van mevrouw Von Beusl
tien jaar!" in een zwierige grijs-zijden robe. De kei-
De heer Von Beust kwam dwars door ting van paarlen, waaraan het lorgnet
hing, glinsterde mal op de glanzende
stof. Zij kuste haar nicht op de wang.
„Wel, Toinon? Alleen? George komt ze
ker later?"
Haar koele oogen, die toch een ze
kere goedheid niet misten, gleden onder
zoekend over haar echtgenoot.
„Maar Beust.' Ben je met in je schik?
Heeft Toinon je geërgerd?"
De knecht verscheen in de zijdeur.
„Barones von Zerbst en dominee Graf-
funder"'
Mevrouw Stojentin keerde zich haastig
naar haar tante.
„Ik mag zeker wel later komen? Ik
moet nog iets aan mijn haar.... De wrong
drukt me."
En als lot bevestiging barer woorden
greep zij er met beide handen in. Zij
had prachtig haar, zacht als zijde, dat
knetterde van electricileit, en glansde
alsof het licht had opgezogen. Terwijl
zij daar zoo stond, met haar hoofd een
weinig gebogen, haar armen opgeheven,
zoodat de lecre lijnen van haar gestalte
nog bevalliger uitkwamen tegen het lichte
raam, en een vonkenregen uit haar schit
terende ringen schéén neer te spatten,
maakte zij den indruk van een liefe
lijk beeld
(Wordt vervolgd).
